82
JUN 2014
INTERVIEW STOCKFOTOGRAFIE TECHBEDRIJF NEW YORK
Hoe onderscheid je je in een competitieve markt, en hoe blijf je ondernemend en vernieuwend? Sprout vroeg het aan JON ORINGER (40), oprichter van het succesvolle Amerikaanse bedrijf SHUTTERSTOCK. “We runnen het bedrijf als één groot wetenschappelijk experiment.” Annette van Soest
JUN 2014
René Clement
8.12 min.
83
INTERVIEW STOCKFOTOGRAFIE TECHBEDRIJF NEW YORK
et klinkt als het zoveelste startup-succesverhaal: nerd start een internetbedrijf in zijn appartement, doet in het begin alles zelf – van fotograferen tot code schrijven – schudt de hele fotobranche op en wordt miljardair nadat hij zijn bedrijf naar de beurs brengt. Extra glamfactor: naast nerd, fotograaf, hacker en poezenliefhebber (zijn kat heet Pixel) vliegt hij in zijn vrije tijd ook nog eens rond in helikopters. Struin door zijn fotostream op Instagram, en je stuit op flink wat #heliporn. Daar is de Airbus AS350 AStar, klaar voor ‘Sunday Flyday’. Of de glimmende EC135 van Eurocopter, op ‘Chopper Saturday’. Waar werd Jon Oringer groot mee? Zijn bedrijf Shutterstock biedt een platform voor fotografen die hun bestaande foto’s (stockfoto’s) uploaden, en kopers die ze tegen betaling weer downloaden. Daarmee zijn uitgevers, adverteerders en creatieve bureaus goedkoper uit dan wanneer ze zelf een fotograaf moeten regelen.
84
Het klinkt misschien wat vreemd, maar Oringer ziet Shutterstock niet als een fotoagentschap. “We zijn een techbedrijf ”, maakt hij snel duidelijk. Zo’n 40 procent van de werknemers bestaat uit techneuten: programmeurs, productspecialisten en data scientists. Het gaat hem niet om de foto’s (of video’s, die eveneens worden aangeboden) maar om het platform: het bij elkaar brengen van vraag en aanbod. Vergelijk het met bekende namen in andere branches, zoals AirBnB en Uber. Waar Uber passagiers aan een taxichauffeur helpt en vakantiegangers via AirBnB een slaapplek vinden, vormt Shutterstock de brug tussen fotograaf en klant. Wat Shutterstock onder andere onderscheidt van de standaard all American startup is dat het bedrijf niet huist in Silicon Valley, maar Silicon Alley, de broedplaats voor technologiebedrijven in downtown Manhattan. Het hoofdkwartier is gevestigd op de 21ste verdieping van 350 Fifth Avenue. Om een Google-zoektocht te besparen: dat is dus in het Empire State Building. Terwijl hij uitzicht heeft over de skyline van New York werkt Oringer aan de uitbreiding van zijn imperium. Van de omzet wordt op dit moment al 70 procent buiten de Verenigde Staten behaald. In Nederland behaalt Shutterstock nu een jaaromzet van meer dan 6 miljoen dollar. Dat is 2,5 procent van de totale omzet (235 miljoen) van het bedrijf. Met iets minder dan duizend fotografen en illustratoren, ruim 20.000 klanten en meer dan 2 miljoen gedownloade afbeeldingen afgelopen jaar is ons land een belangrijke markt voor het Amerikaanse bedrijf. Om op al die lokale markten te blijven groeien, is het zaak aansluiting te krijgen bij lokale fotografen, die weten wat er in hun land speelt en waar creatieve bureaus behoefte aan hebben. Oringer is verslaafd aan
JUN 2014
INTERVIEW STOCKFOTOGRAFIE TECHBEDRIJF NEW YORK
het verzamelen en interpreteren van data. Door die feedback te delen met fotografen kunnen zij hun content aanpassen, wat weer extra downloads oplevert. Het is dit ‘network effect’, zoals de ondernemer het noemt, dat de groei van het bedrijf aanjaagt. Traditionele fotoagentschappen als Corbis, Alamy en Getty Images, die stockfoto’s voor een veel hogere prijs verkopen (macrostock), voelen de hete adem van goedkopere aanbieders als Shutterstock (microstock) al jaren in hun nek. Vergelijkbare aanbieders als Shutterstock zijn Fotolia en Dreamstime. BigStockPhoto, een andere concurrent, werd vijf jaar geleden opgekocht door Shutterstock. Voor wie het nu al duizelt, er zijn nog vele andere spelers actief. “Al zolang ik hiermee bezig ben, is de concurrentie moordend”, beaamt Oringer. Niet voor niets ontsloot Getty eerder dit jaar een groot deel van zijn fotoarchief voor gratis hergebruik door nietprofessionele partijen. In 2006 nam het bedrijf al Shutterstock-concurrent iStockphoto over, om zich zo toegang te verschaffen tot de snelgroeiende markt van microstock. Hoe onderscheid je je van de concurrentie?
