Interpolis LevensloopFonds - EvenStoppen - EerderStoppen - Verlofopname
Jaarverslag 2008
Interpolis LevensloopFonds
1
Inhoudsopgave 1
Algemene informatie
3
2
Profiel
5
3
Kerncijfers
8
4
Verslag van de beheerder
9
5
Jaarrekening
12
5.1
Balans per 31 december 2008 na resultaatverdeling (in euro) ....................................................12
5.2
Winst- en Verliesrekening per 31 december 2008 (in euro) ........................................................13
5.3
Kasstroomoverzicht per 31 december 2008 (in euro)..................................................................14
5.5
Algemene toelichting ...................................................................................................................15
5.6
Toelichting op de balans..............................................................................................................16
5.6
Toelichting op de winst- en verliesrekening .................................................................................18
5.7
Vergelijking gerealiseerde kosten met prospectus ......................................................................19
5.8
Winstbestemming ........................................................................................................................20
5.9
Meerjarige resultaatverdeling ......................................................................................................20
6
Onderliggende fondsen
21
6.1
EvenStoppen ...............................................................................................................................21
6.2
EerderStoppen ............................................................................................................................25
7
Overige gegevens
37
7.1
Zeggenschap...............................................................................................................................37
7.2
Winstbestemming voorwaarden beheer en bewaring..................................................................37
7.3
Winstbestemming ........................................................................................................................37
Interpolis LevensloopFonds
2
1 Algemene informatie Adresgegevens Interpolis LevensloopFonds Interpolis LevensloopFonds Rijnzathe 10 3454 PV De Meern Tel. 030-669 25 00 Fax 030-669 13 68 www.interpolis.nl/levensloop
Beheerder Interpolis Pensioenen Vermogensbeheer B.V. Spoorlaan 298 5017 JZ Tilburg
Bewaarder Stichting Bewaarder Interpolis LevensloopFonds Atrium Strawinskylaan 3105 1077 ZX Amsterdam
Stichting Interpolis Levensloop Stichting Interpolis Levensloop Rijnzathe 10 3454 PV De Meern
Adviseurs Juridisch adviseur: De Brauw Blackstone Westbroek N.V. Tripolis Burgerweeshuispad 301 1076 HR Amsterdam
Fiscaal adviseur: KPMG Meijburg & Co Burgemeester Rijnderslaan 10 1185 MC Amstelveen
Accountant: Ernst & Young Accountants LLP Leonard Springerlaan 17 9727 KB Groningen
Interpolis LevensloopFonds
3
Beheerder Interpolis Pensioenen Vermogensbeheer B.V. (de
Stichting Interpolis Levensloop
Beheerder) voert het beheer over het Interpolis
Deelname in het Interpolis LevensloopFonds en de
LevensloopFonds (het Fonds). De Beheerder is op 11
Subfondsen is uitsluitend mogelijk via de
mei 2000 opgericht en heeft haar statutaire zetel in
levenslooprekeningen bij Stichting Interpolis
Tilburg, Nederland. Interpolis Pensioenen
Levensloop.
Vermogensbeheer B.V. is een 100%
Stichting Interpolis Levensloop is tezamen met
dochtervennootschap van Interpolis Pensioenen B.V.
Interpolis Pensioenbeheer B.V. de enige
De directie bestaat uit de heer A.H.M. Wouters en de
Participatiehouder in het Fonds.
heer O. Veldt. De administratie van het Fonds is uitbesteed aan Interpolis Pensioenbeheer B.V.
Informatie Voor actuele informatie over het aanbod van
Bewaarder
Subfondsen, alsmede voor de aanvraag van het
Als bewaarder van het Fonds treedt op Stichting
Prospectus, het betreffende Supplement en/of de
Bewaarder Interpolis LevensloopFonds (de Bewaarder).
Financiële Bijsluiter die is opgesteld met betrekking tot
De Bewaarder is opgericht op 4 november 2005,
het betreffende Subfonds, kunt u contact opnemen met
statutair gevestigd te De Meern en ingeschreven in het
de Beheerder. Deze informatie (of een deel daarvan) is
Handelsregister onder nummer 33051099. Het bestuur
tevens te vinden op de webpagina van de Beheerder,
van de Bewaarder bestaat uit Administratiekantoor van
op de website van Interpolis (bereikbaar via
De Twentsche Trust-Maatschappij B.V. Het bestuur van
www.interpolis.nl/levensloop).
Administratiekantoor van De Twentsche TrustMaatschappij B.V. bestaat uit de heer W.H. Kamphuijs en de heer W.P. Ruoff.
Interpolis LevensloopFonds
4
2 Profiel Het Interpolis LevensloopFonds is een
Supplement bij het Prospectus. Verlofopname belegt
beleggingsinstelling als bedoeld in artikel 1 van de Wft
rechtstreeks in deposito’s.
in de vorm van een fonds voor gemene rekening waarvan de Participaties zijn onderverdeeld in series.
Structuur fonds
De Beheerder heeft op 29 december 2005 een
Het Fonds is een fonds voor gemene rekening met een
vergunning van de AFM verkregen ingevolge het oude
(semi) open-end structuur. Dit betekent dat het Fonds,
artikel 5 Wtb (inmiddels overgegaan in de Wft).
bijzondere omstandigheden uitgezonderd, maandelijks Participaties in alle Subfondsen zal kunnen toekennen,
Werkwijze fonds
omwisselen of verkopen. Het Fonds heeft een
De specifieke beleggingen vinden plaats binnen de
zogenaamde paraplustructuur, wat betekent dat het
Interpolis Pensioenen Beleggingspools. Deze Pools
Fonds is onderverdeeld in Subfondsen.
worden beheerd door diverse beleggingsteams binnen Interpolis Pensioenen Vermogensbeheer. De
Rechtspersoon en voorwaarden
categorieën waarin de teams beleggen zijn aandelen
Het Fonds is een fonds voor gemene rekening en heeft
Europa en vastrentende waarden Europa. De teams
daarom geen rechtspersoonlijkheid. De werking van het
beschikken over een gestructureerd beleggingsproces
Fonds is neergelegd in de Voorwaarden van beheer en
en de portefeuillemanagers beschikken over ruime
bewaring Interpolis LevensloopFonds en het
ervaring in het beheer van de genoemde categorieën.
Prospectus.
Het managen van een geldmarktfonds vraagt om specifieke kennis die in de vorm van verschillende
Beleggingsbeleid
specialismen binnen Interpolis Pensioenen
Het fonds bestaat uit drie Subfondsen. Het in elk
Vermogensbeheer beschikbaar is. Het is de bedoeling
Subfonds te storten of daaraan toe te rekenen gedeelte
van Interpolis Pensioenen Vermogensbeheer om met
van het Fonds wordt afzonderlijk belegd in één of
een dergelijk product in de behoefte van liquiditeit,
meerdere Interpolis Pensioenen Beleggingspools of in
risico aversie en rendement te voorzien. Het
het geval van Verlofopname rechtstreeks in deposito’s.
geldmarktfonds kan zowel onderdeel zijn van een korte termijn beleggingsstrategie als van een (middel)lange
Het beleggingsbeleid van het Subfonds EvenStoppen is
termijn strategie. De beleggingen vinden plaats in
specifiek afgestemd op de kortere beleggingshorizon.
euro’s.
EvenStoppen belegt haar vermogen door te participeren in de Interpolis Pensioenen Geldmarkt Pool.
Doelstelling fonds Het doel van het Fonds is het, per Subfonds
Het beleggingsbeleid van het Subfonds EerderStoppen
afzonderlijk, collectief beleggen van de goederen die tot
is specifiek afgestemd op de langere beleggingshorizon.
het fonds behoren voor rekening en risico van de
EerderStoppen belegt haar vermogen door te
participatiehouders van het betreffende Subfonds, om
participeren in drie Interpolis Pensioenen
de participatiehouders in de opbrengst van de
Beleggingspools. 25% in Interpolis Pensioenen
beleggingen te doen delen. Elk Subfonds, met
Geldmarkt Pool, 25% in Interpolis Pensioenen
uitzondering van Verlofopname, belegt in een of
Vastrentende Waarden Pool en 50% in Interpolis
meerdere Interpolis Pensioenen Beleggingspools, die
Pensioenen Europa Pool.
nader worden omschreven in het desbetreffende
Interpolis LevensloopFonds
5
Het beleggingsbeleid van het Subfonds Verlofopname
een ontwikkelde aandelenmarkt hebben en als zodanig
is specifiek afgestemd op vermogensbehoud om de
zijn opgenomen in de MSCI Europe Index. Tevens
hoogte van verlofuitkeringen van tevoren zo zeker
heeft de Pool de mogelijkheid om maximaal 5% van het
mogelijk te stellen. Verlofopname belegt haar vermogen
poolvermogen te beleggen in Europese landen die niet
in deposito’s met verschillende looptijden, afgestemd op
in de MSCI Europe Index voorkomen, maar wel een
de verlofperiode van de deelnemer.
ontwikkelde aandelenmarkt kennen. Naast een directe
Deelname in de Pools zal alleen worden aangeboden
derivaten zoals warrants, opties en andere afgeleide
aan professionele partijen als bedoeld in artikel 1 van
producten.
belegging in aandelen kan gebruik worden gemaakt van
de Vrijstellingsregeling van 9 oktober 1990 tot Beheervergoeding
uitvoering van artikel 14 van de Wft.
