India nu. Fotoreportage: obesitas in india. Bikkelharde Didi zet strijd voort. Kinderarbeid in de schoenensector

Nr 199 september - oktober 2012

Indianu

Bikkelharde ‘Didi’ zet strijd voort Kinderarbeid in de schoenensector Indian Film Festival The Hague 3-7 oktober Doe mee aan jubileumnummer 200!

Fotoreportage: obesitas in india

Inhoud

Banerjee 1 jaar deelstaatpremier van West-Bengalen

‘Didi’ zet strijd voort 4 De eerste vrouwelijke deelstaatpremier van West-Bengalen heeft een familiair en populistisch imago, maar kan ook bikkelhard en strijdlustig zijn. De deelstaat lijkt de komende tijd verzekerd van politiek spektakel.

Weven voor toeristen op het platteland

'Bezoekers willen een verhaal horen’ 6

Kinderarbeid in de schoenensector 14

Hoge kijkcijfers voor ‘De Waarheid Overwint’

In Nederland zijn nog steeds schoenen te koop die gemaakt zijn door kinderen in onder andere India. Tientallen bedrijven werden aangesproken op de kwestie. Enkele bedrijven reageerden positief, maar de meeste schoenenbedrijven weigerden mee te werken en reageren niet of nauwelijks op vragen hoe zij kinderarbeid bestrijden.

In de zeer populaire talkshow Satyamev Jayate belicht Bollywood-ster en filmmaker Aamir Khan gevoelige kwesties. Het drama komt dit maal niet van overdadig acteerwerk, maar van verhalen die zich afspelen in de realiteit van het India van nu.

Doe mee aan jubileumnummer 200! 3 Jonge Indiase fotograaf toert door Europa

‘Ik fotografeer juist de mooie dingen’ 8

Obesitas in India

10

Talkshow belicht gevoelige onderwerpen 17

Colofon 20 India Toen

Darshini: India’s eigen fastfoodconcept 21 Nieuws in het kort 22

Rubriek

One in a billion 9

Fotoreportage

Agenda

24

Indian Film Festival The Hague

Meer dan alleen Bollywood 18 Van 3 tot en met 7 oktober zal Den Haag in het teken staan van Indiase cinema met het Indian Film Festival The Hague.

Lezersoproep voor nummer 200 De volgende uitgave van India Nu (novemberdecember) wordt het 200e nummer. En omdat India Nu niets is zonder haar lezers, vragen wij voor dit jubileumnummer ook jouw input!

Wat is je bijgebleven van de voorgaande nummers van India Nu? Wat zou je graag terug willen zien? Wat is jouw mooiste ervaring die je in India hebt beleefd? Heb je zelf een interessant artikel geschreven over India dat je zou willen publiceren? Laat het ons weten!

e tie van d Een selec gen en bijdra ingezond o w rden. bliceerd ber zal gepu r 15 okto actie voo re je r l u n Stu dianet. ianu@in d in r a a n ee met en doe m nummer jubileum 200!

Heb je mooie foto’s van India? Stuur dan je foto’s voorzien korte bijschriften in. India Nu heeft ook een pagina op facebook. Ga naar www.facebook.com/tijdschrift.indianu en sluit je aan! India Nu Nu || september september -- oktober oktober 2012 2012 India

3

Banerjee 1 jaar deelstaatpremier van West-Bengalen

« Banerjee trok zich er niets van aan en vergeleek critici met honden »

Kritiek

‘Didi’ zet strijd voort ‘Didi’- oudere zus - heet ze onder haar aanhangers. Een tedere koosnaam die haar familiaire, populistische imago weergeeft. Tegelijk weerspiegelt de staccato klank die de aanduiding kan hebben als je het uitspreekt iets heel anders: het strijdlustige, het bikkelharde. Beide kanten tekenen het uitgesproken karakter van de eerste vrouwelij ke deelstaatpremier van WestBengalen, Mamata Banerjee.

I

In mei 2011 versloeg ze met haar Trinamool Congres (TMC) de regerende communistisch-marxistische partij CPI(M). Daarmee kwam na 34 jaar een einde aan de langstzittende democratisch gekozen communistische regering ter wereld. Met deze bewonderenswaardige overwinning kreeg zij een plaats op de lijst van Time Magazine met de honderd meest invloedrijke mensen ter wereld. Naast haar overwinning van vorig jaar heeft zij deze plaats ook te danken aan Time’s voorspelling dat Banerjee wel eens een grotere rol in de landelijke politiek zou kunnen spelen in de toekomst. Al veertig jaar was zij politiek actief en de laatste jaren voerde zij met wisselend succes felle oppositie tegen de CPI(M). Nu de overwin-

4

India Nu | september - oktober 2012

ning dan eindelijk binnen was, was zij niet van plan om rustig af te wachten. Vastberaden en voortvarend ging zij aan het werk.

Eerste maatregelen Banerjee maakte bekend de deelstaathoofdstad Kolkata een ander aanzien te zullen geven. Overheidsgebouwen, taxi’s, stoepranden en bruggen moeten een lichtblauwe kleur krijgen. Dat zal niet in één keer gebeuren, maar in de loop van regulier onderhoud. Ook heeft zij particulieren opgeroepen om hun huizen en bedrijven lichtblauw te schilderen. De kleur is niet toevallig gekozen. Lichtblauw verwijst naar het motto van de regering van Banerjee: the sky is the limit. Andere cosmetische veranderingen die zij in de stad wil doorvoeren, zijn meer patriottisch van aard. Zo moet meer kennis verspreid worden over de Bengaalse cultuur. Dat wil zij onder meer doen door uit stoplichten Bengaalse muziek te laten klinken, zoals Rabindra Sangeet. Ook moeten de namen van metrostations veranderen in die van Bengaalse zangers, dichters, vrijheidsstrijders en religieus leiders. Haar plan om Kolkata lichtblauw te laten schilderen werd nog ontvangen met hoongelach van tegenstanders. Reacties op de verandering van namen van metrostations waren sterker, ook van haar coalitiegenoot Congrespartij die het onacceptabel vond dat namen van Congresleiders worden vervangen door die van regionale beroemdheden. Banerjee kaatste de bal terug door te beweren dat in het hele land bruggen, wegen en gebouwen zijn genoemd naar Congresleiders en dat er ook ruimte voor anderen moet zijn.

Verzet binnen en buiten de coalitie kwam pas echt op gang door plannen om het onderwijs drastisch te herzien. Zo moest Karl Marx verdwijnen uit de Bengaalse schoolboeken. Maar, zo luidde de kritiek, het 34 jaar lange communistisch-marxistische bestuur van de CPI(M) is deel van West-Bengalen en kan niet uit de deelstaat worden weggesneden door het uit schoolboeken weg te poetsen. Banerjee was niet onder de indruk. Haar minister van Voedsel, Jyotipriya Mallick, riep bij een partijbijeenkomst TMC-leden op om niet met mensen uit linkse partijen zoals de CPI(M) te trouwen of zelfs maar om te gaan. Door met hen thee te drinken of naar de markt te gaan, zouden TMC-leden geestelijk verzwakken en niet met volle kracht de strijd kunnen aanbinden met de CPI(M), om die partij te isoleren na het ‘34 jaar lange wanbestuur’. Van binnen en buiten de coalitie werd geschokt gereageerd op deze uitspraken, die Banerjee niet corrigeerde en die Mallick niet terugnam. Banerjee snoerde critici resoluut de mond. Moleculair bioloog Partho Sarathi Ray nam volgens de politie deel aan een protestmars tegen afbraak van sloppenwijken en viel agenten aan. Hoewel hij zelf zei op de dag van de demonstratie niet in de stad te zijn geweest, arresteerde de politie hem een aantal dagen later. Een groep van vijftig academici uit binnen- en buitenland schreef een brief aan de Indiase premier Manmohan Singh om aan te dringen op vrijlating van de gerespecteerde wetenschapper. Pas na tien dagen kwam hij daadwerkelijk vrij. In een ander incident werd professor Ambikesh Mahapatra van de universiteit van Jadhavpur aangevallen door TMC-leden en daarna door de politie gearresteerd vanwege een cartoon die hij van Banerjee had gemaakt en via Facebook had verspreid. Hij moest zelfs een nacht in de cel doorbrengen terwijl de aanvallers vrijwel meteen werden vrijgelaten. Ditmaal kwamen uit heel India geschokte reacties: de vrijheid van meningsuiting in ’s werelds grootste democratie zou op het spel staan. Maar Banerjee trok zich er niets van aan. Eerst vergeleek zij critici met honden. Daarna noemde zij kritische studenten op een bijeenkomst ‘maoïstische opstandelingen’ en liet zij de aanwezige politie foto’s van hen maken. Later zei ze juist dat kritiek haar blij maakt omdat het haar naar eigen zeggen laat zien dat zij het juiste pad volgt.

