INHOUD. 4 Abonnementen: informatie en series 67 Algemene informatie 68 Plattegrond Grote Zaal 69 Concertkalender

1

INHOUD

4

Abonnementen: informatie en series

67

Algemene informatie

68

Plattegrond Grote Zaal

69

Concertkalender

BESTEL NU UW ABONNEMENT EN VERZEKER UZELF VAN EEN KWALITATIEF HOOGSTAAND CULTUREEL SEIZOEN !

2

3

DE VOORDELEN VAN EEN ABONNEMENT + In één bestelling alles geregeld voor het hele seizoen + De mooiste stoelen in de zaal + Per serie gemiddeld één concert gratis + Met korting en voorrang kaarten bestellen voor extra concerten

ABONNEMENTEN BESTELLEN > ONLINE

www.concertgebouworkest.nl/series

> TELEFONISCH

ma-vr 9.30-12.30 uur, 27 februari - 19 maart tot 17.00 uur

> SCHRIFTELIJK

020 305 10 15

via het bestelformulier

Administratiekosten: online € 4, telefonisch € 6, schriftelijk € 8

WANNEER BESTELLEN? 27 februari 2015 startdatum bestellen abonnementen 19 maart 2015 sluitingsdatum voor het verlengen van uw series

DE ABONNEMENTENSERIES

pagina 10

pagina 26

Serie AAA donderdag

Serie E

4 concerten

8 concerten

Actueel, Avontuurlijk, Aangrijpend

De Grote Maestro’s

Altijd verrassende concerten rondom een actueel thema.

Acht vooraanstaande dirigenten maken de dienst uit in

Met een Voorprogramma door een prominente spreker,

deze serie. Naast toekomstig chef-dirigent Daniele Gatti

een uur avontuurlijke orkestmuziek zonder pauze, en na

zijn dat bijvoorbeeld Herbert Blomstedt, Valery Gergiev,

afloop de Entrée Late Night.

Iván Fischer en Andris Nelsons.

pagina 14

pagina 30

Serie A

Serie F

6 of 3 concerten

3 concerten

Actueel, Avontuurlijk, Aangrijpend

Familieserie

Hedendaags werk en een rijke traditie gaan samen in

Kinderen maken samen met hun (groot)ouders kennis

deze serie vol premières en opdrachtwerken, o.a. van

met de wereld van het Koninklijk Concertgebouworkest.

John Adams, Thomas Adès, George Benjamin en James

Zoek het avontuur in drie aansprekende concerten met

MacMillan.

leuke interactieve inleidingen.

pagina 18

pagina 34

Serie Bwo - Serie Bdo

Serie S

12 of 6 concerten

3 concerten

Het groot symfonisch repertoire

Essentials

De symfonische traditie is levendiger dan ooit in de

Drie concerten op de zaterdagavond. Maak kennis met

grootste en oudste abonnementenserie van het orkest.

essentiële symfonische meesterwerken, internationaal

Met vooraanstaande dirigenten als Iván Fischer en Herbert

doorbrekende solisten en de energieke inleidingen van

Blomstedt en solisten als Janine Jansen en Emanuel Ax.

Thomas Vanderveken.

1 juni 2015 startdatum bestellen van losse kaarten

Uitgebreide informatie over de bestelprocedure en algemene voorwaarden vindt u op de website via www.concertgebouworkest.nl/series

English information about subscriptions can be found at www.rcoamsterdam.com/series

4

pagina 22

pagina 38

Serie D

Serie Z

8 concerten

8 of 4 concerten

De Klassiekers

De Matinee

Een klassiek menu vol variatie: van Bachs Matthäus-Passion

Een uitgebalanceerde serie concerten op zondagmiddag.

via Mozart en Mahler naar verrassende minder bekende

U hoort solisten en maestro’s van wereldfaam, en heel

werken. Uitgevoerd onder leiding van grote maestro’s en

veel prachtige muziek van bijvoorbeeld Bach, Brahms,

met solisten als Jean-Yves Thibaudet en Radu Lupu.

Mahler, Smetana, Fauré, Debussy en Sjostakovitsj.

5

VERDIEPEN VERBREDEN SAMENSPELEN Geachte muziekliefhebber, De tijd gaat te snel. Gedurende elf seizoenen heeft Mariss

en in een concertante uitvoering komt bij hem Wagners

Jansons als chef-dirigent het Koninklijk Concertgebouw

Lohengrin op de lessenaars.

orkest succesvol geleid. Gelukkig zien we hem aan het eind

van het seizoen 2015/16 al terug als gastdirigent. Het orkest

Liefhebbers van actueler repertoire zijn bij het Concert

heeft ondertussen in korte tijd een internationaal zeer

gebouworkest aan het juiste adres. George Benjamin,

gelauwerde opvolger gevonden. Daniele Gatti wordt met

John Adams en Thomas Adès behoren tot de belangrijke

ingang van het seizoen 2016/17 chef-dirigent van het

componisten van onze tijd. Alle drie dirigeren zij zelf hun

Concertgebouworkest. In voorbereiding daarop biedt het

nieuwste werken. Elders in de programma’s treft u een

orkest u een opwindend seizoen aan waarin verdieping én

nieuw pianoconcert van James MacMillan aan.

verbreding samengaan.

Huiscomponisten Detlev Glanert en Richard Rijnvos zijn

met vroegere werken vertegenwoordigd.

Ook buiten Nederland weet het Concertgebouworkest

als solist optreden zijn concertmeester Vesko Eschkenazy

steeds meer muziekliefhebbers te bereiken. Dit seizoen

en solohoornist Laurens Woudenberg.

onderneemt het orkest – naast de Europese tournees –

een concertreis naar Taiwan en Japan. Muziekliefhebbers

Gustavo Gimeno komt na zijn overrompelende debuut als

Verdiepen Geholpen door de meest vooraanstaande dirigenten

Verbreden

blijft het Concertgebouworkest samenspel bieden op

Nóg meer mensen laten delen in de vervoering, daar zet

wereldwijd kunnen het orkest trouwens zelf in huis halen

gastdirigent in februari 2014 terug met drie programma’s in

het allerhoogste niveau. Daniele Gatti leidt twee program-

het Concertgebouworkest innovatief op in. Een alsmaar

door middel van het unieke videomagazine RCO Editions.

ma’s: voor het eerst de RCO Opening Night met de

diverser publiek wordt bereikt met concertformules als

Amsterdam en de concerten in het Verre Oosten. Nieuwe gezichten vóór het orkest zijn Jakub Hru°ša, François-Xavier

wereldbefaamde cellist Yo-Yo Ma en later in het seizoen

Essentials, de Familieconcerten en het terugkerende AAA

een programma met werken van Wagner, Liszt en Berlioz.

Festival, dat hedendaagse muziek in een breed cultureel en

Samenspelen

Mariss Jansons verwelkomen we terug in de productie van

maatschappelijk perspectief plaatst. De actuele thema’s dit

Met bijzondere trots presenteren we opnieuw een Artist in

Tsjaikovski’s Pique dame bij De Nationale Opera.

seizoen zijn: Breaking News (de kunstenaar doet verslag),

Residence: pianist Jean-Yves Thibaudet. Met drie verschil-

In een wereld waarin snelheid steeds meer de dienst

Angst (in het kader van de tentoonstelling Munch:

lende soloconcerten, kamermuziekprogramma’s en een

uitmaakt, kunnen de kunsten verstilling, verbondenheid

Er is dit seizoen veel ruimte voor Johann Sebastian

Van Gogh), Fresco’s (tekens aan de wand) en ‘pop-art’

masterclass heeft u ruim de gelegenheid deze veelzijdige

en ruimte voor interessante twijfels schenken. Musici

Bach. Naast de Matthäus-Passion en drie delen van het

(popartiest ontmoet symfonieorkest). Over pop gesproken:

en immer overtuigende kunstenaar te leren kennen. Onder

en publiek blijven elkaar dan ook vinden in de verrijkende

Weihnachtsoratorium exploreert het orkest met Daniel

het orkest gaat een vriendschappelijke confrontatie met

de solisten van dit seizoen vindt u verder pianisten Yuja

symfonische traditie. Alle leden van het Koninklijk

Harding en Iván Fischer in vier programma’s de relatie

popmuziek aan in het Koningsnachtconcert en speelt in

Wang en Radu Lupu, violisten Frank Peter Zimmermann

Concertgebouworkest wensen u graag deelgenoot te

tussen Bach en Brahms. Daniel Harding leidt ook de

augustus Stravinsky tijdens ‘s Nederlands grootste pop

en Nikolaj Znaider en bariton Matthias Goerne. Naast

maken van dit polyfoon samenspel. Wij hopen u te

zomertournee. Andris Nelsons zet zijn integrale

festival, Lowlands. In dezelfde week treedt het orkest in

bewezen grootheden zijn er opvallend veel debuten, met

ontmoeten bij een of meer van onze concerten.

Sjostakovitsj-reeks voort met de Zesde en Zevende symfonie

de open lucht op tijdens Sail Amsterdam.

name onder de vocalisten. De orkestleden die dit seizoen

6

Roth, André de Ridder, Brad Lubman en de wereldbefaamde Franz Welser-Möst.

Jan Raes, algemeen directeur

7

DE VOLGENDE CHEF

Met ingang van het seizoen 2016/17 is Daniele Gatti chef-dirigent

in Amsterdam. Waarom is hij de ideale nieuwe leider

voor het Concertgebouworkest?

Opvallend rap was de beslissing genomen. Begin oktober

leren kennen en dichter bij elkaar te komen. Ik vroeg niets,

2014 kon de zevende chef-dirigent in de geschiedenis van

maar wachtte.’ Zinderende uitvoeringen van Mahlers Vijfde

het orkest worden aangekondigd: met ingang van het

losten in 2010 de belofte in. Daarna volgden de Negende

seizoen 2016/17 gaat het tijdperk Daniele Gatti van start.

in 2012 en 2013, en de Zesde en de Derde symfonie in het

Dat de nieuwe chef zo snel gevonden was heeft veel te

seizoen 2014/15. Ondertussen heeft hij laten zien het orkest

maken met de sterke band die de energieke dirigent sinds

met dezelfde combinatie van eruditie en passie te kunnen

zijn debuut in 2004 met de musici heeft opgebouwd, onder

leiden in werken van Richard Strauss, Alban Berg en

meer tijdens diverse tournees en optredens op grote festi-

actueler repertoire. Dat hij ook een groot operadirigent

vals. Wie Gatti het Concertgebouworkest hoort dirigeren is

is – regelmatig te gast bij de Salzburger en de Bayreuther

getuige van een muzikale klik. Ook op het publiek maakt

Festspiele – hebben we in Amsterdam kunnen ervaren met

hij grote indruk. ‘Ik herinner me nog het openingsconcert

Verdi’s Falstaff, in juni 2014 bejubeld door pers en publiek.

van vorig seizoen met Daniele Gatti’, vertelt een concertbezoeker. ‘Een charismatische man; hij dirigeerde zonder

Daniel Gatti is een communicator. Dat hij graag zonder

partituur. Toen ik hem de hand schudde na het concert

partituur dirigeert – hetgeen zijn grondige voorbereiding

moest ik wat aan Heathcliff denken, het romanpersonage

typeert - betekent dat hij voortdurend oogcontact met

uit Wuthering Heights. Een donkere, wat “bonkige” man die,

de musici kan hebben. Ook naar het publiek toe heeft

naast zijn genialiteit ook een zekere natuurkracht, een

Gatti een opvallend open houding. ‘Ik vind het belangrijk

soort oerkracht, uitstraalt.’

om met de mensen die hier en nu in de zaal zitten te praten via de muziek en hen zo ver te brengen dat ze de

Maar aan aleen charisma en een goede verstandhouding

muziek-uitvoering echt beleven.’ Dat doel staat ook bij

met de musici heeft een chef-dirigent niet genoeg. Het

het Concertgebouworkest hoog in het vaandel. In de

Concertgebouworkest heeft behoefte aan een leider die

dialoog met de luisteraars vinden Concertgebouworkest

risico’s durft te nemen, open staat voor vernieuwing en

en Daniele Gatti elkaar.

tegelijkertijd een belangrijke bijdrage kan leveren aan de rijke traditie van het orkest. Dat vindt het orkest in Daniele Gatti. ‘Ik zie hoe belangrijk de erfenis is die het Koninklijk Concertgebouworkest met zich meedraagt en koestert… Bij mijn eerste kennismaking met het orkest was ik me erg bewust van dit rijke verleden. Ik begon niet over Mahler. Ik nam de tijd om seizoen na seizoen het orkest beter te

8

9

VROUW MET EEN MISSIE

Verhalenvertelster en powervrouw: dat was Sheherazade.

Dat is ook violiste Leila Josefowicz, de soliste bij de Europese première

van John Adams’ Scheherazade.2.

Leila Josefowicz debuteerde in 2004 bij het Concertgebouw

spannender verhaal begon. Na duizend-en-een cliffhangers

orkest met het Vioolconcert van Oliver Knussen, onder

was Shahriaar van zijn waanzin genezen. Zo redde

diens leiding. In 2011 soleerde ze tijdens het AAA-concert

Sheherazade niet alleen zichzelf, maar vele vrouwen.

En Route in Concentric Paths van Thomas Adès, eveneens gedirigeerd door de componist zelf. Dit seizoen komt ze

Met Scheherazade.2 zet John Adams een nieuwe, nog

voor de derde maal terug met een dirigerende componist:

krachtigere versie van Sheherazade tegenover onderdrukte

in de Europese première van John Adams’ Scheherazade.2.

vrouwen overal ter wereld. ‘De oorspronkelijke Sheherazade

De ‘dramatische symfonie voor viool en orkest’ is opge-

moest in zekere zin haar verteltalent gebruiken als list om

dragen aan Josefowicz, en geïnspireerd op Sheherazade,

te ontsnappen aan de gruwelijkheden’, aldus Adams. ‘Maar

de mythische vertelster van Duizend-en-een-nacht. Daarmee

deze Sheherazade slaat terug... Het orkest is een soort

is Scheherazade.2 een ode aan twee powervrouwen.

masculien aggressief principe, en de viool is de vrouwelijke kracht.’

