Ik vervul mijn rol met een ondernemende blik

1

SEPTEMBER 2014 | JAARGANG 178 | NUMMER 5

Culemborg

Buren

Geldermalsen

Techniekprijs 2014 verrast winnaars pag. 2

2

3 4

Olie uit hout zet Twente op de kaart pag. 3

Planten ‘melken’ levert natuurlijke medicijnen op pag. 4

5

Lingewaal

Tiel

Rivierenland Neerijnen

Zaltbommel

Prof. dr. Henk te Velde: ‘Vieren we Prinsjesdag niet een dag te vroeg?’ pag. 5

NederBetuwe

Rivierenland: Maasdriel ‘Wij willen echt iets doen voor de regio’

6

Druten West Maas en Waal

pag. 6

Sebastiaan de Kriek versterkt het hoofdbestuur

‘Ik vervul mijn rol met een ondernemende blik’ Ondernemer, hobbyboer en bovenal vader Sebastiaan de Kriek versterkt sinds kort het landelijk hoofdbestuur van de Nederlandsche Maatschappij voor Nijverheid en Handel. De voormalige voorzitter van departement Utrecht zet in op ledengroei en een grotere rol van de vereniging in het sociale debat. “Ik wil mijn rol in het hoofdbestuur breed invullen op alle terreinen waar een ondernemende blik nodig is”, zegt Sebastiaan de Kriek (44). Hij is

Sebastiaan de Kriek met zoon Tijs op de trekker

Maatschappij_MB_5_2014_oktober.indd 1

op 27 juni benoemd tot lid van het hoofdbestuur van De Maatschappij. “Ik hoop te bereiken dat het ledenaantal weer groeit en onze vereniging

meer betekenis krijgt in het sociale debat dat zich in de Gouden Driehoek afspeelt.”

Alleen een vereniging met actieve leden heeft volgens De Kriek bestaansrecht. Hij raadt hen dan ook aan de bijeenkomsten te bezoeken en een bijdrage te leveren aan het departement. “Wie het idee heeft dat de programmering niet aansluit op zijn of haar verwachtingen moet vooral de dialoog aangaan, anders verandert er nooit iets. Tegen aspirant-leden zou ik willen zeggen: laat je inspireren, laat je horen en leg duurzame verbindingen, waarvan je zelf, je medeleden en De Maatschappij kunnen profiteren in een ondernemende kenniseconomie.” De Kriek maakt in 2006 tijdens een locatiebezoek met een klant voor het eerst kennis met De Maatschappij. “In Utrecht werd de landelijke algemene ledenvergadering gehouden. De sfeer en de discussie bevielen me. De Maatschappij kwam op mij over als een gevestigd netwerk met veel seniorenkennis, waar ik als jonge ondernemer wat aan kon hebben.” Hij wordt lid van het depar>>>

25-09-14 09:38

maatschappij belangen digitaal 2

tement Utrecht, zes jaar later bestuurslid en in 2013 ­voorzitter. “Ik ben eerder dit jaar gevraagd lid te worden van het landelijk hoofd­ bestuur, ­waarbij ik direct heb gezegd dat ik een ondernemer ben en geen door McKinsey & Company geknipte en ­geschoren bestuurder.”

2+2=4 bedrijven Als ondernemer, vader en hobbyboer leidt Sebastiaan de Kriek een druk en afwisselend bestaan. Hij heeft twee lopende bedrijven. “Het ene is ge­ specialiseerd in het verbeelden van woorden en strategieën van mensen met behulp van animatie en video. In Nieuwegein staat een eigen studio voor het opnemen van speciale ­effecten. Daarnaast regelen we voor onze klanten live stream-registraties van belangrijke bijeenkomsten.” ­Story Fountain, het andere bedrijf van De

“Het verheugt mij dat Sebastiaan de Kriek het hoofdbestuur van de Nederlandsche Maatschappij voor Nijverheid en Handel versterkt. Hij is vooral een bevlogen ondernemer, die vanuit zijn passie zowel per­ soonlijk als professioneel altijd op zoek is naar verbinding: tussen mensen, maar ook binnen de Gou­ den Driehoek en de samenleving als geheel. Daarnaast heeft hij in korte tijd in het bestuur reeds een grote

