Impressie congres Huiselijk geweld en kindermishandeling geschreven door en voor congresdeelnemers
Congres- en Studiecentrum VNG 19-11-2013
Impressie congres Huiselijk geweld en Kindermishandeling; door deelnemers.
Verslag over plenaire inleiding Jaques Wallage Jacques Wallage begon zijn verhaal met een voorbeeld uit de praktijk waarbij een oude man een eenzame maar natuurlijke dood stierf. Jacques Wallage, burgemeester op dat moment, werd gevraagd wat de gemeente had gedaan om dit te voorkomen. Zijn antwoord hierop was dat de gemeente niet bij de man in de buurt woonde, maar zijn buren daarentegen wel. Dit voorbeeld illustreert de algemene boodschap van zijn verhaal. Zowel burgers als professionals moeten na een incident niet een klopjacht starten naar de schuldigen. Vaak wordt er gezocht naar een verklaring (buiten zichzelf) zodat hetzelfde nooit meer kan gebeuren. Echter, dit is een illusie zo zegt de oud-burgemeester, niet alle incidenten zijn te voorkomen. Om toch zo nauwkeurig mogelijk te werk te gaan, moet er niet alleen na een incident gekeken worden naar de kwaliteit van werken, maar zou kwaliteitsverbetering altijd centraal moeten staan. Door: Alissa Sikkenk BSc Master Maatschappelijke Opvoedingsvraagstukken (MOV) Universiteit Utrecht Stagiair het Trimbos-instituut
Jacques Wallage: De omgeving moet betrokken worden bij de aanpak van huiselijk geweld. Wanneer dit onvoldoende is, moet een interventie stap voor stap worden aangeboden. Verder dient men te leren van eerdere ervaringen al is het uitbannen van huiselijk geweld een onmogelijke taak. Deel de opgedane ervaringen om zo andere mensen/professionals te prikkelen. Verder is het belangrijk dat men over kwesties blijft praten, ondanks de afwezigheid van incidenten binnen de betreffende problematiek.
Jaques Wallage: Bij ernstig leed wordt er gezocht naar oorzaken. Vraag: wat heeft de gemeente gedaan aan een ernstig voorval. Strekking: de gemeente woont niet naast de deur. De buren wel. Huiselijk geweld en kindermishandeling zijn door privacy regelingen iets van ‘achter de voordeur’ geworden. ‘Zo min als we mensen op straat aan hun lot overlaten, zo min dat ook achter de voordeur zou moeten’. Er is een risico van politisering van ernstige voorvallen. Wordt dan onderdeel van politiek campagne. Net of de hulpverlener dader is. Toewijzen van schuld gebeurd dan in het politieke domein, maar de dader heeft het gedaan. Niet de hulpverlener of de gemeente. De gemeente treedt niet in de plaats van hulpverlener. Strikt gescheiden rollen.
Wallage had een welsprekend betoog, maar de boodschap was uiteindelijk beperkt en meer verdedigend dan opbouwend. Ik hoorde hem zeggen dat bestuurders niet op fouten in de uitvoering aangesproken moeten worden, omdat ze verantwoordelijk zijn voor systemen en niet voor uitvoeringspraktijken. Ik had willen horen hoe bestuurders de uitvoerders gaan helpen om hun werk goed te doen!
zie ook www.congreshuiselijkgeweld.nl
2 van 15
Impressie congres Huiselijk geweld en Kindermishandeling; door deelnemers.
Verslag over plenaire inleiding Eileen Munro Eileen Munro: Families zijn zeer onvoorspelbaar. Na het incident wordt er pas gekeken naar wat er gebeurd is. Dan geeft publiek er pas aandacht aan. Er wordt niet gekeken naar hoe de professional op eerdere momenten tegen de situatie van een gezin aankeek. De toekomst voorspellen op basis van informatie over hoe het gegaan is, is makkelijk. Professionals worden bekeken alsof die casus het enige in hun werk op dat moment was. Er wordt niet gevraagd; wat heb je de rest van de dag gedaan, welke andere casussen had je, welke kinderen heb je ‘gered’. Het leven van kinderen veilig maken is iets dat onmogelijk is om te doen. Het leven van kinderen veiliger maken kan wel.