Land terug naar boeren De grootste uitdaging voor het vervolg van Banerjee’s politieke toekomst als deelstaatpremier is de economie. Zij is groot tegenstander van rechtstreekse buitenlandse investeringen in de detailhandel. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton bracht tijdens haar rondreis door India speciaal een bezoek aan Banerjee om dit punt te bespreken. Buitenlandse investeerders

hebben veel interesse in de grote afzetmarkt in India, die is ontstaan door de groei van de middenklasse in de jaren negentig, ook in West-Bengalen. Maar Banerjee vreest dat buitenlandse investeerders teveel macht over de deelstaat krijgen. Tegelijk zal de economie van West-Bengalen aangetast worden als er niets gebeurt. Maar er is meer aan de hand. Een van de eerste dingen die Banerjee wilde doen als deelstaatpremier was teruggeven van land aan boeren die gedwongen waren geweest om in ruil voor beperkte compensatie hun land af te staan voor de komst van industrie bij de stad Singur. West-Bengalen moest van de jonge garde binnen de CPI(M) moderniseren en grote bedrijven aantrekken om de economie een impuls te geven. Daartoe werden speciale economische zones (zie ook het artikel ‘Moderne ambities bedreigend voor boeren’ in India Nu 176) aangewezen naar Chinees model. De landonteigening liep uit op een nachtmerrie voor de CPI(M). Banerjee wist veel boeren te mobiliseren. Bij de protestmarsen vielen doden door politiekogels, wat olie op het vuur van het conflict gooide. De CPI(M) moest haar plannen aanpassen en belangrijke investeerders in de deelstaat, zoals het Indiase bedrijf Tata dat er een autofabriek bouwde, haakten af vanwege het slechte investeringsklimaat dat was ontstaan. Door haar harde strijd tegen deze landonteigening toonde Banerjee zich zowel een vechter als humaan. Dat heeft haar bij de deelstaatverkiezingen van 2011 veel stemmen opgeleverd. De teruggave van land aan boeren verliep minder soepel dan zij had gehoopt. Veel land dat werd teruggegeven, is voor langere tijd onbruikbaar voor landbouw omdat er gebouwd is en de grond vervuild bleek. Veel ander land kon nog niet worden teruggegeven vanwege langlopende juridische procedures.

Spektakel Banerjee is een politica met twee heel verschillende kanten gebleken, die beide samenkomen in haar koosnaam didi. Aan de ene kant is zij strijdlustig, bikkelhard en maakt zij vele vijanden, ook al lijkt zij zich daar niets van aan te trekken. Het aangaan van conflicten is vele jaren haar strategie en natuur geweest. De staccato klank die haar koosnaam didi bij het uitspreken kan hebben weerspiegelt dat treffend. Aan de andere kant is Banerjee de beminnelijke volkspolitica die dichtbij haar achterban staat en voor hen door het vuur gaat. Didi, de oudere beschermende zus. Haar uitdaging zal zijn om haar achterban, waaronder veel boeren die zij ten koste van de CPI(M) de partij binnenloodste, niet van zich te vervreemden. Uitdagingen is Banerjee altijd aangegaan, maar zelden door aardig te doen. Dat belooft meer politiek spektakel en het zal er niet saaier op worden in West-Bengalen. Fekke de Graaf


5

‘Bezoekers willen een verhaal horen’

Opium

India is in opkomst, niet alleen op economisch gebied. De toeristenbranche in India professionaliseert steeds meer. Ook op het onderontwikkelde platteland. ‘Hoe langer de toeristen blijven zitten, hoe meer ik verkoop.’

Z

ijn vrouw was vijftien toen ze trouwden. En nee, hij koos haar niet zelf uit. ‘Dat doen onze families voor ons.’ Lildser Prajapati (30) kijkt ongemakkelijk op de vraag of hij haar wel leuk en mooi vond. ‘Natuurlijk.’ Hij kijkt moeilijk. ‘Dat hoor je niet te vragen, ze is een goede vrouw.’ Prajapati wijst dan naar zijn weefgetouw. ‘Zal ik nu beginnen met de demonstratie?’ Prajapati woont op het platteland van de deelstaat Rajasthan en weeft Indiase kleden. Al achttien jaar. Behendig steekt hij de draad door het weefgetouw. In het Engels dreunt hij wetenswaardigheden op. Twee personen weven tien dagen voor een groot kleed. Zo’n kleed kost maar achtduizend roepie (115 euro). Een klein kleed kost maar 2.500 roepie (36 euro). Zijn levensonderhoud kost ongeveer twee euro per dag, maar dat vertelt hij er niet bij. ‘Je hoeft niets te kopen,’ benadrukt hij, terwijl hij stapels kleden uitspreidt op de grond. ‘Wil je meer zien? Andere kleuren?’

Kleden met een verhaal Hij verkoopt goed. Elke week komen zo’n veertig westerse toeristen langs, met speciale ‘countrytours’. In auto’s met airconditioning maken ze een rondje op het platteland. Eerst langs de pottenbakker, dan lunchen bij een bedoeïenenfamilie en tot slot zijn weverij. Overal kunnen ze spullen kopen. En dat doen ze grif. Prajapati verkoopt elke week ongeveer tien kleden. ‘Toeristen willen iets authentieks mee terug nemen naar huis. Mijn kleden zien ze gemaakt worden, ik vertel er een verhaal erbij.’ En dat verhaal vertelt hij graag. Over zijn 97-jarige grootmoeder, die hem het vak leerde. Over zijn broer Roopraj Prajapati, die de coöpera-

6


Jonge fotograafop het pla WevenIndiase voor toeristen toert door Europa foto’s: FairMail

foto’: Charlotte van 't Wout

Weven voor toeristen op het platteland

hutje, zijn broer met zijn gezin in het andere hutje. Hun kinderen gaan nu naar de dorpsschool, een paar kilometer lopen van hun huis, maar veel leren ze daar niet. De leerkrachten hebben zelf nauwelijks educatie genoten en de meeste kinderen zullen zo snel mogelijk moeten meehelpen met geld verdienen. Ook zijn kinderen leert hij over een paar jaar weven. ‘Het is een goede business.’

« Hoe langer ze blijven zitten, hoe meer ik verkoop »

tie achttien jaar geleden startte. ‘Vijftig arme gezinnen zijn bij ons aangesloten. Ze kunnen geen Engels, daarom verkopen wij hun kleden.’ Geroutineerd wijst hij plekjes aan waar mooie foto’s kunnen worden gemaakt. Voor zijn hutje van koeienstront. Hij achter zijn weefgetouw. Een foto van de waterput. Zijn terrein is keurig aangeharkt, de toeristen mogen zitten op bankjes en krijgen chai.

Niet makkelijk Maar de werkelijkheid is anders. Terwijl Prajapati een groep toeristen uitzwaait, slentert hij terug naar de schaduw en gaat zitten. Leuk vindt hij weven niet. ‘Elke dag hetzelfde.’ Hij slaat op zijn knieën. Die gaan eraan kapot. ‘Ik zit elke dag in kleermakerszit, ze krijgen niet genoeg beweging.’ Hij wijst op zijn bril. ‘Die heb ik gekregen van de dokter. Dit werk is niet goed voor je ogen, terwijl je heel precies moet zijn.’ Zijn vrouw werkt elke dag op het platteland, verbouwt sesamzaad en raapt koeienstront. Ze wonen met z’n tienen in twee hutjes. Hij met zijn vrouw, zijn 2-jarige zoontje en babydochtertje wonen in het ene

Prajapati is nog nooit ver van zijn dorp geweest. Treinen kent hij niet, wel heeft hij eens in een bus gezeten. Hij stapt op een hutje af en laat zien waar hij woont. In de donkere hut valt alleen licht binnen door de deuropening. Hij is, net zoals de meeste Indiërs, hindoe. In een uitsparing is plek gemaakt voor zijn goden, er brandt wierook. ‘Dit is mijn lievelingsgod’, hij wijst op Ganesha, de god met olifantenhoofd, onder andere beschermer van reizigers. ‘Hij brengt mij nieuwe toeristen.’ In de hoek staat een trechter om opium mee te roken. Hij zegt dat zijn opa dat gebruikt, en ontkent zelf te gebruiken. ‘Slecht voor je gezondheid.’ En na even aarzelen: ‘Fotografeer maar niet.’

Foto? Zoveel u wilt!

In de waterput wordt elke maand vers water gestort door een vrachtwagen. Ook gas wordt langs gebracht, maar is nu al een paar dagen op. Vrijdag verwachten ze de vrachtwagen. Hopelijk kunnen ze dan weer koken. En belangrijker nog: thee zetten voor de toeristen. ‘Want hoe langer ze blijven zitten, hoe meer ik verkoop.’ Dan komt er een nieuwe auto met toeristen aan. Ze stappen uit, lopen nieuwsgierig rond. Snel hangt hij een kleed voor de ingang van de hutjes, en stuurt de toeristen naar het weefgetouw. ‘Deze kant op. Welkom op mijn weverij. Zal ik wat kleden laten zien? Ik heb echt mooie erbij zitten.’ Hij gaat zitten achter zijn weefgetouw, en glimlacht vriendelijk in de richting van de cameralens die een toerist op hem richt. ‘Foto? Natuurlijk. Zoveel u wilt.’ Charlotte van ’t Wout Deze publicatie komt tot stand in het kader van het Beyond (y)our World-programma van lokaalmondiaal, en wordt uitgevoerd met financiële ondersteuning van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Dhiraj Kannaujia

‘Ik fotografeer juist de mooie dingen’ Fietsend komt Dhiraj Kannaujia (19) aan bij het restaurant op de NDSM-werf in Amsterdam, klaar voor de aftrap van zijn Europese tournee. In juni en juli reist hij drie weken door West-Europa voor marktonderzoek en de promotie van het bedrijf waarvoor hij fotografeert.