De kosten die ten last van de beleggingen worden Het doel van de Interpolis Pensioenen Geldmarkt Pool
gebracht (beheervergoeding) bedragen jaarlijks 0,75%
is het behalen van een rendement gelijk aan het
van het belegde vermogen.
rendement behaald op geldmarktuitzettingen. De benchmark hiervoor is de 3-maands Euribor rente. De
Participaties
Pool heeft een sterk defensief karakter en de
Deelname in het Fonds en de Subfondsen is alleen
belangrijkste doelstelling is vermogensbehoud.
mogelijk via de Interpolis Levenslooprekeningen. Een Deelnemer kan uitsluitend een Levenslooprekening
De Interpolis Pensioenen Vastrentende Waarden Pool
aanvragen door indiening van een Deelnameformulier
heeft een gespreide portefeuille in staatsobligaties en
via de Inhoudingsplichtige bij Stichting Interpolis
bedrijfsobligaties. De beleggingsdoelstelling van de
Levensloop. Een werknemer die belegt in het Fonds
Pool is een beter rendement te behalen dan de
wordt Deelnemer en krijgt daarmee een vorderingsrecht
benchmark, de iBoxx Sovereign. Er wordt actief beleid
tegenover Stichting Interpolis Levensloop, die
gevoerd op het gebied van duration, looptijden, allocatie
Participatiehouder in het Fonds is.
naar bedrijfsobligaties en selectie. Naast een directe belegging in obligaties kan er gebruik gemaakt worden
De Participaties luiden op naam. Er worden geen
van derivaten zoals futures en afgeleide producten voor
verhandelbare bewijzen van Participaties uitgegeven.
bedrijfsobligaties. Het poolvermogen wordt actief
De Bewaarder houdt een register, waarin de namen en
beheerd. In de Interpolis Pensioenen Geldmarkt Pool
adressen van houders van de desbetreffende serie
en Interpolis Pensioenen Vastrentende Waarden Pool
Participaties zijn opgenomen, onder vermelding van de
kan tot 10% van het belegde vermogen in vreemde
aanduidingen van hun Participaties, de datum van
valuta worden belegd.
verkrijging van de Participaties en het bedrag dat in het Fonds is ingebracht als tegenprestatie voor een
De Interpolis Pensioenen Europa Pool heeft een
Participatie. Het aantal door een Participatiehouder
gespreide portefeuille in Europese beursgenoteerde
gehouden Participaties wordt berekend tot op vier
ondernemingen. Het poolvermogen wordt actief
decimalen nauwkeurig.
beheerd met als doelstelling een hoger rendement te behalen dan de MSCI Europe Index.
Betalingen van en naar deelnemers lopen via
De Pool bestaat uit verhandelbare aandelen uitgegeven
bankrekeningen aangehouden door Stichting Interpolis
door ondernemingen die gevestigd zijn in Europa en
Levensloop.
waarvan de aandelen zijn genoteerd aan één of meerdere gereguleerde effectenbeurzen binnen Europa. Europa wordt gedefinieerd als de Europese landen die
Interpolis LevensloopFonds
6
Fiscaal
Wet- en regelgeving
Het Fonds opteert voor de status van fiscale
De Wet op het Financieel Toezicht (Wft) is op 1 januari
beleggingsinstelling in de zin van artikel 28 van de Wet
2007 in werking getreden. Deze wet regelt het toezicht
op de vennootschapsbelasting 1969. Dit heeft tot
op de financiële sector in Nederland. De Wft heeft de
gevolg dat het Fonds onderworpen is aan een tarief van
bestaande toezichtswetten (waaronder de Wet toezicht
0% en het Fonds betaalt derhalve feitelijk geen
beleggingsinstellingen) vervangen.
vennootschapsbelasting. Toekomstig beleid Het Fonds dient op uit te keren dividenden 15% (tarief
Syntrus Achmea is voornemens om de uitvoering van
2007) dividendbelasting in te houden en af te dragen.
de levensloopregeling te beëindigen in 2009. Wat de
Echter, het Fonds hoeft geen dividendbelasting in te
impact hiervan op het Levensloop Fonds zal zijn is
houden op opbrengsten die worden bijgeschreven op
onderwerp van onderzoek en op dit moment nog niet
de Levenslooprekening van een Deelnemer.
bekend.
Interpolis LevensloopFonds
7
3 Kerncijfers Fondsvermogen en Participaties EvenStoppen
Participanten vermogen (EUR x 1000) Aantal participaties Participatiewaarde (EUR)
31-12-2007 1.066
31-12-2008 1.567
40.720,4
57.812,8
26,3
27,1
31-12-2007 1.736
31-12-2008 2.013
65.628,8
99.479,0
26,4
20,2
31-12-2007 28 8
31-12-2008 47 8
20 0,51
39 0,68
31-12-2007 -7 12
31-12-2008 -496 14
-19 -0,28
-510 -5,12
Fondsvermogen en Participaties EerderStoppen
Participanten vermogen (EUR x 1000) Aantal participaties Participatiewaarde (EUR)
Beleggingsresultaat en rendement EvenStoppen
Beleggingsopbrengsten (EUR x 1000) Kosten( EUR x 1000) Totaal Resultaat (EUR x 1000) Totaal Resultaat per participatie
Beleggingsresultaat en rendement EerderStoppen
Beleggingsopbrengsten (EUR x 1000) Kosten (EUR x 1000) Totaal Resultaat (EUR x 1000) Totaal Resultaat per participatie
Verlofopname boekte € 105 aan opbrengsten en € 57,75 aan kosten.
Interpolis LevensloopFonds
8
4 Verslag van de beheerder De financiële sector in grote problemen
balansen van financiële instellingen via kapitaalinjecties
Het hele jaar 2008 stond in het teken van de
te versterken en zo de kredietverlening weer op gang te
wereldwijde financiële crisis. De situatie bij veel
helpen. Veel centrale banken, waaronder de Europese
financiële instellingen verslechterde in een kort
Centrale Bank, verlaagden de rente. Zo werd de korte
tijdsbestek en het systeem schudde op haar
beleidsrente in de VS tot bijna 0% verlaagd. De Federal
grondvesten. Er kwam een einde aan het zelfstandig
Reserve kondigde aan beleggingen te gaan opkopen
voortbestaan van een fors aantal financiële instellingen,
(onder meer hypotheekgerelateerde producten en
met als dieptepunt het faillissement van Lehman
staatsobligaties). Deze en andere maatregelen hadden
Brothers. Daarnaast deden veel instellingen een beroep
tot doel een implosie van het financiële systeem te
op de centrale banken of overheden voor financiële
voorkomen.
ondersteuning. De totale verwachte verliezen voor financiële instellingen zijn gedurende 2008 continu naar
Paniek beheerste de financiële markten
boven bijgesteld en wereldwijd opgelopen tot meer dan
De financiële markten kenmerkten zich in 2008 door
USD 1 biljoen. De terughoudendheid van banken om
een grote mate van angst en onzekerheid. Dit leidde tot
geld uit te lenen belemmert de economische groei
een sterke stijging van volatiliteit. Per saldo stegen de
wereldwijd.
koersen van staatsleningen in zowel de Eurozone als de Verenigde Staten. Dit werd voornamelijk veroorzaakt
Diverse landen in recessie
door lagere inflatieverwachtingen. Daarnaast zagen
Het uitbreken van een kredietcrisis werd vorig jaar als
beleggers staatsleningen als veilige belegging.
een van de risico’s gezien. Daarnaast werd wereldwijd een afkoeling van de economische groei verwacht. Dit
De markt voor bedrijfsobligaties had het in 2008 heel
bleek in de eerste helft van 2008 ook het geval te zijn.
moeilijk. Onder invloed van de kredietcrisis liepen de
Optimisten wezen op stabiliserende factoren die een
risicopremies van bedrijfsobligaties op tot niet eerder
recessie zouden kunnen voorkomen, zoals de gezonde
vertoonde niveaus. Deze risicopremies zijn de opslagen
financiële positie van het bedrijfsleven en de fiscale
die bedrijven moeten betalen bovenop de rente voor
stimulansen die waren aangekondigd. Maar de
staatsleningen. De financiële sector werd het zwaarst
kredietcrisis kwam er toch. Vooral het faillissement van
geraakt.
