Integan en de Vlaamse kabel. historiek en techniek

Integan en de Vlaamse kabel ____ historiek en techniek

Bart Goris –Vefica - 2014-02-23

Integan confidentieel

1

Agenda • Integan historiek • Het Vlaamse kabel-lappendeken • Oprichting Telenet • Digitale televisie • Erfpachtovereenkomst Telenet • Techniek!

• Bijkomende activiteiten Integan confidentieel

Bart Goris - Vefica - 2014-10-23

2

Integan, de pioneersjaren • • • • •

1970: kopstation en eerste proefnet in Hoboken 1971: start aanleg net Hoboken 30 december 1971: stichtingsvergadering Integan 1972: antennemast in Schoten (65 meter) Konvertors (kanaalkiezers): 100.000 stuks

• • • • • •

13 gemeentes volledig bekabeld, inclusief Antwerpen 1977: straalverbinding RTT (Belgacom) in Antwerpen-LO 1981: aanleg in Nederland (Putte, Wouw, Ossendrecht, Woensdrecht, Huijbergen) 1981: RTL op de kabel 1983: 2 BBC zenders op de kabel 1985: start FilmNet betaalzender



3

Integan, latere feiten • 1991: toetreding Berchem en Borgerhout (ex-Radio Public) – eerste glasvezelverbinding

• 1992: Olympische Spelen - analoge HD • 1995: lancering digitale betaalmuziek – “DMX”, later “Music Choice”

• 1996: oprichting Telenet en Interkabel – 1997: eerste internetklant op een kabelnet in Vlaanderen – 1998: eerste telefonieklant op een kabelnet in Vlaanderen



4

Evolutie aansluitingen & klanten



5

Evolutie analoge kanalen terugweg 60 MHz

600 MHz

300 MHz

230 MHz



6

Integan in Vlaanderen (1/2) • Integan voortrekkersrol in Vlaanderen: – – – – –

timing aanleg netwerken bandbreedte van het netwerk hoge definitie-televisie (analoog 1992 – digitaal 2004) terugwegtoepassingen (1990, interne datacommunicatie) uniform gestandaardiseerd netwerkdesign met nadruk op investeringen

– eigen labo voor herstelling defecte materialen – ontwikkeling eigen netwerkkomponenten: • 1987: distributieversterkers • 1993: binnenhuisversterkers • 1996: interactieve network interface unit (NIU) • 2000: aftakdozen



7

Integan historiek (2/2) • Integan representatief voor Vlaanderen: – breedbandnetwerk, geen split-band – boom-tak infrastructuur (tree & branch) – aanleg netwerk • gevelnetwerk • ondergronds netwerk • netwerk op palen

• Integan = 1/10de van Vlaanderen – Vlaanderen: 2.200.000 homes passed



8




9

België en Vlaanderen anno 1991



10

Consolidatie in Vlaanderen • Intercommunales: – zuivere intercommunale: enkel lokale overheden – gemengde intercommunale: lokale overheid en Electrabel

• In 2002 zijn de netwerken van de gemengde intercommunales verkocht aan Telenet: 2/3 van Vlaanderen (1.500.000 klanten)

• De zuivere intercommunales zijn nu InterGemeentelijke Samenwerkingen (IGS): 1/3 van Vlaanderen – Integan (200.000 klanten Antwerpen) – Infrax-Oost (300.000 klanten Limburg) – Infrax-West (150.000 klanten West-Vlaanderen en Vlaamse rand Brussel) – PBE (50.000 klanten Leuven) – Deze IGSn werken samen onder de koepel “Interkabel” Integan confidentieel


11

Vlaanderen anno 2009



12




13

Oprichting Telenet • Opgericht als lokaal alternatief voor Belgacom door GIMV, alle kabelmaatschappijen, US West en een mediaconsortium

• 1995: eerste telefonietest in Hoboken • 1996: oprichting Telenet en start ombouw netwerk – aanleg glasvezel naar optische nodes met 1.500 aansluitingen – opwaardering en herafregeling kabelnet: tweeweg versterkers

• 1997/1998: commerciële start Telenet (internet en telefonie) • 2001: ombouw distributief coaxnet naar interactief HFC afgerond



14




15

(interactieve) Digitale Televisie • Overheidsproject 2003: “Vlaanderen Interactief” – Telenet, Interkabel, Vlaamse zenders

• Doel: ‘Visie op interactieve, digitale televisie in Vlaanderen en voorstel voor pilootproject” • Samenwerking met Telenet loopt spaak • 24 november 2004: Integan lanceert HD kanaal: HD1 (EXQI) • Interkabel ontwikkelt eigen digitaal televisieplatform. – lancering van “iN-Di” op 15 december 2004 – niet interactief – set-top boxen van Nokia en Samsung (samenwerking met Ziggo)