Kriek, richt zich op ‘corporate story­ telling: het creëren van verhalen die de bedrijfsstrategie versterken en ­medewerkers, klanten en stake­ holders met elkaar verbinden. “Onderdeel daarvan is het organiseren van speciale evenementen voor stake­ holders. Klanten overal ter ­wereld

De Kriek:

“Wie het idee heeft dat de programmering niet aansluit op zijn of haar verwachtingen moet ­vooral de dialoog aangaan, anders ver­ andert er nooit iets”­

impact gehad door zijn netwerk ten gunste van De Maatschappij in te zetten. Het is duidelijk dat Sebastiaan mensen weet te motiveren actief te participeren in de vereniging, die daardoor haar rol in het sociale debat en de kenniseconomie verder kan vergroten.”

Luuc Mannaerts, voorzitter landelijk hoofdbestuur De Maatschappij.

waarderen dat zodanig, dat we­ binnen ons bedrijf het speciale ­label Story Fountain Events hebben op­ gezet.” De Kriek zet bovendien twee nieuwe ondernemingen op. Het exploi­tatiebedrijf Landgoed van Wulven aan de A27 bij Houten en een bedrijf in de transportsector dat zich richt op het creëren van ­beveiligde parkeerplaatsen voor het goederentransport langs Europese hoofdwegen.

Vader “Bovenal wil ik graag de vader zijn van mijn zoontje Tijs en partner van mijn vriendin Irene, met wie ik al 20 jaar samen ben. Ik wil niet de man zijn die op zondag het vlees snijdt. Daarom probeer ik zoveel mogelijk vanuit huis te doen”, besluit Sebastiaan de

Techniekprijs 2014 verrast winnaars Mo Bensalem Bokhari, Patrick Bakker, Loi van Lai, Rob Meeuwissen en Loorin Beumkes, studenten van de opleiding infratechniek van het Regio College in Zaanstad, hebben de Techniekprijs 2014 gewonnen. De prijs is een initiatief van De Maatschappij en het Regio College. Samen met de gemeente Zaanstad en met financiële ondersteuning van het Honig Laan Fonds, willen zij het belang benadrukken van goed geschoolde en gemotiveerde technische vakmensen. Voor hun gezamenlijke afstudeer­ stage bij de gemeente hebben de vijf mannen het kruispunt N201 aan de Symon Spierweg in Zaandam heringericht. De jury roemt hen voor de wijze waarop ze de opdracht hebben uitgevoerd. De verraste winnaars hebben ieder een cheque

Kriek zijn verhaal. “Samen met Tijs verblijf ik graag in onze boomgaard, waar we 85 pruimenbomen, 15 andere fruitbomen (appels en peren) en 9 walnotenbomen hebben. Op dit stukje land, dichtbij het bos van ­Amelisweerd en Rijnauwen tussen Utrecht en Bunnik, zitten we samen op de trekker en rapen we noten, ­plukken we fruit van de bomen, maar ook bramen en frambozen, rollen we door het gras en spelen we met de bal.”

van € 200 gekregen. Voor de overige genomineerden, Alexander Hessels, Usama al-Dayri, Timo Gras en Martijn Kramer uit de opleiding voor bouwtechniek, was er een cheque van € 50. Iedereen heeft bovendien een plaquette met de inscriptie ‘Op jou kunnen we bouwen’ gekregen. Uit de ervaringen van de deelnemers is gebleken hoe belangrijk de rol is van het bedrijfs­leven bij het opdoen van praktijkervaring én persoonlijke ont­ wikkeling.

Foto: Vier van de vijf winnaars. Loorin Beumkes kon niet aanwezig zijn.