Lehman Brothers bleek grote gevolgen te hebben. De
De positie in bedrijfsobligaties en met name die in de
kredietmarkten bevroren als gevolg van de
financiële sector hadden een sterk negatief effect op de
vertrouwenscrisis en de wereldeconomie kwam tot
waarde van de portefeuille. De resultaten op
stilstand. De Verenigde Staten zijn nu officieel in
staatsobligaties konden dit onvoldoende compenseren.
recessie, net als diverse Europese landen en Japan. Opmerkelijk was de grote snelheid waarmee de
Risicoparagraaf
gebeurtenissen elkaar in 2008 opvolgden en de
Bij het beleggen in effecten dient rekening te worden
heftigheid waarmee financiële markten reageerden.
gehouden met de gebruikelijke risico’s die verbonden
Overheden en centrale banken probeerden de crisis te
zijn aan het beleggen in effecten. In dit verband dienen
bezweren
in ieder geval de volgende risico’s in overweging te
Nu faillissementen bij banken dreigden, vervulden de
worden genomen:
centrale banken hun functie van “lender of last resort”. Overheden traden actief op en nationaliseerden financiële instellingen, zoals American International Group en Fortis. Wereldwijd namen overheden en
•
internationale economische omstandigheden; •
Program (“TARP”). Er werd een plan gelanceerd om de
Interpolis LevensloopFonds
nadelige veranderingen in lokale marktomstandigheden;
centrale banken daarnaast diverse andere maatregelen, waaronder het Troubled Assets Relief
nadelige veranderingen in nationale of
•
ongunstige ontwikkelingen in de toepasselijke wet- en regelgeving;
9
• •
het ontstaan van onverzekerbare verliezen,
de Wet op het financieel toezicht en de daaraan
kosten en/of schade;
gerelateerde regelgeving gestelde eisen en dat deze
de mogelijkheid voor de Beheerder om binnen
bedrijfsvoering gedurende de verslagperiode effectief
het bepaalde in hoofdstuk 4
en overeenkomstig de beschrijving heeft gefunctioneerd
(‘beleggingsbeleid’) en de desbetreffende
•
Supplementen af te wijken van (I) de beoogde
De administratieve organisatie en interne beheersing
doelstelling, (II) het beoogde beleggingsbeleid
kan geen absolute zekerheid bieden, maar is
en (III) de beoogde beleggingscategorieën,
ontworpen om een redelijke mate van zekerheid te
waardoor de belegging risicovoller kan worden
verkrijgen over de effectiviteit van de maatregelen van
dan beoogd;
interne beheersing over de risico’s die gerelateerd zijn
de nadelige gevolgen van het in gebreke
aan de activiteiten van het Fonds.
blijven van het Fonds of een wederpartij; •
de nadelige gevolgen van de lastig te
De beoordeling van de effectiviteit en het functioneren
verkopen (liquiditeit) beleggingen;
van de administratieve organisatie en interne
•
overmacht;
beheersing is de verantwoordelijkheid van de
•
andere factoren die buiten de invloed van de
Beheerder.
Beheerder liggen. Uitgevoerde activiteiten De belangrijkste beheersmaatregelen om de risico’s te
Aan de beoordeling van de effectiviteit en het
beperken zijn:
functioneren van de administratieve organisatie en
•
Portefeuillemanagers van de Pools beoordelen
interne beheersing wordt in de praktijk op een aantal
dagelijks de marktontwikkelingen en
manieren invulling gegeven. •
waardeontwikkeling van de portefeuilles. •
Periodiek voert de beheerder een “control risk
De beleggingsrestricties (deze bakenen het
self assessment” uit waarin bepaald wordt
risico af) van zowel de Pools als het Fonds
welke risico’s gelopen worden en in hoeverre
worden dagelijks beoordeeld. Voordat een
die beheerst worden; •
transactie wordt uitgevoerd, wordt beoordeeld
Jaarlijks wordt door de interne audit dienst van Eureko een proces audit uitgevoerd op de
of deze past binnen de beleggingsrestricties.
primaire processen die door de beheerder worden uitgevoerd; •
Verklaring betreffende de bedrijfsvoering
Er is een incidentenprocedure operationeel, waarbij onvoldoende functioneren van
In deze paragraaf wordt ingegaan op de administratieve
processen wordt beoordeeld en waarbij
organisatie en interne beheersing van de Beheerder
verbetermaatregelen worden getroffen.
Interpolis Pensioenen Vermogensbeheer BV voor zover gericht op de activiteiten van beleggingsinstelling
Uit de genoemde interne controle activiteiten over 2008
Interpolis LevensloopFonds.
zijn in het kader van de rapportage in dit jaarverslag als relevante of materiële bevindingen geconstateerd:
Als beheerder van het Interpolis LevensloopFonds is
•
het, overeenkomstig artikel 121 van het Besluit
via internet geen inzicht geeft in de samenstelling van
gedragstoezicht financiele ondernemingen (Bgfo), onze
de portefeuille.
verantwoordelijkheid te verklaren dat voor Interpolis
•
LevensloopFonds wordt beschikt over een beschrijving
plaatsgevonden op de Deelnemersadministratie.
Er is vastgesteld dat de beheerder maandelijks
In 2008 heeft geen separate Audit
van de inrichting van de bedrijfsvoering overeenkomstig
Interpolis LevensloopFonds
10
•
Onvoldoende beheerste uitbestede processen
van administreren deelnemers. Door middel van
in 2009 worden vooralsnog geen verbetermaatregelen getroffen.
aanvullende gegevensgerichte aansluitingen is alsnog zekerheid verkregen over de juistheid en volledigheid
Rapportage over de administratieve organisatie en
van de bedragen opgenomen in de jaarrekening.
interne beheersing
•
Bij onze werkzaamheden hebben wij niet geconstateerd
Volgens de Wft dient er een juiste invulling te
worden gegeven aan de opzet van •
dat de bedrijfsvoering niet effectief en niet
Procesbeschrijvingen, het verzorgen van een
overeenkomstig de beschrijving functioneert. Derhalve
risico analyse en het monitoren van de processen. Voor
verklaren wij met een redelijke mate van zekerheid dat
de Vermogensbeheerprocessen is dit ingericht. Voor de
de bedrijfsvoering gedurende het verslagjaar 2008
uitbestede processen inzake de
effectief en overeenkomstig de beschrijving heeft
Deelnemersadministratie is dit gedeeltelijk ingericht.
gefunctioneerd.
Hoewel er aandacht is gegeven aan het verbeteren van de
interne
beheersing
liggen
de
geconstateerde
De Meern, 1 april 2009
tekortkomingen in lijn met 2007 en is er slechts een zeer beperkte verbetering gerealiseerd..
Gezien het voornemen van de Syntrus Achmea tot het
De beheerder
beëindigen van de uitvoering van de levensloopregeling
Syntrus Achmea Vermogensbeheer
Interpolis LevensloopFonds
11
5 Jaarrekening 5.1
Balans per 31 december 2008 na resultaatverdeling (in euro)
Activa Ref.
2008
2007
5.5.1
3.560.334
2.446.789
Beleggingen Overige financiële beleggingen
Vorderingen op korte termijn Overige vorderingen
5.5.2
18.695
14.101
R/C Stichting Interpolis
5.5.2
176.120
238.583
Liquide middelen
5.5.3
Totaal
194.815
252.684
29.620
212.419
3.784.769
2.911.892
Passiva Ref.
