Informatiebulletin Jaargang 1, nummer 1 Februari 2013 Vragen of opmerkingen zijn altijd welkom op

Ontwikkelingen COPE Zoals in de vorige nieuwsbrief aangekondigd, is het LO-RC voortaan geïntegreerd in het nieuwe Center for Operational Excellence (COPE). Het nieuwe centrum is bedoeld voor alle activiteiten en onderzoeksprojecten die in brede zin met het voortbrengen van producten en diensten te maken hebben. Denk aan Lean productie, productieplanning, voorraadbeheer, logistiek, supply chain management, asset management enzovoort. Het e-mail adres ([email protected]) is inmiddels aangepast op deze naamswijziging. Voortaan werken wij ook met een nieuw logo en een nieuwe huisstijl die in deze nieuwsbrief voor het eerst zijn gebruikt. Later dit jaar zal COPE de beschikking krijgen over haar eigen website.

Informatiebulletin Jaargang 1, nummer 1 Februari 2013 Vragen of opmerkingen zijn altijd welkom op [email protected]. Dit is de eerste nieuwsbrief van het Center for Operational Excellence (COPE), het nieuwe centrum van de Rijksuniversiteit Groningen. In deze nieuwsbrief besteden we aandacht aan de recente ontwikkelingen binnen het Center for Operational Excellence, de aankondiging van het COPE seminar op 23 mei, een oproep voor in-house activiteiten op 6 & 7 mei en een terugblik op de laatste Lean Operations Workshop. Verder is er nieuws over een door de vakgroep ontwikkelde POLCA workshop en over de mogelijkheid tot het gebruiken van een zogenaamde Lean Monitor. Daarnaast een interview met prof. dr. Ruud Teunter en promovendus Harmen Bouma en recent verschenen artikelen van hun hand. In volgende nieuwsbrieven zullen steeds andere onderzoekers centraal staan, zodat in de loop van de tijd alle expertisegebieden belicht worden.

Lidmaatschap van COPE COPE kent een andere tariefstructuur dan LORC. De voormalige LO-RC leden zijn hiervan al eerder op de hoogte gesteld. Er geldt met ingang van 1 januari 2013 een lidmaatschapsbijdrage van €1000 per jaar. Het lidmaatschap van COPE geeft toegang tot het stage+scriptieprogramma en andere activiteiten die exclusief voor leden worden georganiseerd. Tevens levert het lidmaatschap 50% korting op de openbare activiteiten van COPE zoals workshops en het seminar. Verder zal COPE in toenemende mate actief zijn in het initiëren van netwerkgelegenheden en van inspiratiemomenten. Hierbij moet worden gedacht aan rondleidingen voor COPE-leden bij een collega COPE-lid. Ook organiseren we in samenwerking met onze relaties "in-house dagen" waarbij bedrijven hun deuren open zetten voor studenten. Bedrijven komen hierdoor in aanraking met mogelijk toekomstige werknemers en studenten kunnen zich zo oriënteren op hun aankomende carrière. COPE streeft er bovenal naar om het lidmaatschap te laten uitmonden in een goede samenwerking tussen bedrijf en universiteit waarbij state-of-the-art onderzoek van de universiteit samenloopt met innovatie- en verbetertrajecten in de praktijk.

Inhoudsopgave Onderwerp Ontwikkelingen COPE COPE seminar 23 mei Oproep in-house activiteiten Terugblik Lean Operations Workhsop Interview prof. dr. Ruud Teunter Interview Harmen Bouma, Msc Polca workshop, nu ook in Spanje Lean monitor Artikelen vakgroep