Eileen Munro: Om problemen te begrijpen moet naar de interactie tussen persoon en omgeving worden gekeken. Stel realistische doelen, leer omgaan met onzekerheid, leer van effectiviteit en ontwikkel (voldoende) expertise bij de professional. Door: onbekend
Eileen Munro vertelde ons over omgaan met onzekerheden bij het werk om kinderen te beschermen. Kinderbescherming is complex en te vergelijken met een 'ship on rough see'. Het plaatje hierbij beeldt uit dat er geen eenvoudige classificatie is van probleemloos of problematisch, veilig of onveilig. De 'INUS-pie, Insufficient but Non-redundant part of an Unnecessary but Sufficient condition' geeft ook aan dat bepaalde omstandigheden de potentie hebben om tot problemen te leiden, maar dit niet noodzakelijk doen (risicofactoren). Wat echt gaat gebeuren is lastig te voorspellen. Claim dus niet iets te kunnen verzekeren. Ga niet voor veilig, maar veiliger. Dat werkt motiverend en is haalbaar. Eileen Munro roept ons op om niet te kopiëren wat andere landen doen. Trap niet in dezelfde fouten maar leef met onzekerheden, ontwikkel deskundigheid en vergaar informatie over effectiviteit. Hiermee vergroten we de kans dat we goed werk leveren. Door: Elly Veld, masterstudent Maatschappelijke Opvoedingsvraagstukken
zie ook www.congreshuiselijkgeweld.nl
3 van 15
Impressie congres Huiselijk geweld en Kindermishandeling; door deelnemers.
Verslag over plenair programma algemeen Léon Wever spreekt over DE kernopgave van de transitie. Dit is niet alleen een discussie over geld of verantwoordelijkheden, maar betreft de zorg voor kwetsbare jongeren en ouderen. De gemeentelijke overheid krijgt te maken met dilemma's en heeft twee belangrijke taken. De overheid moet een norm stellen en de overheid moet reëel zijn. De samenleving zal nooit risicoloos worden. Dit is echter geen excuus om niets te doen. Léon Wever ziet kansen in de transitie, doordat meer mensen dezelfde verantwoordelijkheid gaan dragen. Beoogt wordt zo dichter bij de burger te staan en samenhang in de verschillende hulp te brengen. Om dit waar te kunnen maken moet het een tandje beter in de professionaliteit. Eisen worden meer expliciet. Opvallend, want volgens Eileen Munro jaagt aanscherping van de eisen professionals juist weg. Léon Wever sluit af met een opdracht: wees kritisch en niet te snel tevreden. Door: Elly Veld, masterstudent Maatschappelijke Opvoedingsvraagstukken
zie ook www.congreshuiselijkgeweld.nl
4 van 15
Impressie congres Huiselijk geweld en Kindermishandeling; door deelnemers.
Verslag interview met Leon Wever Leon Wever: De overheid moet realistische normen stellen. Verder kan niet gesproken van dat probleem met die oplossing, maar worden problemen door de cultuur en tijd beïnvloed en moet er aan problemen gewerkt blijven worden. Wees kritisch en niet te snel tevreden met de resultaten.
zie ook www.congreshuiselijkgeweld.nl
5 van 15
Impressie congres Huiselijk geweld en Kindermishandeling; door deelnemers.
Verslagen workshops: Verslag A6. Hanteren privacy in stressvolle situaties Jolant van den Haspel, neuropsycholoog, is begonnen met een korte uitleg van drie verschillende stressreacties. Allereerst de fysiologische reactie gekenmerkt door vechten en vluchten, ten tweede de (sociaal) emotionele reactie waarbij de persoon anderen het probleem laat oplossen en tot slot de controle reactie waarbij de persoon zelf tot een oplossing komt. Naast negatieve stress kan er ook sprake zijn van positieve stress die er juist voor zorgt dat een persoon adequaat op situaties reageert. Jolanda van Boven ging in op het verhaal rond stress door te stellen dat cliënten met negatieve stress niet altijd in staat zijn om weloverwogen keuzes te maken. In haar ogen heeft het vaak dus geen zin om de cliënt toestemming te vragen voor het delen van gegevens. Aangezien het delen juist zo belangrijk is om interdisciplinair te kunnen samenwerken, vindt Jolanda van Boven dat de informatie onderling gedeeld moet worden mits dit goed onderbouwd wordt. Dit is de enige manier om het motto één gezin, één plan, één regisseur te bereiken tijdens de decentralisatie van de jeugdzorg. Door: Alissa Sikkenk BSc Master Maatschappelijke Opvoedingsvraagstukken (MOV) Universiteit Utrecht Stagiaire het Trimbos-instituut
Belangrijk om stresspatronen te herkennen bij daders om daarmee als hulpverlener je voordeel mee te doen. Ook goed om te weten dat je privacy van cliënten mag/kan delen met derden bij goede motivatie
Neurotransmitters zijn verantwoordelijk voor veel moeilijk gedrag. Hulpverleners zouden daar meer rekening mee kunnen in de gespreksvoering.
