Inhoud Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Hoofdstuk 1: De uitspraak van het Engels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Het alfabet. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 De medeklinkers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 Twee soorten medeklinkers: stemhebbende en stemloze . . . . . . .15 De uitspraak van de medeklinkers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Die lastige th. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18 De r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19 De klinkers uitspreken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21 De klinkers: lang en kort . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21 De klinker a. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22 De klinker e. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23 De klinker i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23 De klinker o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24 De klinker u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24 De klemtoon op de juiste lettergreep leggen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25 Hoofdstuk 2: Engelse basisgrammatica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Eenvoudige enkelvoudige zinnen construeren . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30 Ontkennende zinnen maken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30 Vragen en nog eens vragen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31 Vragen met to be . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31 Vragen met to do . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32 Vragen met what, when, where en why . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33 Zelfstandige naamwoorden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34 You en I: persoonlijke voornaamwoorden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36
00-KleineEngels-boek.indb 5
12-05-2010 17:03:34
6
De kleine Engels voor Dummies _________________________ Werkwoorden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37 Regelmatige werkwoorden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38 Onregelmatige werkwoorden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38 Zijn of niet zijn: het werkwoord to be gebruiken. . . . . . . . . . . . . . .39 Heb je even tijd? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40 De tegenwoordige tijd. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41 De ‘duurvorm’ van de tegenwoordige tijd. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41 De verleden tijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42 De ‘duurvorm’ van de verleden tijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44 De toekomst: will en going to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44 De voltooid tegenwoordige tijd. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45 De voltooid verleden tijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46 Bijvoeglijke naamwoorden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47 Bijwoorden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47 De drie lidwoorden: a, an en the . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49 Hoofdstuk 3: Kennismaken en een gesprek voeren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Begroeten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52 Hoe gaat het? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52 Afscheid nemen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53 Jezelf of een ander voorstellen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54 Jezelf voorstellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54 Anderen voorstellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55 Titels en beleefde aanspreekvormen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56 Met eenvoudige vragen de stilte verbreken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57 Sorry, wat zei je? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57 Een praatje over het weer maken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58 Een gesprek niet laten stilvallen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60 Vragen waar iemand woont. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60 Gespreksonderwerpen: school en werk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Smaken en voorkeuren uitdrukken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64 Over familie praten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66 Taboe-onderwerpen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68 Hoofdstuk 4: Reizen en vervoer. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 De weg vragen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72 De weg vinden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72 Voorzetsels van plaats . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Op het vliegveld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
00-KleineEngels-boek.indb 6
12-05-2010 17:03:34
_____________________________________________ Inhoud
7
Openbaar vervoer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76 Taxi! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77 Een auto huren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78 Vragen naar afstand en reistijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79 Hoofdstuk 5: Telefoneren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 Tring, tring! De telefoon opnemen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81 Zelf bellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82 Telefoonwerkwoorden: to call, to phone en nog een paar . . . . . . . . . .84 ‘N’ van Nancy: het telefoonalfabet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85 Een bericht achterlaten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86 Wachten op de toon: antwoordapparaten en voicemail . . . . . . . .87 Vragen of je een boodschap kunt achterlaten . . . . . . . . . . . . . . . . .87 Sorry! Verkeerd verbonden! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88 Hoofdstuk 6: In een hotel of restaurant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 Reserveren. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91 De datum zeggen met rangtelwoorden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93 Wat bezitterig: bezittelijke voornaamwoorden . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95 Het gebruik van there, their en they’re . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .97 In- en uitchecken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .98 Eten in een restaurant. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101 Eten bestellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102 Bestelwerkwoorden: to have en to take . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103 De rekening alstublieft . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104 Hoofdstuk 7: Vrije tijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 In de supermarkt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108 Telwoorden en woorden die een hoeveelheid aanduiden . . . . . .108 Maten en gewichten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109 Precies mijn maat: kleding kopen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110 Ik kijk alleen maar even rond . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111 Passen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112 Van klein tot groot: de vergrotende trap. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113 Alleen het beste: de overtreffende trap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 You en me: persoonlijke voornaamwoorden . . . . . . . . . . . . . . . . .115 Te weten komen wat er te doen is. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116
00-KleineEngels-boek.indb 7
12-05-2010 17:03:34
8
De kleine Engels voor Dummies _________________________ Informatie inwinnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116 Voorzetsels van tijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .117 De bioscoop. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .118 Waarom alleen gaan? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119 Een heerlijk avondje uit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .120 Activiteiten in je vrije tijd. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .121 Zeggen dat je iets leuk vindt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122 Kamperen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123 De weg volgen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125 Van de natuur genieten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .126 Geldautomaten (ATM’s in het Engels). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128 Creditcards gebruiken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130 Hoofdstuk 8: Noodsituaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133 In geval van nood. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133 Hulp vragen en anderen waarschuwen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134 911 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .135 Een afspraak bij de dokter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137 Pijn: symptomen beschrijven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139 Wederkerende voornaamwoorden gebruiken . . . . . . . . . . . . . . . . . . .140 In geval van misdaad. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142 Hoofdstuk 9: Tien woorden die gemakkelijk verward worden . . . . . . . . . . . . 143 Coming en going . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .144 Borrowing en lending . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .144 Such en so . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .145 Like en alike: bijna een pot nat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146 Hearing en listening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147 Seeing, looking at en watching . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147 Feeling en touching . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148 Lying en laying . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148 Teaching en learning. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149 To, too en two . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150 Bijlage: Onregelmatige Engelse werkwoorden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151 Index . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
00-KleineEngels-boek.indb 8
12-05-2010 17:03:34
Inleiding De beginselen van een taal leren is als de deur openzetten voor nieuwe kansen en avonturen. En zeker in deze tijd is leren communiceren in het Engels, zelfs op een basaal niveau, nuttig en belangrijk. Op dit moment spreekt een op de zes personen Engels. Voor de meeste mensen op de wereld is Engels de tweede taal en het is internationaal de meest gebruikte taal. Dus zonder elementaire kennis van het Engels sta je echt met je mond vol tanden. Engels is een gereedschap dat je kunt gebruiken om te communiceren. Met elke vaardigheid en elke zin die je leert, raakt je gereedschapskist meer gevuld. Je hoeft slechts je gereedschapskist te openen en te pakken wat je in een gegeven situatie nodig hebt.
Over dit boek Waarom zou je De kleine Engels voor Dummies lezen? Zie je jezelf al in een Engelstalig land reizen, wonen of werken en op je gemak met de bewoners praten? Is Engels spreken een van je doelen? Of is het een tijdverdrijf of iets wat je voor een nieuwe baan moet doen? Wat je reden ook is om Engels te willen spreken, De kleine Engels voor Dummies helpt je bij de eerste stappen. Ik beloof je niet dat je vloeiend Engels spreekt als je dit boek uit hebt, maar wel dat je mensen kunt begroeten en leren kennen, eenvoudige vragen kunt stellen, de telefoon kunt gebruiken, in restaurants een maaltijd kunt bestellen en nog veel meer!
00-KleineEngels-boek.indb 9
12-05-2010 17:03:34
10
De kleine Engels voor Dummies _________________________ Dit is geen boek vol langdradige hoofdstukken die je bladzijde voor bladzijde moet doorworstelen en het is ook geen school waar je je twee keer per week heen moet slepen. De kleine Engels voor Dummies is anders. Jij bepaalt je eigen tempo en je leest zo veel of zo weinig als je wilt. Ook kun je het boek doorbladeren en de stukken lezen die je aandacht trekken.
Pictogrammen in dit boek In dit boek wordt met pictogrammen in de linkerkantlijn aangegeven waar je belangrijke informatie of toelichtingen kunt vinden. Dit betekenen ze: Bij dit pictogram vind je tips die je helpen om makkelijk Engels te spreken. UKKEN EL
BAGAG LE
E
CULTURE
ICA EN Z AT
O
GRAMM
EN ONG GE
Dit pictogram waarschuwt je voor beschamende taalkundige, grammaticale of culturele blunders. Grammaticale eigenaardigheden van het Engels staan bij dit pictogram. Ben je op zoek naar culturele informatie, dan vind je bij dit pictogram nuttige en interessante informatie over met name de Verenigde Staten.
Hoe nu verder? Je hoeft dit boek niet van het begin tot het einde te lezen; neem het maar door zoals je wilt. Heb je een voorkeur voor de gebruikelijke manier, begin dan bij hoofdstuk 1. Maar je kunt het ook doorbladeren op zoek naar iets wat je het meest interesseert. Dus wat let je? Aan de slag!
00-KleineEngels-boek.indb 10
12-05-2010 17:03:34
‘Ik weet dat het een populaire Amerikaanse uitdrukking is, maar je zegt niet “Hasta la vista, baby” tegen een non.’
