HOTNEWS. Nummer 11, maart Bezoek aan Klimahaus Bremen. Voorjaarsschouw 30 april. Stage subkenniskring lectoraat

Nummer 11, maart 2015

HOTNEWS Bezoek aan Klimahaus Bremen Hotnews 1 Bezoek Klimahaus Bremen Voorjaarsschouw Stage subkenniskring Leergang Etienne Wenger Keten-/projectpagina 2 Portret Richard Rijnks Fit&Fun-arrangementen MDSK Biobased Bouwen Zorg Projectpagina 3 Edou Hilverda naar Canada Beoordelen/examineren Projectpagina 4 Naoberschap 3.0 IWP Techniek in de Zorg Projectpagina 5 Gerard Krikken Annelies Rietdijk Overig 6

Studenten in project Dataladder Colofon Redactie: Jolanda Westerhof en Monique Pestman Eindredactie: Ineke Delies Van Schaikweg 94, Emmen Tel. 0591-853685 Kopij volgende nieuwsbrief 23 april 2015 [email protected]

Samen met de Wetenschappelijke Raad Geopark en de Gemeente Emmen heeft Ineke Delies, namens het Lectoraat, op vrijdag 13 februari jl. een bezoek gebracht aan Klimahaus Bremen . Samen met nog zeven andere gelukkigen, zoals wethouders van de Gemeente Emmen Bouke Durk Wilms en Jisse Otter, en enkele bestuursleden van het Geopark, gasten van Cathrien Posthumus, Directeur Geopark de Hondsrug, zijn we op onderzoek uit naar wat we kunnen leren van de manier waarop het Klimahaus Bremen vorm is gegeven. Maar ook bijvoorbeeld de bruikbaarheid van het Biochron als toegangspoort Door: Ineke Delies in Emmen van ons Geopark. Lector

Voorjaarsschouw 30 april Voorheen Koninginnedag, nu de Voorjaarsschouw 2015 van ons lectoraat. Op deze middag schouwen we weer onze resultaten van het afgelopen half jaar, met speciale aandacht voor onderzoek. We presenteren u graag de inzichten die we door ons onderzoek verkregen hebben over de samenwerking in en met onze multidisciplinaire ketens (MDSK’s). Om vervolgens samen na te gaan wat dit betekent voor de plannen met betrekking tot projecten, onderzoeken en stages die we samen vormgeven in de MDSK’s. Voor partners van het lectoraat: komt allen! Door: Ineke Delies Lector

Stage subkenniskring lectoraat Een stageprogramma van twintig dagdelen voor twaalf Alfa-college/MBO-kandidaten voor de nieuwe subkenniskring van het lectoraat in Groningen. De startbijeenkomst was op 19 maart: al doende leren wat het lectoraat inhoudt. We wensen de stagiaires een prettige leerzame periode. Succes! Door: Ineke Delies Lector

Leergang van wetenschapper Etienne Wenger In het kader van al doende leren, gaat Ineke Delies in juli een hele week online een internationale leergang Lerende netwerken en sociaal leren volgen van de wereldberoemde wetenschapper Etienne Wenger, uitvinder van de Communities of Practice. Ze zal online deelnemen aan een zogenaamde Betreat, die op dat moment tegelijkertijd plaatsvindt in Grass Valley California. Samen met Maarten de Laat, Open Universiteit, en Falco de Klerk Wolters, Stenden, proberen we Etienne Wenger naar Emmen/Leeuwarden/ Groningen te krijgen voor lezingen, gastcolleges, workshops en persoonlijke verbinding met het lectoraat op het thema Lerende Netwerken tussen beroepsonderwijs en bedrijfsleven. Ook voor parters van het lectoraat toegankelijk. Let op, meer informatie volgt. Door: Ineke Delies Lector

Pagina 2, maart 2015

Keten-/ projectpagina

MDSK Biobased Bouwen en Zorg Er is een start gemaakt met de samenwerking tussen het lectoraat van Rudy Folkersma van Green PAC en ons lectoraat door een gezamenlijke multidisciplinaire subketen (MDSK) Biobased Bouwen en Zorg. Deze MDSK wordt geleid door Daan van Rooijen.

