Inhoud Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Hoofdstuk 1: Een definitie van netwerken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Wat netwerken inhoudt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Wat een netwerk is . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Acties die bij netwerken horen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 De vier elementen van succesvol netwerken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19 Wat netwerken niet is . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23 Netwerken, op de markt brengen en verkopen; het verband. . . . . . . .24 De baten van netwerken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25 Je kernnetwerk herkennen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27 Steun van je familie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27 Zorg voor ondersteuningssystemen op elk gebied van je leven . . . . .30 Hoofdstuk 2: Je invloedssfeer uitbreiden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Weten waar je mensen kunt ontmoeten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33 Je als een professional onder het gezelschap mengen. . . . . . . . . . . . . .34 Gelegenheden om te netwerken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38 Lid worden van een netwerkclub . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41 Netwerken met behulp van sociale media . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44 Jij bent de bron van je netwerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46 Je ontwikkelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47 Een heldere en adequate toekomstdroom hebben . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Je netwerk trainen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53 Jouw idee van een netwerk bepalen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54 Hoofdstuk 3: Laten we eens praten: netwerken is gesprekken voeren . . . . . 55 Netwerken door over koetjes en kalfjes te praten . . . . . . . . . . . . . . . . .55 De geboden en verboden van het luchtige gesprek . . . . . . . . . . . . . . . .58
00-KleineNetwerkenVrDum-boek.indb 5
18-05-12 14:32
6
De kleine Netwerken voor Dummies _____________________ Een luchtig gesprek ombuigen in serieus zakendoen . . . . . . . . . . . . . .59 Alles aan je communiceert! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60 Mijn naam is … . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62 Je behoeften en wensen op een rijtje zetten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65 Vragen wat je wilt hebben . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66 Vragen-aanbieden-bedanken. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71 Goed leren luisteren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71 Hoofdstuk 4: Door vervolgacties je netwerk verdiepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Het gaat om de vervolgactie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76 Technieken voor een effectieve vervolgactie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77 Hoofdstuk 5: Je een weg netwerken naar de perfecte baan . . . . . . . . . . . . . . . 87 Je huidige baan is het vinden van een nieuwe baan. . . . . . . . . . . . . . . .88 Een effectieve werkzoekende worden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90 Hoofdstuk 6: Netwerken in bedrijven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 Netwerken: goed voor jou, voor je collega’s en voor je bedrijf. . . . . . .99 ‘Ken uzelf’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101 Een mentor zijn en hebben. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104 Hoofdstuk 7: Netwerken voor vrije ondernemers en zelfstandigen. . . . . . . . .111 Je naam tot een begrip maken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112 Vaste klanten werven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115 Mond-tot-mondreclame. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .118 Het heilzame effect van aanbevelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .121 Een bedrijf aan huis runnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .126 Hoofdstuk 8: Netwerken in het gewone leven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131 Netwerken van studie tot carrière . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132 Verhuizen naar een nieuwe stad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132 Uitdagingen des levens overwinnen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133 Netwerken tijdens vakanties en feestdagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137 Netwerken tot na je pensionering. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139 In je netwerk snoeien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .140 Hoofdstuk 9: Netwerken in non-profitorganisaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141 Netwerkmogelijkheden bij non-profitorganisaties . . . . . . . . . . . . . . .142 Deelnemen aan sociale evenementen en tegelijkertijd netwerken. .144
00-KleineNetwerkenVrDum-boek.indb 6
18-05-12 14:32
_____________________________________________ Inhoud
7
Hoofdstuk 10: Tien netwerkblunders, en hoe je ze voorkomt . . . . . . . . . . . . . 147 Altijd en overal willen verkopen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147 Jezelf in de schijnwerpers plaatsen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148 Niet gemeende, oppervlakkige opmerkingen maken . . . . . . . . . . . . .149 Behandel mensen niet als een zak met botten . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150 Iemand de oren van de kop kletsen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .151 Visitekaartjes uit de hoge hoed toveren. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .152 Te snel te persoonlijk worden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .153 Lui zijn in je relaties. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .154 Dingen als vanzelfsprekend beschouwen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .155 Onoprecht zijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .155 Index . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
00-KleineNetwerkenVrDum-boek.indb 7
18-05-12 14:32
Inleiding
J
e leven lang kom je in situaties terecht waarin er van je verwacht wordt dat je aardig, vriendelijk, interessant en een goede gesprekspartner bent. In plaats daarvan voel je je niet op je gemak, staat het zweet je in je handen, slaat je hart een slag over en weet je geen zinnig woord te zeggen. Wat moet een mens doen? Of misschien vind je het helemaal niet moeilijk om met mensen om te gaan. Je vindt het heerlijk om mensen om je heen te hebben en je licht helemaal op wanneer je een ruimte vol vreemde mensen binnen stapt. Maar je hebt niet echt het gevoel dat je een professioneel netwerk hebt; een groep mensen die jou kan helpen om slimmer en beter te werken om zo vooruit te komen in je carrière. Wat je sterke en zwakke kanten ook zijn, je kunt altijd leren om een betere netwerker te worden. Leer hoe je je moet gedragen tegenover mensen, hoe je met mensen moet praten, contact moet onderhouden en krachtige relaties opbouwt. Leer te netwerken. Je netwerk is direct van invloed op het succes en de voldoening die je krijgt op alle gebieden van je leven.