V

anavond laat Dhiraj het publiek kennismaken met zijn foto’s en zijn werk voor FairMail. Via een familielid kwam hij in aanraking met het bedrijf. ‘Mijn neef had een afspraak voor een gesprek met FairMail en ik ging met hem mee’, vertelt hij. Ik heb gezegd dat ik graag wilde leren fotograferen, ik had geen idee hoe het moest.’ Dhiraj werd geselecteerd voor het project waarbij jonge fotografen delen in de opbrengsten van hun ansichtkaarten, en kon daardoor stoppen met zijn werk in een cybercafé. ‘Overdag ging ik naar school en daarna werkte ik van acht uur ’s avonds tot acht uur ’s ochtends in het café. Ik verdiende erg weinig geld en sliep heel slecht. Met het fotograferen was ik maar twee tot drie uur per dag bezig.’ Dhiraj kreeg drie keer per week les van vrijwilligers. Trots laat hij een kaart zien met babykleertjes aan een waslijn. ‘Deze heb ik bij mij thuis gemaakt, voor de opdracht ‘new baby’. Hij fotografeert


7

One in a billion India telt meer dan één miljard mensen. Wie zijn ze? En wat doen ze iedere dag? De redactie vraagt het hen voor u Dhiraj aan het werk

Een van Dhiraj's foto's

overal in zijn woonplaats Varanasi. ‘In het begin wilden de mensen niet op de foto. Ze zijn eraan gewend dat toeristen hen fotograferen vanwege hun armoede en dat willen ze niet. Maar wij fotograferen juist de mooie dingen. Nu vinden mensen het niet erg meer. Inmiddels weet bijna iedereen wie wij zijn, alleen de mensen die ons niet kennen zeggen er iets van.’

Daglicht

Pensioen Toen hij 19 werd, moest Dhiraj stoppen met het maken van ansichtkaarten. ‘Een maand geleden ben ik met pensioen gegaan’, lacht hij. ‘Ik mag geen nieuwe kaarten meer maken. Andere jonge mensen mogen nu weer verder gaan met het project.’ FairMail bood hem ander werk aan en Dhiraj is nu assistent-manager. Zo vertaalt hij tijdens de workshops en zorgt hij voor het uploaden van de foto’s naar FairMail. Nu is hij in Nederland om marktonderzoek te doen en FairMail te promoten. ‘Ik ga onderzoeken welke kaarten goed verkopen en welke minder goed. Dat ga ik vertellen aan mijn collega’s in India. Ik ga winkels bezoeken en met distributeurs praten. En een beetje van Europa bekijken natuurlijk.’ De 16-jarige fotograaf Anil, een collega van Dhiraj, zou meegaan op reis maar kreeg zijn paspoort niet op tijd. Het overkwam Dhiraj vorig jaar. ‘Ik zou in mei naar Nederland gaan, maar kreeg mijn paspoort pas in augustus. Het visum was nu gelukkig geen probleem, wel moest ik allerlei vragen beantwoorden op het vliegveld in Delhi en in Amsterdam. Ik was opgelucht toen ik eenmaal door de douane heen was.’ Dhiraj laat enthousiast zijn camera zien. ‘Ik ga veel foto’s maken. Ik fotografeer alles wat ik leuk vind, vooral landschappen. De combinatie van sluitertijd en diafragma vind ik interessant om mee te experimenteren.’

88

IndiaNu Nu| |september september- oktober - oktober2012 2012 India

Zijn deelname aan het project van FairMail heeft Dhiraj veel opgeleverd, meent hij. ‘Ik heb nieuwe vaardigheden geleerd. Mijn Engels is veel beter geworden. Het geld dat ik verdiend heb, wil ik gebruiken voor mijn studie. Ik wil IAS-officer worden, dat is de hoogste politieofficier in India.’ De jonge fotograaf is net klaar met school en gaat zich voorbereiden op het toelatingsexamen voor deze opleiding. ‘In India is er veel mis in de samenleving. Ik wil eraan bijdragen dat dit stopt.’ Hij verwacht een mooie tijd te gaan krijgen in de landen die hij gaat bezoeken. Wat hem het meest verwondert in Nederland is het lange daglicht. ‘Ik mailde gisteravond aan mijn vrienden dat het nog licht was. Ze geloofden me niet.’ Jeannette van der Burgh Actie voor India Nu-lezers: vul bij een bestelling op www.fairmail.info bij kortingscode ‘indianu’ in en krijg 25% korting op alle fairtrade-kaarten van FairMail.

Sunil Chaterjee (53) werkt in Vietnam voor een Indiaas bedrijf dat gespecialiseerd is in ICT voor ziekenhuizen. Hij benadrukt de sociale inborst van Indiërs, maar ziet tegelijk het gevaar van het informele: door gebrek aan zakelijkheid is alles niet altijd even transparant. Wat heb je gedaan vandaag en wat zijn je plannen voor de rest van de dag? Vandaag ontmoet ik zakenpartners met wie ons bedrijf veel samenwerkt. Wij zijn gespecialiseerd in ICT voor ziekenhuizen. Door toenemende welvaart komen er meer particuliere klinieken in Vietnam. Dat is onze markt. In India doen wij de ICT van veel ziekenhuizen. Maar wij exporteren onze kennis dus ook naar andere landen zoals Vietnam. Ik woon en werk nu drie jaar in Hanoi. Wat ga je de rest van de week doen? Ik heb altijd veel afspraken. Contacten leggen en onderhouden is een belangrijk deel van mijn werk. Zowel formeel als informeel. Zo bezoek ik deze week een congres met een aantal Vietnamese ziekenhuisdirecteuren over modernisering van zorg. Daar geef ik een presentatie over ICT. In de avonden zijn er etentjes en bezoeken wij karaokebars. Ik vind karaoke vreselijk maar in zo’n bar worden veel zaken gedaan, dus ik ga daar altijd naartoe. Wat maakt je trots Indiër te zijn? Indiërs zijn sociale mensen. Wij houden ervan om contact te hebben met anderen. Dat is ook de basis van de handelscontacten die wij hier hebben. Op het informele vlak zijn wij sterk. Wij hebben veel concurrentie van Chinezen. Zij zijn op het formele vlak beter.

Zij leggen op een andere manier contact dan wij Indiërs. Ik ben trots op onze sociale basishouding. Dat biedt ons veel mogelijkheden om ons in de wereld te bewegen. Want ondanks alle moderniseringen is sociaal contact de basis van alle ontwikkeling.

« Weten jullie dat veel schoolkinderen in India leren over een beroemde Nederlander? » Waarover ben je bezorgd als Indiër? De keerzijde van onze affiniteit met het informele is dat wij niet zakelijk genoeg zijn. Veel transacties zijn niet transparant. Dat maakt de handel, maar ook de politiek, schimmig. En het biedt een voedingsbodem voor corruptie. Het is onduidelijk wie verantwoordelijk is voor bijvoorbeeld financiële verliezen van bedrijven. Dat maakt ons kwetsbaar als samenleving. Wat doe je over tien jaar? Ik hoop over tien jaar in een land waar ons bedrijf actief is, directeur te zijn. In Vietnam of ergens anders. Als directeur zou ik hard werken om het bedrijf zakelijker en transparanter te maken.

Hoe zie je India over twintig jaar? India zal blijven groeien als regionale grootmacht en de samenwerking blijven zoeken met andere landen. Maar India zal China niet voorbij kunnen streven. Dat moeten wij accepteren. Ik verwacht een lange burgeroorlog in Pakistan waar India veel hinder van zal hebben door bijvoorbeeld vluchtelingen. Het lijkt mij uitgesloten dat voor Kashmir in de komende twintig jaar een oplossing zal worden gevonden. Is er iets dat je aan de Nederlandse lezers wilt vertellen? Het valt mij op dat veel westerse mensen India nog steeds vooral zien als een arm land. Dat kwetst mij. Ja, er is armoede en er moet veel gebeuren om dat te veranderen. Maar er is veel ontwikkeling in het land, waar mensen uit alle lagen van de bevolking van meeprofiteren. En nog iets. Weten de mensen in Nederland dat veel schoolkinderen in India leren over een beroemde landgenoot van jullie? Een jongetje dat door zijn vinger in een lekkende dijk te steken zijn medemensen redde. Indiërs houden van heldenverhalen. Kinderen krijgen geen genoeg van dit verhaal! Fekke de Graaf


9

Fotoreportage Tekst en foto’s: Marleen Hoftijzer

De opkomst van obesitas in de sloppenwijken van ontwikkelingslanden is een enorm probleem, ook in India. Fotografe Marleen Hoftijzer heeft het tot onderwerp van haar werk gemaakt en trok door India’s sloppenwijken om deze ‘welvaartsziekte’ in beeld te brengen.

Obesitas in India 10


D

e fotoserie Obesitas in India is onderdeel van Globesity - een multi media- en tevens mijn examenproject, waarbij het ontstaan van overgewicht in ontwikkelingslanden centraal staat. Een aantal van die landen, Brazilië en India bijvoorbeeld, kampt met een dubbele belasting: de ondervoeding wegwerken én mensen op gezonde en gevarieerde voeding doen overschakelen. Ondertussen blijft het Westen haar consumptiegewoonten en -goederen exporteren naar deze landen. Obesitas wordt daar zij aan zij met flatscreens ingevoerd. Daarnaast heeft de verstedelijking en het gebrek aan openbare ruimte, beweging en gezonde voeding een leefomgeving gecreëerd die contraproductief is voor een gezond lichaamsgewicht.

In India In januari 2012 ben ik naar India afgereisd om de oorzaken en gevolgen van obesitas in beeld te brengen. Ik heb contact gelegd met ziekenhuizen en diabetesklinieken in New Delhi en Mumbai en ben wekenlang door sloppenwijken getrokken, zowel in grote steden als in kleinere dorpen. Daar ontdekte ik dat de bevolking zich totaal niet bewust is van de eigen eet- en leefgewoonten, in tegenstelling tot Nederland, waar we worden doodgegooid met voorlichtingscampagnes over gezonde voeding. Zowel economische als culturele factoren spelen een rol bij de groei van obesitas in India. De explosief groeiende populariteit van fastfood en de


11

Lokale lekkernijen

komst van westerse bedrijven hebben een enorme impact gehad. In 2011 nam het aantal fastfoodketens alleen al toe met 33 procent. Tel daarbij op de lokale lekkernijen die niet altijd even gezond zijn. Indiërs - enorme zoetekauwen - nemen via zoetigheid en chai erg veel suiker tot zich, en de typisch Indiase snacks zoals samosa’s worden gefrituurd in ongezonde olie die vaak is hergebruikt.