2008
2007
Eigen vermogen
5.5.4
Participanten vermogen
5.5.4.1
4.047.574
2.799.673
Resultaat boekjaar
5.5.4.2
-471.350
2.576 3.576.224
Schulden op korte termijn
5.5.5
2.802.249
kredietinstellingen
5.5.5.1
150.926
0
Nog te betalen beheervergoeding
5.5.5.2
41.769
18.863
Nog te betalen verlofopname
5.5.5.3
540
9.277
Nog te betalen aankopen
5.5.5.4
0
81.503
Nog te betalen afkopen
5.5.5.5
15.310
Totaal
Interpolis LevensloopFonds
208.545
109.643
3.784.769
2.802.249
12
5.2
Winst- en Verliesrekening per 31 december 2008 (in euro) Ref.
2008
2007
Directe beleggingsopbrengsten
5.6.1.1
3.490
4.426
Indirecte beleggingsopbrensten
5.6.1.2
-448.301
17.989
-444.811
22.415
Opbrengsten uit beleggingen
bedrijfsopbrengsten
Beheervergoedingen
5.6.2
26.539
19.839
Overige lasten
5.6.3
0
0
26.539
19.839
-471.350
2.576
bedrijfslasten
resultaat
5.8
Het saldo boekjaar wordt toegevoegd aan het participanten vermogen.
Interpolis LevensloopFonds
13
5.3
Kasstroomoverzicht per 31 december 2008 (in euro) 2008
2007
Kasstroom uit beleggingsactiviteiten
Ontvangsten Directe beleggingsopbrengsten
0 241.508
0 0
-2.464
287
239.044
287
Beheerkosten
1.885.088 58
1.177.246 9
Totaal Uitgaven
1.885.146
1.177.255
Verkopen participaties Interest liquide middelen
Totaal ontvangsten
Uitgaven Aankopen van participaties
Totaal kasstroom uit beleggingsactiviteiten
-1.646.102
-1.176.968
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ontvangsten Stortingen Inkomende waardeoverdrachten
1.507.011 0
1.497.613 79.024
Totaal ontvangsten
1.507.011
1.576.637
verlofbetalingen
149.091 45.542
113.034 7.449
Totaal Uitgaven
194.633
120.483
Uitgaven Uitgaande waardeoverdrachten
Totaal kasstroom uit financierings activiteiten
1.312.378
1.456.154
Mutatie liquide middelen
-333.724
279.186
Saldo banken 31 december 2008 Saldo banken 31 december 2007 Mutatie liquide middelen
-121.305 212.419 -333.724
212.419 -66.767 279.186
Interpolis LevensloopFonds
14
5.4
Algemene toelichting
Beleggingen
Doel Het doel van het fonds is om overeenkomstig de
De
participaties
zijn
gewaardeerd
tegen
de
bepalingen van het prospectus en reglement uitvoering
alsmede niet gerealiseerde koersverschillen worden
te geven aan de Levensloopregeling. Het fonds is een
rechtstreeks verantwoord in de winst en verliesrekening.
marktwaarde. De bij verkoop gerealiseerde resultaten,
fonds voor gemene rekening met een (semi) open-end structuur. Het fonds heeft een zogenaamde paraplu
Vorderingen
structuur,
De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale
hetgeen
onderverdeeld
in
inhoud de
dat
subfondsen
het
fonds
is
EerderStoppen,
EvenStoppen en Verlofopname.
waarde,
eventueel
rekening
houdend
met
een
noodzakelijk geachte vermindering voor mogelijke oninbaarheid.
Grondslagen van waardering, resultaatbepaling en resultaatbestemming Algemeen De jaarrekening is opgesteld volgens de voorschriften die zijn vastgelegd in Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek, de Wet op het Financieel toezicht (Wft) en de richtlijnen voor de jaarverslaggeving.
Grondslagen van resultaatbepaling De baten en lasten worden toegekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. De kosten van het fonds betreffen alleen de beheerfee zoals vermeld in de prospectus. De overige kosten zoals de kosten voor de accountant, kosten van bewaring, kosten van toezicht op grond van de wet toezicht beleggingsinstellingen en
Vergelijking met voorgaand jaar
kosten van marketing, etc. worden gedragen door de
De vergelijkende cijfers uit de jaarrapportage 2007 zijn
beheerder.
opgenomen. Resultaatbestemming Economische positie
Het saldo van baten en lasten wordt toegevoegd aan
De grondslagen zijn gericht op het weergeven van de
het participanten vermogen.
economische positie. Het risico (positief en negatief) lopen over activa door het fonds en het ter beschikking staan van activa aan het fonds, zijn beslissend voor opname op de balans. Indien een transactie ertoe leidt dat alle of nagenoeg alle toekomstige economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico’s met betrekking tot een actief of een verplichting aan een derde zijn overgedragen, wordt het actief of de verplichting niet langer in de balans opgenomen.
Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de directe methode waarbij de operationele ontvangsten en
uitgaven
als
zodanig
worden
Ontvangsten
uit
hoofde
van
verantwoordt
onder
de
gepresenteerd.
beleggingen
zijn
kasstroom
uit
beleggingsactiviteiten. Ontvangsten en uitgaven inzake toe-
en
uittredingen
door
participanten
zijn
kasstroom uit financieringsactiviteiten opgenomen. Waarderingsgrondslagen Voor zover niet anders is vermeld zijn de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde in hele euro’s ten zijn anders is vermeld.
Interpolis LevensloopFonds
15
als
5.5
Toelichting op de balans
Beleggingen 5.5.1 Overige financiële beleggingen Hieronder zijn de participaties opgenomen in de diverse Subfondsen.
2008
2007
Stand per 1 januari
2.446.789
1.172.479
Aankopen
1.803.586
1.256.321
Verkopen
-241.508
0
4.008.867
2.428.800
Waarderingsverschil
-448.533
17.989
Stand per 31 december
3.560.334
2.446.789
5.5.2 Vorderingen op korte termijn
Nog te ontvangen vergoedingen van de beheerder en rekening courant verhouding met Stichting Interpolis Levensloopfonds. 2008
2007
Compensatievergoeding EerderStoppen
10.304
4.943
Compensatievergoeding EvenStoppen
8.391
7.923
Garantievergoeding EvenStoppen
0
1.235
R/C Stichting Interpolis Levensloopfonds
176.120
238.583
Totaal
194.815
252.684
5.5.3 Liquide middelen De samenstelling van de liquide middelen is als volgt:
2008
2007
ABN AMRO Mellon bank
29.620
212.419
Totaal
29.620
212.419
Interpolis LevensloopFonds
16
5.5.4 Eigen vermogen
5.5.4.1 Participanten vermogen Het verloop is als volgt weer te geven:
2008
2007
Stand per 1 januari
2.799.673
1.370.193
Resultaat vorig boekjaar
2.576
46.224
Stortingen
1.419.256
1.495.810
onttrekkingen
-173.931
-112.554
Stand per 31 december
4.047.574
2.799.673
2008
2007
Stand per 1 januari
2.576
46.224
Af: resultaat vorig boekjaar
-2.576
-46.224
Bij: resultaat boekjaar
-471.350
2.576
Stand per 31 december
-471.350
2.576
5.5.4.2 Resultaat Boekjaar Het verloop is als volgt weer te geven:
5.5.5 Schulden op korte termijn
5.5.5.1 Kredietinstellingen Op 31 december 2008 betreft dit het negatieve saldo op de ABN AMRO bank inzake EerderStoppen. 5.5.5.2 Beheerfee Nog te betalen fee’s aan de beheerder 2008
2007
Fee EerderStoppen
25.977
11.503
Fee EvenStoppen
15.792
7.360
Totaal
41.769
18.863
5.5.5.3 Verlofopname Dit betreft een nog uit te betalen verlofopname.
5.5.5.4 Nog te betalen aankopen Dit betrof ultimo 2007 nog te betalen aankopen participaties in de diverse fondsen. In 2008 is dit afgewikkeld.
Interpolis LevensloopFonds
17
5.5.5.5 Nog te betalen afkopen Dit betreft nog te betalen afkopen inzake EerderStoppen.
5.6 Toelichting op de winst- en verliesrekening Baten 5.6.1. Beleggingsopbrengsten
5.6.1.1 Directe beleggingsopbrengsten
2008
2007
3.490
3.191
Garantievergoeding beheerder
0
1.235
Totaal
3.490
4.426
Rente
5.6.1.2 Indirecte beleggingsopbrengsten 2008
2007
Ongerealiseerd
-448.301
17.989
Totaal
-448.301
17.989
2008
2007
Instap- en uitstapfee
3.537
3.718
kosten verlofopname
97
0
Beheervergoeding
22.905
16.121
Totaal
26.539
19.839
Lasten 5.6.2 beheervergoedingen
5.6.3 overige lasten
Interpolis LevensloopFonds
18
5.7
2008
2007 2.904
Rentekosten
5.829
Aankoopkosten
0
2.428
Gecompenseerd door beheerder
-5.829
-5.332
Totaal
0
0
Vergelijking gerealiseerde kosten met prospectus
In onderstaand overzicht zijn de begrote kosten, de werkelijk gemaakte kosten en de expense ratio gepresenteerd.