De verhalenvertelster

Leila Josefowicz is de ideale vertolkster. Omdat zij een

Sheherazade werd verhalenvertelster uit noodzaak. Volgens

geboren verhalenvertelster op de viool is, en omdat zij

de overlevering besloot sultan Shahriaar, krankzinnig van

als groot voorvechtster van hedendaagse muziek al jaren

woede sinds zijn vrouw hem had bedrogen, elke dag een

met Adams samenwerkt. Maar ook omdat zij net als

nieuwe bruid te kiezen om die de volgende ochtend te

Sheherazade op geheel eigen wijze, via haar kunst, de weg

laten doden. Sheherazade bood zich vrijwillig aan - maar

voor zichzelf heeft vrijgemaakt. De weg van het wonder-

niet om te sterven. Zij had een plan. ‘s Nachts begon zij een

kind dat tegen de stroom in haar eigen stem vond.

verhaal te vertellen. De volgende ochtend was het verhaal nog niet ten einde, en de sultan was er zo op gebrand te weten hoe het zou aflopen dat hij Sheherazade onmogelijk

Zoektocht van een wonderkind

kon laten doden. Zij mocht het verhaal de volgende nacht

De vader van Leila Josefowicz onderkende het muzikale

afmaken. Dat deed ze, waarna ze direct aan een ander, nog

talent van zijn dochter al vroeg. Vanaf haar derde jaar kreeg ze een zeer intensieve vioolopleiding volgens de Suzuki-methode. ‘Het was wel leuk, anders zou ik het nooit hebben volgehouden, maar het was ook een soort hersenspoeling’, zou ze in 2005 verklaren. Het gezin verhuisde van

10

11

werken van Paganini en Mozart op gala’s in Beverly Hills,

Er valt veel te ontdekken in de serie AAA donderdag,

1 hele serie 4 concerten

ze ontmoette presidenten en megasterren en kwam op tv.

een vernieuwende serie van vier concerten rondom de

Serie AAAdo

Op zestienjarige leeftijd debuteerde Josefowicz in Carnegie

actuele thema’s van het AAA Festival. Naast de Europese

aanvang concert 21.15 uur | Voorprogramma 20.15 uur

Hall. Ze kreeg een platencontract, won prijzen en soleerde

première van Scheherazade.2 met Leila Josefowicz dirigeert

regulier (één r ang) € 145 | Concertvrienden € 130

bij de meest prestigieuze orkesten wereldwijd. Op haar

John Adams een ouder werk van hemzelf binnen het thema

twintigste werd ze fotomodel voor Chanel. ‘Ze wilden

Breaking News. Het AAA-concert Angst haakt met werken

1 donderdag 15 oktober

3

iemand uit de klassieke muziekwereld, ik paste in dat

van Dutilleux, Diepenbrock en Turnage aan bij de tentoon-

Breaking News

Fresco's

beeld’, zegt ze gelaten. Alles overkwam haar. Ze volgde

stelling Munch: Van Gogh in het Van Gogh Museum.

i.s.m. World Press Photo

programma met beeldprojectie

AAA Festival

het pad dat voor haar uitgestippeld was. Maar wat wou

Dat muurschilderingen van alle tijden tot grootse muziek

Voorprogramma door Lieve Joris

Voorprogramma door Rob Scholte

Alle concerten in de serie AAA don-

Josefowicz zelf?

kunnen leiden, laat componist-dirigent Thomas Adès

John Adams, dirigent

Thomas Adès, dirigent

derdag maken deel uit van het AAA

horen in het concert met als thema Fresco’s (tekens aan

Leila Josefowicz, viool

Christianne Stotijn, mezzosopraan

Festival (zie www.AAAfestival.nl).

de wand). Christianne Stotijn en Simon Keenlyside zijn

Adams Tromba Lontana

Simon Keenlyside, bariton

de solisten in Adès’ eigen Totentanz, dat zijn Nederlandse

Adams Scheherazade.2 (opdracht-

Adès These Premises are Alarmed *

Voorprogramma

Met kindsterretjes gaat het vaak mis. Ook Leila Josefowicz

première beleeft. En met ‘pop-art’ organiseert het Concert

compositie, Nederlandse première)

Martinu ˚ Les fresques de Piero della

Voorafgaand aan de concerten vindt

maakte een crisis door. Maar ze is een te energieke en

gebouworkest een AAA-programma in samenwerking met

Francesca

een Voorprogramma (Grote Zaal,

gedreven persoonlijkheid om daar lang in te blijven

het Holland Festival en een bijzondere popartiest die later

2 donderdag 14 januari

Adès Totentanz (Nederlandse première)

20.15 uur) plaats. Het Voorprogramma

hangen. ‘Tot enkele maanden geleden speelde ik non-stop’,

bekend wordt gemaakt. Voorafgaand aan elk concert

Angst

vertelde ze in een interview in 2000. ‘Na verloop van tijd

geeft een prominente deskundige op het podium van de

i.s.m. het Van Gogh Museum

4

dacht ik: waarom doe je dit? Waarom zou je jezelf zo

Grote Zaal zijn visie op het thema. Na het concert is er het

in het kader van de tentoonstelling

'pop-art'

beperken dat je geen plezier hebt in wat je doet?’

spannende en gevarieerde Late Night Café, georganiseerd

Munch: Van Gogh

i.s.m. Holland Festival

Entrée Late Night Café

door jongerenvereniging entrée.

Voorprogramma door Ramsey Nasr

Voorprogramma door Jan Leyers

Na afloop van de concerten organi-

Otto Tausk, dirigent

André de Ridder, dirigent

Detlef Roth, bariton

popgroep/gastartiest

Dutilleux Timbres, espace, mouvement

Nieuw universum aan ervaringen

Serie AAA donderdag concerten rond actuele thema’s

ACTUEEL AVONTUURLIJK AANGRIJPEND

kindsterretje in een glamourwereld. Ze speelde virtuoze

Canada naar Los Angeles en al gauw leefde Leila als een

Dus richtte ze zich op wat ze het meest zinvol vond: In gewijzigde vorm maken de vier concerten van

het spelen van nieuwe muziek en het samenwerken met

de serie AAA donderdag ook deel uit van de Serie A,

levende componisten. ‘Wat ik het meest opwindend vind

zie pagina 14.

aan hedendaagse muziek is dat de tradities en regels die het klassieke componeren beheersten niet meer gelden.

Rondom de concerten

donderdag 14 april

i

is gratis toegankelijk op vertoon van donderdag 16 juni

uw concertkaart.

seert jongerenvereniging entrée het

Late Night Café (gratis toegankelijk).

Diepenbrock Im grossen Schweigen

Programmatoelichting

Turnage Three Screaming Popes *

Bij deze concerten ontvangt u het AAA

Er zijn geen grenzen aan wat je kunt doen. Natuurlijk is

festivalprogramma kosteloos aan de

het interessant om te zien wat verschillende musici doen

deur. In Preludium staat extra achter-

met een bekend werk, en ik speel graag standaardreper-

grondinformatie (zie pagina 55).

toire. Maar het is nog veel interessanter om iets te horen dat net geschreven is, dat net gespeeld begint te worden…

Bestellen, rangen en plattegrond

Het biedt een heel nieuw universum aan ervaringen.’

Eenvoudig en snel bestellen via: www.concertgebouworkest.nl/series.

Behalve het feit dat veel hedendaagse muziek nog te

Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-

weinig bekend is – ‘de meeste mensen beseffen niet dat

12.30 uur of via het bestelformulier.

veel nieuwe muziek heel lyrisch is’ - speelt er ook iets

Rangen en plattegrond, zie pagina 68.

anders, een hoger doel. ‘Er is zo veel angst en woede in de wereld, en muziek is een middel om mensen op een spiritueel niveau te brengen. Ik heb echt het gevoel dat ik een bijdrage aan de cultuur kan leveren – er moeten nieuwe richtingen ingeslagen worden.’

eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest

w

12

13

A

DIRIGERENDE COMPONISTEN

Het Koninklijk Concertgebouworkest heeft een naam hoog te houden

in het werken met dirigerende componisten. George Benjamin, John Adams en

Thomas Adès stappen dit seizoen in de voetsporen

van grootheden als Gustav Mahler, Richard Strauss en Pierre Boulez.

Verhalende muziek

Mahleriaans minimalisme

Al vanaf 1986 wordt de muziek van George Benjamin

Een heel ander muzikaal terrein betreden we met de

(geboren in 1960) geregeld door het orkest uitgevoerd, vaak

Amerikaan John Adams (1947). Diens blokachtige, op

onder leiding van de componist zelf. De Brit was de laatste

minimalistische herhalingspatronen gebaseerde Grand

leerling van Olivier Messiaen en wordt geroemd om zijn

Pianola Music werd in 1982 bij het orkest geïntroduceerd

fijnzinnige gevoel voor klankkleur en zijn transparante

door Edo de Waart. Twaalf jaar later leidde Adams zelf het

schrijfwijze. Zijn beeldende, verhalende composities weten

orkest in Harmonielehre, vernoemd naar het gelijknamige

het publiek recht in het hart te treffen. Zoals bijvoorbeeld

muziektheorieboek van Arnold Schönberg. In dit baan-

zijn op donder en bliksem geïnspireerde jeugdwerk Ringed

brekende werk verknoopt hij moeiteloos het minimalisme

by the Flat Horizon, dat hij in juni 2014 bij het

met een mahleriaanse klankwereld.

Concertgebouworkest dirigeerde. Gaandeweg verlegde Adams de nadruk van harmonie en Voor zijn in 2012 gecomponeerde opera Written on Skin

ritme naar melodie en haakte hij steeds vaker aan bij de

kwamen critici woorden te kort: deze ‘kerft sporen in

actualiteit. Hij toont hierin een sterke betrokkenheid bij

de ziel’, volgens de één, heeft een ‘onvergetelijk intense

zijn vaderland, bijvoorbeeld in opera’s als Nixon in China,

sensitiviteit’ volgens de ander, of is simpelweg ‘een

The Death of Klinghoffer en Dr. Atomic, en het orkestwerk

opera voor de eeuwigheid’, zoals een derde concludeert.

My Father Knew Charles Ives. In 2002 wist hij met het

De hoofdrol in dit op een middeleeuwse Franse sage

grootschalige The Transmigration of Souls de gevoelens van

gebaseerde werk werd gezongen door de Amerikaanse

wanhoop, verdriet en ongeloof over de aanslag op de Twin

countertenor Bejun Mehta. Diens soepele stem

Towers in het hart te treffen. Veel Amerikanen zien hem

inspireerde Benjamin tot een in opdracht van het

inmiddels als een officieuze ‘componist des vaderlands’.

Concertgebouworkest geschreven nieuwe compositie.

In 1993 componeerde Adams zijn Eerste vioolconcert, waarin

Dit keer nam Benjamin Andalusische verzen tot uitgangs-

de solist bijna de volle vijfendertig minuten aan het woord

punt voor een werk met een nieuwsgierig makende

is, in wat hij zelf omschreef als ‘een studie in hypermelodie’.

bezetting van countertenor, klein vrouwenkoor en orkest.

Dit seizoen presenteert hij zijn nieuwe vioolconcert,

Benjamin plaatst hiernaast onder andere Clocks and Clouds

Scheherazade.2, de Canadees/Amerikaanse violiste Leila

van György Ligeti, een componist wiens ‘magische

Josefowicz op het lijf geschreven. Meer hierover leest u

klankwereld’ hij al vanaf zijn kindertijd bewondert.

op pagina 11.

14

Thomas Adès dirigeert het Koninklijk Concertgebouworkest in 2011.

15

Stormachtige carrière

Serie A De levende traditie

A

ACTUEEL AVONTUURLIJK AANGRIJPEND

De Engelse componist Thomas Adès (1971) veroverde als

jonge hond stormenderhand de internationale podia.

Benjamin, Adams en Adès stappen in een grote


2 halve series 3 concerten

Op zijn achttiende gooide hij hoge ogen met de Chamber

Amsterdamse traditie. Al sinds het prille begin werkt

Serie A

Serie A 1 Serie A 2

Symphony, een hommage aan zulke schijnbaar onverenig-

het Concertgebouworkest samen met vooraanstaande

aanvang concert 20.15 uur | inleiding 19.15 uur

aanvang concert 20.15 uur | inleiding 19.15 uur

bare componisten als Schönberg en Mozart. Vier jaar later

componisten die hun eigen werk en dat van anderen

regulier (één rang) € 260 | Concertvrienden € 240

regulier (één rang) € 130 | Concertvrienden € 120

roerde hij tijdens een pianorecital het publiek tot tranen

dirigeren. Klassieke muziek is immers een springlevende

met Still Sorrowing, waarin hij een lied van John Dowland

traditie. Dat komt duidelijk naar voren in de serie A,

1 vrijdag 25 september

4 vrijdag 15 januari

Rondom de concerten

binnenstebuiten keert. ‘Een nieuwe Mozart is misschien

waarin nieuwe werken worden gepresenteerd als

inleiding door Jacqueline Oskamp

Angst

wat te sterk uitgedrukt, maar in ieder geval is er sinds

onderdeel van een rijke geschiedenis, meestal binnen

George Benjamin, dirigent

i.s.m. het Van Gogh Museum

AAA Festival

Benjamin Britten niemand meer geweest zoals hij’,

een thematisch opgezet programma.

Bejun Mehta, countertenor

in het kader van de tentoonstelling

Vier van de zes concerten in de

Nederlands Kamerkoor

Munch: Van Gogh

serie A maken deel uit van AAA

Zo zet George Benjamin zijn eigen werk naast dat van

Ligeti Clocks and Clouds

inleiding door Elmer Schönberger

Festival (zie www.AAAfestival.nl).

Al in 1996 speelde het Concertgebouworkest voor het

zijn tijdgenoot Julian Anderson en zijn grote voorgangers

Benjamin Dream of the Song

Otto Tausk, dirigent

eerst een werk van hem. In 2011 dirigeerde hij het orkest

György Ligeti en Leoš Janácˇek, en laat Thomas Adès

(opdrachtcompositie, wereldpremière)

Detlef Roth, bariton

zelf, in drie eigen werken. Volgens NRC Handelsblad

horen hoe Franz Liszt, Bohuslav Martinu ˚ en hijzelf zich

Anderson Eden (Nederlandse première)

Dutilleux Timbres, espace, mouvement

Voorafgaand aan de concerten vindt

onderstreepte het toen veertigjarige multitalent ‘dat zijn

lieten inspireren door muurschilderingen. In een concert

Janácˇek Sinfonietta

Diepenbrock Im grossen Schweigen

een inleiding (Koorzaal, 19.15 uur)

muziek geraffineerd is, maar nooit ingewikkeld klinkt: een

in samenwerking met het Van Gogh Museum rond

Schurmann delen uit ‘Six Studies of

plaats. De gratis toegangskaart hier-

meester-dirigent aan de slag met eigen meesterwerken’.

het thema Angst klinkt muziek van de in 2013 gestorven

2 vrijdag 16 oktober

Francis Bacon’ (Nederlandse première)

voor kunt u vanaf 1 juni 2015 bestellen

Fransman Henri Dutilleux en van de laatromanticus

Breaking News

Turnage Three Screaming Popes *

via de Concertgebouwlijn of aan de

Dit seizoen leidt hij het orkest in de Nederlandse première

Alphons Diepenbrock. Met beide componisten had

i.s.m. World Press Photo

kassa.

van Totentanz voor mezzosopraan en bariton. In deze

het Concertgebouworkest een hechte band. Het Derde

inleiding door Thea Derks

5 vrijdag 15 april

zetting van een anonieme tekst uit de vijftiende eeuw,

pianoconcert van James MacMillan, met Jean-Yves

John Adams, dirigent

Fresco’s

Meet the Artists

wedijvert het leven (de mezzosopraan) met de dood

Thibaudet als solist, wordt omkranst door Franse werken.