MAATSCHAPPIJ BELANGEN is een uitgave van De Maatschappij. De Maatschappij stimuleert als ongebonden ‘platform’ sinds 1777 de Nederlandse economie in het algemeen belang. Het landelijk netwerk bestaat uit autonoom bestuurde departe­menten. LANDELIJK BUREAU Jan van Nassaustraat 75 2596 BP Den Haag t 070 - 314 19 40 f 070 - 324 75 15 [email protected] www.de-maatschappij.nl Adreswijzigingen van leden kunnen digitaal of schriftelijk worden doorgegeven aan het landelijk bureau, [email protected] EINDREDACTIE Jacques Geluk ONTWERP EN REALISATIE CieremansVanReijn, Den Haag www.cieremansvanreijn.nl

maatschappij belangen digitaal 3

Departement Twente bezoekt BGT

Olie uit hout zet Twente op de kaart Empyro, opgericht door BTG BioLiquids en Tree Power, zet straks in de nieuwe pyrolyse­fabriek in Hengelo elk uur vijf ton biomassa (onder andere houtsnippers en snoeiafval) om in bijna 3,5 ton pyrolyseolie. Zo’n dertig leden van departement Twente en intro­ducees zijn op bezoek gegaan bij de Biomass Technology Group in Enschede om van CEO René Venendaal te horen hoe het proces werkt en dat ook met eigen ogen te zien. De brandstof pyrolyseolie ontstaat door het in een zuurstofloze omgeving verhitten van biomassa tot 500 ­graden Celsius. De technologie is ­ontwikkeld door onderzoekers van de Universiteit Twente, waarvan BTG een spin-off is. “Twente is een hi-tech ­regio en BTG, dat zich al jarenlang ­specialiseert in de verdere techno­ logieontwikkeling van de olie, is daar een mooi voorbeeld van”, zegt Jan Bron, bestuurslid van het departement Twente van De Maatschappij. “Het is goed om te zien dat een ondernemende universiteit met al even ondernemende studenten echt iets nieuws in de markt weet te zetten. Ook de provincie Overijsel en de regio Twente hebben er veel werk in ge­ stoken. Internationaal is er veel belangstelling.”

Energiebesparing Gedeputeerde Theo Rietkerk, die in mei symbolisch de eerste paal heeft geslagen voor de nieuwe pyrolyse­

Napratende leden

Presentator René Venendaal

fabriek in Hengelo, is blij met de te realiseren energiebesparing. De fabriek, die profiteert van Europese en Nederlandse subsidies, produceert jaarlijks 20 miljoen liter pyrolyseolie. Jan Bron: “Inmiddels is een afnamecontract getekend met Friesland­ Campina.” Dit bedrijf zal de olie gebruiken om jaarlijks 10 miljoen m³

aardgas te vervangen, wat de CO2-­ uitstoot op de productielocatie in ­Borculo met 15 procent vermindert. Daarnaast levert de biomassa genoeg elektriciteit op om in eigen gebruik te voorzien en stroom te leveren aan een naastgelegen zoutfabriek. De fabriek biedt in de bouwfase volgens Jan Bron werk aan ongeveer 130

­mensen. Als de fabriek eind dit jaar in gebruik komt zijn dat er 20, maar uiteindelijk groeit dat aantal door naar 300. Dat is belangrijk voor de ­regio die een hoge werkloosheid kent. “BGT heeft in Enschede proeffabrieken ingericht, waardoor de leden niet alleen het verhaal van René Venendaal konden horen, maar ook daadwerkelijk konden zien hoe het proces in zijn werk gaat. Dat laatste vonden ze het mooist. De mensen waren erg geïnteresseerd en stelden al tijdens de lezing vragen. Sommigen wisten er duidelijk veel vanaf en dat leidde tot interessante gesprekken.”