Verslag A7. Meldcode ingevoerd? Tips and trics. De meldcode is bedoeld als een steun. Neem het stappenplan op in je dossier. Je hebt een meldrecht, hoe doe je dat netjes! Ook zonder toestemming van de client kun je een melding doen; hanteer daarbij het stappenplan om zorgvuldig te handelen. De stappen zijn de maat, wijk je af dan moet je een heel goed verhaal hebben. De kunst is de band met de client warm te houden en toch open en eerlijk te zijn. Melden is niet het doel, maar effectief handelen. De boodschap aan hulpverleners met volwassen clienten is:, denk aan de kinderen, vraag ernaar vanwege de toestand van de client. Bij de implementatie van de meldcode: Procedure -Deskundigheid -veiligheid -Samenwerking -Communicatie. Betrek de bestuurders bij de implementatie!
Verslag A9. Petje af voor de burger, ook bij huiselijk geweld? Een interessante bijeenkomst met een actieve werkvorm. Besproken werd in hoeverre burgerkracht een rol zou moeten spelen bij het onderwerp huiselijk geweld & kindermishandeling. Genoemd is dat op dit moment discussies vooral liggen in de systeemwereld en dat de slag naar de burger er nog aan zit te komen. Definitie en vormen van kindermishandeling zijn besproken, waarbij dieper is zie ook www.congreshuiselijkgeweld.nl
6 van 15
Impressie congres Huiselijk geweld en Kindermishandeling; door deelnemers.
ingegaan op ouderenmishandeling. Een casus werd hierbij gebruikt om het ‘risicogehalte van 1 tot 10’ van de situatie in te schatten. Opvallend was dat situaties pas als erg risicovol werden ingeschat op het moment dat het probleem meer zichtbaarheid kreeg. Het petje af principe, dus even in de schoenen van de burger, bleek voor professionals nog wel een zware taak. Toch goed om in ieder geval eens te proberen vanuit eigen ervaringen als burger naar het onderwerp te kijken! Door: Student Maatschappelijke Opvoedingsvraagstukken, stagiaire Stichting Alexander
Ik was teleurgesteld in deze workshop. Het zou gaan over beleid maken voor het inzetten van burgers bij de signalering van huiselijk geweld. Maar de aanloop daarnaar toe was te lang, zodat er pas in de laatste vijf minuten over het eigenlijke onderwerp gesproken werd. Wel werd er twintig minuten besteed aan een presentatie van wat huiselijk geweld is - een presentatie die volgens mij iedere bezoeker van het congres had kunnen geven. Tenslotte had ik gehoopt van de referenten ideeën mee te krijgen over het mobiliseren van burgers, maar ze creëerden alleen een situatie dat we het daar met elkaar over konden hebben (in de laatste vijf minuten).
Verslag A10. Oranje Huis Thuis: een intensieve, outreachende aanpak bij huiselijk geweld Mooie krachtgerichte aanpak die uitgaat van 'besef van verantwoordelijk zijn' bij ouders. In 3 maanden wordt intensief met het gezin samengewerkt om het geweld te stoppen zodat andere hulp weer voedingsbodem vindt. Aandachtspunt is de aansluiting bij één gezin, één plan, één hulpverlener.
zie ook www.congreshuiselijkgeweld.nl
7 van 15
Impressie congres Huiselijk geweld en Kindermishandeling; door deelnemers.
