ILIAS-conferentie Dortmund 2015 8-10 september Göran Kattenberg, LMS-specialist bij Future Learning bv
Dit jaar bezocht ik voor het eerst de jaarlijkse ILIAS-conferentie om te leren wat ILIAS in de praktijk allemaal kan, op welke concepten het is gebaseerd en wat de nabije en verder gelegen toekomst gaat bieden voor dit open source LMS uit Duitsland. Ik trof een hechte en relatief grote community van gebruikers en ontwikkelaars aan, zowel van universiteiten en hogescholen maar ook en in steeds grotere mate vanuit het bedrijfsleven en overheden. ILIAS is een zeer geavanceerd systeem dat meer is dan een LMS, het is ook een uitgebreid LCMS, auteurssysteem en competentiegericht ontwikkelingstool. Het thema dit jaar was ILIAS ontwerpen. De nadruk op competenties, op adoptie van e-learning en op het ontwikkelen van nieuwe mogelijkheden en paradigma’s. We werden zeer gastvrij en professioneel ontvangen door de vak-hogeschool van Dortmund, gelegen op de technische universiteitscampus van deze mooie stad. Vroeger was hier veel staalindustrie gevestigd en vond er de grootste bierproductie van Europa plaats. Deze zijn er nu niet meer, maar er wordt wel veel aan kennisontwikkeling en innovatie gedaan.
1
In dit verslag vindt u een korte weergave van de volgende presentaties, workshops en keynote lezingen:
Virtus project - Wolfgang Leidhold, Universiteit Keulen Keynote spreker: Lerenden als Active Key Players - Holger Hansen, opleidingsdeskundige universiteit Bochum Presentatie: Eerste indrukken van ILIAS release 5.1 - Matthias Kunkel (productmanager ILIAS) en Alexander Killing (hoofd ontwikkeling ILIAS) Presentatie: Competenties in de praktijk - Kerstin Baumgarten, Centrum voor Beroepsopleiding Handel Presentatie: Ervaringen met competenties en e-learning in de praktijk - Joel Hesse, Parfumerie Douglas Presentatie: Mathematische competenties - Dr. Neugebaure en Krusekamp, Universiteit Münster Workshop: ILIAS in de praktijk van het bedrijfsleven Use case: Krohne Messetechniek – Steffen Brauers Use case: Medion (Lenovo, Motorola) - Yilmaz Günes Classroom scheduling? – Norbert Bromberger, Qualitus Social event Presentatie: ILIAS Vormgeven: SenApp - Sonia Hetzner, Universiteit Erlangen Presentatie: ILIAS and beyond, virtuele intelligente tutor gekoppeld aan ILIAS – Kevin Fuchs, Intuitel EASA (European Aviation Safety Agency) Databay AG – Maximilian Becker Workshop: Videomanagement – Leren met Video Keynote Speech - Marcus Specht Open Universiteit
2
ILIAS is gebaseerd op het Virtus project – Professor Dr. Wolfgang Leidhold, leerstoel politicologie aan de Universiteit van Keulen ‘Het idee achter ILIAS is om een flexibele omgeving te bieden voor het leren en online werken met volledig geïntegreerde middelen. ILIAS gaat veel verder dan het idee van het leren door middel van het volgen van cursussen, zoals de meeste andere LMS doen. ILIAS kan eerder worden gezien als een soort bibliotheek die up-to-date materialen verschaft voor leren en werken waarbij de inhoud toegankelijk is op elk niveau van de repository. ILIAS is hierdoor geen gesloten magazijn, maar een open kennisplatform waarin ook gemakkelijk inhouden voor niet-geregistreerde gebruikers beschikbaar kunnen worden gemaakt.’ Wolfgang Leidhold (de uitvinder van ILIAS) heeft dit jaar als vader en drager van het ILIAS-concept en 15 jaar na het begin van ILIAS binnen het Virtus project aan de universiteit van Keulen, voor het ontwikkelen van deze visie en de concrete realisering ervan binnen Virtus en ILIAS, de ereprijs ontvangen. Zijn visie beschrijft eigenlijk een soort massive open online course (MOOC) ‘avant la lettre’.
