Impuls januari Pilot klimaatneutrale gemeenten

Impuls – januari 2009

Pilot klimaatneutrale gemeenten De landelijke doelstellingen met betrekking tot de reductie van de CO2-uitstoot zijn ambitieus: 30% reductie in 2020 ten opzichte van 1990. Om dit te realiseren, zijn er, ook op gemeentelijk niveau, forse inspanningen nodig. Om te kunnen beoordelen wat voor activiteiten moeten worden ondernomen, is het van belang om eerst de huidige CO2-uitstoot te bepalen. Voor het uitvoeren van deze nulmeting en het in beeld brengen van de (toekomstige) ontwikkeling van de CO2-uitstoot is een tool ontwikkeld. Na het uitvoeren van de nulmeting kunnen met dit model scenario’s worden doorgerekend om de CO2-uitstoot te reduceren om de klimaatdoelstellingen of zelfs een CO2-neutrale gemeente te realiseren. Op deze wijze weet de gemeente waar ze staat en waar ze naar toe wil. De ontwikkelde tool zal gekoppeld worden met het CO2-monitoringsmodel, zodat het mogelijk is om op gemeentelijk niveau te meten of de uitgevoerde projecten nu daadwerkelijk het beoogde resultaat hebben opgeleverd en wat er nog moet worden gedaan om de ambities te realiseren. Pilot Het CO2-servicepunt zoekt gemeenten die mee willen doen aan een pilot voor het in kaart brengen van de huidige CO2-uitstoot en de mogelijkheden om de uitstoot te reduceren. De eerste gemeenten hebben zich al aangemeld. Wie volgt?

Voor meer informatie en aanmelding voor de pilot: Hans van der Heide 0548 53 55 44 Uitvoeringsregeling duurzame energiepakket open Vanaf 1 januari 2009 is de uitvoeringsregeling duurzame energiepakket Noord-Holland 2009 open voor het indienen van aanvragen. De uitvoeringsregeling is de opvolger van de Deelverordening duurzame energiepakket en is tot stand gekomen na evaluatie van de

Deelverordening. Gemeenten kunnen deze regeling benutten en inzetten op energiebesparing en duurzame energie bij particulieren. Om voor subsidie in aanmerking te komen dienen aanvragen van 1 januari 2009 tot en met 28 februari 2009 door GS te zijn ontvangen. Aanvragen die op 1 maart 2009 of ná deze datum door GS zijn ontvangen worden geweigerd. De duurzame energielijst is ook aangepast naar aanleiding van de evaluatie. Belangrijkste wijzigingen daarin hebben betrekking op de subsidiebedragen voor pv en wind. Op dit moment is de aanpassing van de nieuwe regeling in volle gang. De documenten bij de regeling zijn vanaf nu op deze website of www.noord-holland.nl beschikbaar. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Wilfred van der Plas. (06) 52 39 01 31 of mail naar: [email protected]

Bredere inzet BouwTransparant In de afgelopen jaar zijn 7 woningen geïnspecteerd met BouwTransparant. Van deze 7 woningen voldeden 5 woningen niet aan de vergunde EPC, waarvan 3 met meer dan 5%. Veel Noord-Hollandse gemeenten hebben aangegeven de komende jaren BouwTransparant te willen gebruiken om het klimaatbeleid verder vorm te geven. De provincie wil daarom in het jaar 2009 het aantal inspecties opschalen naar minimaal 30 woningen en wil maximaal 30 woninginspecties voor 50% subsidiëren. Gemeenten kunnen zich tot en met 16 januari 2009 inschrijven. Aanpak De subsidie wordt gekoppeld aan een onderzoek. De provincie wil namelijk weten of informatieverstrekking in de bouwkeet effect heeft op het eindresultaat van deze inspecties. Voor het onderzoek zullen bij een aantal projecten de ontwikkelaar en aannemer vroegtijdig geïnformeerd worden over hoe zij afwijkingen kunnen voorkomen. Bij de overige projecten zal dit niet gebeuren. Bekeken zal worden of kennisoverdracht effect heeft op de energetische kwaliteit van de woning. Een ander onderdeel van het onderzoek is te monitoren wat het effect is van handhaving bij grotere afwijkingen. Noord-Hollandse gemeenten kunnen voor meer informatie of de voorwaarden contact opnemen met Jaap Neeleman (06) 22 403 428.