Verslag A11. Huiselijk geweld in internationaal perspectief Bij de deelsessie gegeven door Magreet de Boer en Riekje Kok is ingegaan op het Verdrag van Istanbul dat gaat over geweld tegen vrouwen en huishoudelijk geweld. In het buitenland is er meer aandacht voor genderperspectief dan in Nederland. Door het verdrag zal er in Nederland ook meer aandacht voor gender binnen de aanpak komen. Kritiek op Nederland nu is dat hier een genderneutrale aanpak wordt gehanteerd en een nationaal actieplan ontbreekt. In Nederland zou nog meer aandacht voor wat werkt mogen zijn. Anders dan in andere landen wordt het Verdrag van Istanbul pas geratificeerd als de rechten uit het verdrag zijn opgenomen in de Nederlandse wetgeving. Tijdens de sessie werd er vooral aandacht besteed aan de rechten en positie van vrouwen, waardoor het thema kindermishandeling onderbelicht is gebleven. Speciale programma’s voor kinderen ontbreken op veel plaatsen in Nederland en met kinderen wordt vaak niet gesproken.
In deze bijeenkomst werd besproken welke belangrijke organen op wereldwijd niveau een rol spelen in beleid rondom huiselijk geweld en op welke manier dit van belang is voor lokale instanties. Bij de Verenigde Naties vinden algemene vergaderingen plaats waarin resoluties worden aangenomen (ook over vrouwen). Binnen Europa spelen de Europese Unie en de Raad van Europa een belangrijke rol. Wat opvalt is dat Nederland sterk naar het systeem kijkt waarbinnen huiselijk geweld plaatsvindt, terwijl andere landen meer denken in termen van dader/slachtoffer. Deze Nederlandse manier van denken wordt in het buitenland niet altijd gewaardeerd. Het verdrag van Istanboel richt zich zowel op huiselijk geweld als geweld tegen vrouwen, wat een compromis tussen de verschillende standpunten omvat. Voordat Nederland het verdrag ratificeert, zal het meer zicht willen krijgen op de gender-specifieke problemen en beleid bij huiselijk geweld. Door: Elly Veld, masterstudent Maatschappelijke Opvoedingsvraagstukken
Internationale samenwerkingsorganisaties zoals VN (191 landen), Raad van Europa (47 landen) en Europese Unie (28 landen) maken met elkaar afspraken over geweld tegen vrouwen. Zij kunnen elkaar op naleving aanspreken. Nederland is een uitzondering met de term 'huiselijk geweld' omdat daar een soort sekseneutraliteit in zit. Ook zorgt Nederland eerst voor vertaling van het verdrag in nationale regelgeving voordat het ratificeert, vandaar soms vertraging. Voor burgers kunnen deze verdragen behulpzaam zijn, omdat ze de nationale rechtsmiddelen ontstijgen; je kunt er dus een beroep op doen als je er met Nederlandse regels niet uit komt. Internationale verdragen kunnen geraadpleegd worden om beslissingen te maken op lokaal niveau
Riekje Kok en Margreet de Boer gaven een indrukwekkend overzicht van hun kennis van de internationale wettelijke kaders van HG en hun ervaringen vanuit het Global Network of Women Shelters. Resoluties van de VN en het Verdrag van de Raad van Europa (Istanbul 2011; Nederland ratificeert in 2014) zijn kaderstellend. Huiselijk Geweld valt binnen Gender Based Violence. Voor mij was zie ook www.congreshuiselijkgeweld.nl
8 van 15
Impressie congres Huiselijk geweld en Kindermishandeling; door deelnemers.
belangrijk te ontdekken, hoe dit internationale perspectief juist van belang is voor nationale wetgeving. Voor een niet-jurist die vooral gericht is op onderzoek, beleid , preventie en zorg rond kindermishandeling was het een eye-opener te ontdekken, dat met het Europese verdrag van Istanbul (art 26.2) lokale gemeenten straks verplicht kunnen worden psychosociale interventies voor kinderen als Let op de Kleintjes aan te bieden. Voor alle deelnemers met verschillende achtergronden ( hulpverlener vrouwenopvang of jeugdbescherming, onderzoeker vanuit de politie, gemeenteambtenaar, een burgemeester, studenten) was de presentatie waardevol, gezien de vele vragen.
