Info voor docenten die helpen met kiezen
De komende jaren heeft de timmerindustrie duizenden vakmensen nodig die het willen gaan maken. Die de modernste technieken willen leren van dit oeroude vak.
duurzaam leren, werken en ondernemen
houtdatwerkt.nl
de timmerindustrie is veelzijdig Je werkt met computergestuurde machines én met je handen.
Hout, dat werkt! Ideaal voor doeners die geen zin hebben in een grove bouwplaats. Duurzaam hout wordt steeds populairder. De branche groeit. Maar vergrijst tegelijkertijd. Binnen vijf jaar heeft de timmerindustrie 3.000 nieuwe vakmensen nodig op alle niveaus. Professionals die kunnen werken met geavanceerde technieken, en die hun handen uit de mouwen willen steken.
14
overzichtskaart er zijn acht opleidingscentra in nederland, hier vind je een handige overzichtskaart
06
het verhaal van mark
16
mark heeft van zijn hobby zijn werk gemaakt, lees hier hoe
12
opleiding in het kort hoe zien je jaren eruit als je een opleiding in de timmerindustrie gaat doen?
2
wat kan je doen? een overzicht van de verschillende opleidingen en wat deze inhouden
20
een dag met remco Remco doet de opleiding .... kijk hier hoe zijn dag eruitziet
3
Wat is er zo leuk aan werken in een timmerfabriek? Elke dag is hier anders. Ik werk met grote machines, maar sta ook op de montage.
De montage?
Schroeven, schilderen, werktekeningen lezen… Ik maak hier echt iets. Dat geeft voldoening.
En de mensen?
4
Heel gezellig! Ik werk meestal alleen, maar heb wel altijd mijn collega’s om me heen. Hard werken en ook veel lol maken. 5
‘Hout is mijn passie’ Zó gaaf. Als vakman maak ik spullen die elke dag gebruikt worden. Trappen, deuren, ramen. Stel je eens voor dat die er níet waren… Mijn werk is overal en altijd. Daar ben ik trots op.
6
7
INTERVIEW — MARK GAAT HET HELEMAAL MAKEN Ik werk de hele dag met hout en computergestuurde machines. De beste mix die er bestaat.
Leren uit een boek is niets voor mij. Maar ik werk straks mooi wel op hbo-niveau. Alles is heel modern Mijn opa was timmerman. Daarna mijn vader. En nu ik. Of het in mijn bloed zit? Ha, dat moet haast wel. Maar… hoe we nu werken is écht niet te vergelijken met vroeger. Sommige mensen hebben echt nog zo’n ouderwets beeld voor ogen. Een man met een potlood achter zijn oor, zaagsel op de grond, veel herrie. Dat is allemaal verleden tijd. De fabriek waar ik werk is fris, schoon en ruim. Én voor het grootste deel geautomatiseerd. Ik kreeg meteen een (goede) baan Ik heb meewerkend leidinggevende montage (niveau 4) gedaan. BBL. Dus 1 dag in de week naar school en 4 dagen werken. Het voordeel? Ik kreeg meteen een salaris. Wist je dat je hier beter verdient dan op andere plekken in de bouw? Nog voordat ik mijn diploma kreeg, bood mijn baas me al een baan aan. Geweldig! Want ik zit hier helemaal op mijn plek.
Ik geef leiding aan mijn team Als meewerkend leidinggevende ben ik verantwoordelijk voor mijn team. ’s Morgens zorg ik ervoor dat iedereen weet wat hij of zij moet doen. In de loop van de dag stuur ik bij, help ik een handje en los ik problemen op. Omdat ik zelf ook nog op de montage sta, weet ik precies wat mijn team voelt. Ik stop nooit met leren Ik ben behoorlijk ambitieus. Daarom doe ik nu allerlei cursussen. Lean Management bijvoorbeeld. Alles wordt betaald door mijn baas. Want ík word er beter van, maar hij ook. Straks zit ik op hbo-niveau. En het mooie is… ik leer het meeste in de praktijk. Je moet mij geen boek geven en zeggen: en nu leren. Ik ben iemand van de vloer. We maken hier honderden producten per week. Lekker binnen, lekker veel doen. Het is machtig om te zien dat de houten balken die aan de ene kant de fabriek in komen, er aan de andere kant als gave producten weer uitgaan.