Geen aandacht Een eenvoudige oplossing is er niet. Al was het maar omdat veel mensen hun overgewicht nauwelijks als een probleem ervaren: een stevig figuur is nog altijd een teken van welstand en status. Ook de politiek voelt nauwelijks de urgentie. De aandacht gaat nog volop naar het bestrijden van honger en infectieziekten, niet naar het tegengaan van chronische ‘welvaartsziekten’. Meer foto’s en info: www.marleenhoftijzer.com

Aanleiding Op de kunstacademie - ik ben inmiddels afgestudeerd aan de AKV St. Joost, waar ik de opleiding documentaire fotografie heb gevolgd - ontdekte ik dat ik een grote interesse heb in de gezondheid van de mens. Voeding, schoonheidsidealen en eetproblemen zijn onderwerpen waar je tegenwoordig niet meer omheen kunt en waarover volop wordt gediscussieerd. Toen ik in de Volkskrant een artikel ontdekte waarin wetenschapper Jaap Seidell (hoogleraar voeding en gezondheid aan de Vrije Universiteit van Amsterdam) verklaarde dat de opkomst van obesitas in sloppenwijken een enorm probleem

Diabetes

aan het worden is, was het idee voor mijn project geboren. Globesity is een multimediaproject geworden, met foto’s, bewegend beeld en geluid.

Een ernstig gevolg van obesitas is diabetes. In tegenstelling tot Europa, is de behandeling van diabetes in grote delen van India problematisch. In sloppenwijken wordt een bezoek aan de huisarts zo lang mogelijk uitgesteld, waardoor diabetes fatale gevolgen kan hebben, van blindheid tot het amputeren van ledematen.

De gevolgen van diabetes

12



13

Kinderarbeid in de schoenensector

Onderzoek legt problemen bloot

Uitbesteding van werk

bereidheid is bij schoenenbedrijven om open te zijn over het inkoopbeleid. Slechts twee van alle benaderde bedrijven, Van Haren (Deichmann groep) en Timberland, reageerden op het verzoek van SOMO Zowel bij het looien van leer als in de schoenenproductie wordt veel om de vragen uit de vragenlijst te beantwoorden. Deze twee bedrijven werk uitbesteed aan middelgrote bedrijven en kleine werkplaatsen. hanteren allebei een specifiek MVO-beleid met daarin aandacht voor Ook worden veel schoenen of delen van schoenen door thuiswerkers kinderarbeid in de keten. gemaakt. Bij deze productie in gezinsverband wordt een stukloon Ook aan een onderzoek van de Belgische consumentenorganisatie betaald dat zo laag is dat volwassen arbeiders te weinig verdienen Test-Aankoop, naar de mate van maatschappelijke verantwoordelijkom van te leven. Daarom zetten zij met grote regelmaat hun kindeheid bij Europese schoeren in om het gezinsinkomen te hebben verhogen. Dit geldt ook voor de « Geen enkel schoenenbedrijf kan kinderarbeid nenbedrijven, maar weinig schoenenbekleine werkplaatsen, waarin de drijven hun medewerking eigenaar zijn kinderen inzet om in haar productieketens uitsluiten » verleend. De consumende loonkosten voor volwassen tenorganisatie ging na in welke mate twintig merken een beleid hebwerknemers te drukken. ben wat betreft sociale en milieuaspecten in hun keten. Slechts acht De kleinere werkplaatsen die zijn bezocht tijdens veldonderzoek van bedrijven werkten (gedeeltelijk) mee aan het onderzoek. Het is TestSOMO in India bieden werk aan gemiddeld drie tot vijf arbeiders. Aankoop onder meer opgevallen dat slechts weinig merken zeggen Deze werkplaatsen fabriceren de bovenkanten van de schoenen en wie hun leveranciers zijn. De merken hebben bovendien zelden volbevestigen deze aan de zool. Daarbij zijn regelmatig kinderen betrokledige controle over de gehele keten. Elf van de twintig onderzochte ken. Geïnterviewde arbeiders vertelden dat de vaardigheden van gemerken behalen slechte resultaten. Van de populairdere merken zijn neratie op generatie worden overgedragen. Toen zij als kind betrokTimberland en Ecco volgens Test-Aankoop de meest verantwoorde ken werden bij de productie van schoenen, leerden zij het vak van hun keuzes. De schoenenindustrie controleert de volledige productiekeouders. Ze vertelden dat dit nu nog zo is. De werkplaatsen die werden ten - van grondstof (runderen) tot afgewerkt product (schoen) - te bezocht tijdens het onderzoek leveren bijna allemaal aan grote exporweinig, zo concludeert de Belgische consumentenorganisatie. De teurs die op hun beurt weer aan Europese merken leveren. Maar ook sector onderneemt nog weinig initiatieven om zowel de sociale en miin de middelgrote werkplaatsen met tachtig tot honderd medewerlieugerelateerde aspecten als het dierenwelzijn te verbeteren. kers, die leveren aan fabrieken van wie Europese bedrijven afnemen, werd kinderarbeid vastgesteld.

Controle

In Nederland zijn nog steeds schoenen te koop die gemaakt zijn door kinderen in onder andere India. Dat blijkt uit onderzoek van de Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO). De campagne Stop Kinderarbeid spreekt tientallen bedrijven op de kwestie aan en vraagt ook consumenten in actie te komen. Enkele bedrijven reageerden positief, maar de meeste schoenenbedrijven weigerden mee te werken aan het onderzoek en reageren niet of nauwelijks op vragen hoe zij kinderarbeid bestrijden.

14


L

eren schoenen die in Nederland worden verkocht komen vooral uit India, China, Vietnam en Indonesië. In die landen begint de productieketen van schoenen. Die keten loopt van de boerderijen waar de runderen worden gehouden en de huiden voor het leer vandaan komen, via de leerlooierijen waar de huiden tot leer worden verwerkt, tot aan de werkplaatsen waar de schoenen worden gemaakt. Juist in het begin van die keten zijn arbeidsomstandigheden, met lange werkdagen, lage lonen en blootstelling aan gevaarlijke chemicaliën, ver beneden peil. En juist in het begin van die keten werken kinderen. Uit (veld)onderzoek van SOMO blijkt dat in landen als India, Brazilië, China en Vietnam kinderen tussen de twaalf en veertien jaar een rol spelen in de productie van leren schoenen van bekende internationale merken bestemd voor de Europese markt. Ze looien en bewerken leer, plakken zolen met lijm of stikken onderdelen aan elkaar.

Een van de grootste problemen bij de controle op kinderarbeid is dat een groot deel van het werk, zowel in de looierijen als in de schoenenproductie, in de informele sector plaatsvindt. In India zijn bij wet arbeidsinspecties toegestaan bij bedrijven die tien of meer werknemers hebben. Kleinere bedrijven en werkplaatsen in huis worden dus niet gecontroleerd. Bovendien, als inspecties op basis van officiële bedrijfsinformatie van het grootschalige bedrijf plaatsvinden, kan het vóórkomen dat de uitbesteedde activiteiten naar de informele sector niet worden meegenomen in de controle. Tijdens het onderzoek zijn geen aanwijzingen gevonden dat grote exportbedrijven direct gebruik maken van kinderarbeid. Ook de schoenenbedrijven geven aan dat er bij hun eerste leveranciers geen sprake is van kinderarbeid. Uit het onderzoek blijkt wel dat veel bedrijven die schoenen exporteren een deel van het werk uitbesteden en dat juist daar, ‘verderop’ in de keten, wel sprake is van kinderarbeid. Controle door de opkopende schoenenbedrijven vindt daar niet plaats omdat de meeste internationale merken zich alleen op de eerste leveranciers richten.

Geen openheid bedrijven In het najaar van 2011 heeft SOMO 21 bekende en belangrijke schoenenbedrijven benaderd die in Nederland schoenen op de markt brengen. Het bleek buitengewoon moeilijk om contact met deze bedrijven te krijgen. Slechts enkele bedrijven beschikten over een MVO-medewerker of een MVO-beleid dat te vinden was op de bedrijfswebsite. Uit de reacties (en het gebrek daaraan) is op te maken dat er weinig

Campagne We want childfriendly Shoes! van start Op 12 juni – Werelddag tegen Kinderarbeid – ging de campagne ‘We want childfriendly shoes!’ van de campagne ‘Stop Kinderarbeid – School, de beste werkplaats’ van start. Op basis van het rapport Waar de schoen wringt werd consumenten gevraagd om via Mr. Scribble (zie stopkinderarbeid.nl) een bericht aan een groot aantal schoenenbedrijven te sturen om aan te dringen op actie tegen kinderarbeid en/of te laten weten wat ze daar tegen doen. Tijdens het onderzoek van SOMO in India werd bij acht bedrijven bij toeleveranciers van hun producenten kinderarbeid geconstateerd. Dat is aan de bedrijven meegedeeld, maar welke bedrijven het zijn is nog niet door Stop Kinderarbeid naar buiten gebracht. Maar ook bij andere bedrijven is vaak niet duidelijk – het onderzoek was maar een beperkte steekproef – of ze echt ‘kinderarbeidvrij’ zijn. Alle bedrijven kregen tot 1 september de kans alsnog te reageren. Enkele bedrijven hebben inmiddels zelf nader onderzoek gedaan en zijn over hun aanpak met ons in gesprek, net als de brancheorganisatie voor schoenen VGS. Medio september (als dit nummer van de drukpers rolt, red.) komt Stop Kinderarbeid naar buiten met alle resultaten. Dan zullen de bedrijven die ‘niet bewegen’ opnieuw worden aangesproken en wordt ook bekend gemaakt bij welke bedrijven die niet reageren kinderarbeid is gevonden.