Verslag A12. Kansen en valkuilen: de implementatie van een nieuwe gemeentelijke visie op de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling Pakkend in de visie die uitgelegd werd vond ik de toevoeging dat indien de veiligheid van kinderen en vrouwen daartoe aanleiding geeft er altijd specialistische hulp vereist is en ingezet dient te worden. (ook af te leiden uit de PP die gebruikt werd) Dit doet recht aan het feit dat huiselijk geweld en kindermishandeling niet door iedere generalist kan worden opgepakt. Het is m.i. vereist dat iedere gemeente deze visie onderschrijft.
Verslag A20. De meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling in het onderwijs Scholen kunnen een belangrijke rol spelen met betrekking tot het signaleren en melden van kindermishandeling en huiselijk geweld. De onderwijsinspectie ziet er daarom ook op toe dat scholen over een meldcode beschikken. Echter, tijdens de parallelsessie werd duidelijk dat er vaak plannen bij het onderwijs worden neergelegd, zonder deze er zelf bij te betrekken. Daarom zou het goed zijn om vanuit bijvoorbeeld gemeenten en overheid vaker de samenwerking met het onderwijs te zoeken voor de aanpak van dit belangrijke vraagstuk.
zie ook www.congreshuiselijkgeweld.nl
9 van 15
Impressie congres Huiselijk geweld en Kindermishandeling; door deelnemers.
Verslag B4. De meerwaarde van ervaringskennis bij aanpak intiem geweld 'De verborgen schat van ervaringskennis opgraven en verbinden met professioneel handelen'. 'Tacid knowledge -> we know more than we can tell'
Verslag B6. Family Justice Centers in Nederland De presentatie gaf een overzicht van de principes van deze centra (FJC) in de USA, waarbij de belangrijkste instellingen die betrokken bij de aanpak van HG op één locatie zitten en waar slachtoffers terecht kunnen. Een videofilm over een centrum in Texas illustreerde deze principes. Belangrijk is: one-stop-shop, veiligheid voor slachtoffer en cliënt centraal. Het is dus een 24/7 voorziening. Indrukwekkend is dat het aantal dodelijke slachtoffers na de komst van een FJC met de helft lijkt gedaald en het FJC als best-practice is beoordeeld door het US Department of Justice . In Nederland participeren twee regio’s in Europees verband in een pilot. In Venlo en Tilburg werkt men gefaseerd en planmatig tot 1-1-2015 aan een FJC binnen de lokale situatie. Kritische vragen: gaat het om een gebouw (stenen) of een netwerkvoorziening; hoe verhoudt FJC zich tot geïntegreerd AMHK; in Nederland werkt men systeemgericht: waar is de aandacht voor de dader/pleger? Het deel over de Amerikaanse FJC stuitte mij erg tegen de borst, de toevoegingen van Stan en Gerianne daarentegen, over de pilots in Venlo en Tilburg waren zeer verhelderend. Met name de nadruk op samenwerkende hulpverleners die vooral voor de clienten veel makkelijker bereikbaar zijn en dus sneller geholpen worden is een pluspunt gezien het feit dat geen/te weinig samenwerking veelal de oorzaak in fataal aflopende zaken is.
Verslag B13. Jong en Ouder. Ontschotting van zorg in de opvang Zo eenvoudig kan ontschotting zijn, als alle neuzen dezelfde kant op staan. Als je weet wat je wilt regelen, in dit geval één zorgarrangement voor jonge ouders in de opvang, zorg dan dat je de regels zo inzet dat het ook totstand komt. Betrek jeugdzorg bij de opvang van (jonge) ouders! Rol van de gemeente is hierbij van belang.
Verslag B15. Leren van calamiteiten Sessie van programmadirecteur en projectleider van Samenwerkend Toezicht Jeugd. Zij hebben een aantal voorvallen geanalyseerd uit 2011-2012 en daar vijf algemene lessen uit gedestilleerd: • De rol van ouders, in mijn woorden: de hulpverlener stelt zich (te) afhankelijk op van (wispelturige) medewerking van ouders; • Problemen met het gebruik van de Verwijsindex Risicojongeren (onbekend, onbemind, niet veilig want ouders krijgen info en verwarring over meldcode versus verwijsindex); • Scholing en kennis; • (Her)inschatten van risico’s bijvoorbeeld als een van de ouders uit het gezin zie ook www.congreshuiselijkgeweld.nl
10 van 15
Impressie congres Huiselijk geweld en Kindermishandeling; door deelnemers.
gehaald wordt en het systeem instort; • Continuïteit van zorg.
