HSE guidelines
S november 2014
HIJSEN EN HEFFEN HSE LIFE THE NATIONAL OIL&GAS INDUSTRY STANDARD FOR PROFESSIONALS
HIJSEN EN HEFFEN
Werk veilig of werk niet Bij werkzaamheden aan installaties en systemen zijn strikte procedures van kracht. Er bestaat immers een risico dat onderdelen van de installatie niet zijn vrijgesteld. Lees daarom de werkvergunning nauwkeurig en controleer of de beheersmaatregelen zoals omschreven, daadwerkelijk aanwezig zijn. Tref dan de voorzorgsmaatregelen die horen bij de werken die jij gaat uitvoeren.
Eenzelfde heldere taal spreken op gebied van Veiligheid, Gezondheid en Milieu en harmoniseren van regelgeving door primair te focussen op overeenkomsten tussen Maatschappijen en Contractors. Dat is het doel dat de bij HSElife UNIO aangesloten partijen nastreven. Naast de reeds geharmoniseerde informatie blijft er Locatie- of Maatschappij specifieke informatie van kracht. Vraag ernaar!
HIJSEN EN HEFFEN
HIJSEN EN HEFFEN Bij alle hijs- en hefwerkzaamheden is er een verhoogde kans op persoonlijk letsel of schade. Veilig hijsen en heffen is meer dan alleen een kwestie van kennis van de juiste technieken en de juiste materialen en gereedschappen gebruiken. Er komt training bij kijken, ervaring. Alleen dan kun je vooraf een juiste inschatting maken van de risico’s van het werk en dat ook veilig uitvoeren. • hijsen en heffen: verticaal transporteren van een last • hijsen: de last komt vrij te hangen • heffen: de last wordt geleid opgenomen
HIJSEN EN HEFFEN
GEBRUIKTE HIJS- EN HEFMIDDELEN Hijswerktuigen mobiele kranen, offshore kranen, bovenloopkranen, portaalkranen, kolomkranen, autolaadkranen, verreikers met hijsfunctie, grondverzetmachines met hijsfunctie, kettingtakels, … Hijsgereedschappen sluitingen, kettingen, stroppen, hijsbanden, … Hefwerktuigen vorkheftrucks, verreikers, vijzels, heftafels, laad- en loskleppen achter vrachtauto’s, … Hefgereedschappen lepels, pallethaken, …
HIJSEN EN HEFFEN
GEVAAR HIJS- EN HEFWERKZAAMHEDEN Elke keer anders, dus let op: • andere/veranderde locatie • andere/veranderende weersomstandigheden • andere kranen (kraanverhuurbedrijf) • ander hijs- en hefteam
HIJSEN EN HEFFEN
VERANTWOORDELIJKHEDEN Locatiebeheerder/supervisor - eindverantwoordelijk voor alle activiteiten op een locatie. Person in Charge - eindverantwoordelijk voor hijs- en hefwerkzaamheden Iedereen - verantwoordelijk om werkzaamheden veilig uit te voeren
HIJSEN EN HEFFEN
TOOLBOX MEETING • verplicht vóór de aanvang van elk werk • doorspreken van hele scenario • bespreken van ieders taak en rol • bespreken van alle gevaren en risico’s
HIJSEN EN HEFFEN
ROUTINEMATIGE WERKZAAMHEDEN* • verplaatsen van lasten van en naar bevoorradingschepen • verplaatsen van lasten op het platform • verplaatsen van de (drink)water bunkerslang van en naar het bevoorradingsschip * Volg de operating instructies
HIJSEN EN HEFFEN
NIET-ROUTINEMATIGE WERKZAAMHEDEN* • hijsen in of over gevaarlijke zones of op bijzondere locaties (bv. over leidingen onder druk) • hijsen met niet-standaard hijsgereedschappen • hijsen onder minder goede weersomstandigheden • transport van personen met ‘personnel basket’ of werkbak • het verplaatsen van de diesel bunkerslang van en naar het bevoorradingsschip • bunkeren van methanol met transport tanks • hijsen van materiaal met beperkte ruimtes • hijsen van lasten die afwijkende afmetingen hebben. * Volg de operating instructies * Werkvergunning, TRA, hijsplan en werkprogramma verplicht Als je twijfelt over de aard van de hijswerkzaamheden (routinematig of niet), overleg dan met je supervisor!