3
Dag 1
Keynote Speech: Lerenden als Active Key Players - Holger Hansen, opleidingsdeskundige universiteit Bochum Holger pleit ervoor dat lerenden (studenten) worden ingezet als ‘active key players’ in het leerproces en ontwikkelproces van leren door middel van een in de praktijk beproefd e-tutoring concept. D.w.z. een community van gekwalificeerde e-tutors bestaande uit lerenden die worden geworven via escouting. Op deze manier kunnen de lerenden optimaal feedback geven voor het ontwerp van elearning en actief bijdragen hieraan op basis van hun eigen ervaringen en communicatie met medelerenden om het succes van e-learning in te praktijk te garanderen. Een ander veelbelovend en in de praktijk beproefd concept voor succesvolle e-learning is gamification door middel van e-learning MOOC’s. Met een MOOC kan met een relatief laag budget bijvoorbeeld een ‘flipped classroom’ concept worden neergezet waarbij eerst het college online wordt gevolgd in hapklare brokken per onderdeel of onderwerp en vervolgens de bijeenkomsten worden gebruikt voor opdrachten, discussie en toetsing. Het gamification concept bestaat uit het toekennen van zogenaamde ‘badges’. Deze didactische concepten laten zich in de praktijk prima met ILIAS implementeren. De bottleneck zit hem eerder in het begrijpen van ‘nieuwe’ concepten als MOOCs en Learning Analytics. Deze zijn nog niet ingevoerd in de dagelijkse leerpraktijk, in tegenstelling tot begrippen als Virtual Classroom, Mobile Learning en Blended Learning. Maar MOOCs en Learning Analytics zijn daar alleen natuurlijke opvolgers van die ervoor kunnen zorgen dat e-learning nog breder gedragen gaat worden. ILIAS vormt hiervoor in elk geval geen enkele beperking.
4
Presentatie: Eerste indrukken van ILIAS release 5.1 - Matthias Kunkel (productmanager ILIAS) en Alexander Killing (hoofd ontwikkeling ILIAS) Release 5.1 bevat vele nieuwe functies op basis van gebruikerswensen, te veel om in deze sessie allemaal te laten zien. Een aantal van de nieuwe functies en mogelijkheden, waaronder het ‘awareness’ tool, de module ‘studieprogramma’ en uitbreidingen voor toetsing en ‘learning progress’ worden getoond. Het awareness tool is eigenlijk een uitbreiding van het ‘who is online’ tool op de Personal Desktop maar nu met de mogelijkheid om altijd beschikbaar te zijn ook binnen een cursus. Het awareness tool kan ook worden gebruikt voor communicatie, zoals chat en mail.
Figuur 1. Awareness tool
Het studieprogramma tool is een uitbreiding van het ‘cursus’ concept met een aanvullend hoger gelegen niveau, met de mogelijkheid om bijvoorbeeld meerdere ‘cursussen’ of ‘toetsen’ te combineren tot één leerpad of curriculum. Deze functionaliteit kan bijvoorbeeld worden gebruikt om nog gemakkelijker een MOOC concept te realiseren in combinatie met aanvullende mogelijkheden voor het implementeren van ‘learning progress’. Elke afzonderlijke lerende (student) krijgt een eigen instantie van het leerpad met individuele leervoortgang te zien (zie onderstaand voorbeeld).