maatschappij belangen digitaal 4

Leden departement Zuid-Limburg maken kennis met nieuwe ontwikkelingen

Planten ‘melken’ levert natuurlijke medicijnen op Door planten te ‘melken’ komen ‘inhoudsstoffen’ vrij die zijn te gebruiken voor onder andere het bereiden van medicijnen. Het klinkt vreemd, maar volgens Jeroen Rondeel van Flora Fluids in Venlo is deze methode energiezuiniger, duurzamer en goedkoper dan het produceren van synthetische stoffen. Flora Fluids, een veelbelovende spinoff van de TU Delft en mede dankzij participatie van Industriebank LIOF een Limburgs bedrijf, ontwikkelt en realiseert een oogstmachine voor het winnen van stoffen uit planten en bomen met naaldvormige bladen (zoals taxus en rozemarijn), gebaseerd op het elektro-sproeisysteem dat door een Delftse professor is ontdekt. “Ruim dertig leden hebben onlangs in de Jan van Eyck Academie in Maastricht bijna ademloos geluisterd naar het enthousiaste, passievolle en inspirerende verhaal van Jeroen Rondeel”, zegt Wiet ten Doeschate, lid van departement Zuid-Limburg van De Maatschappij. “De techniek komt erop neer dat ze planten blootstellen aan stroom, waarna een verdedigingsmechanisme in werking treedt.” De planten geven afweerstoffen af, die lijken op de stoffen die de mens nodig heeft om te overleven, zoals Paclitaxel of Taxol (een medicijn tegen kanker afkomstig uit de taxusboom). De nieuwe oogstmachine vangt de gesproeide oliën met de werkzame stoffen op. “De oorspronkelijke manier om ze te produceren kostte veel tijd, energie en geld en was vervuilend. De ‘melk’techniek van Flora Fluids is superschoon en veel goedkoper. Bovendien zijn de planten na een herstelperiode

Maatschappij_MB_5_2014_oktober.indd 4

Bron: Florafluids.nl steeds opnieuw te gebruiken. Het lijkt wel of ze zich elke keer beter gaan verdedigen, wat een grotere opbrengst oplevert.” Volgens Ten Doeschate is het principe ontdekt bij onderzoek naar de oorzaak van bosbranden in Australië. Die bleken het gevolg te zijn van een vonkje of een zonnestraaltje waardoor de fijn vernevelde olie ontbrandde.

Groen en blauw “Jeroen, initatiefnemer van Blue Innovation waarvan Flora Fluids onderdeel is, heeft ook uitgelegd dat de komen-

de kenniseconomie vraagt om een blauwe benadering van bijvoorbeeld de milieu- en voedselproblematiek. Als straks 9 miljard mensen moeten eten en hun huizen verwarmen, is de aarde te klein om dat op een groene manier te doen”, zegt Ten Doeschate. Dan komt blauw, genoemd naar de kleur van de aarde zoals astronauten die vanuit de ruimte zien, om de hoek kijken. Een ecosysteem dat zich door de natuur(kunde) laat leiden en, via het selecteren van grondstoffen en het ontwikkelen van product(ie)processen, een kringloop van innovaties in gang zet. “Volgens Rondeel komt er een economische revolutie aan. We moeten die ecologische slag maken door, op basis van nieuwe randvoorwaarden, weer technisch hoogstaande dingen te gaan produceren in Europa. Hij noemde bijvoorbeeld een methode om eiwit uit gras te halen, dat nu nog vooral is voorbehouden aan koeien. En een manier

om grassoorten, zoals tarwegras, veel sneller dan nu mogelijk is te laten groeien op folie. Kortom allerlei positieve ontwikkelingen.”

TEDxperience De bijeenkomst van het departement is echter begonnen met het laten kennismaken van de leden met het fenomeen TEDx, een internationale gemeenschap die mensen tijdens zelf georganiseerde evenementen de gelegenheid geeft hun ideeën te verspreiden. “Jeroen Rondeel hield aan een presentatie op het Binnenhof een uitnodiging van Mark Rutte over om tijdens een politieke bijeenkomst in Hannover te spreken”, vertelt Ten Doeschate. “Dit was trouwens geen echt TEDx-evenement, want voor de organisatie van TEDxperiences gelden strenge regels. Egid van Houtem heeft wel uitgelegd hoe en waar TEDx is ontstaan en wat het behelst.”