Update menukaart nieuwbouwwoningen Twee jaar geleden zag de eerste menukaart het levenslicht. Een praktisch A3-tje met een helder overzicht van duurzame maatregelen. Vele gemeenten verspreiden ondertussen de menukaarten. Op dit moment is het CO2-Servicepunt door de voorraad heen voor nieuwbouwwoningen. Begin 2009 komt hiervan een aangescherpte versie beschikbaar. Aanscherping Het overheidsbeleid is om in het jaar 2011 de EPC aan te scherpen van 0,8 naar 0,6 en in het jaar 2015 zelfs naar 0,4. Bij de herdruk is rekening gehouden met deze ambitie. Met de menukaart zijn, afhankelijk van de gekozen keuzemaatregelen, de volgende ambities haalbaar: • Voldoende: 0,69 – 0,75 • Goed: 0,46 – 0,72 • Zeer goed: 0,37 – 0,61 De aangescherpte menukaart is medio januari te downloaden van onze website en vanaf februari beschikbaar bij gemeenten. Naast de menukaart voor nieuwbouw en bestaande woningen, is ook een menukaart voor nieuwbouw bedrijfsgebouwen beschikbaar. Voor meer informatie kunt u terecht bij Jaap Neeleman (06) 22 403 428

Veel SLOK-aanvragen ingediend Alle Amsterdamse stadsdelen en bijna 30 Noord-Hollandse gemeenten hebben een SLOKaanvraag ingediend bij SenterNovem. Dit is 60% van de gemeenten en stadsdelen die een klimaatafspraak met de Provincie hebben getekend. Circa 25% dient begin 2009 de aanvraag in. Omdat er eind 2008 veel aanvragen bij SenterNovem zijn binnengekomen, is de verwachting dat het subsidiebudget is uitgeput. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met uw regioconsulent of met uw klimaatadviseur van SenterNovem.

Testfase CO2-Monitor In de vorige CO2-impuls is een bericht opgenomen over CO2-monitoring. Het betreft een tool voor de monitoring van projecten en activiteiten. De resultaten worden gepresenteerd op een landkaart. Het systeem is een webbased systeem en ook geschikt om bijvoorbeeld de voortgang van het klimaatbeleid te monitoren en te gebruiken als input voor de BANS/SLOKrapportage. Naar aanleiding van de oproepen hebben zich inmiddels 6 gemeenten gemeld voor de testfase. De gemeenten die zich aanmelden krijgen een login ter beschikking, waarmee zij toegang krijgen tot de site. Daarmee krijgen zij allereerst inzicht in de projecten die inmiddels in het systeem zijn opgenomen en hebben de mogelijkheid daar projecten aan toe voegen. De gegevens die tijdens de testfase worden ingevoerd blijven in de database staan. De testfase start loopt tot en met februari 2009. Aanmelden voor de test is nog mogelijk. Na de testfase wordt het systeem provinciebreed geïmplementeerd. Op het ambtelijk ervarium dat begin 2009 wordt gehouden zal uitgebreid stil worden gestaan bij CO2-monitoring en het gebruik van de tool. Via deze link krijgt u alvast een eerste indruk. Reacties zijn welkom. Voor meer informatie of aanmelden voor de test kunt u contact opnemen met Wilfred van der Plas, (06) 52 39 01 31 of mail naar: [email protected].

BespaarDaar Het CO2-Servicepunt heeft in het najaar van 2008 de activiteiten van PromoDE overgenomen. De overname van deze activiteiten door het CO2-Servicepunt betekent onder meer dat zij vanaf nu zelf de marktpartijen werft en de verslaglegging volledig verzorgt. Ook de afstemming met de uitvoerende partijen loopt nu via het CO2-Servicepunt. Ons doel is dat in elke regio voldoende lokale marktpartijen op de site komen te staan. Indien u goede lokale installatie-, isolatie- en/of glaszetbedrijven en dergelijke kent, waar u bijvoorbeeld in het verleden tijdens een EPA-actie mee hebt samengewerkt laat het ons dan weten.Ook bedrijven die deze nieuwsbrief lezen en hun naam op www.bespaardaar.nl vermeld willen hebben kunnen contact met ons opnemen. Eind 2008 is de subsidiedatabase voor de provinciale subsidie uitgetest in samenwerking met een aantal gemeenten en een marktpartij. Het plan is om deze database begin 2009 volledig operationeel te hebben. Samen kunnen we de particuliere woningeigenaar bereiken en op weg helpen de bestaande woningbouw energiezuiniger te maken. Voor meer informatie: Wybrand Pieksma Regioconsulent (zuid) tel. 06 - 22 78 08 05

