STUDIE AMERIKA / NEW YORK Contexten De omgeving en duurzame ontwikkeling (4) De politiek-juridische samenleving (5) De Socio-economische samenleving (6)
2012-2013 Kimberly Willems en Michaël Clijsters
STUDIE AMERIKA / NEW YORK Contexten De omgeving en duurzame ontwikkeling (4) De politiek-juridische samenleving (5) De Socio-economische samenleving (6)
2012-2013 Kimberly Willems en Michaël Clijsters
Woord vooraf Dit jaar gaan wij, Kimberly en Michaël, samen met 4 andere studenten en 2 docenten naar Amerika, New York. Daar gaan we met Work-It-Easy, onze virtuele onderneming, deelnemen aan ‘The Global Business Challenge’ en ‘The New York City Fair Trade’. Natuurlijk gaan we daar niet zonder enige voorbereiding naartoe en daarom hebben we deze studie gemaakt. De andere studenten hebben ook een studie gemaakt over Amerika en New York en alle studies samen zorgen voor een mooi aansluitend geheel met alle nodige informatie. Via deze weg willen wij alvast onze ouders en onze docenten bedanken voor de mooie kans die we krijgen om naar New York te gaan en deel te nemen aan ‘The Global Business Challenge’ en ‘The New York City Fair Trade’!
Inhoudsopgave Woord vooraf ................................................................................................................... 3 Inhoudsopgave ................................................................................................................. 4 Inleiding ........................................................................................................................... 6 1
Omgeving en duurzame ontwikkeling .................................................................... 7
1.1
De omgeving ................................................................................................................... 7
1.1.1 De natuur ........................................................................................................................ 7 1.1.2 Het klimaat ..................................................................................................................... 8 1.2
Duurzame ontwikkeling .................................................................................................. 9
1.2.1 Energie ............................................................................................................................ 9 1.2.2 Projecten en plannen in het kader van duurzame ontwikkeling ................................. 10 2
Politieke en juridische samenleving ...................................................................... 13
2.1
De 2 machtigste partijen .............................................................................................. 13
2.1.1 De Democratische Partij ............................................................................................... 13 2.1.2 De Republikeinse Partij................................................................................................. 14 2.2
De Amerikaanse staatsinrichting .................................................................................. 16
2.2.1 De wetgevende macht.................................................................................................. 17 2.2.2 De uitvoerende macht .................................................................................................. 18 2.2.3 De rechterlijke macht ................................................................................................... 20 2.3
De politiek in de staat New York .................................................................................. 20
2.3.1 De wetgevende macht.................................................................................................. 20 2.3.2 De uitvoerende macht .................................................................................................. 21 2.3.3 De invloed van de staat tijdens de presidentsverkiezingen in 2012 ............................ 21 2.4
De politiek in New York City ......................................................................................... 22
2.4.1 De uitvoerende macht .................................................................................................. 22 2.4.2 De wetgevende macht.................................................................................................. 23 2.4.3 De rechterlijke macht ................................................................................................... 23 3
Socio-economische samenleving .......................................................................... 24
3.1
Toffe plekjes om te gaan shoppen in New York ........................................................... 24
3.2
De kapitalistische wereldeconomie binnen New York ................................................. 25
3.2.1 Wat is kapitalisme?....................................................................................................... 25 3.2.2 Occupy Wall Street ....................................................................................................... 26 3.3
De verschillende economische centra in New York ..................................................... 27
3.3.1 Wall street & NY Stock Exchange ................................................................................. 27 3.3.2 NASDAQ ........................................................................................................................ 28 3.3.3 World Trade Center – Ground Zero.............................................................................. 28 3.4
De welvaart en het welzijn in New York....................................................................... 29
3.4.1 De Verenigde Staten, een verzorgingsstaat ................................................................. 29 3.4.2 Armoede ....................................................................................................................... 30 Bronnen ......................................................................................................................... 32 Besluit ............................................................................ Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Inleiding Zoals jullie misschien al weten bestaat er in het secundair onderwijs ook zoiets als ‘eindtermen’. Deze eindtermen zijn in het boekje van VOET2010 samengevoegd in zeven ‘contexten’. De eindtermen uit deze 7 contexten kunnen tijdens de lessen gecombineerd worden tot nieuwe zinvolle en relevante gehelen. De bedoeling van deze studie was om jullie kennis te laten maken met drie contexten van de zeven en deze te koppelen aan de Amerikaanse en New Yorkse samenleving. Wij hebben de contexten ‘omgeving en duurzame ontwikkeling’, ‘politiek-juridische samenleving’ en ‘socioeconomische samenleving’ gekregen. We hebben voor deze studie heel wat opzoekwerk gedaan en we hebben ook zoveel mogelijk afbeeldingen toegevoegd om jullie een duidelijk beeld te geven van alle informatie die in deze studie te vinden is. Veel leesgenot!
1
Omgeving en duurzame ontwikkeling
New York is een mooie en grote stad waar, vierentwintig uur op vierentwintig en zeven dagen op zeven, leven en bedrijvigheid is. Deze stad heeft ook wel als bijnaam ‘The City That Never Sleeps’. Toch moeten ook deze levendige inwoners rekening houden met de toekomstige generaties die na hun in deze mooie en grote stad komen wonen. New York houdt dus zeker en vast rekening met de omgeving en doet aan duurzame ontwikkeling. Definitie VN-commissie Brundtland Duurzame ontwikkeling is de ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van de toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen.
