ImPuls
13e jaargang, nr. 1 April 2015 Informatieblad Nierpatiëntenvereniging Sint Maarten Venlo
O.a. in dit nummer: • IN MEMORIAM: Henk Wijers • Dialyse-afdeling bestaat 40 jaar • Resultaten SPIJTenquête • De pen van ....
Onze website:
www.npvsintmaarten.nl COLOFON Impuls is het verenigingsblad van de Nierpatiëntenvereniging Sint Maarten Venlo. Het blad verschijnt drie keer per jaar en wordt gratis verstrekt aan alle leden. Uw bijdrage aan dit blad is van harte welkom. Dit kan zijn in de vorm van een artikel, een opmerking, een vraag, een verhaal, een gedicht, een mededeling, een verslag een foto of anderszins. De redactie behoudt zich het recht voor om aangeleverde teksten aan te passen, in te korten of (nog) niet te plaatsen. Bij ingrijpende wijzigingen wordt contact opgenomen met de auteur. Redactie: Mw. Jackie Dennemans Mw. Ruud Hol Dhr. Erik Hoppe Dhr. Jos Nellen Mw. Janina Skubisz Mw. Anique Steeghs Redactieadres: Dhr. Erik Hoppe Op den Akker 30 5925 CB Venlo Tel: 06-42738286
[email protected] Drukwerk: MultiCopy Venlo Jan van Riebeeckweg 13 tel. 077 323 5454
Bestuur: Voorzitter:
Secretaris:
Mw. Wies Bergs-Franssen Pastoor Ceyssensstraat 13 5953LD Reuver 077-4742989
[email protected]
Penningmeester:
Dhr. Ruud Bergs Stationsstraat 5 5953 GX Reuver 06-12676448
[email protected]
Bestuursleden:
Dhr. Rob Mijdema Genbroekstraat 43 5912 EC Venlo 077-3542356
Dhr. Jac Verbeek Megelsum 25 5864 CT Meerlo 0478-691207
Mw. Maij Hendriks-Stemkens Broek 6 5995 PJ Kessel 077-4621861
Dhr. Erik Hoppe Op den Akker 30 5925 CB Venlo 06-42738286
Secretariaat:
Secretariaat NVP St. Maarten Venlo p/a VieCuri Medisch Centrum Venlo Dialyseafdeling Tegelseweg 210, 5912 BL Venlo
Bank:
Rabobank: NL79RABO0143618385 t.n.v. Nierpatiëntenvereniging Sint Maarten Venlo
Inhoudsopgave 2
IN MEMORIAM: Henk Wijers
3
Van de voorzitter
4
Anny, altijd met haar scootmobiel naar de dialyse
5
World Kidney Day 2015
6
Jubileum Dialyse
8
Nieuws van de Nierstichting
10
De pen van ….. Frank van Herk
12
Over het nierpatiëntencafé
13
Een gezellig bezoek bij de heer Christ van Och
14
Ondervoeding, wat is dat eigenlijk?
16
Veranderingen in de zorg per 1 januari 2015
18
Resultaten SPIJT-enquête
19
Activiteitenkalender 2015
20
Ik en mijn boek
21
Op stap in eigen streek
22
Column: Zo is het goed
23
Recept: Tuinboontjes-erwtjes quiche met feta
24
Puzzel
25
Jubilarissen dialyseafdeling 2015
26
Nieuws van onze leden
27
Gedicht Algemene Ledenvergadering
28
Tekening van de heer L.M. Dekkers
Spreuk v/d dag
Volharding is geconcentreerd geduld Citaat: Thomas Carlyle
De einddatum voor inleveren van kopij voor het volgende nummer van Impuls is: 23 augustus 2015
13e jaargang, nr. 1
April 2015
IN MEMORIAM: Henk Wijers Een “groot” mens heeft ons verlaten! Op woensdag 8 april 2015 is onze voorzitter Henk Wijers plotseling overleden. Henk mocht maar 56 jaar worden. Henk heeft zich vanaf 2007 ingezet voor onze vereniging en al snel heeft hij de voorzittershamer van Gert Jacobs overgenomen. Henk had een enorme affiniteit met mensen met een nieraandoening. Hij was voor zijn aantreden in het bestuur van onze vereniging ook al geruime tijd regiocoördinator bij de Nierstichting. De affiniteit kwam niet zomaar ergens vandaan. Henk had zelf ook een nieraandoening. In Henk verliest onze vereniging een enorm gedreven voorzitter. Wij kunnen hem omschrijven als integer, betrokken, consequent, strategisch en met het hart op de juiste plaats. Zo heeft Henk zich enorm ingezet voor een correcte ledenadministratie en een uitstekende band met de Nierpatiënten Vereniging Nederland en de Nierstichting. Henk was van mening dat het vergroten van het eigen vermogen van onze vereniging niet juist was. Onze huidige leden moeten van de beschikbare middelen kunnen profiteren. Ook nierpatiënten die lid van onze vereniging willen zijn maar dat niet kunnen betalen moeten lid kunnen worden. Onder leiding van Henk is hiervoor een sociaal fonds opgericht waarbij maximaal rekening wordt gehouden met de privacy. Een goed idee moet altijd een kans krijgen, maar wel op de juiste manier! Henk zorgde voor een juiste vertegenwoordiging van onze vereniging, daar werd het hele bestuur bij betrokken. Langdurige besluitvormingstrajecten en traagheid konden Henk irriteren. De vaart moest erin blijven, maar besluiten moesten wel zorgvuldig worden genomen. In de jaren dat we onder voorzitterschap van Henk mochten samenwerken was er altijd ruimte voor het relativeren van situaties; dit met de nodige humor. Medio 2014 moest Henk starten met dialyseren. Hij zag hier érg tegenop, maar na de start van de behandeling voelde hij zich geweldig. Hij gaf regelmatig aan: “Als ik mij met deze behandeling de rest van mijn leven zo zou voelen dan hoeft er van mij niets te veranderen”. Gezien zijn leeftijd was het verstandig om besluiten te nemen voor de toekomst; voor een leven zonder dialyse. Henk kreeg daarop te maken met een aaneenschakeling van tegenvallers. Uiteindelijk is Henk, geheel onverwacht, op 8 april jl. overleden. Wij wensen zijn echtgenote Eva, kinderen, kleinkinderen, zijn vader en overige familieleden veel sterkte toe bij het verwerken van dit enorme verlies. Wij verliezen in Henk een fantastische voorzitter en een geweldig mens! Namens bestuur NPV Sint Maarten Venlo en de dialyseafdeling van VieCuri Rob Mijdema, vicevoorzitter Max Gaasbeek, manager dialyse
2
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Vlak voor het ter perse gaan van deze Impuls bereikte ons het trieste bericht van het overlijden van Henk Wijers op 8 april 2015. Als voorzitter van onze vereniging heeft hij voor Impuls regelmatig bijdragen verzorgd, zo ook in dit nummer. Op verzoek van de familie is besloten om dit door Henk aangeleverde artikel toch te publiceren in deze Impuls. Wij wensen zijn echtgenote Eva, kinderen en kleinkinderen veel sterkte toe bij het verwerken van dit grote verlies. De redactie.