Verslag B17. Creatief communiceren met kinderen met een verstandelijke beperking? Doen! Het lijkt of volwassenen verdrongen hebben dat ze ooit kind zijn geweest. Bij communicatietechnieken als tekenen voelen ze zich vaak ongelukkig, terwijl dat als kind geen probleem was. Toch zijn deze technieken veel effectiever dan de verbale technieken die volwassenen in de communicatie met kinderen gebruiken. Als je aan een kind vraagt ‘Kun je iets over jezelf vertellen?’, weet het waarschijnlijk niet wat het moet zeggen. Ik weet als volwassene al niet hoe zo’n vraag te beantwoorden. Als je zegt ik wil je graag wat beter leren kennen en daarom wil ik graag een spel met je spelen, zal het kind verrast zijn en enthousiast meespelen. In mijn bijdrage wil ik u een aantal alternatieve manieren van kindvriendelijke communicatie tonen die ik in het boek ‘Creatief Communiceren met Kinderen’ beschreven heb. Bijna dagelijks geef ik ook op de Facebook pagina van KIDpartners communicatietips. Door: Creatief communiceren met kinderen. Ben Baarda, KIDpartners
De eerste helft van de deelsessie werd gegeven door Ben Baarda. Praten met een professional kan beangstigend zijn voor kinderen. Doe daarom iets om een kind op zijn/haar gemak te stellen en geef het kind het idee dat het speciaal is. Jezelf voorstellen aan de hand van een tekening. Creatief zijn met taal, maak gebruik van uitersten. Maak het speels en voer van daaruit een gesprek, bijvoorbeeld door ‘galgje’ te spelen of scrabbel met de naam van het kind. Gebruik daarbij kennis over ontwikkelingsniveau en communicatietechnieken met kinderen. Tweede deel van de sessie werd gegeven door Suzanne van den Bos. Onderscheid tussen praten met en praten tegen kinderen. Zoveel mogelijk visueel maken tijdens een gesprek met kinderen, bijvoorbeeld de ‘drie huizen’ en zes plaatjes om situatie aan het kind duidelijk te maken. Geheimen zorgen voor problemen, want kinderen voelen veel aan. Kinderen hebben het recht om te weten!
Erg sprankelende bijeenkomst met veel concrete voorbeelden. Ben Baarda geeft een goede schets van creatieve communicatie met kinderen, maar ook met volwassenen. Kennis van het ontwikkelingsniveau en de communicatietechnieken zijn belangrijk voor het laten slagen van gesprekken met kinderen. Hierbij zijn creatieve werkvormen zoals het tekenen van het gezin aan de eettafel of het ‘scrabbelen met je eigen naam’ onder andere als voorbeeld genoemd. Ook vanuit de Willem Schikker Groep duidelijke voorbeelden gekoppeld aan de praktijk. Er werd in de bijeenkomst (op creatieve wijze) vanuit het perspectief van het kind gedacht. Iets waar professionals vaak nog meer bij stil mogen staan! Daarom een erg geslaagde sessie! Door: Student Maatschappelijke Opvoedingsvraagstukken, stagiaire Stichting Alexander
zie ook www.congreshuiselijkgeweld.nl
11 van 15
Impressie congres Huiselijk geweld en Kindermishandeling; door deelnemers.
Verslag B18. Aanpak van seksueel geweld: een taak van de gemeente! Uit onderzoek blijkt dat er bij gemeenten onduidelijkheid is over welke verantwoordelijkheid zij hebben ten aanzien van de aanpak van seksueel geweld. Binnen de kaders van huiselijk geweld, maar ook daarbuiten. Of gemeenten beleid moeten of mogen maken is vaak onduidelijk voor hen. Tijdens de sessie is er op lokaal niveau gekeken naar wat er nodig is op het gebied van preventie, signalering en curatie. Interessant om dit vraagstuk te bekijken met een grote variëteit aan disciplines.