“Door een techbedrijf te zijn, ondernemend te blijven, fantastische mensen aan te nemen die fantastische producten maken en naar onze klanten te luisteren. En door te innoveren, bijvoorbeeld door nieuwe abonnementsvormen en tools te ontwikkelen die mensen helpen bij het vinden van de beelden die ze zoeken.” Waarin is Shutterstock innovatiever dan de rest?
SHUTTERSTOCK IN HET KORT Shutterstock ontstaat in 2003 als programmeur Jon Oringer goedkoop beeldmateriaal zoekt voor een ander bedrijf dat hij aan het opbouwen is. Hij koopt een camera en maakt binnen een jaar tijd 30.000 foto’s, waarvoor hij zelf een website bouwt. Om sneller te kunnen groeien, opent hij de site na een tijdje ook voor andere fotografen. Oringers eigen foto’s zijn nog steeds terug te vinden in het archief, al zijn ze naar eigen zeggen “niet heel erg goed”. Zijn best verkochte exemplaar is dat van een hond met een krant in de bek. Hoe werkt het? Fotografen en illustratoren bieden hun werk aan. Klanten kunnen dat via verschillende abonnementen downloaden. Het aanbod bestaat uit foto’s, video’s, illustraties en vectoren: grafische ontwerpen die in tegenstelling tot een rasterafbeelding niet uit pixels zijn opgebouwd, maar in een bepaald format zijn gegoten zodat het beeld ook bij enorme vergrotingen – op billboards langs de snelweg bijvoorbeeld – scherp blijft. Nieuwe loot aan de stam binnen Shutterstock is Skillfeed, een platform voor online cursussen.
‘DE EERSTE MENSEN DIE IK AANNAM WAREN KOPIEËN VAN MEZELF DENK IK’
“We bekijken alles met een ‘tech-oog’. Verschillende productteams binnen de organisatie werken aan het verbeteren van specifieke aspecten, zoals het verhogen van het aantal downloads per jaar of het verminderen van de tijd die het een klant kost om een foto te vinden. Dat testen we allemaal kwalitatief en kwantitatief. We runnen het bedrijf als één JUN 2014
85
INTERVIEW STOCKFOTOGRAFIE TECHBEDRIJF NEW YORK
groot wetenschappelijk experiment. De resultaten verfijnen we voortdurend, zodat we goede aanpassingen meteen live kunnen gooien.” Wat heeft dat experimenteren zoal opgeleverd?
“Álles wat je ziet op de site is het resultaat van experimenten. We veranderen dingen aan de lopende band, of het nu gaat om de kleuren van de buttons waarop je kunt klikken of de formulering die we gebruiken voor
86
verschillende abonnementsvormen. Wat werkt, verschilt overigens van land tot land. We zitten in 150 landen. In sommige landen doen clean interfaces het goed, in andere landen werkt een drukke interface met veel informatie weer beter.” Is het niet verwarrend voor klanten dat alles continu verandert?
“Het gaat om kleine, subtiele veranderingen. Het enige wat je als klant merkt is dat het product beter wordt.” Ondernemend blijven noemde je als andere succesfactor. Hoe zorg je ervoor dat werknemers zich gedragen als ondernemers?
“Dat is niet makkelijk. We zoeken mensen die ondernemer zijn en die geweldige dingen kunnen creëren. Vervolgens stellen wij hen in staat om te kúnnen creëren.”
JUN 2014
INTERVIEW STOCKFOTOGRAFIE TECHBEDRIJF NEW YORK
Hoe vind je dat soort intrapreneurs?
Dat is heel moeilijk. Er zijn er niet veel van, maar als je ze vindt zullen ze prachtige dingen maken. Zolang je ze genoeg vrijheid geeft, blijven ze dat doen. Degenen die hier al werken helpen ons bij het vinden van ‘soortgenoten’. Het draait uiteindelijk om het behouden van je bedrijfscultuur. Die ondernemersgeest door de jaren heen levend houden is een van de moeilijkste opgaven bij het bouwen van een succesvol bedrijf.” Wanneer besefte je dat?
“Toen ik personeel begon te zoeken. Ik ben van huis uit programmeur. De eerste mensen die ik aannam, waren kopieën van mezelf, denk ik. Het waren mensen die bereid waren te experimenteren en die zich een weg richting succes wilden hacken. De term growth hacking is nu erg populair in de
marketingwereld. Ondanks het feit dat het een trendy uitdrukking is geworden, is het een goede samenvatting van wat wij hier doen. Het gaat er om in hoog tempo te experimenteren en tegelijkertijd je product aan te passen.” Daar is het wetenschappelijk experiment weer.