Van de voorzitter Namens bestuur en leden van de Nierpatiëntenvereniging Sint Maarten feliciteer ik alle medewerkers van de dialyseafdeling met het 40-jarig bestaan van de afdeling. Er is alle reden om hier op feestelijke wijze bij stil te staan en het wordt heel erg op prijs gesteld dat ook de patiënten betrokken worden bij de festiviteiten. In 40 jaar tijd is er veel veranderd als het gaat over dialyse. Wat echter onveranderd is gebleven in de afgelopen 40 jaar, is een sterke gerichtheid op vernieuwing van zorg. De afdeling dialyse van VieCuri loopt voorop bij veel ontwikkelingen in de dialysezorg. Ook heeft de afdeling in de afgelopen vier decennia altijd heel veel belang gehecht en aandacht geschonken aan een goede kwaliteit van zorg en een continue verbetering van de zorg. De patiënten in Venlo - en later ook in Venray - hebben daarvan al die tijd de vruchten mogen plukken. Gedurende 40 jaar is door de dialyseafdeling van VieCuri kwalitatieve topzorg verleend en is er een mooie basis gelegd om ook in de toekomst topzorg te blijven verlenen aan nierpatiënten in de regio Venlo. Vermeldenswaard is ook de uitstekende samenwerking tussen de patiëntenvereniging en verpleegkundigen, nefrologen, medisch maatschappelijk werk en diëtisten. Iedereen is ervan doordrongen dat een goede onderlinge samenwerking de basis is voor goede zorg en tevreden patiënten en medewerkers. De vereniging heeft zeer veel waardering voor de constructieve wijze waarop de zorgverleners de patiëntenvereniging ondersteunen. Rest mij om namens de overige bestuursleden eenieder een heel mooie en feestelijke jubileumviering toe te wensen!
Henk Wijers, voorzitter Nierpatiëntenvereniging Sint Maarten
3
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Anny, altijd met haar scootmobiel naar de dialyse Door Janina Skubisz, Medisch Maatschappelijk Werk
Anny Peeters is 72 jaar en dialyseert sinds 2011 in het VieCuri in Venlo. Zij woont in Blerick. Sinds juli 2013 komt zij altijd met haar scootmobiel naar de dialyse. Door problemen aan haar rugwervel is lopen moeilijk en pijnlijk voor haar. Het altijd afhankelijk zijn van de taxi, het altijd moeten wachten, het regelmatig te vroeg thuis ophalen en haar te laat weer naar huis brengen vanwege het vele omrijden om haar medepassagiers thuis te brengen, zorgde ervoor dat Anny besloot naar een ander vervoermiddel uit te zien. Een vervoermiddel dat haar meer zelfstandigheid gaf. Het werd een scootmobiel. Anny vertelt dat zij zich sinds die tijd beter voelt. Zij heeft meer energie, voelt zich positiever en heeft meer zin erop uit te gaan. Iedere dialysedag een kwartier heen over de Maas naar de dialyse en daarna weer terug naar huis in de frisse buitenlucht, zorgen ervoor dat zij haar dialyses beter doorkomt. Zolang Anny met de scootmobiel naar de dialyse kan komen, zal zij dit ook door weer en wind, hagel of sneeuw, blijven doen.
4
13e jaargang, nr. 1
April 2015
World Kidney Day 2015 Door Toon van Rens
Wederom een prachtige bijeenkomst tijdens de World Kidney Day op een mooie zonnige dag in het Boscafé te Horst. Nadat iedereen – er waren 68 personen aanwezig van koffie of thee en vlaai was voorzien, startten we met bingo. Hoe luidruchtig het voordien was, werd het nu muisstil. May Hendriks die de nummers afriep, was ondanks het gebrek aan een microfoon goed verstaanbaar. Er waren mooie prijzen en al snel was het vijf uur. Na een warme hap (twee soorten stamppot, een bal gehakt en worst) volgde nog een dankwoord aan iedereen voor de opkomst en gezelligheid, waarna iedereen weer voldaan huiswaarts toog.
5
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Jubileum Dialyse
Door Max Gaasbeek, OE-manager Dialyse Het is al weer ruim 40 jaar geleden dat op 28 december 1974 in het Dagblad voor Noord-Limburg een voor ons belangrijke publicatie stond. De publicatie kopte met Kunstnierafdeling overgedragen aan ziekenhuis Venlo. In die tijd kostte een Berliner bol Fl. 0,70 bij Patisserie Broekmans en was Yasser Arafat net aan de macht. Ook moesten dialysepatiënten uit onze regio toentertijd naar Maastricht, Eindhoven of Nijmegen voor hun behandeling en stond dialyse nog in de kinderschoenen. Op 6 januari 1975 zou de afdeling officieel gaan draaien. Dokter Vic Verstappen zou dokter Vic Verstappen niet zijn geweest wanneer de eerste patiënt al niet vóór 28 december 1974 zijn behandeling had gehad op de nieuwe afdeling, louter omdat het nodig en mogelijk was. De dialyseafdeling van destijds kon maximaal 15 patiënten behandelen, thans (met dialyse op de locaties Venlo, Venray en thuis) behandelen wij 141 dialysepatiënten en hebben wij 130 patiënten in de predialyse. Nu is de dialyse een open afdeling waar je gewoon kunt binnenlopen, destijds was het een afdeling waar je speciale kleding moest dragen en zeker niet zomaar naar binnen kon wandelen. Alhoewel dialyse toen nog in de kinderschoenen stond, werd er toch al heel modern gedacht. Zo was er al een ruimte beschikbaar voor het trainen van thuisdialyse- patiënten (toen alleen nog peritoneaaldialyse) en werd er gewerkt aan een machine die hergebruik van kunstnieren mogelijk kon maken. Wat zijn er toch veel veranderingen in 40 jaar geweest. Onze afdeling heeft daarbij haar steentje bijgedragen, tot op de dag van vandaag zijn wij een toonaangevend dialysecentrum in Nederland en ook daarbuiten. Zo heeft onze afdeling, in eerste instantie samen met de Nierstichting, invulling gegeven aan het eerste vakantiedialysecentrum ter wereld (Klein Vink Arcen). Onze afdeling is als eerste in Nederland de zogenaamde online dialyse als mogelijke standaardbehandeling gaan inzetten. Ook was onze afdeling het eerste dialysecentrum in Nederland in een perifeer ziekenhuis dat het felbegeerde HKZ-certificaat (kwaliteitscertificaat) wist binnen te slepen. De combinatie vakantie en dialyse heeft ons doen besluiten om ook een dialysecamper te ontwikkelen. En zo kan ik nog wel even doorgaan. Als klap op de vuurpijl hebben we in 2006 een thuishemodialysecentrum opgezet waar een geheel nieuw soort behandeling wordt aangeboden en waarvoor vanuit heel Nederland en daarbuiten belangstelling is. Met recht kunnen we trots zijn op de dialyse van VieCuri Medisch Centrum! Het belangrijkste van alles is natuurlijk dat we veel patiënten hebben kunnen helpen met een goede dialysebehandeling. Waar we best wel trots op zijn is dat onze werkwijze met betrekking tot transplantatievoorbereiding al veel jaren zorgt dat wij bij de centra met het hoogste transplantatiecijfer van Nederland behoren. We gaan gewoon verder met het bijdragen aan de verdere verbetering van de zorg voor patiënten met nierschade.