Figuur 1: overzicht over New York City
1.1
De omgeving
1.1.1 De natuur In de Verenigde Staten liggen er enorm veel nationale parken en natuurreservaten. Enkele voorbeelden zijn: de Everglades in Florida, de White Mountains in New Hampshire en de Rocky Mountains in Colorado. Er is enorm veel variatie in de vegetatie in de Verenigde Staten. Zo zijn er in Arizona cactussen, in Californië reusachtige mammoetbomen, in Florida enorme moerassen en in Washington grote wouden. De staat New York is zeer onregelmatig gevormd en kan je daardoor op verschillende manieren indelen op vlak van natuur. Bij een eerste indeling kan je de staat New York indelen in 2 verschillende delen: New York Metropolitan Area (het gebied rond New York City en New York City zelf) en Upstate New York (de rest van de staat). Bij een andere indeling kan je de staat indeling in 3 verschillende delen: de Adirondack Mountains, het Appalachian Plateau en de Lowland Region. Studie contexten 4, 5 en 6
7
De Adirondack Mountains zijn grotendeels bebost en liggen in het noordoosten van de staat New York. Hier ligt ook Mount Marcy, het hoogste punt van de staat. Het grootste deel van de staat wordt in beslag genomen door het Appalachian Plateau en het westelijk en zuidelijk deel van de staat dat bestaat uit hoogland met golvende heuvels en laagland met rivierdalen behoren tot de Lowland Region. In de staat New York ligt geen nationaal park, maar dit wil niet zeggen dat je geen mooie natuur kan bewonderen. In het Noorden van de staat liggen de Niagarawatervallen die de grens vormen tussen de Verenigde Staten en Canada. De Niagarawatervallen bestaat uit 3 delen: de Horseshoe Falls, de American Falls en de Bridal Veil Falls. In de staat New York liggen ook meer dan 8000 meren. De belangrijkste zijn Lake Erie, Lake Ontario en Lake Champlain. De belangrijkste rivier is de Hudson die in de staat ontspringt en bij de stad New York in de Atlantische Oceaan stroomt. Veel voorkomende bomen in de staat New York zijn eiken, laurierbomen, sparren, berken, beuken, linden, sweet gums en esdoorns. Zoogdieren die er veelvuldig te vinden zijn, zijn muizen, sneeuwhazen, konijnen, marmotten, eekhoorns, muskusratten, herten, bevers en wasberen. In de lucht zijn kraaien, haviken, spechten, spreeuwen en bluebirds te vinden. In de Hudson en Lake Ontario zwemmen er ongeveer 210 vissoorten rond, waaronder baars, forel en snoekbaars. 1.1.2 Het klimaat Van een poolklimaat in het noorden van Alaska tot een (sub)tropisch klimaat op Hawaï en in Florida, de Verenigde Staten heeft als enige land ter wereld alle zes klimaatzones. Het immense binnenland heeft een landklimaat met slechts weinig invloed van de zee. In de zomer is het hier dan ook erg heet en 's winters erg koud. Het zuiden van de Verenigde Staten heeft deels een woestijnklimaat, terwijl in de noordelijk gelegen Rocky Mountains een bergklimaat overheerst. De temperatuur wordt in de Verenigde Staten niet gemeten in graden Celsius maar Fahrenheit. In New York heeft men te maken met grote klimaat verschillen. Ze hebben warme, droge zomers en koude, natte winters. 's Winters is het vooral in de bergen erg koud en komen in de omgeving van de Great Lakes zware sneeuwstormen voor. New York City is in de zomer erg warm en benauwd. De prettigste tijd van het jaar is dan ook het voor- en najaar.
Studie contexten 4, 5 en 6
8
Figuur 2: het weergemiddelde voor New York City
1.2
Duurzame ontwikkeling
1.2.1 Energie In New York City gebruiken enorm veel mensen het openbaar vervoer. Hierdoor is het gebruik van het openbaar vervoer binnen de stad, het hoogste van de volledige Verenigde Staten. Dankzij dit intensieve gebruik, bespaart de stad 6,8 miljoen liter olie en is de stad één van de energiezuinigste steden van de Verenigde Staten. New York stoot ongeveer 7,1 ton broeikasgassen per inwoner uit en dat is ongeveer een derde minder dan het nationale gemiddelde van 24,5 ton. Gezamenlijk zijn de New Yorkers verantwoordelijk voor de uitstoot van één procent van de broeikasgassen in de Verenigde Staten, terwijl New York City 2,7% van de bevolking herbergt. De gemiddelde New Yorker verbruikt de helft minder elektriciteit dan een inwoner van San Francisco en slechts ruim een kwart van de hoeveelheid elektriciteit die verbruikt wordt door een inwoner van Dallas.
Figuur 3: zicht vanuit Central Park
Studie contexten 4, 5 en 6
9
1.2.2
Projecten en plannen in het kader van duurzame ontwikkeling
1.2.2.1. PlaNYC 2030 In New York wordt er hard gewerkt aan de duurzame ontwikkeling. Zo is er een plan genaamd ‘PlaNYC 2030’, die de stad duurzamer wilt maken voor haar bewoners. Dit plan is ontstaan uit verschillende publieke, private en particuliere initiatieven. Enkele realisaties van PaNYC 2030: Times Square werd als experiment gesloten voor het verkeer en Major Bloomberg vond het zo goed meevallen dat hij het permanent autovrij heeft gemaakt. In New York vind je diverse ‘bike lanes’ die zijn aangelegd door de gemeente op initiatief van particuliere instanties om het gebruik van de fiets te stimuleren. 1.2.2.2. Million Trees NYC Een ander project is ‘Milion Trees NYC’, waar je als individu een boom kunt planten of doneren. 1.2.2.3. The High Line Dit is een project op initiatief van twee jonge bewoners. De verhoogde en ongebruikte spoorweglijn van Manhattan die sinds de jaren tachtig niet meer gebruikt wordt, werd in verschillende 3 fases omgevormd tot een mooi park. Het traject is 2,33 kilometer lang. Dit project werd gesubsidieerd door het stadsbestuur van New York voor een bedrag van vijftig miljoen dollar!
Figuur 4: The High Line
1.2.2.4. Brooklyn Bridge Park Een groot gebied (34hectare) aan de East River naast de bekende Brooklyn brug bestond vroeger uit oude, versleten havenpieren en loodsen. Dankzij het initiatief van de gemeentelijke ‘Special Purpose Organization’ en het stadsbestuur New York en werd dit gebied van 1998 tot 2000 omgevormd tot een publiek park.
Studie contexten 4, 5 en 6
10
1.2.2.5. Lower Manhattanproject Dit project is, in samenwerking met verschillende partijen, verantwoordelijk voor de herontwikkeling van ‘Ground Zero’. Dit gebied is volledig vernieuwd. Er is een herdenkingsplaats in de vorm van een publiek park, vijf wolkenkrabbers met kantoren en verschillende plaza’s met groen die de gebouwen met elkaar verbinden. Dit reusachtig plan moest langs de ene kant het nieuwe World Trade Center, het economische hart van Manhattan, worden en langs de andere kant fungeren als symbool van veerkracht na de gebeurtenissen van 9/11!