Over dit boek In dit boekje probeer ik alles te behandelen wat je moet weten over netwerken. Ik probeer een antwoord te vinden op al je vragen en je de informatie te geven die je nodig hebt om succesvol te zijn. Je zult merken dat in sommige hoofdstukken het
00-KleineNetwerkenVrDum-boek.indb 9
18-05-12 14:32
10
De kleine Netwerken voor Dummies _____________________ accent ligt op de houding en filosofie van het netwerken, terwijl andere hoofdstukken zijn gericht op de vaardigheden die van belang zijn als je netwerkt: luisteren, vragen stellen, prijzen, de zaken op een rijtje hebben. En een aantal hoofdstukken gaat met name in op de situaties en perioden in het leven waarin het belangrijk is om te netwerken. Tegenwoordig zijn online sociale netwerkdiensten als Facebook en LinkedIn niet meer weg te denken uit de wereld van het netwerken. Natuurlijk ontbreekt informatie over deze diensten niet, maar de nadruk ligt in dit boekje op algemene aspecten van het netwerken, die voor alle vormen van contact gelden; of je nu met iemand staat te praten, een kaartje stuurt of een tweet twittert.
De opzet van dit boek Hoewel je het boek misschien van het begin tot het einde wilt doorlezen, is het zo opgezet dat je zonder moeite de hoofdstukken en paragrafen kunt vinden die betrekking hebben op jouw specifieke belangen en behoeften. Dus duik in dit boekje waar je maar wilt. In hoofdstuk I geef ik je de gelegenheid om je gedachten, houding en ideeën over netwerken op een rijtje te zetten. Je wordt gestimuleerd om de verkeerde ideeën over en interpretaties van netwerken die je misschien hebt los te laten, zodat je een stijl voor het leggen van contacten met mensen kunt ontwikkelen die effectief en heilzaam is. In de hoofdstukken 2, 3 en 4 krijg je specifieke informatie over hoe je moet netwerken. Ik geef je informatie over hoe je jezelf voorstelt aan anderen, om steun vraagt, een luchtig gesprek begint, op een goede manier luistert en voor een juiste followup zorgt. Je krijgt voorbeelden die je op je eigen situatie kunt toepassen en tips over de gewoonten die je netwerkdoelen op de beste manier steunen.
00-KleineNetwerkenVrDum-boek.indb 10
18-05-12 14:32
____________________________________________Inleiding
11
Daarna wordt ingegaan op hoe je je leven lang kunt netwerken: wanneer je je loopbaan begint en tijdens de overgangsfase van de ene naar de andere baan (hoofdstuk 5), in de wereld van de grote bedrijven (hoofdstuk 6), als ondernemer (hoofdstuk 7), ten tijde van persoonlijke groei (hoofdstuk 8) en groei binnen je gemeenschap (hoofdstuk 9). Ten slotte geef ik je in het korte, makkelijk leesbare hoofdstuk 10 informatie over het vermijden van dingen waardoor je het netwerken blokkeert.
De pictogrammen in dit boek
NG
RIJK
HUWING SC
SUCCESV
WAAR
B EL
A
Een van de kenmerken van de boeken in de serie Voor Dummies is het gebruik van pictogrammen waarmee nuttige informatie wordt geaccentueerd, zodat je deze gemakkelijk kunt vinden. Om je de weg in dit boek te laten vinden zie je hier de pictogrammen waar je op moet letten; er wordt bovendien uitgelegd waar elk pictogram voor staat. Dit pictogram richt je aandacht op belangrijke informatie die je altijd in gedachten moet houden. De informatie die bij dit pictogram staat waarschuwt je voor dingen die gemakkelijk fout kunnen lopen als je netwerkt. Neem deze waarschuwingen serieus en je hebt een netwerkervaring die vlot en succesvol verloopt.
HAAL ER
Dit zijn uit het leven gegrepen verhalen over mensen als jij die met succes hebben genetwerkt.
TIJD V O
In de informatie bij dit pictogram staan nuttige tips en ideeën over hoe je effectiever kunt netwerken. ACTIE OR
00-KleineNetwerkenVrDum-boek.indb 11
De ideeën in dit boek zijn pas echt nuttig als je ze in daden weet om te zetten. Dit pictogram geeft aan waar
18-05-12 14:32
12
De kleine Netwerken voor Dummies _____________________ het meest waardevolle dat dit boek te bieden heeft, uit voortkomt: uit je eigen acties. Wanneer je dit pictogram tegenkomt, wordt het tijd om wat je gelezen hebt in praktijk om te zetten.