• Opmerking: – lancering BelgacomTV: juni 2005 – lancering Telenet iDTV: september 2005



16

indi • In 2007 wordt “indi” als zelfstandige entiteit opgericht (economisch samenwerkingsverband of ESV) door – Integan, Infrax-Oost, Infrax-West en WVEM (leden Interkabel)

• Zetel bij Brussel – ontwikkeling platform met hoge definitie (HD) én interactiviteit – april 2007 : lancering HD-decoder – mei 2007 : lancering HD-recorder

• Interactiviteit – aankondiging interactiviteit leidt tot rechtzaak met Telenet – in kortgeding wordt Interkabel/indi in ongelijk gesteld – beslissing om akkoord te sluiten met Telenet



17




18

Erfpachtovereenkomst • Akkoord Integan–Telenet: 1 oktober 2008 • Erfpachtovereenkomst: – de Kabelnetten blijven eigendom van de IGSn – Telenet heeft volledig gebruiksrecht op het Kabelnet tot 2046 – uitzondering: eigen telecommunicatiediensten voor Integan of aandeelhouders – onderhoud en investeringen worden door Integan gedaan op vraag, instructie en kosten van Telenet

• Er is een jaarlijkse begroting voor investeringen (Capex) • Er is een jaarlijkse vergoeding voor het onderhoud van het Kabelnet en de aansluitingen (Opex)



19

Erfpacht - praktisch • De IGSn blijven eigenaar én beheerder van het Kabelnet • Integan (en overige IGSn) hebben geen klanten meer • Telenet biedt álle diensten aan op de Vlaamse kabelnetten – analoge en digitale televisie – telefonie – internet

• Telenet doet dezelfde investeringen – op het eigen Telenet kabelnet – op de Kabelnetten van Integan, Infrax-Oost, Infrax-West en PBE

• Definitie Kabelnet: vanaf de RF samenkoppeling in kopstation tot en met het overnamepunt bij de klant Integan confidentieel


20

Definitie Kabelnet

Kopstation

Kabelmaatschappij

Vanaf samenkoppeling in kopstation t.e.m. overnamepunt klant Telenet

CSU-opt Node

CSU-opt Node

E

E

Aftakdoos

Node

HFC netwerk Integan confidentieel

NIU

Aansluitkabel


21




22

Techniek! • Typische kenmerken van HFC kabelnetten in Vlaanderen • Optische nodes • Coax hoofdnet (trunk) • Coax Distributienet • De aansluiting en binnenhuisnetwerk • Het frequentiespectrum

• De toekomst Integan confidentieel


23

Typische kenmerken • Optische nodes gevoed door redundante glasvezellussen

• Coaxiale “boom-tak” infrastructuur (“tree & branch”): – hoofdversterkers (“trunk”) voor trajecten: spatiëring van 600 m – distributieversterkers voor distributie naar klanten: spatiëring van 100 m

• Voeding van de nodes en versterkers: – geen noodstroomvoedingen – gebruik van transfo’s (sinus) en/of verzadigde kernen (blokgolf) op 54 V

• Network Interface Unit (NIU) bij elke interactieve klant – heenweg actief, terugweg 0 dB – 1 interactieve poort voor modem – 4 niet-interactieve poorten voor televisie



24

Locatie netwerkkomponenten

gevelnet appartementen luchtnet ondergronds



25

Integan: enkele getallen (1/2) • optische nodes

:

700

• hoofdversterkers

:

500

• distributieversterkers

:

11.000

• LECs (lijnegalisatoren)

:

9.200

• splitters

:

12.000

• aftakdozen

: 115.000 (opmerking: Vlaanderen = 10x Integan)



26

Integan: enkele getallen (2/2) • distributienet (ondergronds)

: 1.800 km

• distributienet (bovengronds)

: 1.200 km

• hoofdstamlijnnet (ondergronds) :

250 km

• glasvezelnet (ondergronds)

:

800 km

• totaal aansluitingen

:

320.000

• actieve aansluitingen (klanten)

:

245.000



27

Techniek! • Typische kenmerken van HFC kabelnetten in Vlaanderen • Optische nodes • Coax hoofdnet (trunk) • Coax distributienet • De aansluiting en binnenhuisnetwerk • Het frequentiespectrum