Figuur 5: de herontwikkeling van Ground Zero
1.2.2.6. Minder steenkool in New York De Verenigde Staten halen bijna de helft van hun stroom uit steenkoolcentrales, maar die zijn verre van schoon. Steenkool is de grootste bron van broeikasgassen en draagt in belangrijke mate bij aan vier van de vijf belangrijkste doodsoorzaken in het land: hartziekte, kanker, longlijden en beroerte. De steenkoolsector is bovendien goed voor de helft van de kwikvervuiling in de VS, die leidt tot ontwikkelingsproblemen bij jonge kinderen en astma. Dankzij een persoonlijke campagne van major Bloomberg en een gift van 50 miljoen dollar wil hij de strijd tegen steenkool in New York en de Verenigde Staten aangaan en verhinderen dat er nog meer steenkoolcentrales worden gebouwd. Aldus major Bloomberg: "Een einde maken aan de productie van energie op basis van steenkool is de juiste beslissing. Het mag dan wel een goedkope energiebron lijken, de impact op het milieu en de volksgezondheid is aanzienlijk."
Studie contexten 4, 5 en 6
Figuur 6: Major Bloomberg
11
1.2.2.7. The Empire State Building in een groen jasje Het 381 meter hoge wereldberoemde gebouw is niet alleen het hoogste gebouw van New York, maar ook het groenste gebouw van de stad. The Empire State Building is in 1931 gebouwd en heeft zopas een dure renovatie ondergaan. Dankzij die renovatie zal het gebouw jaarlijks voor 4,4 miljoen dollar aan energiekosten besparen! Niet enkel op de kosten worden bespaard, maar over de volgende 15 jaar zou ook nog eens 105 ton minder koolstofdioxide worden uitgestoten. De kostprijs was wel hoog. Voor de ‘groene’ renovatie bedroeg de kostprijs ongeveer 100 miljoen euro.
Figuur 7: Empire State Building
Studie contexten 4, 5 en 6
12
2
Politieke en juridische samenleving
Om de vier jaar wordt er in Amerika een nieuwe president gekozen. Dan staat het hele land in rep en roer. Iedereen in de Verenigde Staten en in de rest van de wereld is begaan met de verkiezingen van de machtigste man van de wereld! In de Verenigde Staten zijn er twee zeer grote partijen: de democratische partij en de republikeinse partij. Buiten deze twee, zijn er ook nog andere, kleinere partijen. Deze partijen noemen we de derde partijen. Enkele voorbeelden hiervan zijn: ‘Constitution Party’, ‘Green Party’ en ‘Libertarian Party’.
Figuur 8 het Amerikaans congres
2.1
De 2 machtigste partijen
2.1.1 De Democratische Partij Deze partij werd in 1791, nadat er een tweesplitsing was ontstaan van voor- en tegenstanders van de opname van de Bill of Rights in de Amerikaanse grondwet, opgericht door Thomas Jefferson. Hij wilde met zijn nieuwe partij de grondwet niet ratificeren/bekrachtigen zonder de rechten van de burger te omschrijven in de grondwet. Door verschillende cartoons en spotprenten uit de 1830 en verder is de mascotte van deze partij een ezel geworden. Een dier dat lelijk kan bokken en met zijn achterste poten kan slaan, een dier dat lachwekkend maar taai is! Figuur 9: de mascotte van de Democratische Partij
Studie contexten 4, 5 en 6
13
In totaal heeft deze partij al vijftien verschillende presidenten voortgebracht: 1829-1837: Andrew Jackson 1837-1841: Martin Van Buren 1845-1849: James Knox Polk 1853-1857: Franklin Pierce 1857-1861: James Buchanan 1865-1869: Andrew Johnson 1885-1889: Stephen Grover Cleveland 1893-1897: Stephen Grover Cleveland 1913-1921: Thomas Woodrow Wilson 1933-1945: Franklin D. Roosevelt 1945-1953: Harry S. Truman 1961-1963: John F. Kennedy 1963-1969: Lyndon Baines Johnson 1977-1981: James Earl Carter 1993-2001: William Jefferson Clinton Figuur 10: president Barack Obama 2009-2012: Barack Obama 2012-2016: Barack Obama Niet alle 15 presidenten deden hun ambtstermijn van vier jaar ook uit. Franklin D. Roosevelt en John F. Kennedy stierven tijdens hun carrière als president van de Verenigde Staten. Op 4 november 2008 werd de kandidaat van de Democratische Partij, senator Barack Obama, tot 44ste president van Amerika gekozen. Hij werd hierdoor de eerste zwarte president van de Verenigde Staten. In november 2012 werd Obama opnieuw verkozen tot president voor een ambtstermijn van vier jaar. 2.1.2 De Republikeinse Partij Deze partij werd opgericht in Wisconsin op 28 februari 1854. Een van de voornaamste reden voor de oprichting was de geplande uitbreiding van de slavernij in andere staten van Amerika, waartegen de partij zich wilde verzetten. Na de Amerikaanse Burgeroorlog was de partij tientallen jaren lang vrijwel onafgebroken aan de macht. De partij vertegenwoordigde toen het industriële noordoosten van de VS, terwijl de conservatieve Democratische partij in het verslagen Zuiden de overhand had. Kort na de Amerikaanse Burgeroorlog werden de Republikeinen gezien als de progressieve partij in de Amerikaanse politiek. Voorbeelden hiervan zijn presidenten zoals Abraham Lincoln, die de slavernij af wilde schaffen.
