CONTOH GEOGRAFI PT3 TUGASAN [INSTRUMEN CONTOH 31/5/2014] -fenomena cuaca dan iklim Bantuan ringkas/ rangka kepada pelajar-pelajar. (Pelajar dikehendaki menghasilkan tugasan yang tepat dan sangat lengkap daripada ini).
Hujan Asid Definisi/ konsep
Hujan Asid
Pulau Haba
Pencemaran udara dan jerebu
Pencemaran udara − Air hujan yang mengandungi tahap − Merujuk kepada kehadiran satu atau lebih bahan keasidan yang tinggi. pencemar seperti gas-gas, − pH ≤ 5 habuk, bahan berbau, zarah, − Mengandungi asid sulfurik debu dan lain-lain dalam dan asid nitrit. ruang atmosfera − Terbentuk daripada proses kondensasi yang dijalankan − Memberi kesan negatif kepada manusia, tumbuhan , binatang oleh bahan-bahan serta persekitaran fizikal pencemar di udara yang sesuatu kawasan. berfungsi sebagai nukleus kondensasi yang mampu Jerebu menyerap wap air, tepu − partikel yang terampai di dan akhirnya turun sebagai ruang atmosfera dalam hujan berasid. kepekatan yang tinggi. − Partikel terampai ini terbentuk di dalam keadaan cuaca yang 1
Pulau Haba
Pencemaran Bau
Pulau haba − ditakrifkan sebagai peningkatan suhu sesebuah bandar berbanding suhu di kawasan sekitar. − Contohnya, suhu di Lembah Klang (Kuala Lumpur) ialah beberapa darjah Celsius lebih tinggi daripada kawasan sekitarnya. − Kawasan bandar menjadi pulau haba.
Pencemaran bau − Didefinisikan sebagai aroma atau bauan yang kurang menyenangkan atau dari segi saintifiknya sebagai interpritasi hasil penerimaan ransangan pada sistem deria bau.
Ciri-ciri: 1. Suhu yang lebih tinggi atau cuaca yang lebih
Faktor / Punca / Sebab
kering dan udaranya yang panas stabil yang menghasilkan satu 2. Kelembapan udara lapisan kabus yang yang rendah. menyeliputi ruang atmosfera di 3. Kekerapan kejadian sesuatu kawasan hujan perolakan yang lebih tinggi di bandar − Partikel-partikel ini boleh berpunca daripada menyerak dan menyerap kadar sejatan cahaya matahari lantas permukaan yang tinggi menyebabkan keadaan dari haba yang lebih sekelilingnya menjadi kabur banyak tersimpan di dan kurang jelas. bandar. 4. Wujudnya tekanan udara yang rendah akibat suhu yang tinggi di pusat bandar. 5. Komposisi udara atau lapisan udara yang tebal diseliputi jerebu dan bahan pencemar khususnya dalam keadaan udara yag lebih kering di bandar. 1. Perindustrian 1. Pembakaran hutan 1. Kekurangan litupan tumbuhan atau pokok− Paling teruk dialami pada − Membebaskan bahantahun 1997 disebabkan oleh pokok peneduh yang bahan pencemar ke pembakaran terbuka oleh mampu bertindak udara seperti karbon negara jiran menyederhanakan dioksida, karbon − Menimbulkan masalah suhu. monoksida, sulfur kepada negara dan negara− Perubahan landskap dioksida, hidrokarbonnegara lain yang berdekatan yang ketara dari hidrokarbon seperti Thailand, Singapura, hutan semula jadi 2. Kenderaan bermotor Brunai dan Filipina. bertukar kepada − Menggunakan bahan api − Hasil pembakaran ini telah “hutan batu”. fosil sebagai bahan menghasilkan gas karbon 2. Banyak bahan atau bakar seperti monoksida iaitu gas yang sumber yang boleh penggunaan petrol tanpa sangat merbahaya dan boleh 2