6
13e jaargang, nr. 1
April 2015
In de 40 jaar van ons bestaan is er ook een uitstekend functionerende patiëntenvereniging ontstaan (Nierpatiëntenvereniging St. Maarten). De patiëntenvereniging is voor en door nierpatiënten en hun naasten; toch is er een zeer nauwe samenwerking met de dialyseafdelingen van VieCuri. Er wordt open en kritisch gekeken naar elkaars functioneren en niet zelden hebben we elkaar een dienst kunnen bewijzen. Zo heeft de patiëntenvereniging destijds net het laatste duwtje kunnen geven dat nodig was om van de veel te kleine afdeling op de begane grond in Venlo naar de huidige locatie te mogen verhuizen en faciliteert de dialyseafdeling de patiëntenvereniging waar mogelijk. Op 28 maart jl. hebben de huidige medewerkers van de dialyse, samen met de oud-medewerkers van 40 jaar dialyse Venlo-Tegelen-Venray ’s avonds een feestje gevierd. Er zijn herinneringen aan vervlogen tijden opgehaald, het item en hoe gaat het nou met jou kwam natuurlijk aan bod, maar er werd ook goed gefeest. Op 2 januari 1975 werd de dialyse in het ziekenhuis van Venlo-Tegelen geopend met een open dag voor medewerkers. Op 7 juni a.s. vieren wij ons 40-jarig bestaan wederom met een open dag. Dit keer met al onze patiënten (predialyse, PD, HD, THD), alle leden van Nierpatiëntenvereniging St. Maarten, de medewerkers van de dialyse en hun naasten. U en uw naasten zijn van harte uitgenodigd om deel te nemen aan de open dag op 7 juni, deze zal van 14.00-17.00 uur op de locatie Venlo plaatsvinden (met een hapje, een drankje en passende muziek). U zult hiervoor nog een uitnodiging ontvangen, maar zet de datum alvast in uw agenda en laat het aan uw naasten weten! Mogelijk vraagt u zich af waarom de dialyse juist zo uitpakt bij 40 jaar in plaats van 50 jaar. Velen van u weten dat je elk feestje moet vieren wat er te vieren valt. Daarnaast is de dialysewereld wel een beetje vreemd, juist 40 jaar wordt in dialyseland groots gevierd. Wij willen daarop geen uitzondering zijn! Met een vriendelijke groet van een trotse manager van de Dialyse die ook u op 7 juni a.s. hoopt te ontmoeten.
7
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Nieuws van de Nierstichting Nierstichting en STW investeren ruim 700.000 euro in onderzoek naar nieuwe materialen voor de draagbare kunstnier De Nierstichting zet alles op alles om ervoor te zorgen dat mensen met een nierziekte in leven blijven en ook écht kunnen blijven leven. De Nierstichting strijdt voor meer donoren, maakt zich hard voor preventie en werkt vastberaden aan een draagbare kunstnier. Want dialyseren is geen leven, maar overleven. De Nierstichting doet alles wat in haar vermogen ligt om het leven van nierpatiënten te verbeteren. Dat doet de Nierstichting niet alleen. Maar samen met patiënten, onderzoekers, professionals, donateurs, bedrijven, vrijwilligers en vele anderen die het leven liefhebben. Innovatief onderzoek belangrijke stap in verdere verkleining draagbare kunstnier De Nierstichting en de Technologiestichting STW investeren ruim 700.000 euro in onderzoek van het UMC Utrecht en de Universiteit Utrecht naar nieuwe materialen om ureum op een eenvoudige en veilige manier te verwijderen uit dialysevloeistof. Verwijdering van ureum is een cruciale stap voor het hergebruik van dialysevloeistof. Hergebruik van een klein volume dialysevloeistof vormt de basis van de draagbare kunstnier. De nieuw te ontwikkelen materialen leveren een belangrijke bijdrage aan de verdere verkleining van de draagbare kunstnier die de Nierstichting momenteel ontwikkelt. Wereldwijd zijn meer dan twee miljoen mensen afhankelijk van dialyse, die ze meerdere keren per week moeten ondergaan in een ziekenhuis of dialysecentrum. De behoefte aan een draagbare kunstnier die patiënten zelfstandig en in hun eigen omgeving kunnen gebruiken is dan ook groot. Het leidt niet alleen tot goedkopere zorg, maar geeft nierpatiënten ook veel meer bewegingsvrijheid en energie en hiermee een hogere kwaliteit van leven. Filteren afvalstoffen Ureum is een afbraakproduct van eiwitten dat je normaal gesproken via de nieren uitplast. Nierpatiënten moeten echter hemodialyse ondergaan om het overtollige ureum en andere afvalstoffen kwijt te raken. De afvalstoffen komen dan terecht in de dialysevloeistof. Om deze dialysevloeistof te kunnen hergebruiken, moet je de afvalstoffen daaruit zien te filteren. Voor de meeste afvalstoffen lukt dat goed met behulp van actieve kool en harsen. Ureum is daarentegen erg lastig te verwijderen. Ureum binden zonder ammoniak Bestaande verwijderingstechnieken gebruiken een stof die ureum afbreekt, maar daarbij kan het schadelijke ammoniak vrijkomen. Het nieuwe materiaal waar de Utrechtse wetenschappers nu naar op zoek gaan, bindt ureum zonder dat daarbij ammoniak kan ontstaan. Dat maakt het mogelijk om de dialysevloeistof te hergebruiken zonder gevaar voor ammoniakvergiftiging. De Nierstichting ziet deze innovatie als de volgende stap naar nog kleinere en efficiëntere dialyseapparaten voor thuisgebruik. De stap sluit naadloos aan bij de lopende ontwikkelactiviteiten voor de draagbare kunstnier reeds ingezet door de Nierstichting.
8
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Stroomversnelling “Het nieuwe materiaal om ureum op deze manier te binden betekent een nieuwe doorbraak in de techniek van dialyseren en draagt direct bij aan verdere verkleining van portable dialyseapparatuur”, zegt Tom Oostrom, directeur Nierstichting. “Geweldig dat ook Technologiestichting STW bijdraagt om deze technologische innovatie in een stroomversnelling te brengen.” Gezamenlijk investeren de Nierstichting en de Technologiestichting STW ruim 700.000 euro in het onderzoek. Ook de bedrijven DSM en Cabot Corporation en diverse internationale organisaties op het gebied van nierdialyse hebben hun steun uitgesproken. Het onderzoek vindt plaats aan de afdeling Nefrologie en Hypertensie van het UMC Utrecht en het Utrecht Institute of Pharmaceutical Sciences (Universiteit Utrecht). Noodzaak draagbare kunstnier Door het grote tekort aan orgaandonoren zijn veel nierpatiënten aangewezen op dialyse. Dat is een zware behandeling met ingrijpende gevolgen voor het leven van nierpatiënten. Jaarlijks overlijdt 1 op de 6 dialysepatiënten. Een draagbare kunstnier is kleiner en lichter, spoelt langer, kan frequenter worden gebruikt, zuivert het bloed daardoor beter en biedt meer bewegingsvrijheid dan bestaande hemodialyseapparatuur. Bovendien is een draagbare kunstnier geschikt om meerdere uren per dag of zelfs ’s nachts te dialyseren op een plaats en tijd die de patiënt zelf kiest. Een enorme stap vooruit dus voor het leven van nierpatiënten wereldwijd. Want dialyseren is geen leven, maar overleven. De Nierstichting zet dan ook alles op alles om de draagbare kunstnier te realiseren én verder door te ontwikkelen, opdat nierpatiënten in leven blijven en ook écht kunnen blijven leven.