Studie contexten 4, 5 en 6
14
De Republikeinse Partij wordt ook wel de GOP (Grand Old Party) genoemd. Deze partij heeft, ook dankzij spotprenten en cartoons uit 1870 en verder, als mascotte een majestueuze maar nogal plompe olifant. Het dier is het perfecte symbool voor de zeer respectabele Republikeinen. Figuur 11: de mascotte van de Republikeinse Partij
In totaal heeft deze partij al achttien verschillende presidenten voortgebracht: 1861-1865: Abraham Lincoln 1869-1877: Ulysses S. Grant 1877-1881: Rutherford B. Hayes 1881-1881: James A. Garfield 1881-1885: Chester A. Arthur 1889-1893: Benjamin Harrison 1897-1901: William McKinley 1901-1909: Theodore Roosevelt 1909-1913: William H. Taft 1921-1923: Warren G. Harding 1923-1929: Calvin Coolidge 1929-1933: Herbert C. Hoover 1953-1961: Dwight D. Eisenhower 1969-1974: Richard M. Nixon Figuur 12: president George H.W. Bush 1974-1977: Gerald R. Ford 1981-1989: Ronald W. Reagan 1989-1993: George H.W. Bush 2001-2009: George W. Bush Deze partij wordt nu voornamelijk gekenmerkt door ex-president George H.W. Bush. Hij was president van 2001 tot 2009, maar de hedendaagse Republikeinse Partij bestaat uit meer dan alleen maar mediaverhalen over George H.W. Bush. Zo heeft de partij een uitdrukkelijke mening over bijvoorbeeld de gezondheidszorg en andere politieke onderwerpen. De conservatieve facties hebben de overhand, maar er zijn ook groepen liberale Republikeinen. In het verleden was het juist omgekeerd: in de negentiende eeuw en het begin van de twintigste eeuw was de Republikeinse Partij juist progressief en had daardoor meeste aanhang in de geïndustrialiseerde noordelijke staten, terwijl de Democratische Partij haar aanhangers vond onder de inwoners van de zuidelijke staten.
Studie contexten 4, 5 en 6
15
2.2
De Amerikaanse staatsinrichting
De grondwet van de Verenigde Staten, die ook wel de ‘Constitutie’ wordt genoemd, past zo volledig mogelijk de leer toe van de Trias Politica. Dit wil zeggen dat er een strikte scheiding is tussen de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht. Deze constitutie maakt van de Verenigde Staten ook wel een bondsstaat. In de grondwet worden alle bevoegdheden van de Bondsregering zeer nauwkeurig omschreven. Zo zijn buitenlandse politiek, economisch beleid, defensie, munt, posterijen, immigratie, verlening van burgerrecht en financiën de terreinen van de federale regering. In de grondwet worden ook de bevoegdheden van het Congres, de president en het Federaal Hooggerechtshof dan uitvoerig omschreven. De grondwet is 'heilig' en kan daardoor niet herzien worden. Toch zullen nieuwe ontwikkelingen, nieuwe regels vragen. Dit wordt opgevangen door de grondwet met amendementen/wijzigingen aan te vullen. Tot nu toe zijn er al 27 amendementen. Enkele voorbeelden: - Amendement I: het recht op vrije meningsuiting, persvrijheid en vrijheid van godsdienst wordt ingevoerd. - Amendement XIII: slavernij wordt verboden. - Amendement XV: discriminatie op basis van kleur of ras wordt verboden. - Amendement XXVI: kiesrecht verschuift naar 18 jaar.
Figuur 13: de grondwet
Studie contexten 4, 5 en 6
16
‘The Bill of Rights’ is de naam van de eerste tien amendementen van de grondwet van de Verenigde Staten. Het tiende amendement bepaalt bijvoorbeeld dat de wetgeving die niet is voorbehouden aan de centrale regering, door de staten afzonderlijk mag worden geregeld. Binnenlandse wetten en onderwijs vallen hieronder en zijn daardoor in de verschillende staten anders geregeld. 2.2.1 De wetgevende macht In de grondwet worden de bevoegdheden van de wetgevende macht omschreven. Het Congres van de Verenigde Staten bestaat uit de Senaat en het Huis van Afgevaardigden. Het Congres is gehuisvest in het Capitool in Washington DC. In het Congres hebben de 'Vaderen van de Constitutie' zowel de rechten van de afzonderlijke staten als de belangen van de bevolking willen combineren. 2.2.1.1. Huis van Afgevaardigden Het Huis van Afgevaardigden, ook wel ‘House of Representatives’, probeert zoveel mogelijk de belangen van de bevolking te behartigen. Het Huis telt 435 leden en ieder lid heeft een ambtstermijn van twee jaar. In iedere staat kiezen de inwoners zelf hun afgevaardigden, afhankelijk van het aantal inwoners in de staat. Om tot lid gekozen te kunnen worden moet men minstens 25 jaar oud zijn, minstens zeven jaar burger van de Verenigde Staten zijn en ten tijde van de verkiezing in de staat wonen waarvoor men verkozen wil worden.
Figuur 14: House of Representatives
De leden van het Huis van Afgevaardigden kiezen zelf hun eigen voorzitter en ambtenaren.
Figuur 15: het Huis van de Afgevaardigden
Studie contexten 4, 5 en 6
17
2.2.1.2. De Senaat De Senaat probeert zoveel mogelijk de belangen van de 50 afzonderlijke staten te behartigen. Iedere staat, onafhankelijk van de grootte en het bevolkingsaantal, wijst twee leden aan voor de Senaat. Deze leden hebben een zittingsduur van zes jaar. Om de twee jaar wordt een derde van het aantal leden gekozen. De vicepresident van de Verenigde Staten is de voorzitter van de Senaat. Hij stemt alleen bij onduidelijkheden.
Figuur 16: United States Senate
Om in de Senaat gekozen te worden moet men minstens dertig jaar zijn, minstens negen jaar burger van de Verenigde Staten zijn en ten tijde van zijn verkiezing in de staat wonen, waarvoor men gekozen wil worden. Alleen de Senaat kan een onderzoek instellen naar hoogverraad en iemand in beschuldiging daarvan stellen. Als de president van de Verenigde Staten terechtstaat, is de opperrechter van Hooggerechtshof voorzitter.
Figuur 17: de Senaat
2.2.2 De uitvoerende macht In de grondwet worden ook de bevoegdheden van de uitvoerende macht, de president, uitvoerig omschreven.