1. Dari kawasan pelupusan sampah − Longgokan sampah di tempat pembuangan sampah. − Contoh: di sebelah kantin sekolah; sering menimbulkan bau busuk dan mengganggu keselesaan warga sekolah. 2. Dari kawasan penternakan ayam
membawa maut jika dihidu plumbum. dalam suatu jangka masa − Pembakaran yang tidak yang panjang. lengkap oleh sistem 2. Pembakaran bahan api enjin akan menyebabkan - arang batu ,gas gas-gas pencemar asli ,petroleum merupakan terbebas ke udara. punca utama pencemaran 3. Stesen jana kuasa udara. elektrik 3. Proses perbandaran − Menggunakan bahan − Proses urbanisasi telah bakar konvensional menggalakkan seperti arang batu, perkembangan sesebuah petroleum dan gas asli bandar dan wujudnya yang membebaskan lokasi-lokasi perindustrian pencemar ke udara. yang menyediakan peluang pekerjaan. − Masalah ini wujud ekoran daripada proses pertambahan penduduk sama ada secara semula jadi atau migrasi. 4. Proses perindustrian − Pertambahan perindustrian juga banyak membawa kepada pembebasan bahan pencemar yang dilepaskan melalui proses pembakaran bahan api. − Kehidupan manusia akan terjejas jika bahan pencemar tidak dikawal.
3
menyerap dan − Sikap segelintir penduduk menyimpan bahangan yang memelihara ayam matahari sebagai haba berhampiran pagar sekolah pendam seperti menyebabkan bau busuk bangunan konkrit, tar, najis ayam menganggu aspalt, bahan-bahan keselesaan warga sekolah. pencemar udara dan sebagainya. 3. Dari kawasan perniagaan − Bahang matahari kedai-kedai makanan yang tersimpan di − Pembuangan sisa-sisa waktu siang akan makanan ke dalam dibebaskan di waktu longkang oleh peniaga malam. kedai makan 3. Perlepasan gas-gas menyebabkan longkang rumah hijau seperti tersumbat dan karbon dioksida, karbon menimbulkan bau busuk monoksida dan jika berlarutan. hidrokarbon daripada kenderaan dan industri 4. Dari aliran parit yang yang juga mampu tersumbat memerangkap − Air kumbahan dari sektor bahangan matahari. perumahan yang dialirkan 4. Perlepasan banyak ke dalam parit boleh tenaga haba di bandar mendatangkan yang berpunca dari pencemaran bau apabila sumber janakuasa parit ini dipenuhi sampahkilang, sumber sarap yang menyebabnya kenderaan bergerak tersumbat. dan juga dari metabolisme badan 5. Daripada sikap pengguna manusia sendiri yang − Penggunaan tandas tanpa ramai tinggal di bandar. usaha untuk menjaga kebersihannya menyebabkan berlakunya pencemaran bau. − Contoh: sikap pelajar yang
menyerahkan tugas membersihkan tandas kepada pekerja di sekolah menyebabkan mereka tidak menjaga kebersihan tandas selepas menggunakannya.
Kesan
1. Gangguan kesihatan − Memudaratkan kesihatan golongan tua dan muda terutama penyakit asma. − Kanak-kanak: batuk, alergi, selesema. 2. Tanah dan tumbuhan − Kemusnahan hutan kerana terkena hujan asid. − Kandungan alkali dan asid dalam tanah menjadi tidak seimbang dan mempengaruhi keseimbangan dan kestabilan tanah. − pH ≤ 6 sebabkan bahan organik tanah mati dan menjadi tidak subur kerana tiada nutrien. 3. Kerosakan harta benda − Warna bangunan & kereta luntur − Mempercepatkan proses pengaratan besi spt. bangunan tinggi & jambatan.