9
13e jaargang, nr. 1
April 2015
De pen van ….. Frank van Herk Terugblik op 11 jaar dialyse
In de vorige Impuls heeft Nicole Koenen aan mij de pen doorgegeven. Nu ben ik dus aan de beurt om een stukje te schrijven. Laat ik mijzelf eerst eens voorstellen: ik ben Frank van Herk, 37 jaar jong en geboren en getogen in het Brabantse Bladel. Op mijn 23ste ben ik in Sevenum gaan samenwonen. Hier woon ik nog steeds, samen met mijn inmiddels echtgenoot Marc en onze twee kinderen: Nuria van 5 jaar en Tiago van 16 maanden. Toen ik in Limburg kwam wonen, moest ik eerst even wennen aan het dialect. Hoewel ik het goed versta, valt het best tegen om het zelf te praten. Dat is zeker geen “kwestie van geduld” zoals Rowwen Hèze zingt in het gelijknamige liedje. Inmiddels werk ik 14 jaar bij VieCuri, waarvan alweer 11 jaar op de dialyse. Destijds heb ik gekozen voor het dialysevak vanwege de mix van techniek en zorg. Bijzonder aan de dialyse is dat patiënten steeds terugkomen, waardoor je ze beter leert kennen en je soms ook echt iets voor ze kunt betekenen. En daar doe je het toch allemaal voor. Toen mijn loopbaan op de dialyse begon, hadden we maar één afdeling en daarnaast bemanden we in de zomermaanden het vakantiedialysecentrum Klein Vink in Arcen. Dit gaf een leuke afwisseling in v.l.n.r.: Marc met Tiago, Nuria en Frank het werk; er kwamen patiënten van heinde en verre vakantie vieren. Velen van hen keerden ieder jaar tevreden terug om er weer even tussenuit te zijn. Jammer eigenlijk dat de dialyse op Klein Vink inmiddels dicht is, want ik werkte er graag. Als ik de dialyseafdeling van 11 jaar geleden vergelijk met nu dan is er best veel veranderd. Toen ik hier begon, was het team nog vrij klein. Door de jaren heen zijn er veel collega’s bijgekomen. Ook qua patiëntenaantal zijn we flink gegroeid, al is er de laatste tijd wel een stagnatie. Wat opvalt is dat met name het aantal patiënten dat peritoneale dialyse (buikspoeling) doet, fors is toegenomen. In 2009 werd de dialysecapaciteit uitgebreid door de opening van een nieuwe afdeling in Venray. Dit was een groot voordeel voor patiënten uit die regio, omdat ze niet meer naar Venlo hoefden te reizen voor hun behandeling. Ook de behandelopties zijn met de jaren toegenomen. Onder de vlag van Vitaal Thuisdialyse kwam thuishemodialyse met meerzorg (TMM) in opkomst. Door TMM kunnen mensen die thuis willen dialyseren, maar niet zelf verantwoordelijk kunnen of willen zijn voor hun behandeling, toch thuis worden behandeld. Er komt dan een dialyseverpleegkundige aan huis die de hemodialysebehandeling uitvoert en de verantwoordelijkheid draagt.
10
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Ook de techniek is er in de loop der tijd op vooruitgegaan. In het verleden werkten we nog met een papieren patiëntendossier, maar inmiddels heeft het digitale tijdperk ook bij ons zijn intrede gedaan. We hebben nu praktisch overal computers, zelfs aan de dialysemachines zitten zogenaamde smartconnectors, waarin we informatie kunnen raadplegen. We werken met moderne dialysemonitoren en daarnaast gebruiken we ook steeds meer andere apparatuur, zoals bijvoorbeeld een echoapparaat waarmee we een shunt onder echogeleide kunnen aanprikken en een body composition monitor waarmee we de verhouding water, vet en spieren in het lichaam kunnen meten. Het meebewegen met de veranderingen in de zorg en de vooruitgang van de techniek vraagt soms wat veel van onze medewerkers. Gelukkig is in ons team de bereidheid groot om kennis te delen en van elkaar te leren. Wat ik vaak van collega’s hoor is: “vraag maar aan Frank want die weet bijna alles”. Nu ben ik de laatste die zegt dat dat klopt, maar kennelijk word ik beschouwd als ervaren rot in het vak. Als fulltime dialyseverpleegkundige krijg ik veel mee van het reilen en zeilen op de werkvloer. Als ik daar niet te vinden ben, dan ben ik meestal op de researchkamer bezig met mijn neventaak: kwaliteit. Ik help mee om ons kwaliteitssysteem op orde te houden. Dit betekent onder andere: zorgen dat procedures en protocollen up-to-date blijven, meedenken over het verbeteren van werkwijzen en analyseren van risico’s in de zorg. Dit is allemaal nodig om goed te zijn én te blijven in ons vak. Tijdens audits, de bezoeken waarbij een visitatiecommissie bekijkt of we aan de kwaliteitsnorm voldoen, wordt gekeken hoe we er voor staan en hoewel er altijd wel verbeterpuntjes worden gevonden, krijgen we meestal te horen dat we het over het algemeen prima doen. Dit is de verdienste van een gedreven en betrokken dialyseteam dat samenwerkt voor een goed resultaat. Voordat ik ga afronden wil ik graag nog een persoonlijke noot toevoegen aan dit verhaal. Heel speciaal vond ik het om papa te worden. Na een periode van jaren waarin mijn partner en ik hier naar toe hebben geleefd, is deze droom zelfs twee keer in vervulling mogen gaan. Het veranderde ons leven voorgoed en zorgt nog bijna dagelijks voor momenten van verwondering. Zo geniet ik van elke nieuwe mijlpaal: het eerste tandje, het eerste stapje, het eerste woordje, de eerste keer dat onze dochter haar naam schreef en ga zo maar door ... fijn om dit te mogen meemaken. Ook in mijn werk op de dialyse zijn er zulke momenten van verwondering: een patiënt die onze dochter prachtig laat natekenen door haar man, een patiënt die een bloeddrukmeter regelt voor een medepatiënt, een zoon van een patiënt die uit het buitenland heerlijke chocolade meebrengt, partners en kinderen van een overleden patiënt die een lieve kaart aan ons sturen, een getransplanteerde patiënt die stralend komt vertellen dat het goed met hem gaat, NPV Sint Maarten die ons elk jaar op de dag van de verpleging komt bedanken voor onze inzet. Allemaal attenties en complimenten van mensen die elkaar op of via de dialyse hebben getroffen. Het zijn blijken van waardering die mij lang heugen. Hiermee wil ik mijn verhaal graag afsluiten. Op mijn beurt geeft ik de pen door aan Maaike Kamps en wens haar veel succes met haar bijdrage die u kunt lezen in de volgende Impuls.
11
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Over het nierpatiëntencafé Door Ernst Hölscher
Op 13 maart van het vorige jaar ging het nierpatiëntencafé van start met een daverend feest met muziek, hapjes en drankjes. Mevrouw Skubisz van het Medisch Maatschappelijk Werk peilde door middel van een enquête de belangstelling om regelmatig een ontmoetingsmiddag voor nierpatiënten te houden, met als gevolg dat er in april, juni, september en oktober van 2014 ontmoetingsbijeenkomsten waren in Boscafé Het Maasdal te Horst. Er werden enige activiteiten ondernomen, zoals sjoelen, Jeu de boules en kaarten, maar vooral met elkaar om de grote tafel kletsen, waarbij de houten tafel lijkt te barsten onder de sterke verhalen. Doordat de weergoden ons steeds goed gezind waren, konden we buiten op het terras zitten of een wandeling rond het meer maken, waarop een paar ganzen heel ontspannen lagen te dobberen. We konden genieten van de mooie omgeving. Helaas is de deelname geslonken tot een tiental personen en dat is jammer, want we hebben elkaar heus wel wat te vertellen en het is gewoon leuk om elkaar af en toe te zien. Het personeel van Het Maasdal zorgt voor een vriendelijke bediening en de locatie is gemakkelijk te bereiken. Voldoende argumenten om uw gezicht te laten zien bij de volgende bijeenkomst. U bent van harte welkom!
Voorlopige data ontmoetingscafé 2015: - Woensdag 13 mei - Donderdag 13 augustus - Woensdag 14 oktober Vanaf 14.00u tot 16.00u.