HIJSEN EN HEFFEN
HIJSGEREEDSCHAPPEN Fouten voorkomen? • werk met honderd procent deugdelijk (= goedgekeurd) materiaal • controleer zelf de gereedschappen voor elk gebruik (visuele inspectie op keuring, onvolkomenheden en beschadigingen)
HIJSEN EN HEFFEN
CERTIFICAAT Afschriften van de certificaten zijn op de locatie beschikbaar en is alle informatie terug vinden over de herkomst, staat en keuring van elk hijsgereedschap.
HIJSEN EN HEFFEN
KLEURCODERING Deze geeft het jaar aan waarin een hijsgereedschap is gecontroleerd en goedgekeurd:
GEEL - 2012
ROOD - 2013
ZWART - 2014
GROEN - 2015
BRUIN - 2016
BLAUW - 2017
GEEL - 2018
Etc.
HIJSEN EN HEFFEN
TYPEPLAATJE Voor kettingen, kettingwerk, staalkabelstroppen, hijsklemmen en hijsgereedschappen: • gegevens van de fabrikant • identificatienummer • Werklast Limiet (WLL) • CE-markering • het eigen gewicht van meer 100 kg
HIJSEN EN HEFFEN
KEURINGSSTATUS Vaak is op het typeplaatje een keuringssticker aangebracht: • datum keuring • datum volgende inspectie Geen sticker (meer) aanwezig: • kleurcodering plus certificaat gelden als bewijs van keuring Hijsgereedschappen zonder sticker –maar met de juiste kleurcodering en voorzien van typeplaatje- mogen worden gebruikt (tenzij beschadigd of met gebreken). Hijsgereedschap zonder kleurcodering of typeplaatje: • zoek het certificaat op indien mogelijk • markeer het gereedschap duidelijk • berg het weg op een aparte plek • gebruik het gereedschap in geen geval
HIJSEN EN HEFFEN
KEURINGSSTICKER Hijsgereedschap met beschadigingen en/of gebreken: • zorg direct dat het gereedschap niet meer gebruikt wordt • deponeer het in de afvalcontainer of markeer het als “ter reparatie” Bij twijfel over de staat of keuring van een hijsgereedschap: • laat de werkzaamheden niet beginnen of leg het werk stil
HIJSEN EN HEFFEN
VERMELDING WERKLAST LIMIET (WLL) OF SAFE WORKING LOAD (SWL) • hijsgereedschap: op het typeplaatje • kunststof hijsbanden: op het label Let op: de WLL (SWL) mag nooit overschreden worden.
HIJSEN EN HEFFEN
WERKLASTFACTOR Gebruik van hijsgereedschap onder een bepaalde hoek: werklastfactor toepassen WERKLASTFACTOR X WORKLOADLIMIT = WERKLAST (≤ WLL hijsgereedschap)
HIJSEN EN HEFFEN
WERKLASTFACTOR
Let op: verkeerd gebruik verveelvoudigt de krachten die op het hijsgereedschap komen te staan.
HIJSEN EN HEFFEN
WERKLASTFACTOR
HIJSEN EN HEFFEN
WERKLASTFACTOR
Let op: voor ketting samenstellen, staalkabel samenstellen, kunststof hijsbanden, tweelingbanden en stroppencombinaties gelden aparte werklasttabellen.