15

Onderzoek Stop Kinderarbeid Gezien de weinige reacties van bedrijven op het verzoek om openheid van SOMO besloot de campagne Stop Kinderarbeid begin 2012 een soortgelijk onderzoek te doen onder een groter aantal bedrijven. 41 schoenenbedrijven ontvingen een vragenlijst. Opnieuw bleken de meeste schoenenbedrijven niet bereid om informatie te verstrekken over waar en door wie hun schoenen worden gemaakt, noch over hun aanpak van kinderarbeid. Herhaalde verzoeken om informatie werden niet beantwoord. Elf bedrijven reageerden wel op de vragenlijst. De bedrijven die de vragenlijst beantwoordden of informatie gaven zijn: Timberland, Van Haren, Macintosh (Scapino, Manfield, Invito, Dolcis), de Bijenkorf, Camper, Clarks, Geox en Marks & Spencers. Ook Adidas, Nike en Puma reageerden op de vragenlijst.

Schoenendiplomatie

De Europarlementariërs Ria Oomen-Ruijten (CDA) en Thijs Berman (PvdA) hebben naar aanleiding van de actie een serie indringen-

arbeid lopen in hun productieketen. Drie van de zes bedrijven die de vragenlijst hebben ingevuld antwoorden zelfs positief op de vraag of ze in de afgelopen twee jaar problemen hebben gehad in hun keten wat betreft kinderarbeid. Wanneer de schoenenbedrijven al wel bezig zijn met het duurzaam maken van hun keten lijken ze zich vooral te richten op misstanden op gebied van milieu (vervuiling door leerlooierijen en ontbossing), veiligheid en gezondheid (gebruik chemicaliën). Bestaande initiatieven als de Leer & Schoenen groep van TFT en de ‘Leather Working Group’ richten zich voornamelijk op deze aspecten en lijken nog weinig aandacht te hebben voor kinderarbeid.

Transparantie Uit het feit dat de meeste schoenenbedrijven niet bereid zijn om informatie te verstrekken over waar en door wie hun schoenen worden gemaakt, noch over hun aanpak van kinderarbeid, kan geconcludeerd worden dat er nog weinig transparantie is in de schoenensector en dat weinig bedrijven zicht hebben op hun gehele productieketen. En dat is nu precies waar de schoen wringt: hoewel kinderarbeid minder lijkt voor te komen in de fabrieken die rechtstreeks leveren aan de Europese merken en winkels, is er in de keten ‘verderop’ des te meer kinderarbeid te vinden. Gezien de korte duur van het onderzoek is het aannemelijk dat kinderarbeid ook in de keten van andere bedrijven aangetroffen kan worden. Daarom meent Stop Kinderarbeid dat, op basis van het onderzoek van SOMO, de bevindingen in India en het eigen onderzoek, op dit moment geen enkel schoenenbedrijf kinderarbeid in haar ketens kan uitsluiten. SOMO, Stop Kinderarbeid en de Landelijke India Werkgroep Aanvullende informatie is te vinden op www.stopkinderarbeid.nl

de vragen over kinderarbeid in de schoenenindustrie gesteld aan de Europese Commissie. Oomen-Ruijten en Berman willen onder advertentie

meer een actieve ‘schoenendiplomatie’ in China, India, Vietnam en Brazilië, ketentransparantie, nader onderzoek en een concreet

plan van aanpak tegen kinderarbeid in de schoenensector. Sa-

INDIA INSTITUUT

men met Oomen-Ruijten en Berman gaat Stop Kinderarbeid in het

Postbus 75861, 1070 AW Amsterdam

najaar een bijeenkomst organiseren om meer aandacht voor het onderwerp te krijgen en meer steun om het aan te pakken. Ook wil de campagne nog dit najaar graag met alle schoenenbedrijven gezamenlijk om tafel om samen plannen te maken om kinderarbeid in deze sector serieus aan te pakken. Vanaf 17 september kan je (weer) meedoen met de Mr. Scribble actie om de niet-actieve of zwijgzame bedrijven alsnog te bewegen om in actie te komen. Informeer ook je vrienden, collega´s, buren en kennissen over de actie op stopkinderarbeid.nl!

Positief is dat deze bedrijven allemaal een beleid hebben tegen kinderarbeid. Een aantal van hen gaven ook concrete voorbeelden van hun aanpak tegen kinderarbeid. Helaas richten de meeste bedrijven zich met hun beleid en aanpak slechts op hun directe leveranciers en niet op de toeleveranciers, terwijl juist daar de kans op kinderarbeid groter is. Een aantal bedrijven vindt ook dat ze het risico op kinder-

16


Talen en culturen van India Het India Institituut organiseert cursussen en lezingen en studiereizen en verzorgt vertalingen en publicaties op het gebied van talen en culturen van het Indiase subcontinent

PUBLICATIES - Dick Plukker: Leerboek Hindi (met 2 audio-cd’s), - Lodewijk Brunt & Dick Plukker: Ik zag de stad. Moderne Hindi-poëzie, - Lodewijk Brunt & Dick Plukker: Mijn lippen vroegen om een lied. Hindi-filmliedjes. www.indiainstituut.nl, [email protected] 020-6626662 (en 020-6641223 alleen ’s avonds)

Hoge kijkcijfers voor ‘De Waarheid Overwint’

Talkshow belicht gevoelige onderwerpen

B

ollywood-ster Aamir Khan heeft in India zijn debuut gemaakt als tvhost met de talkshow Satyamev Jayate, ‘de waarheid overwint’. Terwijl andere Bollywood-helden in de ene na de andere entertainment-show verschijnen, heeft Khan ervoor gekozen in zijn programma sociale kwesties op de kaart te zetten. Daarmee laat hij een heel ander gezicht zien dan men gewend is op de Indiase zenders Star TV en Doordarshan. Khan presenteert in Satyamev Jayate verhalen van gewone mensen. Abortus van vrouwelijke embryo’s, kindermishandeling, huiselijk geweld, gedwongen huwelijken, eerwraak, overmatig gebruik van pesticiden in de landbouw, onaanraakbaarheid - het komt allemaal aan bod. Aan het woord komen vooral activisten, medewerkers van ngo’s, doktoren, advocaten en uiteraard de gewone man of vrouw. Zij vertellen Khan vaak schokkende verhalen over misstanden in de Indiase samenleving.

In de zeer populaire talkshow Satyamev Jayate belicht Bollywood-ster en filmmaker Aamir Khan gevoelige kwesties. Het drama komt dit maal niet van overdadig acteerwerk, maar van verhalen die zich afspelen in de realiteit van het India van nu. kel ‘Een zoon graag’ in India Nu 195) lopen de emoties hoog op en wordt veel gehuild. De aflevering laat zien dat het aborteren van meisjesfoetussen niet alleen in arme dorpen voorkomt, maar vooral ook binnen geschoolde middenklasse-families in de stad, waar de bruidsschat vaak zo hoog is dat het hebben van veel dochters kan leiden tot financiële problemen. Aanstaande moeders worden dan veelal door de schoonfamilie gedwongen om abortus te plegen als er een

Khan en het publiek zijn zichtbaar geëmotioneerd door het vertelde.

Geen hervormer De veelal emotionele verhalen zorgen voor infotainment en laten zien dat er aandacht en interesse is voor onderwerpen die normaal gesproken niet aanslaan bij het grote publiek. De claim dat de talkshow sociale veranderingen teweeg zal brengen, is zeer twij-

Echt drama Er zit veel emotioneel drama in de uitzendingen en dat trekt enorm veel kijkers. De talkshow is bijna net zo populair als de bekende soapseries en wordt zowel in India als daarbuiten veel bekeken. Het blijkt een welkome afwisseling op het Indiase televisie-aanbod dat wordt gedomineerd door soaps en entertainment. En dit keer komt het drama niet van overdadig acteerwerk, maar van verhalen die zich afspelen in de realiteit van het India van nu. Dat zorgt voor herkenning - de talkshow wordt dan ook veel besproken in de media en is het gesprek van de dag op straat. En dat een geliefde filmster deze gevoelige zaken aan de orde brengt zorgt natuurlijk ook voor hoge kijkcijfers.

Geëmotioneerd In de eerste uitzending over het aborteren van vrouwelijke embryo’s (zie ook het arti-

Sociale drijfveer Aamir Khan heeft niet onder stoelen of banken gestoken dat hij naast het dansen en acteren in Bollywood zich altijd al wilde inzetten voor de sociale kwestie, én voor sociale verandering. In een interview beschrijft hij dat hij ervan overtuigd is dat tv-programma’s mensen meer en beter zouden moeten informeren over serieuze zaken die spelen binnen de Indiase samenleving en zegt hij niet te houden van ‘non-stop entertainment’.

dochter verwacht wordt. De rijkere families hebben daar ook het geld voor, in tegenstelling tot de armere bevolking van India. In de uitzending vertelt een vrouw het schokkende verhaal van de acht gedwongen abortussen die zij heeft moeten ondergaan. Haar gezicht vol littekens verraadt het verhaal van mishandeling door haar man en schoonfamilie vanwege het uiteindelijk toch ter wereld brengen van een dochter. Presentator

felachtig. Na de uitzendingen is Khan uitgenodigd door allerlei prominente politici om sociale misstanden te bespreken die in zijn talkshow werden belicht. Maar Khan is geen hervormer. Hij blijft vooral acteur en presentator. Toch verdient hij een applaus voor het brengen van meer bewustwording en wat realiteit in het Indiase televisielandschap. Sara Gielen


17

Indian Filmfestival The Hague

kale politicus en wordt hun vriendschap getest.