12
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Een gezellig bezoek bij de heer Christ van Och Door Ruud Hol en Jackie Dennemans
Die middag als wij hem bezoeken, zit Christ van Och uit Reuver lekker ontspannen op de bank. Dat hij bijna 91 jaar wordt, is hem niet aan te zien. Ondanks de kneuzingen die hij een tijdje geleden opliep bij een ongeluk, maakt hij een opgewekte en vrolijke indruk. Naast hem op een tafeltje ligt een stapel boeken van de bieb, want lezen is een van zijn hobby’s. Tijdens een algehele controleafspraak bij de huisarts zo’n drie jaar geleden bleek dat zijn nieren niet meer goed werkten. Zijn nierfunctie ging zover achteruit dat hij met niervervangende therapie moest beginnen. Christ koos voor CAPD, buikspoeling. Daar is hij nou twee jaar mee bezig; vier keer per dag komt een verzorgende van de Thuiszorg om hem daar bij te helpen. “Het gaat heel goed met me”, aldus Christ en hij is zeer tevreden over de verzorging. Ook wordt hij goed verzorgd door zijn kinderen die alle zes geregeld komen, zoals nu dochter Mariet, die voor gastvrouw speelt. Onderling wordt afgesproken wie wat doet voor vader en er wordt iedere dag vers voor hem gekookt. Wie wil dat nou niet als je 90 bent! Sinds zijn vrouw Trina twee jaar geleden is overleden, woont hij alleen. In 2009 hebben ze nog hun 60-jarig huwelijk gevierd, waaraan hij mooie herinneringen heeft. In de kamer staan verschillende foto’s van zijn geliefde vrouw, waarmee hij 45 jaar geleden in dit huis kwam te wonen. In het huis staan de zelfgemaakte meubels, die hij vroeger als timmerman heeft gemaakt. Overigens heeft hij het huis ook zelf gebouwd, want metselen ging hem heel goed af! Christ van Och is heel tevreden. “Want, ik heb een goed leven gehad ”, zo zeg hij. En na een kopje koffie met heerlijke koekjes nemen we afscheid en wensen hem het allerbeste toe.
13
Christ met dochter Mariet
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Ondervoeding, wat is dat eigenlijk? Door Anique Steeghs, diëtiste dialyseafdeling
Veel mensen denken bij ondervoeding direct aan de derdewereldlanden, maar ondervoeding komt ook in Nederland nog regelmatig voor. Wat is ondervoeding? Ondervoeding is een woord dat gebruikt wordt als een tekort aan voedingsstoffen leidt tot een slechte lichamelijke conditie en gewichtsverlies. Een tekort aan voedingsstoffen kan zorgen voor: • • • •
minder goed functioneren van de organen minder goed werken van het afweersysteem vertraging van de wondgenezing langere ziekenhuisopnames.
Hoe vaak komt ondervoeding bij nierpatiënten voor? Zowel bij predialyse- als bij dialysepatiënten komt ondervoeding regelmatig voor. Ondervoeding komt bij predialysepatiënten met name voor kort voor de start van de dialyse. Er is dan vaak sprake van een verminderde eetlust, misselijkheid, smaak- en geurveranderingen en vermoeidheid. Bij hemodialysepatiënten komt ondervoeding regelmatig voor. Bij gemiddeld 40% van alle hemodialysepatiënten is er sprake van ondervoeding. Dit komt onder andere doordat het lichaam meer eiwit en bij sommige mensen ook meer calorieën (energie) verbruikt. Daarnaast spoelen er tijdens een hemodialysebehandeling ook aminozuren (bouwstenen van eiwitten) uit. Wanneer bent u ondervoed? Wellicht heeft u zelf wel in de gaten als u minder bent gaan eten of bent afgevallen. Maar het kan ook heel geleidelijk gaan, zonder dat u het merkt. Om erachter te komen of u ondervoed bent kunt u uzelf de volgende vragen te stellen: • • • • •
Is uw kleding de afgelopen maand wat ruimer gaan zitten? Moet u uw riem op een gaatje kleiner instellen? Krijgt u vanuit uw omgeving vragen of u wellicht bent afgevallen? Kunt u de laatste weken minder eten dan u normaal gewend bent? Bent u ongemerkt afgevallen zonder dat dit uw bedoeling was?
Om vast te kunnen stellen of u ondervoed bent, zal de diëtist naar verschillende factoren kijken. Er wordt niet alleen gekeken naar uw gewicht, maar ook het verloop hiervan. Wat was uw gewicht drie en zes maanden geleden, vergeleken met nu? Bent u afgevallen? Daarnaast wordt er op de dialyseafdeling gebruik gemaakt van een vragenlijst en een lichamelijk onderzoek, de SGA-screening. Deze screening is bedoeld om veranderingen in de voedingstoestand aan het licht te brengen. De screening wordt bij hemodialysepatiënten gedaan door dialyseverpleegkundigen en bij predialysepatiënten door de diëtist.
14
Handknijpkrachtmeter
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Tijdens de SGA-screening wordt er gekeken naar verschillende aspecten, zoals gewichtsverandering, voedselinname en eventuele maag-darmklachten. Tijdens een lichamelijk onderzoek wordt aan de hand van een aantal meetpunten gekeken of de vet- en spiermassa afneemt. Het gaat hierbij om de hoeveelheid vet- en spierweefsel. Vervolgens wordt er een score van 1 tot en met 7 gegeven: • score 1-2: ernstig ondervoed • score 3-5: matig tot licht ondervoed • score 6-7: normaal gevoed. Bij een lage score zal de diëtist met u in gesprek gaan en een behandelplan opstellen om zo uw voedingstoestand te verbeteren. Dag van de ondervoeding Om aandacht te geven aan ondervoeding in Nederland is er door de Stichting EOI (Eerstelijns Ondervoedings Instituut) een landelijke dag met het thema ondervoeding in het leven geroepen. In 2014 vond deze landelijke dag op 10 december plaats. Ook op de dialyseafdeling van het VieCuri Medisch Centrum is aandacht besteed aan de dag van ondervoeding. De dialysepatiënten ontvingen allemaal twee tassen met informatie en producten die kunnen helpen als je te weinig energie en eiwit binnenkrijgt. Daar de smaak van het eten ook belangrijk is voor de eetlust, bevatten de tassen tevens verschillende kruiden waarmee de natriumarme maaltijd toch smaakvol kan worden gemaakt. De producten in de tassen zijn allemaal verkrijgbaar in de supermarkt, waardoor u op een makkelijke manier meer energie en eiwit kunt binnenkrijgen. Inhoud informatietas Tot slot Mocht u zich afvragen hoe het met uw voedingstoestand gesteld is, neem dan eens contact op met de diëtist. Zij kan vervolgens samen met u kijken of u voldoende eet en samen met u een plan maken om met kleine aanpassingen toch voldoende energie en eiwit binnen te krijgen
15
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Veranderingen in de zorg per 1 januari 2015 Door Janina Skubisz, Medisch Maatschappelijk Werk
In dit artikel worden de veranderingen in de zorg in het kort voor u op een rij gezet. 1. De gemeente gaat over de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Dat is hulp bij zelfredzaamheid en participatie: • • • • • •
huishoudelijke hulp hulpmiddelen, zoals een rolstoel of scootmobiel begeleiding en dagbesteding beschermd wonen en opvang ondersteuning mantelzorg cliëntondersteuning.