Leila Josefowicz, viool

programma met beeldprojectie

Na afloop van de concerten bent u

(de bariton); de wereldpremière in 2013 vormde het

Nog breder wordt de muziektraditie opgevat in het

Adams Tromba Lontana

inleiding door Renee Jonker

welkom in de Spiegelzaal voor een

hoogtepunt van de BBC Proms. Ongetwijfeld zal dit ruim

concert op 17 juni: het Concertgebouworkest begeeft

Adams Doctor Atomic Symphony

een half uur durende werk met zijn ‘wilde, wervelende

zich dan op het grensgebied tussen klassieke muziek

Adams Scheherazade.2 (opdrachtwerk,

dansen, momenten van kristalheldere stilte en een batterij

en pop.

Nederlandse première)

schreef een muziekcriticus.

Van de zes concerten in deze serie maken er vier deel uit van het AAA Festival. Deze thematische

concerten volgen steeds op de iets kortere concerten

van de AAA donderdag (zie pagina 10). Dat geldt voor de concerten met John Adams en Thomas Adès, en voor de concerten op 15 januari en 17 juni.

Het programma rondom George Benjamin is behalve in de serie A te horen in de serie D.

Hetzelfde geldt voor het concert op 4 december.

Inleiding

i

ontmoeting met de uitvoerenden.

Thomas Adès, dirigent Christianne Stotijn, mezzosopraan

Simon Keenlyside, bariton

Programmatoelichting

Adès These Premises are Alarmed *

Bij de vier AAA Festival concerten ontvangt u het AAA festivalprogramma

3 vrijdag 4 december

Liszt Hunnenschlacht

inleiding door Michel Khalifa

Martinu ˚ Les fresques de Piero della

bij de ingang. In Preludium staat extra

Alexandre Bloch, dirigent

Francesca

achtergrondinformatie (zie pagina 55).

Jean-Yves Thibaudet, piano

Adès Totentanz (Nederlandse première)


Messiaen Les offrandes oubliées

MacMillan Pianoconcert nr. 3,

6 vrijdag 17 juni

Eenvoudig en snel bestellen via:

‘The Mysteries of Light’ (Nederlandse

‘pop-art’

www.concertgebouworkest.nl/series.

première)

i.s.m. Holland Festival

Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-

Ravel Alborada del gracioso

inleiding door Martijn Voorvelt


Dukas L’apprenti sorcier

André de Ridder, dirigent


Ravel Rapsodie espagnole

popgroep/gastartiest


w

16

aan slagwerk die klaar staat om je overhoop te steken’ ook het Nederlandse publiek beroeren.

17

B

PLOTSELING IN DE HEMEL

Jean-Yves Thibaudet is al jaren een graag geziene gast bij

het Concertgebouworkest. In het seizoen 2015/16 is hij Artist in Residence.

‘Dit is een droom die maar één keer in je leven uitkomt.’

De geschiedenis die de Franse pianist Jean-Yves Thibaudet

Dat werd het Pianoconcert in F van George Gershwin:

heeft met het Concertgebouworkest gaat terug tot 1988;

dat heb ik vaak uitgevoerd en is een deel van mijn leven

toen trad hij voor het eerst op met het orkest onder leiding

geworden. Ik heb het al eens eerder gespeeld met het

van Riccardo Chailly. Sindsdien volgden vele concerten,

Concertgebouworkest, tijdens de Kerstmatinee van 2005:

allemaal ‘prachtige projecten’ aldus Thibaudet, want:

ik hoorde het orkest ineens een heel andere klankwereld

‘er zijn maar weinig orkesten als dit, met musici die

produceren dan normaal. De musici waren geweldig; veel

eigenlijk allemaal solisten zijn: hun niveau is spectaculair,

van hen spelen zelf ook jazz, thuis of in kleine kring, ze

en ze zijn zo trots op hun orkest, zo betrokken’. De jaren-

kunnen het heel goed.’

lange samenwerking tussen pianist en orkest wordt dit seizoen bezegeld met een speciale concertserie rond Thibaudet als Artist in Residence. ‘Dit is een droom die

Spirituele kracht

maar één keer in je leven uitkomt.’

Het eigentijdse pianoconcert dat werd uitverkoren, werd door Thibaudet in 2011 in première gebracht in Minneapolis: het Derde pianoconcert van de Schotse componist James

Andere klankwereld

MacMillan. ‘Het is een prachtig stuk, en ik heb het na de

Mariss Jansons, chef-dirigent tot en met het seizoen

première al zeker vijfentwintig keer gespeeld. Dat is uitzon-

2014/15, is bij de plannen betrokken. Thibaudet koestert

derlijk, want jammer genoeg worden nieuwe werken na

dierbare herinneringen aan diens ‘aimabele persoonlijkheid’

de première meestal nooit meer uitgevoerd. Maar dit stuk

en ‘intense muzikaliteit’, die hem altijd weer inspireerden:

wordt geweldig ontvangen, het is heel goed geschreven

‘Hij haalde absoluut het beste in me naar boven’. Gelukkig

voor de piano, uiterst subtiel georkestreerd, en het is

was de meesterpianist tijdens de zomertournee van 2014

ontroerend.’ Het pianoconcert draagt de ondertitel ‘The

nog volop in de gelegenheid om te genieten van een

Mysteries of Light’ en is gebaseerd op de structuur van de

succesvolle samenwerking, tijdens meerdere uitvoeringen

rozenkrans, het gebedssnoer uit de katholieke traditie.

van het sprankelende Pianoconcert in G van Maurice Ravel. Als Artist in Residence bij het Concertgebouworkest zal Thibaudet zich op maar liefst drie zeer verschillende pianoconcerten werpen. ‘Het verzoek van de artistieke directie was: één eigentijds concert, één klassiek meesterJean-Yves Thibaudet met het Concertgebouworkest in 2014.

werk, en een concert dat tot mijn eigen favorieten behoort.

18

>

19

‘MacMillan heeft een sterke religieuze inspiratie. Hij is

met Janine Jansen, geleid door Andris Nelsons, of Frank

een componist die het hart van de luisteraar weet te raken,

Peter Zimmermann, die zich op het Tweede vioolconcert van

met volksmelodieën, maar vooral met voelbare spirituele

Sjostakovitsj stort? En er komt nog veel meer voorbij in

kracht, iets bovenmenselijks, of je nu religieus bent of

de serie B: symfonieën van Haydn, Mendelssohn, Brahms,

niet. Die ongelooflijke intensiteit, die enorme spannings-

Dvorˇák, Bruckner en Sjostakovitsj bijvoorbeeld, maar ook

opbouw, en dan weer hele zachte passages: alsof je

het Requiem van Fauré en het Magnificat van Johann

plotseling in de hemel bent.’

Sebastian Bach. Meer informatie over Bach en Brahms vindt u op pagina 26.

Haute couture

Thibaudet houdt van variatie in zijn repertoire en combi-

Thibaudet onder leiding van Iván Fischer is ook

Beethovens Vijfde pianoconcert met Jean-Yves

te horen op 10 januari in de serie Z. Onder leiding

neert dus graag de jazzy swing van Gershwin met de

van Semyon Bychkov voert Thibaudet het werk

mystieke klanken van MacMillan. In Beethovens Vijfde

bovendien uit in de serie E, alvorens op tournee

pianoconcert kan hij nog een andere kwaliteit etaleren:

2 hele series 12 concerten


Serie Bwo (woensdag) of Bdo (donderdag)

Serie Bwo 1 (woensdag) of Bdo 1 (donderdag)

aanvang 20.15 uur

Serie Bwo 2 (woensdag) of Bdo 2 (donderdag)

serie

rang 1+

rang 1

rang 2

rang 3

serie

Bwo

€ 1200

€ 945

€ 705

€ 500

Bwo 1 of Bwo 2 € 600

€ 472,50 € 352,50 € 250

Bdo

€ 1410

€ 1070

€ 780

€ 540

Bdo 1 of Bdo 2 € 705

€ 535

James MacMillans aan hem opgedragen Derde

stellen van majestueueze grandeur en klassieke helderheid.

pianoconcert in de series D en A.

Thibaudets veelzijdigheid komt verder tot uiting in een masterclass en twee kamermuziekprogramma’s in samen-

rang 1+

rang 1

rang 2 € 390

rang 3 € 270

i

5 wo 6 / do 7 januari

9 wo 6 / do 7 april

Andris Nelsons, dirigent

Iván Fischer, dirigent


Janine Jansen, viool


Anna Lucia Richter, sopraan

Bartók Vioolconcert nr. 1

Beethoven Ouverture ‘Die Geschöpfe

Rosanne van Sandwijk, sopraan

Sjostakovitsj Symfonie nr. 7

des Prometheus’

Franco Fagioli, alt

Beethoven Pianoconcert nr. 5,

Benjamin Hulett, tenor

2 wo 30 sept / do 1 oktober

‘Keizerconcert’

Peter Harvey, bas

Stéphane Denève, dirigent

Mozart Maurerische Trauermusik, KV 477


Christine Landshamer, sopraan

Mozart Symfonie nr. 41, ‘Jupiter’, KV 551

Bach Magnificat in D, BWV 243

1

wo 16 / do 17 september

te gaan. Op 3 en 4 december soleert hij in

zijn vermogen om vederlichte virtuositeit in dienst te

B

HET GROOT SYMFONISCH REPERTOIRE

werking met orkestleden. Een daarvan is de RCO Club

Met orkestleden zal Thibaudet samenwerken in een extra

Russell Braun, bariton

Night, een informeel optreden, waarbij buiten de geijkte

kamermuziekconcert in de serie Close-up op 6 december,

Groot Omroepkoor

6 wo 20 / do 21 januari

paden wordt getreden qua repertoire en presentatie.

zie pagina 53. Ook zal hij van dichtbij te bewonderen zijn

Brahms Tragische ouverture

Herbert Blomstedt, dirigent

10 wo 20 / do 21 april

Thibaudet zag het in de brainstormfase al voor zich:

in een masterclass in de Kleine Zaal op 8 januari en in de

Brahms/Glanert Vier Präludien und

Wagner Vorspiel und Liebestod uit

Franz Welser-Möst, dirigent

‘We zouden andere kunstvormen erbij kunnen betrekken,

RCO Club Night op 19 februari.

Ernste Gesänge *

'Tristan und Isolde'

Laurens Woudenberg, hoorn

Fauré Requiem

Lidholm Poesis *

Mozart Hoornconcert nr. 2, KV 417

Dvorˇák Symfonie nr. 9, 'Uit de nieuwe

Bruckner Symfonie nr. 7

in Amsterdam bevinden zich immers enkele van de mooiste musea van de wereld, en ik hou ook van films en haute couture…’ Van een modeshow op de trappen van de

Rondom de Serie B concerten

3 wo 28 / do 29 oktober

Grote Zaal zal het echter niet komen, want er wordt

Brahms Symfonie nr. 1

wereld' 11 wo 11 / do 12 mei

Gustavo Gimeno, dirigent

bewust voor gekozen om de RCO Club Night buiten de

Dineren in de Spiegelzaal

Yuja Wang, piano

7 wo 17 / do 18 februari

Semyon Bychkov, dirigent

muren van het Concertgebouw te laten plaatsvinden.

Voorafgaand aan de concerten, om 18.15 uur, kunt u

Tsjaikovski Pianoconcert nr. 2


Kristı¯ne Opolais, sopraan

‘Zo kruipen we echt uit onze schulp.’

dineren in de Spiegelzaal. Abonnementhouders ontvangen

Rimski-Korsakov Sheherazade


Tsjaikovski Fantasie-ouverture

Sjostakovitsj delen uit ‘Suite voor

'Romeo en Julia'

4 wo 25 / do 26 november Jakub Hru°ša, dirigent

variété-orkest’

Rachmaninoff Zdes' khorosho

Sjostakovitsj Symfonie nr. 6

uit 'Twaalf romances'

Gershwin Pianoconcert in F

Tsjaikovski Briefscène uit

in juli bericht over het bestellen van diners.

Serie B De oudste en beroemdste serie

Inleiding op 9 maart en 7 april

i

Voorafgaand aan deze concerten vindt een inleiding

Frank Peter Zimmermann, viool

Jean-Yves Thibaudet soleert in Beethovens Vijfde

(Spiegelzaal, 19.15 uur) plaats in het kader van het Bach-

Smetana De Moldau uit 'Má vlast'

pianoconcert in de serie B op 6 en 7 januari. Gershwins

Brahms programma. De gratis toegangskaart hiervoor

Smetana Šárka uit 'Má vlast'

8 wo 9

Pianoconcert in F voert hij met het orkest uit op 17 en 18

kunt u vanaf 1 juni 2015 bestellen via de Concertgebouwlijn

Sjostakovitsj Vioolconcert nr. 2

Daniel Harding, dirigent

februari, eveneens in de serie B, en op 20 februari in Essen.

of aan de kassa.

Janácˇek Taras Bulba

Vesko Eschkenazy, viool

12 wo 22 / do 23 juni

Bach Vioolconcert in a, BWV 1041

François-Xavier Roth, dirigent

De serie B is de oudste en beroemdste abonnementenserie

'Jevgeni Onjegin'

i

/ do 10 maart

Rachmaninoff Symfonische dansen

van het Koninklijk Concertgebouworkest. Thibaudet is er


Bach Suite nr. 4 in D, BWV 1069

Emanuel Ax, piano

in het gezelschap van vele andere vooraanstaande musici.

Eenvoudig en snel bestellen kunt via de website:


Haydn Symfonie nr. 22 *

Emanuel Ax bijvoorbeeld, die het seizoen afsluit met


een ander pianoconcert van Beethoven: het Vierde.

Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-12.30 uur of via het

En wat te denken van het Eerste vioolconcert van Bartók

bestelformulier. Rangen en plattegrond, zie pagina 68.

20

Beethoven Pianoconcert nr. 4 Mendelssohn Symfonie nr. 4, 'Italiaanse'


w

21

D

OP ZEVENMIJLSLAARZEN NAAR DE BOK

Eine Kometenkarriere, zo noemen ze het in Duitsland.

In het Spaans een carrera fulgurante. Het sprookjesachtige fenomeen van

een jonge kunstenaar die met zevenmijlslaarzen op wereldfaam af loopt.

Gustavo Gimeno is er zo één.

Leren vliegen Gustavo Gimeno groeide op in een muzikaal gezin in

en leerde hem vliegen. Ook bij Claudio Abbado’s allerlaat-

Spanjes derde stad Valencia. Met acht jaar begon hij te

ste concert in augustus 2013 op het Lucerne Festival was

trommelen. Als kind luisterde hij gefascineerd naar een

Gustavo Gimeno aan zijn zijde.

lp waar zijn vader ook naar luisterde: het laatste deel uit Mahlers Eerste symfonie door het Concertgebouworkest onder Haitink. Op zijn zeventiende trok hij naar Amsterdam

Spannende week

om slagwerk te gaan studeren. Na zijn studie werd hij als

In februari 2014 viel Gimeno, die inmiddels zijn functie

soloslagwerker bij het Concertgebouworkest aangenomen.

van soloslagwerker had opgezegd, in voor zijn wereldberoemde chef Mariss Jansons. Hij dirigeerde het Koninklijk

Ondertussen studeerde hij orkestdirectie. ‘Daar had ik als

Concertgebouworkest en oogstte stormachtig succes bij

slagwerker - met minder noten dan een eerste violist of

pers en publiek. Na die spectaculaire start stonden de

soloblazer - de tijd voor: ’s ochtends repetitie, ’s middags

orkestmanagers, impresario’s en agenten in de rij bij de

directieles, ’s avonds concerten met de grootste dirigen-

antichambre. Zijn leven stond op zijn kop. In één klap was

ten op aarde. Altijd nam ik op het podium behalve mijn

hij een veelgevraagd dirigent.

eigen partij ook partituren mee van de symfonieën die

22

we speelden. Zo keek ik mee hoe topdirigenten werkten.’