00-KleineEngels-boek.indb 11
12-05-2010 17:03:34
Hoofdstuk 1
De uitspraak van het Engels In dit hoofdstuk: Uitspraak van de 26 letters van het alfabet Enkele lastige medeklinkers Oefenen met de (ongeveer) 15 klanken van de klinkers
E
en correcte uitspraak is de sleutel voor het vermijden van misverstanden, je zaken te regelen of gewoonweg een goed gesprek te voeren. Het kost tijd om de uitspraak van het Engels onder de knie te krijgen, dus wees geduldig, geef niet op, met een beetje oefening kun je een ster worden in het voortbrengen van de geluiden en het ritme van het Engels. In dit hoofdstuk worden de fundamenten gelegd voor een correcte uitspraak van de vele klinker- en medeklinkerklanken, en je leert wanneer en waar je de klemtoon bij sommige woorden moet leggen. Dit boek is grotendeels geënt op de Amerikaanse situatie: woorden en zinswendingen, culturele informatie en overige wetenswaardigheden hebben betrekking op de Verenigde Staten. De weergave van de uitspraak, die steeds tussen haken achter elk Engels woord wordt gegeven, is gebaseerd op het
00-KleineEngels-boek.indb 13
12-05-2010 17:03:34
14
De kleine Engels voor Dummies _________________________ Brits-Engels omdat dat voor België en Nederland, bijvoorbeeld in het onderwijs, de standaard is. In de paragraaf ‘Het alfabet’ worden de belangrijkste uitspraakverschillen tussen het Britse en het Amerikaanse Engels toegelicht.
Het alfabet Het abc (ee bie sie) (abc) opzeggen is een goed begin om de uitspraak van het Engels te oefenen. Hieronder staan de 26 letters (let-tәz) (letters) van het alphabet (el-fә-bet) (alfabet) en de uitspraak van iedere letter. a (ee)
b (bie)
c (sie)
d (die)
e (ie)
f (ef)
g (dzjie)
h (eetsj)
i (ai)
j (dzjee)
k (kee)
l (el)
m (em)
n (en)
o (oo)
p (pie)
q (kjoe)
r (ah)
s (es)
t (tie)
u (joe)
v (vie)
w (dab-bl-joe)
x (eks)
y (wai)
z (zed)
Hoewel het Engels slechts 26 letters heeft, zijn er ongeveer 44 verschillende klanken. En de uitspraak daarvan kan ook nog eens per regio verschillen. In de volgende paragrafen geven we je een aantal aanwijzingen en nuttige regels om de uitspraak van het Engels onder de knie te krijgen. Ik loop niet alle 44 klanken langs, maar noem alleen de lastigste. Nota bene. Zoals eerder is opgemerkt, gaan we in dit boek uit van de Britse uitspraak. De Amerikaanse uitspraak verschilt in enkele opzichten van het Brits-Engels. De belangrijkste verschillen zijn de volgende:
00-KleineEngels-boek.indb 14
12-05-2010 17:03:34
__________________Hoofdstuk 1: De uitspraak van het Engels
15
In het Amerikaans-Engels wordt de r ook uitgesproken voor een medeklinker en aan het einde van een woord. In veel woorden, bijvoorbeeld ask en castle, wordt, in tegenstellling tot in het Brits-Engels, de a niet uitgesproken als in car, maar als in cat. In woorden als duty en tune wordt de u in het Amerikaans niet uitgesproken als joe maar als oe. De o zoals in not wordt in het Brits-Engels uitgesproken als de o in pot, maar in het Amerikaans ongeveer als de aa van maat. Bovendien is bij sommige Amerikaanse woorden de klemtoon anders. Voor een duidelijke en nauwkeurige uitspraak van het Engels moet je je mouth (mou) (mond) openen en je lips (lips) (lippen), je jaw (dzjoh) (kaak) en je tongue (tang) (tong) ontspannen. Hou je niet in! Oefen voor de spiegel en zorg dat je je mond rekt en strekt zodat de klanken helder en krachtig klinken!
De medeklinkers Consonants (kon-sә-nәnts) (medeklinkers) worden in het Engels hetzelfde geschreven als in onze taal, maar ze klinken niet hetzelfde.
Twee soorten medeklinkers: stemhebbende en stemloze De meeste klanken van Engelse medeklinkers zijn voiced (voist) (stemhebbend). Dat wil zeggen dat je je stem moet gebruiken en je mond in de juiste stand moet houden om ze uit te spreken. Bij de uitspraak van stemhebbende (mede)klinkers
00-KleineEngels-boek.indb 15
12-05-2010 17:03:34