Hoe nu verder? Dit boekje biedt informatie waarmee je vanaf vandaag voor meer succes en voldoening kunt zorgen en dit kan je leven lang doorgaan. Elk stukje informatie dat je in daden omzet, leidt tot een resultaat, of dat resultaat nu onmiddellijk of pas op de wat langere termijn zichtbaar wordt. Je bent aan dit proces begonnen door dit boek op te pakken en tot hier te lezen. Het kan zijn dat je vanaf hier verder wilt gaan en het boekje helemaal wilt doorlezen, ondertussen aantekeningen makend. Of misschien bekijk je liever de inhoudsopgave en kies je dat hoofdstuk uit dat je het interessants of engst lijkt en duik je erin. Wees zo vrij om van elk hoofdstuk of elke paragraaf over te stappen naar datgene wat voor jou het meest van toepassing is. Netwerken is een proces van het ontmoeten van mensen, contacten leggen met mensen en mensen van dienst zijn. Het is een proces dat nooit eindigt, omdat je altijd mensen zult ontmoeten en met mensen te maken zult hebben. En uit je omgang met mensen zal uiteindelijk altijd iets voortvloeien. Bedankt voor de keuze van dit boekje als onderdeel van je netwerkproces.
00-KleineNetwerkenVrDum-boek.indb 12
18-05-12 14:32
‘Ik heb vandaag een hoop nieuwe mensen aan mijn netwerk toegevoegd. Ze stonden achter me in de rij voor de snelkassa bij de supermarkt.’
00-KleineNetwerkenVrDum-boek.indb 13
18-05-12 14:32
Hoofdstuk 1
Een definitie van netwerken In dit hoofdstuk: Begrijpen wat netwerken is De sleutel tot effectief netwerken kennen Een kernnetwerk definiëren
N
etwerken betekent kansen creëren door mensen te ontmoeten, contacten te leggen en hechte relaties op te bouwen. Deze relaties groeien en verdiepen zich door de tijd heen en leiden tot andere contacten, relaties en kansen. We hebben als mens een natuurlijke behoefte om een band te hebben met andere mensen. Het is aan ons om die natuurlijke behoefte aan contact en het ontwikkelen van vriendschappen in ere te houden. Die behoefte aan relaties kan worden vervuld door te netwerken. Door de kracht van samenwerking te cultiveren, verbindt netwerken mensen met elkaar tot wederzijds nut van alle betrokkenen. De mensen die de kunst van het netwerken echt goed verstaan doen dit op een rustige, maar invloedrijke manier. Deze mensen kennen de kracht van fatsoen en respect. Ze hebben hun persoonlijke kracht ontwikkeld en weten hoe ze contacten met andere mensen moeten leggen om hun kracht
00-KleineNetwerkenVrDum-boek.indb 15
18-05-12 14:32
16
De kleine Netwerken voor Dummies _____________________ te delen. Jij hebt die persoonlijke kracht in je. Je potentiële netwerk is onbeperkt.
Wat netwerken inhoudt Netwerken is het doorgeven van informatie, ideeën en contacten van de ene persoon aan de andere en vervolgens mogelijk aan nog meer mensen. Wanneer iemand een idee of een contact met je deelt, ben je de ontvanger in het netwerkproces. Telkens wanneer je iemand steunt, stimuleert of een tip geeft, ben je de gever in het netwerkproces. In de meeste gevallen denken we niet in termen van netwerken wanneer we netwerken. Als ik een vriendin bel omdat ik een zware dag heb gehad en ik opgebeurd wil worden door iemand met een vertrouwde stem die om me geeft, of wanneer ik mijn fysiotherapeut aan al mijn vrienden aanbeveel omdat ik me zoveel beter voel door haar behandeling, kan ik die actie als gewone dankbaarheid aanmerken. Netwerken is net zo eenvoudig als vriendschap. Het gaat over mensen die iets delen en om elkaar geven. Normaal gesproken stellen vrienden hun vrienden aan andere vrienden voor, en laten elkaar delen in hun interesses, hobby’s en zaken. Dit soort introductie is de meest natuurlijke vorm van netwerken.
Wat een netwerk is Een netwerk is een complex web van mensen die door bepaalde banden met elkaar verbonden zijn. Deze banden kunnen te danken zijn aan een vergelijkbare functie, carrièreactiviteiten, vrienden, buren, hobby’s, scholen, verenigingen, religieuze activiteiten enzovoort. Een netwerk is een systeem van mensen dat elkaar ondersteunt en waarbij je terecht kunt voor hulp, steun, advies en vriendschap.
00-KleineNetwerkenVrDum-boek.indb 16
18-05-12 14:32