Inventaris van het archief van de schepenbank van Woensdrecht,1468 – 1810
Inleiding De reeds jaren geleden begonnen inventarisatie van het archief van de schepenbank Woensdrecht, in 1916 voorlopig geïnventariseerd door dr. H.P. Coster, werd i.v.m. de overdracht van de ‘Woensdrechtse’ archieven aan het gemeentearchief van Bergen op Zoom definitief afgerond. De aan de inventaris toegevoegde bijlagen geven een nadere toegang op archiefbestanddelen, waarvan verondersteld mag worden dat zij een belangrijke bron zijn voor m.n. genealogen. Helaas is het niet gelukt dit werk geheel te klaren. Wellicht dat daar in de toekomst nog gelegenheid voor is. R.C.M. Jacobs Zevenbergen, 28 september 2001
Inhoud 1.
Stukken van algemene aard
2.
Rechtspraak in criminele zaken
3.
Rechtspraak in civiele zaken
4.
Certificatie van rechtshandelingen 4.1. Algemeen 4.2. Volmachten 4.3. Overdracht van onroerende goederen 4.4. Overdracht van roerende goederen 4.5. Verpachting 4.6. Ruiling 4.7. Schuldbekentenissen 4.8. Erfpacht 4.9. Testamenten 4.10. Taxatie 4.11. Huwelijkse zaken 4.12. Lijkschouwing
5.
Wees- en boedelzaken 5.1. Weeszaken 5.2. Boedelzaken
6.
Overige stukken
0452 - Woensdrecht schepenbank_inventaris_2001_GELDEND.docx
Pagina 1 van 13
Bijlagen: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Concordantie inventarisnummers Coster en deze inventaris Ingekomen rekesten 1673 – 1778 (inv.nr. 3) Teruggekomen rekesten met kantbeschikking 1651 – 1681 (inv.nr. 4) Criminele rol 1714 – 1799 (inv.nr. 6) Civiele processen 1642 – 1755 (inv.nr. 9) Verkoop en overdracht van onroerende goederen 1641 – 1810 (inv.nrs. 35-39) (nog in bewerking; bijlagen 7 – 13 nog geheel te bewerken; r.j.)
7. Testamenten 1685 – 1791 (inv.nr. 58) 8. Akten van ondertrouw 1755 – 1810 (inv.nr. 64) 9. Akten van lijkschouwing 1749 – 1761 (inv.nr. 65) 10. Voogdijrekeningen 1666 – 1733 (inv.nrs. 66, 67) 11. Boedelinventarissen 1678 – 1769 (inv.nr. 69) 12. Boedelrekeningen 1671 – 1798 (inv.nrs. 70-73) 13. Boedelscheidingen 1679 – 1805 (inv.nr. 74)
0452 - Woensdrecht schepenbank_inventaris_2001_GELDEND.docx
Pagina 2 van 13
Inventaris 1. Stukken van algemene aard 1. Protocol van schepengeloften, 1468 – 1494.
1 deel
2. Schepenprotocol, tevens (vanaf 1641) dingrol, 1634 – 1656. Met alfabetische index op voornaam.
1 deel
3. Ingekomen rekesten (meest) met kantbeschikking, 1673 – 1778, z.d.
1 omslag
4. Teruggekomen rekesten met kantbeschikking, 1651 – 1681.
1 omslag
5. Stukken betreffende de administratievoering, 1671 – 1799, z.d.
1 omslag
2. Rechtspraak in criminele zaken 6. Criminele rol, 1714 – 1799.
1 deel
7. Getuigenverklaring inzake een vechtpartij, 1630.
1 stuk
3. Rechtspraak in civiele zaken 8. Gerechtelijke aanzeggingen, 1656, 1745.
1 omslag
9. Stukken betreffende civiele processen, 1642, 1753, 1755.
1 omslag
4. Certificatie van rechtshandelingen 4.1 Algemeen 10 – 17.
Registers van allerhande akten, 1704 – 1809. Met indices op voor- of familienaam. 10. 11. 12. 13.
1704 – 1710, 1711 – 1719, 1720 – 1729, 1739 – 1754,
14. 15. 16. 17.
8 delen
1754 – 1775, 1775 – 1786, 1786 – 1793, 1793 – 1809.
18. Register van verkopingen en verpachtingen, 1806 – 1808.
1 deel
19. Verklaringen van certificatie, 1684.
1 omslag
4.2 Volmachten 20. Akten van volmacht, 1671 – 1685, 1727 – 1777.
0452 - Woensdrecht schepenbank_inventaris_2001_GELDEND.docx
1 omslag
Pagina 3 van 13
4.3 Overdracht van onroerende goederen 21 – 34.
Registers van verkopingen en overdrachten van onroerende goederen, vonnissen van vest en bezwaring van onroerend goed, 1685 – 1808. Met indices op voor- of familienaam. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27.