Aanbesteding EPBD afgerond De Europese aanbesteding energielabels en maatwerkadviezen is eind 2008 afgerond. Het gaat totaal om 129 gebouwen van de provincie en 27 gemeenten. Naast de energielabels worden 90 gebouwen voorzien van een maatwerkadvies. De gebouwen zijn onderverdeeld in vier regio’s, de uitvoering van de werkzaamheden worden door vier verschillende gecertificeerde energiebureaus verricht. Voor meer informatie over dit project kunt u contact opnemen met Wybrand Pieksma Regioconsulent (zuid) tel. 06 - 22 78 08 05.

PROVINCIENIEUWS Noord-Nederland zet in op 100.000 'zuinige' huizen in 2015 In 2015 moeten 100.000 woningen in de provincies Groningen, Friesland en Drenthe energiezuinig(er) zijn. Dit maakt het wonen duurzamer en beter betaalbaar en zorgt voor een gezonder binnenmilieu. Het 100.000 Woningenplan gaat verder dan de door het Rijk opgelegde norm, is beter voor het milieu en voor de portemonnee van de bewoners en zal leiden tot innovatie. Een sterker signaal richting 'Den Haag' om te laten zien dat het ons menens is, konden we niet afgeven,” vinden gedeputeerden Rudi Slager en Tanja Klip. Het plan is een uitwerking van het Energieakkoord dat vorig jaar oktober werd gesloten tussen de drie Noordelijke provincies, de kop van Noord-Holland en de ministers van EZ en VROM. Hierbij hebben zich vervolgens ook 66 van de 68 noordelijke gemeenten en VNO-NCW en MKBnoord aangesloten. In dat akkoord is een aparte ambitie afgesproken voor nieuw te bouwen en voor bestaande woningen. Zo moeten in 2015 minimaal 35.000 nieuwbouwwoningen een energieprestatiecoëfficiënt (EPC) van maximaal 0,5 hebben. Daarnaast moet het energielabel van 65.000 bestaande woningen met minimaal twee stappen zijn verbeterd. Noord-Nederland heeft met het rijk afgesproken dat deze verdergaande stappen gezet mogen worden. In een ander project gaan de provincies samen met gemeenten en woningcorporaties bekijken welke afspraken gemaakt kunnen worden over het energetisch verbeteren van huurwoningen. In Drenthe zijn hierover al afspraken gemaakt met een achttal corporaties en sommige gemeenten, zoals Groningen en Leeuwarden, zijn er al concreet mee aan de slag. Het streven is dat in NoordNederland overal hetzelfde soort afspraken wordt gemaakt, zonder daarbij de noodzaak van maatwerk op lokaal niveau uit het oog te verliezen. Bovendien wordt gekeken of en waar het nodig is corporaties te helpen bij het realiseren van verbeteringen. Bron: Provincie Groningen Noord-Holland promoot duurzame energie De provincie Noord-Holland liet een prachtige film maken over de vorderingen met Nieuwe Energie. Bekijk hier het item.

Noord-Holland geeft 15 klimaatprojecten subsidie De provincie Noord-Holland geeft vijftien projecten een extra financiële ondersteuning in de vorm van een klimaatsubsidie. Het geld gaat naar innovatieve investeringsprojecten binnen het midden- en kleinbedrijf en aan kleine investeringsprojecten in non-profit organisaties. In totaal waren 64 aanvragen bij de provincie ingediend. Voor de grotere innovatieve voorbeeldprojecten binnen het midden- en kleinbedrijf trekt de provincie Noord-Holland dit jaar 400.000 euro uit. Er kwamen zes projectaanvragen binnen voor grote projecten; daarmee was dit budget ruim 2,6 keer overtekend.