Figuur 2. Studieprogramma (leerpad)
5
Verder zijn de mogelijkheden voor het meten van leervoortgang en het toetsen van leerdoelen binnen een cursus verfijnd. Een leerdoel kan nu gekoppeld worden aan één toets in plaats van één toets voor alle leerdoelen binnen een cursus. Leervoortgang kan nu ook worden gekoppeld aan individuele bestanden, bezochte pagina’s en mediacasts en ook aan een verzameling van objecten in één keer. Ook kunnen er e-mails verzonden worden naar aanleiding van de leervoortgang binnen het studieprogramma en is er peer feedback mogelijk binnen het studieprogramma. Voor de verbetering van de gebruikersvriendelijkheid bij het volgen van een studieprogramma of het volgen van een cursus binnen het studieprogramma is het indienen van toetsen nu gescheiden van de navigatie binnen de cursus of het studieprogramma. Ook kunnen er ‘leervoorwaarden’ voor het studieprogramma worden ingesteld. Al met al maken deze verbeteringen en verfijningen het mogelijk om moderne didactische concepten zoals MOOCs en SPOCs (small private online course) op een gebruikersvriendelijke wijze te realiseren. In de wandelgangen werd gesproken over de implementatie van xAPI (Experience API aka Tin Can) als een nog geavanceerdere (en gedetailleerdere) manier om ‘learning events’ te volgen, bijvoorbeeld om gebeurtenissen buiten ILIAS te kunnen volgen maar ook om gebeurtenissen binnen ILIAS naar buiten te kunnen doorgeven (zoals bijvoorbeeld een melding naar Facebook). Dit is niet gepland voor versie 5.1 en zou ook de implementatie van een intern Learning Record Store nodig hebben. Een en ander is nog niet besloten en hangt van af van financiering, mogelijk door NATO en het Nederlandse Ministerie van Defensie die hiervoor eerst onderzoek laten doen door TNO. Een technische verfijning bestaat uit beveiliging voor bronnen in de repository, zodat ze niet zomaar extern gelinkt kunnen worden zonder toegangsrechten (HT Access).
Presentatie: Competenties in de praktijk - Kerstin Baumgarten, Centrum voor Beroepsopleiding Handel Kerstin spreekt over een implementatie van 360 graden feedback beoordeling en ook zelfbeoordeling binnen ILIAS op basis van een bestaand competentiemodel voor 10 vakoverstijgende competenties voor de handel. Op basis hiervan kan nauwkeurige Het was mogelijk om dit binnen ILIAS in te richten met enige restricties bijvoorbeeld ten aanzien van het aantal mogelijke waarderingen binnen de beoordeling van één competenties. De conclusie is dat ILIAS hier geschikt voor is en het systeem is nu online beschikbaar voor heel Duitsland. In de discussie bleek dat ILIAS op basis van 360 graden beoordeling binnen een competentiemodel ook cursusmateriaal kan toewijzen of suggereren als het hiervoor als zodanig is ingericht. In 5.1 zijn de mogelijkheden voor zelf-assessment binnen het portfolio en de koppeling aan competenties verder uitgebreid met name in de zichtbaarheid hiervan voor anderen. Er bestaat ook een (mogelijk) project om het gebruik van ILIAS in de handelspraktijk context en locatie gebonden te maken (Fraunhofer instituut). Bijvoorbeeld wanneer iemand in het magazijn is of met klanten staat te praten dan wordt daar rekening mee gehouden.