35 – 39.
1685 – 1692, 1699 – 1712, 1712 – 1724, 1725 – 1733, 1733 – 1746, 1746 – 1762, 1763 – 1769,
28. 29. 30. 31. 32. 33. 34.
1769 – 1776, 1777 – 1785, 1785 – 1789, 1789 – 1798, 1798 – 1802, 1802 – 1807, 1807 – 1808.
Stukken betreffende de verkoop en overdracht van onroerende goederen, 1641 – 1810. 35. 1641 – 1698, 36. 1701 – 1725, 37. 1726 – 1750,
14 delen
5 omslagen
38. 1751 – 1783, 39. 1787 – 1810,
4.4 Overdracht van roerende goederen 40 – 49.
Stukken betreffende de verkoop en overdracht van roerende goederen, 1671 – 1810. 40. 41. 42. 43. 44.
1671 – 1698, 1706 – 1715, 1716 – 1725, 1726 – 1735, 1736 – 1749,
45. 46. 47. 48. 49.
10 omslagen
1751 – 1760, 1761 – 1775, 1776 – 1783, 1787 – 1795, 1809 – 1810.
4.5 Verpachting 50 – 53.
Stukken betreffende verpachting van percelen land en vruchten te velde, 1670 – 1809.
4 omslagen
50. door rentmeester van de (geconfisceerde) geestelijke goederen in het markiezaat, 1675 – 1728. 51. namens het Huis van Bergen op Zoom en door de rentmeester van de Commissie van administratie wegens het Bataafse gouvernement te Breda, 1687 – 1801. 52. door armmeesters van de heerlijkheid Woensdrecht, 1743 – 1793. 53. door andere personen en instellingen, 1670 – 1809. 54.
0452 - Woensdrecht schepenbank_inventaris_2001_GELDEND.docx
Pagina 4 van 13
4.6 Ruiling 54. Akte van ruiling, 1653.
1 stuk
4.7 Schuldbekentenissen 55. Stukken betreffende schuldbekentenissen, 1653 – 1810.
1 omslag
56. Stukken betreffende beslaglegging, 1655, 1676, 1685.
1 omslag
4.8 Erfpacht 57. Akten waarbij percelen land in cijns en erfpacht worden uitgegeven, 1756 – 1761.
1 omslag
4.9 Testamenten 58. Testamenten, 1685 – 1791, z.d. 4.10
1 omslag
Taxatie
59 – 60.
Registers van taxatiën voor de collaterale successie, 1736 – 1804. Met indices op voornaam.
2 delen
59. 1736 – 1777, 60. 1778 – 1804. 61. Akten van taxatie voor de collaterale successie, 1715 – 1755.
1 omslag
62. Lijst van gedane taxaties voor de collaterale successie, 1724.
1 stuk
4.11
Huwelijkse zaken
63. Rekesten met verzoek om in afwijking van het echtreglement te mogen trouwen, 1709 – 1725.
1 omslag
64. Akten van ondertrouw, 1755, 1803, 1810.
1 omslag
4.12
Lijkschouwing
65. Akten van lijkschouwing, 1749 – 1761.
1 omslag
5. Wees- en boedelzaken 5.1 Weeszaken 66 – 67.
Voogdijrekeningen, 1666 – 1733.
2 omslagen
66. 1666 – 1710, 67. 1712 – 1733.
0452 - Woensdrecht schepenbank_inventaris_2001_GELDEND.docx
Pagina 5 van 13
68. Stukken betreffende wees- en voogdijzaken, 1675 – 1810.
1 omslag
5.2 Boedelzaken 69. Boedelinventarissen, 1678 – 1769, z.d.
1 omslag
70 – 73.
3 omslagen 1 deel
Stukken betreffende boedelrekeningen, 1671 – 1798, z.d. 70. 1653 – 1700, 71. 1707 – 1741,
72. 1756 (1 deel) 73. 1762 – 1798, z.d.
74. Akten van boedelscheiding, 1679 – 1805.
1 omslag
6. Overige stukken 75. Akte, gepasseerd voor de schepenen van Kapelle en Biezelinge, waarbij een overeenkomst is gesloten tussen het St. Sebastiaangilde van Woensdrecht en de erfgenamen van Dierck Janss. Schipper over betaling van de aan het gilde toekomende helft van het juweel van het St. Jorisgilde van Woensdrecht, 1 februari 1621. Grosse.