Drie grote projecten De klimaatsubsidie voor grote projecten is toegekend aan drie projecten: • • •

Demonstratie van een CO2-neutrale warmte- en koudevoorziening in een zorgboerderij; Demonstatie en bouw van een energiezuinig modulair datacenter; Implementatie van kleinschalige windenergie op een bedrijventerrein.

Non-profit organisaties Daarnaast stelt de provincie dit jaar 300.000 euro beschikbaar voor projecten van nonprofitorganisaties die gericht zijn op het implementeren van klimaatmaatregelen in de eigen organisatie. In totaal zijn hiervoor 58 aanvragen binnengekomen die gezamenlijk een budget vroegen van bijna 1,8 miljoen euro. Een groot deel van de aanvragen kwam van scholen in het primair onderwijs. Diverse maatregelen Uiteindelijk kregen 12 organisaties de klimaatsubsidie toegekend om diverse energiebesparende maatregelen door te voeren, bijvoorbeeld door de invoering van speciale mechanische ventilatiesystemen, warmte-terugwinsystemen, plaatsing van zonnepanelen, een windwatermolen, maar ook het aanbrengen van isolatie en het verlichten van ruimten met led-lampen. Externe deskundigen Bij de beoordeling van de projecten is advies gevraagd aan een externe commissie. Aan de hand van beoordelingscriteria heeft zij een rangschikking samengesteld van de binnengekomen projectaanvragen. De subsidieregeling is onderdeel van het Actieprogramma Klimaat, dat de provincie Noord-Holland eind vorig jaar lanceerde. Met dit Actieprogramma wil de provincie een bijdrage leveren aan het voorkomen van klimaatverandering of het aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering. Tweede ronde medio 2009 Non-profitorganisaties en kleine en middelgrote ondernemingen kunnen gedurende vier jaar - jaarlijks een subsidieverzoek indienen. De eerste ronde, waarvan de resultaten nu bekend zijn gemaakt, stond open voor aanvragen van 1 juli tot 1 september 2008. Medio 2009 zal de regeling voor een tweede ronde worden opengesteld. Informatie over de klimaat subsidieregeling en de projecten die subsidie ontvangen is te vinden op de website van de provincie. copyright©, Technalia.nl

Datacenter in Wieringermeer krijgt energie van glastuinders Het College van burgemeesters en wethouders van Wieringermeer heeft onlangs ingestemd met de komst van een groot datacenter dat elektriciteit inkoopt bij en warmte levert aan omliggende glastuinders. Volgens de gemeente is dit een bijzonder initiatief dat “kansen biedt om de duurzaamheid van twee bedrijfstakken te versterken”. De gemeenteraad moet nog wel akkoord gaan. Als dat gebeurt komt er een datacenter van 20.000m² op Agriport A7, het bedrijfsterrein waar momenteel veel tuinbouwbedrijven zijn en worden gevestigd. Denken in ketens Dit initiatief laat zien wat het denken in ketens in de praktijk kan opleveren. Vanuit het Platform Ketenefficiency én vanuit MJA stimuleert SenterNovem het denken in ketens. Het initiatief zet ook een grote stap vooruit in twee sectoren, de glastuinbouw en de ICT-sector, die voor de overheid prioriteit hebben, aldus SenterNovem. Andere projecten in dit kader zijn de Kas als Energiebron, aan het convenant Glastuinbouw en Milieu, aan het akkoord over schone en zuinige agrosectoren en last but not least de Meerjarenafspraak met de ICT sector. (Bron: SenterNovem) copyright©, Technalia.nl