Portret Richard Rijnks Via de University Campus Fryslân (UCF) ben ik in contact gekomen met het lectoraat van Ineke Delies, die met name op het inhoudelijke gebied van de regionale economische ontwikkeling dichtbij het onderwerp van mijn proefschrift staat. In mijn proefschrift richt ik mij op de verbinding tussen leefbaarheid en economische ontwikkeling. Onderzoek naar migratie voorspelt dat mensen met een hoog human capital vaak verhuizen naar aantrekkelijke gebieden (in plaats van nabijheid tot de arbeidsmarkt). Deze concentratie van human capital zorgt vervolgens voor een endogene economische ontwikkeling in dat gebied, door overdracht en combinatie van kennis en kunde. Daarnaast weten we dat mensen in rurale gebieden over het algemeen tevredener zijn over hun leefomgeving dan stedelingen. Met deze gegevens zou Noord-Nederland in een uitstekende economische uitgangspositie verkeren, maar empirisch lijkt dat niet helemaal te kloppen. In mijn proefschrift probeer ik de vraag te beantwoorden in hoeverre deze processen opgaan voor Noord-Nederland, wat voor regionale differentiaties daarin te onderscheiden zijn, en wat dit betekent voor zowel Noord-Nederland als voor deze geldende theorieën. Door: Richard Rijnks Gast-kenniskringlid

Gebruik de wijsheid van wijkbewoners:

Online arrangementen boeken: Fit&Fun

Lees het interview met Simon Henk Luimstra in Gemeenten van de Toekomst: http://bit.ly/1I3D6MU

In Nieuwsbrief nr. 9 stond de succesvolle pilot Fit&Fun die binnen de Innovatiewerkplaats (IWP) Healthy Lifestyle Hospitality (HLH), Center of Expertise Healthy Ageing (Coe HA) heeft plaatsgevonden.

Foto: Simon Henk Luimstra Gast-kenniskringlid Beleidsadviseur en procesmanager sociale domeinen

In het arrangement Fit&Fun werken gezondheidsorganisaties (Vitalinq, Beter Thuis Wonen (BTW) en Treant Zorggroep), bedrijven uit de recreatieve sector (Landal Orveltermarke, CenterParcs Parc Sandur, Recreatiecentrum Zandpol, Hampshire ZuidDrenthe) en onderwijs (Alfa-college en Stenden Hogeschool) samen. Het doel is om nieuwe vormen van recreatie te combineren met gezond leven. We zijn nu als HLHgroep zover dat Fit&Fun doorontwikkeld is tot een te boeken arrangement. Deze is te vinden op www.fitfunvakanties.nl. Deze samenwerking is uniek, omdat gasten kunnen boeken bij een recreatieve aanbieder en daarbij gebruik kunnen maken van alle faciliteiten van de gezamenlijke groep. Dit alles ondersteund door een digitale Personal Health Assistant van Vitalinq en eventueel waar nodig thuiszorg. Door: Judith Veldman-Dam Kenniskringlid Projectleider IWP HLH

Pagina 3, maart 2015

Projectpagina

Edou Hilverda naar Canada Bijna drie jaar geleden ben ik als coördinator en later projectleider van het ReCoMaLab begonnen bij het lectoraat. Een prachtig project wat me enorm aansprak. Hier wilde ik graag aan meewerken!

Niet alleen wij vinden ReCoMa-Lab een parel! Zie link CVI conferentie: www.cviweb2015.nl

Partnerschap lectoraat in BIZZ-team van start Negen partners vormen het multidisciplinaire BIZZteam. Initiatief van Bert Pathuis, een partner van het eerste uur van ons lectoraat, voortbordurend op de werkwijze die hij aan den lijve ervaren heeft in de samenwerking met ons lectoraat. Voor meer informatie, vraag de folder op bij Jolanda Westerhof [email protected]

We hebben de afgelopen jaren veel bereikt en geleerd met elkaar. In gesprekken hoor je prachtige voorbeelden hoe docenten en bedrijfsmedewerkers partner van elkaar zijn geworden en elkaar ondersteunen. Wat ik ook mooi vind is dat opleidingen binnen de eigen onderwijsinstellingen elkaar nu beter vinden en daarbuiten ook. De manier hoe MBO, HBO en het bedrijfsleven reële innovatievragen als partner met elkaar oppakt is uniek. Daar ben ik trots op. Maar vooral ook dankbaar. Graag wil ik iedereen die betrokken is bij het lectoraat en ReCoMa-Lab hartelijk bedanken voor de samenwerking. Al een tijdje liep ik met de gedachte rond dat ik graag werkervaring wil opdoen in het buitenland. Ik heb besloten de sprong Foto: Edou Hilverda te wagen en 20 april vertrek ik naar Toronto, Canada. Op 2 bij z’n laatste plenair april draag ik mijn ReCoMa-Lab werkzaamheden over aan overleg lectoraat Marjolanda Hendriksen met wie ik al een aantal weken intensief optrek. Marjolanda is enorm betrokken en ervaren. Een aanwinst voor het lab! Ik wens iedereen veel succes en ik zou het leuk vinden om in contact te blijven! Mail: [email protected] Door: Edou Hilverda Kenniskringlid Projectleider ReCoMa-Lab

