Isoleren in Balans
1. Algemene kenmerken van het concept Naam concept: Isoleren in Balans Omschrijving van het concept: Isoleren in Balans is hét concept voor het verantwoord verduurzamen van vooroorlogse woningbouw. Het concept behoudt de bestaande architectuur, garandeert een gezond binnenklimaat en zorgt voor een verminderde CO2 uitstoot van 50%. Marktsegment: Ongeveer 20% van de gebouwde omgeving in NL is van voor de oorlog. Het grootste deel van deze woningen is nog niet of nauwelijks geïsoleerd. Al deze woningen komen in aanmerking voor het concept Isoleren in Balans. Doelgroep: Particuliere huizenbezitters en woningcorporaties die in het bezit zijn van vooroorlogse woningen. Het concept kan in de volgende provincies geleverd worden: Het pilotproject Buurt in Balans gaat van start in de Gemeente Den Haag. De samenwerkende partijen opereren echter landelijk, waardoor het concept in elke provincie kan worden uitgevoerd. Min. seriegrootte: 1 woning Max. seriegrootte: Onbeperkt 2. Projectkenmerken Project: Isoleren in Balans wordt toegepast in het pilotproject Buurt in Balans in Den Haag. Opdrachtgever: Opdrachtgevers voor dit project zijn bewoners uit 3 wijken in Den Haag, te weten de Bomen-, Bloemen- en Vruchtenbuurt (ook vertegenwoordigd in stichting WIB) en woningcorporatie HaagWonen. Plaats: Het pilotproject vindt plaats in de stad Den Haag Projectnaam: Buurt in Balans Soort bouwwerk: Vooroorlogse particuliere woningen en huurwoningen Aantal eenheden: 20-200 particuliere woningen in 3 wijken in Den Haag en 100 huurwoningen in een Haags Hofje Bijzondere kenmerken van de locatie: De Bomen- Bloemen- en Vruchtenbuurt uit Den Haag kenmerken zich door een uitgesproken architectuur, die ook wel tot de Haagsche School worden gerekend. Soort selectieproces (prijsvraag, 'bouwteam', aanbesteding): Het pilot-project is mede tot stand gekomen op initiatief van particuliere bewoners uit de desbetreffende wijken, die een betaalbare oplossing zochten voor het duurzaam maken van hun woning, zonder dat dit ten koste zou gaan van de architectuur van hun woning. Projectteam: Ontwikkelaars van het Isoleren in Balans concept zijn: Stichting Wonen in Balans, Van Ruysdael, Rabobank Zuid-Holland, Deloitte Onderhandelingen met leveranciers van dak- en vloerisolatie vinden op dit moment plaats. Mogelijk kunnen zij deel uitmaken van het projectteam of anderszins hun kennis delen. Daarnaast wordt het project ondersteund door de Gemeente Den Haag.
1
Isoleren in Balans
Standaard isolatie
2a. Waardeprofiel van het concept Wat is de meerwaarde van het product of dienst? Het concept Isoleren in Balans zorgt ervoor dat bestaande, waardevolle architectuur behouden blijft. Daarnaast zorgt het voor een gezond binnenklimaat. Het renovatieconcept is eenvoudig toepasbaar en betaalbaar. Dit alles maakt het voor particuliere huizenbezitters erg aantrekkelijk. Wat is de meerwaarde voor de omgeving, het gebied? Door het behoud van architectuur stijgen zowel individuele woningen als het aanzicht van hele wijken en buurten in waarde. Zowel esthetisch als sociaal en financieel zullen buurten profiteren van deze aanpak. Wat is de meerwaarde voor het proces van de projectorganisatie? Bijzonder aan dit project is dat particuliere huizenbezitters, de gemeente Den Haag, leveranciers en financiers nauw met elkaar samenwerken. Op deze manier worden “out of the box” oplossingen gevonden die aan alle wensen en voorwaarden voldoen. Wat is de inzet van middelen (in project en beheerfase)? Kennis en expertise van alle betrokkenen worden ingezet om een uitgebalanceerd concept te realiseren. 3. Bijdrage aan de energietransitie Heeft het concept voldoende potentie om grootschalig toegepast te worden binnen de woningbouw- of renovatieopgave van Nederland? Wij zijn ervan overtuigd dat Isoleren in Balans op dit moment de beste oplossing biedt voor het isoleren/ duurzaam maken van vooroorlogse woningen. Door de eenvoud van maatregelen en de toenemende vraag naar verantwoorde isolatietechnieken onder architecten, beleidsmakers en particuliere bewoners, verwachten wij dat het concept landelijk een succes zal zijn.