25-09-14 09:38

maatschappij belangen digitaal 5

Jongeren tonen debatvaardigheid tijdens Prinsjesdebat

Prof. dr. Henk te Velde: ‘Vieren we Prinsjesdag niet een dag te vroeg?’ Het centrale thema van het enkele dagen durende Prinsjesfestival, waaraan departement ’s-Gravenhage van De Maatschappij als partner deelneemt, was dit jaar ‘200 Jaar Prinsjesdag’. Daags voor Prinsjesdag hield historicus Henk te Velde de Prinsjeslezing en debatteerden jongeren én ouderen in Nieuwspoort over drie stellingen. Een opsteker voor de democratie was het feit dat meer mensen dan verwacht deelnamen aan het debat. “Zou het niet mooi zijn het feest van de democratie werkelijk te gaan vieren en te besluiten de algemene politieke beschouwingen voortaan met­een na de Troonrede te laten beginnen?”, vraagt prof. dr. Henk te Velde, hoog­ leraar vaderlandse geschiedenis aan de Universiteit Leiden, zich af in zijn Prinsjeslezing. Sinds de jaren negentig gebeurt dat de dag erna, maar volgens Te Velde zijn het feest en de beschouwingen daardoor niet onlosmakelijk met elkaar verbonden. “Op Prinsjesdag zelf zijn de Staten-Generaal nu een zwijgend decor voor het voorlezen van de Troonrede. Zoals Marijke Vos, toen GroenLinks-Kamerlid, enkele jaren geleden zei: ‘Nou, daar zit je dan. Gehakt en gelakt en ‘all dressed-up’. Je bent redelijk nutteloos en overbodig op Prinsjesdag als eenvoudig ­Kamerlid. De show is geheel voor het Koninklijk Huis en de fractievoorzitters. Alle ­anderen zitten er vooral als decorum bij’. Zelfs de fractievoorzitters komen alleen in interviews aan het woord.”

Centrale rol Te Velde: “In 1814 waren de verhou­ dingen ook bepaald niet democratisch, maar de Kamer zei tenminste iets terug. De Troonrede van toen nog soeverein vorst Willem I werd volgens de Staatscourant door de voorzitter ‘op eene gepaste wijze beantwoord’. Veel zal het inhoudelijk niet om het lijf

hebben gehad en onderdanig was het waarschijnlijk ook. Op 21 september 1815 werd voor het eerst de StatenGeneraal met twéé Kamers geopend en begon het onmiddellijke antwoord op de Troonrede zo: ‘De Staten-Generaal van Uw Koningrijk brengen aan de voeten Uwer Majesteit de betuigingen over van hunnen eerbied en van hunne onbegrensde verknochtheid.’ Zo antwoordt de Kamer nu niet meer. De ­Eerste Kamer leverde nog tot 1945 een officieel, schriftelijk ‘Adres van Antwoord’. In de Tweede Kamer was dat kort na 1900 afgeschaft en namen in de loop van de tijd de algemene ­politieke beschouwingen die plaats in.” Te Veldes lezing eindigt met de eerste van drie stellingen waarop de zaal mag reageren: ‘Het politieke ­debat moet een centrale rol krijgen op Prinsjesdag’. Moderator Roderik van Grieken, directeur van het Nederlands Debat Instituut, verdeelt het publiek in drie per stelling roulerende blokken van voor- en tegenstanders en mensen die vooraf via groene of rode kaarten een persoonlijke stem laten zien en die na het debat desgewenst mogen aanpassen. Tegenstanders van de stelling vinden bijvoorbeeld dat de Troonrede en de kabinetsplannen zoveel infor­ matie bevatten, dat iedereen de tijd moet krijgen daar eerst ­rustig over na te denken. Voorstanders vinden dat Kamerleden zich tevoren kunnen voorbereiden en dus best op de dag zelf een gefocust debat kunnen voeren.

Decentraal beleid Albert Jan Kruiter, oprichter van het Instituut voor Publieke Waarden (IPW), signaleert in zijn bijdrage dat Nederland eeuwen geleden een van de meest decentrale landen ter wereld was, waar alles vanuit de steden ge­

Prof. dr. Henk te Velde (foto’s David van Keulen)

regeld werd. Vooral sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog trekt het Rijk veel naar zich toe en krijgen gemeenten steeds minder mogelijkheden zelf belastingen te innen en beleid te bepalen. Kruiter: “Waarom laten we de gemeenten niet 30 procent van de belastingen innen en uitgeven? Lokaal bespreken en bepalen of uitkeringen omhoog moeten of trapliften worden vergoed. Dat kun je verder uitrollen naar wijken of buurten.” Volgens ­Kruiter kunnen we dan als burger ­direct invloed uitoefenen, terwijl we anders alleen maar elke 2 of 4 jaar onze stem kunnen laten horen. Zijn stelling: ‘Een substantieel deel van de belasting moet lokaal geheven ­worden’. De voor- en tegenstanders in de zaal zijn met elkaar in evenwicht. De samenleving moet een eenheid zijn, die we samen dragen, zeggen ­tegenstanders. Voorstanders vinden dat problemen het beste lokaal zijn aan te pakken, want oplossingen ­kunnen per gemeente verschillen: ­‘Decentraal is ruimte voor creatieve oplossingen op maat die dichtbij de burger staan’.