In de gemeente Venlo kunt u voor vragen terecht bij het Sociaal Wijkteam, bereikbaar op telefoonnummer 14077 of op het volgende e-mailadres:
[email protected] of via het digitaal formulier op www.samenzijnwijvenlo.nl/sociaalwijkteam. N.B. Iedere gemeente heeft hiervoor een eigen aanspreekpunt. Bel het algemeen nummer van uw gemeente en vraag hiernaar. 2. De zorgverzekeraar gaat over persoonlijke verzorging en verpleging. Het basispakket van de zorgverzekering wordt uitgebreid met: • wijkverpleegkundige hulp voor verzorging en verpleging aan huis • behandeling voor blinden, doven, slechtzienden en slechthorenden • palliatiefterminale zorg • intensieve kindzorg. De meeste van deze zorg komt voor rekening van uw eigen risico. Alleen de wijkverpleegkundige hulp is hiervan vrijgesteld. Voor vragen kunt u terecht bij: • •
uw eigen zorgverzekeraar Zorgkantoor Noord- en Midden Limburg, telefoonnummer 0900-8490.
16
13e jaargang, nr. 1
April 2015
3. Het Rijk gaat over de 24-uurs zorg en intensieve zorg. Deze zorg valt onder de nieuwe Wet langdurige zorg (Wlz) en bevat: • recht op zorg in een instelling of thuis • zorg voor de meest kwetsbaren: ouderenzorg, gehandicaptenzorg en langdurige GGZ met behandeling • 24-uurs zorg of permanent toezicht voor kinderen met ernstige beperkingen.
Heeft u deze zorg nodig? Neem dan contact op met het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Voor inwoners van de gemeente Venlo is het dichtstbijzijnde kantoor in Heerlen: telefoonnummer 088-7891650 of www.ciz.nl. Heeft u al een indicatie? Neem dan voor vragen contact op met het Zorgkantoor Noord- en Midden Limburg. Telefoonnummer: 0900-8490. Waar kunt u terecht voor hulp en ondersteuning? • Huis van de Wijk: dit is een inlooppunt voor iedereen in de wijk • Informatie- en Adviespunt: speciaal opgeleide vrijwilligers staan voor u klaar • Sociaal Wijkteam: professionele hulpverleners, die de wijk kennen, bieden hulp op maat. N.B. Iedere gemeente heeft hiervoor een eigen aanspreekpunt. Bel uw gemeente en vraag hiernaar. Voor dringende zaken kunt u uiteraard ook bij uw huisarts terecht. Voor alle aanvragen geldt dat er wordt gekeken naar uw inkomen en wat u zelf nog kunt. Maar er wordt ook gekeken naar wat uw echtgenoot/echtgenote, partner, familie, vrienden, buren of een vrijwilliger voor u in relatie tot uw aanvraag voor u kunnen betekenen. Daar het allemaal nieuw is en iedere gemeente voor een deel hieraan een eigen invulling geeft, zijn er nog veel vragen. Wanneer u als predialysepatiënt of dialysepatiënt hulp nodig heeft en u of uw naaste komt er zelf niet uit omdat u van het kastje naar de muur wordt gestuurd en er niemand in uw naaste omgeving is die u op weg kan helpen, aarzel dan niet en neem contact op met uw medisch maatschappelijk werker. Samen met u wordt er dan gezocht naar een voor u bevredigend antwoord.
17
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Resultaten SPIJT-enquête
Door Ans Verstappen en Ellen Goertz, Dialyseverpleegkundigen VieCuri Venlo In 2014 hebben veel patiënten van de dialyseafdeling van VieCuri Venlo en Venray de vragenlijst van het SPIJT-project ingevuld, uitgevoerd door het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Uit een studie onder Canadese patiënten blijkt namelijk dat 61% spijt heeft van hun keuze om te starten met een dialysebehandeling (*Davison SN, 2010). In Nederland is multidisciplinaire predialysezorg met een uitgebreid voorlichtingstraject en groepsinformatiebijeenkomsten zeer goed geregeld. Er is in het algemeen sprake van keuzevrijheid. Maar hoe zit het werkelijk met onze Nederlandse patiënten? Hebben zij ook spijt van hun keuze? Vragen we expliciet aan hen of zij spijt hebben van de beslissing om te starten met een dialysebehandeling? Om erachter te komen of onze patiënten spijt hebben van hun beslissing, werd deze enquête opgesteld door het LUMC. Gegevens zijn anoniem verwerkt. Participerende centra: 66 centra werden benaderd, 28 centra participeren; ruim 42%. 2624 enquêtes verstuurd, 1371 ontvangen voor analyse; ruim 52%. VieCuri: 110 gestuurd en 82 ontvangen. Achtergrondkenmerken respondenten van de hele groep: de gehele groep respondenten bestaat voor ruim 58% uit mannen en tweederde is ouder dan 65 jaar. De meest voorkomende vorm van dialyse betreft hemodialyse (88.7%), welke in de meerderheid plaatsvindt in het ziekenhuis. Subjectieve data respondenten: de meerderheid van de gehele groep respondenten (82.9%) heeft genoeg informatie gekregen om betrokken te zijn bij de keuze van een dialysemodaliteit. Bij meer dan de helft van de gehele groep respondenten (50.5%) is de mening van de nefroloog het meest belangrijk geweest bij het maken van een keuze voor hemodialyse, peritoneaaldialyse of helemaal geen dialyse. Van de gehele groep respondenten blijkt 92.7% tevreden te zijn met de huidige behandeling. In de gehele groep respondenten heeft 7.2% spijt van de beslissing om te starten met een dialysebehandeling.
18
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Conclusie: in deze Nederlandse enquête kan worden geconcludeerd dat de meerderheid van de respondenten geen spijt heeft van de beslissing te starten met een dialysebehandeling en tevreden is met de huidige dialysebehandeling. In de gehele groep respondenten heeft 7.2% spijt van de beslissing om te starten met een dialysebehandeling. De meerderheid van de gehele groep respondenten heeft genoeg informatie gekregen om betrokken te zijn bij de keuze van een dialysemodaliteit. Bij meer dan de helft van de gehele groep respondenten is de mening van de nefroloog het meest belangrijk geweest bij het maken van een keuze. De meest voorkomende vorm van dialyse betreft hemodialyse welke in meerderheid plaatsvindt in het ziekenhuis. Een hoog percentage respondenten heeft aangegeven het starten van de dialyse als acuut te ervaren.
Activiteitenkalender 2015 Actieve dag, 28 juni Een gezellige middag met muziek en BBQ in de Oda Hoeve te Kessel. Dagtocht, 13 september Met touringcarbedrijf Ghielen gaan we naar GaiaZOO in Kerkrade. Thema-avond, 21 oktober Dr. Luik zal deze thema-avond over thuisdialyse voorgaan. Kerstworkshop Bij voldoende deelname, zal deze activiteit weer plaatsvinden. ALV en kerstdiner vinden plaats op 13 december. Voor alle activiteiten wordt u persoonlijk uitgenodigd.