28

Optische nodes • Recent project “Pulsar”: – optische node voedt gemiddeld 500 homes passed (330 klanten) – heenweg bandbreedte: 88 – 860 MHz – terugweg bandbreedte: 5 – 65 MHz

• compacte optische node, niet modulair – voedt rechtstreeks 1 trunk- en 2 distributielijnen – laagspanningsaansluiting bij elke node



29

Optische nodes • 2 optische vezels per node: – – – – –

pad A: primair pad pad B: secundair pad automatische redundantie bij fiberbreuk monitoring van de optische node door middel van Dataminer WDM op de vezels: 1310 nm voor heenweg, 1550 nm voor terugweg



30

Glasvezellussen



31

Kopstation



32

Optische node & hoofdversterker Optische node

Glasvezel cassette

Hoofdversterker (trunk)

Glasvezelkabel

Coax splitter

Spanningstransfo

Power insertor (inkoppeling AC naar distributienet)

Zekeringkast

Trunk kabel Voedingspunt Infrax - EANDIS


Distributie kabels Bart Goris - Vefica - 2014-10-23

33

Optische link (monitoring)



34




35

Coax hoofdnet (trunknet) • • • • •

transport van de RF en AC signalen naar distributienet hoofdversterkers elke 600 m enkel kabel tussen versterkers géén klanten op geconnecteerd meestal lokale AC voeding

ONU

5

60 88


600 MHz


36

Hoofdnet: komponenten • versterkers: – – – –

modulaire producten AGC of ALSC 2 trunk outputs 4 distributie outputs

• 5/8” Cu kabel of 20 mm buitendiameter – tot 600 meter – verzwakking 4 dB/100 m op 600 MHz

• 7/8” Cu kabel of 28 mm buitendiameter – tot 800 meter – verzwakking 3 dB/100 m op 600 MHz Integan confidentieel


37

Hoofdnet: signaalniveaus



38

Hoofdnet: principe AC voeding



39




40

Coax distributienet • voeding RF signalen aan de klanten • tussen de distributieversterkers: – aftakdozen, splitters, LECs, kabel – ongeveer elke 100 m

• AC voeding vanuit de trunk

ONU

5

60 88


600 MHz


41

Distributienet: komponenten • versterkers: – manuele winst (of AGC / ALSC) – afregeling dmv. plug-in elementen (of elektronisch)

• splitters: – tweeweg: -4/-4, -2/-8, -1/-12, -1/-16 – drieweg: -3/-6/-6

• aftakdozen: – aftakwaarde daalt volgens afstand van vorige versterker – waarden: 35dB, 32dB, 29dB, 26dB, 23dB, 20dB, 17dB, 14dB, 11dB, 8dB – versies met 2 en 4 uitgangen



42

Distributienet: komponenten • Line Equalising Connector (LEC) – verzwakking laagste frequenties (omgekeerd kabelequivalent) – doel: lager aantal distributieversterkers

• 3/8” Cu kabel of 11 mm – verzwakking 8 dB/100 m op 600 MHz

• 14mm Cu kabel – verzwakking 6 dB/100 m op 600 MHz



43

Distributienet: schema

aftakwaarde RPA waarde



44

Distributienet: GIS plan



45

Distributienet: signaalniveaus



46




47

De aansluitkabels • Gebruikte kabeltypes: – vroeger: RG59 of 6 mm buitendiameter • 30 dB/100 m op 600 MHz – RG6 of 7 mm buitendiameter • tot 30 meter • 16 dB/100 m op 600 MHz – RG11 of 10mm buitendiameter tot 60 meter • tot 40 meter • 10 dB/100 m op 600 MHz

– aansluitingen tot 80m: distributiekabel • Afscherming: – minimaal 95dB (klasse A+)



48

Van aftakdoos tot binnenhuisinstallatie - gevelnet



49

Van aftakdoos tot binnenhuisinstallatie - ondergronds



50

Klantenfilters • Elke klant heeft een filter in functie van zijn producten: – geen producten: afsluitfilter met 75 Ohm met anti-dief – televisie: high-pass filter 88 MHz (HP) – televisie en interactieve diensten: RPA filter (Return Path Attenuator) – enkel interactieve diensten: TOF filter met anti-dief (Telenet Only Filter)

• Filter wordt tussen tapuitgang van de aftakdoos en aansluiting geschroefd.