Pagina nummer 1 2 2 3 3 4 5 5 6

1

Stage+scriptie programma Twee keer per jaar is er een ronde voor het stage+scriptie programma. Hierbij worden studenten gezocht voor de stageplaatsen die bedrijven beschikbaar stellen. Het doel is goede combinaties te creëren, zodat het bedrijf een project succesvol afrondt en de student succesvol een scriptie schrijft. Het stage+scriptie programma staat alleen open voor leden van COPE. Toch kunnen bedrijven die nog geen lid van COPE zijn, ook projecten indienen. Vanaf de start van het stage+scriptietraject worden zij dan automatisch lid van COPE en dat lidmaatschap is het eerste jaar gratis. De begeleidingsvergoeding voor COPE is €5000 per traject. Deze vergoeding wordt gebruikt voor de extra tijd die het starten en begeleiden van praktijkprojecten kost ten opzichte van theoretische scripties. We zitten momenteel midden in de laatste loodjes van de matching. In totaal zijn dit keer 18 projecten aangeboden door bedrijven. Een mooi aantal gezien de korte termijn waarop we deze eerste keer moesten schakelen. Bijna alle plaatsen zijn inmiddels ingevuld en de laatste paar verwachten we ook op zeer korte termijn te kunnen invullen. Over een aantal maanden zal de tweede ronde beginnen. Organisaties die afgelopen ronde een mailing hebben ontvangen en organisaties die expliciet hebben aangegeven hiervoor op de hoogte te blijven, zullen in de loop van maart door ons geïnformeerd worden over de mogelijkheden. Voor meer informatie aangaande deze, of andere onderwerpen kunt u terecht bij ons e-mail adres.

Het ochtendprogramma wordt verzorgd door COPE en zal bestaan uit een plenaire opening en verschillende parallelle sessies. Tijdens deze sessies zullen medewerkers van COPE en sprekers uit het bedrijfsleven verschillende sessies verzorgen over innovaties in productie en logistiek. Na de lunch zal het gedeelte dat wordt verzorgd door het LMN van start gaan. De precieze locatie staat nog niet vast, wel is duidelijk dat dit in het midden van het land zal zijn. Binnenkort zullen we u meer informatie toesturen over dit evenement en de wijze van aanmelding. Zet in ieder geval 23 mei alvast in uw agenda!

Oproep voor bedrijven voor inhouse activiteiten op 6 & 7 mei Op 6 en 7 mei 2013 zijn de "in-house dagen" waarbij bedrijven hun deuren open zetten voor studenten. Bedrijven komen hierdoor in aanraking met mogelijk toekomstige werknemers en studenten kunnen zich zo oriënteren op hun aankomende carrière. Wij willen u vragen of ook u hier aan wilt deelnemen met uw bedrijf. Er zijn twee opties: in-house events voor een groep van studenten waarbij studenten bijvoorbeeld kunnen werken aan een case, lezingen krijgen, en/of een rondleiding door het bedrijf. mee-loop dag voor individuele of kleine groep studenten met trainees of junior-medewerkers in het bedrijf om zo van nabij te ervaren hoe het reilen en zeilen op de werkvloer gaat. Mogelijke doelgroepen zijn studenten uit de masterprogramma's Supply Chain Management, Technology and Operations Management en Operations Research. Daarnaast bieden wij ook graag talentvolle en geïnteresseerde bachelorstudenten de kans om de activiteiten bij te wonen. Wij zijn benieuwd of u mogelijkheden ziet om op een van deze dagen activiteiten te organiseren.

Vooraankondiging COPE seminar op 23 mei 2013 Op 23 mei zal het eerste COPE seminar plaatsvinden. Deze dag zal samen met het ‘Lean Management Network’ (LMN, http://www.leannetwork.nl/) worden georganiseerd.

2

Als u interesse heeft, dan kunt u onder vermelding van een voorkeur voor datum, locatie, contactpersoon, gewenste doelgroep, maximum aantal deelnemers, en soort van activiteit(en), zich aanmelden via [email protected]. Wij nemen dan graag contact met u op voor een nadere afstemming. Uiteraard kunt u ook bij ons terecht indien u graag eerst nadere informatie ontvangt.

Naast het gebruikelijke programma op de eerste en tweede dag, bestond de derde dag nu hoofdzakelijk uit een QRM/POLCA workshop verzorgd door dr. Riezebos. Op pagina vijf van deze nieuwsbrief is hier meer over te lezen. De deelnemers bestonden ook dit keer uit managers van diverse bedrijven en studenten. Via deze weg wil COPE alle deelnemers en de docenten bedanken voor een opnieuw geslaagde workshop. De volgende Lean Operations Workshop staat gepland in september.

Bij overtekening zullen wij voorrang geven aan bedrijven die lid zijn van COPE, leden van onze raden van Advies en consortiumpartners in onderzoeksprojecten. De in-house activiteiten zullen in samenwerking worden georganiseerd met prof. dr. Iris F.A. Vis, Hoogleraar Industrial Engineering en Programmadirecteur MSc. Supply Chain Management en MSc. Technology and Operations Management en met TeMa, de vereninging voor studenten van onze Master opleidingen.