Benieuwd naar Mark? Kijk op houtdatwerkt.nl 8
9
Meer dan ooit vragen klanten om maatwerk.
Ramen, trappen en deuren worden tot op de millimeter nauwkeurig ontworpen.
banenpool Een studie met werkgarantie, ideaal Machinaal houtbewerker Ben jij de machinaal houtbewerker die wij zoeken? Je bent verantwoordelijk voor de werkzaamheden aan de machines. En zorgt ervoor dat het magazijn optimaal in orde is. deze baan is in Weert
Montagemedewerker houten kozijnen Gezocht: ervaren en zelfstandige montagemedewerker voor houten kozijnen. Je doet zowel de voor- als afmontage van deuren, ramen, kozijnen, schuifdeuren, plinten, etc. deze baan is in Zevenbergen
Houtskeletbouw timmerman Wij zoeken per direct gemotiveerde en ervaren houtskeletbouw timmermannen. We zijn een bedrijf dat prefab houtskeletbouw-elementen maakt. deze baan is in Heerenveen
Meewerkend voorman productie
Een oeroud ambacht en de modernste technieken. Dát is de timmerindustrie.
Benieuwd wat Mark nog meer doet? houtdatwerkt.nl
Wij hebben een vacature voor een meewerkend voorman productie. Je geeft dagelijkse leiding aan een team van 17 medewerkers en zorgt onder leiding van de locatiemanager dat de kwaliteit en de kwantiteit gewaarborgd wordt. deze baan is in Drachten
BEKIJK alle banen op houtdatwerkt.nl! 10
11
INFO — OPLEIDING IN HET KORT
werkgarantie
e h c n a r b e d t r o k t e h n i
Prefabwoningen, gevels van Red Cedar, zelfs complete houten scholen… Nederland ontdekt steeds meer de voordelen van licht en flexibel bouwen. De voordelen van hout! De markt groeit. Maar vergrijst tegelijkertijd. Nederland telt op dit moment bijna 750 timmerfabrieken. Sommige klein, andere met een omzet van miljoenen. De komende vijf jaar zijn zeker 3.000 vakmensen nodig. Mensen met werkgarantie.
verborgen parel Bij het woord ‘fabriek’ denken mensen al snel aan herrie, viezigheid en lopendebandwerk. Dat is een timmerfabriek allemaal níet. De branche is hard bezig met werken aan haar imago, zodat mensen eindelijk weten waar de sector voor staat. Een frisse, veilige werkplek waar – letterlijk – gebouwd wordt aan een mooiere wereld. Breng eens een bezoek aan de fabriek bij u in de buurt!
12
Innovatie en automatisering
De eisen die consumenten en ketenpartners aan timmerwerk stellen, zijn hoog. Ze willen een snelle levering, hoogwaardige maatwerkproducten en een scherpe prijsstelling. Daarom staan innovatie en automatisering in de timmerindustrie centraal. Van werknemers wordt verwacht dat ze zich blijven ontwikkelen. Ook ná hun studie. De studenten van nu gaan een interessante carrière tegemoet.
machine of montage? Grof gezegd kent de timmerindustrie twee richtingen: 1.) Machinaal houtbewerken en 2.) Montage. Als machinaal houtbewerker werk je met grote, veelal -computergestuurde- machines. De machinaal houtbewerker maakt onderdelen. Bijvoorbeeld die van kozijnen, daken, ramen of trappen.
In de montage worden alle onderdelen in elkaar gezet. Denk aan het monteren van hang- en sluitwerk op een deur. Of het in elkaar zetten van een dakkapel. Er wordt verschil gemaakt tussen houtskeletbouw (grote producten zoals vloeren, daken en wanden) en gevelelementen (kleinere werkstukken zoals kozijnen, ramen, deuren).
Leren door te doen Timmerfabrieken zijn productiebedrijven. Er wordt gewerkt volgens een duidelijke structuur en hiërarchie. De opleidingen bereiden de leerlingen voor op een helder omschreven beroep. Aanleg en motivatie zijn belangrijk in de sector. Daarom begint elke studie met een intake bij het opleidingsbedrijf. Op welk niveau zit de leerling? En heeft hij talent voor het vak? Na deze nulmeting wordt bepaald of de student naar een leerbedrijf gaat, of dat hij eerst een basiscursus krijgt op het opleidingsbedrijf. De salarissen in de timmerindustrie (en dus voor bbl-studenten) liggen relatief hoog.