1 stuk
76. Staat van in schuren opgeslagen granen, opgemaakt ingevolge het plakkaat van de Staten-Generaal d.d. 22 oktober 1698; 1698. 1 stuk n.b. Betreft het verbod tot het hebben van grotere voorraden dan nodig is voor eigen gebruik gedurende maximaal 2 maanden.
77. Kopie van rekest van burgemeester en secretaris van de heerlijkheid Zuidgeest aan de Raad en Rekenkamer van Bergen op Zoom betreffende de grensscheiding tussen de heerlijkheden Woensdrecht en Zuidgeest, met verzoek om advies, 1717.
1 stuk
78. Kasboek van inkomsten en uitgaven van Anthony Jacobs betreffende het dorsen van granen e.d., het inhuren van personeel, de verkoop van schapen, koeien en kalveren, 1753 – 1797.
1 deel
n.b. Bevat tevens genealogische aantekeningen betreffende het gezin van Anthony Jacobs en schrijfoefeningen door leden van de familie Moors, 1829-1830.
0452 - Woensdrecht schepenbank_inventaris_2001_GELDEND.docx
Pagina 6 van 13
Bijlage 1. Concordantie van de oude inventarisnummers (inventaris Coster, 1916) en de huidige nummers n.b. Bij een aantal oude inventarisnummers zijn geen nieuwe nummers vermeld, omdat de onder die oude nummers behorende stukken verspreid zijn over een groot aantal nieuwe nummers.
oude nummers 1 2 3 4 5 - 18 19 20 - 27 28 29 30 31 (niet aanwezig) 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 (niet aanwezig) 43
nieuwe nummers 6 9 1 2 21 - 34 39, 55 10 - 17 59 60 18
72 78 3, 4, 63, 77 64
0452 - Woensdrecht schepenbank_inventaris_2001_GELDEND.docx
Pagina 7 van 13
Bijlage 2. Ingekomen rekesten 1673 – 1778 (inv.nr. 3) Overzicht van rekestranten en toponiemen. - Cornelis Willems Hellemans te Bergen op Zoom, 1673. - Nicolaes de Graeuw, voogd over de kinderen van Rouck Stevenssen; land ‘de Oude Stee’; 1694 - Anthony van Dijck, Nicolaas van Fernij en Meerten Dingemans; hoeve ‘de Duijn’; 1694. - Jan Jacobs en Jan Hoelen, voogden over de kinderen van Gijsbreght Jansen en Maria Wouters, 1706. - Cornelis Adriaansen Bogaarts, voogd over zijn broer Jan Adriaansen Boogaerts; hoeve ‘de Swaan’, 1723. - Jan Blom en Pieter Marijnissen, voogden over de kinderen van Cornelis Marijnissen en Johanna Adriaansen Boogaarts; hoeve ‘de Swaan’; 1723. - Leendert Antonissen Nuijten te Hoorndonk, voogd over het kind van Leendert Jansen en Maria Meeussen, 1724. - Nicolaas Smits, voogd over de kinderen van Pieter Antonissen Smits en Tanneke Adriaansen Boogaarts, 1727. - Jan Engbers te Groeningen, Evert Voogt te Bergen op Zoom en Geert van Oolen, 1729. - Corn. Boogaarts en Adr. van Pagee, voogden over het kind van J. van Pagee en Susanna Boogaars, 1733. - diverse leden van de familie Pagee, (1756) - Jan Soomers te Huijbergen, 1778. - Jan Adriaensen te Ossendrecht, voogd over de kinderen van Laureijs Adriaensen en Janneke Meeuwissen, (z.d.).
0452 - Woensdrecht schepenbank_inventaris_2001_GELDEND.docx
Pagina 8 van 13
Bijlage 3. Teruggekomen rekesten met kantbeschikking 1651 – 1681 (inv.nr. 4) Overzicht van onderwerpen - Bedijking van het Neerland van Woensdrecht, 1651. - Verplichte bijdrage in oorlogslasten overeenkomstig het plakkaat van 2 februari 1675; 1677. - Betaling van de verpondingen, 1681. - Betaling van het gemaalgeld, (z.d.).