“Ja, we hebben meer witte laboratoriumjassen nodig hier.” Bij experimenten gaat ook wel eens iets mis…
“Zeker, ik heb ontzettend veel fouten gemaakt. In het begin wilde ik bestaande fotocollecties opkopen. Ik dacht dat ik voortdurend moest jagen op content. Dat bleek niet juist. Wat ik me niet had gerealiseerd, was dat het platform ook werkte omdat iedere fotograaf kon bijdragen. De oplossing diende zich aan toen mensen me bleven vragen of ik hun foto’s niet kon aanbieden. Nog steeds maken we hier continu fouten. Heel veel experimenten werken niet.
‘WE BEKIJKEN ALLES MET EEN TECHOOG’ JUN 2014
87
INTERVIEW STOCKFOTOGRAFIE TECHBEDRIJF
ACTIEF IN
150 LANDEN STOCKFOTO’S IN ARCHIEF
37 MILJOEN VIDEO’S
1,7 MILJOEN DOWNLOADS 2013
100 MILJOEN OMZET 2013
235 MLN DOLLAR WINST 2013
26 MLN DOLLAR VERWACHTE OMZET 2014
315-320 MLN DOLLAR 88
Maar gecalculeerde fouten kun je makkelijk herstellen met een minimum aan impact. Niets voelt als een grote mislukking als het een gecalculeerd risico is. Een aaneenschakeling van gecalculeerde risico’s maakt een bedrijf uiteindelijk succesvoller.” Wat is je grootste prestatie tot nu toe?
“Die heb ik nog niet voorbij zien komen.” Waarom niet?
“Omdat we er nog niet zijn. We hebben fantastische dingen gedaan. In elf jaar tijd hebben we een bedrijf neergezet met meer dan 400 man personeel, we gaan dit jaar meer dan 300 miljoen aan omzet boeken, we zitten in het Empire State Building, we zijn beursgenoteerd… Maar er is nog een heleboel werk te doen. Ik geloof oprecht dat de beste tijd nog moet komen.” JUN 2014
INTERVIEW NEW YORK
Eerste zorgen. Zonder zorgen.
Kun je een blik op de toekomst geven? Waar hoop je Shutterstock te brengen?
“Ik wil het bedrijf gestaag groter laten groeien. Niet via snelle bewegingen, maar via stapsgewijze veranderingen die de waarde van het bedrijf doen oplopen. Uiteindelijk is ons doel het leven van creatieven over de hele wereld makkelijker en productiever te maken. Wij zijn een stukje in die puzzel.” Zie je jezelf als creatief of techneut?
“Ik zie mezelf als een brug tussen die twee werelden. Ik ben een programmeur, maar niet een heel goede. Ik ben een fotograaf, maar er zijn duizenden betere. Ik beheers beide disciplines goed genoeg om het bedrijf succesvol te maken.” Je hebt Shutterstock zonder financiering van buitenaf opgebouwd.
“Mijn advies: trek alleen durfkapitaal aan als je het echt nodig hebt. Je neemt niet alleen geld aan. Je krijgt ook mensen om je heen die alledaagse beslissingen proberen te beïnvloeden. Dat wilde ik niet. Ik had maar 15.000 dollar nodig voor een camera en wat servers om te beginnen. Mijn foto’s verkochten meteen, dus ik had ook geen cash nodig. Ik was winstgevend vanaf de start.”
Zelfs kleine verwondingen kunnen uw bedrijf flink pijn doen. Gelukkig heeft MExT voor elk letsel en iedere branche de juiste EHBO-artikelen. Alle medische materialen voldoen aan de wettelijke voorschriften en garanderen een
Waarom koos je dan uiteindelijk toch voor financiering door private equity?
zorgeloze wondverzorging. MExT geeft bovendien advies en controleert jaarlijks gratis uw MExT EHBO-koffer op
“Ik had kennis van buitenaf nodig om een goed leidinggevend team op te bouwen. En ik wilde wat geld uit het bedrijf halen om het volgende gecalculeerde risico te nemen: een beursgang. De voorbereiding daarop kostte drie tot vier jaar. Private equity was een goede tussenstap. Ik hoefde de controle over het bedrijf niet op te geven. Inmiddels heb ik niet meer de meerderheid. Ik bezit nog zo’n 45 procent van het bedrijf. Dingen veranderen. De beursgang, twee jaar geleden, was nodig om Shutterstock sneller te laten groeien. Het was het juiste besluit.”
volledigheid en houdbaarheid. Zo beschermt u niet alleen uw medewerkers, maar ook uw productiviteit. Professionele EHBO zit ons immers in het bloed.
PROFESSIONELE EHBO
shutterstock.com
www.mext.nl JUN 2014