Studie contexten 4, 5 en 6
18
De president wordt, net als de vicepresident, voor 4 jaar gekozen. De bevolking stemt niet rechtstreeks op de president, maar op het college dat de president gaat kiezen. Het kiescollege bestaat uit 538 kiesmannen. De president die de meeste stemmen haalt bij de verkiezing van de kiesmannen, krijgt alle kiesmannen van die staat. Dit is volgens het principe ‘First Past The Post’ en 'winner takes all'. Dit systeem kan er natuurlijk ook voor zorgen dat de presidentskandidaat met de meeste stemmen niet altijd de verkiezingen wint. Er zijn dus heel wat voor- en tegenstanders van dit systeem. Na de vierde ambtstermijn van Franklin D. Roosevelt, die president was van 1933 tot 1945, is door het 22e amendement bepaald dat de president slechts eenmaal herkozen kan worden. Om tot president gekozen te worden moet men minstens 35 jaar zijn en minstens 14 jaar burger van de Verenigde Staten zijn. Bij het overlijden of aftreden van de president, wordt de vicepresident automatisch de opvolger. Het Congres bepaalt dan wie de plaatsvervanger van de vicepresident zal zijn. In de geschiedenis van de Verenigde Staten is het tot nu toe negen keer voorgekomen dat een vicepresident moest opvolgen, waarvan vier keer wegens moord op de president. De president is het staatshoofd, de voorzitter van de raad van ministers en de opperbevelhebber van de strijdkrachten. De buitenlandse politiek en het economische beleid worden ook door hem bepaald. Hij ontvangt en zendt ambassadeurs en onderhandelt over verdragen. De Senaat verwacht van hem initiatieven. Daarnaast is hij de leider van zijn partij. Direct of indirect staan alle federale ambtenaren onder zijn gezag. De president moet een eed afleggen die nauwkeurig staat omschreven in de grondwet. Zijn werkterrein en ambtswoning is het Witte Huis in Washington DC.
Figuur 18: het Witte Huis
Studie contexten 4, 5 en 6
19
2.2.3 De rechterlijke macht In de grondwet worden ook de bevoegdheden van het Federaal Hooggerechtshof, ‘The Supreme Court’, omschreven. The Supreme Court is het enige Amerikaanse gerechtshof dat specifiek in de grondwet is opgenomen. Om de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht te verzekeren, werd bepaald dat de rechters voor het leven benoemd worden en onafzetbaar zijn. De leden van de rechterlijke macht worden door de president benoemd na goedkeuring door de Senaat. Het Hooggerechtshof is de bewaker van de grondwet en heeft de hoogste autoriteit.
Figuur 19: The Supreme Court
Het Hooggerechtshof heeft het toetsingsrecht en kan iedere wet die in strijd is met de grondwet buiten werking stellen. De president legt bij zijn ambtsaanvaarding de eed af in handen van de opperrechter. De grondwet stelde juryrechtspraak in, behalve bij hoogverraad. De Amerikaanse jurymethode vindt zijn oorsprong in het Britse rechtssysteem. De gedachte erachter is dat een jury van gelijkwaardige leidt tot een groter rechtvaardigheidsgevoel. Iedere Amerikaans volwassen staatsburger kan worden opgeroepen om zijn of haar plicht te vervullen als jurylid. Men is verplicht zich te melden, tenzij kan worden aangetoond dat dit om zwaarwegende motieven onmogelijk is.
2.3
De politiek in de staat New York
2.3.1 De wetgevende macht De wetgevende macht van de staat New York bestaat uit 2 verschillende delen. Het eerste deel is de volksvergadering van New York, ook wel de New York State Assembly genoemd. De volksvergadering van New York telt 150 leden. Het tweede deel is de Senaat van New York, ook wel de New York State Senate genoemd. De senaat van New York telt 62 leden.
Studie contexten 4, 5 en 6
20
2.3.2 De uitvoerende macht Aan het hoofd van de uitvoerende macht van de staat New York, staat een gouverneur. Deze wordt direct gekozen door de kiesgerechtigden in de staat. Sinds 2010 is Andrew Cuomo van de Democratische Partij de gouverneur van New York.
Figuur 20: Andrew Cuomo
2.3.3 De invloed van de staat tijdens de presidentsverkiezingen in 2012 New York heeft het derde hoogste bevolkingscijfer van de Verenigde Staten en is daardoor goed voor 29 kiesmannen. New York is voor de presidentskandidaten dan ook een zeer belangrijke staat om binnen te halen. In deze staat is de bevolking erg verschillend, maar toch lukt het de democraten al sinds de jaren ’20 om de kiesmannen van deze staat binnen te halen.
Figuur 21: De uitslag van de laatste presidentsverkiezingen
Studie contexten 4, 5 en 6
21
2.4
De politiek in New York City
Het bestuur in de stad New York is vrij gecentraliseerd. Het bestuur is verantwoordelijk voor het openbare onderwijs, gevangenissen, bibliotheken, openbare veiligheid, recreatiefaciliteiten, riolering, watervoorziening en sociale zekerheid. New York heeft een budget van 50miljard dollar en de grootste hap van dit budget gaat naar het onderwijs (31%) en naar de sociale diensten (20%). 2.4.1 De uitvoerende macht Michael Bloomberg is sinds 1 januari 2002 burgemeester van New York. Hij is verantwoordelijk voor alle diensten van de stad (de politie en de brandweer), de uitvoering van alle wetten in de stad, de controle over de publieke eigendom en de publieke instellingen. Speerpunten van zijn beleid zijn: schoolhervorming, armoedebestrijding, strenge wapencontrole en het rookverbod in de horeca.
Figuur 22: Major Michael Bloomberg
Bij de uitvoerende macht horen ook nog de Public Advocate, de Comptroller en de vijf presidenten van de Boroughs. De Public Advocate wordt direct gekozen door het volk en staat in voor de verbetering van de relatie tussen burger en overheid. Hij onderzoekt vooral klachten omtrent de stadsinstellingen en hij bemiddelt tussen stadsinstellingen en burgers. Hij is ook de ombudsman van de stad. De Comptroller wordt ook direct gekozen door het volk en beheert de financiën van de stad, zoals bijvoorbeeld het pensioenfonds. De stad New York bestaat uit vijf verschillende stadsdelen/boroughs: The Bronx, Brooklyn, Manhattan, Queens en Staten Island. De inwoners van de boroughs kiezen elk hun Borough President. Deze vijf presidenten adviseren de burgemeester over borough-gerelateerde zaken. Studie contexten 4, 5 en 6
22
Figuur 23: de 5 boroughs
2.4.2 De wetgevende macht In New York is de gemeenteraad, de City Council, de wetgevende macht. Deze raad bestaat uit 51 raadsleden die wetsvoorstellen onderzoeken om daarna een stem uit te brengen over dat wetsvoorstel. De burgemeester moet onder ieder goedgekeurd wetsvoorstel zijn handtekening plaatsen. Doet hij dit niet en spreekt hij zijn veto uit, dan heeft de raad 30 dagen de tijd om een tweederdemeerderheid te krijgen om het wetsvoorstel alsnog in werking te laten treden/ 2.4.3 De rechterlijke macht In de stad New York zijn er civiele, strafrechtelijke en familierechtbanken. Deze rechtbanken vind je terug in alle vijf boroughs en hebben een jurisdictie voor de gehele stad. De New York State Supreme Court behandelt alle ernstige misdaden en grote civiele zaken.