Meer dan alleen Bollywood Van 3 tot en met 7 oktober zal Den Haag in het teken staan van Indiase cinema met het Indian Film Festival The Hague. Het festival presenteert meer dan 25 films. Het programma overstijgt het klassieke Bollywood, daagt uit tot debat en presenteert een meer realistisch beeld van het India van vandaag, in al zijn kleur en diversiteit. Voor deze tweede editie van het Indian Film Festival The Hague (IndianFFTH) zijn de locaties wederom Filmhuis Den Haag, Pathé Buitenhof en Theater Dakota. Humanity House is een nieuwe locatie dit jaar. Vijf dagen lang kan het festivalpubliek kiezen uit een nieuwe selectie van hedendaagse films van onafhankelijke talenten uit India en de Indiase diaspora. Het festival introduceert dit jaar de nieuwe categorie ‘Retrospectief’, met vijf films van de Bengaalse filmmaker Shyam Benegal: Ankur (1973), Bhumika (1977), Suraj Ka Satvan Ghoda (1993), Sardari Begum (1996) en Zubeidaa (2001). Het Retrospectief wordt gepresenteerd in samenwerking met de Ambassade van India in Nederland en het Directoraat Filmfestivals India.

Pionier Shyam Benegal wordt wel de pionier van de zogenaamde ‘parallelle cinema’ (art-cine-

18


ma) genoemd, een term die hij zelf afwijst: ‘Je zegt niet ik ga een artfilm maken met commerciële ingrediënten. Ik maak films op basis van gevoeligheden, en begrijp deze labels niet.’ Velen zien Shyam Benegal, na Satyajit Ray, als de belangrijkste en invloedrijkste filmregisseur van de Indiase cinema. Een stelling die weerklinkt wanneer we het creatieve oeuvre van Benegal bekijken: een carrière van meer dan veertig jaar omvat ruim twintig speelfilms, evenals documentaires en tv-programma's. Maar liefst zeven keer won hij de National Film Award voor Beste Hindi speelfilm. Shyam Benegal, geboren in 1934 in Hyderabad (deelstaat Andhra Pradesh), begon zijn carrière in 1959 bij een reclamebureau in Mumbai, waar hij snel carrière maakte. Benegals eerste speelfilm, Ankur, ontving onafhankelijke financiering en werd uiteindelijk in 1973 gemaakt. Het vertelt het verhaal van economische en seksuele uitbuiting in zijn geboortedeelstaat Andhra Pradesh. Benegal verwierf direct faam. De film introduceerde acteurs Shabana Azmi en Anant Nag en won in 1975 de National Film Award voor een na beste speelfilm. Shabana Azmi won de National Film Award voor Beste Actrice. Feitelijk lanceerde Benegal de carrières van veel van de belangrijkste Bollywood-sterren, waaronder de acteurs Om Puri, Smita Patil, Naseeruddin Shah en Amrish Puri, alsook filmmakers, componisten en schrijvers.

Sociale analyse Toch blijft de betrokkenheid die Benegal heeft met Bollywood zeer individualistisch. Technisch briljant, behandelen zijn films altijd een sociaal of politiek thema. Benegals

invloeden variëren van Satyajit Ray tot Guru Dutt en Indiase cinema in het algemeen. Net als Ray, vermijdt Benegal het gemakkelijke melodrama van slachtoffer en dader, in plaats daarvan toont hij de effecten van de heersende sociaal-maatschappelijke norm op het gedrag van mensen. Benegals films portretteren op een unieke manier (vergelijkbaar met die van Satyajit Ray) de complexe rol van vrouwen in familierelaties, seksuele politiek en de Indiase sociale moraal. Zijn vrouwelijke personages zijn zeer gevoelig, vaak underdogs die karakter laten zien. Vrouwen die een flamboyant en onconventioneel leven willen en op zoek zijn naar een individuele identiteit en zelfontplooiing. Benegal slaagt erin om sociale analyse met esthetisch genoegen samen te brengen. Benegal ontving zowel de Padma Shri en Padma Bhushan, de hoogste burgerlijke onderscheidingen van de Indiase regering, en de Dadasaheb Phalke Award voor zijn levenswerk in 2005, de hoogste onderscheiding in de Indiase cinema. Een man met vele talenten, een diepe denker en een intellectueel, Benegal blijft bescheiden en geaard, maar roept de jongere generatie filmmakers op ‘om door te gaan ongeacht de obstakels’.

Enkele highlights uit het filmprogramma Jeevan Smriti (2011), Rituparno Ghosh – Nederlandse première Regisseur en acteur Rituparno's toont een Rabindranath Tagore van vlees en bloed. De Tagore die we niet direct vinden in zijn geschriften, maar de Tagore verloren ergens in de pagina's van Gitanjali en Gitabitan.

Ankur

Meherjaan

Educatieprogramma Dit jaar start het IndianFFTH een educatieprogramma voor leerlingen van het primair onderwijs. Door naar de film Chillar Party te kijken leren de leerlingen niet alleen over India en de cultuur, maar leren ze ook wat vriendschap inhoudt. De Chillar Party boys, een clubje van zeven pittige vrienden, zien zichzelf als de grote helden van hun buurt. Samen komen ze in opstand tegen een lo-

Soundtrack (2011), Neerav Ghosh – Nederlandse première Als Beethoven nu zou leven, zou hij een DJ zijn en dit zijn verhaal! Raunak beleeft zijn droom in de stad Mumbai. Niet alleen groeit hij uit tot de meest gevraagde DJ in het circuit, ook trekt zijn muziek de aandacht van de meest vooraanstaande filmmakers. Maar het leven is onvoorspelbaar. Raunak gaat steeds slechter horen, wat een vernietigend effect heeft op zijn muziek. Maar Raunak wil en zal koste wat het kost muziek maken. Kan hij zijn emotionele reis terug naar de top voltooien? Meherjaan (2011), Rubaiyat Hossain – Nederlandse première Meherjaan vertelt het verhaal van Meher, een jonge Bengaalse vrouw die verliefd wordt op een Pakistaanse soldaat die zijn eenheid verlaat tijdens de oorlog tussen Pakistan en Bangladesh in 1971. Volgens Martin Luther King is liefde de enige kracht die in staat is een vijand in een vriend te transformeren – dit is het onderwerp van de film. Het lot van de jonge Meher wordt bepaald door het conflict en de geliefden staan machteloos. Parallel aan dit verhaal wordt dat van haar nicht Neela verteld, die geboren wordt in het huis van haar grootvader. Ze is gebroken en bitter na haar brute verkrachting door Pakistaanse soldaten en wordt bestempeld als besmet, een birangona. Twee vredelievende sadhu’s raken bevriend met Meher; pacifisten met een liefde voor de natuur die een deserterende Pakistaanse soldaat onderdak geven. Broken Memory, Shining Dust (2011), Nilsoree Biswas – Nederlandse première Broken Memory, Shining Dust is een bescheiden en eerlijke poging om de buitengewone

Sardari Begum


19

Bangalore heeft er inmiddels zo’n vijfduizend van: darshini’s, kleine restaurants waar je vooral Zuid-Indiase gerechten kunt krijgen voor zeer scherpe prijzen. Binnen no-time wordt je geholpen en je eet er aan statafels. In 1983 werd de eerste darshini in Bangalore geopend. Het heeft de manier waarop de middenklasse in Bangalore eet voorgoed veranderd.

Colofon India Nu is een tweemaandelijks blad met kritische en actuele beschouwingen over India en haar relatie met het buitenland, in het bijzonder Nederland. India Nu beoogt een discussieforum te zijn voor allen die zich op enige wijze betrokken voelen bij India. De opgenomen artikelen zijn op persoonlijke titel geschreven en geven niet de mening van de redactie of de LIW (Landelijke India Werkgroep) weer. Redactie: Sara Gielen, Fekke de Graaf, Benno van Kampen, Merel van Lenthe Eind- en hoofdredactie: Frederik Prins Vormgeving: Dora Sternberg Druk: Terts, Amsterdam

Broken Memory, Shining Dust

reis van Kashmiri vrouwen weer te geven. De vrouwen krijgen te maken met verlies, scheiding, pijn, woede en hulpeloosheid, maar ook met hoop, geloof en vastberadenheid, veroorzaakt door de tragedies en omstandigheden in hun omgeving. De film gaat over 'vrouwen op de loer' voor hun geliefden, die verdwenen tijdens conflicten in de geteisterde vallei van Kashmir in de laatste twee decennia. Kshay (2011), Karan Gour – Nederlandse première Kshay draait om de personificatie van een obsessie, gevoed door niets meer dan immateriële verlangens. Chhaya (Rasika Dugal) is een eenvoudige huisvrouw met een artistieke geest die een ogenschijnlijk gelukkig leven leidt met haar man Arvid (Alekh Sangal). Het geld druppelt elke maand binnen en het leven van de bescheiden Chhaya kabbelt rustig voort, totdat haar oog op een onvoltooid beeld van de hindoegodin Lakshmi valt.

Adaminte Makan Abu (2011), Salim Ahmed – Nederlandse première Abu en Aisumma zijn een vergrijzend moslimpaar. Nu ze in de zeventig zijn, besluiten ze naar de hadj te gaan. Ze moeten veel offers leveren om genoeg geld bij elkaar te krijgen voor hun reis. Ze verkopen alles wat ze hebben, zelfs de jackfruit-boom voor hun huis. Goedmoedige mensen proberen hen te helpen, maar aangezien dit tegen de religie ingaat, weigeren ze alle hulp.