Terugblik Workshop

Lean

Operations

VSM sessie tijdens de workshop.

30, 31 januari en 1 februari jongstleden heeft er weer een Lean Operations Workshop plaatsgevonden. Het programma zag er als volgt uit: Programma 30 januari Lean Filosofie, Lean Principes en dilemma's Value Stream Mapping (VSM). 31 januari Continue Verbetering Continue Verbeteren in de industrie-sector. 1 februari POLCA Workshop Kaizen in de praktijk

Interview prof. dr. Ruud Teunter Het COPE wil door middel van interviews een beeld geven van de personen, de werkzaamheden en het onderzoek van de vakgroep Operations. Dit keer is het woord aan prof. dr. Ruud Teunter, hoogleraar Operations Research en tevens hoofd van de vakgroep. Ruud Teunter (1970) studeerde econometrie aan de Rijksuniversiteit Groningen en promoveerde in 1998 aan dezelfde universiteit. Hij werkte vervolgens bij universiteiten in verschillende landen en voorafgaand aan zijn huidige functie was hij hoogleraar aan de Lancaster University Management School. Ruud Teunter

Docent dhr. O. van Elk, Waste Fighters Institute Dr. Ir. I. ten Have, RuG dhr. O. van Elk S. Gorter, Geesink Nobra Dr. J. Riezebos, RuG dhr. O. van Elk

3

Waardoor is uw interesse gewekt voor het vakgebied Operations Research? Tijdens mijn studie Econometrie en Operations Research. Toen ik die afrondde was er een positie vrij op het deelgebied ‘servicelogistiek’. Later ben ik ook veel onderzoek gaan doen naar retourlogistiek. Deze mogelijkheden boden zich min of meer toevallig aan, maar trokken me ook omdat dit toentertijd opkomende gebieden waren die kansen boden voor veel (en leuke) ontwikkelingen. Ik heb me uiteindelijk meer toegespitst op de toegepaste Operations Research, dat zich bezig houdt met het toe- en aanpassen van bestaande technieken op nieuwe situaties. Dat betekent overigens niet dat ik mij alleen richt op het toepassen van mijn onderzoek, hoewel het leuk is om te zien dat dit af en toe gebeurt. Als wetenschappelijk onderzoeker probeer ik in eerste instantie methoden te ontwikkelen die huidige werkwijzen veranderen, ook als dat een meer fundamentele en langetermijnvisie met zich mee brengt.

Verder bestaan mijn taken bijvoorbeeld uit het (gezamenlijk) bepalen en bewaken van het strategisch belang en het bepalen van de samenstelling van de vakgroep. Wat moet de vakgroep volgens u uitstralen richting het bedrijfsleven en andere universiteiten? Onze vakgroep is één van de grootste van Nederland en zelfs in Europa en wij willen dan ook bij de top (blijven) behoren. We willen professionaliteit uitstralen, zowel op het gebied van onderwijs als op het gebied van onderzoek. Wat betreft het onderzoek streven we naar echte innovatie in combinatie met de eerder genoemde langetermijnvisie. Hier leveren wij onder andere een meerwaarde, ook voor het bedrijfsleven.

Interview Harmen Bouwma, MSc Harmen Bouma is promovendus aan de Rijksuniversiteit Groningen waar hij onderzoek doet onder begeleiding van Ruud Teunter. Hij heeft in 2009 zijn master Econometrics, Operations Research and Actuarial Studies afgerond en doet sindsdien onderzoek naar voorraadbeheersing en routeplanning.

Eén van uw laatste publicaties had de titel ‘A Two-step Method for Forecasting Spare Parts Demand using Information on Component Repairs ’ (op pagina zes) deze nieuwsbrief te vinden). Kunt u daar wat meer over vertellen? Binnen servicelogistiek hebben veel bedrijven te maken met een sporadische vraag naar bepaalde producten. Dit zorgt er voor dat veel standaard technieken voor het voorspellen van de vraag niet bruikbaar zijn. In de 80% procent minst bestelde producten zitten vaak veruit de meeste kosten. Er valt dus veel winst te behalen op dit punt. Wij hebben voor een bepaalde situatie een methode ontwikkeld voor dit probleem.