Project Beoordelen/examineren in het ReCoMa-Lab Projectdocenten MBO en HBO van het Alfa-college en de Stenden Hogeschool, uit het ReCoMa-Lab ervaren dat zij de prestaties van studenten in projecten van het lectoraat op een verschillende manier beoordelen en examineren. Zo worden soms verschillende eisen gesteld aan de kwaliteit van het eindproduct van een project of aan de zwaarte van aanwezigheid in de projectgroep. Docenten hebben nu stappen gezet om de beoordeling/examinering beter op elkaar af te stemmen. Hiervoor zijn twee werkgroepen gevormd. In de eerste werkgroep wordt gewerkt aan één gezamenlijk certificaat voor MBO- én HBO-studenten, voor afronding van hun projectwerkzaamheden. Het nieuwe certificaat staat binnenkort ter beschikking. In de andere werkgroep wordt een inventarisatie gemaakt van de verschillende methoden van beoordelen/examineren om op de genoemde punten tot overeenkomst te komen. Voor meer informatie graag contact opnemen met: Annelies Bannink ([email protected]) Door: Annelies Bannink Kenniskringlid

Pagina 5, december 2014

Projectpagina

Gezondheidstoerisme regionaal en internationaal Twee kenniskringleden gaan aan de slag met Gezondheidstoerisme in regionaal en internationaal perspectief. Annelies Rietdijk, nieuw kenniskringlid per maart 2015, vanuit Zorg vooral de regionale kant, en kenniskringlid Roel Frijling vanuit de Hotelschool vooral de internationale kant. Roel sluit ook aan bij het HANNN Healthy Lifestyle programma onderdeel Gezondheidstoerisme en Healthy Lifestyle.

Bezoek Koningspaar aan Stenden Emmen Dinsdagmiddag 17 februari heeft het lectoraat haar projecten gepresenteerd van Family Event (Geopark de Hondsrug) Naoberschap (Hunebedcentrum) aan het Koningspaar tijdens het regiobezoek.

Foto: Johan Kasper, Cigdem Zantingh, Jan Voortman en betrokken projectstudenten

Doorstart Naoberschap 2.0 naar 3.0 Op 17 december 2014 heeft op de Stenden locatie in Emmen een symposium plaatsgevonden in het kader van een vervolgtraject op Naoberschap 2.0. Tijdens het symposium zijn de resultaten van Naoberschap 2.0 nogmaals voor het voetlicht gebracht en zijn voorzetten gegeven en ideeën uitgewisseld voor Naoberschap 3.0. De ongeveer dertig deelnemers van het symposium konden ook hun eigen ideeën over het belang en de toekomst van Naoberschap 3.0 op papier kwijt. De resultaten van die inventarisatie onder deelnemers van het symposium zijn meegenomen in een klein boekwerkje over Naoberschap 3.0. Op 6 maart 2015 is dit boekje genaamd Over het draagvlak voor een Drentse Erfgoed Delta uitgereikt aan de gedeputeerde Rein Munniksma tijdens een bijeenkomst met Voorlopers en Volgers in het Hunebedcentrum in Borger. Naoberschap 2.0 heeft in anderhalf jaar tijd een zevental programmalijnen opgeleverd waarin verschillende projecten kunnen worden uitgevoerd. Onder een paar programmalijnen zijn reeds projecten in uitvoering: projecten op het gebied van promotie- en folderdistributie, en regio-fictie (regionale verhalen schrijven). In de nabije toekomst worden ook de vraagstukken museale rotonde, delta winkels en het ontwikkelen van een regionale samenwerkingsstructuur, in de vorm van een netwerkcoöperatie, van belang. Bij het laatste onderwerp wordt ook gedacht aan een alternatieve economische structuur, waarbij zgn. ‘waardelen’ als ruilmiddel gebruikt worden. De initiatiefnemers, Hunebedcentrum Borger en het Lectoraat Duurzame Innovatie in de Regionale Kenniseconomie, hopen in de komende jaren voor Naoberschap 3.0 enige financiële ondersteuning te krijgen van lokale en regionale overheden en intermediaire organisaties, zodat de kennisdeling en de samenwerking wordt versterkt ten behoeve van de leefbaarheid in de regio. Door: Johan Kasper Kenniskringlid Projectleider Naoberschap 3.0