1. Kesihatan − Kesan paling ketara adalah terhadap sistem pernafasan manusia. 2. Mengurangkan jarak penglihatan − Pandangan menjadi kabur apabila sesuatu objek tidak dapat dibezakan dengan latar belakangnya. − Membawa masalah besar kepada aktiviti ekonomi dan harian penduduk. 3. Sektor pertanian − Tumbuhan memerlukan udara untuk menjalankan proses fotosintesis dan tumbesaran. − Udara yang mengandungi bahan pencemar mengakibatkan kekurangan karbon dioksida untuk proses penghasilan klorofil lalu mengakibatkan tumbuhan menguning dan mati. 4. Kesan ke atmosfera − Bahan pencemar seperti klorofloro karbon (cfc) mengakibatkan lapisan ozon 4
Antara kesan-kesan akibat 1. Bau busuk fenomena pulau haba − Longgokan sampah sarap terhadap alam sekitar di tempat pembuangan ialah sampah dan keadaan 1. Peningkatan suhu tandas yang kotor tanpa 2. Kelembapan penjagaan kebersihan bandingan rendah yang sempurna boleh 3. Kadar kehilangan air menyebabkan bau busuk. dari badan tinggi / rehaidrasi tinggi 2. Udara tercemar 4. Kadar penggunaan − Longgokan najis haiwan pendingin hawa seperti najis ayam boleh meningkat mencemarkan udara 5. Menjejaskan aktiviti dengan gas metana dan seharian penduduk mendatangkan bau yang 6. Tekanan udara amat busuk. menjadi rendah 7. Pergerakan udara 3. Pembiakan lalat agak terbatas − Longgokan sisa makanan 8. Gas oksigen yang dibuang oleh pihak berkurangan kantin ke tempat 9. Gas karbon dioksida pembuangan sampah meningkat menjadi punca pembiakan lalat yang banyak di persekitaran sekolah. − Keadaan ini merupakan situasi yang tidak sihat bagi kesihatan warga
− Memerlukan kos tinggi untuk proses membaik pulih.
1. Perundangan Langkah − Penguatkuasaan undang mengatasi
- undang oleh kerajaan seperti menggubal undang-undang alam sekitar sedia ada. 2. Pendidikan − Mengadakan kempen, ceramah atau pun aktiviti kemasyarakatan akan kesedaran penjagaan alam sekitar. 3. Pengurusan − Proses liming: batu kapur
menjadi nipis dan bocor kerana tindak balas sehingga menguraikan oksigen yang membentuknya. − Akibatnya, kandungan karbon dioksida dalam udara meningkat, memberi kesan kepada rumah hijau, dan kepanasan bumi meningkat. − Penipisan lapisan ozon akan mengakibatkan sinar ultraungu menembusi atmosfera tanpa lapisan dan menjejaskan kesihatan manusia.
1. Undang-undang − Mengenakan tindakan undang-undang terhadap individu mahupun syarikat yang melakukan pembakaran awam terutamanya di kawasan ladang. 2. Pembenihan awan − Dilakukan bagi memastikan hujan turun kerana hujan merupakan pembersih udara semula jadi yang 5
sekolah. 4. Penyakit − Persekitaran yang dipenuhi lalat memudahkan merebaknya penyakit. − Penyajian makanan yang tidak sempurna mendedahkan makanan dihinggap lalat berkemungkinan berlakunya keracunan makanan. 5. Air tercemar − Parit yang dicemari dengan air kumbahan kawasan perumahan dan tersumbat bukan sahaja menimbulkan bau busuk tetapi juga menyebabkan berlakunya pencemaran air. 1. Penguatkuasaan Undang1. Meningkatkan kawasan hijau atau undang ‘zon penampan’ di − Pihak sekolah boleh kawasan bandar menghantar surat kepada Pihak Berkuasa Tempatan − Dapat meningkatkan proses sejatan di (PBT) seperti Majlis kawasan bandar Bandaraya Petaling Jaya dan mengurangkan (MBPJ) untuk mengambil kadar penyimpanan tindakan terhadap haba pendam oleh Konsortium Alam Flora bahan-bahan apabila pihaknya tidak binaan. mengangkut sampah sebagaimana yang − Keadaan
diletakkan ke dalam air tasik yang berasid untuk dineutralkan.