HIJSEN EN HEFFEN
KUNSTSTOF HIJSBANDEN Kunststof hijsbanden dienen periodiek (tenminste eenmaal per jaar) te worden geinspecteerd, net als alle hijs- en hefgereedschappen. Visuele inspectie (voor elk gebruik): • aanwezigheid van het identificatielabel • leesbaarheid van het label • volledigheid van alle gegevens • wrijvingsvlakken • gaatjes van laspitten • beschadiging van (dragende) stiksels • iedere beschadiging van de buitenmantel bij ronde hijsbanden • aantasting door chemicaliën • schade door warmte Op kunststof hijsbanden geven kleurcodes de WLL/SWL aan.
HIJSEN EN HEFFEN
KUNSTSTOF HIJSBANDEN Let op: niet alle fabrikanten gebruiken dezelfde kleurcodes. Lees de WLL/SWL dus altijd af van het label. Beschadigde hijsband: • ‘het mes erdoor’ • gooi de resten in de daarvoor bestemde container
HIJSEN EN HEFFEN
VOOR JE AAN HET WERK GAAT • routinematig of niet-routinematig? • werkvergunning / hijsplan / werkprogramma • wel of geen stuurlijnen noodzakelijk? • overleg vooraf met alle betrokkenen (kraanmachinist, hijsbegeleider en aanpikker) • test de communicatiemiddelen (portofoon) • kies de juiste materialen en hijsgereedschappen • let op de juiste keuringen en certificaten • controleer de staat van materialen en gereedschappen elke keer voordat je die wil gebruiken • controleer de werkplek en vluchtroutes (vrij van obstakels) • voer een LMRA (Last Minute Risico Analyse) uit Praat en denk actief mee tijdens toolbox meetings.
HIJSEN EN HEFFEN
VOOR JE AAN HET WERK GAAT • zijn alle betrokkenen bekend met de regels en procedures voor de hijsopdracht? • zijn alle betrokkenen bij de toolbox meeting geweest? • weet iedereen wie de verantwoordelijke persoon is bij deze hijswerkzaamheid? • is iedereen gekwalificeerd en bewust van zijn of haar taak? • weet iedereen bij welke weersomstandigheid de hijswerkzaamheden gestaakt moeten worden? • is voor niet routinematige werkzaamheden de TRA gemaakt en begrijpt iedereen de hijsopdracht en de te nemen voorzorgsmaatregelen?
HIJSEN EN HEFFEN
TIJDENS HET WERK • pas de juiste technieken toe • gebruik de juiste materialen en hijsgereedschappen • gebruik materialen en hijsgereedschappen op de juiste manier • zorg voor optimaal zicht op de werkplek • zorg voor optimaal contact (visueel en/of via portofoon) Blijf alert tijdens de uitvoering van het werk
HIJSEN EN HEFFEN
VORKHEFTRUCKS Let op: • hoog zwaartepunt • smalle wielbasis Gevolg: vorkheftrucks kunnen gemakkelijk kantelen!
HIJSEN EN HEFFEN
INCIDENTEN BELANGRIJKSTE OORZAKEN 1. gebrek aan training en ervaring (bediener) 2. ongeschiktheid van heftruck voor het werk 3. te ‘snel’ stuurgedrag (bediener) 4. ongeschikt werkterrein 5. gebrekkig onderhoud c.q. inspectie
HIJSEN EN HEFFEN
VOORKOMEN VAN ONGEVALLEN De bediener moet • specifieke opleiding vorkheftruck hebben • uitleg hebben gekregen over werkzaamheden, terrein, gevaren • gebruikershandeling lezen, begrijpen en ernaar handelen • zich fysiek en mentaal in orde voelen • veiligheidsgordel dragen • werk op verantwoordelijke manier uitvoeren
HIJSEN EN HEFFEN
VOORKOMEN VAN ONGEVALLEN De vorkheftruck zelf moet • geschikt zijn voor het werk • voorzien zijn van gebruikershandleiding (fabrikant) • voorzien zijn van veiligheidsgordel • onderhouden zijn conform de handleiding • goedgekeurd zijn
HIJSEN EN HEFFEN
VOORKOMEN VAN ONGEVALLEN Terrein/omgeving moeten • vrij zijn van oneffenheden, gladde oppervlakken, obstakels (pijpenbruggen, spoorrails, spoelgoten, …) • op plaatsen waar met een vorkheftruck gewerkt wordt, afscheiden worden van plekken waar voetgangers of fietsers passeren
HIJSEN EN HEFFEN
EVALUATIE • nabespreking na uitvoering • kernvraag: had het anders/veiliger gekund? • doel: leren van en met elkaar
HIJSEN EN HEFFEN
VRAGEN? MEER INFORMATIE? Je kunt altijd terecht bij de locatie beheerder/supervisor.