13
Er is altijd wel een opleiding in de buurt!
01
De leerlingen krijgen les op drie locaties. 1. het ROC (theorie) 2. het leerbedrijf (daar werken ze) en 3. het opleidingsbedrijf. Deze laatste is de basis van de opleiding. Hier kunnen leerlingen terecht met hun algemene vragen, maar ook krijgen zij hier extra training. Gemiddeld zijn leerlingen 20 – 25 dagen per jaar op het opleidingsbedrijf aanwezig.
02
03
04
05
01
technopark
05
Skrynmakker 1, 8447 GH Heerenveen www.technopark.nl
Pastoor Bruggemanlaan 33a, 6861 GR Oosterbeek www.revabooosterbeek.nl
06 02
espeq opleidingsbedrijven
06
W.M. Dudokweg 66,1703 DC Heerhugowaard www.espeq.nl
07
OBD-OPLEIDINGEN Gildenstraat 27, 7005 BL Doetinchem www.obd-opleidingen.nl
08 03
oct-rijssen
07
Reggesingel 52, 7461 AK Rijssen www.oct-rijssen.nu
04
swv houtindustrie midden nl Johan de Wittlaan 11a, 3445 AG Woerden www.swvhout.nl
14
revabo oosterbeek
sptm Nobellaan 27, 4622 AH Bergen op Zoom www.samenwerkingsverband.nl
08
BosMti Diensten BV De Huufkes 114-116, 5674 TM Nuenen www.bosmtigroep.nl
15
INFO — OPLEIDINGEN IN DE TIMMERINDUSTRIE
Assistent houtbranche (Niveau 1) Een doener die het leuk vindt om anderen te helpen.
jouw baan
Onder leiding van een vakman maakt en monteert de assistent houtbranche allerlei onderdelen. Daarnaast verzamelt en controleert hij gereedschappen. En helpt hij met het laden, lossen en vervoeren van producten. Deze studie duurt ½ tot 1 jaar.
wat kan je doen in de timmerindustriE? Allround montagemedewerker gevelelementen (Niveau 3)
Vervolgopleidingen Montagemedewerker, Machinaal houtbewerker
Montagemedewerker (Niveau 2) Een handige timmerman of -vrouw die het leuk vindt om een product in elkaar te zetten.
De montagemedewerker zet de onderdelen die hij van de machinaal houtbewerker heeft gekregen (zelfstandig) in elkaar. Lijmen, schroeven, verbinden… Ook plaatst hij materialen, zoals glas, scharnieren en ventilatieroosters. Hij maakt de boel dus echt af. Hij kan omgaan met verschillende machines en gereedschappen. Is hij klaar, dan kan het product naar de klant. Deze studie duurt 2 jaar.
Vervolgopleidingen Allround houtskeletbouwer, Allround montagemedewerker gevelelementen
Een maatvaste vakman of -vrouw die álles weet van monteren.
De allround montagemedewerker monteert de kleinere producten zoals ramen, kozijnen en deuren. Als vakman of –vrouw is hij niet alleen verantwoordelijk voor zijn eigen eindproduct, ook voor dat van zijn collega’s. Hij zorgt ervoor dat al het werk voldoet aan de hoge eisen die de fabriek stelt. Hij werkt snel, maar levert ook kwaliteit. Steekwoorden: nauwkeurig, netjes en geconcentreerd.
of
Deze studie duurt 3 jaar. Vervolgopleidingen Meewerkend leidinggevende montage timmerindustrie, Werkvoorbereider
of
Allround houtskeletbouwer (Niveau 3) Een precieze vakman of –vrouw die weet hoe je een vloer, dak of wand maakt.
Machinaal houtbewerker (Niveau 2) Een precieze techniek-liefhebber die werkt met computers en machines.
De machinaal houtbewerker maakt van de saaie balken die de fabriek binnenkomen onderdelen op maat. Daarvoor gebruikt hij grote (vaak dure) machines. Eerst verzamelt hij het juiste hout. Daarna geeft hij op de computer aan wat de machine moet doen. Is hij klaar, dan zet hij alles klaar voor de montagemedewerker.