− Menghadkan pelepasan gas pencemar udara ke atmosfera. − Memperkenalkan pemasangan ‘scrubbers’ di cerobong asap di kilang-kilang untuk menapis gas sulfur dioksida. − Penggunaan sistem denitrifikasi dan dinyahsulfur. − Hadkan pelepasan asap pihak berkuasa perlu memantau kegiatan ekonomi setempat terutamanya yang membabitkan kilangkilang besar. − Mengawal aktiviti manusia - Orang ramai tidak dibenarkan membuat pembakaran terbuka. − Pulihkan tasik dan sungai - Aktiviti gotong-royong perlu digalakkan dan dijalankan dengan lebih giat lagi.
terbaik. persekitaran bandar dijadualkan sehingga 3. Melalui pendidikan menjadi lebih sejuk menimbulkan bau busuk apabila kadar akibat longgokan sampah − Seperti program pendidikan kelembapan yang banyak di tempat alam sekitar iaitu sama ada bandingan lebih pembuangan sampah. secara formal atau tidak tinggi. formal untuk meningkatkan − Pihak sekolah juga boleh kesedaran orang ramai menghantar surat terhadap alam sekitar serta 2. Peningkatan pemberitahuan kepada kawasan badan air. tanggungjawab bagi MBPJ tentang kegiatan − Peranan badan air memperbaiki dan penternakan ayam di tepi dalam menjaganya. pagar sekolah. mengurangkan suhu 4. Tanggungjawab orang ramai di kawasan bandar. 2. Gotong Royong − Menggunakan kenderaan − Membanyakkan awam atau berkongsi − Pihak sekolah boleh kawasan pancutan kenderaan. melaksanakan program air di kawasan gotong-royong − Pemilik kenderaan harus bandar boleh juga membersihkan kawasan memastikan kenderaan mengurangkan sekolah melalui Program tidak melepaskan asap kadar suhu yang Gotong Royong Perdana hitam. tinggi. yang menjadi aktiviti − Membuat laporan jika tahunan sekolah. − Pancutan air mampu terdapat sebarang meningkatkan kadar − Kawasan sekolah bukan pembakaran terbuka. kelembapan sahaja bebas daripada bandingan dan pencemaran bau malah dengan itu dapat menceriakan mengurangkan suhu kawasan sekolah dengan sekitaran dalam penanaman pokok di bandar. sekitar kawasan sekolah. 3. Pengurangan penggunaan bahan 3. Program Kitar Semula berbentuk cermin − Bahan-bahan buangan atau yang mampu seperti kertas, botol plastik memantulkan dan kotak kertas boleh bahangan pada kadar dikitar semula. yang tinggi. − Pelajar digalakkan − Ini disebabkan menyertai program ini 6
peningkatan supaya longgokan sampah pantulan bahangan di tempat pembuangan boleh meningkatkan sampah dapat pembebasan haba dikurangkan. ke ruang sekitaran − Kerusi dan meja yang bandar. rosak juga dibaik pulih oleh 4. Konsep penanaman pelajar melalui Aktiviti pokok di atas Selepas PMR. bumbung-bumbung bangunan yang rata 4. Pendidikan Alam Sekitar atau konsep − Panitia Sivik boleh bumbung hijau. menjalankan aktiviti kitar − Masalah banjir kilat semula dengan tujuan di kawasan bandar menerapkan kesedaran boleh dikurangkan di kepada pelajar mengenai samping kepentingan menjaga mengurangkan kebersihan kelas. masalah suhu − Setiap kelas perlu bandar yang tinggi. diletakkan satu bakul untuk diisi dengan bahan kitar semula dan dihantar ke pusat kitar semula.
7