Presentatie: Ervaringen met competenties en e-learning in de praktijk - Joel Hesse, Parfumerie Douglas
6
In 2013 voerde Parfumerie Douglas (grootste van Duitsland) ILIAS in om ongeveer 5000 medewerkers zowel op het hoofdkantoor maar ook in de filialen in Duitsland en Italië te scholen. In de nabije toekomst gaat dit ook in Portugal gebeuren. Belangrijkste doelstellingen van het project zijn compliance training en product training (productkennis). De reden dat voor ILIAS is gekozen is de goede SCORM ondersteuning (getest), relatief lage kosten, goede usability vergeleken met andere systemen, aanpassingen en customisatie zijn mogelijk. Douglas e-learning werkt op dit moment op basis van vrijwillige deelname en zelfinschrijving. Medewerkers kunnen thuis deelnemen en daarom moet het leuk en uitdagend zijn om mee te doen. Er wordt zowel met off-the-shelf als met zelfgemaakte content gewerkt binnen ILIAS. Het user interface design van ILIAS voor Douglas is specifiek aangepast voor de doelgroep, dat wil zeggen dat zo veel mogelijk het gebruik van tekst in de interface is teruggedrongen en zoveel mogelijk wordt gewerkt met afbeeldingen. SCORM content wordt gemaakt voor alle brands die Douglas verkoopt, ook met User Generated Content (video) die zelf door medewerkers in een filiaal wordt gemaakt met kwaliteitscontrole door andere medewerkers. Een voorbeeld werd getoond voor het meten van de huidskleur maar ook klantvriendelijkheid wat betreft het professioneel afhandelen van een klacht. Er wordt meertalig gewerkt, op dit moment Duits, Italiaans, Portugees. Als sterke punten van ILIAS worden genoemd de stabiliteit, flexibiliteit, de community en de ontwikkeling van het systeem. Minder sterke punten zijn customisaties voor het bedrijfsleven die doorgaans niet in core terechtkomen (tenminste niet allemaal), de belangrijkste ontwikkeling vindt plaats binnen universiteiten en de voornamelijk tekstuele interface. Maar hiermee kan gewerkt worden en er is ook een Special Interest Group Corporate waarin ervaringen kunnen worden uitgewisseld en waarmee één stem ontstaat richting de ILIAS vereniging om meer te doen met wensen en eisen vanuit het bedrijfsleven. Voor de toekomst wordt er gewerkt aan integratie met HR
7
SAP (wat betreft competenties) en ook om nog meer functies vanuit de commerciële trunk in de standaard (core) te krijgen.
Presentatie: Mathematische competenties - Dr. Neugebaure en Krusekamp, Universiteit Münster In deze presentatie werd getoond hoe zelf-assessments op basis van een mathematisch competentiemodel kunnen worden gebruikt om remediëring toe te passen op basis van zeer specifieke analyse van rekentoetsen. Oftewel, ILIAS is in staat om met complexe inhoudelijke modellen te werken in een combinatie van toetsing, zelftoetsing en een competentiemodel en specifieke content per competentie (in dit geval het begrijpen van een specifieke rekenkundige regel). Dit competentiemodel en de ILIAS oplossing kan zowel binnen het basis en voortgezet onderwijs worden toegepast ter ondersteuning van rekenkundige basiskennis, als ook in het beroepsonderwijs om de kennis bij te spijkeren. Deze oplossing is gebaseerd op een groot aantal toetsen en bijbehorende lesinhouden die door docenten moeten worden ontwikkeld om het model te laten functioneren. Op dit moment is er geen achterliggend expertsysteem beschikbaar of bestaat er een systeem hiervoor binnen ILIAS om een intelligente analyse te kunnen maken van bijvoorbeeld rekenfouten.
Workshop: ILIAS in de praktijk van het bedrijfsleven Over het algemeen is er veel interesse voor ILIAS als leersysteem voor het bedrijfsleven. Het systeem is stabiel, krachtig (o.a. SCORM, competenties, toetsing, authoring), flexibel en wordt actief ondersteund en doorontwikkeld ook steeds meer op basis van wensen en eisen vanuit het bedrijfsleven. Ook kan worden geconstateerd dat wensen en eisen van universiteiten en hogescholen en bedrijfsleven door de ‘consumerisering’ van het leren en door Mobile, Social, Contextual learning steeds dichter naar elkaar groeien. Er zijn een aantal goede voorbeelden van grotere en kleinere organisaties zoals Swisslife verzekeringen, SSI Schäfer Logistics, Douglas drogisterijen en Medion Computers (eigendom van Lenovo). Een aantal meer prozaïsche zaken kan nog verder worden verbeterd en uitgebouwd zoals bijvoorbeeld classroom management en scheduling maar ook meer geavanceerde functies zoals adaptief leren.