De allround houtskeletbouwer maakt grote werkstukken. Wanden, vloeren en zelfs daken. Elk product moet helemaal goed zijn. Daarom werkt hij netjes, nauwkeurig en geconcentreerd. Soms werkt hij alleen, soms in een team. Dat hangt van het gewicht af. Als vakman of –vrouw is hij verantwoordelijk voor zijn eigen werk én voor dat van de medewerkers die hij begeleidt. Deze studie duurt 3 jaar. Vervolgopleidingen Meewerkend leidinggevende montage timmerindustrie, Werkvoorbereider
Deze studie duurt 2 jaar. Vervolgopleidingen Allround machinaal houtbewerker timmerindustrie 16
17
INFO — OPLEIDINGEN IN DE TIMMERINDUSTRIE
INFO — OPLEIDINGEN IN DE TIMMERINDUSTRIE
Allround machinaal houtbewerker timmerindustrie (Niveau 3)
werkvoorbereider (Niveau 4)
Een technische vakman of –vrouw die grote machines de baas is.
De allround machinaal houtbewerker werkt met grote machines. Schaven, zagen, frezen… Alles is tegenwoordig geautomatiseerd. Deze vakman of –vrouw weet niet alleen hoe hij alle machines bedient, ook hoe hij ze moet onderhouden. Hij kan goed werken volgens een werkopdracht en tijdsplanning, maar toont ook eigen inzicht. Hij begeleidt zijn collega’s en levert kwaliteit. Deze studie duurt 3 jaar.
Een sociale duizendpoot die met iedereen contact heeft.
De werkvoorbereider is van begin tot het eind bij een opdracht betrokken. Hij maakt ontwerptekeningen met AutoCAD, maakt berekeningen en offertes, doet de inkoop en bereidt de productie voor. Hij heeft een echte regelfunctie en zit aan tafel met de klant, de leveranciers en de mensen op de vloer. Deze studie duurt 4 jaar.
Vervolgopleidingen Meewerkend leidinggevende machinaal houtbewerken, Werkvoorbereider
Vervolgopleidingen Een interne vakopleiding zoals QRM of Lean, Bouwkunde (hbo), Technische bedrijfskunde (hbo)
Meewerkend leidinggevende montage timmerindustrie (Niveau 4) Een actieve leidinggevende met veel verantwoordelijkheid.
De meewerkend leidinggevende begeleidt zijn montageteam. Hij bereidt de machinale werkzaamheden voor en stelt zelf de productiemethode samen. Hij heeft veel kennis van zaken. Dus zijn er problemen, dan lost hij die op. Hij is de hele dag aan het schakelen en is erg flexibel. Omdat hij zelf meewerkt, weet hij precies wat er gebeurt op de vloer. Deze studie duurt 4 jaar. Vervolgopleidingen Een interne vakopleiding, Bouwkunde (hbo), Technische bedrijfskunde (hbo)
Bouwkunde (HBO) Een pro in de bouw, die werkt als manager of leidinggevende.
De bouwkundig ingenieur kent alle aspecten van de bouw. Werkt hij in de timmerindustrie, dan is hij gespecialiseerd in bijvoorbeeld ‘constructie’. De ingenieur neemt de grote beslissingen. Hij maakt beleid en staat aan de top van de industrie. Deze studie duurt 4 jaar.
Meewerkend leidinggevende machinaal houtbewerken (Niveau 4)
Technische bedrijfskunde (HBO)
Een slimme leidinggevende die alles weet van techniek.
Een econoom die weet hoe je een technisch bedrijf runt.
De meewerkend leidinggevende zorgt dat alle machinaal houtbewerkers weten wat ze moeten doen. Is er een probleem met een machine, dan weet hij hoe je dat oplost. Hij zorgt er ook voor dat iedereen veilig werkt en de hoge kwaliteit wordt gehaald. Omdat hij zelf ook nog vaak achter de machine staat, kent hij de praktijk goed.
De bedrijfskundige is breed opgeleid. Hij weet alles van techniek en management. Werkt hij in de timmerindustrie, dan is hij gespecialiseerd in bijvoorbeeld ‘productie’. Hij weet alles over bedrijfsprocessen en weet hoe je een timmerfabriek zo optimaal mogelijk kunt laten draaien.
Deze studie duurt 4 jaar.