Kop Noord-Holland wil eigen energiebedrijf dat 100% duurzame stroom verkoopt 31 december 2008 HEERHUGOWAARD (Energeia) - De kop van Noord-Holland krijgt een eigen energiebedrijf dat alleen duurzaam opgewekte stroom verkoopt. Dat is het streven van het regionale samenwerkingsorgaan Noordwest8. Het energiebedrijf krijgt een coöperatievorm en heeft als werktitel Noord-Hollandse Energie Coöperatie. Ruim twintig gemeenten, de regionale Kamer van Koophandel en LTO Noord-Holland zijn al enkele jaren verenigd in Noordwest8. Dit samenwerkingsorgaan ijvert sinds 2005 voor de belangenbehartiging van Noord-HollandNoord, grofweg het gebied boven de lijn Castricum-Hoorn. Noordwest8 wil nu ook voorzien in een regionaal energiebedrijf voor dat gebied. Hoe een en ander precies vorm moet krijgen, moet nog worden uitgedokterd, maar Noordwest8-voorzitter Bob Verburg verwacht dat het bedrijf per januari 2010 actief is. Het moet een coöperatie worden, met particuliere leden die investeren in windmolens, zonnepanelen, getijdenenergie en biomassa, legt Verburg uit. Dat zijn volgens hem de "vormen van energie die kansrijk zijn" en ook al aanwezig zijn in de provincie. Zo is er al een getijdenturbine in de Afsluitdijk. In eerste instantie zal het nieuwe energiebedrijf de kilowatturen die met biomassa worden opgewekt bij de centrale van HVC Alkmaar verkopen als duurzame stroom. Die centrale is eigendom van NoordHollandse gemeenten. "De gedachte is dat er wel een balans bestaat tussen de lokaal geproduceerde stroom en de afzet ervan", aldus Verburg. "Ik weet dat de stroom via een netwerk gaat dat buiten ieders vizier loopt, maar daar gaan we nog overleg over voeren met het netwerkbedrijf. In ieder geval moet het zo zijn dat leden investeren in opwek en er zelf voordeel van hebben." Noordwest8 werkt samen met advies- en ontwikkelbureau Teamwork Technology bij de verdere uitwerking van het plan. Een regionaal, duurzaam energiebedrijf past bij de doelstelling uit het CO2-convenant dat de deelnemers van Noorwest8 twee jaar geleden hebben gesloten, aldus Verburg. "Eigenlijk slaan we er drie vliegen in één klap mee", licht hij toe. "We leveren een bijdrage aan die CO2-doelstelling en we geven een impuls aan de metaalindustrie en het midden- en kleinbedrijf als we komen tot innovaties. En we dragen bij aan de discussie die in onze regio over groene stroom bestaat, onder andere door de aanwezigheid van windmolens. Een coöperatie laat zien dat er niet alleen lasten, maar ook lusten bij horen." De oprichting van een Noord-Hollandse coöperatie lijkt te horen in een nieuwe trend: energiecoöperaties voor particulieren. Eerder dit jaar zagen de coöperaties Windvogel en Zeekracht beide op enkel windenergie gericht- al het licht. Ilse Kleijne [email protected] Copyright©, Energeia, 2008

Verbeteren luchtkwaliteit met alternatieve brandstoffen Verkeer draagt momenteel voor 20% bij aan de uitstoot van luchtverontreinigende stoffen. Eén van de maatregelen in het RSL-Noordvleugel is daarom het stimuleren van het rijden op nieuwe brandstoffen, zoals aardgas, biogas en bio-ethanol. Om dit te bereiken zet de provincie samen met de gemeenten uit Noord-Holland in op schone wagenparken bij overheden en bedrijven, schoner openbaar vervoer en het stimuleren van een netwerk van vulpunten voor nieuwe brandstoffen. Zo is er subsidiegeld vrijgemaakt voor het realiseren van vulpunten, worden bedrijven actief benaderd voor het vergroenen van hun wagenpark en worden bijeenkomsten georganiseerd voor pomphouders, dealers en bedrijfsleven om het kip-ei dilemma van vraag en aanbod te doorbreken. Neem voor meer informatie contact op met Pim van Herk van de provincie Noord-Holland, of via telefoonnummer 023-5143143.