Figuur 24: de vlag van New York city
Studie contexten 4, 5 en 6
23
3
Socio-economische samenleving
3.1
Toffe plekjes om te gaan shoppen in New York
Macy’s is een grote Amerikaanse warenhuisketen. Hun bekendste Macy’s winkel bevindt zich aan Herald Square in New York City. Deze winkel is volgens het Guinness Book of Records het grootste warenhuis ter wereld. In dit warenhuis kan je verschillende spullen kopen zoals kleding, horloges, beddengoed, juwelen, handtassen en nog veel meer. Ieder jaar op Thanksgiving organiseert Macy’s de ‘Macy’s Thanksgiving Day Parade’. Dit is een grote parade met heel wat praalwagens en grote ballonnen van bekende personages en mensen.
Figuur 25: Macy's Thanksgiving Day Parade
Fifth Avenue is een chique winkelstraat en één van de beroemdste straten van New York. In deze winkelstraat vind je kledingzaken van bekende en dure merken (Saks, Versace, Gucci), bekende juweliers (Tiffany, Cartier) en natuurlijk de winkel van Apple. Naast veel winkels vind je hier ook het Metropolitan Museum of Art, Empire State Building en St. Patrick’s Cathedral. Het Time Warner Center bestaat uit 2 hoge wolkenkrabbers die met elkaar verbonden zijn door middel van het ‘Columbus Circle winkelcentrum’. Hier liggen winkels van bekende merken zoals Hugo Boss, H&M, Bose, L’OCCITANE en Provence, Microsoft, Montmartre, Swarkovski, …
Figuur 26: Time Warner Center
Verder is er in New York City ook nog een grote Abercrombie And Fitch store, een Superdry Store, een Toys-R-Us Store, een M&M store en nog vele andere toffe winkels.
Studie contexten 4, 5 en 6
24
3.2
De kapitalistische wereldeconomie binnen New York
Times Square in New York wordt door vele ‘het icoon van het kapitalisme’ genoemd. Aan kapitalisme zitten zowel voordelen als nadelen en dat zorgt voor spanningen tussen de rijke en arme inwoners van een land.
Figuur 27: Times Square, New York
3.2.1 Wat is kapitalisme? Kapitalisme is een politiek-economisch systeem waarbij de nadruk vooral ligt op het individu en zijn privé-eigendom. Soms wordt het ook wel ‘vrije markteconomie’ genoemd. Elk individu heeft een grote vrijheid binnen het kapitalisme. Zo zijn ze vrij om producten te maken, deze te verkopen tegen de door hun gekozen prijs en zoveel mogelijk winst te maken. Kapitalisme zorgt voor de grootste individuele vrijheid die een mens kan hebben en dit zorgt er natuurlijk ook voor dat vele mensen creatiever en actiever gaan worden binnen de economie. Langs de andere kant zorgt kapitalisme er natuurlijk ook voor dat mensen alleen nog maar gaan streven naar winst en niet meer gaan kijken naar de sociale rechten zoals het recht op sociale zekerheid en het recht op medische zorg. Sommige mensen, zoals bijvoorbeeld Karl Marx, beweren dat kapitalisme ook zorgt voor een grotere kloof tussen arm en rijk. De mensen die rijker zijn, hebben meer vrijheden en middelen waardoor ze nog rijker kunnen worden en de arme mensen hebben maar heel weinig welvaart en middelen om uit de diepe put te geraken. Door die vrijheden zijn er maar weinig regels die er voor zorgen dat de inkomsten eerlijk worden uitgedeeld aan iedereen die er recht op heeft. De tegenhangers van de kapitalisten zijn de socialisten. De socialisten willen zoveel mogelijk regels voor bedrijven laten opstellen door de overheid om zo te zorgen voor meer controle over de winst en een vermindering van de kloof tussen arm en rijk. Figuur 28: spotprent over een kapitalist
Studie contexten 4, 5 en 6
25
3.2.2 Occupy Wall Street Occupy Wall Street is een Amerikaanse protestbeweging ontstaan in 2011. Oorspronkelijk protesteerden de demonstranten tegen de hebzucht van Wall Street en andere grote financiële instellingen. Want volgens hun is de financiële crisis waarin de wereld sinds 2008 in zit, de schuld van deze grote financiële instellingen, maar ondertussen protesteren ze ook nog tegen andere doelen en ideeën. De beweging wordt gevoed door een sterk gevoel van onbehagen over de bestaande economische ongelijkheid in Amerika en elders, de afbraak van sociale en economische verworvenheden en de onzichtbare macht van het multinationale bedrijfsleven over de politieke besluitvorming die in toenemende mate ook als een bedreiging voor de democratie wordt beschouwd. Ondertussen duiken ook in andere landen protestacties op tegen deze gevoelens. Mensen van verschillende politieke stromingen voelen zich aangetrokken om te gaan protesteren. Enkele slogans die ze roepen zijn ‘We are the 99%’, ‘Banks get bailed out, we get sold out’ en ‘Whose streets? Our streets!’ Op hun website verschijnen regelmatig afbeeldingen over hun acties en filmpjes als protest tegen het kapitalisme met uitleg. (http://www.youtube.com/watch?v=qOP2V_np2c0)
Figuur 29: protestactie Occupy Wallstreet
Studie contexten 4, 5 en 6
26
3.3
De verschillende economische centra in New York
3.3.1 Wall street & NY Stock Exchange Wall Street is een straat in Lower Manhattan dat het hart vormt van New York City. De naam ‘Wall Street’ komt van de naam ‘De Waal Straat’, genoemd naar de eerste Waalse kolonisten die op het schip ’Nieu Nederlandt’ zaten, of ‘Wal Straat’, genoemd naar de wal die werd gebouwd door de Nederlanders om Indianen, Engelsen en Fransen buiten te houden, af. Wall Street is ook het hart van de Amerikaanse financiële wereld. Dit komt omdat de New York Stock Exchange (NYSE) is gelegen op deze straat. De New York Stock Exchange vestigde zich in 1817 op een klein kamertje op Wall Street 40, het eerste permanente hoofdkantoor van de beurs van New York, en is ondertussen uitgegroeid tot de grootste aandelenbeurs ter wereld.