8
Use case: Krohne Messetechniek – Steffen Brauers
Figuur 3. Krohne Academy Online
De Krohne Academy Online wordt voornamelijk ingezet als een marketinginstrument bedoeld voor klanten, zoals wederverkopers van Krohne apparatuur in diverse landen, en wordt daarvoor wereldwijd toegepast. Er zijn inmiddels 23 cursussen in 5 talen, 11.000 geregistreerde gebruikers, 1700 actieve gebruikers waarvan 40 zich per dag aanmelden, grotendeels op vrijwillige basis. ILIAS is gekozen als alternatief voor OLAT dat niet goed meer wordt ondersteund, en ook op het gebied van usability en data security waren er problemen. Het systeem kan ook worden gebruikt door nietKrohne medewerkers, ook concurrenten, en wordt ingezet voor branding, het werven van nieuwe klanten en ook voor het werven van nieuwe medewerkers. Alle gebruikte apparatuur binnen de content is gemaakt op basis van Krohne apparatuur. Content wordt ontwikkeld met het auteurssysteem van ILIAS, dat in principe niet als SCORM aan derden wordt uitgeleverd behalve in uitzonderingsgevallen. De cursussen zijn dus alleen online via de Online Academy te benaderen.
Men kan ook een Krohne Zertificat verkrijgen via de Online Academy en het project wordt over het algemeen als zeer succesvol beschouwd ondanks het feit dat het op dit moment alleen als marketinginstrument wordt gebruikt en niet voor interne opleidingen. Er wordt wel gewerkt aan een initiatief om mensen via HR afdelingen van (andere) bedrijven en klanten tegen betaling toegang te geven. Een probleem dat nog overblijft is deelname en het voltooien van cursussen. Een SIL cursus bijvoorbeeld kost ongeveer 20 uur om volledig te volgen. D.w.z. mensen schrijven zich wel in maar volgen niet altijd een cursus en mensen die cursussen volgen voltooien die niet altijd. Dit is een 9
universeel ‘probleem’, ook met MOOCs bijvoorbeeld, maar er wordt nog verder over nagedacht hoe deze situatie verder kan worden verbeterd. Andere wensen die overblijven zijn een executive dashboard voor het visualiseren van data en automatiseren van notificaties. Een andere verbetering die wordt doorgevoerd is het implementeren van een Web CMS voor het beheren van de home en inlog pagina van de Krohne Academy Online.
Use case: Medion (Lenovo, Motorola) - Yilmaz Günes Bij Medion (computers en randapparatuur) wordt ILIAS ingezet voor de ondersteuning van kwaliteitsmanagement. 1000 medewerkers, waarvan continu veel nieuwe medewerkers worden getoetst op ‘potentieel’. D.w.z. de use case is hier interne medewerkers kwalificatie. Men is eeuwigdurend op zoek naar het ‘schaap met de 5 poten’. Voorheen werd Claroline gebruikt maar dat wordt niet meer ondersteund en daarom is uitgeweken naar ILIAS.
Figuur 4. Medion Self Assessment
Het gaat bij Medion om standaardisatie, consistentie en volledigheid. Daarnaast om het tijd- en plaats onafhankelijk efficiënt kunnen aanbieden van zowel (zelf) assessments als gestandaardiseerde leermaterialen voor bijvoorbeeld verkoopmedewerkers, ondersteunend personeel, technisch personeel met als doel competentieontwikkeling. Nadat door toetsing het potentieel van een medewerker is vastgesteld volgt hij of zij verplicht cursussen met daarbij als incentive ook de mogelijkheid tot carrièreontwikkeling. De volgende stap voor Medion is de ontwikkeling van specifieke skills voor producten of projecten. Hiertoe wil men de ILIAS omgeving nog attractiever maken bijvoorbeeld door meer te werken met videocontent. Een van de doelstellingen is het ‘pushen van skills’, what is next?, zodat leren in leegloop tijd mogelijk wordt door intelligente scheduling op basis van business rules en informatie uit andere systemen. Daarnaast ook om het thuis leren mogelijk te maken en te faciliteren aan de hand van leerpaden/curricula met een certificaat. Medion is een onderdeel van Lenovo sinds 2 jaar,
10
en sinds kort is daar ook Motorola bijgekomen die een eigen LMS heeft. Het is nog niet duidelijk hoe dit verder gaat lopen.