Jouw laatste uitgebrachte artikel is ‘The Routed Inventory Pooling Problem” (meer informatie hierover is op pagina zes van deze nieuwsbrief te vinden). Welk onderzoeksgebied behandel je hier? Mijn onderzoek richt zich op Inventory Pooling en Routeringsproblemen. Inventory Pooling streeft naar een efficiënter gebruik van voorraden door voorraad bij bijvoorbeeld een retailer te delen met andere retailers. Routeringsproblemen zijn supply chain problemen waar wordt gezocht naar een zo efficiënt mogelijke route langs verschillende locaties. Er is al veel onderzoek gedaan naar Inventory Pooling maar daarbij is het routeringsaspect buiten beschouwing gelaten. Ik richt me op de combinatie van de twee gebieden. Met andere woorden; hoeveel voorraad moet ik bij retailers neerleggen zodat niet alleen de voorraadkosten maar ook de bijkomende transportkosten worden geminimaliseerd.

U bent voorzitter van de vakgroep Operations. Wat houdt dat precies in? Onze vakgroep is een samenvoeging van het Operations Research gedeelte vanuit de econometrietak van de universiteit en het Operations Management gedeelte vanuit bedrijfskunde. De afgelopen jaren ben ik dan ook bezig geweest met deze transitie.

4

Kun je de belangrijkste bevindingen noemen? Aanleiding tot dit onderzoek is een noordelijke verf distributeur die periodiek langs een klein aantal retailers gaat om de voorraadniveaus te balanceren. De distributeur gebruikt daarbij een vaste route. Dit onderzoek is heel nieuw en het betreft complexe vraagstukken waardoor we klein moeten beginnen met een beperkt aantal retailers. Uit dit eerste onderzoek bleek dat er, zelfs als de route van tevoren is vastgelegd, veel winst valt te behalen met pooling.

Daarna is er een groot aantal verkennende case studies uitgevoerd bij bedrijven, die verbetering van hun doorlooptijd nastreefden. Ook is er een game ontwikkeld voor onderwijsdoeleinden, om studenten en andere deelnemers (van bedrijven en consultancybureaus) bekend te maken met de werking van Polca. Het QRM/POLCA principe krijgt ook in Spanje steeds meer aandacht. Zo ook bij Sergi Mussons, directeur bij Àurea Productiva, een Spaans consultancy bedrijf. Met de door dr. Riezebos aangeboden informatie over de eerder genoemde game hebben dhr. Mussons en zijn collega’s ook een Spaanse variant ontwikkeld, die ze toepassen bij bedrijven. Hij gelooft dat de ‘oude’ lean methodes niet meer voldoende zijn voor de flexibele hedendaagse markt. Via de volgende link een filmpje over de heer Mussons die de POLCA workshop doceert (in het Spaans);

Wat ben je van plan om te gaan doen als je bent gepromoveerd? Dan ga ik het bedrijfsleven in. Het ligt voor de hand om bij mijn vakgebied operations te blijven. Maar waar dat is, is nog niet duidelijk. Ik houd alle opties open.

POLCA workshop dr. Jan Riezebos ook in Spanje geïmplementeerd

http://www.youtube.com/watch?v=RkVKi3WwX PE

Een op de vakgroep ontwikkelde workshop (Die tevens in de eerder genoemde Lean Operations Workshop is gebruikt) aangaande QRM/POLCA wordt nu ook in Spanje gebruikt.

In hoeverre is uw bedrijf lean? Gebruik de Lean Monitor COPE en het Lectoraat Lean/World Class Performance van de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) werken samen in het ontwikkelen van een zelfdiagnose-tool voor bedrijven. Met deze tool kunnen managers inzicht krijgen in de mate waarin hun bedrijf gebruik maakt van lean principes. Ook wordt duidelijk welke elementen aandacht vragen in het bedrijf. De zelfdiagnose-tool is gebaseerd op basis van een gevalideerde vragenlijst. Bedrijven die meedoen, krijgen een rapport over de huidige en gewenste status van Lean Ontwikkeling in hun bedrijf. Het rapport geeft een grafisch en overzichtelijk beeld van het niveau van lean-implementatie. Ook kunnen scores vergeleken worden met gemiddeldes van andere bedrijven. De monitor is al zo'n 100 keer ingezet bij ongeveer 80 bedrijven. Diverse bedrijven laten de monitor invullen door een aantal managers in hun bedrijf. Dit levert zinvolle discussies op en vormt input voor strategiebesprekingen.