0452 - Woensdrecht schepenbank_inventaris_2001_GELDEND.docx
Pagina 9 van 13
Bijlage 4. Criminele rol 1714 – 1799 (inv.nr. 6) Verdachten en misdaad - Cornelis Claessen wegens doodslag van Geert Jansen Brugmans, 1714. - Geraerdus Hussaarts en Catharina Thijssen wegens incest, 1780 – 1782. - Anthonie van Straalen wegens doodslag van Adriaan Kerssemans, (1787) 1788 – 1789. - Joannes Petrus Wils wegens valsheid in geschrifte, 1789. - Franciscus Martens (wonend te Antwerpen), 1797 – 1798. - Isaack Cerf (geboren te Colmar), 1798. - Franciscus Maertens (geboren te Tongerlo) en Isak Cerf (geboren te Colmar) wegens diefstal en geweldpleging, (1797) 1798 – 1799.
0452 - Woensdrecht schepenbank_inventaris_2001_GELDEND.docx
Pagina 10 van 13
Bijlage 5. Civiele processen 1642 – 1755 (inv.nr. 9) Aanklager, gedaagde en zaak - Meeus Jacobssen te Zuidgeest, man en monboir van Hilleken Claes Couwenberch, contra Tanneken Codders, weduwe van Claes Laureijssen Couwenberch, betreffende het betalen van een bedrag, 1642. - Erfgenamen van Pieter Nuijts contra Gerrit van Putte betreffende betaling van de kooppenningen van huis en herberg ‘De Drie Zwaantjes’ te Zuidgeest, 1753. - Cornelis baron van Aerssen, heer van Voshol, Ossendrecht etc. contra Jan Adriaansen Bogaart betreffende achterstallige weipacht in de Noordpolder van Ossendrecht, 1752 – 1755.
0452 - Woensdrecht schepenbank_inventaris_2001_GELDEND.docx
Pagina 11 van 13
Bijlage 6. Verkoop en overdracht van onroerende goederen 1641 – 1810 (inv.nrs. 35-39) Betekenis der cijfers: 1. Verkoper, 2. Koper, 3. Object, 4. Jaar. Inv.nr. 35 - 1. Adam Jacobssen te Zuidgeest, 2. Aert Hendricxssen te Zuidgeest, 3. Land ‘de Buijtenbergh’ te Corttevenne onder Woensdrecht, 4. 1641. - 1. Erfgenamen van Tanneke Philips, weduwe van Jacob Meeussen, 2. Meeus Jacobssen op Lindonk onder Zuidgeest, 3. Goederen te Etten, 4. 1645. - 1. Cathalijn Jan Smits, weduwe van Jan Pieterssen, 2. Cornelissen, 3. Huis en land, 4. 1671. - 1. Jan Adriansen, 2. Jacop Janss, 3. Hoeve, 4. 1675. - 1. Gerrit Willemsen te Bergen op Zoom, 2. Antonius Clasen Smiets, 3. Land, 4. 1675. - 1. Jan Couwenbergh, 2. Claes Couwenbergh, broer en schepen, 3. Land, bossen, weide, wildert op Korteven, 4. 1676. - 1. Jan Jansen Oostaij, weduwnaar van Mayken Eewout, 2. Eewout Jansen Huijgens, wethouder, 3. Huis, schuur, bossen, weiland, 4. 1676. - 1. Gerard Willemsen, 2. Johannes Vellius, 3. Huis, schuur, land op de Neerheide, 4. 1676. - 1. Willem Clasen, timmerman, 2. Aert Cornelissen Meus, 3. Huis en land, genaamd ‘de mager kroost’ (?), 4. 1678. - 1. Erfgenamen van Marinus Nutvelts, 2. Philips Pieters, 3. Land met vervallen huis en schuur op de Neerheide en land in de Heiakker, 4. 1679. - 1. Adriaen van Eesten, gehwud met Janna de Gelder 2. ?? 3. ?? 4. 1680. - 1. Erfgenamen Maeijken Gommers, 2.Daniel Claessen Couwenbergh, 3. Land ‘de Dorenbosch’ bij de kerk, 4. 1681. - 1. Wezen van Adriaen Laureyss en Willemijntien Jans, 2. Pieter Janss. Vijvers, 3. Huis en land op Cortevenne, 4. 1681. - 1.Daniel Gilissen Cuijpers te Roosendaal, 2. Cornelis Janss. Muts, 3. Land in de Heijackers, 4. 1682. - 1. Daniel Claessen Couwenbergh, gemeenteman, 2. Lambrecht Antonissen, 3. Land ‘de Dorenbosch’ bij de kerk, 4. 1682 - 1. Wezen van Jan Jobsen Brootmans, 2. Jan Hendrik Fiers, 3. Hoefken ‘de Paddepoel’, 4. 