Deelnemende partijen aan HSElife UNIO zijn: SHELL/NAM TAQA Energy Centrica Energy Upstream Oranje-Nassau Energie CASOS
Petrogas GDF SUEZ Vermilion Energy Dana Petroleum TOTAL
HSE LIFE
LMRA Laatste Minuut Risico Analyse STEL JEZELF DE VOLGENDE VRAGEN: Weet ik wat ik moet doen? Is de werkplek veilig (gesteld)? Zijn alle veiligheidsvoorschriften aan mij uitgelegd? Ken ik de gevaren van mijn werk (opdracht)? Heb ik de juiste veiligheidsmiddelen (PBM)? Heb ik het juiste gereedschap? Is al mijn gereedschap gekeurd? Heb ik er alles aangedaan risico’s zo klein mogelijk te maken? Als het toch fout gaat, weet ik dan wat ik moet doen? Alles JA: start (of hervat) de werkzaamheden. Bij NEE of twijfel: ga naar de leidinggevende en bespreek de situatie.
HSE LIFE
HIJSEN EN HEFFEN
VRAAG 1. Waarom zijn de gevaren bij hijs- en hefwerkzaamheden iedere keer anders? A) Een locatie kan anders zijn of veranderen. De weersomstandigheden kunnen anders zijn of veranderen en vorkheftrucks kunnen gemakkelijk kantelen. Je kan te maken krijgen met andere kranen van een ander kraanverhuurbedrijf. Of je werkt met en ander hijs- en hefteam. B) Een locatie kan anders zijn of veranderen. Dat geldt ook voor de weersomstandigheden. Je kan te maken krijgen met andere kranen van een ander kraanverhuurbedrijf. Of je werkt met een ander hijs- en hef team. C) Een locatie kan anders zijn of veranderen. Dat geldt ook voor de weersomstandigheden. Je kan te maken krijgen met andere kranen van een ander kraanverhuurbedrijf. De gebruikershandleiding is dan anders. Of je werkt met en ander hijs- en hef team.
HIJSEN EN HEFFEN
ANTWOORD 1. Waarom zijn de gevaren bij hijs- en hefwerkzaamheden iedere keer anders? A) Een locatie kan anders zijn of veranderen. De weersomstandigheden kunnen anders zijn of veranderen en vorkheftrucks kunnen gemakkelijk kantelen. Je kan te maken krijgen met andere kranen van een ander kraanverhuurbedrijf. Of je werkt met en ander hijs- en hefteam. B) Een locatie kan anders zijn of veranderen. Dat geldt ook voor de weersomstandigheden. Je kan te maken krijgen met andere kranen van een ander kraanverhuurbedrijf. Of je werkt met een ander hijs- en hef team. C) Een locatie kan anders zijn of veranderen. Dat geldt ook voor de weersomstandigheden. Je kan te maken krijgen met andere kranen van een ander kraanverhuurbedrijf. De gebruikershandleiding is dan anders. Of je werkt met en ander hijs- en hef team.