Innovatiewerkplaats Techniek in de Zorg De Innovatiewerkplaats Techniek in de Zorg is onlangs van start gegaan! Aanleiding is de opmars van technologie in de zorg, zoals beeldschermtechniek, alarmering en robotisering. Doel van de inzet van technische hulpmiddelen is meer effectieve en efficiënte zorgverlening. Om toepassing van technische hulpmiddelen in de zorg te verbeteren, zet de IWP Techniek in de Zorg in op praktische, duurzame samenwerking tussen technische (installatie)bedrijven, thuiszorginstellingen en opleidingen MBO en HBO, gebaseerd op de praktijk. Studenten HBO van Stenden Hogeschool worden ingezet om onderzoek te doen. MBO-studenten van het Alfa-college werken in de praktijk aan het oplossen van vraagstukken bij zorgcliënten thuis. Zittend personeel én studenten uit de technische- en zorgdisciplines volgen ook samen een opleidings- of bijscholingsmodule, gericht op het verwerven en/of verbeteren van kennis en vaardigheden op het gebied van technologie in de zorg. Initiatiefnemers van de IWP Techniek in de Zorg zijn leden van het lectoraat, Kenteq en Calibris. Door: Annelies Bannink Kenniskringlid

Pagina 5, maart 2015

Projectpagina

Nieuwe kenniskringleden gestart Gerard Krikken

Social Media Om onze relaties nog beter op de hoogte te kunnen houden van ontwikkelingen en informatie over de projecten en ketens, zijn wij nu ook te volgen op Twitter en LinkedIn:

Lectoraat I.Delies @Ineke Delies

Mijn naam is Gerard Krikken en ik ben sinds februari van dit jaar toegevoegd aan het lectoraat en meer specifiek aan de discipline Zorg en Wonen. Dit in samenwerking, en deels als vervanging, met en van Jan Zantinge. Na een aantal jaren gewerkt te hebben in de praktijk van de installatietechniek en als docent bij het landelijk orgaan Intechnium (voorloper van kenniscentrum Kenteq) ben ik sinds 1999 in dienst van het Alfa-college. Eerst als coördinerend docent installatietechniek, daarna opleidingsmanager technische opleidingen en de laatste tijd als projectleider speerpunt energie en regievoerder bij een aanvraag in het kader van het regionaal investeringsfonds MBO. Het in samenwerking met het bedrijfsleven en HBO instellingen, uitvoeren van realistische opdrachten vind ik heel belangrijk. Mijn inbreng zal zich richten op Zorg en Wonen, en dan met name op die van Domotica. Maar ook op kennisdeling en kennisvermeerdering met het bedrijfsleven met betrekking tot alle aspecten die nodig zijn om Domotica in de zorg te betrekken. Door: Gerard Krikken Kenniskringlid Alfa-college

Bedrijfspagina, verkorte link: http://iturl.nl/sn-uyX

Het twitter account wordt deskundig gevuld door Jolanda Westerhof. Tweets kunnen via haar worden geplaatst.

Foto: Annelies Rietdijk

Annelies Rietdijk Per 1 maart kom ik de kenniskring van Ineke Delies versterken. Ik ben een echte netwerker en om via multidisciplinaire samenwerking en deelname aan deze kenniskring een bijdrage te kunnen leveren aan het ontwikkelen van innovatieve producten en daarnaar onderzoek te verrichten, zie ik als een leuke uitdaging en heb ik veel zin in! In de kenniskring zal ik betrokken worden bij het thema Gezondheidstoerisme in regionaal en internationaal perspectief vanuit Healthy Lifestyle. Mijn expertise ligt bij onderzoek en leefstijl. Ik heb gestudeerd aan de landbouwuniversiteit van Wageningen en van huis uit ben ik epidemioloog en voedingskundige. Ik heb jaren als onderzoeker gewerkt bij GGD Fryslân. Tot voor kort werkte ik bij de kenniskring Gastronomie van het lectoraat van Peter Klosse van Stenden International Hotel Management. Hier deed ik onder andere onderzoek naar de relatie tussen welbevinden en lekker eten in een verzorgingshuis: een mooie link tussen voeding, hospitality en healthy lifestyle. Momenteel werk ik als docent Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) en ben ik lid van de kenniskring van het lectoraat Social Work en Arts Therapies van Marinus Spreen. Hier werk ik met de zogenaamde systemische n=1 analyse en begeleid ik 4 e en 3e jaars SPH-studenten bij onderzoek. Voor 2 uur in de week werk ik daarnaast samen met Judith Veldman in de Innovatiewerkplaats Healthy Lifestyle Hospitality; dit doe ik met groot genoegen. We werken onder andere aan een nadere verfijning van het onderzoeksvoorstel over netwerkend leren. Ik zie ernaar uit jullie te ontmoeten en met elkaar samen te werken! Op donderdagen ben ik in principe te vinden in Emmen. Telefonisch ben ik te bereiken op nummer 06-19281301 Door: Annelies Rietdijk Kenniskringlid Stenden Hogeschool