Gimeno werd uitgenodigd om de toen zieke Lorin Maazel

Een leerschool die hem geen windeieren legde. De intro-

te vervangen bij de Münchner Philharmoniker, tijdens een

verte, charismatische musicus mocht in de leer bij Mariss

tournee door Europa met sopraan Anja Harteros. ‘Eine

Jansons, Bernard Haitink, Valery Gergiev en werd de laatste

echte Entdeckung!’, schreef de Abendzeitung München.

assistent van Claudio Abbado, met wie hij een innige

Al tijdens die tournee met de Münchner werd hij terugge-

band had tot aan diens dood. Abbado nam hem onder zijn

vraagd. Hij dirigeerde in één jaar tijd orkesten in Zweden,

vleugels mee naar zijn orkesten, het Orchestra Mozart, het

Zwitserland, Denemarken, Duitsland, Australië, Japan

Mahler Chamber Orchestra en het Luzern Festivalorkest,

en Engeland. En bij het Orchestre Philharmonique du

23

Serie D Afwisselend repertoire

D

DE KLASSIEKERS

scheidend chef-dirigent Emanuel Krivine. ‘Een spannende

week’, herinnert Gimeno zich. ‘Ik wist dat ze in Luxemburg

Amsterdam mag er trots op zijn dat Gustavo Gimeno er


op zoek waren, en voelde hoe nauwlettend ze naar me

zijn zegetocht als dirigent is begonnen. Hier studeerde

Serie D

keken.’ Eén project was genoeg om het orkest voor zich

hij aan het conservatorium en werd hij hoofdvakdocent;

aanvang 20.15 uur

te winnen en vanaf september 2015 is Gimeno de nieuwe

hier assisteerde hij Mariss Jansons, hier maakte hij zijn

rang 1+

rang 1

rang 2

rang 3

chef van het Luxemburgse orkest. ‘Dit orkest is een mooi

droomdebuut bij het Concertgebouworkest. Het is dan

regulier

€ 680

€ 520

€ 395

€ 285

instrument, met een uitstekende zaal en directie. En er

ook heel verheugend dat we hem dit seizoen opnieuw

€ 480

€ 360

€ 260

is ruimte voor avontuur. Achter hen ligt een rijke traditie

mogen begroeten. Met drie concertprogramma’s en een

van Russisch, Frans en klassiek repertoire; voor ons lig-

Oost-Azië-tournee nog wel.

Luxembourg, dat op zoek was naar een opvolger voor zijn

gen Mahler, Strauss, opera en nieuwe muziek. Een goed

Concertvrienden € 615 1

5 vrijdag 12 februari

zaterdag 26 september

Rondom de concerten

George Benjamin, dirigent

Manfred Honeck, dirigent

Bejun Mehta, countertenor

Matthias Goerne, bariton

Inleiding op 23 oktober

Voorafgaand aan dit concert vindt een

i

moment om samen te groeien.’ Gimeno kijkt al uit naar de

In de serie D is hij op 6 mei te horen met Beethovens

serie concerten waarmee hij start in Luxemburg: symbo-

Eerste pianoconcert met als solist Radu Lupu, de Eerste


Beethoven Symfonie nr. 7

lisch genoeg allemaal eerste symfonieën - de eerstelingen

symfonie van Schumann en Union Square Dance van huis

Ligeti Clocks and Clouds

Mahler Liederen uit 'Des Knaben

inleiding (Spiegelzaal, 19.15 uur) plaats

van Beethoven, Schumann, Brahms, Haydn, Sjostakovitsj,

componist Richard Rijnvos. Het is een concert dat het

Benjamin Dream of the Song

Wunderhorn'

in het kader van het Bach-Brahms

Bruckner en Mahler.

afwisselende repertoire van de serie D kenmerkt.

(opdrachtcompositie, wereldpremière)

Nee zeggen

Met op de programma’s werk van bijvoorbeeld Bach en Ravel naast Mozart, Brahms, Mahler en de broers Johann

programma. De gratis toegangskaart

Anderson Eden (Nederlandse première)

6 donderdag 25 februari

hiervoor kunt u vanaf 1 juni 2015

Janácˇek Sinfonietta


bestellen via de Concertgebouwlijn of

Alice Coote, mezzosopraan

aan de kassa.

en Josef Strauss. Ook componisten van nu komen aan bod:

i

Naast zijn chef-dirigentschap in Luxemburg zal Gimeno

George Benjamin dirigeert de wereldpremière van eigen


jaarlijks twaalf gastdirecties doen. Zo staan er optredens

werk naast muziek van twintigste-eeuwse voorbeelden


Mahler Lieder eines fahrenden Gesellen


gepland met het Pittsburgh Symphony Orchestra en The

als Janácˇek en Ligeti, en Artist in Residence Jean-Yves

Judith van Wanroij, sopraan

J. Strauss jr. Leichtes Blut


Cleveland Orchestra - een van de Amerikaanse ‘Big Five’.

Thibaudet soleert in James MacMillans Derde pianoconcert,


J. Strauss jr. Kuss-Walzer


Vanzelfsprekend keert Gimeno terug bij het Koninklijk

dat wordt gecombineerd met werk van Dukas, Ravel en

Bach Cantate 'Nach dir, Herr, verlanget

Josef Strauss Die Libelle *

Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-

Concertgebouworkest, onder meer met een tournee van

Messiaen.

mich', BWV 150

Josef Strauss Friedenspalmen *


Bach Motet 'Jesu meine Freude', BWV 227

J. Strauss jr. Czárdás uit ‘Ritter Pásmán’


twee weken door Japan en Taiwan. Daarnaast is hij te gast bij het hr-Sinfonieorchester in Frankfurt en orkesten

in Toulouse, Tokyo, Berlijn, Dresden en Nieuw-Zeeland. Ook dirigeert hij in maart 2015 zijn eerste opera: Norma van Bellini, bij het operahuis van zijn geboortestad Valencia. Pas een jaar fulltime dirigent, en dan al opera? ‘Eén keer is de eerste keer, dat geldt voor alles in het leven. Iedere dirigent slaat één keer zijn eerste opera. De mijne is Norma.’

Schubert Symfonie nr. 3

Gustavo Gimeno dirigeert het concertprogramma


in de serie D, maar op 8 mei ook in de serie Z

3 donderdag 3 december


Alexandre Bloch, dirigent



Mozart Hoornconcert nr. 2, KV 417

Messiaen Les offrandes oubliées

Bruckner Symfonie nr. 7

met Beethoven, Rijnvos en Schumann niet alleen (zie pagina 38). In oktober is hij in de serie B

(zie pagina 18) te horen met werk van Tsjaikovski

en Rimski-Korsakov. En in de serie E (pagina 26) combineert Gimeno de Zesde symfonie van Beethoven met die van Tsjaikovski.

Voorlopig dirigeert hij niet meer dan 25 weken per sei-

7 vrijdag 22 april

MacMillan Pianoconcert nr. 3, 'The Mysteries of Light' (Nederlandse

8 vrijdag 6 mei

première)


zoen. ‘Ik doe een opera, een Mahler, een Tsjaikovski, een

In november gaat het orkest met hem op tournee naar

Ravel Alborada del gracioso

Radu Lupu, piano

Schumann. Over vier jaar misschien vier per jaar, nu nog

Oost-Azië. Pianiste Yuja Wang – voor de derde maal te gast

Dukas L'apprenti sorcier

Beethoven Pianoconcert nr. 1

niet. Ik doe alleen wat bij mij past. En ik heb al een hele-

bij het Concertgebouworkest – reist mee.

Ravel Rapsodie espagnole

Rijnvos Union Square Dance *

boel keren “nee” mogen zeggen…!’

Schumann Symfonie nr. 1 4 donderdag 28 januari Semyon Bychkov, dirigent Kirill Gerstein, piano Rachmaninoff Pianoconcert nr. 2 R. Strauss Ein Heldenleben

24


w

25

LEVEN MET HET VERLEDEN

Maar is dat wel zo? De muziek van Bach loopt als een rode draad door het werk van Brahms.

Bach en Brahms, Barok en Romantiek: zij lijken ver van elkaar verwijderd.

Het Concertgebouworkest brengt de twee componisten dichter bij elkaar.

Johannes Brahms een conservatief componist? Dat was hij

Al voor zijn eerste verhuizing, in 1856 naar Bonn, bezit

in elk geval in de ogen van zijn tijdgenoten. Wat bezielde

Brahms een respectabel muziekarchief. Later in Wenen,

een eenentwintigjarige voor piano een gavotte, een

met de hele muziekliteratuur onder handbereik, gaat een

sarabande en een gigue te componeren, dansvormen die

wereld voor hem open. Als dirigent van diverse koren heeft

tot en met de achttiende eeuw in de paleizen van koningen

hij er meteen profijt van. Hij leidt uitvoeringen van werken

en landgraven klonken? Alsof Berlioz inmiddels geen

van Schütz, Giovanni Gabrieli, Praetorius en ook Johann

Symphonie fantastique, Liszt geen symfonische gedichten en

Sebastian Bach, van wie hij enkele cantates en het

Wagner geen opzienbarende opera’s had gecomponeerd.

Weihnachtsoratorium dirigeert. Aan de cantate 150 Nach dir,

Zij hadden de muziek ‘literair’ gemaakt.

Herr, verlanget mich zou Brahms tientallen jaren later een thema ontlenen dat het fundament zou worden onder het

Boekwinkeltjes Brahms had een diepgeworteld historisch besef. Zo sterk

grandioze laatste deel van zijn Vierde symfonie.

dat hij er van overtuigd was een traditie te moeten

Ereplaats

voortzetten. Van jongs af aan nam hij geen halve maat-

Ook wanneer hij geen noot op papier had gezet, had

regelen. Alle eigenaars van de talrijke boekwinkeltjes die

Brahms een ereplaats verdiend in de muziekgeschiedenis.

de joodse wijk van Hamburg telde kenden hem. De jonge

Talrijke composities die destijds in incomplete of gebrek-

componist sleepte geregeld stapels oude uitgaven mee,

kige staat circuleerden heeft hij voor uitvoering geschikt

soms ook manuscripten, van muziek die in die tijd niet

gemaakt. Hij werkte mee aan uitgaven van de composities

of nauwelijks werd uitgevoerd. Want hoe ging het tot

van Bach, maar ook van Palestrina, François Couperin,

halverwege de negentiende eeuw? Verreweg de meeste

Schubert, Chopin en natuurlijk zijn dierbare vriend Robert

muziek die gespeeld werd was van recente datum.

Schumann.

Men kende wel de grote namen uit een ver verleden als Lassus, Palestrina en Schütz, maar dat hun werk nog iets te betekenen had voor de muziekliefhebber kwam bij vrijwel niemand op.

Bibliotheek van het Koninklijk Concertgebouworkest

26

>

27

Brahms leefde niet ín maar mét het verleden. In zijn werk

Serie E grote maestro’s

DE GROTE MAESTRO‘S

‘is veel van de muziekgeschiedenis samengevat, maar ook

getransformeerd’, om met de Brahms-biograaf Malcolm

Bach en Brahms worden bij elkaar gebracht in vier


MacDonald te spreken. Bach was zijn grote voorbeeld en

boeiende concerten: twee met Iván Fischer en twee met

Serie E

wellicht ook, naast Beethoven, de componist die hem het

Daniel Harding. Daarvan maken er twee deel uit van de

aanvang 20.15 uur

sterkst heeft beïnvloed. De ‘geleerde’ polyfonie van de

serie E.

rang 1+ rang 1

rang 2

rang 3

€ 750

€ 435

€ 320

Thomascantor werd geïntegreerd in Brahms’ muzikale taal,

€ 580

bijvoorbeeld in Ein deutsches Requiem. In de laatste tien jaar

Met zes andere vooraanstaande dirigenten staan Fischer

van zijn leven ontstonden nog koraalvoorspelen voor orgel

en Harding centraal in deze abonnementenserie. Onder

1 vrijdag 9 oktober

en motetten voor koor. Het zijn werken waarmee hij in

hen ook toekomstig chef-dirigent Daniele Gatti; hij leidt



de buurt kwam van zijn gelovige collega Anton Bruckner,

meeslepende programmamuziek van drie visionaire

Hanno Müller-Brachmann, bariton

Alice Coote, mezzosopraan

Dineren in de Spiegelzaal

de enige belangrijke componist van zijn tijd die een

componisten uit de negentiende eeuw: Wagner, Liszt en

Bach Suite nr. 2 in b, BWV 1067

Schubert Symfonie nr. 3

Voorafgaand aan de concerten,

vergelijkbare synthese van historisch en eigentijds wist

Berlioz. In serie E hoort u ook hoe Andris Nelsons het

Bach Cantate ‘Ich habe genung’, BWV 82

Mahler Lieder eines fahrenden Gesellen

om 18.15 uur, kunt u dineren in de

te realiseren.

Vioolconcert van Britten combineert met werken van Ravel


J. Strauss jr. Leichtes Blut

Spiegelzaal. Abonnementhouders

J. Strauss jr. Kuss-Walzer

ontvangen in juli bericht over het bestellen van diners.

en hoe Gustavo Gimeno twee beroemde zesde symfonieën

i

tegenover elkaar zet: de ‘Pastorale’ van Beethoven en de


Josef Strauss Die Libelle *

‘Pathétique’ van Tsjaikovski. Valery Gergiev dirigeert naast


Josef Strauss Friedenspalmen *

Brahms, hoewel geen kerkganger, was van jongs af aan

de Zesde symfonie van Prokofjev het Vioolconcert van

Beethoven Symfonie nr. 6, ‘Pastorale’

Strauss jr. Czárdás uit ‘Ritter Pásmán’

vertrouwd met de Noord-Duitse protestantse cultuur, hij

Beethoven met Nikolai Znaider als solist. De Oostenrijker

Tsjaikovski Symfonie nr. 6, ‘Pathétique’

kende de Bijbel en de koraalmelodieën. Hij laafde zich dan

Franz Welser-Möst maakt zijn debuut bij het Koninklijk

ook aan componisten als Schütz, Praetorius, en natuurlijk

Concertgebouworkest met een geheel Weens programma.

Uitzonderlijke persoonlijkheid

Bach. Vol ontzag keek Brahms op naar deze gelovige ‘van beroep’ voor wie cantates componeren dagelijks werk was.