De gerealiseerde kosten zijn lager uitgekomen dan de in de prospectus begrote kosten. De gerealiseerde kosten komen ten laste van de beheerder. Aan de deelnemers wordt alleen een instap- en uittredingsfee van 0,25% en een beheerfee van 0,75% per jaar in rekening gebracht.
Werkelijke kosten
Prospectus
Administratievergoeding Accountantskosten Kosten van Bewaring Kosten van Toezicht Marketingkosten
16.521 33.439 14.875 7.500 0
0 20.000 12.500 6.000 150.000
Totaal
72.335
188.500
Expenseratio. De expenseratio weerspiegelt de verhouding tussen de kosten van de beleggingsinstelling over de verslagperiode en de gemiddelde intrinsieke waarde. Bij het bepalen van de expenseratio zijn transactiekosten en interestkosten buiten beschouwing gelaten. Eventueel buiten beschouwing gelaten kosten gaan ten laste van het fondsvermogen. De gemiddelde intrinsieke waarde is gebaseerd op de cijfers per 31 december van het voorafgaande boekjaar, 31 maart, 30 juni, 30 september en 31 december van het huidige boekjaar. De werkelijke kosten die ten laste van het fonds worden gebracht bedragen € 26.539. De expenseratio bedraagt 0,82% (2007: 0,99%).
Omloopsnelheid van de Activa. De omloopfactor van de activa geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille van het fonds. Op deze manier kan een indruk worden verkregen van de mate waarin er actief in de beleggingsportefeuille wordt gemuteerd als gevolg van beleggingsbeslissingen. Met deze indicator wordt een indruk verkregen van de relatieve transactiekosten. De omloopsnelheid is als volgt berekend:
De mutatie in de activa minus de mutatie in het vermogen gedeeld door de gemiddelde intrinsieke waarde: 0,03 (2007: 0,02).
Personeel Er is in het jaar 2008 en 2007 geen personeel in dienst geweest.
Interpolis LevensloopFonds
19
Persoonlijke belangen en bezoldiging bestuurders Het is mogelijk dat een bestuurder deelneemt in het levensloopfonds. Er is geen bezoldiging aan de bestuurders verstrekt. Een bestuurder kan niet direct deelnemen in de onderliggende subfondsen.
5.8
Winstbestemming
Het resultaat in het boekjaar 2008 komt ten laste van het eigen vermogen van de participanten.
5.9
Meerjarige resultaatverdeling
De resultaten per participatie over de periode 2006 tot en met 2008 is onderstaand weergegeven.
Evenstoppen EerderStoppen
koersen op jaarultimo 2006 2007 25,49 26,30 26,38 26,45
2008 27,10 20,20
Interpolis LevensloopFonds
Meerjarig resultaat 2006-2008 per participatie herwaardering directe inkomensten kosten 1,21 0,10 0,31 -6,58 0,03 0,37
20
6 Onderliggende fondsen 6.1
EvenStoppen 2008
Relatief Belang EvenStoppen Geldmarkt Pool
0,2535%
Onderliggend Fondsvermogen EvenStoppen
Participatie in €
per 31-12-2008
Aantal participaties
Geldmarkt Pool
1.486.343
13.576
2008
2007
Stand per 1 januari
798.509
459.370
Aankopen
743.268
313.016
Verkopen
-100.912
0
1.440.865
772.386
45.435
26.123
1.486.300
798.509
Verloopoverzicht beleggingen EvenStoppen (in euro)
Waarderingsverschil Stand per 31 december
Winst en Verliesrekening EvenStoppen over het boekjaar 2008
2008
2007
45.435
26.123
0
2.325
2.628
1.415
0
1.235
48.063
31.098
Beheerfee
8.432
6.266
Instap- en uitstapfee
1.212
1.513
0
2.325
9.644
10.104
38.419
20.994
Ongerealiseerde koersresultaten Compensatievergoeding beheerder Rentebaten garantieboeking Baten
Overige kosten Lasten
Resultaat boekjaar
Interpolis LevensloopFonds
21
Kasstroomoverzicht EvenStoppen 2008
2008
2007
Kasstroom uit beleggingsactiviteiten
Ontvangsten Directe beleggingsopbrengsten
0
0
100.912
0
2.160
-911
103.072
-911
743.268
313.016
0
3
743.268
313.019
-640.196
-313.930
532.733
639.650
0
0
532.733
639.650
Uitgaande waardeoverdrachten
55.479
44.181
Totaal uitgaven
55.479
44.181
477.254
595.469
-162.942
-162.942
Verkopen participaties Interest liquide middelen
Totaal ontvangsten
Uitgaven Aankopen van participaties Beheerkosten
Totaal uitgaven
Totaal kasstroom uit beleggingsactiviteiten
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
Ontvangsten Stortingen Inkomende waardeoverdrachten
Totaal ontvangsten
Uitgaven
Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten
Mutatie liquide middelen
Het Subfonds EvenStoppen richt zich vooral op Deelnemers die een beleggingshorizon hebben die korter is dan vijf jaar, bijvoorbeeld omdat zij binnen deze termijn verlof willen opnemen, en derhalve zeker willen zijn van behoud van hun inleg. EvenStoppen heeft een defensief karakter, wat tot uiting komt in de lage rentegevoeligheid van de portefeuille. Daarom wordt een inleggarantie gegeven op vermogen belegd in EvenStoppen.
Interpolis LevensloopFonds
22
Het vermogen van EvenStoppen wordt volledig belegd in de Interpolis Pensioenen Geldmarkt Pool, die als beleggingsdoelstelling heeft een hoger rendement te behalen dan 3-maands Euribor rente door middel van beleggingen in liquide kortlopende instrumenten.
Het managen van een geldmarktfonds vraagt om specifieke kennis die in de vorm van verschillende specialismen binnen Interpolis Pensioenen Vermogensbeheer beschikbaar is. Het is de bedoeling van Interpolis Pensioenen Vermogensbeheer om met een dergelijk product in de behoefte van liquiditeit, risico aversie en rendement te voorzien. Het geldmarktfonds kan zowel onderdeel zijn van een korte termijn beleggingsstrategie als van een (middel)lange termijn strategie. De beleggingen vinden plaats in euro’s.
Interpolis Pensioenen Geldmarkt Pool
Verslag van de beheerder
Samenvatting
Kerngegevens Geldmarkt Pool Intrinsieke Waarde Index
31 dec 08
31 dec 07
Performance 2008
109,48
105,41
3,86%
1002,84
1041,61
3,87%
aantal participaties
5.355.424
1.785.411
Totale waarde pool
586,31 mln
188,19 mln
* De benchmark van de Geldmarkt Pool is 3-maands Euribor rente
De Geldmarkt Pool is een beleggingsinstelling die niet onder toezicht staat van de AFM. Desgewenst is het jaarverslag op te vragen bij de beheerder
Participaties
Het vermogen van de Geldmarkt Pool bedroeg eind december 2008 € 586,31 miljoen (5.355.424 participaties à € 109,48) versus een vermogen per 31 december 2007 van € 188,19 miljoen (1.785.411 participaties à € 105,41).
Beleggingsbeleid
Sinds de start van deze pool is het beleid niet gewijzigd. Binnen deze pool wordt in deposito’s belegd, zodat het risico profiel van de portefeuille ten opzichte van de toegestane instrumenten behoudend is.
