ICRP International Commission on Radiological Protection

ICRP

International Commission on Radiological Protection

Hielke Freerk Boersma

Cursus Stralingsdeskundige Niveau 3 10 februari 2015

Cursus stralingsdeskundigheid Niveau 3 - 2015 | 2

Overzicht › Historie ICRP › ICRP-60: Beginselen van de stralingsbescherming • Rechtvaardiging • Optimalisatie • Dosislimieten › ICRP-103 en verder


Historie Edison

› 1896:

Tesla

• Thomas Edison (irritatie van het oog) • Nikolá Tesla (idem, houd afstand) • Wolfram Fuchs (tijd, afstand, afscherming) • Elihu Thomson (systematisch onderzoek dermatitis)


Historie › 1895-1928:


Historie › 1928 Oprichting voorloper ICRP tijdens 2de International Congres of Radiology (IXRPC) • Bescherming werkers tegen X- en radiumstraling • Voorkomen van deterministische effekten (1 R/week ~ 500 mSv/j) › Jaren veertig / vijftig: ontwikkeling kernsplijting, begin nucleaire geneeskunde (buiten Radium om)


Historie › 1950 Definitieve naam ICRP • Bescherming werkers en algemene publiek (0.3 rem/week) › 1959 Algemene aanbevelingen ICRP-1 • Voorkomen van stochastische (genetische) effecten (50 mSv/jaar)


Historie › 1964 ICRP-6: Rechtvaardigings- en ALARA-beginsel › 1966 ICRP-9: Stochastische en deterministische dosislimieten. Aanzet weefselweegfactoren wT › 1977 ICRP-26 wT, effectief dosisequivalent HE Stochastische risicofactor: 1,65 %/Sv. • Eerste systematische weergave basisprincipes SB • Verwerkt in EU basisnormen van 1980, basis van Nederlandse wetgeving.


Historie › 1990 ICRP-60 Nieuwe definities en grotere risicofactoren (5 %/Sv), lagere dosislimieten. • Verwerkt in EU basisnormen van 1996, basis van huidige Nederlandse wetgeving. › 2007 ICRP-103 Iets veranderde risicofactoren, nieuwe stralings- en weefselweegfactoren, exemption levels, aanzet tot milieubescherming • Verwerkt in EU basisnormen van 17 januari 2014


ICRP-60 - definities › Handelingen (practices): leiden of kunnen leiden tot blootstelling aan ioniserende straling › Interventie: handelingen die bedoeld zijn om blootstelling aan een al aanwezige bron te verminderen


ICRP-60 – ‘definities’

Bronnen Momentaan (effectieve dosis) Toekomstig (volgdosis) Potentieel (risico)

Blootstellingspaden

Mensen

Blootstelling aan straling

Werknemers Patiënten Leden vd bevolking


ICRP-60 › Algemeen uitgangspunt: • Bescherming van mensen tegen de nadelige gevolgen van straling zonder het nuttig gebruik van straling onnodig te beperken › Beginselen van stralingsbescherming • Rechtvaardiging • Optimalisatie (ALARA) • Dosisbeperking – bron gerelateerd • Dosislimieten


ICRP-60 › Rechtvaardiging keuze tussen alternatieven netto gunstig resultaat nieuwe praktijken bestaande praktijken (rechtvaardiging nog actueel?)  niet alleen stralingsaspecten    


ICRP-60 › Optimalisatie  ALARA, met inachtname van economische en sociale factoren  brongericht  individuele en collectieve effectieve dosis › Dosislimieten  randvoorwaarden bij rechtvaardiging en optimalisatie


ICRP-60 › Dosislimieten  individu gericht  continue blootstelling tot net boven limiet is onacceptabel  niet universeel toepasbaar (medisch vs interventie)  toegekend in jaar van blootstelling  begrenzen van schade (beter: detriment) t.g.v. stochastische effecten  voorkomen van deterministische effecten


Dosislimieten werknemers › Onacceptabel (kans > 10-3 jaar) › Tolerabel (10-3 per jaar > kans) › Acceptabel (kans < 10-4 per jaar)


Dosislimieten werknemers › Detriment: combinatie van vóórkomen èn de ernst van het effect › Multi-attribuut analyse leidt tot detriment:     

totale kans op fatale kanker aantal verloren levensjaren / afname levensduur kans op niet-fatale kanker erfelijke effecten basis voor weefselweegfactoren