Het Bach-Brahms-programma van 11 maart wordt ook op 9 en 10 maart uitgevoerd in serie B (zie

Respect voor het origineel stond bij Brahms voorop. Het

pagina 21). Andere concerten rondom Bach en

zou niet in hem zijn opgekomen om zoals Mahler delen

Brahms maken deel uit van de series B, D en Z

uit Bachs vier Orkestsuites te gaan bewerken in een poging

Rondom de concerten

5 vrijdag 26 februari

Inleiding op 23 oktober

i

Voorafgaand aan dit concert vindt een 6 vrijdag 11 maart

inleiding (Spiegelzaal, 19.15 uur) plaats

3 vrijdag 11 december


in het kader van het Bach-Brahms



programma. De gratis toegangskaart

Baiba Skride, viool


hiervoor kunt u vanaf 1 juni 2015

Britten Vioolconcert

Bach Suite nr. 4 in D, BWV 1069

bestellen via de Concertgebouwlijn of

Ravel Le tombeau de Couperin


aan de kassa.

Ravel Daphnis et Chloé, suite nr. 2

(zie pagina 21, 25 en 41).

7 vrijdag 1 april


4 vrijdag 29 januari

Daniele Gatti, dirigent


Semyon Bychkov, dirigent

Wagner Ouverture ‘Tannhäuser’


Met zijn streven naar historische correctheid en stilistische


Liszt Orpheus

zuiverheid was Brahms een uitzonderlijke persoonlijkheid


Berlioz Symphonie fantastique

in de bloeitijd van de Romantiek, met haar uitbundige

‘Keizerconcert’

virtuozendom en haar exuberante transcripties. Anderzijds

R. Strauss Ein Heldenleben

8 vrijdag 20 mei

deze muziek onderdeel te maken van de symfonische concertpraktijk.

wees veel in zijn muziek naar de toekomst, zoals Arnold

Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-

Nikolaj Znaider, viool

bracht. Paradoxaal genoeg had dat alles te maken met

Beethoven Vioolconcert

Brahms’ respect voor het verleden, en voor Bach in

Prokofjev Symfonie nr. 6

het bijzonder.


w

28

12.30 uur of via het bestelformulier. Rangen en plattegrond, zie pagina 68.

Valery Gergiev, dirigent

Schönberg dat later duidelijk onder woorden heeft ge-

29

OP AVONTUUR MET DE KINDEREN

Als u dit seizoen kiest voor een Familieabonnement,

gaat u met de (klein)kinderen op avontuur.

F

Naar de landschappen en eeuwenoude verhalen van Midden-Europa,

naar de megasterren van het klassieke Wenen...

en even naar New York.

Het Familieabonnement is een serie van drie concerten,

Met Sjostakovitsj trekken we verder naar het oosten.

waarin ouders en grootouders hun (klein)kinderen kunnen

Frank Peter Zimmermann is de solist in het Tweede

laten kennismaken met de wereld van het Koninklijk

vioolconcert van de Russische componist, een duister en

Concertgebouworkest. U krijgt met de kinderen zitplaatsen

persoonlijk werk waarin een felle strijd tussen goed en

op de podia achter het orkest, zodat u de musici en de

kwaad woedt. Zo’n strijd wordt ook uitgevochten in

dirigent goed kunt zien.

Taras Bulba van Leoš Janácˇek, opnieuw een Tsjech. Het is veelkleurige muziek – gebaseerd op Gogols gelijknamige

Wie in het seizoen 2015/16 een Familieabonnement heeft,

boek over een heldhaftige kozakkenstrijder – waarbij

bezoekt met het Concertgebouworkest allerlei verschil-

filmbeelden overbodig zijn.

lende uithoeken van de klassieke muziek. De composities vertellen de meest uiteenlopende verhalen. Dan weer vredig, dan weer wild, soms wreed en soms dromerig,

Weense megasterren

maar stuk voor stuk vol mooie melodieën.

Vanuit Tsjechië een paar uur naar het zuiden en je zit in Wenen: hét centrum van de muziek in de achttiende eeuw en nog lang daarna. Hier woonden en werkten

Goed en kwaad

Haydn, Mozart en Beethoven, de megasterren van toen.

Op zondag 29 november bezoeken we Tsjechië, of beter,

Die status zie je terug in de bijnamen van sommige

het oude Bohemen. Natuurlijk met een Tsjechische dirigent: Jakub Hru°ša, die het Concertgebouworkest

werken. Mozarts laatste symfonie kreeg de goddelijke

voor het eerst leidt. We horen hoe het Boheemse landschap

1791 vestigde Beethoven zich in Wenen, waarna hij steeds

aan ons voorbijtrekt in Smetana’s beroemde symfonische

meer als Mozarts opvolger werd beschouwd. Toen hij in

gedicht De Moldau, en vervolgens hoe daar de heldhaftige

1809 liet weten wel eens ergens anders heen te willen

strijdster Šárka volgens een eeuwenoude legende in

beloofde een aantal rijke heren hem een salaris. Beethoven

opstand kwam tegen de mannelijke overheersing.

bleef, en droeg zijn Vijfde pianoconcert op aan een van de

naam ‘Jupiter-symfonie’. Nog geen jaar na Mozarts dood in

geldschieters. Vanwege zijn heldhaftige thema’s werd het later ‘Keizerconcert’ gedoopt. Onze gids in Wenen is dirigent Iván Fischer.

30

31

F

FAMILIESERIE

Lentesymfonie Het derde concert wordt gedirigeerd door Gustavo Gimeno. Hij was tot voor kort soloslagwerker in het Concertgebouworkest, maar ontwikkelde zich ondertussen razendsnel

1 hele serie 3 concerten Serie F

tot een succesvol dirigent. Zeker toen hij in februari 2014

aanvang concert 14.15 uur, inleiding 13.15 uur

inviel voor zijn chef-dirigent Mariss Jansons, en de wereld

kinderen 8 t/m 16 jaar € 30 inclusief lidmaatschap jongerenvereniging entrée

liet horen wat hij kon. Met Gimeno keren we eerst terug

begeleider € 170

naar Beethoven, die zijn Eerste pianoconcert vooral schreef

Rondom de concerten

3 zondag 8 mei

om er als solist in Wenen indruk mee te maken. Bij ons

1

soleert de Roemeen Radu Lupu, een van de grootste

Jakub Hru°ša, dirigent


Beethoven-pianisten. Al veertig jaar speelt hij graag met


Radu Lupu, piano

het Concertgebouworkest. Dat is bijzonder, want Lupu

Smetana De Moldau uit ‘Má vlast’


Voorafgaand aan de concerten wordt

treedt niet vaak op en kiest de orkesten waarmee hij soleert

Smetana Šárka uit ‘Má vlast’


een inleiding georganiseerd, speciaal

met zorg. Beethoven klinkt nog duidelijk door in Robert


Schumann Symfonie nr. 1

Schumanns Eerste symfonie, waarmee de serie zonnig afsluit.


zondag 29 november

Inleiding

voor de kinderen in de Familieserie. Uiteraard zijn (groot)ouders ook welkom. Abonnementhouders van de

Schumann schreef het tijdens de eerste gelukkige huwelijksjaren met zijn geliefde Clara. Na een moeilijke periode

2 zondag 10 januari

Familieserie ontvangen nader bericht

waarin Schumann strijd moest leveren met de vader van


over deze inleidingen.

Clara, die fel tegen het huwelijk was, brak eindelijk de zon


door. Niet voor niets heet Schumanns Eerste ook wel de


Begeleider en kind

‘Lentesymfonie’. Ook steken we even over naar New York aan

des Prometheus’

De Familieserie is alleen verkrijgbaar in

de hand van het opzwepende Union Square Dance van


begeleider-kindcombinatie. Minimaal

huiscomponist Richard Rijnvos.

‘Keizerconcert’

één begeleider per twee kinderen.

Mozart Maurerische Trauermusik, KV 477 Inclusief lidmaatschap

Mozart Symfonie nr. 41, ‘Jupiter’, KV 551

Voorafgaand aan de concerten is er een inleiding voor de kinderen. Een uur voor aanvang van het concert worden zij

De kinderen krijgen bij hun abonne-

ontvangen in een van de foyers van Het Concertgebouw.

ment een seizoen lang het lidmaat-

Daar krijgen ze achtergrondinformatie over de muziek die

schap van jongerenvereniging entrée

tijdens het concert wordt gespeeld. Ook vertellen de musici

cadeau.

iets over hun instrument en is er ruimte om vragen te stellen. Als (groot)ouder of begeleider bent u natuurlijk ook


van harte welkom bij deze inleidingen. Kaarten en informa-


tie over de inleidingen krijgt u toegestuurd.

www.concertgebouworkest.nl/series. Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30 1 2.30 uur of via het bestelformulier. Rangen en plattegrond, zie pagina 68.


w

32

33

DE EERSTE KEER

In het seizoen 2014/15 gaf het Concertgebouworkest

de aftrap voor de nieuwe concertformule Essentials,

‘de meesterwerken die je gehoord moet hebben’.

Het was een schot in de roos.

Dit seizoen weer drie spannende concerten.

Op 11 oktober 2014 ging Essentials van start. Een nieuwe

was opvallend jong en gemêleerd. Ruim de helft van de

reeks van drie concerten per seizoen, vooral gericht op

bezoekers was onder de veertig. En meer dan een derde

muziekliefhebbers die nog niet eerder of niet vaak hun

bezocht voor het eerst het Koninklijk Concertgebouw

weg naar het Concertgebouworkest vonden. Met de

orkest. De TOM Talk werd met groot enthousiasme

compacte concerten rondom een of meer ‘essentiële’

begroet, en het concert onder leiding van Andris Nelsons

symfonische meesterwerken hoopt het orkest vooral

resulteerde in een langdurige staande ovatie met veel

nieuwe liefhebbers van klassieke muziek aan te spreken.

gejuich. Een groot deel van het publiek bleef nog lang

De concerten vinden plaats op zaterdagavonden en hebben

napraten. De door Next en jongerenvereniging entrée

een latere aanvangstijd dan gebruikelijk, speciaal voor

georganiseerde afterparty werkte als een magneet.

S

wie een avond uit graag bekroond ziet met een concert van het Koninklijk Concertgebouworkest.

Niets meer aan doen

Naast het hoofdwerk op het programma heeft Essentials

De reacties van het publiek waren overwegend enthousiast.

als vaste elementen een informatieve maar informele

‘Niets meer aan doen. Geweldige avond gehad!’ vond een

inleiding (een ‘TOM Talk’) door de Vlaamse presentator

bezoeker. ‘Ik heb het erg naar mijn zin gehad, tijdens en

Thomas Vanderveken, en een werk waarmee het orkest

na het concert’, reageerde een ander.

een internationaal aanstormende jonge solist bij het publiek introduceert.

Er was veel waardering voor de nieuwe opzet. ‘Prima formule’. ‘Jullie zijn goed bezig om een jonger en met klassieke muziek onbekender publiek aan te trekken!’

Vuurproef

Ook de TOM Talk werd gewaardeerd. ‘Uiterst interessante

Je kunt zoiets allemaal bedenken, maar werkt het ook in

inleiding door Vanderveken, waardoor wellicht nog meer

de praktijk? Het eerste Essentials-concert was de vuurproef.

first-timers geboeid worden door het repertoire van

Al voor aanvang van het concert werd duidelijk dat de

aanstormend talent en ijzersterke klassiekers.’ ‘Super

opzet geslaagd was: de Grote Zaal zat vol en het publiek

coole presentatie!’ Sommigen gaven aan dat het succes van de eerste avond hen deed overhalen om toch ook naar de tweede en derde te gaan. ‘Ik vond het een sensatie om het wereldberoemde Concertgebouworkest te zien en

<

Thomas Vanderveken tijdens zijn ‘TOM Talk’ bij het eerste

horen spelen.’

concert van de serie Essentials in seizoen 2014/15.

34

35

Meesterwerken

S

ESSENTIALS

Natuurlijk gaat het Concertgebouworkest in het seizoen

volgens de Hongaarse dirigent Iván Fischer. En laat die nou

2015/16 door met Essentials. Het eerste van de drie concer-

net de muzikale leiding hebben over het laatste concert in


ten, op 28 november, wordt gedirigeerd door de jonge Tsjechische dirigent Jakub Hru°ša. Hij leidt voor het eerst

de Essentials-reeks, op 9 april. Bij hem staat de Eerste

Serie S

symfonie van Johannes Brahms op het programma. Het is de

aanvang 2 1.00 uur

het Koninklijk Concertgebouworkest. Op de lessenaar staat

symfonie waarmee Brahms eindelijk de schaduw van ‘de

rang 1+

rang 1, 2 en 3

muziek van zijn landgenoot Bedrˇich Smetana, namelijk

reus Beethoven’ van zich afschudde. Dat ging niet van een

€ 140

€ 122

twee symfonische gedichten – De Moldau en Šárka – uit de

leien dakje: al met al heeft Brahms er ruim twintig jaar

cyclus Má vlast (Mijn vaderland). Muziek die zo onweer-

over gedaan om het werk te voltooien, maar met het

staanbaar is dat ze een enorme populariteit heeft verworven. Bereid u voor op een feest van herkenning.

1

3 zaterdag 9 april

Rondom de concerten

resultaat zette hij zichzelf overtuigend op de kaart als de

zaterdag 28 november Jakub Hru°ša, dirigent


nieuwe grote symfonicus.

soloconcert, jong talent: verrassing


TOM Talk



De energieke Vlaamse presentator


Thomas Vanderveken geeft tijdens

Het tweede Essentials-concert vindt plaats op 13 februari.

Wie de jonge solisten zijn die het orkest in Essentials aan

De Oostenrijker Manfred Honeck leidt het orkest in

het publiek voorstelt, en welke werken zij zullen spelen,

Beethovens opzwepende Zevende symfonie, die in de

wordt steeds een maand voor het betreffende concert

2 zaterdag 13 februari

negentiende eeuw heel wat wenkbrauwen deed fronsen

bekendgemaakt.


het concert een inleiding op het programma.

maar al snel een van de meest geliefde symfonieën van



Beethoven werd. ‘Pure negentiende-eeuwse popmuziek’,


Eenvoudig en snel bestellen via: www.concertgebouworkest.nl/series. Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.3012.30 uur of via het bestelformulier. Rangen en plattegrond, zie pagina 68.

36

37

HET HART VAN MAHLERS LIEDERENSCHAT

Z

Bariton Matthias Goerne wordt alom geroemd als een van de grootste

liedzangers ter wereld. Naar zijn vertolking van Mahlers beroemde liederen uit ‘Des Knaben Wunderhorn’ met het Concertgebouworkest

zullen velen reikhalzend uitkijken.

Tot de kern

Zingend kind

Hoeveel grote operarollen hij ook zingt in beroemde

Geboren in Weimar, speelde dat leven zich aanvankelijk

operatheaters, het Lied, en vooral het Duitse Lied, zal altijd

af in Dresden, waar zijn vader dramaturg en later theater-

zijn grote liefde blijven. Geen wonder, met inspirerende

directeur was. ‘Het contact met theater en muziek was

leermeesters en illustere specialisten op dit gebied als

voor mij heel natuurlijk’, zegt hij. Een zingend kind,

Elisabeth Schwarzkopf en Dietrich Fischer-Dieskau. ‘Van

dat al heel jong wist dat hij ooit van zingen zijn beroep

Dieskau leerde ik om snel tot de kern van een lied te komen

zou maken. Hij begon zijn carrière in het kinderkoor van

en in korte tijd alles onder controle te krijgen: de sfeer,

de opera en weet nog dat hij die opera in het begin maar

maar ook de communicatie met het publiek. Over techniek

vreemd vond. ‘Zo onnatuurlijk. Ik heb me altijd afgevraagd:

werd niet gesproken, het ging meer om concentratie,

wat doen die mensen daar toch? Waarom stellen ze zich

betrokkenheid en het omzeilen van muzikale valkuilen.

zo aan?’