Pagina 6, maart 2015

Overig nieuws

Studenten in project! Project en workshop 'Jongeren, ouderen en levensboeken'

Het project ‘Jongeren, ouderen en levensboeken’ was in eerste instantie een vraag die bij ReCoMa-Lab is binnengekomen. Om koppeling MBOHBO te kunnen maken hebben we gezocht en zijn tot constructie stagiair-HBO en projectonderwijs MBO gekomen. Ze werken ook nog met leerlingen van het VMBO, dus uiteindelijk triple-level !

ReCoMa-Lab projectdocenten Welkom: Henk Bakker Informatica opleidingen (Stenden Hogeschool) Margot Nederveen SAW opleidingen (Alfa-college)

Afscheid: Okko Korvemaker (Alfa-college)

Interessante links: www.stenden.com www.alfa-college.nl www.hannn.eu

Tijden, locaties en programma van bijeenkomsten in de dataladder zijn op te vragen bij de redactie van de Nieuwsbrief.

Sinds september ben ik projectleider 'Levensboeken' binnen Icare, locatie Altingerhof te Beilen. Hier gaan VMBO leerlingen (CS Vincent van Gogh, Beilen) onder begeleiding van MBO-verpleegkunde studenten (Alfa-college, Hoogeveen) in gesprek met cliënten voor een levensboek aan de hand van de methode 'In gesprek met mensen met dementie' (Van den Brandt-van Heek & Huizing, 2014). Als projectleider regel ik de overkoepelende zaken met medewerkers binnen Altingerhof en de begeleidende docenten van de beide scholen. Tijdens het symposium 'Healthy Ageing in het MBO en HBO' heb ik een workshop gegeven over het project. Voor docenten van het MBO en HBO uit de drie noordelijke provincies. Dit was een leerzame middag, het presenteren voor een groep mensen en netwerken met verschillende partijen. Al met al een topervaring die ik niet had willen missen! Door: Uilkje van der Ende Student Stenden SPH Deeltijd 4

Onderzoek onder inwoners De Zorgvilla In de afgelopen maanden hebben wij, Elina, Marco en Laura, als studenten van de Top-minor, een onderzoek gedaan voor het lectoraat bij de Zorgvilla in Veenoord, een kleinschalig particulier woonzorgcentrum. Sinds de opening van de Zorgvilla in 2013 zijn er nog geen bewoners uit het dorp zelf, terwijl dit wel de wens van de Zorgvilla is. Daarom hebben wij een kwalitatief onderzoek gedaan naar de mening van de inwoners van Veenoord over de Zorgvilla. Het onderzoek was voor ons leerzaam om te doen, ook dankzij de open en enthousiaste begeleiding vanuit het lectoraat, waardoor wij het gevoel hadden dat we serieus genomen werden. Als afsluiting van het onderzoek hebben wij onze resultaten gepresenteerd aan de thuiszorgorganisatie die verantwoordelijk is voor de zorg binnen de Zorgvilla. Het was erg leuk om met hen ideeën uit te wisselen en te merken dat ze oprecht geïnteresseerd waren in onze bevindingen. Dit was voor ons onderzoek echt de kers op de taart! Door: Elina de Jong Student NHL

Dataladder periode april-mei 2015 April 2015: 2 IWP HLH bijeenkomst 3 ReCoMa-Lab R&D bijeenkomst 23 Gezamenlijke bijeenkomst kenniskringen lectoraten Leisure&Tourism Stenden 30 ReCoMa-Lab opdrachtenbijeenkomst, docenten en KKL 30 Voorjaarsschouw Mei 2015: 13 IWP HLH werkbijeenkomst 21 Plenair overleg LKK 28 ReCoMa-Lab bijeenkomst, docenten 28 Masterclass 2 voor stagiaires subkenniskring