De ECB heeft de rente in 2008 verlaagd als gevolg van de zich steeds verder ontwikkelende kredietcrisis en de verspreiding van deze crisis van de financiële sector naar de reële economie. Het beleid van de ECB was conform verwachting. De kredietcrisis overheerste alle beleggingsresultaten in 2008. Door de defensieve positionering heeft het fonds overigens geen kredietverliezen op de portefeuille geleden. Weliswaar zijn de koersen van de obligaties in portefeuille gedaald, maar dit komt door de sterk opgelopen kredietopslagen die voor kredietobligaties gehanteerd worden. In 2008 zijn alle rentes en aflossingen ontvangen en er is op het moment van schrijven geen reden om aan te nemen dat dit zal
Interpolis LevensloopFonds
23
veranderen. Het fonds belegt alleen in obligaties die direct door einddebiteuren zijn uitgegeven (zoals Unilever en ING) en niet in gestructureerde obligaties zoals CDO’s, SIV’s en dergelijke. In 2008 ging de ECB aanvankelijk door met het verhogen van de refirente om de prijsstabiliteit te waarborgen. In juli werd de rente verhoogd van 4% naar 4,5%. Deze verhoging viel samen met sterk gestegen grondstofprijzen, zoals olie dat korte tijd boven $ 140 per vat noteerde. Vanaf september verslechterde de economische situatie snel. De ECB reageerde hierop met een serie renteverlagingen die de rente uiteindelijk naar 2% brachten. In het derde kwartaal van 2008 heeft het fonds een aantal langer lopende deposito’s bij lagere overheden uitgezet. De grootste rem op performance in 2008 was de koersdaling van de kredietobligaties. Ook voor 2009 wordt een verdere daling van de rente verwacht. De economie valt zo snel terug dat volgens economische vuistregels de rente voor langere tijd in de buurt van 0% zou moeten liggen.
Performance Geldmarkt Pool 112 110 108 106 104 102 100 dec-06
feb-07
apr-07
Portefeuille
jun-07
aug-07
okt-07
dec-07
feb-08
apr-08
jun-08
aug-08
okt-08
dec-08
Benchmark
Interpolis LevensloopFonds
24
6.2
EerderStoppen
2008
Relatief Belang EerderStoppen Vastrentende Waarden Pool
0.2097%
Europa Pool
1.2094%
Geldmarkt Pool
0.1012%
Onderliggend Fondsvermogen EerderStoppen
Participatie in €
Aantal participaties
Vastrentende Waarden Pool
500.941,08
12.913
Europa Pool
981.123,33
55.323
Geldmarkt Pool
593.398,83
5.420
per 31-12-2008
Verloopoverzicht beleggingen EerderStoppen
2008
2007
Stand per 1 januari
1.648.280
713.108
Aankopen
1.060.317
943.306
Verkopen
-140.596
0
2.568.001
1.656.414
-493.968
-8.134
2.074.033
1.648.280
Waarderingsverschil Stand per 31 december
Winst en verliesrekening EerderStoppen over het boekjaar 2008
Ongerealiseerde koersresultaten Compensatievergoeding beheerder Rentebaten Baten
Beheerfee Instap- en uitstapfee Overige kosten Lasten
Resultaat boekjaar
Interpolis LevensloopFonds
2008
2007
-493.968
-8.134
0
3.006
643
1.642
-493.325
-3.486
14.473
9.856
2.268
2.204
0
3.006
16.741
15.066
-510.066
-18.552
25
Kasstroomoverzicht EerderStoppen 2008 2008
2007
Kasstroom uit beleggingsactiviteiten
Ontvangsten Directe beleggingsopbrengsten
0
0
140.596
0
-4.718
1.063
135.878
1.063
1.141.820
864.231
0
4
1.141.820
864.235
-1.005.942
-863.172
943.329
841.237
0
79.024
943.329
920.261
93.612
68.853
Verlofbetalingen
5.260
0
Totaal uitgaven
98.872
68.853
844.457
851.408
-161.485
-11.764
Verkopen participaties Interest liquide middelen
Totaal ontvangsten
Uitgaven Aankopen van participaties Beheerkosten
Totaal uitgaven
Totaal kasstroom uit beleggingsactiviteiten
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
Ontvangsten Stortingen Inkomende waardeoverdrachten
Totaal ontvangsten
Uitgaven Uitgaande waardeoverdrachten
Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten
Mutatie liquide middelen
Het Subfonds EerderStoppen richt zich vooral op Deelnemers die een beleggingshorizon hebben die langer is dan vijf jaar en enig risico kunnen accepteren. Door een gespreide belegging in liquiditeiten, obligaties en aandelen wordt een afgewogen mix gemaakt tussen rendement en risico. De specifieke verhouding tussen deze categorieën bepaalt het karakter van dit Subfonds: liquiditeiten (25%), staatsleningen en bedrijfsobligaties (25%) en Europese aandelen (50%). Dit zorgt voor een hoger verwacht rendement dan EvenStoppen, met een relatief beperkt risicoprofiel. Een
Interpolis LevensloopFonds
26
risicobeperkend element vormen de beleggingen in liquiditeiten en de spreiding van de beleggingen. Over de beleggingen wordt een actief beheer gevoerd.
De specifieke beleggingen betreffende EerderStoppen vinden plaats binnen Beleggingspools van Interpolis Pensioenen. Deze Pools worden beheerd door diverse beleggingsteams van Interpolis Pensioenen Vermogensbeheer. De teams beschikken over een gestructureerd beleggingsproces en de portefeuillemanagers beschikken over ruime ervaring in het beheer van de desbetreffende categorieën. De beleggingen vinden plaats in euro’s.
Verslag van de beheerder
Samenvatting De marktwaarde van de totale portefeuille voor EerderStoppen per eind december 2008 was € 0. Deze is als volgt opgebouwd:
Interpolis LevensloopFonds
27
Participaties Vastrentende Waarden Pool Het vermogen van de Vastrentende Waarden Pool bedroeg op 31 december 2008 € 238,90 miljoen (6.158.354 participaties à € 38,79) versus een vermogen eind december 2007 van € 286,93 miljoen (7.779.677 participaties à € 36,88). De portefeuille voor EerderStoppen bestond per 31 december 2008 uit 12.913 (december 2007: 11.507) participaties van de Vastrentende Waarden Pool. De marktwaarde van dit Subfonds per eind december 2008 was: € 500.941,08 (december 2007: € 424.404,63).
Kerngegevens Vastrentende waarden Pool
31-DEC-08
31-DEC-07
PERFORMANCE 2008
38,79
36,88
5,18%
153,54
144,54
6,23%
Aantal participaties
6.158.354
7.779.677
Totale waarde pool
238,88 mln
286,93 mln
Intrinsieke waarde Index*
* de benchmark van de vastrentende waardepool is per 1 februari 2006 overgegaan naar de IBOXX Overall
Grafiek 1-1 Performance Vastrentende waarden Pool 144,00 136,00 128,00 120,00 112,00 104,00 jun-02
dec-02
jun-03
dec-03
Portefeuille
jun-04
dec-04
jun-05
dec-05
jun-06
dec-06
jun-07
dec-07
jun-08
dec-08
Benchmark
De Vastrentende Waarden Pool is een beleggingsinstelling die niet onder toezicht staat van de AFM. Desgewenst is het jaarverslag op te vragen bij de beheerder
Interpolis LevensloopFonds
28
Participaties Europa Pool Het vermogen van de Europa Pool bedroeg op 31 december 2008 € 80,99 miljoen (4.574.462 participaties à € 17,69) versus een vermogen eind december 2007 € 198,80 miljoen (6.434.495 participaties à € 30,93). De portefeuille voor EerderStoppen bestond per eind december 2008 uit 55.323 (december 2007: 28.501) participaties in de Europa Pool. De marktwaarde van dit Subfonds per eind december 2008 was: € 981.123,33 (december 2007: € 881.462,04).
Kerngegevens Aandelen Europa Pool 31-DEC-08
31-DEC-07
PERFORMANCE 2008
17,69
30,93
- 42,81%
2.296,71
4.075,97
- 43,65%
Aantal participaties
4.574.462
6.434.495
Totale waarde pool
80,99 mln.
198,80 mln.
Intrinsieke waarde Index*
* de benchmark van de Europapool is de MSCI Europe Net Grafiek Performance Aandelen Europa Pool 125,00
105,00
85,00
65,00
45,00 jun-02
dec-02
jun-03
dec-03
jun-04
dec-04
jun-05
dec-05
Portefeuille
jun-06
dec-06
jun-07
dec-07
jun-08
dec-08
Benchmark
De Europa Pool is een beleggingsinstelling die niet onder toezicht staat van de AFM. Desgewenst is het jaarverslag op te vragen bij de beheerder.