19
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Ik en mijn boek Door Ruud Hol
Zoals zo vaak als ik door de bieb loop, hoop ik dat er een boek zomaar voor mij opduikt en dat het dan ook dat boek is. Af en toe lukt dat, zo ook deze zaterdagmiddag. Ik had al wat boeken verzameld, toen ik een Tommy Wieringa zag liggen. Ik denk, dat de meeste lezers hem wel kennen. Hij is bekend geworden door zijn boek Joe Speedboot. Ook was hij te zien in zijn tv-serie de Grens. Daarnaast schrijft hij artikelen voor verschillende kranten en tijdschriften, waaronder iedere zaterdag in de Limburger. Dit zijn de namen is de titel van zijn laatste roman. Het boek vertelt over een groep vluchtelingen. Zij staan symbool voor de velen, die door hun uitzichtloze situatie gedwongen zijn tot een zoektocht naar een betere wereld. Een jongen, een vrouw, de lange man, de stroper, de Ethiopiër, enzovoort; zo worden ze genoemd. Dit zijn de namen. Zij komen nooit aan, want zij worden bedrogen door mensensmokkelaars. Tijdens hun maandenlange zwerftocht dunt de dood de groep uit tot er nog vijf overblijven. Het recht van de sterkste geldt,de stervenden worden beroofd. De zwarte Ethiopiër wordt vermoord. Zij komen uiteindelijk aan in een corrupt gat in de cel van politiechef Pontus Beg. Zijn persoon is al bekend bij de lezer, een eenzame filosofisch ingestelde man, die - nu hij ouder wordt - gaat graven in zijn verleden, om zo te achterhalen of hij misschien een Joodse achtergrond heeft. Hij zou zo graag ergens bij horen. Deze twee verhaallijnen komen steeds dichter bij elkaar. Dit zijn de namen is zeer de moeite waard, vooral om zijn stilistische en kernachtige stijl, die Wieringa eigen is. Hij ontving de Librisprijs voor zijn werk. Veel leesplezier! Dit zijn de namen ISBN 9789023472698
20
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Op stap in eigen streek
Door Ruud Hol en Jackie Dennemans Om iets moois te zien, hoef je niet ver te reizen. Schitterende natuurgebieden, intieme dorpjes, musea, je kunt het allemaal in je eigen omgeving zien. Het was een stralende dag die uitnodigde om naar buiten te gaan. Het werd de Hamert. De Hamert - bij velen bekend neem ik aan - ligt tussen Arcen en Wellerlooi tegen de Duitse grens aan. Het landgoed is van het Limburgs Landschap en hoort bij het Nationaal Park de Maasduinen. Het landgoed is goed te bereiken. Vanuit het zuiden ligt, net voor Wellerlooi, aan de rechterkant Jachthut Op den Hamer. Tegenover ligt Hostellerie de Hamert. Bij de jachthut staan op een groot bord verschillende wandelroutes uitgestippeld, allemaal andere afstanden; er is ook een invalidenroute aangelegd. Iedere keer als ik op de Hamert kom, ben ik weer onder de indruk van de uitgestrektheid en verscheidenheid van het landschap. De Maasweiden, heidevelden, vennen en duinen, alsmede het droge loof en de naaldbomen. Ook ligt er de beroemde grafheuvel het Vorstengraf. Je moet dan ongeveer 2000 jaar terug in de tijd gaan. Deze grafheuvel is waarschijnlijk de grootste van Nederland. Het graf ligt aan de zuidoostkant van de Hamert en heeft een doorsnede van 20 m en is 3 m hoog. Verderop kom je bij een eenvoudig houten kruis. Hier is een aantal leiders van het verzet geëxecuteerd. Ieder jaar op 4 mei worden zij herdacht. Zo stuit je op verschillende punten in de geschiedenis. Er is zo veel te vertellen over de Hamert, maar het fijnste blijft toch het prachtige landschap, waarin je uren kunt dwalen. Weer aangekomen bij de jachthut ga je natuurlijk een heerlijke pannenkoek eten. Veel plezier!
21
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Zo is het goed
Column door Jos Nellen U hebt het ongetwijfeld wel eens gezien: de timmerman, die met een dichtgeknepen oog kijkt naar een net afgehangen deur. Om te zien of die deur helemaal goed hangt. Of de metselaar die, eveneens met een oog dicht, op de hurken naast een vers gemetselde muur zit. Om te kijken of de muur tot op de millimeter waterpas staat. Of de autospuiter, die met de vlakke hand over een geschuurde motorkap strijkt. Om te voelen of het oppervlak mooi glad is. Deze vakmensen willen zien en voelen dat ze hun werk goed hebben gedaan. En als je goed kijkt, dan zie je een voldane blik in de ogen van de timmerman, van de metselaar, van de autospuiter. Ze constateren voor zich zelf dat ze het goed hebben gedaan. En als je dan vervolgens ook nog eens goed oplet, dan hoor je hen zachtjes mompelen, of je ziet hen denken: “Zo is het goed!” De timmerman, de metselaar en de autospuiter constateren dat ze het goed hebben gedaan. Dat ze het beste uit zichzelf hebben gehaald. En dat geeft hen een voldaan en tevreden gevoel. Dat is een prima ervaring, dat heeft een mens op zijn tijd nodig. Maar, als dat geldt voor de timmerman, de metselaar en de autospuiter, dan geldt dat toch voor ons allemaal, op velerlei gebied in onze maatschappij? Er zijn natuurlijk in ons dagelijkse leven vaak momenten dat we het niet al te snel goed moeten vinden, dat we niet al te snel tevreden mogen zijn. Dat we moeten doorgaan en dat we door moeten knokken. Bijvoorbeeld als we moeten herstellen van een ziekte. Of dat we, als we iets echt willen bereiken, er dan vol voor moeten blijven gaan. Maar tegelijkertijd zijn er ook vaak momenten in ons leven, dat we wel tevreden mogen zijn met een bepaald resultaat of met een bepaalde situatie. Dan mogen we, net als de timmerman, de metselaar en de autospuiter met voldoening constateren dat we het goed hebben gedaan. Dan geven we daar uitdrukking aan en dan mogen we tegen onszelf zeggen: “Zo is het goed!” “Zo is het goed!” Het kan ook een uitdrukking zijn van vrede hebben met een situatie, van berusten in een bepaalde situatie. Je ziet het in die zin wel eens in de krant boven een overlijdensbericht staan. Bijvoorbeeld in het geval dat de overledene een zeer hoge leeftijd heeft bereikt. Of in het geval dat het overlijden een einde heeft gemaakt aan pijn en lijden. Hoewel het verdriet bij de nabestaanden op dat moment begrijpelijk erg groot is, is er tegelijkertijd ook een gevoel van berusting, van vrede hebben met de situatie. En dan zeggen de nabestaanden dat en ze nemen het op in het overlijdensbericht in de krant: “Zo is het goed!” Onlangs liet onze kleinzoon, zes hele jaren oud, ons zijn eerste rapport van de basisschool zien. Glimmend van trots reikte hij het ons aan. En het moet gezegd zijn, hij had inderdaad een prima rapport. En terwijl wij ons uiterste best deden hem duidelijk te maken dat ook wij dat vonden, merkte hij droogjes op: “En opa, weet je, ik heb al een portemonnee”. Kennelijk was het voor hem belangrijk dat wij dat wisten. “Ja opa, weet je, ik krijg ook al zakgeld,” voegde hij er voor alle zekerheid nog aan toe. Maar wij hadden het al gesnapt en we gaven hem twee euro. Hij nam het geld dolgelukkig in ontvangst en stopte het met een tevreden blik in zijn broekzak. Terwijl hij zich vervolgens omdraaide en aanstalten maakte om weer verder te gaan met spelen, hoorde ik hem zachtjes iets mompelen: “Zo is het goed!”