Dosislimieten werknemers › Gebaseerd op epidemiologisch onderzoek • Slachtoffers Nagasaki / Hiroshima • Patiënten / stralingswerkers (U-mijnen etc) › Problemen met: • Vertaling naar lage dosis / lage dosistempi • Projectiemodellen › Aanbevolen dosislimieten werknemers


Dosislimieten werknemers › Vertaling naar lage dosis / lage dosistempi

› Dose & Dose Rate Effectiveness Factor (DDREF): 2 (voor β,γ-straling)


Dosislimieten werknemers › Projectiemodellen

latente periode

t=0

›

latente periode

t=0

additief vs. Multiplicatief t.o.v. natuurlijke kankerincidentie


Dosislimieten werknemers › E: max. 20 mSv per jaar (gemiddeld over vijf jaar, per jaar max. 50 mSv) › Ooglens: equivalente dosislimiet 150 mSv › Huid: equivalente dosislimiet 500 mSv ( op 1 cm2) › Zwangere vrouwen: 2 mSv op onderbuik / 1 mSv door inwendige besmetting


Dosislimieten werknemers › Waarom is er alleen voor de huid (en ooglens) een limiet aan equivalente doses? • a. deterministische effecten kunnen alleen in huid en ooglens • b. stochastische effecten kunnen alleen in huid en ooglens • c. huid en ooglens meest gevoelig voor straling • d. dosislimiet effectieve dosis beschermt andere organen. •

https://www.mentimeter.com/p/de0b52755dfa/waarom-is-er-alleen-voor-de-huid-en-ooglens-een-limiet-aan-equivalente-dosis


Dosislimieten bevolking › Uitgangspunt: kans op overlijden < 10-4 per jaar › Optimalisatie (dosisbeperking / kritische groep) i.h.a. afdoende › Limiet is rem op blootstelling aan meerdere bronnen › 1 mSv/j (gemiddeld over vijf jaar) › Overige limieten: werknemers/10


Dosislimieten medisch › Patiënten incl. verzorgers › Rechtvaardiging: generiek/specifiek › Dosislimieten: n.v.t.


Potentiële blootstellingen › Speelt bij zowel handelingen als interventie › Simpelste mogelijkheid: Kans × effect › Gericht op • Preventie (van waarschijnlijkheid) • Reductie indien blootstelling zich voordoet (interventie)


Interventie › Van belang bij bestaande blootstellingen › Vooral voor leden van de bevolking › Rechtvaardiging: vermeden dosis groter dan opgelopen dosis (netto positief resultaat) › Optimalisatie › Interventieniveaus in plaats van dosislimieten (max 0,5 Sv m.u.v. levensreddend handelen) › Voorbeelden: Radon / mijnafval / ongelukken


ICRP 21 maart 2007 (ICRP-103): The new Recommendations take account of new biological and physical information and trends in the setting of radiation standards. While much more information is available now than in 1990, the overall estimate of the risk of various kinds of harmful effects after exposure to radiation remains fundamentally the same.


ICRP-103 › Practices en intervention vervangen door • Planned exposures (≈ practices) • Existing exposures • Emergency exposures › Dosislimiet zwangere vrouw: 1 mSv op de foetus


ICRP-103 › Risicofactor blijft 5%/Sv (voor leden van de bevolking) › wT (borst) gaat van 0,05 naar 0,12 › wT (gonaden) gaat van 0,20 naar 0,08 › Behandeling restorganen weer drastisch gewijzigd › Eerste aanzet bescherming v/h milieu


ICRP-108, 114, 124 - Milieubescherming › Gericht op instandhouding biodiversiteit / ecosystemen › Referentieplanten en –dieren • Dosisconversiefactoren › ‘Derived consideration reference levels’

Reference rat


ICRP-118 › (2) …. For the lens of the eye, the threshold in absorbed dose is now considered to be 0.5 Gy. › (3) For occupational exposure in planned exposure situations, the Commission now recommends an equivalent dose limit for the lens of the eye of 20 mSv/year, averaged over defined periods of 5 years, with no single year exceeding 50 mSv. ›  reductie met factor 7! ******

ICRP International Commission on Radiological Protection

Recommend Documents