Classroom scheduling? – Norbert Bromberger, Qualitus Er bestaat een aantal initiatieven die nog gefinancierd moet worden om meer en betere classroom scheduling in te bouwen zoals dat ook binnen traditionele LMS systemen soms beschikbaar is, bijvoorbeeld resource management (klaslokalen, beamers, etc.). Een van de zaken die al geïmplementeerd is onlangs, is bijvoorbeeld het geautomatiseerd werken met wachtlijsten voor klassikale cursussen. De vraag is of bestaande ILIAS gebruikers in het bedrijfsleven geïnteresseerd zijn om deze ontwikkelingen te financieren.
Social Event De dag werd afgesloten met een bustocht door Dortmund van ongeveer een uur waarbij onder andere de Phoenix haven werd bezocht, een stadsontwikkelingsproject met waterrecreatie op de plaats waar voorheen een grote staalfabriek stond. Daarna was er een diner in de Dortmunder U, een cultureel centrum gevestigd in een oude brouwerij met mooi uitzicht over de hele stad. Hierbij werd ook de ereprijs uitgereikt aan Wolfgang Leibhold (die helaas niet zelf aanwezig was ).
Figuur 5. Ereprijs voor Wolfgang Leidhold
11
Figuur 6. Zonsondergang op het dak van de Dortmunder U
Dag 2
Presentatie: ILIAS Vormgeven: SenApp - Sonia Hetzner, Universiteit Erlangen Sonia Hetzner hield een presentatie over het aanpassen van ILIAS voor een speciale doelgroep, namelijk ouderen. Het zogenaamde SenApp project, met funding van de EU. Een aantal eisen passeerden de revue zoals veel minder tekst en functionaliteit op de homepage, mobiel gebruik of op tablets, en zelfs offline gebruik of gebruik bij lage bandbreedte. Dit project liet zien dat het heel goed mogelijk is om ILIAS aan te passen voor deze specifieke doelgroep maar het project is nog niet voltooid. Deze ervaringen zouden ook kunnen worden gebruikt voor andere doelgroepen zoals bijvoorbeeld kinderen en gebruik van ILIAS in ‘challenging’ omgevingen zoals Afrika, waar de beschikbare brandbreedte heel beperkt of heel duur is.
Figuur 7. SenApp
Een andere presentatie van Qualitus GmbH liet zien hoe het customizen van de ILIAS vormgeving in zijn werk gaat en wat de mogelijkheden zijn. 12
Presentatie: ILIAS and beyond, virtuele intelligente tutor gekoppeld aan ILIAS – Kevin Fuchs, Intuitel Dit project is gebaseerd op een ‘plugin’ binnen ILIAS gekoppeld aan een Reasoning Engine. De Reasoning Engine werkt op basis van kennisontologieën gekoppeld aan de kennis van de leerling. Een soort expertsysteem gebaseerd op een specifieke kennisdomein. Met behulp van een editor kan semantische metadata gekoppeld worden aan content binnen ILIAS, de aanbevelingen van het system worden continu aangepast aan de leervoortgang via de Reasoning Engine. Het systeem werkt met een popup binnen ILIAS. De huidige granulariteit van het systeem is gebaseerd op leereenheden binnen ILIAS en tagging daarvan met metadata. De demo liet zien dat er nog gewerkt moet worden aan de usability van het systeem om het echt bruikbaar te maken. D.w.z. de ‘pluging’ zou dieper in ILIAS moeten worden geïntegreerd om het (potentieel zeer nuttige) systeem bruikbaar te maken voor specifieke doelgroepen. Specifieke doelgroepen (buiten de universiteiten en hogescholen) vragen om ‘simpele’ user interfaces die geen extra complexiteit of vragen dan wel support opleveren.