Met Elisabeth Schwarzkopf werkte ik veel meer aan de

Zijn eerste solo-optreden herinnert hij zich nog goed. Het

technische aspecten van het zingen, vooral aan het vinden

was op de lagere school, waar de muziekleraar hem vroeg

van mijn eigen timbre. Bij haar ontwikkelde ik ook het

Schuberts Heidenröslein voor te zingen. ‘Daar sta je dan, als

gevoel voor de typisch Duitse liedcultuur. Maar hoe

elfjarige voor een klas kinderen die klaar zitten om je uit te

belangrijk die lessen ook waren, de beste leerschool blijft

lachen. Maar ik was nog niet begonnen of … tot mijn

toch mijn eigen leven.’

verbazing werd het muisstil. Na afloop zei de leraar dat ik een bijzonder mooie stem had.’ Toch heeft hij het succes niet cadeau gekregen. Zijn eerste zangleraar, Hans-Joachim Beyer in Leipzig, gaf hem elke week zeven tot tien uur les, en Matthias was een ijverige

38

39

Z

de muziek, in het zingen, mijn bestemming lag.’

Matthias Goerne zal op 12, 13 en 14 februari Mahlers



beroemde liederen uitvoeren onder leiding van Manfred

Serie Z

Serie Z1 Serie Z2

Honeck. Tijdens het concert op zondag 14 februari,

aanvang 14.15 uur, behalve 20 december 16.00 uur

aanvang 14.15 uur, behalve 20 december 16.00 uur

dat deel uitmaakt van de serie Z, staat ook Beethovens

rang 1+

rang 1

rang 2

rang 3

rang 1+

rang 1

rang 2

rang 3

€ 750

€ 580

€ 435

€ 320

€ 375

€ 290

€ 217,50

€ 160

Uitdaging en feest

Serie Z de mooiste zondagmiddagen

DE MATINEE

aan mijn studie en wist na twee jaar heel zeker dat in

leerling. ‘Ik wijdde me voor meer dan honderd procent

Van de grote Duitse liedcomponisten heeft hij de belang-

Zevende symfonie op het programma. In de matinee-serie

rijkste werken opgenomen. Met zijn laatste wapenfeit,

valt daarnaast natuurlijk nog veel meer te genieten.

de schitterende opname van Schuberts Winterreise, voltooi-

Bijvoorbeeld een concertante versie van Wagners Lohengrin

1

de hij een negendelige cd-serie met Schubert-liederen. Van

onder leiding van Andris Nelsons, het troostrijke Requiem

de liederen die hij bij het Koninklijk Concertgebouworkest

van Fauré onder Stéphane Denève, en een concert onder

onder Manfred Honeck gaat uitvoeren, Mahlers Des Knaben

4 zondag 20 december

7





Klaus Florian Vogt, tenor

Wagner Ouverture ‘Tannhäuser’

leiding van Daniel Harding waarin Brahms’ Vierde symfonie

Russell Braun, baritone

Camilla Nylund, sopraan

Liszt Orpheus

Wunderhorn, is een deel op cd vastgelegd. Met datzelfde

wordt gekoppeld aan werken van Bach. Voor meer

Groot Omroepkoor

Falk Struckmann, bas

Berlioz Symphonie fantastique

Concertgebouworkest, toen onder leiding van Riccardo

informatie over Bach en Brahms zie pagina 26. U hoort


Evgeny Nikitin, bariton

Chailly.

Frank Peter Zimmermann als solist aan het werk in het


Katarina Dalayman, sopraan

8 zondag 8 mei

Tweede vioolconcert van Sjostakovitsj, Radu Lupu in

Ernste Gesänge *

Samuel Youn, bariton


Hoewel hij sterk hecht aan de tekstuele betekenis van een

Beethovens Eerste pianoconcert en Jean-Yves Thibaudet –

Fauré Requiem

Groot Omroepkoor

Radu Lupu, piano

lied, noemt hij de muziek toch altijd de grote winnaar.

dit seizoen onze Artist in Residence – in Beethovens

Koor van De Nationale Opera


‘Deze cyclus is diep geworteld in de tijd waarin Mahler

Vijfde pianoconcert. Daniele Gatti dirigeert een programma

2 zondag 25 oktober

Wagner Lohengrin


de muziek schreef. Hij was op zoek naar een tekst die zijn

met werken van drie visionaire componisten uit de


bezorgdheid over de toenemende militarisering in Europa

negentiende eeuw: Berlioz, Wagner en Liszt. Het moge


5 zondag 10 januari

kon weergeven. Mahler heeft geprobeerd kritiek te leveren

duidelijk zijn: de mooiste zondagmiddagen beleeft u




op dat groeiend militarisme, maar zijn creatie heeft niet de

samen met het Concertgebouworkest.

Bach Cantate ‘Nach dir, Herr, verlanget



mich’, BWV 150



De concerten op 18 december (extra concert) en 20 december

Bach Motet ‘Jesu meine Freude’, BWV 227

des Prometheus’

Telefoon 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-

worden mogelijk gemaakt door the American Friends of the Royal




‘Keizerconcert’


kracht en invloed gehad die het werk van latere componisten als Berg, Schönberg, Eisler en Weill wel kon hebben. Voor mij is Des Knaben Wunderhorn het hart van Mahlers

zondag 4 oktober

Concertgebouw Orchestra (AF-RCO).

Schumann Symfonie nr. 1

voor bariton en orkest. Dat heeft meer te maken met de

3 zondag 29 november Jakub Hru°ša, dirigent

schoonheid van de muziek, de diepe emoties die daaraan


ten grondslag liggen, dan met de inhoud van de tekst. Die


6 zondag 14 februari

tekst is weliswaar heel sterk, maar Mahlers harmonische



structuur is zo overweldigend dat de luisteraar al gauw


Matthias Goerne, bariton

vergeet wat er in woorden wordt verteld. Bij Schubert en



liederenschat, en het allermooiste werk in het repertoire

Mozart Maurerische Trauermusik, KV 477 Mozart Symfonie nr. 41, ‘Jupiter’, KV 551

Schumann is dat niet het geval, dit geldt vooral voor de

Mahler Liederen uit ‘Des Knaben

muziek van Mahler.

Wunderhorn’

Ik heb deze liederen al heel veel gezongen, met heel veel verschillende orkesten, maar het blijft altijd weer een uitdaging. Een feest ook, zeker met een zo warm en flexibel orkest als het Koninklijk Concertgebouworkest!’ eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest

w

40

zondag 3 april

41

RCO OPENING NIGHT MET DANIELE GATTI EN YO-YO MA

Het begin van een nieuwe traditie:

een feestelijke opening van seizoen door het Koninklijk Concertgebouworkest

met een solist van wereldfaam

Het Koninklijk Concertgebouworkest markeert het begin

programma. Yo-Yo Ma soleert in Sjostakovitsj’ intense

van het nieuwe seizoen met een feestelijk evenement van

Celloconcert nr. 1, oorspronkelijk geschreven voor de legen

internationale allure, de RCO Opening Night. Een eenmalig

darische Mstislav Rostropovitsj. Ook klinken twee succes-

concert met een nauw aan het orkest verbonden dirigent

nummers uit het Russische balletrepertoire: Tsjaikovski’s

en een solist van wereldfaam. Dit seizoen zijn dat respec-

Suite ‘De notenkraker’, gebaseerd op een kinderverhaal

tievelijk Daniele Gatti en meestercellist Yo-Yo Ma. Voor en

van E.T.A. Hoffmann, en Stravinsky’s sprookjesachtige,

na het concert kunt u genieten van een compleet walking

exotische Suite ‘De vuurvogel’.

dinner, en na afloop is er alle gelegenheid om elkaar en de musici uit het orkest te ontmoeten. RCO Opening Night Het orkest introduceert hiermee een nieuw jaarlijks ritueel

donderdag 10 september | 18.00 uur

ter opening van het seizoen. Tijdens de RCO Opening Night


ontmoeten trouwe bezoekers, klanten en relaties van het

Yo-Yo Ma, cello

orkest elkaar – van donateurs en sponsoren tot leden van

Sjostakovitsj Celloconcert nr. 1

vriendenverenigingen en andere muziekliefhebbers uit

Tsjaikovski Suite ‘De notenkraker’

binnen- en buitenland. Ook is het dé gelegenheid om

Stravinsky Suite ‘De vuurvogel’

het Concertgebouworkest te introduceren bij uw eigen relaties, collega’s, vrienden en familie. Met uw aanwezig-

bestel- en prijsinformatie

heid ondersteunt u bovendien de projecten binnen het

Abonnementhouders kunnen tegelijk met hun series

jong-talentprogramma van het orkest, zoals de Academie

kaarten bestellen voor dit unieke concert.

van het Koninklijk Concertgebouworkest (zie pagina 57).

Online kiest u zelf uw favoriete stoelen in de zaal: www.concertgebouworkest.nl/series.

42

Tijdens de allereerste RCO Opening Night, waarmee het

prijs rang 1+ en 1 € 245, rang 2 en 3 € 175

seizoen 2015/16 aanvangt, leidt toekomstig chef-dirigent

inclusief walking dinner (18.00 uur) en meet & greet

Daniele Gatti het orkest in een meeslepend Russisch

dress code: black tie

43

VAN PASSIE TOT OPERA Het Koninklijk Concertgebouworkest vernieuwt graag, maar hecht aan tradities.

In een chaotische, snel veranderende wereld bieden ze vertrouwdheid en bewezen kwaliteit. Zoals in jaarlijks terugkerende concerten

als de Passie-uitvoering en de Kerstmatinee.

Jaarlijks een passie Johann Sebastian Bachs Matthäus-Passion staat al vanaf

het Concertgebouworkest definitief wereldfaam als

1889 vrijwel jaarlijks op het programma van het Concert

Mahler-orkest. Toch was het lang niet altijd Mahler

gebouworkest. Aanvankelijk vonden Passie-uitvoeringen

wat de kerstklok sloeg. Tijdens de allereerste ‘Eurovisie-

altijd plaats onder auspiciën van Toonkunstkoor

Kerstmatinee’ bijvoorbeeld klonk Ravels tweede suite

Amsterdam of een andere toonkunstvereniging. In 1932

uit ‘Daphnis et Chloé’. En ook later waren er regelmatig

gaf Willem Mengelberg de aanzet tot een eigen jaarlijkse

verrassingen op Eerste Kerstdag. Dit seizoen is gekozen

Palmzondaguitvoering van de Matthäus-Passion, een

voor echte kerstmuziek: het Weihnachtsoratorium van Bach.

traditie die zelfs niet door de oorlog werd onderbroken.

Althans, de eerste drie delen, want het beroemde werk

In 1977 begon het orkest – daartoe aangezet door

bestaat uit zes ‘cantates’ die ontworpen zijn om op zes

Nikolaus Harnoncourt – met het systematisch afwisselen

avonden tussen Kerst en Driekoningen te worden uitge-

van Bachs twee grote Passies. In 2009 en 2013 werden voor

voerd. Op 27 december 1894 stond het Weihnachtsoratorium

de afwisseling hedendaagsere Passies geprogrammeerd,

voor het eerst op het programma. De laatste keer dat het

van respectievelijk James MacMillan en Frank Martin.

Concertgebouworkest een deel ervan uitvoerde – het ging

Dit seizoen staat er weer ‘gewoon’ een Matthäus op het

om de Sinfonia uit het tweede deel – was in 1969. Dat was

programma. Deze wordt geleid door de Engelsman Ivor

op Eerste Kerstdag, en de dirigent was Bernard Haitink.

Bolton, oudemuziekspecialist en al ruim tien jaar

Met de Kerstmatinee van dit seizoen kijken we dus samen

chef-dirigent van het Mozarteumorchester Salzburg.

met dirigent Jan Willem de Vriend terug op een stukje kerstgeschiedenis van vóór de Kerstmatinee.

Kerstmatinee Niet alle tradities zijn even oud of onveranderlijk. Het jaarlijkse kerstconcert, steevast live op tv uitgezonden door de AVRO (nu AVROTROS), en tegenwoordig ook door Unitel Classica, viert dit seizoen zijn veertigste Matthäus-Passion met Collegium Vocale Gent,

verjaardag. De Kerstmatinees onder Bernard Haitink

>

onder leiding van Philippe Herreweghe, april 2014

tussen 1975 en 1987 zijn legendarisch. Daarmee verwierf

44

45

Opera, requiem, Opening Night Ook de lange samenwerking met De Nationale Opera is

Dit seizoen is het Concertgebouworkest gestart met een

een gewaardeerde traditie. Dit seizoen voert het Koninklijk

nieuw jaarlijks evenement: de feestelijke RCO Opening

Concertgebouworkest in het Muziektheater Tsjaikovski’s

Night. Daarover leest u meer op pagina 43.

Pique dame uit met Mariss Jansons.

TRADITIES RCO Opening Night

Passie-uitvoering

donderdag 10 september | 18.00 uur

vr 18 maart | 19.00 uur

Rondom de concerten Dineren in de Spiegelzaal

prijsinformatie zie pagina 43

prijs 1

In 2011 startte het Concertgebouworkest een nieuwe


Palmzondaguitvoering

traditie: ieder seizoen staat in het najaar een requiem op

Yo-Yo Ma, cello

zo 20 maart | 12.00 uur

om 18.15 uur, kunt u dineren in de

de lessenaars. Na Mozarts Requiem, Brahms’ Ein deutsches

Sjostakovitsj Celloconcert nr. 1

prijs 1

Spiegelzaal. Abonnementhouders

Requiem, Verdi’s Messa da requiem en Ligeti’s Requiem is het

Tsjaikovski Suite ‘De notenkraker’

Ivor Bolton, dirigent

ontvangen in juli bericht over het

dit jaar de beurt aan een van de meest geliefde religieuze

Stravinsky Suite ‘De vuurvogel’

James Gilchrist, tenor (Evangelist)

bestellen van diners.

Voorafgaand aan de concerten,

Christopher Maltman, bas (Christus)

werken uit de geschiedenis: het prachtige, troostrijke Requiem van Gabriel Fauré, geleid door Stéphane Denève.