Polca is het instrument dat vanuit de Quick Response Manufacturing filosofie is ontwikkeld om in klantordergestuurde werkomgevingen de orderstroom te reguleren en zo korte en betrouwbare doorlooptijden te realiseren. Alleen merkte dr. Jan Riezebos en zijn collega’s dat er in Nederland nauwelijks kennis was van Polca. Vandaar dat zij in 2005 zijn gestart met een programma om de kennis over Polca te vergroten. Niet omdat het voor alle bedrijven de beste oplossing zou zijn, maar omdat het voor veel bedrijven die volgens lean/QRM principes hun productie willen verbeteren een geschikt alternatief zou kunnen zijn. Het programma om de kennis over Polca te vergroten bestond uit het maken van een toegankelijke Nederlandstalige publicatie waarin de werking van Polca werd uitgelegd.

5

De ontwikkeling van de Lean Monitor is onderdeel van een groter project dat uitgevoerd worden door de Hogeschool Arnhem Nijmegen. Dat project is gericht op het ondersteunen van het MKB in het opzetten en ontwikkelen van hun Lean/QRM (Quick Response Manufacturing) reis. Het project wordt voor een belangrijk deel gesponsord door het bedrijf Lean Improvers. Vanuit COPE zijn Jan Riezebos en Jos Bokhorst betrokken bij het project. Binnen de HAN zijn Aldert van der Stoel en Jannes slomp de trekkers.

The method is tested in an empirical, comparative study for a service provider in the aviation industry. Our results show that the two-step method is one of the most accurate methods, and that it performs considerably better than Croston’s method. Moreover, contrary to other methods, the two-step method can use information on planned maintenance and repair operations to reduce forecasts errors by up to 20%. We derive further analytical and simulation results that help explain the empirical findings. The Routed Inventory Pooling Problem Harmen W. Bouma and Ruud H. Teunter

Hebt u interesse om de monitor te gebruiken voor uw bedrijf, neem dan contact op met Aldert van der Stoel ([email protected]).

Pooling, a well-known concept in inventory control, is widely used to reduce stock levels at firms whilst providing good service. In the past decades it received a great deal of attention in literature. However, it has not been studied in combination with transportation. On the other hand, the rapidly expanding literature on Inventory Routing Problems deals with transportation and inventory control, but focuses on order frequency. This paper serves as an initial exploration of what we call Inventory Pooling and Routing Problems, a class of problems in which the pooling and routing decisions are integrated. Motivated by a real-life problem, we consider a setting with two identical retailers in a single period problem in which the routing decision is taken before the period starts. As the route for redistribution is fixed beforehand, we call this special case the Routed Inventory Pooling Problem. Cost expressions are derived for the routed (unidirectional) pooling policy, as well as the no pooling and complete pooling policies. A numerical investigation reveals that routed pooling is able to obtain most (80-90 per cent) of the pooling benefits, and leads to further insights on the best moment within the period to pool stock.

Literatuur Om een beeld te geven van het onderzoek dat wordt gedaan binnen de vakgroep Operations, worden er in elke editie een aantal samenvattingen geplaatst van recente artikelen. Vanwege de interviews, eerder in deze nieuwsbrief, dit keer een artikel van prof. dr. Ruud Teunter en een artikel van Harmen Bouma. Als u meer informatie wilt over onderstaande artikelen dan kunt u deze verkrijgen via ons e-mail adres. A Two-step Method for Forecasting Spare Parts Demand using Information on Component Repairs Ward Romeijnders, Ruud Teunter, Willem van Jaarsveld. , European Journal of Operational Research, 220: 386-393, 2012 Forecasting spare parts demand is notoriously difficult, as demand is typically intermittent and lumpy. Specialized methods such as that by Croston are available, but these are not based on the repair operations that cause the intermittency and lumpiness of demand. In this paper, we do propose a method that, in addition to the demand for spare parts, considers the type of component repaired. This two-step forecasting method separately updates the average number of parts needed per repair and the number of repairs for each type of component. 6