Dit soort ontwikkelingen van ‘intelligent tutoring’ zijn wel heel veelbelovend voor de toekomst, bijvoorbeeld het project voor rekenonderwijs zou hiermee kunnen worden verrijkt. Deze technologie zou ook kunnen worden gebruikt voor het aanbieden van leerpaden en suggesties voor content (Medion). Ook de Nederlandse overheid gaf aan geïnteresseerd te zijn in het automatiseren van leerpaden op basis van eerder behaalde leervoortgang en domeinkennis. Binnen een ander gepresenteerd project (MaStEr) bijvoorbeeld wordt ook gewerkt op basis van regels en een kennismodel waarmee diagnostische feedback kan worden geoptimaliseerd naar aanleiding van selfassesment (diagnostische informatieve feedback op item niveau). Echter hierbij werd geconstateerd dat het automatiseren van leerpaden nog ver weg is. De technologie ontwikkeld binnen het Intuitel project (semantische remediëring op basis van kennisontologie en semantische metadata) biedt hiervoor een oplossing die wellicht dieper in ILIAS kan worden geïntegreerd. De ontwikkeling van xAPI en een ingebouwd LRS geeft ook aanleiding om hier in de toekomst nog meer over na te denken omdat dat in dat geval nog meer gedetailleerde en consistente semantische gegevens binnenkomen over lerenden (bv. Ria begrijpt de relativiteitstheorie – actor, verb, object informatie). Door semantische gegevens slim te combineren kunnen conclusies worden getrokken of relevante vervolgtrajecten worden berekend. Het Nederlandse ministerie van Defensie heeft vergelijkbare ideeën gekoppeld aan informatie die bijvoorbeeld beschikbaar komt via simulatoren of veldwerkzaamheden of oefeningen. Hoe kan deze informatie worden gebruikt binnen ‘just in time’ leerscenario’s. Zij laten hiervoor onderzoek doen door TNO om te bepalen of de inzet van xAPI een waarde heeft als aanvulling op de bestaande ILIAS functonaliteit. Ook de NATO is hierbij actief betrokken.
EASA (European Aviation Safety Agency) Databay AG – Maximilian Becker De heer Becker sprak over de inzet van ILIAS bij EASA. Hierbij gaat het voornamelijk over het gebruik van hercertificering om de drie jaar binnen ILIAS, oftewel hele specifieke ‘compliance’ business rules die binnen de luchtvaart gebruikelijk zijn. Hiervoor werd ILIAS uitgebreid met de Databay Business
13
AddOn Suite, waarmee dit type scenario’s te realiseren zijn. Daarnaast wordt ook gebruikgemaakt van specifieke content voor de luchtvaart, ontwikkeld door de firma CREVIS. Vaak vergt het ontwikkelen van content voor specifieke onderwerpen specifieke domeinkennis al dan niet direct afkomstig van inhoudsexperts.
Workshop: Videomanagement – Leren met Video Een heel interessante workshop van de conferentie vond plaats ter afsluiting over de toepassing van video binnen ILIAS. Dit onderwerp heeft grote raakvlakken met bijvoorbeeld actuele didactische werkvormen zoals MOOCs of SPOCs. Hansjörg Lauener van de Universiteit Bern laat met een aantal collega’s een drietal ‘plugins’ zien: -
Videomateriaal importeren, beheren en uitleveren aan specifieke doelgroepen Interactieve en collaboratieve video (Marko Glaubitz, Universiteit Freiburg) OpenCast plugin: open source Video Capture en Editing
De eerste plugin is gemaakt door de firma Studer & Raimann en is zonder inperkingen binnen ILIAS 5.0 beschikbaar. De plugin maakt het mogelijk om elk willekeurig videoformat te importeren (bv. WMV of MOV) en automatisch te converteren naar MP4 en WEBM. Deze formaten kunnen worden afgespeeld op elke willekeurige browser zonder plugin. De conversie vindt plaats via een achtergrondproces (op basis van FFMPEG). Aanvullend bestaat er een zoekfunctie (bv. op basis van tags, recently uploaded, related videos, sociale waardering). De tweede plugin maakt gebruik van OpenCast.org en beschikt over een video capture functie die zowel video als slides kan omzetten naar herbruikbare video en een trim editor waarmee begin en einde van de video kunnen worden ingesteld vanuit een capture. Deze plugin is beschikbaar binnen 5.0 maar vergt wel veel meer aan setup en hardware (een digitale camera bv.).