Deze studie duurt 4 jaar. Vervolgopleidingen Een interne vakopleiding, Bouwkunde (hbo), Technische bedrijfskunde (hbo)
18
19
STUDENT IN BEELD — remco
weekagenda Remco Maandag
14:30 - 21:30 School (nl, engels, presentatie!)
toor 7:30 - 12:00 Werkvoorbereider op kan 12:30 vrij om te lunchen dinsdag
13:00 CNC werkplaats 7:30 Werkvoorbereider op kantoor 12:30-13:00 Schaften
voetbal!
16:30 Naar huis
woensdag
12:30 lunch!
7:30 CNC Werkplaats
16:30 huiswerkavond
13:00 CNC werkplaats donderdag
12:30 eten!
7:30 CNC werkplaats
13:00 CNC werkplaats 16:30 Naar huis
avondje samen met vriendin
vrijdag
12:15 Halve dag werken! 7:30 CNC werkplaats
Naar vriendin
zaterdag & zondag
10:00 verzamelen voetbal Feestje bij H!
Helpen klussen
Remco begon op niveau 2 en klom op naar niveau 4. Leren? Dat was niks voor mij. Ik heb VMBO kader gedaan en koos uiteindelijk machinaal houtbewerken (niveau 2). De andere opleidingen in de bouw vond ik niet zo aansprekend. Erg grof en ’s winters koud. Geef mij maar de techniek.
Bij het grote productiebedrijf waar ik ging werken, sprak ik met mensen die verder geleerd hadden. Erg inspirerend. Ik dacht: als zij het kunnen, dan kan ik het ook. En dus ging ik terug naar school om allround machinaal houtbewerker (niveau 3) te doen.
Ik ging machinaal houtbewerken (niveau 2) doen. Tijdens mijn studie leerde ik werken met CNCgestuurde machines. Super interessant. Op de computer programmeer je de opdracht, de machine voert die uit. Na een dag hard werken ben je helemaal voldaan. Dan ben je zó productief geweest!
Inmiddels vind ik het leuk om te leren! Het zal wel te maken hebben met ouder worden. Vorige week kreeg ik mijn diploma niveau 4. Inmiddels werk ik als werkvoorbereider. Ja, ik ben best wel trots. Ons bedrijf maakt 800 deuren per week. Als ik door de stad loop, zie ik vaak ‘onze’ deuren hangen. Dat geeft echt een kick.
Benieuwd naar Remco? Kijk op houtdatwerkt.nl 20
21
vakdocent IN BEELD — m. harmsen
ONLINE — HOUTDATWERKT.NL
Lees alles over de opleidingen
We halen het beste uit de leerlingen naar boven Mannes Harmsen is begeleider op regionaal opleidingsbedrijf Espeq. In de afgelopen 25 jaar zag hij de opleiding uitgroeien tot ‘serious business’.
Tegen de tijd dat het buiten koud wordt, stappen de bouwjongens nog weleens over naar het timmeren. En ook meubelmakers die niet houden van de eenzaamheid van hun ambacht zie ik hier regelmatig terug.
Ik ben een man van de praktijk. Ik heb gewerkt in een meubelwerkplaats, een timmerfabriek en heb zelfs een eigen bedrijf gehad. Met veel enthousiasme draag ik nu al jaren mijn kennis over op de volgende generatie.
De grootste misvatting die buitenstaanders van de timmerindustrie hebben, is dat het eentonig zou zijn. Er wordt juíst flexibiliteit en veelzijdigheid verwacht. Je moet meerdere machines en technieken beheersen, werktekeningen kunnen lezen en weten hoe je (technische) problemen opgelost. Het is met recht een vak in ontwikkeling. •
Ik heb jongens van verschillende bouwopleidingen onder mijn hoede. Ze werken door elkaar heen bij ons in de werkplaats. Daar hebben we werkbanken, allerhande gereedschappen, maar ook bijvoorbeeld een CNC gestuurde 4-zijdige freesmachine staan.
Benieuwd naar M. Harmsen? Kijk op houtdatwerkt.nl 22
Vind alle informatie op houtdatwerk t.nl
Informatie over duurzaamheid 23
Hout dat werkt is een initiatief van de timmerindustrie. Wij maken ons sterk voor duurzaam leren, werken en ondernemen. De wereld van hout verandert. En wij veranderen mee. www.houtdatwerkt.nl