Interpolis LevensloopFonds
29
Participaties Geldmarkt Pool Het vermogen van de Geldmarkt Pool bedroeg eind december 2008 € 586,32 miljoen (5.355.424 participaties à € 109,48) versus een vermogen per 31 december 2007 van € 188,19 miljoen (1.785.411 participaties à € 105,41). De portefeuille voor EerderStoppen bestond per eind december 2008 uit 5.420 (december 2007: 3.253) participaties in de Geldmarkt Pool. De marktwaarde van dit Subfonds per eind december 2008 was: € 593.398,83 (december 2007: € 342.905,89).
Kerngegevens Geldmarkt Pool Intrinsieke Waarde Index
31 dec 08
31 dec 07
Performance 2008
109,48
105,41
3,86%
1002,84
1041,61
3,87%
aantal participaties
5.355.424
1.785.411
Totale waarde pool
586,31 mln
188,19 mln
* De benchmark van de Geldmarkt Pool is 3-maands Euribor rente
Performance Geldmarkt Pool 112 110 108 106 104 102 100 dec-06
feb-07
apr-07
Portefeuille
jun-07
aug-07
okt-07
dec-07
feb-08
apr-08
jun-08
aug-08
okt-08
dec-08
Benchmark
Interpolis LevensloopFonds
30
Beleggingsbeleid en performance Vastrentende Waarden Pool De beleggingen in obligaties met een hoog risico lieten in 2008 een sterk negatief rendement zien. Het resultaat op deze beleggingen was beter dan het benchmarkrendement. Dit positieve relatieve rendement werd veroorzaakt door onder meer onderwegingen in slecht presterende sectoren als de automobielsector en de huizenbouw. De beleggingen in obligaties van opkomende landen lieten in 2008 eveneens een sterk negatief rendement zien. Het resultaat op deze beleggingen was aanzienlijk slechter dan het benchmarkrendement. Dit negatieve relatieve rendement werd veroorzaakt door onder meer onderwegingen in obligaties van landen welke gekoppeld zijn aan de US Treasury markt. In onderstaande grafiek is het verloop van de
In onderstaande zijn de rendementen van de
10-jaarsrente weergegeven over 2008:
obligatiemarkten weergegeven over 2008:
Grafiek 1-2 10-jaarsrente
Grafiek 1-3-Rendementen obligatiemarkten (total return)
Duitsland 10 jaars rente
VS 10 jaars rente
10%
4,8%
5% 4,4%
0% 4,0%
-5%
3,6%
-10%
3,2%
-15% -20%
2,8%
-25% 2,4% 2,0% 31-dec-07
Q4 '07-Q4 '08
31-mrt-08
30-jun-08
30-sep-08
31-dec-08
€ overall
Q1 2008
Q2 2008
€ corp
Q3 2008 € staat
Q4 2008 $ HY
Tabel 1-2 Vastrentende waarden duration PORTEFEUILLE Vastrentend
5,33
BENCHMARK OVERWEGING 5,31
0,02
Beleid komende periode •
De vooruitzichten voor 2009 zijn vooralsnog zeer somber. De economische cijfers wijzen op een recessie in de Eurozone, waarvan duur en diepte door de markt zeer negatief wordt ingeschat. Hierdoor zal de neerwaartse druk op de kapitaalmarktrente blijven bestaan. Doordat de inflatieverwachtingen verder zijn afgenomen, is de ruimte voor de ECB om de geldmarktrente verder te verlagen naar 1%.
•
Daartegenover staat dat de financieringsbehoefte van overheden sterk is toegenomen.
•
Bij het huidige lage niveau van de kapitaalmarktrente zal het moeilijk zijn beleggers over de streep te trekken.
•
Met betrekking tot credits houden wij vast aan onze overwogen positie in senior bankpapier ten opzichte van
Gegeven bovenstaande verwachtingen zal het beleggingsbeleid uitgaan van een neutrale duratiepositie. bedrijfspapier, in het bijzonder de cyclische sectoren. Herstel van de economie zal het eerste zichtbaar zijn in de bankensector. Wij verwachten dat de spreads in cyclische sectoren onder druk komen te staan en het aantal faillissementen zal toenemen. Tegelijkertijd zien we interessante mogelijkheden om in de meer defensieve sectoren, zoals Telecom en Nutsbedrijven een overwogen positie op te bouwen.
Interpolis LevensloopFonds
31
Vastrentende Waarden iBoxx Indices Swap Spreads € overall
€ sovereign
€ corp
€ corp AAA
€ corp AA
€ corp A
31-12-2007
6
-16
110
46
70
124
€ corp BBB 139
31-03-2008
23,03
-7,02
180,46
53,10
150,26
199,73
224,02
30-06-2008
27,94
-0,01
155,82
54,21
120,50
185,47
184,86
30-09-2008
43,52
-2,52
275,14
202,34
232,93
318,10
273,60
31-12-2008
88,89
30,47
409,42
184,10
283,61
471,56
552,55
Bron: Iboxx
Performance lange termijn Vastrentende Waarden Pool Sinds inceptie
5 jaar
3 jaar
Rendement Portefeuille
75,89%
20,07%
6,17%
Rendement Benchmark
78,02%
21,94%
7,54%
Standaarddeviatie Portefeuille
3,18%
3,05%
3,28%
Standaarddeviatie Benchmark
3,25%
3,17%
3,43%
Tracking Error
0,46%
0,42%
0,44%
-0,24
-0,76
-1,00
Informatie Ratio
Rendement is cumulatief rendement over betreffende periode. Standaarddeviatie, Tracking Error en Informatie Ratio zijn gebaseerd op maandcijfers. Inceptie op 16 juni 1997.
Interpolis LevensloopFonds
32
Beleggingsbeleid Europa Pool Marktontwikkelingen Voor de aandelenmarkten was 2008 een zeer slecht jaar. De Europese, Amerikaanse en Japanse aandelenmarkten sloten het jaar respectievelijk 45%, 36% en 26% lager af ten opzichte van 2007 (gemeten in euro’s). De aandelenmarkt in de regio Pacific ex Japan en de opkomende landen lieten een nog negatiever rendement zien van respectievelijk 50% en 51%. Als gevolg hiervan daalde het percentage van aandelen in het totale vermogen van het fonds sterk. Alle bedrijfssectoren sloten het jaar af met een negatief resultaat, met name de financiële en cyclische sectoren. De aandelenportefeuille kende uiteindelijk een sterk negatief rendement, wat hoger was dan het benchmarkrendement. Belangrijkste reden voor deze outperformance was het selectieve beleid in momentum- en dure groeiaandelen en de voorkeur voor kwaliteitsbedrijven met sterke balansen en hoge marges. Financiële markten De dalingen op de aandelenmarkten gingen gepaard met een extreem hoge mate van volatiliteit (zie grafiek 2-2). In onderstaande grafiek zijn de rendementen van de indices per kwartaal weergegeven (grafiek 2-3) Grafiek 2-2 Volatiliteit Index
Grafiek 2-3 Rendementen aandelen (lokale valuta, total return)
90
10% 80
0%
CBOE SPX VOLATILITY INDX 70
-10%
60 50
-20%
40
-30%
30
-40%
20
-50% 10
Q4 '07-Q4 '08
0 jan-91
jan-93
jan-95
jan-97
jan-99
jan-01
jan-03
jan-05
jan-07
jan-09
Q1 2008
Q2 2008
Q3 2008
Q4 2008
MSCI World
MSCI Europe
MSCI Japan
MSCI USA
MSCI Pacific ex Japan
MSCI Emerging Markets
Onderstaande grafiek ( geeft de koersbewegingen in 2008 per kwartaal weer: Grafiek 2-4 Koersbewegingen valuta´s 32% 24% 16% 8% 0% -8% -16% -24% Q4 '07-Q4 '08 EUR / USD
Q1 2008
Q2 2008 EUR / JPY
Q3 2008
Q4 2008 EUR / GBP
Portefeuille •
Kwaliteitsaandelen deden het relatief goed en momentumaandelen het relatief slecht deden. Onderstaande figuur laat het maandelijkse relatieve rendement zien van de beste Diamond aandelen versus de slechtste Diamond
Interpolis LevensloopFonds
33
aandelen. Het is duidelijk dat de tweede helft van het jaar het eerste halfjaar meer dan goedmaakt. Dit benadrukt het belang van een consistent beleggingsproces. Grafiek 2-7 F 1- FN Re tur n
C umu lat iv e F1 -FN Return
4
4
3 2
2
F 1- FN
1
Beste minus slechtste Diamond aandelen (in een specifieke maand)
0
0 -1
-2
-2 -4
-3 -4
Cumulatief rendem ent van de beste minus slechtste Diamond aandelen (in een specifieke maand)
-6
-5 Ja n
Feb
Mar
A pr
May
Ju n
Ju l
A ug
S ep
Oct
Nov
Dec
Beleid komende periode •
Vasthouden aan het bestaande proces en de overweging in aandelen met de hoogste Diamond score.