Opening en programma Op woensdag 3 oktober opent het Indian FFTH deze tweede editie van het filmfestival in Filmhuis Den Haag. Het filmprogramma kan via de website www.indianffth.nl worden geraadpleegd. Reserveringen kunnen bij alle betrokken theaters gemaakt worden. Bidjai Saktoe - Indian Film Festival The Hague Info en programma: www.indianffth.nl

Aan dit nummer werkten verder mee: Jeannette van der Burgh, LIW, Marleen Hoftijzer, Charlotte van ‘t Wout, Bidjai Saktoe, SOMO, Stop Kinderarbeid Ook bijdragen aan India Nu? Mail de redactie: E-mail redactie: [email protected] E-mail adreswijzigingen/abonnementen: [email protected] Advertenties: bel het secretariaat van de LIW voor de tijdsplanning. De tarieven zijn: 1 pagina  175 1/2 pagina  100 1/4 pagina  62,50 Abonnementen:  2 4, 5 0 per jaar voor vijf nummers (waaronder één dubbelnummer). Bel, schrijf of mail de LIW voor een abonnement. Zonder schriftelijke opzegging vóór 1 december wordt uw abonnement met een jaar verlengd. Losse nummers:  4,50 incl. porto. India Nu is een uitgave van de LIW Mariaplaats 4, 3511 LH Utrecht telefoon: 030-232 13 40 fax: 030-232 22 46 e-mail: [email protected] website: http://www.indianet.nl rekeningnummer: 248 35 48 De Landelijke India Werkgroep is een stichting met als doel vanuit Nederland bij te dragen aan een menswaardig bestaan voor de (kans) armen in India. Zij doet dit door voorlichting en campagnes. Vraag voor meer informatie een gratis folder aan bij de LIW.  Omslagfoto: filmstill uit Meherjaan - Indian FFTH

India Nu is officiële mediapartner van het Indian Film Festival The Hague

Chillar Party

20 20


ISSN 0924-9249

Darshini: India’s eigen fastfoodconcept

N

a jaren de wereld rondgereisd te hebben, kwam restauranthouder R. Prabahakar op het idee een restaurant te openen waar je binnen enkele minuten je bestelling aangereikt krijgt over de toonbank en waar je vervolgens staand aan hoge tafels de gerechten nuttigt. Prabhakar zag tijdens zijn reizen dat fastfood zeer populair was in het Westen, hij wilde dat concept implementeren in India. Café Darshini was geboren. Prabhakar deelde zijn idee met een familielid, G. Janardhan, die al een Zuid-Indiaas restaurant runde. Janardhan was gelijk verkocht en opende enkele jaren later Upahara Darshini. Het bleek een regelrechte hit te worden. Het restaurant had een zeer schone open keuken van staal - bezoekers konden zo zien hoe hygiënisch hun eten werd bereid - en het bestek werd gesteriliseerd in kokend water. Verkoeling door de vele ventilators en de top-end keukeninrichting werd tot dusver alleen in 5-sterren hotels gezien. Smaakvolle foto’s van alle gerechten sierden het menu, Prabhakar had dat opgepikt van westerse fastfoodrestaurants als McDonald’s. Maar anders dan bij deze fastfoodrestaurants is het (vegetarische) eten dat geserveerd wordt in darshini’s hetzelfde als de mensen thuis gewend zijn, alleen dan nog smaakvoller én het staat sneller op tafel. De inwoners van Bangalore vonden het prachtig en gingen en masse voor deze nieuwe manier van eten.

winst werd gemaakt. In de jaren negentig groeide Bangalore snel door de vele immigranten uit heel India die naar de stad kwamen om in de IT te werken, dé sector waar Bangalore bekend mee werd. Zij brachten hun eigen smaken en voorkeuren voor eten mee en de darshini’s sprongen daar slim op in door niet alleen Zuid-Indiase gerechten, maar bijvoorbeeld ook Noord-Indiaas eten op het menu te zetten. Toch blijven de darshini’s vooral gewild vanwege het enorme aantal Zuid-Indiase gerechten dat op het menu staat zoals dosa’s en idli’s. Ook de filterkoffie, die Prabhakar in de begintijd voor slechts één roepie verkocht in plaats van de twee roepies die andere restaurants vroegen, valt niet aan te slepen. Tegenwoordig eten alle rangen en standen in darshini’s en het is lastig een darshini van goede kwaliteit te vinden die overdag niet afgeladen vol is.

Bangalore raakte in korte tijd bezaaid met dit soort darshini’s, want het bleek ook profijtelijk om een darshini uit te baten. De hoge omzet, relatief lage investeringen in onroerend goed en beperkte omvang van het personeel zorgden ervoor dat de prijzen voor het eten laag konden worden gehouden terwijl toch

Frederik Prins

Ook al is de immense populariteit van de eerste jaren weggeëbd en zijn die darshini’s overgebleven die de hoge concurrentie en de moeilijke economische omstandigheden van de laatste tijd het hoofd wisten te bieden, een nieuw fastfood-concept dat de darshini’s naar de kroon steekt moet nog worden uitgevonden. Ook westerse multinationals als McDonald’s, KFC en Pizza Hut hebben de blijvende populariteit van India’s eigen fastfoodconcept niet kunnen temperen.

In Bangalore en in een Darshini eten? Keus genoeg, met Bangalores duizenden darshini’s. De beter bekende darshini’s zijn Upahara Darshini, Ganesh Darshini en Palahara Darshini.

Verliesgevend Nederlands Vaccin Instituut verkocht aan India

+++Nieuws in het kort+++ Mukherjee nieuwe president Pranab Mukherjee (76) van de regerende Congrespartij is door het speciale kiescollege tot president gekozen voor een ambtsperiode van vijf jaar. De functie is voornamelijk ceremonieel, maar hij kan zijn invloed doen gelden als er in 2014 parlementsverkiezingen zijn. De uitgesproken en ambtieuze ex-minister van Financiën Mukherjee zal volgens waarnemers meer van zich laten horen dan het nooit uit de verf gekomen staatshoofd dat hij opvolgt, Pratibha Patil. De president van India wordt gekozen door een college van bijna vijfduizend volksvertegenwoordigers uit het nationale parlement en de parlementen van de deelstaten. (De Telegraaf, 22 juli 2012)

Alle auto’s Gujarat binnen een jaar op gas Het Hooggerechtshof van de deelstaat Gujarat heeft een uitspraak gedaan waar honderdduizenden autobezitters mee te maken gaan krijgen: de deelstaatregering moet snel wetten invoeren die bepalen dat binnen een jaar alle auto’s - zowel voor privé- als bedrijfsgebruik - op gas dienen te rijden. De regering moet er alles aan doen om te beantwoorden aan internationale milieunormen. Gasprijzen voor het openbaar vervoer en publieke diensten moeten lager gaan liggen dan die voor privé-voertuigen, uiteindelijk moet de ov-gebruiker profiteren van het rijden op gas. (Times of India, 26 juli 2012)

Mensen uit noord-oostelijke deelstaten massaal op de vlucht

Tienduizenden arbeidsmigranten afkomstig uit India’s noord-oostelijke deelstaten ontvluchten steden als Bangalore, Chennai en Pune uit angst voor aanvallen door de lokale bevolking, en om hun familie bij te staan in de door hevige rellen geteisterde deelstaat Assam. In Assam zelf zijn driehonderdduizend

22


mensen op de vlucht geslagen nadat Bodostammen en migranten met een islamitische achtergrond slaags zijn geraakt. Bussen en bruggen worden in brand gestoken. Vooral India’s zuidelijke steden huisvesten veel arbeidsmigranten uit het noord-oosten. Het betreft veelal studenten, veiligheidsbeambten en mensen die in de horeca werken. Er zijn nog weinig concrete aanwijzingen dat zij daadwerkelijk worden aangevallen, maar geruchten - verspreid via sms’jes en sociale media - maken de arbeidsmigranten bang. Premier Manmohan Singh heeft opgeroepen tot samenwerking om ervoor te zorgen dat alle mensen uit andere deelstaten zich niet bedreigd voelen door de verspreide geruchten. (BBC World, 17 augustus 2012)

De productieafdeling van het Nederlands Vaccin Instituut (NVI) in Bilthoven is voor 32 miljoen euro verkocht aan het Serum Institute of India. De afdeling draait volgens het ministerie van Volksgezondheid al jaren met verlies. Het instituut produceert onder meer vaccins tegen polio, difterie en tetanus. De relatief kleine afdeling kon niet op een betaalbare manier blijven voldoen aan de steeds strengere kwaliteitseisen. Het Serum Institute of India (SII) is de grootste producent van mazelen- en DTK-vaccins ter wereld. Door het NVI aan het SII te verkopen kan de productie voor onder meer het poliobestrijdingsprogramma van de Wereldgezondheidsorganisatie worden voortgezet. Afgesproken is dat bijna alle medewerkers mee gaan naar de nieuwe eigenaar. Ook is afgesproken dat verder in het bedrijf wordt geïnvesteerd.Het bronmateriaal, nodig voor de productie van vaccins, blijft eigendom van Nederland. De overige afdelingen van het NVI worden ondergebracht bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Het gaat onder meer om de onderzoeksafdeling. (NRC Handelsblad, 2 juli 2012)