Verslag B20. Intergenerationeel geweld In deze workshop werden twee delen van een indrukwekkende documentaire vertoond, die het verhaal vertelden van twee kinderen die het slachtoffer waren van huiselijk geweld. Aan het begin van de workshop werd er een voorstelronde gedaan, waarbij iedereen een persoonlijke vraag moest beantwoorden. Hiermee werd duidelijk gemaakt dat dit voor ons volwassenen al moeilijk is, laat staan voor kinderen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld. Je moet hier dus altijd rekening mee houden, maar wel altijd aandacht hebben voor en vragen stellen aan de kinderen in zulke situaties. Aan de hand van de filmpjes werd er aan de deelnemers gevraagd hun ervaringen in de praktijk te delen. De conclusie van deze workshop was dat er duidelijk aandacht moet zijn voor de kinderen, er korte lijnen en goede informatieoverdracht moeten zijn tussen verschillende betrokken instanties en dat de eigen kracht van mensen meer centraal moet komen staan.
Verslag C9. Huiselijk geweld door kinderen en jongeren tegen hun ouders: een onderbelichte problematiek! De sessie die mij uiteindelijk het meest aansprak was de vrije inloop sessie over geweld tegen ouders uit de derde ronde. Hierin werd een onderzoek gepresenteerd naar incidentie van gevallen van ouder mishandeling in Nederland. Hierbij gaat het dus niet om ouderenmishandeling maar om jongeren tussen de 12 en 23 jaar die hun ouders zie ook www.congreshuiselijkgeweld.nl
12 van 15
Impressie congres Huiselijk geweld en Kindermishandeling; door deelnemers.
mishandelen. Dit kan zowel fysiek als psychisch zijn hoewel uit het onderzoek blijkt dat het het vaker om fysiek geweld gaat. De daders zijn vaak mannen van ongeveer 19 jaar, de slachtoffers vaak hun biologische moeder. Wat vooral zo opvallend was aan het onderzoek was dat bleek dat er per jaar in nederland bijna 2000 gevallen per jaar worden gemeld bij het SHG. Ik denk dat dit deel van huiselijk geweld erg onderbelicht is en hoop in de toekomst meer onderzoek hierover tegen te komen.
Verslag C10. Huisverbod bij kindermishandeling; de geplande screening Sara Etty, beleidsadviseur bij GGD-Rotterdam-Rijnmond maakt in een zeer levendige en informatieve presentatie een belangrijk probleem duidelijk: bij kindermishandeling wordt zelden een huisverbod-procedure gestart, omdat hulpverlening (AMK/BJZ) de melding ontvangt en niet de politie (zoals bij HG-incidenten). Bij de nieuwe werkwijze onderzoekt een multidisciplinair ‘weegteam’ olv de GGD met spoed een verzoek van AMK/BJZ en adviseert de politie over een huisverbod. Het weegteam gebruikt alle beschikbare informatie en maakt plan A voor als huisverbod uitgevoerd wordt en plan B als dat niet gebeurt. Bij de pilot waren 36 bedreigde kinderen betrokken; daarvan konden 31 thuis blijven wonen. De kosten van grote tijdsinvestering (onder druk)van het team lijken zeer goed besteed! De werkwijze dwingt tot zeer zorgvuldig, gecoördineerd en planmatig werken, en de werkwijze is al door de rechter getoetst. Het lijkt in het belang van mishandelde kinderen, dat de methode in meer gemeenten wordt toegepast en dat meer organisaties kunnen aanmelden!
zie ook www.congreshuiselijkgeweld.nl
13 van 15
Impressie congres Huiselijk geweld en Kindermishandeling; door deelnemers.
Verslag C11. Het maken van een regiovisie: van theorie naar praktijk! Tot verbazing van de sprekers zaten in de zaal nauwelijks vertegenwoordigers van gemeenten, maar vooral mensen uit het werkveld. De boodschap van de workshop werd dus ook: betrek ketenpartners! Ze zijn er nieuwsgierig genoeg voor...