Stemtest De controversieelste stelling komt van debatkampioene Lisa Schallenberg:

‘Alleen mensen die slagen voor een kennisquiz over politiek en actualiteit zouden mogen stemmen’. In andere woorden: alleen wie zich tevoren in­ formeert en weet waarvoor hij kiest mag zijn stem uitbrengen. Schallenberg is er zelf nog niet uit, want het kan best zijn dat degenen die niet ­mogen stemmen minder vertrouwen krijgen in de beslissers, waardoor de draagkracht van regels en besluiten en de naleving ervan ook vermindert. Tegenstanders van de stelling vinden dat iedereen van zijn stemrecht gebruik moet kunnen maken. Wie bepaalt het niveau van de test en bestaat niet het gevaar bevolkingsgroepen uit te sluiten? Je moet mensen motiveren en ze niets opleggen, erbij betrekken, maar niets verplichten. Voldoende informatievoorziening is belangrijk. Voorstanders zeggen dat iedereen kan meedoen, onderwijsniveaus geen rol spelen en dat geslaagden een ge­ gronde beslissing kunnen nemen als ze gaan stemmen. Het alternatief: ­Kamerleden en gemeenteraadsleden onderwerpen aan een test. Jongeren, van brugklassers tot ouderejaarsstudenten, nemen tijdens de drie debatten het vaakst het woord. Zelfs de allerjongsten vallen op door hun welbespraaktheid en kennisniveau. De ouderen debatteren met hen op ­basis van gelijkwaardigheid. Een echt feest der democratie in het vernieuwde Nieuwspoort dat een belofte in­houdt voor de toekomst. Daarin zal, volgens departementsvoorzitter Hans van der Eerden, de verbinding tussen de drie o’s (ondernemers, openbaar bestuur en onderwijs- en kennis­ instellngen) – de zogenoemde Gouden Driehoek – niets aan kracht verliezen.

maatschappij belangen digitaal 6

Departement Rivierenland ontwaakt na slaapperiode

‘Wij willen echt iets doen voor de regio’ Culemborg

Buren

Geldermalsen

NederBetuwe

Tiel

Druten

Rivierenland

West Maas Marcel van der Ham, Tineke Visser en Wim Wink zijn door het hoofdbestuur van De Maatschappij gevraagd Lingewaal en Waal het departement Rivierenland/Betuwe, dat sinds een jaar of vijf een slapend bestaan leidt, nieuw leven in Neerijnen

te blazen. Ze kiezen voor een bewust andere insteek, die de regio stap voor stap sterker maakt. “Lezingen, excursies en bedrijfsbezoeken zijn er voortaan nadrukkelijk op gericht initiatieven, die belangrijke elementen Zaltbommel van de nieuwe economie stimuleren, tot stand te brengen”, zegt Van der Ham, die belangstellenden van harte uitnodigt dinsdag 28 oktober de introductiebijeenkomst in BurenMaasdriel bij te wonen. De centraal gelegen regio Rivierenland/Betuwe heeft veel te bieden. Economisch is het gebied van belang voor het goederenvervoer via de weg (A15), het water (de grote rivieren) en het spoor (de Betuwelijn). Er zijn vele distributiebedrijven gevestigd. Daarnaast zijn er vele recreatiegebieden met fraaie landschappen langs de oude rivieren, die de toeristische ­sector een impuls geven. “Wij streven naar een departement dat zich echt gaat inzetten om dit gebied zelf­ voorzienender en daardoor sterker te maken. Een netwerk van onder­nemers moet daaraan gaan werken, door op een vernieuwende manier initiatieven te realiseren en bewust samenwerking te zoeken met het ­onderwijs, kapitaalverstrekkers, ondernemende burgers en de overheid, de vier andere pijlers van wat wij de Gouden Vijfhoek ­noemen. Uitgangspunt is de nieuwe economie, die alle economische acti­ viteiten integraal in plaats van afzonderlijk beziet”, zegt Marcel van der Ham, internationaal directeur van Business School Nederland, die tijdelijk als katalysator wil optreden bij het opnieuw op de kaart zetten van het departement. “Doordat ik voornameWim Wink