•
De overwogen positie in kwaliteitsaandelen is gedurende het kwartaal iets afgebouwd.
•
De kwaliteitsfactor zal het komende kwartaal waarschijnlijk verder worden afgebouwd naar het strategische gewicht (en mogelijk daar onder), afhankelijk van de economische ontwikkeling. Wanneer de economische verwachtingen niet verder verslechteren, dan zijn het naar verwachting juist de lage kwaliteitsaandelen die sterk renderen.
Performance lange termijn Europa Pool Sinds inceptie
5 jaar
3 jaar
Rendement Portefeuille
-18,82%
-7,51%
-32,28%
Rendement Benchmark
-10,76%
-2,09%
-30,78%
Standaarddeviatie Portefeuille
16,62%
13,71%
16,40%
Standaarddeviatie Benchmark
16,29%
14,08%
14,69%
2,41%
1,33%
1,07%
-0,38
-0,85
-0,60
Tracking Error Informatie Ratio
Rendement is cumulatief rendement over betreffende periode. Standaarddeviatie, Tracking Error en Informatie Ratio zijn gebaseerd op maandcijfers. Inceptie op 27 november 1998.
Beleggingsbeleid en Performance Geldmarkt Pool Zowel EvenStoppen als EerderStoppen beleggen (een deel van) het vermogen in de Geldmarkt Pool. Voor een toelichting op het beleggingsbeleid en de performance van de Geldmarkt pool wordt verwezen naar 6.1 EvenStoppen.
Interpolis LevensloopFonds
34
Corporate governance Stemmen op aandeelhoudersvergaderingen Het fonds is een wereldwijde aandelenbelegger en heeft er voor gekozen het stemmen op aandeelhoudersvergadering over te dragen aan Syntrus Achmea Vermogensbeheer. Op deze wijze is het fonds in staat wereldwijd te stemmen op aandeelhoudersvergaderingen van bedrijven waarin wordt belegd. Syntrus Achmea maakt bij het uitoefenen van het stemrecht gebruik van de stemanalyses en stemadviezen van het bureau Riskmetrics Institutional Shareholders Services (ISS). ISS houdt rekening met de internationale geaccepteerde corporate goverance codes zoals die van de OECD en International Corporate Governance Netwerk (ICGN). Daarnaast houdt ISS voor iedere afzonderlijke markt rekening met de lokale wet en regelgeving en corporate governance codes. Verantwoording stemactiviteiten Het pensioenfonds stemde in 2008 op 562 aandeelhoudersvergaderingen, waarbij 6209 agendapunten de revue passeerden. Ook dit jaar waren beloningen van bestuurders een belangrijk onderwerp op aandeelhoudersvergaderingen. Op de aandeelhoudersvergadering van Philips werd voor het eerst in de Nederlandse geschiedenis tegen een beloningspakket gestemd. Aandeelhouders lieten ook van zich ook horen op de jaarvergadering van Fortis over de toekenning van een hogere bonus aan bestuursvoorzitter Votron. Corporate Express haalde onder druk van aandeelhouders het beloningsvoorstel van de agenda en het voorstel voor toekenning van een retentiebonus bij Vastned Retail werd door aandeelhouders verworpen. Ook de toekenning van een retentiebonus aan enkele bestuurders van Royal Dutch Shell stuitte op weerstand van aandeelhouders. Niet alleen aandeelhouders maar ook de politiek hield zich bezig met beloningen van bestuurders. Zo werd eerder dit jaar een wetvoorstel Belastingheffing excessieve beloningsbestanddelen goedgekeurd. Class actions Tegen Koninklijke Olie/Shell lopen verschillende juridische procedures. In Amerika loopt een class action, echter het fonds heeft er voor gekozen om uit de class action te stappen en onder aanvoering van ABP een eigen procedure te starten. Inmiddels heeft deze procedure geleid tot een schikkingsovereenkomst. In november 2008 vond een hoorzitting plaats voor het Gerechtshof van Amsterdam. Eind januari 2009 wordt de uitspraak van het Hof verwacht waarin staat of de schikkingovereenkomst algemeen verbindend wordt verklaard. Zodra de overeenkomst definitief is zal een compensatie beschikbaar worden gesteld aan het fonds. In juli werd bekend dat gedupeerde Koninklijke Olie/Shell aandeelhouders een extra bedrag van 120 miljoen dollar mogen verdelen die afkomstig is van de Securities Exchnage Commission (SEC) boete van 2004. Deze boete was opgelegd vanwege de reserveschandalen. Het fonds heeft ook aanspraak gemaakt op deze vergoeding. Verantwoord beleggen Uitgangspunten In 2008 is invulling gegeven aan een verantwoord beleggen beleid. Als uitgangspunt hanteert het fonds de principes van de Global Compact van de Verenigde Naties. Deze tien principes zijn gerelateerd aan de mensenrechten, arbeidsnormen, milieu en anti corruptie en vinden hun oorsprong in internationaal breed geaccepteerde verdragen zoals het Universele Verklaring inzake de Rechten van de Mens en de conventies van de International Labour Organisation.
Interpolis LevensloopFonds
35
Het verantwoord belegen beleid bestaat uit de volgende onderdelen en wordt uitgevoerd door Syntrus Achmea Vermogensbeheer: Uitsluiten van controversiële wapens Engagement, aangaan van dialoog met ondernemingen Corporate governance en stemmen op aandeelhoudersvergaderingen Uitsluiting Het fonds kiest er voor om niet langer te beleggen in ondernemingen die kernwapens, chemische wapens, biologische wapens, anti persoonsmijnen of clusterbommen produceren. In 2008 zijn de aandelenportefeuilles die door Syntrus Achmea worden beheerd hiermee in overeenstemming gebracht. Engagement Het doel van engagement is om ondernemingen waarin het fonds belegt aan te sporen tot beter gedrag en om aandeelhouderswaarde te creëren. Aan de hand van thema’s gaat het fonds de dialoog aan met ondernemingen. In 2008 stonden twee thema’s centraal. Het eerste thema betrof gedwongen arbeid in (de keten van) ondernemingen. Het tweede thema gaat over hoe ondernemingen in de sectoren energie en basismaterialen (olie) omgaan met mensenrechten, milieu en anticorruptie in controversiële regimes. Ondernemingen die slecht scoren op deze thema’s worden aangespoord om hun gedrag te verbeteren. Corporate governance Corporate governance en stemmen op aandeelhoudersvergaderingen vormt een onderdeel van het verantwoord beleggen beleid. Een verslag van de corporate governance activiteiten treft u aan in dit verslag.
Interpolis LevensloopFonds
36
7 Overige gegevens
7.1
Zeggenschap
Het uitoefenen van de zeggenschapsrechten en de vermogensrechten die verbonden zijn aan het bezit van participaties, waaronder mede is begrepen het uitoefenen van stemrecht en het innen van dividenden en andere uitkeringen is voorbehouden aan Stichting Interpolis Levensloop.
7.2
Winstbestemming voorwaarden beheer en bewaring
Conform artikel 19 van de voorwaarden van beheer en bewaring Interpolis Levensloop wordt de winst over een boekjaar berekend met inachtneming van het bepaalde in Titel 9, Boek 2 Burgerlijk Wetboek. Het gedeelte van de winst van het Fonds of een Subfonds dat moet worden uitgekeerd om te voldoen aan de FBI-criteria zal jaarlijks binnen acht maanden na afloop van het boekjaar worden uitgekeerd. Het resterende gedeelte van de winst wordt toegevoegd aan het desbetreffende Subfonds. Alle Participaties van een bepaald Subfonds die op het moment van vaststelling van de jaarrekening bestaan, delen gelijk in de winst van het desbetreffende Subfonds over het desbetreffende boekjaar.
Stichting Interpolis Levensloop zal ontvangen dividend niet uitkeren aan de Deelnemers, maar in beginsel herbeleggen tegen de waarde zoals vastgesteld op de eerstvolgende Handelsdag. De opslag die in de koers is vervat moet de door het Fonds verschuldigde kosten bevatten.
7.3
Winstbestemming
Het resultaat over 2008 komt geheel ten laste van de participanten.
Interpolis LevensloopFonds
37