Figuur 30: Wall Street en de effectenbeurs
De NYSE wordt geleid door het bedrijf NYSE Euronext waarvan het hoofdkantoor in New York is gevestigd op Broad Street 18, maar hier vindt geen handel plaats. Vroeger ging het op een beurs er vrij hectisch en rumoerig aan toe. Dit doordat er een podium met een specialist was voor elk op de beurs verhandeld aandelenfonds. Beursleden gingen met hun klanten naar een bepaald podium om daar te kopen en te verkopen. Nu gaat het er wat rustiger aan toe doordat de handel plaatsvindt via grote schermen en nog maar weinig via specialisten.
Studie contexten 4, 5 en 6
27
3.3.2 NASDAQ Dit is een andere beurs gelegen in New York die bestaat uit de Nationale markt en de SmallCap markt (de markt van bedrijven met een kapitaal van 300 miljoen dollar en 2 biljoen dollar). Op deze beurs, de National Association of Securities Dealers Automatied Quotations, worden vooral aandelen van technologische bedrijven verhandeld. Deze beurs is ontstaan op 8 februari 1971 en was de eerste elektronische beurshandel in de wereld en is op de dag van vandaag nog steeds de grootste beurs dat aandelen van technologische bedrijven verhandeld. Ondertussen zijn er ook onderdelen van deze beurs ontstaan in Canada en Japan en zijn er banden met de beurzen van Hong Kong en andere Europese beurzen. NASDAQ heeft ook wel de bijnaam ‘schermenbeurs’, omdat de beurs werkt met een speciaal systeem met verschillende schermen en een geavanceerde communicatie-infrastructuur. Hierdoor is het mogelijk is dat meerdere handelaren gebruikmaken van eenzelfde communicatiepoort. 3.3.3 World Trade Center – Ground Zero Na de tweede wereldoorlog kreeg de economie een enorme boost. New York moest hierop reageren door een enorm World Trade Center te bouwen met 7 verschillende gebouwen. Twee gebouwen van dit center, de North Tower en de South Tower, staken tot hoog boven de stad uit en waren identiek. Ze werden de ‘twin towers’ genoemd en waren tot 417 meter hoog. Deze gebouwen waren lange tijd de hoogste gebouwen van de wereld en werden door hun uitstraling gezien als het symbool van de Verenigde Staten. Op 11 september 2001 werden de twin towers vernietigd door een terroristische aanslag. De hele wereld was wekenlang in diepe rouw en tot op de dag van vandaag leeft het nog steeds in onze gedachten. De plaats waar de twin towers stonden kreeg de nieuwe naam ‘Ground Zero’.
Figuur 31: de aanslag op 9/11
Studie contexten 4, 5 en 6
28
De New Yorkers lieten de moed niet zakken en momenteel wordt er gewerkt om World Trade Center terug herop te bouwen met een mooi monument aan de slachtoffers. Het is de bedoeling dat er zich opnieuw bedrijven gaan vestigen in het World Trade Center en er terug een financieel center van te maken.
3.4
De welvaart en het welzijn in New York
In New York wonen er ongeveer 9,5 miljoen mensen. Onder deze inwoners zijn er enorm veel verschillen en tegenstellingen: arm en rijk, gezond en ziek, jong en oud, … Dankzij verschillende instanties en projecten probeert de stad toch zo goed mogelijk voor al zijn inwoners een maatschappelijk aanvaardbaar welzijn en een goede welvaart te creëren. 3.4.1 De Verenigde Staten, een verzorgingsstaat Definitie Wikipedia Een verzorgingsstaat is een sociaal systeem waarin de staat primaire verantwoordelijkheid draagt voor het welzijn van zijn burgers, zoals in kwesties van gezondheidszorg, onderwijs, werkgelegenheid en sociale zekerheid. Omdat de definitie van een verzorgingsstaat nog vrij onduidelijk is, gebruiken we het percentage van het bruto binnenlands product als indicator voor het al dan niet zijn van een verzorgingsstaat. Definitie cursus handel 1a van mevrouw Leekens Het BBP (bruto binnenlands product) is de waarde van de binnenlandse productie door de overheid en door de bedrijven in een land per jaar! De Verenigde Staten heeft een vrij hoog percentage van het hoog bruto binnenlands product (35,7%) en staat dan ook in de top 20 van alle landen. Toch moeten we zeggen dat de Verenigde Staten een liberaal type is qua verzorgingsstaat. Hun niveau van sociale voorzieningen ligt vrij laag en uitkeringen zijn moeilijk te verkrijgen. De overheid bemoeit zich weinig met de zorgtaken en trekt daar weinig geld voor uit. Toch wilt president Obama de ‘Obama Care’ invoeren. Dit moet de medische hulp goedkoper en toegankelijker maken voor alle mensen. We zien dus zeker in de toekomst een evolutie in deze verzorgingsstaat.
Studie contexten 4, 5 en 6
29
3.4.2 Armoede Uit een onderzoek van het U.S. Census Bureau uit 2010 blijkt dat ongeveer 21% van de inwoners in New York onder de armoedegrens leeft, dit is gelijk aan ongeveer 1 miljoen huishoudens. Een groot deel van deze inwoners zijn kinderen onder de 18 jaar.
Figuur 32: het percentage van het aantal arme mensen en kinderen per district
Vooral in de Bronx en Brooklyn is het aantal inwoners dat onder de armoedegrens leeft enorm. In sommige districten, leeft meer dan 50% van de inwoners onder de armoedegrens. Toch is er in de Bronx een positieve daling van de armoede.
Figuur 33: de evolutie per district
Studie contexten 4, 5 en 6
30
Van alle inwoners die onder de armoedegrens leven, zijn er 25,40% van Afrikaanse afkomst en 40,40% van Zuid-Amerikaanse afkomst.