HIJSEN EN HEFFEN
VRAAG 2. Wie is eindverantwoordelijk voor hijs- en takelwerkzaamheden? A) Iedereen want iedereen is verantwoordelijk om werkzaamheden veilig uit te voeren. B) De kraandrijver en de locatiebeheerder of supervisor. C) De Person in Charge.
HIJSEN EN HEFFEN
ANTWOORD 2. Wie is eindverantwoordelijk voor hijs- en takelwerkzaamheden? A) Iedereen want iedereen is verantwoordelijk om werkzaamheden veilig uit te voeren. B) De kraandrijver en de locatiebeheerder of supervisor. C) De Person in Charge.
HIJSEN EN HEFFEN
VRAAG 3. Welke werkzaamheden zijn routinematig? A) Het verplaatsen van lasten op het platform, het hijsen van materiaal met beperkte ruimtes en het bunkeren van methanol met transport tanks. B) Het verplaatsen van lasten op het platform, het verplaatsen van lasten van en naar bevoorradingschepen en het verplaatsen van de (drink)water bunkerslang van en naar het bevoorradingsschip. C) Het verplaatsen van lasten op het platform, het verplaatsen van lasten van en naar bevoorradingschepen en het verplaatsen van de diesel bunkerslang van en naar het bevoorradingsschip.
HIJSEN EN HEFFEN
ANTWOORD 3. Welke werkzaamheden zijn routinematig? A) Het verplaatsen van lasten op het platform, het hijsen van materiaal met beperkte ruimtes en het bunkeren van methanol met transport tanks. B) Het verplaatsen van lasten op het platform, het verplaatsen van lasten van en naar bevoorradingschepen en het verplaatsen van de (drink)water bunkerslang van en naar het bevoorradingsschip. C) Het verplaatsen van lasten op het platform, het verplaatsen van lasten van en naar bevoorradingschepen en het verplaatsen van de diesel bunkerslang van en naar het bevoorradingsschip.
HIJSEN EN HEFFEN
VRAAG 4. Wat moet de bediener van een vorkheftruck doen om ongelukken te voorkomen? A) Hij moet een specifieke opleiding vorkheftruck hebben gevolgd en een veiligheidsgordel dragen. Hij moet kijken of er een keuringssticker op het typeplaatje zit en hij moet het hijsgereedschap markeren. Hij controleert of er geen beschadigingen zijn aan de buitenkant van de vorkheftruck. Tot slot moet hij het werk op verantwoordelijke manier uitvoeren. B) Hij moet de toolbox meeting bijwonen. Hij moet een specifieke opleiding vorkheftruck hebben gevolgd en een veiligheidsgordel dragen. Hij moet ervoor zorgen dat iemand hem uitleg geeft over de werkzaamheden, het terrein en de gevaren. Hij moet de gebruikershandeling lezen en een keuringssticker op het typeplaatje plakken. Tot slot moet hij het werk op verantwoordelijke manier uitvoeren. C) Hij moet een specifieke opleiding vorkheftruck hebben gevolgd en een veiligheidsgordel dragen. Hij moet ervoor zorgen dat iemand hem uitleg geeft over de werkzaamheden, het terrein en de gevaren. Hij moet de gebruikershandeling lezen, begrijpen en ernaar handelen. Hij moet zich fysiek en mentaal in orde voelen. Tot slot moet hij het werk op een verantwoordelijke manier uitvoeren.