Verslag C15. Be A Man! Peer educatie seksuele weerbaarheid voor en door jongens ‘Be A Man!’ is een interventie waarbij peer-educatie plaatsvindt op het gebied van seksuele weerbaarheid door en voor jongens. Tijdens de masterclass heeft Kristin Janssens (Movisie) verteld over het ontstaan van de interventie die gericht is op laagopgeleide jongens, vaak van Marokkaanse of Turkse komaf en/ of met een islamitische achtergrond. Het vernieuwende hieraan is, is dat de focus niet op meisjes ligt die meestal het slachtoffer zijn en dat er gewerkt wordt met peers waarmee de jongens zich dus kunnen identificeren. Yuba Zalen, die ervaring heeft als peer educator , heeft een aantal voorbeelden uit de praktijk gegeven. Veel oefeningen zijn erop gebaseerd de verschillende eigenschappen die jongens en meisjes bewust en onbewust toegekend worden, bespreekbaar te maken. Het was goed om te horen dat Yuba in de praktijk nog geen jongens heeft meegemaakt die niet mee wilde werken. Zodra hij het vertrouwen van de jongens had gewonnen, stonden ze open voor de gesprekken. Door: Alissa Sikkenk BSc Master Maatschappelijke Opvoedingsvraagstukken (MOV) Universiteit Utrecht Stagiaire het Trimbos-instituut
Be a man Workshop over peereducatie aan jonge jongens over seksueel gedrag. Interessant programma, goede uitleg, genoeg mogelijkheid tot vragen etc. Uitleg over wat de jongens wordt aangeboden. Het is een programma met veel mogelijkheden.
Deze methode leert jongens wanneer seksueel gedrag oké is en wanneer het grensoverschrijdend is. Peer educators spelen een belangrijke rol bij het juiste bereik van de doelgroep.
Verslag C16. Geweld is niet gewoon - voorlichting aan en door vluchtelingen De deelsessie ging voornamelijk over het project ‘Geweld is niet gewoon’ en hoe met name (Afrikaanse) mannen tegenover het gebruik van het geven van een tik staan. Bij het project wordt voorlichting gegeven aan migranten door mensen die toegang hebben tot de gemeenschap. Doel is bewustmaking van gender gerelateerd geweld en dit bespreekbaar te maken om zo het taboe te doorbreken. Vooral veel animo onder vrouwen, maar mannen hebben ook te leiden onder de situatie. Mannen worden gezien als dader, maar hun gedrag zou vanuit het zie ook www.congreshuiselijkgeweld.nl
14 van 15
Impressie congres Huiselijk geweld en Kindermishandeling; door deelnemers.
perspectief van hun cultuur gezien moeten worden. Door de migratie en vaak werkeloosheid zijn zij hun mannelijke status verloren. Vrouwen maken hier misbruik van door de man hiermee te treiteren en zo geweld uit te lokken, waardoor zij de politie kunnen bellen. Door verbod op slaan is er verschuiving van fysieke naar geestelijke mishandeling. Migranten geven aan hulp nodig te hebben. Aanbieden van handvatten is belangrijk.
Verslag C19. KinderrechtenNU Goed om stil te staan bij het belang van het bespreken van kinderrechten met jonge kinderen en wat hun rolkan zijn ook als ze wat ouder in het signaleren van kindermishandeling. Kinderen weten vaak veel eerder dan volwassenen dat het niet goed gaat bij vrienden, daar zouden we meer gebruik van kunnen maken.
Verslag C20. Film Signs of Safety Deze veelbelovende methode sluit naadloos aan op Krachtwerk en Veerkracht. Ouders en netwerk worden gezien als samenwerkingspartner om een veilig opvoedingsklimaat voor kinderen te creeren. Tegelijk stelt jeugdzorg de bodemeisen. Goede aanpak die aansluit op maatschappelijke ontwikkelingen. Moedig van ouders om hun problemen zo bloot te geven aan hun netwerk, knap van hulpverleners om dit te realiseren.
In deze film wordt een hulpverlener van Bureau Jeugdzorg Drenthe gevolgd in 1 van haar zaken. Haar manier van werken wordt toegelicht door interviews met 4 deskundigen op het gebied van Signs of Safety. Er was veel belangstelling voor de vertoning van deze film: de ruimte was overvol! Na afloop werd er geauplaudisseerd en klonken er geluiden als: 'kan die ook op tv?' , 'waardevol materiaal', 'uitstekende voorlichting als het gaat om Signs of Safety, zowel voor werkers als ook voor cliënten'. Bij interesse voor aanschaf van deze film (€ 10,per stuk), kan een email gestuurd worden naar:
[email protected]
zie ook www.congreshuiselijkgeweld.nl
15 van 15