Gouden kans 2008 voor innovator Eco-logisch Eco-Logisch, een groothandel voor aannemers en een bouwmarkt voor eindgebruikers in duurzame bouwmaterialen, is uitgeroepen tot winnaar van de Gouden Kans 2008. Gedeputeerde Jaap Bond reikte de prijs dinsdag uit. De Gouden Kans is het jaarlijkse evenement van Het Kansenkanon, een meerjarig innovatieprogramma van Syntens, provincie Noord-Holland en de gemeente Amsterdam. De Gouden Kans is tegelijkertijd de prijs voor de meest innovatieve onderneming van Noord-Holland. Tien genomineerde innovatieve ondernemers streden dinsdagavond om de Gouden Kans. Uiteindelijk werd Eco-logisch met een overtuigende meerderheid uitgeroepen tot meest innovatieve ondernemer. Eco-Logisch heeft een volledig duurzame bedrijfshal, met zonnecellen als dakbedekking, windmolens op het dak en slim waterverbruik. Het pand is hierdoor volledig zelfvoorzienend. In de spannende verkiezingsrace eindigden Personal Space Technology uit Amsterdam en Royal Pride uit Wieringerwerf op respectievelijk plaats twee en drie. Niet logisch “Ik ben totaal overvallen en verrast door deze prijs. Ik zie het als erkenning voor ‘modern winkelieren’: een winkel, groothandel en webwinkel in één”, reageert de Amsterdammer Rob Bos, oprichter en directeur van Eco-Logisch. Het bedrijf maakt duurzaam bouwen laagdrempelig. De webwinkel van Bos is in anderhalf jaar tijd uitgegroeid tot de grootste van Europa in zijn soort. Hij begon met 350 producten en biedt er inmiddels ruim 2700 aan. Inspirerend Gedeputeerde Jaap Bond zei kort voor de bekendmaking van de winnaar dat hij elk jaar weer ontzettend geïnspireerd raakt door de vernieuwende concepten en bedrijven die ondernemers verzinnen. Hij onderstreepte nog eens het belang van het MKB voor de regionale economie. Kennis kopen bij collega´s De Innovatierede 2008 werd dit jaar uitgesproken door Dirk Minne Vis, regiodirecteur West van Syntens. De regiodirecteur riep MKB-bedrijven op om meer te rade te gaan bij collega ondernemers, naast grote kennisinstellingen als TNO of universiteiten. Als praktijkvoorbeeld noemde Vis de innovatievouchers, nu al in gebruik bij het bedrijfsleven, om kennis bij kennisinstellingen in te kopen. Wat hem betreft kunnen die vouchers straks ook worden gebruikt tussen bedrijven onderling. Met behulp van deze vouchers, medegefinancierd door de overheid, zouden bedrijven bij elkaar kennis moeten kunnen inkopen en elkaar zo helpen bij innovaties.

Winnaar Gouden Kans ontvangt prijs uit handen van EZ-gedeputeerde Jaap Bond en Dirk Minne Vis, regiodirecteur West van Syntens

Kansenkanon Het Kansenkanon is een innovatieprogramma, gefinancierd door de provincie Noord-Holland, Syntens en sinds dit jaar ook de gemeente Amsterdam en het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). Het programma loopt al sinds 2004 en werd dit jaar wegens succes opnieuw met drie jaar verlengd. Doel van het innovatieprogramma is het stimuleren van de kenniseconomie in NoordHolland, door kennisoverdracht van en naar het MKB in de vorm van contacten, netwerken en samenwerking. Het programma biedt ondernemers advies, brengt hen in contact met collegaondernemers en kennisinstellingen, initieert en begeleidt samenwerking en levert bijdragen aan de advieskosten van experts. Kijk voor meer informatie op www.kansenkanon.nl

Provincie stimuleert schoon wagenpark Het decembernummer van de nieuwsbrief van de provincie Noord-Holland is voor een groot deel gewijd aan de stimulering van schoonwagenparken, subsidieprogramma tankstations en alternatieve brandstoffen. U kunt lezen welke organisaties al groen rijden en waar de milieubewuste ondernemers die over willen stappen kunnen tanken. Verder zet Waternet in op aard- en biogas, regio IJmond is druk bezig het rijden op aardgas te promoten en u vindt informatie over de Duurzame bedrijvencontactdag op 5 februari in Wijk aan Zee.

Contact CO2-Servicepunt Noord-Holland Postbus 3005 2001 DA HAARLEM T (023) 514 31 11 E [email protected] I www.co2-servicepunt.nl