2
4. Hoe is uw marktbenadering? Wat is de doelgroep van het concept? Doelgroep zijn alle bezitters van vooroorlogse woningen, particuliere woningbezitters maar ook woningcorporaties. Hoe is de marketing van het concept? Waar wordt gebruik van gemaakt van? Marketing voor Buurt in Balans vindt plaats via: informatieavonden en architectuurwandelingen voor bewoners uit de drie wijken, modelwoningen in de wijken die voor bewoners te bezichtigen zijn, een website waarop het hele project wordt gevolgd en bewoners tips en informatie kunnen krijgen en de nodige flyers en brochures Hoe geeft de aanbieder de klant inzicht in de te leveren oplossing? In presentaties (op info-avonden), in brochures en op de website wordt het concept uitgewerkt en toegelicht. Daarnaast kunnen particulieren de toegepaste isolatie-oplossingen zelf komen bewonderen in een modelwoning in hun eigen buurt. 5. Hoe maakt u gebruik van de samenwerkende keten? Is er een beschrijving van de projectoverstijgende ketensamenwerking bij het concept? Zie onderstaand schema:
Hoe werken de ketenpartijen samen om het concept voortdurend te verbeteren? Het project is in meerdere fases opgebouwd. Na elke fase wordt door het projectteam met alle partijen geëvalueerd en eventueel bijgestuurd. Met welke partij(en) uit de coalitie heeft de klant contact? Met stichting Wonen in Balans. Zij informeert particulieren, verstrekt renovatie-adviezen en bijbehorende offertes en reserveert subsidies op materiaalkosten bij de gemeente. De stichting brengt particulieren desgewenst in contact met de Rabobank en plant de renovatiewerkzaamheden in. De Stichting wil particulieren op deze manier verregaand ontzorgen. Waarover zijn met de coalitiepartners vaste afspraken gemaakt m.b.t. de transacties binnen de keten (bijvoorbeeld verdeling van winst en risico, tarieven etc.)? Gesprekken met Rabobank en leveranciers vinden op dit moment plaats.
3
6. Waaruit blijkt dat het een project is met een bijzondere energieambitie? Is er sprake van een slim integraal afgestemd energetisch concept? Uitgangspunt is dat bouwconstructie, architectuur en binnenklimaat van oude panden zoveel mogelijk “in tact” gehouden moeten worden. Radicale veranderingen brengen grote risico’s met zich mee en zijn daarom niet wenselijk. Een oud pand heeft zich in de jaren “gezet” en dat respecteren we binnen het concept Isoleren in Balans. In feite betekent “isoleren in balans”: isoleren in balans met de bestaande bouwconstructie. Dat betekent dat we er te alle tijden voor zorgen dat glas het koudste oppervlak van de gevel blijft. Hiermee voorkomen we zaken als vocht en schimmel in en op de muren. Voor de glasisolatie gebruiken we isolerend enkelglas, dat in U-waarde (rond de 3) het midden houdt tussen enkelglas en HR++ glas. Een groot voordeel van dit glas is dat het een lange levensduur heeft en dat het erg dun is, waadoor het in bestaande sponningen past en de originele kozijnen behouden kunnen blijven. De muren laten we in principe ongemoeid. Toegepaste dak- en vloerisolatie mogen niet blijvend de bestaande bouwconstructie aantasten, zijn dus bij voorkeur “reversibel” en hebben een lange levensduur. Voor vloerisolatie wordt gedacht aan TonZon luchtkussens in droge kruipruimtes en schelpen in natte kruipruimtes. Wat betreft de dakisolatie onderzoeken we de mogelijkheid van groendaken en wanneer dat niet mogelijk is een inwendige dakisolatie met natuurlijke isolatiematerialen. Erg belangrijk binnen het energetisch concept is dat we “cradle-to-cradle” denken. Er wordt niet alleen gekeken naar de hoeveelheid energie die een ingreep bespaart, maar ook naar de energie die gepaard gaat met de productie van energiebesparende materialen, en naar de levensduur van deze ingrepen en materialen. Gekozen zal altijd worden voor materialen die eenvoudig en met weinig energie te produceren zijn, geen afbreuk doen aan de bestaande bouwconstructie, en die een grote levensduur hebben. Uniek daarbij is dat de thema’s van duurzaam gerespecteerd worden (ethiek, ecologie, economie, cultuur en mens). Is het betaalbaar in verhouding met projecten die vanuit de heersende normen zijn gerealiseerd? Het concept is eenvoudig en betaalbaar. Een gemiddelde renovatie per woning kost tussen de 5000 en 7000 euro. Met de door de Gemeente verstrekte subsidie op materiaalkosten (3070%) en een lening bij de Rabobank, valt dit bedrag nog een stuk lager uit.
4
Doen de energieambities afbreuk aan de esthetische en/of comfort kwaliteit van de woning? Het concept onderscheidt zich juist doordat het de bestaande architectuur in tact houdt en zorgt voor een gezond binnenklimaat. Isoleren in Balans betekent: Mooi en comfortabel wonen. Welke vernieuwende technieken zijn ingezet om die ambities te realiseren? Isolerend enkelglas. Dit glas wordt al veelvuldig toegepast bij monumenten, maar Van Ruysdael stelt haar producten nu ook beschikbaar voor de particuliere woningmarkt. Dit meervoudig onderscheiden concept is op 6 september jl als één van de meest duurzame concepten gepresenteerd in de Tweede Kamer. ICOMOS/Unesco omarmen dit concept eveneens en wordt medio november in Parijs gepresenteerd op het wereld congres om erfgoed als cultuurgoed te behouden, gezond te houden voor bewoners en cultuurgoed te dynamiseren voor de toekomst. In hoeverre is het realistisch dat theoretische prestaties ook daadwerkelijk behaald gaan worden? EPA-berekeningen tonen aan dat met het toepassen van het Isoleren in Balans concept een labelsprong van 2 stappen wordt behaald. In hoeverre wordt er voldaan aan de verwachtingen van de klant? Het concept houdt rekening met de wens van particulieren om de architectuur van hun woning te behouden. De aanpassingen kunnen binnen 1 a 2 dagen worden uitgevoerd, zijn zeer betaalbaar en zorgen voor een aanzienlijke besparing in het energieverbruik. Voor eigenaren van vooroorlogse woningen is dit de best denkbare oplossing voor het isolatievraagstuk. 7. Klantverwachting Meerwaarde van het product/dienst Mooie energiesprong, geen koudeval en energielekken meer, gevel en detaillering plafond in tact, weinig rompslomp. Meerwaarde voor de omgeving, het gebied Wijk stijgt in waarde. Aanpak Isoleren in Balans gaat verloedering van buurten tegen. Hier profiteert iedereen van. Meerwaarde van proces van de projectorganisatie (overlast, planning, communicatie etc.) Voor bewoners/ particulieren is het fijn 1 aanspreekpunt te hebben, die ook nog eens “dicht bij huis” en “eenvoudig te benaderen” is. Prijzen/kosten Een EPA-advies van Wonen in Balans is net zo duur als een standaard EPA-advies, alleen is het advies veel gedetailleerder en goed afgestemd op de bouwstijl van een woning. De renovatiekosten zijn door eenvoudige ingrepen en subsidies heel betaalbaar. NB Waarde van prijs In het document “Leidraad” staat beschreven dat de waarde van een prijs op drie gebieden kan worden ingezet. Op elk van deze gebieden kunnen wij (financiële) ondersteuning gebruiken, te weten: 1. Technisch Concept (Financiële) ondersteuning bij het laten uitontwikkelen van renovatie-adviezen door ons expertteam (waarin o.a. een bouwfysicus, EPA-adviseur en renovatie-architect zijn vertegenwoordigd). (Financiële) ondersteuning bij het laten doorrekenen van drie modelwoningen door een bouwfysisch bureau. (Financiële) ondersteuning bij het realiseren van een ISSO kwaliteitsverklaring voor het Van Ruysdael isolerend enkelglas. 2. Samenwerking (Financiële) ondersteuning voor het projectteam om alle overeenkomsten met betrokkenen en overeen te komen producten (in de vorm van leningen en op-maat-gemaakte producten) rond te maken 3. Marketing (Financiële) ondersteuning bij het realiseren van modelwoningen, het uitbreiden van de website, het organiseren van voorlichtingsavonden en voorlichtingsmateriaal.
5