1682. - 1. Jan Willemssen van Bracht, 2. Corn. Laureyssen Couwenbergh, 3. Huis en land ‘Swartiens Hoeck’ en op de Molenacker, 4. 1682. - 1. Jacob Janss. De Wit, 2. Jan Beerents Student, schoolmeester, 3. Hof bij het Borssestraetje, 4. 1682. - 1. Willem Adams, schepen, 2. Matthijs Guilliams, 3. Land ‘het stuck op den Duijn’, 4. 1682. - 1. Rochus Stevensen, landman, 2. ?? 3. Hoeve ‘de Oude Steede’, 4. 1683. - 1. Anthony Lambrechts, schepen, 2. Cornelis janssen Muts, landman te Ossendrecht, 3. Land ‘Loyes’in de Heijackers, 4. 1683. - 1. ?? 2. ?? 3. Schorren en slikken in de geïnundeerde polder van Woensdrecht, 4. 1683. - 1. Philip Pieters (Tavernier), 2. Anthony Lambrechts, landman, 3. Land en bos, 4. 1684. - 1. Erfgenamen Cornelis Jacobsen Verlucht, 2. Gijsbrecht Janssen, landman te Zuidgeest, 3. Hoeve, huis, schuur ‘de Langeteen’, 4. 1685. - 1. Maragareta Cornelia Coenraats, echtgenote van Mattheus van Broeckhuijsen, mede namens haar minderjarige broer en zus, 2. Anthony Lambrechts, 3. Weiland, 4. 1685. - 1. Erfgenamen ?? 2. Laureys van Alphen te Bergen op Zoom en Adriaen Beens, secretaris te Ginneken, 3. Land, 4. 1685.
0452 - Woensdrecht schepenbank_inventaris_2001_GELDEND.docx
Pagina 12 van 13
- 1. Zuidgors van Woensdrecht, 2. Bartholomeus van Sambeeck, wethouder te Bergen op Zoom, Catharina Brouwers, weduwe van predikant Groeningen, Hermanus van Essen, predikant te Roosendaal, Johan Damis, weduwnaar van Maria brouwers, 3. Kavels in het Zuidgors, 4. 1685. - 1. Zuidgors van Woensdrecht, 2. Guilliam van Lanschot, 3. Kavels in het Zuidgors, 4. 1685. - 1. Pieter La …, 2. Diverse personen, 3. Koren te velde, 4. 1685. - 1. Pieter La …, echtgenoot van Janneken Geerits, weduwe van Johannes Vellius, 2. Bartholomeus van Asch, brouwer te Bergen op Zoom, 3. Huis, schuur, landerijen, 4. 1685. - 1. Johan Rouwenhof, chirurgijn-generaal , echtgenoot van Margareta Brouwers, en andere Brouwers, 2. Guilliam van Lanschot, rentmeester van het markizaat, 3. Kavels in het Zuidschor van Woensdrecht, 4. 1685. - Fragment betreffende kavels in het Zuidgors van Woensdrecht, 1685 – 1687. - 1. Cornelia Brouwers, 2. Norbertus van der Crecke, rentmeester van het markizaat, 3. Land in het Zuidgors van Woensdrecht, 4. 1687. - 1. Polder van Ossendrecht, 2. Philips de Pottere, 3. Land in het Zuidgors, 4. 1688. - 1. Margareta Brouwers, begijn te Mechelen, en andere Brouwers, 2. Cornelis van Bommel, 3. Kavels in het Zuidgors van Woensdrecht, 4. 1689. - 1. Erfgenamen Aert Corn. Mens, 2. Jan Janssen, vorster, 3. Land ‘de Magere Braeck’, 4. 1689. - 1. Erfgenamen Aert Corn. Mens, 2. Adriaen Adriaensen Spaendonck, 3. Huis, schuur land ‘de Magere Braeck’, 4. 1689. - 1. Curatoren van de boedel van Maijken Jans, weduwe van Jan van Bracht, 2. Jan Roelen te Zuidgeest, 3. Huis op de ‘huijsblock’, land ‘Adams velt’, land ‘de Lange Teen’, weiland in het Noordland van Woensdrecht, 4. 1689. - 1. Wezen van Nicolaes Bansaerts en Margareta Vekens, 2. Philip Pieters te Bergen op Zoom, 3. Bos, 4. 1690. - 1. Adriaen Sem, secretaris te Bergen op Zoom, 2. Pieter Jans, landman, 3. Bos, heide en wildert ‘Verloren Kost’ onder Vinkenberg en ‘het Plantsoenbosch’, 4. 1690. - 1. Adriaen Sem, pensionaris te Bergen op Zoom, 2. Anthony Lambrechts, landman, 3. Bos, 4. 1690.
0452 - Woensdrecht schepenbank_inventaris_2001_GELDEND.docx
Pagina 13 van 13