Promotie voor elektriciteitsminister op dag ongekende stroomstoring

Droogte nekt mogelijk groei economie De groei van de Indiase economie zou dit jaar nog lager kunnen uitvallen dan eerder was voorzien ten gevolge van droogte. Volgens een rapport van de Indiase Vereniging van Kamer van Koophandel en Industrie, is de verwachting dat de economie dit jaar hooguit met 6,0 tot 6,3 procent zal groeien in plaats van de 7,6 procent waarvan eerder werd uitgegaan. Tot voor kort werd een groei van bijna tien procent per jaar gerealiseerd. De econoom Tushar Poddar van zakenbank Goldman Sachs gaat zelfs uit van hooguit 5,7 procent groei. Tegelijk voorspelde premier Manmohan Singh dat vanwege hoge investeringen en spaargelden de economische groei juist hoger gaat uitvallen dan die in 2011, toen een groei van 6,5 procent werd gerealiseerd. De oppositie reageerde door te stellen dat Singh geen oog heeft voor de realiteit en nog in de ontkenningsfase verkeert. De afgelopen maanden is er tijdens het regenseizoen veel minder neerslag gevallen dan normaal. Boeren hebben te weinig water om hun akkers te kunnen irrigeren. (nu.nl & parool.nl, 4 & 17 augustus 2012)

Uitgerekend op de dag van de ongekende stroomstoring in India - breed uitgemeten in de wereldmedia - maakt de verantwoordelijke minister promotie. De minister van Energiezaken, Sushilkumar Shinde, wordt minister van Binnenlandse Zaken. In het noorden en oosten van India viel de elektriciteit uit. Meer dan zeshonderd miljoen mensen zaten zonder stroom. Een dag eerder was er ook al een grote stroom-

storing. Het elektriciteitsnet bezweek onder de grote vraag van klanten. Zo gebruiken boeren energieslurpende apparatuur om hun land te bewateren en zetten veel mensen hun airconditioning aan ter verkoeling in de zomerhitte. In de Indiase media krijgt de regering er flink van langs. India is internationaal het lachertje van de klas en de regering wordt verweten te weinig te doen om stroomstoringen te voorkomen. ‘Supermacht India: rust in vrede’ kopte de Economic Times. ‘Machteloos’, noemt de Times of India het dat de regering midden in de stroomstoring de verantwoordelijke minister promoveerde. ‘Alsof je de kapitein van de Titanic vervangt even nadat het schip een ijsberg heeft geraakt.’ (de Volkskrant & nu.nl, 31 juli & 1 augustus 2012)

Toeristen geweerd uit tijgerreservaten Tijgerreservaten in India mogen niet langer toeristen toelaten. Dat heeft het Indiase hooggerechtshof bepaald. Het verbod is bedoeld om het voortbestaan van de bedreigde diersoort te bevorderen. Acht deelstaten die hebben nagelaten een bufferzone rond tijgerreservaten te creëren hebben een boete opgelegd gekregen. Meer dan de helft van de 3.200 wilde tijgers die in de hele wereld nog over zijn leven in India, de meeste in wildreservaten die er sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw zijn gekomen. Rond de reservaten zijn honderden hotels en op toeristen gerichte winkels verrezen.(Buitenland. nieuws.nl, 24 juli 2012)

Arrestatie boer vanwege vragen aan ‘Didi’

Een boer uit een gebied dat eerst bolwerk van de maoïsten was, is gevangen gezet vanwege het stellen van ongemakkelijke vragen aan Mamata Banerjee of ‘Didi’, deelstaatpremier van West-Bengalen. Tijdens een publieke bijeenkomst ventileerde de boer zijn woede vanwege de stijgende prijzen van kunstmest. Aangemoedigd door honderden aanwezigen vroeg de boer aan Banerjee waarom de hoge inkoopkosten niet werden beteugeld. Banerjee reageerde met de opmerking dat de boer ‘een boef is, een maoïst die helemaal uit Jharkand is gekomen‘ (een deelstaat waar de maoïsten grote invloed hebben). Maoïsten en marxisten zouden er op uit zijn de bijeenkomst te verstoren. Direct werd de boer door de politie afgevoerd, maar hij kwam weg met een waarschuwing. Later werd hij alsnog gearresteerd, omdat hij na een schermutseling met de politie zou zijn weggevlucht van de bijeenkomst met Banerjee. Verder zou hij zich met ‘slechte intenties’ in de zwaar beveiligde zone van de bijeenkomst hebben begeven. De advocaat van de boer zet daar vraagtekens bij en vraagt zich af hoe iemand zo maar kan wegvluchten van zwaarbeveiligd terrein. Verder zou de politie de verdachte geslagen hebben bij het ondervragen. Ook de familie van de boer begrijpt niet waarom onder Banerjee’s bewind zo zwaar wordt opgetreden tegen iemand ‘die niks met politiek te maken heeft’. Zie ook het artikel ‘Didi zet strijd voort’ op pagina 4 van dit nummer. (Times of India, 12 augustus 2012) India Nu | september - oktober 2012

23

Mariaplaats 4 e, 3511 LH Utrecht telefoon: 030-2321340, fax: 030-2322246 e-mail: [email protected]

website: www.indianet.nl

open: ma t/m vrij van 13.00-17.00 uur of na afspraak

Film Indian Film Festival The Hague

dans te bewonderen, van bharata natyam tot Bollywood en van Urban Indiase dans tot aan moderne dans. Het festival opent met stukken van wereldvermaarde choreografen als Akram Khan en Sidi Larbi Cherkaoui en met een heuse ‘Indian Dance Battle’. Het programma bestaat verder uit voorstellingen van o.a. de toonaangevende Indiase Odissidanseres Monalisa Ghosh, muziekgoeroe Subhankar Chatterjee, de jonge Indiase danser Revanta Sarabhai en de Haags-Indiase choreografe Kalpana Raghuraman. Nieuw dit jaar is de samenwerking met het Indian Film Festival The Hague. Voorafgaand aan de voorstellingen worden in Club Korzo Indiase dansfilms en -documentaires vertoond. 13-20 oktober Den Haag, Korzo, www.korzo.nl

Fantasie en realiteit wisselen elkaar af tijdens dit filmfestival en bieden een fascinerende kijk op India als toekomstige economisch wereldmacht. Het festival is een platform voor actuele filmkunst uit India, voor opkomend en gevestigd filmtalent. Het biedt iedereen van alle leeftijden, van kunstliefhebbers tot trendy uitgaanspubliek, vijf dagen lang een gevarieerd en boeiend filmprogramma. India Nu is met trots officiële mediapartner van het Indian Film Festival The Hague. 3-7 oktober Den Haag, diverse locaties, zie www.indianffth.nl voor het programma

Bollywoodfilms in de Pathé-bioscopen Voor de actuele bioscoopagenda check www.pathe.nl/films/ actueel/bollywood

Dans India Dans Festival

Van 13 t/m 20 oktober zijn in het Korzo theater grote en beginnende talenten in de Indiase

Muziek Rahat Fateh Ali Khan

Een van de meest bekende Bollywoodzangers, Rahat Fateh Ali Khan, komt voor de tweede keer naar Nederland. De zanger was elf toen zijn carrière begon. De ster heeft sindsdien vele hits gemaakt en over de hele wereld concerten gegeven. Rahat heeft vele awards gewonnen. Ook tijdens het London Asian Film Festival 2012 viel Rahat weer in de prijzen: hij won de 'Best Music Talent in Film' award voor zijn nummer 'Koi Dil Mai'. Rahat zingt vooral Qawwali, een vorm van mystieke Soefi-poëzie op traditionele en originele melodieën. Een van de mooiste momenten tijdens zijn concerten is het lied dat hij zingt als eerbetoon voor zijn wereldberoemde oom en musicus Nusrat Fateh Ali Khan, die in 1997 is overleden. 13 oktober, 19.00 uur, vanaf 35 euro, Rotterdam, Ahoy, www.ahoy.nl

Op de website van de LIW vindt u een actuele versie van deze agenda. Bijdragen (o.v.v. India-agenda) zijn welkom per post, fax of e-mail.

Tentoonstellingen Juwelen uit India

AGENDA AGENDA AGENDA

Landelijke India Werkgroep

De Verborgen Tuin presenteert unieke juwelen, bijzondere miniaturen en krijgs-attributen uit de vermaarde en beruchte Rajput- en mogollegers. Deze brengen je van de 16e-eeuwse Noord-Indiase hoftradities naar het dynamische India van nu. De tentoonstelling is samengesteld door onderzoeker Saskia Konniger. Zij ging naar de oude hofstad Jaipur, bezocht juweliershuizen, sprak handelaren en was te gast op kleurrijke huwelijken waar jonge Rajputs een weg proberen te vinden tussen traditie en vernieuwing. Konniger reisde tevens af naar Bikaner, de woestijnstad waar goudsmeden zich toeleggen op de kundan-techniek, en maakte kennis met deze goudsmeden. Hoe vinden zij aansluiting bij de moderne mondiale economie? (Zie ook het artikel ‘Noord-India’s gouden ambacht’ in India Nu 195) T/m 6 januari 2013 Leiden, Museum Volkenkunde, www.volkenkunde.nl

Tentoonstelling

Rondom India De vaste tentoonstelling Rondom India van het Tropenmuseum vertelt een verhaal over India en haar buurlanden; over mensen, ideeën en voorwerpen. Ze gaan over festivals en processies, economie en geschiedenis, goden en helden, pelgrimages en omzwervingen. Overal zijn vertellingen te bekijken en te beluisteren. Amsterdam, Tropenmuseum, Linneausstraat 2, www.tropenmuseum.nl

India Instituut Voor cursussen, lezingen en publicaties, zie www.indiainstituut.nl Contactgegevens: [email protected], 020-6626662 (en 020-6641223 alleen 's avonds)

India nu. Fotoreportage: obesitas in india. Bikkelharde Didi zet strijd voort. Kinderarbeid in de schoenensector

Recommend Documents