lijk internationaal en niet binnen de regio werk, ligt het niet voor de hand dat ik dit permanent ga doen. Ook Wim Wink, een van de initiatief­nemers van DIRK III, een regionale organisatie met duurzaamheidsdoelstellingen, en Tineke Visser van arbeidskundig ad­ vies­bureau Rivad, die de scheefgroei van werkgelegen­­heid en scholing in Rivierenland/Betuwe wil aanpakken, hebben zich tijdelijk aan het departement verbonden.”

Onderwijs Nu nog zijn volgens Van der Ham de onderwijsvoorzieningen in Rivierenland/Betuwe karig. Er is geen hogeschool en er zijn te weinig stageplekken voor mbo- en andere leer­lingen. Samenwerking tussen het onderwijs en het bedrijfsleven kan ­leiden tot oplossingen, zoals bijvoorbeeld het bundelen van stages en het op elkaar afstemmen van vraag en aanbod. Toerisme is belangrijk in deze regio, dus ligt het voor de hand meer jongeren hierin te scholen. “Niet ­wegkijken als jongelui geen ­stageplek kunnen vinden of werk, dat er nu vaak niet is voor afgestudeerden, maar juist het probleem om­armen en gezamenlijk Tineke Visser

Marcel van der Ham oplossen. Dat noemen we ook wel omdenken. De nieuwe economie vraagt erom dat we veel meer in de breedte dan alleen binnen de bedrijfskolom denken.” De overheid kan helpen bij het realiseren van plannen door vergunningen af te geven, wellicht bij te dragen aan de financiering en de (on)haalbaarheid te controleren. “Wij willen ook nadrukkelijk banken en financiële instellingen bij het departement ­betrekken vanwege hun kennis van de regio en nieuwe vormen van finan­ciering.” Door de integrale kijk op de economie en de activiteiten in een regio kan die als geheel behalve ­zelfvoorzienender, ook duurzamer en dus aantrekkelijker worden. Van der Ham: “Streekgebonden stroom, ­voedselvoorziening, vervoer en werk is in het kader daarvan heel belangrijk. Waarom zou een ­aannemer uit Tiel in Groningen gaan werken of ­andersom? Dat kost alleen maar tijd en geld en vervuilt het ­milieu.”

Voordeel Het mooie van de nieuwe economie is, zegt Van der Ham, dat die niet per

definitie geld kost. “Je kunt er ook als ondernemer juist je voordeel mee doen. De tijd van forse subsidies en gemakkelijk denkende kapitaal­ verstrekkers is voorbij: mensen en ­be­drijven, overheid en onderwijs­ instellingen zullen samen goede ­plannen moeten maken die én duurzaam zijn én geld opleveren. ‘Zaken doen in de nieuwe economie’, een dit jaar ­bekroond managementboek, bundelt voorbeelden van hoe dit kan en moet.” Volgens Van der Ham passen de ideeën over de nieuwe koers van het departement één op één op ­doelstellingen van De Maatschappij uit 1777: “Samenwerken ­binnen de Gouden Driehoek door vooral goede initiatieven te ont­wikkelen én te ­realiseren.”

Leden Het departement Rivierenland/­ Betuwe moet straks uit zo’n 60 leden bestaan. Van der Ham: “Eigenlijk mikken we op meer, want de regio is enorm groot. Een vestigingsplaats hebben we niet bepaald, want dat is oud denken. Projecten beginnen daar waar enthousiasme en energie onder de leden aanwezig zijn.” AANMELDEN BIJEENKOMST Wie belangstelling heeft lid te worden van departement Rivierenland kan zich via e-mail ([email protected]) of door in te loggen op de website aanmelden voor de introductie­ bijeenkomst op dinsdag 28 oktober in de Business School Nederland, Herenstraat 25, Buren. Snelheid is geboden, het aantal plaatsen is beperkt.