Requiem

Lucy Crowe, sopraan

Korting op uw abonnement

wo 30 sep | 20.15 uur

Lydia Teuscher, sopraan

Abonnementhouders kunnen tegelijk

Serie B-wo prijs 1

David Daniels, alt

met hun series kaarten bestellen

do 1 okt | 20.15 uur

Lawrence Zazzo, alt

voor de Kerstmatinee en de Matthäus-

Serie B-do prijs 1

Jeremy Ovenden, bas

Passion, met 10% korting. Online kiest

zo 4 okt | 14.15 uur

Thomas Oliemans, bas

u zelf uw favoriete stoelen in de zaal,

Serie Z prijs 1

Groot Omroepkoor

via www.concertgebouworkest.nl/


Nationaal Jongenskoor

series. Losse kaarten bestelt u vanaf


Bach Matthäus-Passion, BWV 244

1 juni 2015.

Russell Braun, bariton Groot Omroepkoor

De Nationale Opera


donderdag 9 juni | 19.30 uur


zondag 12 juni | 13.30 uur

Ernste Gesänge *

woensdag 15 juni | 19.30 uur

Fauré Requiem

zaterdag 18 juni | 19.30 uur

deze concerten worden mogelijk gemaakt

dinsdag 21 juni | 19.30 uur

met steun van de Stichting Donateurs

vrijdag 24 juni | 19.30 uur

Koninklijk Concertgebouworkest

maandag 27 juni | 19.30 uur donderdag 30 juni | 19.30 uur

Kerstmatinee

zondag 3 juli | 13.30 uur

vr 25 dec | 14.15 uur

Amsterdam Muziektheater

prijs 1

kaarten via www.dno.nl

Jan Willem de Vriend, dirigent

Mariss Jansons, dirigent


Tsjaikovski Pique dame

Elisabeth Kulman, alt Fabio Trümpy, tenor Yorck Felix Speer, bas Cappella Amsterdam Bach delen 1-3 uit ‘Weihnachtsoratorium’, BWV 248 eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest

w

46

47

‘ZO GENIETEN WIJ ER EXTRA VAN’ Ze zijn vaak in de concertzaal te vinden, reizen mee met het orkest en ontmoeten

musici na afloop van concerten. Donateurs zijn echte muziekliefhebbers.

En ze waarborgen de toekomst van het orkest.

‘Om in een volle zaal naar dit prachtige orkest te kunnen

Mogelijkheden voor donateurs

luisteren, is altijd een feest.’ Barbara en Dick van Lith doen

Barbara en Dick van Lith zijn niet de enige muziekliefheb-

dat al zo’n dertig jaar. ‘Daar worden wij blij en gelukkig

bers die meereizen met het orkest. Veel donateurs maken

van. En in al die jaren is het orkest nóg beter geworden.’

gebruik van de diverse mogelijkheden. Zij zijn bijvoorbeeld lid van het Gouden Gilde. Of hebben een Fonds op Naam,

Chef-dirigent

waarbij zij zelf bepalen waaraan hun bijdrage wordt besteed. Aan jong talent op de Academie van het orkest

‘Afgelopen augustus waren we mee met het orkest naar

bijvoorbeeld, of een instrument waarmee een musicus

Edinburgh. Eerlijk gezegd hadden we hoge verwachtingen.

zich weer verder kan ontwikkelen, of de Familieconcerten

En die werden meer dan waargemaakt. Als je meereist kun

waardoor ook kleine luisteraars geraakt kunnen worden

je de musici los van het vluchtige leven spreken. Zo hebben

door de muziek. Soms worden specifieke secties uit het

we bijvoorbeeld met hen gedineerd. Dan hoor je hoe zij de

orkest gesteund. Zo kon de cellogroep uit het orkest al

concerten ervaren hebben. Zij waarderen het oprecht dat je

twee jaar bijzondere kamermuziekconcerten geven en

het orkest steunt. En chef-dirigent Mariss Jansons kwam

konden de koperblazers eind 2014 een prachtige cd

ons voor de repetitie een hand geven. Hij praatte met ons

uitbrengen op RCO Live.

alsof hij ons al jaren kende. Hij zag er heel goed uit, hij straalde gewoon. Wij voelden ons deel van een grote familie.’

48

‘Wij voelden ons deel

van een grote familie.’

Betrokken

Toekomst

‘Ook violist Leonidas Kavakos was erbij. Hij speelde Lichtes

‘Donateurs stellen de toekomst van het orkest zeker’, vertelt

Spiel van Wolfgang Rihm, een modern stuk, niet meteen

Wouter Steijn, directeur van de Stichting Donateurs. ‘Door

toegankelijk. Het was de eerste uitvoering. We konden

te investeren in toekomstig publiek en jong talent bijvoor-

de repetities volgen en daardoor raakten we nog meer

beeld. En met de aanschaf van instrument, dragen zij direct

betrokken. Het concert werd die avond een intense

bij aan de klank van het orkest en aan het speelplezier van

ervaring. We werden er zeer door geraakt. Dat zijn mooie

de musici. Ruim de helft van de musici speelt nu op een

momenten.’

instrument dat met steun van donateurs kon worden

49

verworven. Met de concertserie Essentials laat het orkest

nalatenschap muziek wordt gemaakt. Door de musici van

nieuw publiek kennismaken met de kwaliteit van zijn spel

nu of van de toekomst.

en repertoire. Net als de AAA-serie is dit alleen mogelijk door de royale steun van donateurs.

Meer informatie over schenken en nalaten aan het orkest? Wouter Steijn, directeur van de Stichting

Muziek in uw testament

Donateurs Koninklijk Concertgebouworkest, staat u graag te woord.

De private bank voor mensen die privé ook heel zakelijk zijn

De afgelopen jaren mag de Stichting Donateurs steeds vaker een legaat of erfenis ontvangen. En inmiddels zijn al tientallen muziekliefhebbers toegetreden tot het Kroongilde. Zij lieten weten het Koninklijk Concertgebouworkest te hebben opgenomen in hun testament. Zij willen dat de volgende generaties net zo van het orkest

Telefoon 020 305 10 10

[email protected]

www.concertgebouworkest.nl/steun

Uw schenking is van harte welkom op

rekeningnummer: NL 10 ABNA 0446758906

genieten als zijzelf. Vaak is deze stap de bekroning van een levenslange relatie met het orkest. Ook zij kunnen speciale concerten en repetities bijwonen en andere privileges ontvangen die passen bij hun specifieke manier van nalaten. Zij hebben de zekerheid dat er met hun

Natuurlijk, niets menselijks is ons vreemd. Een persoonlijk gesprek met onze klanten vinden wij heel inspirerend. Maar als het om uw vermogen gaat, zijn we bij ING Private Banking strikt zakelijk. Dan zijn onze financiële experts alert op kansen. Signaleren mogelijkheden. Nemen initiatieven. Handelen snel en efficiënt. En geven zo uw geld de aandacht die het verdient. Als deze mentaliteit u aanspreekt, maak dan een afspraak met Rob Oomens: 06 34 00 48 00. Of ga naar ING.nl/privatebanking. ‘Dat is het unieke aan dit orkest, dat we sponsoren

Oranje is jezelf blijven. Oranje is ING

en donateurs hebben die dit mogelijk maken.’

Soloharpiste Petra van der Heide over de nieuw gebouwde harp die zij vanaf dit seizoen kan bespelen.

50

51

KAMERMUZIEK

Wilt u de musici van het Koninklijk Concertgebouworkest ook eens

CLOSE-UP 2 hele series 3 concerten in de Kleine Zaal

enkele serie Vrienden € 74

niet-Vrienden € 90

concert dinsdag 20.15 uur | zondag 14.15 uur

Series I & II

Vrienden € 137

niet-Vrienden € 168

Serie I

Serie II

zondag 5 juni

van dichterbij zien – en horen? Dat kan! Al vele jaren verzorgen zij kamermuziekconcerten

dinsdag 15 september

dinsdag 20 oktober

Portretconcert:

Septet nr. 1

Septet nr. 2


Leonie Bot, viool

Marleen Asberg, viool

Sylvia Huang, viool

in de Kleine Zaal onder de noemer Close-up: orkestleden op het vriendenpodium.

Edith van Moergastel, altviool

Jeroen Quint, altviool

Mirelys Morgan Verdecia, viool

De intieme concerten worden georganiseerd door

Ook dit seizoen weer portretconcerten waarin een orkestlid

Maartje-Maria den Herder, cello

Christian Hacker, cello

Martina Forni, altviool

Concertvrienden, de vriendenvereniging van Het Koninklijk

centraal staat: (alt)hoboïste Miriam Pastor Burgos, solohoor-

Pierre-Emmanuel de Maistre, contrabas

Vincent Cortvrint, fluit

Honorine Schaeffer, cello

Concertgebouw en het Koninklijk Concertgebouworkest.

nist Laurens Woudenberg en eerste violiste Ursula Schoch

Hein Wiedijk, klarinet

Arno Piters, klarinet

m.m.v. Jan-Willem Schaafsma, tenor

Ze vormen een bijzondere gelegenheid om orkestleden eens

hebben alle drie een even persoonlijk als avontuurlijk

Jos de Lange, fagot

Helma van den Brink, fagot

m.m.v. Juan Zurutuza, piano

in kleine bezetting mee te maken en van hun individuele

programma samengesteld. Ook zijn er twee septetconcer-

Jaap van der Vliet, hoorn

Félix Dervaux, hoorn

Schubert Auf dem Strom

kwaliteiten te genieten.

ten, met prachtige werken die bij menigeen onbekend zijn.

Nielsen Serenata in vano

m.m.v. Hans Eijsackers, piano

Schubert Strijkkwartet nr. 12,

Dit seizoen is voor het eerst een kinderconcert in de serie

Beethoven Strijktrio in G

Mahler Quartettsatz in a

‘Quartettsatz’

opgenomen, over twee maffe contrabassisten… Mis het niet!

Berwald Septet in Bes

Dohnányi Sextet

Britten Canticle III

Spohr Septet

Bowen Kwintet

In twee kleine series van drie concerten presenteren de orkestleden een veelzijdig palet aan klassieke kamermuziek. De gevarieerde programma’s bestaan uit bekende

Op 6 december vindt er een extra concert plaats met Artist

dinsdag 19 januari

maar ook juist onbekende werken die de moeite waard zijn

in Residence Jean-Yves Thibaudet. Dit concert maakt geen

Portretconcert:

zondag 24 april

Extra concert

gehoord te worden.

deel uit van de twee abonnementenseries. Kaarten hiervoor

Ursula Schoch, viool

Kinderconcert DUBBEL BAS

zondag 6 december

zijn te bestellen vanaf 1 juni 2015.

Sanne Hunfeld, viool

Emily Beynon, fluit/piccolo

Artist in Residence:

Michael Gieler, altviool

Martina Forni,altviool


Fred Edelen, cello

Nicholas Schwartz, contrabas

Alma Quartet:

m.m.v. Christina Edelen, klavecimbel

Olivier Thiery, contrabas

Marc Daniel van Biemen, viool

Bach Sonate in E, BWV 1016

Mark Braafhart, slagwerk

Benjamin Peled, viool

Glanert Strijkkwartet nr. 2, ‘Pas de quatre’

m.m.v. Romana Vrede, verteller

Jeroen Woudstra, altviool

Fischer nieuw werk

m.m.v. Carel Alphenaar, libretto en regie

Nitzan Laster, cello

Brahms Strijkkwartet nr. 2

Lieberson Rumble

Hosokawa Blossoming

Dirksen nieuw werk

Dutilleux Ainsi la nuit

Schulhoff Concertino

Dvorˇák Pianokwintet nr. 2

dinsdag 17 mei Portretconcert: Miriam Pastor Burgos, (alt)hobo

Julie Moulin, fluit Davide Lattuada, klarinet Simon Van Holen, fagot Fons Verspaandonk, hoorn m.m.v. Daniël Kool, piano m.m.v. Christina Edelen, klavecimbel Marais delen uit ‘Les folies d’Espagne’ Falla Siete canciones populares Poulenc Trio voor hobo, fagot en piano Thuille Sextet voor piano en houtblazers

52

53

Zullen we vrienden worden?

Elke maand Preludium op de mat

Meer dan 20.000 Concertvrienden van alle leeftijden dragen Het Koninklijk Concertgebouw

Preludium is het programmablad van Het Koninklijk Concertgebouw en het Koninklijk

en het Koninklijk Concertgebouworkest op handen. Wat ons drijft is de liefde voor muziek en de ambitie om bij te dragen aan muziekbeleving van het allerhoogste niveau.

Concertgebouworkest, met programma-informatie, toelichtingen en biografieën bij vrijwel alle concerten die zij organiseren. Interviews, achtergrondverhalen, columns en nieuws

Uw vriendschap beantwoorden wij met privileges en aantrekkelijke kortingen, zoals:

maken het maandblad compleet.

• Toegang tot exclusieve openbare repetities

• Elke nieuwe abonnee krijgt de eerste twee nummers gratis.

• Korting op concerten, series, cd’s, en Preludium

• Op papier, tablet, pc of smartphone: met Preludium heeft u de meest

• En... elke Vriend mag altijd een introducé meenemen, die van dezelfde korting geniet.

complete informatie in handen!

Op www.concertvrienden.nl leest u meer over wat wij organiseren, wat uw tien privileges

Word abonnee via www.preludium.nl

zijn en met welk cadeau wij elke nieuwe Vriend van harte verwelkomen.

54

55

WERKEN AAN HET ORKEST VAN DE TOEKOMST

Wie spelen er in de toekomst in het orkest?

Het Concertgebouworkest organiseert vele activiteiten

En wie zitten er in de zaal? voor de muziekmakers en –liefhebbers van morgen.

Een symfonieorkest maakt deel uit van een verande-

dienst van orkesten; maar liefst zes van hen maken inmid-

rende maatschappij. Om zich te blijven verzekeren van

dels deel uit van het Concertgebouworkest.

een goede band met het publiek richt het Koninklijk Concertgebouworkest zich in een aantal concertseries

In de steden waar het Koninklijk Concertgebouworkest

speciaal op kinderen en jongeren. En door actief te zijn op

'in residence' is (Londen, Parijs, Brussel en Frankfurt) en

het gebied van talentontwikkeling draagt het orkest bij

in landen waar het orkest een vriendenvereniging heeft

aan de toptalenten van de toekomst – hetgeen zich aan-

(Zwitserland, Groot-Brittannië, Frankrijk, België en de VS)

toonbaar uitbetaalt in fantastische jonge orkestmusici.

geven orkestleden individuele masterclasses aan muziekstudenten. Ook worden tijdens tournees masterclasses bij jeugdorkesten gegeven. De wereldtournee van 2013 leidde

Toptalent

zo bijvoorbeeld tot sterke educatieve banden met het oplei-

Het orkest draagt bij aan talentontwikkeling door middel

dingsprogramma van het KwaZulu-Natal Symfonieorkest.

van zijn eigen orkestacademie, masterclasses, en samenwerkingen met andere muziekinstellingen, waaronder het

Samenwerkingen tussen muziekinstellingen zijn belangrijk

Conservatorium van Amsterdam, het Leerorkest en Het

voor talentontwikkeling. Zo werken de orkestacademie en

Concertgebouw.

de Muziekkapel Koningin Elisabeth in Brussel regelmatig samen. Met het Conservatorium van Amsterdam heeft het

Familieconcert op 19 oktober 2014: Assepoester van Prokofjev

56

De Academie van het Koninklijk Concertgebouworkest

Koninklijk Concertgebouworkest een bijzondere band. Leden

biedt elk seizoen plaats aan enkele jonge, zeer getalenteer-

van het orkest werken drie maal per seizoen aan kamer

de musici, die deelnemen aan producties terwijl ze worden

muziekproducties, samen met leerlingen van de Sweelinck

begeleid door leden van het orkest. Samen met orkestleden

Academie, de nationale opleiding voor jong toptalent van

spelen ze kamermuziekconcerten op diverse locaties. De

het conservatorium. Ook stimuleert het Concertgebouw

orkestacademie heeft sinds zijn oprichting in 2003 al vele

orkest leerlingen om orkestrepetities te bezoeken en

succesvolle beroepsmusici afgeleverd. De meesten zijn in

worden er ontmoetingen met solisten georganiseerd.