51

Waarom RPA? Egalisatie! • Boom-tak netwerk: ongelijke terugwegverzwakkingen 32dB

-1

20dB

17dB

14dB

11dB

-10

35dB

Theoretisch zendniveau kabelmodem: 43dBmV 40dBmV

34dBmV

30dBmV

27dBmV

24dBmV

• Egalisatie van de terugwegverzwakkingen: RPA of ISF RPA, terugwegverzwakker of ISF, ingress supression filter

0dB

32dB 3dB

-1

20dB

17dB

9dB

-10

35dB

12 dB

14dB 15dB

11dB 18dB

Theoretisch zendniveau kabelmodem: 43dBmV 43 dBmV


43dBmV

43dBmV


43dBmV

43dBmV

52

Signaalniveaus terugweg • Zendniveau modem bij klant: streefwaarde 43 dBmV • Modemniveaus op ingang versterker: 5 dBmV – distributieversterkers – hoofdversterkers – optische nodes

0dB

32dB 3dB

-1

20dB

17dB

9dB

-10

35dB

ingangsniveau terugweg signalen 5 dBmV

12 dB

14dB 15dB

11dB 18dB

Theoretisch zendniveau kabelmodem: 43dBmV 43 dBmV


43dBmV

43dBmV


43dBmV

43dBmV

53

Waarom RPA? Ingress! • Instraling op binnenhuisinstallaties: – slechte connectoren – minderwaardige of verouderde kabels – modems, decoders, televisietoestellen, CPE

• Gevolg van RPA: – extra demping, dus lagere impact instraling – hoger zendniveau van de modem – hogere signaal-ruis verhouding op het terugwegpad



54

Terugweg monitoring • Bewaking kwaliteit van de terugwegsignalen van alle individuele nodes



55

Network Interface Unit • actief overnamepunt bij alle interactieve klanten • standaard: – heenweg actief, terugweg 0 dB – 1 interactieve poort voor modem – 4 niet-interactieve poorten voor televisie (dus geen ingress op deze poorten)



56




57

Het frequentiespectrum (1/2)



58

Het frequentiespectrum (2/2) • Downstream – – – – –

27 FM zenders 22 analoge TV kanalen 23 DVB-C broadcast kanalen (8MHz – 256QAM – 55Mbit/s) 5 DVB-C VOD kanalen (8MHz – 256QAM – 55Mbit/s) 12 DOCSIS 3.0 kanalen (8MHz – 256QAM – 55Mbit/s – 8x channel bonding actief) – 1 DOCSIS 2.0 kanaal (8MHz – 256QAM – 55Mbit/s)

• Upstream – 4 DOCSIS 3.0 kanalen (6,4MHz – 16QAM – 20,5Mbit/s – 2x channel bonding actief) – 1 DOCSIS 2.0 kanaal (3,2MHz – QPSK – 5,1Mbit/s)



59




60

Glasvezel, wat volgt? • Fiberwave project: vervangen van traditionele kabel naar micro tubes en micro vezelkabel – vezelcapaciteit 50mm buis: 1152 vezels (6*192) – project van 2013 - 2025

• Op langere termijn volledig glasvezelnet (“Fiber to the home”) – Integan proefproject Hemiksem: glasvezel tegen gevel



61

Coax, wat volgt? • XXL project: uitbreiding van de bandbreedte in 2 fasen – fase 1:

– fase 2:

ombouw heenweg bandbreedte van 600 MHz naar 1,2 GHz periode: april 2015 –2018 ombouw terugweg bandbreedte van 60 MHz naar 204 MHz: aanpassing diplex filters vervanging optische nodes periode: 2018-2019

• Eurodocsis 3.1: channel bonding • CCAP – remote physical interface: – Volledig IP-transport van kopstation naar optische node – Modulatie van de IP signalen in de node naar QAM-signalen – Afschakeling van analoge televisie en FM radio Integan confidentieel


62

Agenda • Integan historiek

• Oprichting Telenet • Digitale televisie • Erfpachtovereenkomst Telenet • Integan netwerkbedrijf activiteiten • Bijkomende activiteiten Integan



63

Bijkomende activiteiten Integan • Industriële en gemeentelijke toepassingen: – – – –

glasvezelnetwerken voor overheden zwembadbewaking camerabewaking tv-verhuur

• Labo-activiteiten: – – – –

ontwikkeling en productie van netmaterialen certificatielabo voor binnenhuismaterialen in vakhandel jaarlijkse kalibratie en keuringen meettoestellen en ladders onderzoek naar netmaterialen, meetapparatuur en gereedschappen


Bart Goris - RVB 2014-02-21

64

Certificatielabo Integan • Keuring van materialen voor verkoop in vakhandel • Telenet-Interkabel certificaat: geldig in heel Vlaanderen • Snoeren, connectoren, binnenhuisversterkers, …



65



66

Integan en de Vlaamse kabel. historiek en techniek

Recommend Documents