Figuur 8. OpenCast Matterhorn video plugin
14
De derde plugin is heel interessant maar is nog niet volledig beschikbaar. Het betreft de mogelijkheid om video’s interactief te maken met aanvullende vragen die tijdens het afspelen van de video naar voren komen. Deze interacties nodigen uit tot actief leergedrag, samenwerking, collaboratieve annotatie en het geven van feedback. Hiertoe is een commentaarveld beschikbaar met publieke en privé commentaar mogelijkheid zoals in een chatprogramma.
Keynote Speech - Marcus Specht Open Universiteit
Figuur 9. Marcus Specht over situated learning
De afsluitende keynote speech werd gegeven door Marcus Specht van de Open Universiteit met als onderwerp de toekomst, wat gaat e-learning ons in de (verre) toekomst nog brengen. Hij deed dit aan de hand van een aantal bekende en minder bekende onderzoeksthema’s zoals: -
-
Solomo – Social Local Mobile o Peer assessment o Peer review Open Education Resources Mobile Learning (Mlearn conferentie 2015 is mobiel: aan boord van een schip) Learning Object Repositories Intimate technology – onderzoek aan het Rathenauer Instituut
15
Figuur 10. De film Her (2013) een voorbeeld van een seamless, intimate learning interface
-
Seamless learning interfaces Open content Situational learning – ARLEARN framework (augmented reality)
Specht beschreef de huidige ontwikkelingen (op de korte tot middellange termijn) op het gebied van de mogelijkheden van leeromgevingen aan de hand van processen (MOOCs) en interfaces (learning analytics). D.w.z. de combinatie van video-based learning met sociale, mobiele delivery mogelijkheden gecombineerd met tracking van gedetailleerde data uit verschillende bronnen (b.v. op basis van Experience API). Deze combinatie is nu in de praktijk al mogelijk en Specht ziet de toepassing ervan vooral in ‘self-regulated learning’. In elk geval zijn deze processen en interfaces op dit moment al mogelijk binnen ILIAS. De tijd zal leren in hoeverre zelfgereguleerd leren binnen specifieke contexten (zoals bv. het bedrijfsleven) en op basis van (zelf)reflectie en feedback (van anderen) concrete resultaten gaat opleveren (learning outcomes). Bijvoorbeeld door inhouden en activiteiten te baseren op learning outcomes en door meerwaarde in de praktijk te realiseren. Een interessant verhaal met vele aanknopingspunten. Tot op zekere hoogte wordt deze toekomst op dit moment al gerealiseerd zoals enkele presentaties op deze conferentie al lieten zien, al dan niet direct op basis van ILIAS
ILIAS Conferentie 2016 te Utrecht Tot onze grote Nederlandse vreugde werd ter afsluiting van de conferentie van 2015 nog aangekondigd dat de de ILIAS conferentie 2016 plaatsvindt in mijn geboortestad Utrecht in de Kromhout Kazerne. We worden ontvangen door kapitein Onno Bakker van het Ministerie van Defensie waar ILIAS wordt ingezet in samenspraak met de NATO. Ik kijk terug op een hele leerzame conferentie in Dortmund en ga met frisse moed en motivatie de e-learning toekomst tegemoet.
16
Figuur 11. Onno Bakker en Matthias Kunkel over ILIAS Conferentie 2016
17