57

Ten slotte biedt het Koninklijk Concertgebouworkest

Familieconcerten

kansen aan jonge dirigenten. Eens in de twee seizoenen

zondag 22 november | 13.30 uur *

organiseert het Koninklijk Concertgebouworkest een

Pepernoten voor groot orkest

masterclass directie. In 2012 werd die gegeven door Mariss

Rory Macdonald, dirigent

Jansons. Op vrijdag 3 april 2015 werkt Valery Gergiev samen

presentatie door orkestmusici

met het Concertgebouworkest om een drietal jonge direc-

Copland Jubilee Variation

tietalenten verder te helpen in hun carrière.

Britten The Young Person’s Guide to the Orchestra Woud sinterklaasliedjes in nieuw arrangement Debussy Fêtes uit ‘Trois Nocturnes’

Klassiek voor iedereen

zondag 13 maart | 13.30 uur *

Naast de familieserie (zie pagina 30) heeft het Concertgebouworkest nog andere manieren om een jong

Dansfeest met Bach

publiek te bereiken. Voor kinderen vanaf ca. zes jaar zijn


er de Familieconcerten, twee per seizoen, georganiseerd


in samenwerking met de Stichting Donateurs Koninklijk

Wilfried van Poppel, choreograaf

Concertgebouworkest. Op een speelse en interactieve


manier wordt symfonische muziek bij een jong publiek

Bach Suite nr. 4 in D, BWV 1069 * inloop en musici ontmoeten vanaf ca. 12.50 uur

geïntroduceerd. Op 22 november laat het orkest met dirigent Rory Macdonald horen hoe een melodie steeds weer heel anders kan klinken. Alle instrumenten komen langs,

Abonnementen informatie

en de kinderen mogen zelf sinterklaasliedjes meezingen.

Abonnementhouders kunnen tegelijk met hun series

Op 13 maart leidt Daniel Harding een feestelijk dansconcert

kaarten bestellen voor de Familieconcerten.

rondom de muziek van Johann Sebastian Bach.

Online kiest u zelf uw favoriete stoel in de zaal: www.concertgebouworkest.nl/series.

Speciaal voor de leerlingen van Nederlandse basisscholen

symfonie van talent

ontwikkelt het Koninklijk Concertgebouworkest een serie educatieve apps. Deze worden gratis ter beschikking gesteld aan de scholen. De eerste app in de reeks, gewijd aan Prokofjevs Peter en de wolf, verscheen in april 2014. Voor leerlingen van het voortgezet onderwijs is er On stage-backstage: repetitiebezoeken gecombineerd met een rondleiding door Het Concertgebouw. Ook zijn er

Unilever staat midden in de samenleving; met haar producten én door haar brede maatschappelijke betrokkenheid. Wij zijn er bijzonder trots op als hoofdsponsor van het Royal Concertgebouw Orchestra een bijdrage te kunnen leveren aan de verdere ontwikkeling van dit geweldige orkest. Beide partners streven ernaar tot de beste van de wereld te behoren, waarbij alles draait om passie, kwaliteit en toptalent.

workshops met concertbezoek. Beide vinden plaats in samenwerking met Het Concertgebouw. De Academie en de Familieconcerten worden gesteund door Stichting Donateurs en daaraan verbonden fondsen op naam. Lees meer over de educatieve activiteiten van het orkest op www.concertgebouworkest.nl/educatie.

Wij wensen alle bezoekers van het Royal Concertgebouw Orchestra een fantastisch en klankvol concertseizoen toe!

58

59

HET ORKEST OP REIS Ieder seizoen gaat het orkest meerdere malen op reis. Het Concertgebouworkest speelt in de meest prestigieuze concertzalen wereldwijd.

Het seizoen begint traditiegetrouw met een zomertournee langs Europese zalen en muziekfestivals, deze keer geleid door Daniel Harding. Verderop in het seizoen volgen altijd nog enkele kortere concertreizen binnen Europa, en een of meer tournees naar andere werelddelen. In november 2015/16 gaat het orkest met dirigent Gustavo Gimeno en pianiste Yuja Wang naar Japan en Taiwan. Waarom tournees? Algemeen directeur Jan Raes: ‘Muziek verbroedert en verbindt. Het orkest is een belangrijke culturele ambassadeur en wordt door alle belangrijke concertzalen uitgenodigd. Daar zijn we trots op en dat delen we graag met iedereen.’ Tournees hebben bovendien een positieve invloed op het orkest. Het spelen in andere zalen zorgt bij musici voor flexibiliteit, nieuwe perspectieven in het samenspel. Zo dragen tournees bij aan artistieke verdieping.

60

61

KONINKLIJK CONCERTGEBOUWORKEST

Cello

Basklarinet

Gregor Horsch

Davide Lattuada

Ambassadeurs

Sylvia Huang

Tatjana Vassiljeva

Fagot

Hedy d’Ancona

Mirte de Kok

Johan van Iersel

Sjoerd van den Berg

Junko Naito

Fred Edelen

Titeldirigenten

Louis de Bièvre

Benjamin Peled

Daniele Gatti, toekomstig chef-dirigent m.i.v. 2016/17

Kees Blekxtoon

Bernard Haitink, eredirigent Riccardo Chailly, conductor emeritus

Beschermvrouwe

Directie en Staf Algemene Zaken

Marketing en verkoop Wietske Kuiper

Jan Raes, algemeen directeur

Jacoba de Boer

Ronald Karten

Marjolein Schulting

Marieke Mulder

Gustavo Núñez

Personeel en Organisatie

Renske Vrolijk

Benedikt Enzler

Helma van den Brink

Marja Verhoogt

Mediaproducties

Nienke van Rijn

Arthur Oomens

Jos de Lange

Brigit van den Broek

Marcel van Tilburg

Jan Maarten Boll

Jelena Ristic

Chris van Balen

Contrafagot

Artistiek

Tourneezaken

Gerlach Cerfontaine

Valentina Svyatlovskaya

Jérôme Fruchart

Simon Van Holen

Joel Ethan Fried,

Else Broekman

Mariss Jansons, conductor emeritus

Walter Etty

Michael Waterman

Christian Hacker

adjunct-directeur

Inge Neijenhoff

Nikolaus Harnoncourt, honorair gastdirigent

Rokus de Groot

Tweede viool

Hoorn

Maartje-Maria den Herder

Félix Dervaux

Mieke Bleeker

Manon Wagenmakers

Hare Majesteit Koningin Máxima

Ton Hartsuiker

Henk Rubingh

Honorine Schaeffer

Laurens Woudenberg

Mark van Dongen

Stichtingsbestuur

Financiële administratie

Aukelien van Hoytema-van der

Caroline Strumphler

Julia Tom

Peter Steinmann

Michael Klier

Robbert Jan van der Maal

Wiet Pot, voorzitter

Beugel

Susanne Jaspers-Niesporek

Contrabas

Sharon St. Onge

Planning / Productie

Ilyas Bouharrou

Lodewijk Hijmans van den Bergh, vice-voorzitter

Cees van Lede

Anna de Vey Mestdagh

Dominic Seldis

Fons Verspaandonk

Frauke Bernds

Carolina Eschweiler-Kreeft

Paul Schnabel, penningmeester

Jan Willem Loot

Paul Peter Spiering

Thomas Brændstrup

Jaap van der Vliet

Lisette Castel

Noëlle Claessens-Houben

Thomas Brændstrup

Paul Luijten

Herre Halbertsma

Jan Wolfs

Paulien Weierink-Goossen

Karlijn Riedijk

Jacques Koekoek

Louise Fresco

Ruud van Ommeren

Marc de Groot

Mariëtta Feltkamp

Trompet

Orkestinspectie

Mieke de Louwer

Jan Hommen

Robert Reibestein

Arndt Auhagen

Carol Harte

Omar Tomasoni

Peter Tollenaar

Herman Rieken

Roelf Rogaar

Leonie Bot

Rob Dirksen

Hans Alting

Harriët van Uden

Yvonne van Rooy

Wim Scherpenhuijsen Rom

Sanne Hunfeld

Pierre-Emmanuel de Maistre

Bert Langenkamp

Fons van Westerloo

Tom de Swaan

Mirelys Morgan Verdecia

Georgina Poad

Trombone

Orkestbibliotheek

Jan Wolfs

Maarten van Veen

Sjaan Oomen

Nicholas Schwartz

Jan Willem Verloop

Jane Piper

Alexander van Wassenaer

Eke van Spiegel

Hans Zwarts

Annebeth Webb

Donateurs/

Fondsenwerving Wouter Steijn

Douwe Zuidema

Merel Geerlings

Bart Claessens

Marianne Butijn

Henriëtte Henny

Olivier Thiery

Jörgen van Rijen

Podiumstaf

Maurits Musch

Fluit

Nico Schippers

Johan van Maaren

Hanna Philips-de Man

Emily Beynon

Tenor-/Bastrombone

Ton van der Meer

Corporate Relations &

Joanna Westers

Kersten McCall

Martin Schippers

Jan Ummels

Orkestleden

Altviool

Julie Moulin

Bastrombone

Zakelijk

Ken Hakii

Mariya Semotyuk-Schlaffke

Raymond Munnecom

David Bazen,

Vesko Eschkenazy,

Michael Gieler

Piccolo

Tuba

adjunct-directeur

concertmeester

Saeko Oguma

Vincent Cortvrint

Perry Hoogendijk

Liviu Prunaru,

Frederik Boits

Hobo

Pauken

concertmeester

Roland Krämer

Lucas Macías Navarro

Marinus Komst

Marian van den Beuken

Tjeerd Top

Guus Jeukendrup

Alexei Ogrintchouk

Nick Woud

Akira Dieters

Marijn Mijnders

Jeroen Quint

Nicoline Alt

Slagwerk

Martijn Voorvelt

Ursula Schoch

Eva Smit

Jan Kouwenhoven

Mark Braafhart

Eric van der Wel

Althobo

Receptie

Marleen Asberg

Bence Major

Maaike van den Berg

Keiko Iwata-Takahashi

Martina Forni

Miriam Pastor Burgos

Herman Rieken

Inge Neijenhoff

Tomoko Kurita

Yoko Kanamaru

Klarinet

Harp

Tine Vlam

Henriette Luytjes

Vilém Kijonka

Olivier Patey

Petra van der Heide

Borika van den Booren

Edith van Moergastel

Hein Wiedijk

Gerda Ockers

Marc Daniel van Biemen

Vincent Peters

Es-klarinet

Christian van Eggelen

Jeroen Woudstra

Arno Piters

Eerste viool

62

Public Relations Anne Christin Erbe

= aanvoerder(s)

63

Sponsoring

Jan Meddens

RCO Editions brengt het

Concertgebouworkest bij u thuis

• Bekijk de concertregistraties • Luister naar de webradio • Laat u verrassen door vele lagen extra informatie

• Op uw iPad, desktop en via de airplay-functie ook op uw televisie Met RCO Editions heeft u de mooiste concertregistraties van het Koninklijk Concertgebouworkest altijd onder handbereik.

Probeer

RCO Editions nu 30 dagen gratis

www.rco-editions.com RCO Editions werd mogelijk gemaakt met steun van de Stichting Donateurs Koninklijk Concertgebouworkest

64

65

ALGEMENE INFORMATIE CONCERTEN IN HET CONCERTGEBOUW

ADRES

Tenzij anders aangegeven vinden de concerten plaats

Koninklijk Concertgebouworkest

in de Grote Zaal van Het Concertgebouw,

Jacob Obrechtstraat 51, 1071 KJ Amsterdam

Concertgebouwplein 2-6 te Amsterdam.

Postbus 78098, 1070 LP Amsterdam

Bij elk concertkaartje is inbegrepen:

telefoon 020 305 10 10

• Drankje voorafgaande aan concert

[email protected]

en in pauze (tenzij anders aangegeven)

www.concertgebouworkest.nl

• Garderobe

facebook.com/RoyalConcertgebouwOrchestra

• 25% korting in Q-park Museumplein

@RCOamsterdam

RUILSERVICE

ABONNEMENTEN & KLANTENSERVICE

Wilt u toch liever op een andere dag naar het concert?

www.concertgebouworkest.nl/series

Maak gebruik van de ruilservice!

[email protected]

www.concertgebouworkest.nl/ruilservice

telefoon 020 305 10 15 ma-vr 09.30-12.30 uur, 27 februari - 19 maart tot 17.00 uur

EXTRA SERVICE ABONNEMENTHOUDERS

LOSSE KAARTEN

• Mogelijkheid betaling in drie termijnen • Extra ruilservice: indien de online ruilservice geen

Losse kaarten (vanaf 1 juni 2015 voor seizoen 2015-2016)

uitkomst biedt, kunt u in de week van het concert

www.concertgebouworkest.nl

uw abonnementsconcert ruilen voor een ander concert

Concertgebouwlijn 0900 671 83 45

met hetzelfde programma, indien beschikbaar.

(dagelijks 10.00-17.00 uur, € 1 per gesprek) Kassa Concertgebouw (ma-vr 13.00-19.00 uur en za-zo 10.00–19.00 uur, indien geen avondconcert tot 17.00 uur) colofon samenstelling Marian van den Beuken redactie Martijn Voorvelt en Wietske Kuiper beeldredactie Anne Christin Erbe, Akira Dieters tekstbijdragen Thea Derks (pag. 14-16), Myrthe van Dijk (pag. 18-20), Agnita Menon (pag. 23-24), Henriëtte Posthuma de Boer (pag. 39-40) en Aad van der Ven (pag. 26-27) grafisch ontwerp Atelier René Knip en Olga Scholten lithografie en druk robstolk ®, Amsterdam fotografie Anne Dokter, Ronald Knapp, Simon van Boxtel, Marco Borggreve, Christina Chouchena, Rob Beltjens, Renske Vrolijk covertekst fragment uit volkslied Die Gedanken sind frei, als Lied des Verfolgten im Turm opgenomen in Des Knaben Wunderhorn. Alte Deutsche Lieder (samengesteld door Achim von Arnim en Clemens Brentano).

66

67

PLATTEGROND GROTE ZAAL

RAN G 1 PLUS RAN G 1 RAN G 2 RAN G 3 RAN G 4 rolstoelplaats

68

INHOUD. 4 Abonnementen: informatie en series 67 Algemene informatie 68 Plattegrond Grote Zaal 69 Concertkalender

Recommend Documents