Figuur 34: een grafiek met de armoede per afkomst
Studie contexten 4, 5 en 6
31
Besluit Toen we deze opdracht op 4 december kregen, waren we toch een beetje overvallen. We wisten niet zoveel over deze contexten of over Amerika en daardoor was het voor ons zwaar om aan deze opdracht te beginnen. Vooral de context ‘omgeving en duurzame ontwikkeling’ leek ons moeilijk omdat we zelf niet goed wisten hoe we dit moesten aanpakken. Door de drang om naar Amerika te gaan, waren we wel geïnteresseerd om deze opdracht te maken, om wat bij te leren over Amerika en New York. We hebben deze opdracht dan ook zonder problemen kunnen maken en we vonden het zelfs leuk om al deze elementen en onderwerpen op te zoeken op het internet. Het internet is een enorm grote informatiebron en bijna in alle talen vind je wel iets terug over de contexten die wij hadden. We hebben dan ook enorm veel bronnen gevonden en gebruikt voor onze studie (zie volgende pagina’s) en we hebben ook al wat kunnen oefenen op onze taalvaardigheden. Ik hoop dat jullie ook enorm veel hebben bijgeleerd uit deze studie en dat jullie nu, net zoals ons, wat meer weten over New York en Amerika in deze 3 contexten.
Studie contexten 4, 5 en 6
32
Bronnen http://nl.wikipedia.org/wiki/Michael_Bloomberg http://en.wikipedia.org/wiki/Michael_Bloomberg http://www.mikebloomberg.com/ http://www.nyc.gov/html/index.html http://en.wikipedia.org/wiki/Government_of_New_York_City http://focusonamerica.wordpress.com/politieke-structuur-vs/ http://www.verenigdestaten.info/politiek-systeem-amerika/ http://www.easyexpat.com/nl/guides/usa/new-york/overzicht/politiek.htm http://nl.wikipedia.org/wiki/Verenigde_Staten#Overheid http://nl.wikipedia.org/wiki/Bondsstaat http://nl.wikipedia.org/wiki/Republiek http://nl.wikipedia.org/wiki/Presidentieel_systeem http://mens-en-samenleving.infonu.nl/politiek/38555-politieke-partijen-in-de-vs.html http://www.amerika.nl/elections/html/openingen/polpartijen.htm http://www.amerika.nl/elections/html/dems/dempartij.htm http://www.amerika.nl/elections/html/reps/republikeinen.htm http://new-york.nl/new-york/informatie/praktische_info/algemeen/politiek http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_Amerikaanse_politieke_partijen http://www.verenigdestaten.info/het-kiesstelsel-van-amerika/ http://www.standaard.be/extra/vs-uitslag http://nl.wikipedia.org/wiki/Amerikaanse_presidentsverkiezingen_2012 http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_presidenten_van_de_Verenigde_Staten http://www.gebiedsontwikkeling.nu/artikel/437-reisverslag-new-york-city-erwin-heurkens http://www.thehighline.org/ http://www.demorgen.be/dm/nl/5397/Milieu/article/detail/1299437/2011/08/01/NewYork-steekt-34-miljoen-in-strijd-tegen-steenkool.dhtml http://www.demorgen.be/dm/nl/5397/Milieu/article/detail/1338878/2011/10/25/EmpireState-Building-groenste-wolkenkrabber-in-New-York.dhtml http://www.travelmonkey.nl/noord-amerika/verenigde-staten/natuur-klimaat/ http://www.americatravelguide.nl/de-staten-van-amerika/new-york/ http://nl.wikipedia.org/wiki/New_York_City#Parken http://www.take-a-trip.eu/nl/new-york/winkelen http://en.wikipedia.org/wiki/Time_Warner_Center http://nl.wikipedia.org/wiki/Macy's http://www.macys.com/ http://nl.wikipedia.org/wiki/Fifth_Avenue_(New_York) http://nl.wikipedia.org/wiki/SoHo http://www.droomplekken.nl/noord-amerika/verenigde_staten/new_york/doen/zoek-jesuf-op-de-annex-flea-market.html http://www.bloomingdales.com/ http://nl.wikipedia.org/wiki/New_York_City#Economie http://en.wikipedia.org/wiki/New_York_City http://nl.wikipedia.org/wiki/Midtown_Manhattan http://nl.wikipedia.org/wiki/Central_business_district http://nl.wikipedia.org/wiki/Lower_Manhattan http://nl.wikipedia.org/wiki/New_York_Stock_Exchange
Studie contexten 4, 5 en 6
33
http://nl.wikipedia.org/wiki/NASDAQ http://nl.wikipedia.org/wiki/Wall_Street http://en.wikipedia.org/wiki/Economy_of_New_York_City http://www.youropi.com/nl/new-york/locations/new-york-stock-exchange-1107 http://www.bloomberg.com/ http://nl.wikipedia.org/wiki/Kapitalisme http://www.wat-betekent.nl/wat-is-kapitalisme/ http://www.trouw.nl/tr/nl/4328/Opinie/article/detail/3265158/2012/06/03/Kapitalismewat-is-daar-nou-erg-aan.dhtml http://www.socialisme.be/marxisme/206/socialisme2.html http://www.encyclo.nl/begrip/kapitalisme http://nl.wikipedia.org/wiki/Occupy_Wall_Street http://occupywallst.org/ http://nl.wikipedia.org/wiki/Armoede http://www.trouw.nl/tr/nl/4328/Opinie/article/detail/2905001/2011/09/13/Armoede-inNew-York.dhtml http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_the_poorest_places_in_the_United_States http://www.standupnyc.org/ http://www.nydailynews.com/new-york/21-percent-new-yorkers-live-poverty-new-censusfigures-show-article-1.1163586 http://en.wikipedia.org/wiki/Poverty_in_the_United_States http://www.cccnewyork.org/wpcontent/publications/CCCReport.ConcentratedPoverty.April-2012.pdf http://www.cccnewyork.org/data-and-reports/publications/concentrated-poverty-in-newyork-city-an-analysis-of-the-changing-geographic-patterns-of-poverty/ http://www.vlageo.be/attachments/086_Teaser%20Stadsgeografie%20New%20York%202011.pdf http://nl.wikipedia.org/wiki/Rockefeller_Foundation http://ny.welfareinfo.org/ http://www.nyc.gov/html/hra/html/home/home.shtml http://nl.wikipedia.org/wiki/Verzorgingsstaat http://americansforprosperity.org/new-york/ Klara Leekens, Cursus Handel 1a – deel 5: de overheid, 2012-2013
Studie contexten 4, 5 en 6
34