HIJSEN EN HEFFEN
ANTWOORD 4. Wat moet de bediener van een vorkheftruck doen om ongelukken te voorkomen? A) Hij moet een specifieke opleiding vorkheftruck hebben gevolgd en een veiligheidsgordel dragen. Hij moet kijken of er een keuringssticker op het typeplaatje zit en hij moet het hijsgereedschap markeren. Hij controleert of er geen beschadigingen zijn aan de buitenkant van de vorkheftruck. Tot slot moet hij het werk op verantwoordelijke manier uitvoeren. B) Hij moet de toolbox meeting bijwonen. Hij moet een specifieke opleiding vorkheftruck hebben gevolgd en een veiligheidsgordel dragen. Hij moet ervoor zorgen dat iemand hem uitleg geeft over de werkzaamheden, het terrein en de gevaren. Hij moet de gebruikershandeling lezen en een keuringssticker op het typeplaatje plakken. Tot slot moet hij het werk op verantwoordelijke manier uitvoeren. C) Hij moet een specifieke opleiding vorkheftruck hebben gevolgd en een veiligheidsgordel dragen. Hij moet ervoor zorgen dat iemand hem uitleg geeft over de werkzaamheden, het terrein en de gevaren. Hij moet de gebruikershandeling lezen, begrijpen en ernaar handelen. Hij moet zich fysiek en mentaal in orde voelen. Tot slot moet hij het werk op een verantwoordelijke manier uitvoeren.
HIJSEN EN HEFFEN
VRAAG 5. Waar moet je op letten voordat je aan het werk gaat? A) Je let op de volgende punten: • kijk of het werk routinematig is of niet-routinematig • is er een werkvergunning / hijsplan / werkprogramma? • zijn stuurlijnen noodzakelijk? • overleg vooraf met alle betrokkenen (kraanmachinist, hijsbegeleider en aanpikker) • test de communicatiemiddelen (portofoon) • kies de juiste materialen en hijsgereedschappen • de juiste keuringen en certificaten • controleer de staat van materialen en gereedschappen elke keer voordat je die wil gebruiken • controleer de werkplek en vluchtroutes (vrij van obstakels) • voer een LMRA uit (Laatste Minuut Risico Analyse)
HIJSEN EN HEFFEN
VRAAG 5. Waar moet je op letten voordat je aan het werk gaat? B) Je let op de volgende punten: • kijk of het werk routinematig is of niet-routinematig • bepaal of je de werklastfactor moet toepassen • is er een werkvergunning / hijsplan / werkprogramma? • zijn stuurlijnen noodzakelijk? • overleg vooraf met alle betrokkenen (kraanmachinist en Person in Charge) • test de communicatiemiddelen (portofoon) • kies de juiste materialen en hijsgereedschappen • de juiste keuringen en certificaten • controleer de werkplek en vluchtroutes (vrij van obstakels) • voer een LMRA uit (Laatste Minuut Risico Analyse)
HIJSEN EN HEFFEN
VRAAG 5. Waar moet je op letten voordat je aan het werk gaat? C) Je let op de volgende punten: • kijk of het werk routinematig is of niet-routinematig • bepaal of je de werklastfactor moet toepassen • is er een werkvergunning / hijsplan / werkprogramma? • zijn stuurlijnen noodzakelijk? • overleg vooraf met alle betrokkenen (kraanmachinist en Person in Charge) • test de communicatiemiddelen (portofoon) • kies de juiste materialen en hijsgereedschappen • de juiste keuringen en certificaten • controleer of je optimaal zicht hebt op de werkplek • voer een LMRA uit (Laatste Minuut Risico Analyse)
HIJSEN EN HEFFEN
ANTWOORD 5. Waar moet je op letten voordat je aan het werk gaat? A) Je let op de volgende punten: • kijk of het werk routinematig is of niet-routinematig • is er een werkvergunning / hijsplan / werkprogramma? • zijn stuurlijnen noodzakelijk? • overleg vooraf met alle betrokkenen (kraanmachinist, hijsbegeleider en aanpikker) • test de communicatiemiddelen (portofoon) • kies de juiste materialen en hijsgereedschappen • de juiste keuringen en certificaten • controleer de staat van materialen en gereedschappen elke keer voordat je die wil gebruiken • controleer de werkplek en vluchtroutes (vrij van obstakels) • voer een LMRA uit (Laatste Minuut Risico Analyse)