22
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Tuinboontjes-erwtjes quiche met feta Voor-/hoofdgerecht
Ingrediënten voor 6 porties: Deeg: • 150 gram bloem • 90 gram ijskoude ongezouten boter, in stukjes • 1 eidooier • 2 (soms 2,5) eetlepels water Vulling: • 250 gram tuinbonen • 150 gram erwtjes • sjalotje, fijngesnipperd (+ 35 gram) • teentje knoflook, fijngesneden • 3 bosuitjes, fijngesneden • 1 eetlepel olijfolie
• • • • • •
200 ml Alpro soja room 2 eieren 1 eidooier handjevol verse munt, fijngesneden 90 gram witte kaas/feta eventueel zwarte peper
Materialen: • quichevorm van 26 cm, liefst met losse bodem • bakbonen (gedroogde bonen werken hier goed voor) • bakpapier Bereiding: 1. Verwarm de oven voor op 190 ºC en doe de bloem in een kom. Snij de boter er doorheen en wrijf met je vingers tot de boter door de bloem is opgenomen (kleine kruimels). Maak een kuiltje, klop de dooier los met ijswater en giet erin. Roer nu goed met een vork tot het een geheel wordt er maak er een bal van met je handen. 2. Wikkel in plastic folie en laat 30 minuten rusten in de koelkast. Zet 2 pannen water (een voor de boontjes, een voor de erwtjes) op het vuur en breng aan de kook. 3. Ondertussen kan de fijngesneden ui en knoflook in een klein beetje olijfolie bakken tot deze zacht zijn, de ui moet niet bruin worden. Zet dan aan de kant en doe de fijngesneden bosui erbij. 4. Doe de boontjes in de ene pan en de erwtjes in de andere pan als het water kookt. Kook de tuinboontjes gedurende 4 minuten en giet ze dan af en spoel ze af met koud water. Doe ditzelfde bij de erwtjes die 6 minuten moeten koken. 5. Haal het deeg uit de koelkast, strooi wat bloem op je werkblad en rol het deeg uit tot je er een quichevorm mee kan bekleden. Prik gaatjes in de bodem met een vork, bekleed met bakpapier en doe er bakbonen in. Bak de vorm blind gedurende 15 minuten, verwijder daarna de bonen en het bakpapier. Zet de vorm met deeg vervolgens nog 5 minuten in de oven zodat het deeg kan drogen. Laat dit vervolgens afkoelen. 6. Mix de room met eieren en wat zwarte peper in een kom. Doe de tuinboontjes, de munt, de erwtjes, de ui en knoflook samen met de bosui erbij en roer goed door. 7. Verkruimel de feta tot kleine stukjes en roer door het roommengsel. Dit kan vervolgens in de quichevorm worden gegoten. 8. Bak de quiche gedurende 35-40 minuten in de oven tot de vulling stevig is. Tip: de quiche is lekker als hoofdgerecht eventueel met salade (let op bij een kaliumbeperking), maar kan ook prima als voorgerecht worden gegeten.
23
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Puzzel Zoek de woorden op in de letterbrij en streep deze door. De overgebleven letters vormen een nieuw woord. De oplossing kunt u opsturen naar: Redactie Impuls: Op den Akker 30 5925 CB VENLO e-mail:
[email protected] Als u uw oplossing opstuurt vóór 23 augustus 2015 maakt u kans op een cadeaubon ter waarde van 25 euro. Na loting onder de goede inzenders van de december-puzzel is als winnaar te voorschijn gekomen: Jos Kessels, Graaf v Bierensstraat 7 te Baarlo
24
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Jubilarissen dialyseafdeling 2015 Naam: Functie: Aantal jaar: Jubileumdatum:
Naam: Functie: Aantal jaar: Jubileumdatum:
Naam: Functie: Aantal jaar: Jubileumdatum:
25
A.M.J. Ummenthun-Sijbers Dialyseverpleegkundige 25 jaar 16-03-2015
A.J.M. Jenniskens-Kessels Dialyseverpleegkundige 12,5 jaar 01-04-2015
T.J.A. Arts Dialyseverpleegkundige 12,5 jaar 01-04-2015
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Nieuws van onze leden Nieuwe leden voor onze vereniging
Met ingang van
Mw. P. Schell-Strumpen en Dhr. P. Schell, Tegelen Mw. Poels-van der Heijden, Venray Dhr. P. Nellen, Sevenum Dhr. S. Mahulete, Venlo
11-12-2014 06-01-2015 06-01-2015 21-01-2015
Wij heten de nieuwe leden van harte welkom bij onze vereniging.
Getransplanteerde leden
Getransplanteerd op
Dhr. A. Kosman, Venlo Dhr. J. Frederix, Afferden Dhr. T. Huijs, Lottum Dhr. P. van Lieshout, Venlo Mw. A. Ouazzani - Asseqiou, Tegelen
12-11-2014 27-01-2015 25-02- 2015 28-02-2015 03-03-2015
Wij wensen de getransplanteerden veel succes toe.
Overleden leden In de periode november 2014 t/m maart 2015 moesten wij helaas afscheid nemen van:
Dhr. P. van der Heijden, Venlo Mw. J. Hoffmann - Ceulemans, Venray Dhr. W. Litjens, Horst Mw. G. Keijers - Ketelaars, Venray Dhr. P. Peters, Well Mw. G. van den Munckhof - Kurvers, Horst Mw. H. Kleuskens - Heldens, Horst Dhr. L. Leijsten, Sevenum
21-11-2014 03-12-2014 13-12-2014 23-12-2014 11-01-2015 27-01-2015 10-02-2015 09-03-2015
Wij wensen de familie en overige nabestaanden veel sterkte toe.
Noot van de redactie
In bovenstaande rubriek worden onder andere de namen vermeld van de overleden nierpatiënten. Uiteraard wordt daarbij uiterste zorgvuldigheid betracht. Derhalve wordt aan de nabestaanden toestemming tot vermelding gevraagd. Indien er geen prijs wordt gesteld op vermelding, wordt vanzelfsprekend deze wens gerespecteerd. Om die reden kan het dus voorkomen dat, juist vanwege die zorgvuldigheid, in het overzicht een naam ontbreekt.
26
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Ik wens dat het je overkomt Het kan gebeuren dat je een engel op je weg ontmoet. Onverwacht en niet meteen herkenbaar. Ik wens dat het je overkomt in het stille verloop van dagelijkse dingen. Ik wens dat hij vrede in je huis vindt. Ik wens dat zijn aanwezigheid je hele wereld met innigheid kan doordringen. Ik wens dat zijn aanraking je angst mag wissen. Ik wens dat zijn woord je wijst op het onzegbare. ik wens dat zijn schaduw je aandachtig maakt voor de toevallige voorbijganger. Ik wens vooral dat hij voor jou nooit ongewenst komt. En God weet, zal op een dag iemand in jou die engel zien. Het levende bewijs van mens geworden goedheid. Dit gedicht is voorgedragen tijdens de Algemene Ledenvergadering van 14-12-2014
27
13e jaargang, nr. 1
April 2015
Deze tekening is gemaakt door de heer L.M. Dekkers uit Venray
28
Onze website:
www.npvsintmaarten.nl BELANGRIJKE TELEFOONNUMMERS en E-MAILADRESSEN VieCuri Medisch Centrum voor Noord-Limburg
077-3205555
Dialyseafdeling van 7.30 uur tot 20.00 uur
077-3205915
Poli Nefrologie
077-3205555
Hoofd dialyseafdeling: Dhr. Max Gaasbeek
077- 3205915
E-mail adres dialyseafdeling:
[email protected]
Maatschappelijk werk: Mw. Janina Skubisz
077-3205393
[email protected]
Mw. Brigitte Reijnders
077-3205378
[email protected]
Mw. Anniek Roeven
077-3206118
[email protected]
Mw. Maartje v.d. Hurk
077-3206439
[email protected]
Diëtisten: 077-3206392 / 077-3206745 Mw. Lenie Klaassen
[email protected] Mw. Diane Kuijpers
[email protected] Mw. Anique Steeghs
[email protected] Mw. Fenny Woelkens
[email protected] Dienst Geestelijke Verzorging en Pastoraat: Dhr. Hans Evers, geestelijk verzorger/pastor
077-3206130
[email protected]
Voor dialyse-afd. Venray; aanwezig op woensdag (afspraken ook via Venlo)
0478-522527
Secretariaat: Mw. Riet Cuppen
077-3206100
[email protected]
Nierpatiëntenvereniging Sint Maarten Venlo is aangesloten bij de landelijke Nierpatiëntenvereniging Nederland
Onze sponsoren: