HOOFDSTUK 4 BESCHRIJVING VAN DE VOORGENOMEN ACTIVITEIT

HOOFDSTUK 4 BESCHRIJVING VAN DE VOORGENOMEN ACTIVITEIT

06040R.MER.H4(voorgenomen activiteit)(def)

juni 2007

INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 4

Beschrijving van de voorgenomen activiteit ............................................................................... 1

§ 4.1

Inleiding ....................................................................................................................................... 1

§ 4.2 4.2.1 4.2.2

Ligging van de inrichting............................................................................................................. 2 Algemeen ..................................................................................................................................... 2 Inrichting REC-terrein ................................................................................................................. 3

§ 4.3 4.3.1 4.3.2 4.3.3

Uitgangspunten REC ................................................................................................................... 5 Ontwerpgegevens......................................................................................................................... 5 Hoeveelheid en samenstelling te verwerken afvalstoffen........................................................... 6 Acceptatieprocedures en – criteria ............................................................................................... 7

§ 4.4 4.4.1 4.4.2 4.4.3 4.4.3.1 4.4.3.2 4.4.3.3 4.4.4 4.4.5 4.4.6 4.4.7 4.4.8 4.4.8.1 4.4.8.2 4.4.8.3 4.4.8.4 4.4.8.5 4.4.8.6 4.4.8.7 4.4.9 4.4.9.1 4.4.9.2 4.4.10 4.4.10.1 4.4.10.2 4.4.10.3 4.4.10.4 4.4.10.5 4.4.10.6 4.4.11 4.4.11.1 4.4.11.2 4.4.11.3 4.4.11.4 4.4.11.5 4.4.11.6 4.4.12 4.4.13 4.4.13.1 4.4.13.2 4.4.13.3

Proces- en installatiebeschrijving ................................................................................................ 8 Inleiding ....................................................................................................................................... 8 Aanvoer, opslag, voorbewerking en dosering van de afvalstoffen............................................. 9 Verbranding.................................................................................................................................. 9 Verbrandingsrooster ..................................................................................................................... 9 Ontslakker .................................................................................................................................... 9 Lucht- en rookgassystemen ....................................................................................................... 10 Warmteterugwinning (beschrijving ketel, stoomparameters)................................................... 10 Warmtelevering.......................................................................................................................... 11 Elektriciteitsopwekking (WKC) ................................................................................................ 11 Koelwatersituatie (WKC) .......................................................................................................... 11 Rookgasreiniging ....................................................................................................................... 12 SNCR-DeNOx ........................................................................................................................... 12 Stofvoorafscheider (E-filter)...................................................................................................... 13 Warmtewisselaar (ECO 2) ......................................................................................................... 14 Sproeidroger............................................................................................................................... 14 Doekenfilter ............................................................................................................................... 14 Natte wasser ............................................................................................................................... 15 Schoorsteen ................................................................................................................................ 15 Opslag en afvoer van de reststoffen .......................................................................................... 16 Bodemas..................................................................................................................................... 16 Vliegas en rookgasreinigingsresidu (RGR)............................................................................... 16 Overige installatiedelen ............................................................................................................. 17 Brandblusinstallatie.................................................................................................................... 17 Algemeen gebruikswater ........................................................................................................... 17 Demi-watersysteem ................................................................................................................... 17 Drinkwatersysteem .................................................................................................................... 17 Perslucht..................................................................................................................................... 17 Stofzuiginstallatie....................................................................................................................... 18 Algemene Bedrijfsvoeringaspecten........................................................................................... 18 Eerste inbedrijfstelling en oplevering........................................................................................ 18 Regulier starten en stoppen, onderhoud .................................................................................... 18 Processturing en – instrumentatie............................................................................................... 19 Calamiteiten en storingen .......................................................................................................... 19 Veiligheidsbeheerssysteem / Bedrijfsnoodplan......................................................................... 21 Uitbedrijfname en sloop installatie............................................................................................ 21 Grond- en hulpstoffen ................................................................................................................ 22 Massa-, energie- en waterbalansen............................................................................................ 22 Massabalans ............................................................................................................................... 22 Energiebalans ............................................................................................................................. 23 Waterbalans ................................................................................................................................ 23


juni 2007

§ 4.5 4.5.1 4.5.1.1 4.5.1.2 4.5.1.3 4.5.1.4 4.5.2 4.5.3 4.5.4 4.5.5 4.5.6 4.5.7 4.5.8 4.5.9 4.5.10 4.5.11

Emissies en emissiebeperkende maatregelen............................................................................ 24 Lucht........................................................................................................................................... 25 Emissies van chemische componenten ..................................................................................... 25 Geur............................................................................................................................................ 25 Diffuse emissies van stof ........................................................................................................... 26 Emissies tijdens afwijkende bedrijfsomstandigheden............................................................... 26 Geluid ......................................................................................................................................... 26 Bodem en grondwater................................................................................................................ 26 Oppervlaktewater....................................................................................................................... 27 Energie ....................................................................................................................................... 27 Externe veiligheid ...................................................................................................................... 27 Eind- en restproducten ............................................................................................................... 28 Verkeer ....................................................................................................................................... 28 Landschappelijke inpasbaarheid en verlichting ........................................................................ 28 Milieu-aspecten tijdens de bouw ............................................................................................... 29 Positieve milieu-aspecten .......................................................................................................... 29

§ 4.6 4.6.1 4.6.2 4.6.2.1 4.6.2.2 4.6.2.3 4.6.2.4 4.6.3 4.6.3.1 4.6.3.2 § 4.7 4.7.1 4.7.2 4.7.3

Varianten voor (onderdelen van) de voorgenomen activiteit .................................................... 30 Varianten op de thermische verwerking .................................................................................... 30 Varianten voor rookgasreiniging ............................................................................................... 30 Inleiding ..................................................................................................................................... 30 Variant RGR: droog (MMA 1) .................................................................................................. 31 Variant RGR: SCR in plaats van SNCR (MMA 2) ................................................................... 32 Variant RGR: schoorsteenverhoging (MMA 3) ........................................................................ 32 Overige preventieve en mitigerende maatregelen..................................................................... 33 Geluid ......................................................................................................................................... 33 Energie ....................................................................................................................................... 33 Alternatieven voor de voorgenomen activiteit .......................................................................... 34 Algemeen ................................................................................................................................... 34 Het nulalternatief........................................................................................................................ 34 Meest milieuvriendelijk alternatief (keuze uit varianten)......................................................... 34

Bijlagen 4.1. 4.2 4.3 4.4

-

(vervallen) Inrichtingstekening met voorlopige plant layout Landschappelijke inpassing Uitwerking emissie-cijfers


juni 2007

Hoofdstuk 4 Beschrijving van de voorgenomen activiteit § 4.1

Inleiding

In dit hoofdstuk wordt een beschrijving gegeven van de voorgenomen activiteit en de redelijk in beschouwing te nemen uitvoeringsvarianten en alternatieven voor de verbranding van afval- en reststoffen in de Reststoffen Energie Centrale (REC). De voorgenomen activiteit (VA) heeft betrekking op de verbranding van gemiddeld 228.000 ton afval- en reststoffen per jaar. Voor de verbranding wordt een nieuwe verbrandingsinstallatie gerealiseerd op de Industriehaven van Harlingen. Het voornemen van Omrin is de geproduceerde energie, die vrijkomt bij de verbranding van de afvalstoffen energetisch zo nuttig mogelijk toe te passen. Daartoe wordt deze energie in de vorm van stoom geleverd aan de bestaande Warmte Kracht Centrale (WKC) van Frisia Zout BV. Deze WKC wordt nu gestookt op aardgas en levert de energie in de vorm van stoom en elektriciteit aan de productielocatie van Frisia Zout BV. Het overschot aan elektriciteit wordt geleverd op het openbare elektriciteitsnet. In de nieuwe situatie (VA) wordt de benodigde energie geproduceerd d.m.v. het verbranden van afval- en reststoffen en de levering van deze energie in de vorm van hoge druk stoom. Om deze hoge druk stoom te kunnen leveren wordt een stoomleiding aangelegd tussen de REC en de WKC over een lengte van ongeveer 600 meter. Door deze koppeling wordt op jaarbasis maximaal 75 miljoen Nm3 aan aardgas (fossiele brandstof) bespaard. De WKC zal in de toekomstige situatie tevens in staat zijn stoom en/of restwarmte te leveren aan nieuwe afnemers in de industriehaven.


juni 2007

Pagina 1 van 34

§ 4.2

Ligging van de inrichting

4.2.1

Algemeen

De vestigingslocatie voor de REC is de Industriehaven van Harlingen. Zoals aangegeven zal de REC worden opgericht op (de uitbreiding van) het industrieterrein, dat is gelegen aan de noordoostzijde van Harlingen, in de directe nabijheid van de zoutfabriek van Frisia Zout B.V. In onderstaande figuur is e.e.a. geschetst. Frisia

REC Omrin

Figuur 4.1

-

Ligging REC

De locatie is goed bereikbaar via de weg (N31) en het water (Van Harinxmakanaal, Tsjerk Hiddessluizen en Industriehaven). Vestiging in Harlingen, nabij Frisia Zout B.V. is met name vanuit energetisch en economisch oogpunt interessant. Door de koppeling van warmte wordt een zeer hoog energetisch rendement gehaald. Daarnaast is met de integratie van de bestaande WKC van Frisia een back-up voorziening aanwezig en kan gebruik worden gemaakt van bestaande voorzieningen. De locatie is thans braakliggend. Ook elders bieden de thans nog braakliggende percelen op de industriehaven Harlingen nog volop kansen op nieuwkomers als afnemer van stoom en elektriciteit. De inrichting is aan groot oppervlaktewater gelegen, ten behoeve van aan- en afvoer per schip. Beperkende afmetingen van het terrein zijn niet aanwezig. De industriehaven van Harlingen ligt direct naast het Natura2000-gebied de Waddenzee. De nabijheid van dit gebied heeft ervoor gezorgd dat Omrin als initiatiefnemer op voorhand een aantal keuzes heeft gemaakt, die tot doel hebben de milieueffecten op het gebied tot een minimum te beperken. Deze keuzes zijn: 1. geen (proces)waterlozing op het water in de Industriehaven; 2. gebruikmaken van de bestaande koelwaterlozing van de WKC en restwarmtelozing dient te passen binnen de vergunningvoorwaarden van de vigerende Wvo en Wwh-vergunning; 3. het gebouw en de schoorsteen niet hoger dan strikt noodzakelijk; 4. geen overdadige verlichting van het terrein.


juni 2007

Pagina 2 van 34

4.2.2

Inrichting REC-terrein

De locatie heeft een oppervlakte van ca. 5 ha en zal voornamelijk worden voorzien van een samengesteld gebouw waarin de volgende activiteiten inpandig zullen geschieden:  ontvangsthal (gescheiden in een bordes en een opslag c.q. voorraadbunker) met onder het ontvangstbordes de werkplaatsen en magazijnen voor de technische dienst;  ketelgebouw (rooster, oven en ketel)  r o o k g a s r e i n i g i n g s g e b o u w( i n c l . z u i g t r e k v e n t i l a t o r , c o mp r e s s o r e ne nd o s e e r s i l o ’ s ) ;  gebouw t.b.v. technische ruimten en procesbesturing en controlekamer;  gebouw met kantoorwerkplekken, ontvangstruimte en sanitaire voorzieningen. Direct naast het hoofdgebouw zal een losstaande schoorsteen worden geplaatst t.b.v. de afvoer van de gereinigde rookgassen. Verder zal de inrichting worden voorzien van een weegbruggebouw met een dubbele weegbrug, waterbuffers voor het benutten van hemelwater, een opslagterrein t.b.v. de open overslag van gebaalde afval- en reststoffen en bodemas, opslagvakken voor bodemas, een kade met voldoende verhardingen t.b.v. het transport over water en de benodigde terreinverhardingen. Het gehele terrein zal worden voorzien van een 2 meter hoog hekwerk met de benodigde poorten om de toegang van het terrein te kunnen reguleren (zie bijlage 4.2 voor de situatietekening).


juni 2007

Pagina 3 van 34

Figuur 4.2

-

Dwarsdoorsnede REC


juni 2007

Pagina 4 van 34

§ 4.3

Uitgangspunten REC

4.3.1

Ontwerpgegevens

De verwerkingcapaciteit van de verbrandingslijn wordt begrensd door de thermische belasting van de installatie. Deze is vastgelegd op 103 MW bij een calorische waarde van 13 MJ/ kg van de brandstof. Dit is vastgelegd in het onderstaande stookdiagram van de installatie. Stookdiagram 110

Calorische waarde:

Thermische vermogen [MWt]

105

15 MJ/kg

13 MJ/kg

100

11 MJ/kg

95

9 MJ/kg

90 85 80 75 70 20

22

24

26

28

30

32

34

36

RDF doorzet [ton/uur]

Figuur 4.3

-

Stookdiagram

Zo a l sa a n g e g e v e nl i g td eDLC( ‘ d e s i g nl o a dc a s e ’ ) op een doorzet van afgerond 28 ton/uur bij een stookwaarde van 13 MJ. Bij afwijkende verbrandingswaarden worden overeenkomstig lagere/hogere doorzetten bereikt: de maximale doorzet ligt bij 35 ton/uur (bij een calorische waarde van 9 MJ/kg) i.c. 280 kton/jaar. De maximale calorische waarde bedraagt 15 MJ/kg; in dat geval bedraagt de doorzet 23 ton/uur i.c. 184 kton/jaar. Bedrijfsvoering1 gebeurt in volcontinu bedrijf, met een beschikbaarheideis van minimaal 8.000 bedrijfsuren per jaar. De doorzet van de reststoffen is per jaar gemiddeld 228.000 ton of per uur 28,5 ton. De stoomparameters van de ketel zijn als volgt vastgelegd: o Stoomdruk uitlaat laatste oververhitter: 40 bar; o Stoomtemperatuur uitlaat laatste oververhitter: 400 °C.

1

d.w.z. de thermische verwerking/verbranding; de aan- en afvoer geschiedt uitsluitend gedurende de dagperiode


juni 2007

Pagina 5 van 34

38

4.3.2

Hoeveelheid en samenstelling te verwerken afvalstoffen

In onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de hoeveelheden en samenstelling van de afvalstoffen, waarvoor de REC is beoogd. Tabel4.1 . Afval- en reststoffen ten behoeve van de REC Hoeveelheid (kton/jaar) RDF(HHA/GHA)

90 - 140

HDO (bedrijfsafval)

70 - 90

BSA-residu

0 - 10

Overige (bedrijfs)afvalstoffen

0 - 20

Gemiddeld

228

Percentage van de input (%)

Calorische waarde (MJ/kg)

Herkomst

Opmerkingen

40 - 60

10 - 15

Scheiding van HHA en HDO

Vanaf Ecopark De Wierde

30 - 40

12 - 15

Bedrijven

Interne en externe aanvoer

0-5

14 - 18

Sorteerlijnen van bouw- en sloopafval

Eigen reststoffen en aanvoer derden

0 - 10

9 - 18

Omrin en extern bedrijven

13

In onderstaande tabel is de samenstelling van deze stromen geschetst. Tabel4.2 . Samenstelling input en ingangsspecificaties voor de REC Parameters

Hoeveelheid per jaar Percentage van de input

Eenheid

ton %

RDF (HHA/GHA) min. max.

HDO (bedrijfsafval) min max.

BSA-residu min max.

Overige bedrijfsafvalstoffen Acceptatiecriteria t.b.v. (overige) min max. afvalstoffen en biomassa

90.000 40

140.000 60

70.000 30

90.000 40

0 0

10.000 5

0 0

Uitgangspunt ontwerp REC

20.000 10

Stookwaarde Droge stof (ds)

MJ/kg %

10 50

15 90

12 50

15 90

14 50

18 90

9 50

Totaal chloor (Cl) Totaal zwavel (S) Totaal fluor (F)

% ds % ds % ds

0,2 0,1 0,01

0,5 0,3 0,1

0,2 0,1 0,01

1 0,3 0,1

0,2 0,1 0,01

1 0,3 0,1

0,2 0,1 0,01

1,5 0,5 0,2

<1,5 <0,5 <0,2

<1,5 <0,5 <0,2

mg/kg.ds mg/kg.ds mg/kg.ds mg/kg.ds mg/kg.ds mg/kg.ds mg/kg.ds mg/kg.ds mg/kg.ds

<10 <0,4 <10 <10 <0,1 <10 <10 <10 <5

25 2 250 500 1 250 100 1000 50

<10 <0,4 <10 <10 <0,1 <10 <10 <10 <5

25 2 250 500 1 250 100 1000 50

<10 <0,4 <10 <10 <0,1 <10 <10 <10 <5

25 2 250 1000 1 500 100 2000 n.b.

<10 <0,4 <10 <10 <0,1 <10 <10 <10 <5

100 3 500 1000 3 1000 500 2000 50

<100 <3 <500 <1000 <3 <1000 <500 <2000 <50

<100 <3 <500 <1000 <3 <1000 <500 <2000 <50

Arseen (As) Cadmium (Cd) Chroom (Cr) Koper (Cu) Kwik (Hg) Lood (Pb) Nikkel (Ni) Zink (Zn) Vanadium (V)

18 max. 18 (afhankelijk van hoeveelheid) 90 steekvast

noot: samenstelling HDO gelijk gesteld met die van RDF (bron: Omrin, 21022007)

Naast bovengenoemde afval- en reststoffen zullen vergelijkbare bedrijfsafvalstoffen worden geaccepteerd (zie bijlage 2.1) mits wordt voldaan aan het acceptatiereglement en de ontwerpspecificaties voor de REC. De afval- en reststoffen zijn hoofdzakelijk afkomstig uit het verzorgingsgebied van Omrin (Noord-Nederland). Daarnaast worden afvalstoffen door derden aangevoerd, naar verwachting voornamelijk uit Noord en MiddenNederland.


juni 2007

Pagina 6 van 34

13

4.3.3

Acceptatieprocedures en – criteria

De afval- en reststoffen die zullen worden geaccepteerd moeten voldoen aan een aantal belangrijke criteria om een milieuhygiënisch verantwoorde verbranding te bewerkstelligen. Dit betekent dat de volgende afvalstoffen niet zullen worden geaccepteerd: a)

b) c) d) e) f) g)

stoffen welke op zichzelf, tezamen of in verbinding met andere stoffen:  giftig of gevaarlijk zijn;  zelf ontbrandbaar en licht ontvlambaar zijn;  ontplofbaar zijn;  milieuhygiënisch en/of technisch moeilijk te verwerken zijn; pathologisch afval (Specifiek Ziekenhuis Afval); kadavers of gedeelten daarvan, fecaliën, vlees- en/of visafval, slachtafval; radioactieve stoffen en ioniserende stralen uitzendende stoffen; gesloten, dan wel geheel of gedeeltelijk gevulde vaten, drums, flessen, bussen, kisten en containers, voor zover op de inhoud daarvan geen directe controle mogelijk is en ander in verpakkingsmateriaal verpakte stoffen2; giftige chemicaliën en mengsels van stoffen, die giftige chemicaliën bevatten, waaronder bestrijdingsmiddelen; iedere stof, voor zover niet reeds genoemd, die volgens de EURAL onder de categorie gevaarlijke afvalstoffen valt.

In de AV/AO-IC, behorende bij de aanvraag, is het acceptatiereglement voor de Reststoffen Energie Centrale opgenomen. Elke partij afvalstoffen wordt als volgt beoordeeld/ingekeurd:  tijdens de pre-acceptatie (contractfase);  tijdens de eindacceptatie op grond van een administratieve en visuele controle. Daarnaast vindt periodiek/steekproefsgewijs monstername en analyse plaats. Op basis van de chemische samenstellingsgegevens wordt beoordeeld of aan de ingangsspecificaties voor de REC wordt voldaan. Als dat niet zo is, vindt geen (pre-)acceptatie plaats en wordt de partij geweigerd: de maximale a c c e p t a t i e c r i t e r i az i j ng e s t e l da a nd ei n g a n g s s p e c ’ sv o o rd eREC. Voor de eerste aanlevering van een nieuwe/onbekende afvalstoffen zal de kwaliteit altijs worden bepaald door middel van monstername en analyse. Op basis van deze werkwijze is geborgd dat de geaccepteerde afval- en reststoffen zullen voldoen aan de ontwerpcriteria van de installatie. Hierdoor wordt voorkomen dat de luchtemissies voor de rookgasreinigingsinstallatie te hoge concentraties bevatten en de rookgasreinigingsinstallatie wordt overbelast.

2

afgezien van gebaalde reststoffen van Omrin


juni 2007

Pagina 7 van 34

§ 4.4

Proces- en installatiebeschrijving

4.4.1

Inleiding

De installatie en het verbrandingsproces wordt beschreven middels de volgende onderverdeling:         

Aanvoer, opslag, voorbewerking en dosering van de reststoffen; Verbranding; Warmteterugwinning; Warmtelevering; Elektriciteitsproductie; Koelwatersituatie; Rookgasreiniging; Opslag en afvoer van reststoffen; Overige installatiedelen.

Bij het technisch ontwerp van de REC zal de stand der techniek (BBT; voor elk onderdeel) als uitgangspunt worden gebruikt. Vooralsnog zal de REC de volgende installatie-onderdelen kennen: voedingswater

ontvangsten opslaghal

afval

hulpstoffen gereinigd rookgas

ketel

oven

RGR

schoorsteen

vliegas vliegas

bodemas afval

residuen

water rookgassen

condensaat

Frisia Zout B.V.

producten

WKC

elektriciteit

stoom

Figuur 4.4 Blokschema voorgenomen activiteit


juni 2007

Pagina 8 van 34

4.4.2

Aanvoer, opslag, voorbewerking en dosering van de afvalstoffen

De te verbranden afvalstoffen worden in gesloten containers aangevoerd vanaf de installaties van Omrin en (in beperkte mate) vanuit de regio per as of per schip (overslag ter plaatse van kade). Aanvoer per as geschiedt uitsluitend op werkdagen (ma/ t/m vr) in de dagperiode (7-19 uur), terwijl transport per schip ook in de avond- en nachtperiode kan plaatsvinden. De aangevoerde reststoffen worden ingewogen en geregistreerd middels een geautomatiseerd weegbrugpakket en via de oprit naar de ontvangsthal gereden. In de ontvangsthal is een controleur aanwezig om de aangevoerde reststoffen administratief en zo nodig fysiek te controleren op een juiste omschrijving en samenstelling. Alle aangevoerde afvalstoffen dienen altijd te voldoen aan de acceptatiecriteria zoals beschreven in paragraaf 4.3. Qua logistiek is het van belang dat de REC niet zonder aanvoer komt en een constante hoeveelheid stoom aan de WKC kan leveren. Dit betekent dat een bunker nodig is voor een werkvoorraad van minimaal 4 dagen (2500 ton). Daarnaast zal op het terrein een (open) opslagmogelijkheid worden gemaakt voor de tijdelijke opslag van gebaalde reststoffen (max. 10.000 ton) om stagnaties in de aanvoer en verwerking te kunnen opvangen. In de ontvangsthal zijn 4 losplaatsen aanwezig waar de chauffeur zijn vracht kan lossen. De kraanmachinist heeft twee poliepkranen en een shredder tot zijn beschikking om de aangevoerde afvalstoffen tot een homogene brandstof te maken. De grove delen in het aangevoerde afval worden verkleind (< 30 cm) d.m.v. shredderen. Het homogeniseren wordt gedaan door het systematisch omscheppen van de afvalstoffen in een separaat deel van de bunker (het z.g. brandstofbed), waardoor een homogene voorraad aan brandstof ontstaat. Dit homogeniseren is van belang voor het verdere proces. Hierdoor wordt een gelijkmatiger verbranding en uitbrand van de afvalstoffen gerealiseerd en een stabielere stoomproductie en een gelijkmatiger samenstelling van de rookgassen. De afvalstoffen op het brandstofbed worden vervolgens met dezelfde poliepkranen gedoseerd in de doseertrechter.

4.4.3

Verbranding

Vanuit de bunker wordt het materiaal via een doseertrechter in de oven gebracht. Vanuit de doseertrechter wordt het afval in de oven op een mechanisch bewegend rooster gebracht. Door de hoge temperatuur treden (1) drogen en ontgassing, (2) verhitting, (3) verbranding en (4) uitbrand op. 4.4.3.1 Verbrandingsrooster Het verbrandingsrooster dient ter ondersteuning en bevordering van het verbrandingsproces van de te verbranden reststromen. Het verbrandingsrooster moet (deels) watergekoeld uitgevoerd worden, het weggekoelde vermogen zal ingezet dienen te worden voor voorwarming van de primaire luchtstroom. Het rooster is geschikt om de volgende reststoffen te kunnen verbranden:  brandbaar afval afkomstig van huishoudens (RDF, HHA);  brandbare residuen van bouw- en sloopafval (BSA-residu);  brandbaar bedrijfsafval (HDO en vergelijkbare industriële afvalstromen). De keuze van het rooster is gebaseerd op de ervaringen en toepassingen in de markt van gelijksoortige installaties. De installatie is dusdanig ontworpen dat steun-/opstookbranders toegepast worden. Dit houdt in dat een complete branderinstallatie geïnstalleerd dient te worden. De capaciteit van de branders zal voldoende zijn om de installatie op een temperatuur van minimaal 850 °C te brengen (60% MCR). 4.4.3.2 Ontslakker De ontslakker dient ervoor om de bij de verbranding ontstane bodemas met water te koelen en deze over een transportsysteem naar de opslag te transporteren. De ontslakker bevindt zich achter het verbrandingsrooster. Het benodigde koelen suppletie water voor de ontslakker wordt voorzien uit bestaande afvalwaterstromen uit de rest van de installatie. Deze watertoevoer dient onder alle omstandigheden gewaarborgd te zijn. In het transportsysteem is een grove delen afscheiding geïnstalleerd, middels een stangenzeef.


juni 2007

Pagina 9 van 34

De opslag van bodemas is een tussenopslag. Vanuit deze tussenopslag wordt de bodemas afgevoerd naar een opwerkingsinstallatie elders. 4.4.3.3 Lucht- en rookgassystemen De primaire luchtaanzuiging vindt plaats vanuit het bunkergebouw. De aanzuiging van de secundaire lucht vindt plaats vanuit het ketelhuis en slakkentransportsysteem. De primaire verbrandingslucht wordt voorverwarmd door het warme water van de roosterkoeling of lage druk stoom. Hiervoor wordt een warmtewisselaar in het toevoerkanaal geplaatst. De minimale verblijfstijd van de rookgassen op 850 °C -niveau dient 2 seconden te zijn, dit volgens de eisen van de BVA en de BREF Afvalverbranding.

4.4.4

Warmteterugwinning (beschrijving ketel, stoomparameters)

De warmte, die ontstaat bij de verbranding van de reststoffen, wordt teruggewonnen met behulp van een (stoom)ketel. De ketel dient ervoor om de rookgassen af te koelen middels zogenaamde warmtewisselaars. In de ketel worden warmtewisselaars geïnstalleerd in de volgende volgorde: koelbundel, minimaal twee oververhitters, een verdamper en een economiser (ECO 1). In de ketel wordt oververhitte stoom geproduceerd. De ECOinl a a t t e mp e r a t u u ri sr e g e l b a a rme te e nz . g . ’ r e g e l b u n d e l ’ i nd ed r u m. De ketel bestaat uit een stralingsdeel en een convectiedeel en wordt gebouwd volgens het principe van drie lege straling trekken en een nageschakeld horizontaal convectiedeel. Uitgangspunten hierbij zijn: beheerste stofvrachten van de verschillende keteldelen en een gecontroleerd temperatuursprofiel door de gehele ketel gedurende de gehele standtijd van de ketel. De ketel zal uitgerust zijn met hangende verticale convectie-oppervlakten. Die keteldelen die met de verbrandingsgassen in contact komen zijn zo ontworpen dat corrosie en vervuiling zoveel als mogelijk voorkomen wordt. De stoomparameters in de ketel zijn begrensd doordat bij te hoge temperaturen bovenmatige corrosie van de ketel kan optreden. De maximale temperatuur en druk in de ketel is bij een standaardontwerp van de ketel 400 °C en 40 bar. De ketel wordt uitgerust met een voorwarmsysteem waarmee de ketel voorverwarmd kan worden, na een uitbedrijfname. Het voorwarmsysteem is in staat de installatie voor te warmen tot minimaal 150 °C uitlaat ketel. De temperatuur van 150 °C, dient gerealiseerd te worden voordat de branders in bedrijf genomen worden. De afgekoelde rookgassen (ten minste 180 °C) aan het einde van de ketel worden afgevoerd naar de rookgasreinigingsinstallatie.


juni 2007

Pagina 10 van 34

4.4.5

Warmtelevering

Zoals aangegeven zal een hoog energetisch rendement van de REC worden gerealiseerd door (directe) levering van hogedrukstoom aan een bestaande Warmte Kracht Centrale (WKC). Hiertoe zal een 600 meter lange stoomleiding worden aangelegd.

4.4.6

Elektriciteitsopwekking (WKC)

De wijze waarop de elektriciteit wordt geproduceerd wordt in dit MER alleen kort beschreven, omdat dit plaatsvindt in een bestaande WKC. De REC produceert alleen warmte in de vorm van hogedrukstoom, die wordt geleverd aan een turbine in de bestaande WKC (aparte inrichting). In de bestaande WKC is de turbine direct gekoppeld aan een generator voor de productie van elektriciteit. De mechanische energie die wordt opgewekt door de expansie van de stoom in de turbine (van ca. 40 bar naar een einddruk tussen de 7 en 5,5 bar3) wordt in de generator omgezet in elektriciteit. Opgemerkt wordt dat bij de genoemde stoomparameters wel tot vervanging van de bestaande turbine bij WKC zal moeten worden overgegaan. Maximaal wordt hiermee 10 MW aan elektriciteit geproduceerd. Het eigen verbruik van de REC ligt op 3 MW, zodat netto 8 MW aan het openbare net kan worden geleverd. In dit verband wordt tevens het volgende worden opgemerkt:  In de WKC zal gebruik kunnen worden gemaakt van het bestaande condensaat- en ketelvoedingswatersysteem;  De bestaande, op aardgas gestookte stoomketel van de WKC zal blijven bestaan om bij een uit bedrijf zijnde REC de volledige warmte vraag van derden te kunnen invullen. Daarnaast zal een nieuwe condensor in de WKC worden geplaatst om de overtollige stoom direct af te kunnen voeren in het geval dat de stoomafname lager is dan de productie. Na deze expansie zal aansluitend de stoom geleverd worden als verwarmingsmedium aan derden (Frisia en nieuwe afnemers). Tevens is de turbine uitgerust met een geregelde aftap op 14 bar niveau, het debiet hiervan is 5 ton/uur.

4.4.7

Koelwatersituatie (WKC)

Ook voor de koelwatersituatie geldt dat gebruik gemaakt zal worden van de bestaande WKC. In de bestaande situatie wordt de restwarmte van de WKC geleverd aan de zoutproductiebedrijf Frisia Zout BV. Frisia gebruikt deze warmte voor het indampen van de gezuiverde pekel, waardoor kristallisatie van het zout (NaCl) optreedt. De restwarmte wordt middels een open watergekoeld systeem weggekoeld. Het koelwaterdebiet is 5.000 m3/u en de maximale warmtevracht is gemaximeerd op 90 MW. Deze 90 MW is gebaseerd op het maximale vermogen van de WKC (106 MW) minus de maximale elektriciteitsproductie (16 MW). De gemiddelde warmtevracht van Frisia is onder normale bedrijfsomstandigheden 30 MW. In de toekomstige situatie blijven het debiet en de maximale warmtevracht ongewijzigd. Omdat de REC en de zoutproductie onafhankelijk van elkaar functioneren ontstaat wel een groter overschot aan restwarmte, doordat de REC zal streven naar een continue maximale productie. Op basis van de productiecijfers van de afgelopen jaren van Frisia wordt dit overschot geprognosticeerd op 20% van de warmte-inhoud van de lage druk stoom op 18 MW. De gemiddelde warmtevracht in de toekomstige situatie komt daarmee op 48 MW. De REC en de WKC/Frisia zijn beide continu bedrijven, die ieder voor zich minimaal 8.000 uur per jaar produceren. Daarnaast hebben beide elk minimaal twee weken (336 uur) nodig voor de jaarlijkse grote onderhoudsstop. Deze geplande grote onderhoudsstop wordt (gezamenlijk) in dezelfde weken gepland. In het geval gedurende het jaar ongeplande stops van Frisia optreden, dan zal op dat moment de totale hoeveelheid warmte van de lagedrukstoom worden weggekoeld middels het bestaande koelwatersysteem. De warmtevracht zal in een dergelijk geval maximaal 90 MW kunnen zijn. Het spreekt voor zich dat gestreefd zal worden om deze situatie zo kort en zo min mogelijk voor te laten komen.

3

De einddruk is afhankelijk van de turbinelast.


juni 2007

Pagina 11 van 34

4.4.8

Rookgasreiniging

Ondanks het feit dat zoveel mogelijk procesgeïntegreerde maatregelen zijn voorzien om de vorming van verontreinigingen te voorkomen, zullen de vrijkomende rookgassen vóór afvoer (moeten) worden behandeld in een rookgasreiniginginstallatie (RGR). De rookgasreiniginginstallatie is ontworpen om ervoor te zorgen dat de rookgassen voldoen aan de emissiegrenswaarden volgens het Besluit verbranding afvalstoffen (Bva) en moet voldoen aan het criterium van Best Bestaande Techniek (BBT) op grond van de IPPC-richtlijn. Als rookgasreiniging is een nat systeem voorzien, aangevuld met een SNCR (niet-katalytische reductie van NOx). Dit laatste is noodzakelijk om aan de specifieke Nederlandse NOx-eis van 70 mg/Nm3 te kunnen voldoen. Het rookgasreinigingsysteem bestaat in principe uit additieveninjectie met doekenfilter en nageschakelde wasser. De wasser geeft een hoop reserve in de rookgasreiniging en vangt eventueel ammoniakslib van de SNCRkatalysator af, maar veroorzaakt door koeling van de rookgassen wel een pluim bij de schoorsteen. Samengevat omvat de RGR de volgende stappen: 1. SNCR-installatie (met ammoniak-oplossing) voor verwijdering van NOx; 2. een E(lektrostatisch)-filter t.b.v. de afscheiding van de bulk aan stof (vliegas) en stofgebonden verontreinigingen; 3. een warmtewisselaar (ECO-2) t.b.v. het opwarmen van het condensaat; 4. een adsorptiereactor met nageschakeld doekenfilter voor verwijdering van reststof, dioxinen en zware metalen. In de adsorptiereactor wordt aan de rookgassen een mengsel van kalk en kool (cokes) toegevoegd, waardoor aanwezige gasvormige verontreinigingen adsorberen. De stofgebonden verontreinigingen worden aansluitend in het doekenfilter afgevangen; 5. een natte wasser bestaande uit quench (voor verzadiging van de rookgassen) op ca. 55 oC en alkalisch water voor verwijdering van SO2, HCl, HF, reststof en zware metalen; 6. een zuig/trek ventilator en de schoorsteen Uit de natte wasser komt een afvalwaterstroom vrij, die intern in de sproeidroger wordt gebruikt voor conditionering van de rookgassen. De REC is daarmee procesafvalwatervrij. Deze configuratie kan schematisch als volgt worden weergegeven:

Figuur 4.5

-

Schematische weergave RGR REC

4.4.8.1 SNCR-DeNOx De reiniging van de rookgassen vangt middels SNCR (Selective Non Catalytic Reduction) al aan in de ketel, waar door middel van een ammoniuminjectie het NOx in de rookgassen wordt omgezet in stikstof (N2) volgens de onderstaande reactievergelijkingen: 4NO + 4 NH3 + O2 2NO2 + 4 NH3 + O2

-> 4 N2 + 6 H2O -> 3 N2 + 6 H2O

De uitgaande gasstroom kan daardoor voldoen aan luchtemissie eis van het Besluit Verbranden Afvalstoffen (BVA) van 70 mg/Nm3.


juni 2007

Pagina 12 van 34

Figuur 4.6-

Schematische weergave SNCR-DeNOx (bron: Emis.vito/LUSS)

4.4.8.2 Stofvoorafscheider (E-filter) Na de ketel worden de rookgassen door een 2-velds elektrostatisch filter geleid, die minstens 85% van de vliegassen afscheiden. Een elektrofilter bestaat uit één of meer kamers waarover de gasdoorzet verdeeld wordt. Een elektrofilter is opgebouwd uit een aantal in serie geplaatste velden. In het E-filter worden vaste (of vloeibare) deeltjes in de gasstroom negatief geladen in een elektrisch veld veroorzaakt door ontladingselektrodes.

Figuur 4.7-

Schematische weergave E-filter (bron: Emis.vito/LUSS)

Onder invloed van het elektrisch veld worden ze daarna uit de gasstroom afgebogen. De aldus afgescheiden deeltjes kunnen worden afgevangen op positief geladen verzamelelektroden of collectoren. Afvoer van afgescheiden deeltjes (vloeistof) vindt plaats door de zwaartekracht of, zoals bij vaste stoffen, door periodiek kloppen of trillen van de verzamelelektroden, waarbij de afzetting als plakken of brokken van de verzamelelektroden valt in een eronder geplaatste trechter, de zogenoemde bunker. De afgevangen vliegas is naar verwachting voldoende schoon om als secundaire bouwstof te worden afgezet.4 4

Door het installeren van een elektrostatische filter worden de vliegassen afgevangen, voordat deze vermengd worden met andere vrijkomende reststromen uit de rookgasreiniging. Hierdoor wordt voorkomen dat een onnodige hoeveelheid RGR-residuen moeten worden afgevoerd naar een daarvoor bestemde verwerkingsinrichting (C2/C3deponie)


juni 2007

Pagina 13 van 34

4.4.8.3 Warmtewisselaar (ECO 2) In de warmtewisselaar worden de rookgassen vervolgens afgekoeld naar 160 oC. De warmte uit de rookgassen wordt benut voor de verwarming van het retourcondensaat vanaf de turbine van de WKC. 4.4.8.4 Sproeidroger In de sproeidroger wordt het procesafvalwater, wat retour wordt gestuurd vanaf de natte wasser, ingedampt om daarmee te bewerkstelligen dat het rookgasreinigingsproces afvalwatervrij wordt. 4.4.8.5 Doekenfilter Na de sproeidroger worden de rookgassen met behulp van droge kalk en cokes (HOK) behandeld voor de verwijdering van reststof, dioxinen en zware metalen. De chemicaliëndosering wordt gestuurd door de continue meting van het gasdebiet5. De rookgasreinigingsresiduen (kalkzouten en gebruikt cokes) en reststof worden daarna uit de gasstroom gevangen middels een doekenfilter. De doekenfilters die in de installatie worden toegepast bestaan uit een behuizing waarin een groot aantal filterslangen zijn opgehangen. Op deze manier ontstaat een groot filteroppervlak. De te reinigen gassen stromen door de filterdoeken, waarbij het stof op de doeken neerslaat. Op den duur ontstaat een laag stof op de slangen, waardoor het drukverschil over het filter toeneemt. Wanneer het drukverschil te hoog wordt, moet het filterdoek gereinigd worden. Dat gebeurt door een kortdurende stook perslucht in tegengestelde richting in de filterslangen te pulsen. Hierdoor laat de laag stof los. Deze valt naar beneden in een silo, waaruit het stof met transportschroeven wordt verwijderd.

Figuur 4.8-

Schematische weergave doekenfilter (bron: Emis.vito/LUSS)

De filterwerking van een doekfilter berust voor een deel op het materiaal van de filterdoeken, maar ook de op de doeken opgebouwde stoflaag draagt bij aan de filterwerking. In de praktijk is de stofdoorlaat van een doekenfilter vrijwel onafhankelijk van de stofbelasting in de inkomende gasstroom. Wanneer de stofbelasting hoog is, zullen de doeken vaker worden schoongepulst, maar het stofgehalte van de gassen na een doekenfilter is vrijwel constant. Bij de in deze installaties toegepaste doeken ligt de stofdoorlaat op of onder 5 mg/Nm3.

5

elektronische, vol-automatische registratie conform BREF Afvalverbranding (zie bijlage 3.3)


juni 2007

Pagina 14 van 34

4.4.8.6 Natte wasser In de natte wasser volgt de afvangst van de zure componenten SO2, HCl en HF. In de gaswasser worden de gassen langs contactlichamen geleid waarlangs water loopt. Het procesafvalwater wordt retour gepompt naar de sproeidroger. Gaswassing is een absorptietechniek, waarbij door intensief contact tussen gas en vloeistof, verontreinigingen uit het gas in vloeistof (overwegend water) worden geabsorbeerd. Wezenlijk bestaat een gas-wasser uit 3 onderdelen: een absorptiesectie voor stofuitwisseling op bevochtigde pakking, een druppel-vanger en een recirculatietank.

Figuur 4.9-

Schematische weergave gaswasser (bron: Emis.vito/LUSS)

Om de zure componenten af te vangen wordt in een natte gaswasser natronloog (25% natriumhydroxide-oplossing) toegevoegd. De pH van het water wordt op 8,5-9,5 gehouden. De reactievergelijkingen zijn als volgt: NaOH + HCl 2NaOH + 1/2 O2 + SO2 NaOH + HF

-> NaCl + H2O -> Na2SO4 + H2O -> NaF + H2O

4.4.8.7 Schoorsteen De schoorsteen zorgt voor de afvoer van de gereinigde rookgassen naar de atmosfeer. De schoorsteenhoogte wordt bepaald op grond van het gekozen rookgasreinigingsysteem, de rookgastemperatuur en de kwaliteit van de lucht in de omgeving. De meet- en opnamepunten voor de emissiemetingen worden inpandig ondergebracht. De meetinstrumenten dienen in een geconditioneerde ruimte geplaatst te worden. De hoogte van de schoorsteen bedraagt 55 meter. Deze hoogte is ten minste 25% groter dan de naast gelegen bebouwing (fabrieksgebouwen Frisia), waardoor een goede opmenging in de atmosfeer tot stand wordt gebracht.


juni 2007

Pagina 15 van 34

4.4.9

Opslag en afvoer van de reststoffen

4.4.9.1 Bodemas De slakken/bodemas worden getransporteerd met een slakkentransportsysteem vanuit de ontslakker van de ketel naar de opslag. In dit transportsysteem wordt een stangenzeef gebouwd. Deze zeef zorgt voor de eerste grove scheiding van de bodemas. Grote stoorstoffen worden hier verwijderd om storingen verder in de opwerking te voorkomen. De overloop van deze zeef zal separaat, door een shovel en containers, worden afgevoerd. De opslag voor de bodemas is groot genoeg om een maandproductie te kunnen bergen, dit betekent een opslag van ca. 2* 1.000 ton. De ontstane hoeveelheid bodemas is na een maand voldoende groot om deze per schip te transporteren naar een locatie waar de bodemas verder worden bewerkt. De bodemasopslag zal voorzien worden van vakken en een overkapping om verstuiving en uitloging door hemelwater te voorkomen. De opslagvakken worden voorzien van een vloeistofdichte vloer waarbij verlading (naar schepen) op een vloeistofkerende verharding zal plaatsvinden; potentieel verontreinigd hemelwater wordt opgevangen en afgevoerd naar de bedrijfswaterbuffer. 4.4.9.2 Vliegas en rookgasreinigingsresidu (RGR) Voor de opslag van reststoffen (vliegas uit het E-filter, beladen adsorbens en vliegasproducten uit de doekenfilter) wordt een capaciteit van minimaal 7 dagen vollast bedrijf geïnstalleerd. Voor elke additief en reststof is steeds een silo respectievelijk tank voorzien. Verwacht wordt dat de vliegas uit het E-filter toepasbaar is in de asfaltbetonindustrie. Op basis van de huidige inzichten worden de reststoffen op de volgende transportmogelijkheden voorzien: Vliegas uit E-filter: Hoofdtransport:

Droog in een silo vrachtwagen

Reststoffen uit doekenfilter: Hoofdtransport: Droog in silo vrachtwagen Noodvoorziening: Droog in big bags


juni 2007

Pagina 16 van 34

4.4.10 Overige installatiedelen 4.4.10.1 Brandblusinstallatie Voor noodgevallen wordt een brandblusinstallatie voorzien. Specifieke details worden afgestemd met de lokale brandweer en de verzekeringsmaatschappij. De installatie bestaat uit drie onafhankelijk werkende brandbluspompen met andere energievoorziening (1 * diesel, 2 * elektrisch waarvan 1 op noodnet). Een afdoende brandwaterbuffer bevindt zich in de nabijheid van de installatie, voorzien van een voldoende grote suppletie. De installatie wordt voorzien van een dieselgedreven brandbluspomp en een elektrisch aandreven pomp, die ook via het noodnet van energie kan worden voorzien. De i n s t a l l a t i ewo r d tv o o r z i e nv a ne e n‘ J o c k e yp o mp ’ o md r u k s c h o mme l i n g e no pt ev a n g e n . De z ei n s t a l l a t i ek r i j g t eveneens een hydrofoorvat met persluchtvoorziening. Gedurende normaal bedrijf wordt de installatie op druk gehouden door een aansluiting op het openbare drinkwaternet. Bij een calamiteit zal zoutwater betrokken worden uit de nabij gelegen haven. Hiertoe wordt de installatie voorzien van de noodzakelijke voorfilter en filterinstallaties. In de bunker worden ten minste twee brandblusmonitoren opgesteld worden ter bestrijding van een bunkerbrand. Voor deze toepassing wordt een AFFF-installatie geïnstalleerd. De inzet van AFFF maakt het mogelijk om vaste stoffen branden, zoals een bunkerbrand, op adequate wijze te bestrijden. 4.4.10.2 Algemeen gebruikswater Voor het reinigen van installatiedelen, m.n. in de RGR, het ketelhuis en de slakopwerking wordt een algemeen watersysteem gebouwd. Dit systeem bestaat uit 2 druk verhogingspompen, een hydrofoor en een opslagtank, restwaterstromen uit de installatie worden verzameld en dienen als reinigingswater voor vloeren en het verhelpen van verstoppingen. Enig benodigd surpluswater zal betrokken worden uit het openbare oppervlaktewaternet via een breektank. 4.4.10.3 Demi-watersysteem Ter aanvulling van het verlies aan ketelwater (96% van de aan WKC geleverde stoom komt als condensaat retour) wordt demiwater van WKC betrokken; WKC beschikt over een eigen demi-waterinstallatie. Mogelijk zal op termijn tot een eigen demi-waterinstallatie bij de REC worden overgegaan. De demi-watervoorraad bij de REC wordt opgeslagen in twee tanks met een capaciteit van 100 m3 elk. Een beluchtingsfilter in de beluchting van de tanks voorkomt CO2 -oxidatie van het demi-water. 4.4.10.4 Drinkwatersysteem Het benodigde drinkwater voor de installatie wordt gerealiseerd door een koppeling met het openbare drinkwaternet. Deze koppeling bestaat uit een breektank met een boosterunit en hydrofoors. De uiteindelijke verdeling wordt door een leidingsysteem verzorgd. 4.4.10.5 Perslucht Het persluchtsysteem wordt in de installatie gebruikt bij onderhoud en revisiewerkzaamheden. Ook wordt perslucht gebruikt voor reinigingsdoeleinden in het doekenfilter en voor het transport van reststoffen zoals vliegas et cetera. Fail safe-kleppen of andere luchtgestuurde beveiligingen worden vanuit dit systeem gevoed. Hiervoor wordt een persluchtsysteem geïnstalleerd van 10 bar met een bijbehorend ringleidingnetwerk.


juni 2007

Pagina 17 van 34

4.4.10.6 Stofzuiginstallatie De stofzuiginstallatie wordt gebruikt om algemeen schoonmaakwerk mogelijk te maken. De installatie heeft aansluitingen in het ketelhuis, de RGR, werkplaatsen en magazijnen. Het verwijderde stof moet via een filterscheiding afgescheiden worden om in big bags afgevoerd te kunnen worden. Indien het materiaal verwijdering met een stofzuiginstallatie niet toelaat, dienen maatregelen genomen te worden om deze stoffen mechanisch te verwijderen.

4.4.11 Algemene Bedrijfsvoeringaspecten De bedrijfsvoering van de nieuwe installatie zal worden ingebed in de bestaande Omrin-organisatie. De huidige bedrijfsprocessen van Omrin zijn beschreven in procedures volgens de ISO-9001:2000 norm en dit niveau zal ook gaan gelden voor dit nieuwe bedrijfsonderdeel. 4.4.11.1 Eerste inbedrijfstelling en oplevering De opstart van de installatie is opgedeeld in twee fases. De eerste fase na de bouw en montage van alle onderdelen bestaat uit de zogenaamde koude opstartfase. In deze fase wordt de procesbesturing getest en worden alle aansluitingen van de verschillende onderdelen getest op functionaliteit. In deze zelfde fase worden de procesoperators opgeleid door de verschillende leveranciers in de bediening van de apparatuur. Naar verwachting zal deze fase drie maanden duren. De tweede fase is de zogenaamde warme opstartfase. In deze fase worden de hulpstoffen aangevoerd en wordt de ketel voor de eerste keer warm gestookt m.b.v. de steun-/opstookbranders en wordt beoordeeld of alles naar behoren functioneert, waarna het eerste afval op het rooster wordt gebracht. In deze fase wordt de bedrijfsvoering begeleid door personeel van de hoofdaannemer. Aan het einde van deze fase worden de zogenaamde garantietesten uitgevoerd, waarin de aannemers dienen aan te tonen dat de installatie aan de vooraf opgegeven garanties voldoet. Ook deze fase zal naar verwachting drie maanden duren, waarna de werkende installatie wordt overgedragen aan Omrin en de installatie wordt opgeleverd. In feite begint daarna voor Omrin de reguliere exploitatiefase van de installatie. In de eerste periode daarvan loopt tevens de garantieperiode van de aannemers. 4.4.11.2 Regulier starten en stoppen, onderhoud Om de installatie optimaal te kunnen starten en stoppen wordt de installatie uitgerust met twee steun-/ opstookbranders, die worden gestookt op lichte stookolie. Deze branders zorgen ervoor dat de gehele installatie incl. de rookgasreinigingsinstallatie op de gewenste bedrijfstemperatuur wordt gebracht alvorens het afval op het rooster wordt gebracht (ca. 24 uur). Dit betekent dat de ketel op minimaal 850 oC moet zijn en dat de verblijftijd van de rookgassen in de ketel minimaal twee seconden is, voordat het rooster in werking mag worden gesteld en het eerste afval verbrand mag worden. Het stoppen van de installatie gebeurt in feite in omgekeerde volgorde. Eerst zal de toevoer van de afvalstoffen worden gestopt, zodat de temperatuur van de ketel zal gaan dalen, waarna de opstookbranders in bedrijf komen om de temperatuur op minimaal 850 C te houden. Op deze wijze wordt gezorgd voor een gecontroleerde uitbrand van de afvalstoffen op het rooster. Zodra al het afval op het rooster is verbrand, wordt de installatie in ongeveer 24 uur gecontroleerd gestopt. Het geplande onderhoud van de installatie vindt plaats gedurende 1x veertien dagen groot onderhoud en 2* een korte stop gedurende het jaar. De start/stop-procedure zal dan ook volgens bovenstaande werkwijze plaatsvinden.


juni 2007

Pagina 18 van 34

4.4.11.3 Processturing en – instrumentatie De processturing zal plaatsvinden vanuit een centrale controlekamer. In de controlekamer zullen de voorzieningen worden opgesteld waarmee de gehele operatie kan worden aangestuurd (PLC-systeem). De processturing zal erop gericht zijn om altijd volledige sturing op het proces te houden en dit betekent dat waar nodig meetvoorzieningen z u l l e nwo r d e na a n g e b r a c h t , c a me r a ’ sz u l l e nwo r d e ng e p l a a t s te nn o o d v o o r z i e n i n g e nwo rden aangebracht ten einde de mogelijkheid van processtoringen of calamiteiten tot een minimum te beperken. Een en ander zal in de bouwfase middels een z.g HAZOP (Hazard and Operability Analysis) worden getoetst. Het meet- en regelsysteem is zo uitgevoerd dat er een optimale processturing en bewaking vanuit de Centrale Controle Room (CCR) mogelijk is. Verder is het systeem in staat volledig automatische procesregelingen uit te voeren en te onderhouden en is het in staat storingsmeldingen te genereren en te registreren. Bij elke motor of aandrijving is een lokale handbediening, via een lokale werkschakelaar, aanwezig. Hiernaast is aansturing van proces gerelateerde groepen, volgens een gedefinieerd programma mogelijk. Een volledig automatische besturing van de gehele installatie is niet voorzien. Dit betekent dat de installatie groepsgewijs, door het besturingssysteem vanuit de CCR opgestart, bedreven en gestopt kan worden. Bediening- en bewakingssystemen in de CCR De bediening- en bewakingsystemen zijn in staat de volgende taken te beheersen:  alle bedrijfstoestanden, alarm- en storingsmeldingen zijn op het beeldscherm zichtbaar;  alle alarm- en storingsmeldingen worden met een printer vastgelegd;  proces beeldvisualisatie en het weergeven van de actuele processituatie;  weergave van de actuele softwarestatus aan de operator;  bedienmogelijkheid van alle procesapparatuur enkelvoudig of op groepenniveau;  visualisatie van groepssturingen;  trendvolging van vrij programmeerbare procescomponenten;  kenmerken van installatiedelen door KKS;  het aanleveren van informatie aan een managementsysteem. Het systeem verzorgt de complete databewerking, signaalfuncties, sturing en bewaking van de installatie. Alle beveiligingschakelingen van installaties, zoals brandersturingen, ketelbeveiligingketens et cetera, die bij storingen n i e tmo g e nu i t v a l l e n , wo r d e ni ne e n‘ Fa i lSa f ePLC’ -configuratie opgebouwd. 4.4.11.4 Calamiteiten en storingen Zie tabel volgende pagina


juni 2007

Pagina 19 van 34

Tabel4.3 . Storingen/calamiteiten en beheersmaatregelen Storing (Bunker)brand

Gevolgen / consequenties Rookontwikkeling en ongecontroleerde emissies naar de lucht

Stroomstoring

Uitval van de technische installaties

Uitval turbine WKC

Geen afname van stoom en overdruk in de ketel

Springtij

Overstromen van het terrein en laaggelegen delen van de fabriek.

Lekkende olietanks

Olieverontreiniging bodem

Leidingbreuk stoomleiding

Ongecontroleerde afblaas van hete stoom

Le k k a g eo p s l a g s i l o ’ s natriumbicarbonaat, aktief kool, RGR-residu of vliegas

Hulpstoffen, RGR-residu of vliegas over de vloer van het RGR-gebouw

Lekkage NH4OH tanks

Ontsnappen van NH4OH naar de omgeving, Evacuatie van gebouw


Acties De gehele installatie zal worden voorzien van een door de brandweer goedgekeurd brandblus- en brandmeldsysteem. Een bijzonderheid van deze installatie is het risico op bunkerbrand. In een dergelijk geval zal de rook middels primaire luchtafzuiging voor het verbrandingsproces naar de ketel worden afgevoerd. Bij uitzonderlijke rookontwikkeling , die niet meer door de afzuiging af te voeren is, wordt de rook middels rookluiken in het dak afgevoerd. De bunkerbrand wordt middels een brandblussysteem geblust, smeulresten worden door de kranen direct in de ketel afgevoerd. Bluswater wordt in de bunker opgevangen en tezamen met de smeulresten verbrand Bij uitval van de installaties a.g.v. een stroomstoring zal een nood-dieselaggregaat de vitale functies ondersteunen, de installatie gaat in nood bedrijf en wordt naar een veilige modus gebracht, hiervoor zijn fail safe PLC systemen voorzien. De afvoer van de rookgassen wordt gegarandeerd middels een kleine “ t r u d e l ” mo t o ro pd ez u i gt r e kv e n t i l a t o r Indien de turbine tript, zal het surplus aan stoom wat a.g.v. hiervan ontstaat middels een hydraulisch werkend reduceer direct in de condensor geleid worden. Deze actie is dusdanig in snelheid dat hierdoor de ketel veiligheden niet worden geopend. De vitale installatie componenten staan niet op maaiveld hoogte, maar op de 7-meter vloer. Dit geldt eveneens voor de afvalbunker die ook op 7 meter boven het maaiveld is gesitueerd. Hierdoor wordt voorkomen dat de inhoud van de afvalbunker in het water komt en verontreiniging voorkomen. Zie tevens § 6.5.3.2 Tanks worden dubbelwandig uitgevoerd met een lekkage-indicator, overige tanks worden in bassins geplaatst met voldoende inhoud om overstromen van deze bassins te voorkomen Het ongecontroleerd afblazen is niet te voorkomen bij leidingbreuk, door middel van een vloer/plaat op de leidingbrug (over de gehele lengte) wordt het effect van de afblaas naar de omgeving beperkt. De REC wordt ingeval van een leidingbreuk afgestookt. Uitgangspunt is aanleg en gebruik onder toezicht staan van het Stoomwezen. Afwijkingen in de kwalitatieve status van de leiding – blijkens periodieke inspectie- worden direct, middels een corrigerende actie, gecompenseerd Lekkages worden voorkomen door middel van adequaat onderhoud en het regelmatig kwalitatief inspecteren van het gehele systeem tijdens rondes en jaarlijkse inspectie stops. Verontreinigingen worden direct verwijderd en de oorzaak weggenomen. Hiervoor is een separaat stofzuigsysteem voorzien en is de vloer monolith gedekt, wat een eenvoudige reiniging mogelijk maakt. De gebruikte hulpstoffen zijn alle nietgevaarlijk en ook in combinatie met elkaar worden geen gevaarlijke reactieproducten gevormd. Opslagvolume dusdanig gekozen dat altijd een lege tank ter beschikking is om inhoud van lekkende tank in over te pompen. Opstellen van tanks in bassin. Bassins zijn af te dekken met schuim om verdamping naar omgeving te voorkomen. Calamiteiten bij het lossen van de ammonia worden beperkt door een separate los locatie en bedieningsruimte. Lekkages worden voorkomen door het periodiek keuren van de slangen. Mocht onverhoeds lekkage optreden dan wordt het gemorste NH4OH opgevangen in een lekbak, uitdampen wordt middels schuimdekens voorkomen.

juni 2007

Pagina 20 van 34

4.4.11.5 Veiligheidsbeheerssysteem / Bedrijfsnoodplan Algemeen Voor de hele inrichting zal een veiligheidsbeheerssysteem (VBS) worden opgesteld. In het VBS komen onder andere de volgende onderwerpen aan de orde:  Risicobeheersing en inschatting  Werkvergunningsysteem  Procedures  Training  Management van veranderingen  Betrouwbaarheid van VGWM (Veiligheid, Gezondheid, Welzijn & Milieu) kritische systemen  Diensten van derden (werken met aannemers/contractors)  Inspectie en onderhoud  Informatie en documentatie  Veiligheid en gezondheid van personeel  Ontwerp en constructie van installaties  Incidentrapportage, -analyse en follow-up  Voorbereiding op incidenten/hinder naar buiten. Voor wat onvoorziene gebeurtenissen betreft, bijvoorbeeld een bedrijfsstoring, wordt in het VBS vastgelegd hoe wordt gehandeld om bij onvoorziene omstandigheden: verwarring te voorkomen; tot een zo efficiënt mogelijke afhandeling te komen; de gevolgen van de calamiteit zoveel mogelijk trachten te voorkomen c.q. tot een minimum te beperken; een goede verzorging van eventuele gewonden te verzekeren; verdere ongevallen/schade te voorkomen. Brand De inrichting beschikt over een blussysteem (zie 4.4.10.1).

4.4.11.6 Uitbedrijfname en sloop installatie De technische levensduur van de REC is naar verwachting 25 jaar. Uitgaande van het opstartjaar 2010 wordt verwacht dat de installatie minstens tot 2035 in bedrijf zal zijn. Na de laatste stopprocedure zal de installatie worden ontmanteld en gesloopt. Op dit moment is nog niet te zeggen hoe een en ander verder zal verlopen, omdat dit uiteraard afhankelijk zal zijn van de toekomstige plannen van Omrin of zijn rechtsopvolger(s).


juni 2007

Pagina 21 van 34

4.4.12 Grond- en hulpstoffen De meest belangrijke benodigde verbruiksmiddelen van de REC-installatie zijn per jaar: Tabel 4.4-

Hulpstoffen

Hulpstof

verbruik (per jaar) 3

Natriumhydroxide-oplossing (24%)

400 m

Additieven RGR (kalk en cokes)

2.650 ton

Ammonia-oplossing (24%)

1.900 m3 96.000 m 3

Water

3

Lichte stookolie

150 m

opslag t a n k s , s i l o ’ se . d . c o n f o r mPGS3 0e . d . ;v u l l i n gn a a r behoefte 1 * 60 m3 ; ca. 3 * vulling /week Uit leidingnet 2 x 100 m3 tank met KIWA certificaat

Ammonia wordt aangevoerd in de vorm van een 24% ammonia-oplossing. Gezien het jaarverbruik is beperkte opslagcapaciteit voldoende. Opslag zal voldoen aan de nieuwe richtlijn PGS-12, Ammoniak (voorheen CPR 13-1, Ammonia, opslag en verlading).

4.4.13 Massa-, energie- en waterbalansen Gebaseerd op bovenstaande uitgangspunten zijn hieronder de balansen weergegeven met de belangrijkste processtromen waarop het ontwerp van de installaties is gebaseerd. 4.4.13.1 Massabalans 3

96000 m Water 3

400 m Natriumhydroxide-oplossing 3

230.000 ton Afval- en reststoffen

1900 m Ammoniakoplossing

150 ton Aktief kool 2500 ton Kalk

Rooster/ketel

Rookgasreiniging

37.500 ton Bodemas

Figuur 4.10

-

2500 ton Vliegas

Gereinigde rookgassen

6000 ton RGR-residu

Massabalans REC


juni 2007

Pagina 22 van 34

4.4.13.2 Energiebalans Bodemas (1,9 MW)

Retourcondensaat (11,5 MW) Rooster/ketel 103 MW

Afvalstoffen 228.000 ton/jaar

semi droog RGR ECO2

Figuur 4.11

-

Turbine/generator Hogedruk stoom 400 ˚ C/40 bar (100 MW)

Levering stoom/warmte (79 MW)

Elektriciteit (9,5 MW) Natte rookgassen 205.000 Nm 3/u, 60˚ C (9,5 MW)

Energiebalans REC

4.4.13.3 Waterbalans De voorgenomen activiteit gaat uit van een natte rookgasreiniging, waarbij het gebruikte proceswater zal worden ingedampt en geen procesafvalwater zal behoeven te worden geloosd. Daarnaast wordt in de ontslakker van de installatie voor het blussen van de slakken (bodemas) water verbruikt6. Dit water is hoofdzakelijk afkomstig van de dakvlakken en de verharde terreingedeelten. In de omstandigheid dat te weinig hemelwater voorradig is, zal gebruikt worden gemaakt van de bestaande oppervlaktewatervoorziening op het industrieterrein. Een en ander is in het onderstaande blokschema weergegeven7.

3

minimaal 95.000 m /jaar

Oppervlaktewater

12.250 m dakvlak

3

8.000 m /jaar

2

3

21.000 m /jaar

2

32.500 m verhard oppervlak

Schoon water buffer

Bluswatervoorzieningen 3 en RGR 92.000 m /jaar

'Verdacht' water buffer

cp

Overstort naar riool bij stilstand

o/w/s

tankplaats

3

32.000 m /jaar Ontslakker (afkoelen bodemas) (noot: o/w/s/ = olie-waterslibafscheider. cp = controleput)

Figuur 4.12

6 7

-

Waterbalans REC

dit water verlaat de inrichting met de gebluste bodemas (per as) dan wel via verdamping. opgemerkt wordt dat de geschetste balans niet sluitend is tengevolge van het verlies aan water dat via de rookgassen optreedt


juni 2007

Pagina 23 van 34

§ 4.5

Emissies en emissiebeperkende maatregelen

In de volgende tabel zijn de milieuaspecten van de REC per compartiment beschreven. Zie onderstaande tabel voor nadere toelichting en verwijzing. Tabel4.5 . Milieuaspecten REC Milieu– aspect

Verwijzing

Lucht Emissies via de rookgassen (schoorsteen) Opslaghal (geur / diffuse stofemissies) Minimalisatie emissie van opslag/verlading vliegassen

§ 4.5.1.1. § 4.5.1.2. § 4.5.1.3.

Geluid Extra geluidbronnen

. § 4.5.2.

Bodem en grondwater Beschrijving maatregelen om bodemverontreiniging te voorkomen

§ 4.5.3

Water Inname water voor RGR Uitsluitend lozing relatief schone afvalwaterstromen op riolering, niet op oppervlaktewater

§ 4.5.4.

Energie Levering stoom aan WKC

§ 4.5.5.

Veiligheid Ri s i c o ’ se np r e v e n t i e v ema a t r e g e l e n

§ 4.5.6

Grondstoffen / Hulpstoffen Vooral voor RGR

§ 4.4.12

Rest- en afvalstoffen Bodem- en ketelas Vliegas en RGR-residu

§ 4.5.7

Verkeer en vervoer Aanvoer afvalstoffen over de weg en het water Afvoer reststoffen over de weg en het water

§ 4.5.8

In hiernavolgende wordt een eerste beschrijving van de verwachte emissies en van de daarmee samenhangende milieugevolgen.


juni 2007

Pagina 24 van 34

4.5.1

Lucht

4.5.1.1 Emissies van chemische componenten De REC zal leiden tot schoorsteenemissies, die door toepassing van BBT c.q. een uitgebreid systeem van rookgasreiniging (RGR) zoveel mogelijk zullen worden beperkt. In onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de aangehouden grenswaarden ten aanzien van de schoorsteenemissies. Tabel 4.6–Overzicht daggemiddelde schoorsteenemissies REC (in mg/Nm3 bij 11 % O2) Component

Verwachtings -waarde

Maximum / Garantie-waarde

BVA-eis

(opgave leverancier) Fijn stof (PM10) 3 <5 <5 NOx 2) 70 < 70 < 70 CO 30 < 30 < 50 SO2 10 < 50 < 50 HCl 2 < 10 < 10 HF 0,2 <1 <1 Cd en Tl 0,002 1 < 0,05 < 0,05 Hg 0,01 < 0,05 < 0,05 Som zware metalen 0,1 < 0,5 < 0,5 Dioxinen en furanen (ng 0,02 < 0,1 < 0,1 TEQ/Nm3) NH3 3 < 20 1) me d eg e b a s e e r do pme e t wa a r d e nb i j3AVI ’ s( 0,001 mg/m3 , < 0,002 mg/m3 resp. 0,017 µg/m3) 2) maandgemiddelde overeenkomstig Bva

De genoemde emissiewaarden zijn gebaseerd op de voorgestelde configuratie van de RGR8. Overigens zijn bedoelde daggemiddelde verwachtingswaarden (tevens) gehanteerd als maximale jaargemiddelde emissieconcentraties, aan de hand waarvan de gevolgen voor het milieu (optredende immissieconcentraties) in hoofdstuk 6 zijn afgeleid. Voor een nadere uitwerking wordt verwezen naar bijlage 4.4. 4.5.1.2 Geur De afvalbunker is gesitueerd in een gesloten overslaghal, waarin een aantal ventilatieroosters in de gevel zal worden geplaatst en waarin de grote overheaddeur zal openstaan in de periode dat er aanvoer is (dagperiode). Het oppervlak van de bunker in de overslaghal is 16,5 x 40 meter = 660 m2. De gemiddelde geurconcentratie van de lucht boven het afval in de bunker is 3000 ge/m3 (gemeten door W+B in november 2006 op Ecopark De Wierde). In de normale bedrijfstoestand (8000 uur) wordt de lucht in de hal afgezogen om te worden benut als verbrandingslucht, hierdoor wordt voorkomen dat de geur van het afval naar buiten wordt geëmitteerd. Bij stilstand van de installatie (760 uur) is er sprake van een stationaire situatie, waarbij middels natuurlijke trek via de roosters en deuren enige geuremissie kan ontstaan. Uitgaande van een verversingsdebiet van 66.000 Nm3/uur en een geurbelasting van 3.000 g.e./Nm3, bedraagt de geuremissie gedurende bovenvermelde periode dan 198 * 106 g.e./uur. Overigens is hier sprake van een overschatting: bij een geplande stilstand zal de bunker immers eerst – voor zover mogelijk- worden leeggedraaid. Uit de schoorsteen zal met de gereinigde afgassen een zekere geuremissie vrijkomen. Elders is bij een verbrandingsinstallatie voor hoogcalorisch afval (EHA) een waarde van 4.608 ge/m3 aangehouden (ECD, 2003). De totale geuremissie bedraagt bij een rookgasdebiet van 215.000 Nm3/uur daarmee 990 * 106 ge/uur. Hiermee is waarschijnlijk sprake van een worst case-benadering c.q. van een sterke overschatting: voor een vergelijkbare installatie (de 3e lijn van AVI-Twence) wordt gesproken over 72 tot 160 miljoen g.e./uur. Ook bij de slakkenbunker is sprake van een zekere emissie: overeenkomstig het MER van Twence (zie hierboven) wordt voor de slakkenopslag bij de REC een waarde van 40 miljoen ge/uur aangehouden. 8

e nd e‘ g e mi d d e l d e ’ we r k i n gd a a r v a nb i je e n‘ g e mi d d e l d e ’ i n p u tc . q . s a me n s t e l l i n gv a nh e tt ev e r b r a n d e na f v a l . De maximum-waarde is gebaseerd op de minimaal gegarandeerde waarden door de leverancier van de RGR bij een worstcase samenstelling van het afvalpakket i.c. de ontwerp-specificaties van de REC.


juni 2007

Pagina 25 van 34

4.5.1.3 Diffuse emissies van stof Naast de emissie van fijn stof (PM10) uit de schoorsteen kan bij de opslag en verlading van de bodemas diffuse emissies van stof ontstaan. Deze stofemissies zullen worden voorkomen door de bodemas in vakken op te slaan en zo nodig te bevochtigen, voordat de bodemas wordt verladen. 4.5.1.4 Emissies tijdens afwijkende bedrijfsomstandigheden In tabel 4.3 worden de mogelijke afwijkende bedrijfsomstandigheden benoemd en worden de beheersmaatregelen toegelicht. Uit deze tabel blijkt dat in geval storingen of calamiteiten er ongecontroleerde luchtemissies ten gevolge van (bunker)brand kunnen ontstaan. De (RGR-)installatie is niet uitgerust met een z.g. by-pass, waardoor geen ongecontroleerde luchtemissies van ongereinigde rookgassen kunnen vrijkomen. Verder kunnen in het gebouw beperkte emissies van hulpstoffen en residuen voorkomen, die echter eenvoudig kunnen worden opgeruimd. Deze hulpstoffen en residuen vormen met elkaar geen gevaarlijke reactieproducten, waardoor geen emissies naar de lucht zullen ontstaan. Emissies naar het water en/of de bodem zijn op basis van de te treffen maatregelen zeer onwaarschijnlijk

4.5.2

Geluid

Met de nieuwe installatie zal ook een aantal nieuwe, additionele geluidbronnen samenhangen. Door de toepassing van BBT wordt verwacht dat de geluiduitstraling naar de omgeving echter relatief beperkt zal zijn. Zo is het gebouw opgebouwd uit een betonnen fundatie en vloer met daarboven een stalen constructie en een geïsoleerde dubbele aluminiumbeplating. Als belangrijkste stationaire/vaste bronnen worden aangemerkt: Geluidsbronnen

Geluidsemissie

Ontvangsthal Ketel en RGR-gebouw Stoomafblaas Verladen van containers Stoomleiding Schoorsteen

80 dB(A), uitstraling 80 dB(A), binnengeluid 85 dB(A), incl. omkasting 108,2 dB(A) zie geluidsrapport 90 dB(A)

Daarnaast zal ook met het transport en de handling van afvalstoffen op het terrein een zekere geluidsemissie samenhangen. Geluidsbronnen Vrachtwagens (15 km/u) Bestelauto/ Personenauto (30 km/u) Shovel Mobiele kraan Reachstacker

4.5.3

Geluidsemissie 102,1 dB(A) 94,9 dB(A) 95,8 dB(A) 101,2 dB(A) 101,2 dB(A)

Bodem en grondwater

Gelet op het gewicht van c.q. de statische belasting door REC in relatie tot de plaatselijke bodemopbouw, zullen tijdens de bouwfase (in beperkte mate) heiwerkzaamheden moeten worden verricht. De installatie wordt met de vereiste bodembeschermende voorzieningen uitgerust, conform Nationale Richtlijn Bodembeschermende voorzieningen (NRB), categorie A, waardoor sprake is van een verwaarloosbaar risico op verontreiniging van bodem en grondwater. Voor de bouw zal in ieder geval een nul-situatieonderzoek worden verricht.


juni 2007

Pagina 26 van 34

4.5.4

Oppervlaktewater

Voor de ketel en reiniging van de rookgassen in de RGR (quench) zal water als hulpstof worden gebruikt. Het totale verbruik bedraagt ca. 10 m3/uur. Door de toepassing van een sproeidroger voor de bleed van de natte wasser is feitelijk sprake van ee n‘ d r o g e ’ t e c h n i e k , wa a r b i jg e e ns t e r kv e r o n t r e i n i g db e d r i j f s a f v a l wa t e ro n t s t a a te n / o fb e h o e f t te worden geloosd. Het gehele terrein en de bedrijfsriolering worden aangesloten op een schoon waterbuffer (1500 m3) resp. een bedrijfswaterbuffer (1500 m3). Dit bedrijfswater wordt gebruikt als bluswater voor de slakken (bodemas). Hierdoor wordt dit potentieel verontreinigde water ingedampt en hoeft niet te worden geloosd. De afvalwaterlozing blijft daarmee beperkt tot overtollig (mogelijk) verontreinigd terreinwater alsmede sanitair afvalwater, op de gemeentelijke riolering. Afgezien van een olie-waterslibafscheider (voor het hemelwater van de tankplaats) zijn geen zuiveringstechnische voorzieningen voorzien.

4.5.5

Energie

De stoom die in de ketel wordt opgewekt (103MW), zal geleverd worden aan de bestaande turbine van WKC waar een omzetting plaatsvindt naar elektriciteit en waarvan de gereduceerde de stoom afgenomen wordt door Frisia Zout. Tabel 4.7. Energiegegevens REC Invoer afvalstoffen -/- via bodemas -/- via schoorsteen -/- eigen verbruik

vermogen (in MWth) 103 -2 -9,5

vermogen (in MWe)

Totaal (in MW)

-3,6 88

Het energierendement van de REC komt daarmee op 86%. Ingeval (onverhoopt) in de toekomst geen afname van de stoom vanaf WKC door Frisia meer zou plaatsvinden bedraagt de bruto-E-productie bij WKC (na ombouw) dan 26,6 MW. De netto E-productie bedraagt dan 23 MWe, waarmee het energetisch rendement van de REC/WKC dan 22,3% bedraagt. Zoals aangegeven bedraagt het eigen verbruik van de REC ca. 3,6 MWhe. De grootste verbruikers zijn:  rooster en ketel: 1.200 kWh  RGR: 1.250 kWh  Kranen: 200 kWh  Shredder: 80 kWh  Gebouwgebonden installaties: 900 kWh

4.5.6

Externe veiligheid

Voor de REC zal – indien van toepassing- worden gekozen voor explosieveilige apparatuur en relatief veilige hulpstoffen zoals ammonia-oplossing (i.p.v. ammoniak). Daarnaast zullen specifieke gedragsregels of organisatorische aanpassingen worden doorgevoerd en zullen voldoende blusmiddelen of – installaties worden geplaatst, die jaarlijks zullen worden gekeurd conform wettelijke voorschriften. In het kader van de detailengineering zal een nadere risico-analyse en daarmee samenhangend pakket aan preventieve, preparatieve en mitigerende maatregelen worden uitgewerkt. Gezien de aard van de te be-/verwerken afvalstoffen en hulpstoffen en voornoemde, preventieve en mitigerende ma a t r e g e l e nwo r d e ng e e ns p e c i f i e k er i s i c o ’ so ph e tg e b i e dv a ne x t e r n ev e i l i g h e i dv e r wa c h t .


juni 2007

Pagina 27 van 34

4.5.7

Eind- en restproducten

Ten gevolge van de REC-installatie zal 37.500 t/j bodemas9 ontstaan. Gelet op de samenstelling van de ingaande brandstof wordt verwacht dat sprake is van een relatief schone stroom die zonder meer kan worden hergebruikt. De bodemas zal elders (buiten de inrichting) worden opgewerkt tot een bouwstof niet-zijnde grond, die in werken nuttig kan worden toegepast. Daarnaast zal ca. 2.500 t/j E-vliegas vrijkomen, die naar verwachting ook naar de bouw en/of civiele industrie afgezet zal kunnen worden (bijv. de productie van asfalt). Het residu van de RGR (ca. 3.500 ton/jaar) zal als (gevaarlijk) afval moeten worden afgevoerd voor definitieve verwijdering.

4.5.8

Verkeer

Mede gelet op de 'eigen' afvalstoffen wordt nagestreefd dat ca. 50% van de aanvoer over water c.q. schip zal kunnen gaan plaatsvinden. Hiertoe zal een eigen kade worden aangelegd. Benadrukt wordt dat scheepvaart ingevolge de REC niet buitengaats zal plaatsvinden doch uitsluitend via binnenwater (aanvoer vanaf Heerenveen via Van Harinxmakanaal en aansluitend via de Tsjerk Hiddessluizen naar de havenkom richting Industriehaven). Berekend is dat met de aanvoer van 228 kton/jaar aan afvalstoffen in totaal afgerond 4.200 vrachtwagens, 1900 inzamelvoertuigen en 228 schepen samenhangen. Inclusief hulpstoffen is sprake van afgerond 25 (vracht)wagens/ dag en 4 schepen per week. Met de afvoer van producten en reststoffen hangen daarnaast ca. 6 vrachten per as per dag samen. Ingeval van grootschalige afvoer over water is – in plaats daarvan- sprake van maximaal 2 schepen.

4.5.9

Landschappelijke inpasbaarheid en verlichting

De REC zal worden opgericht op een bestaand industrieterrein, dat direct grenst aan een speciale beschermingszone c.q. de Waddenzee. Ook om die reden is de landschappelijke inpasbaarheid (van gebouwen en hoge objecten, zoals de schoorsteen) nader beoordeeld en ervoor gekozen een met de directe omgeving vergelijkbare hoogte aan te houden en de schoorsteen te plaatsen in lijn met de bestaande windmolens langs de Lange Lijnbaan. In bijlage 4.3 is e.e.a. geschetst; hieruit blijkt dat de REC geen/nauwelijks tot horizonvervuiling zal leiden. Uitsluitend voor het personeel zal rond het bedrijfsgebouw / langs de transportroutes voor het vrachtverkeer (met name oost- en zuidzijde) verlichting ter oriëntatie worden geplaatst, waarschijnlijk aan de gebouwen zelf. Uitgaande van een hoogte van 4 meter straalt de verlichting dus niet over de zeedijk (5 meter) heen. Richting de Waddenzee is de schoorsteen zichtbaar (voorzien van toplicht) en de blinde gevel van het RGR-gebouw. Alle werkzaamheden vinden binnen plaats, dus ook de CCR. Hoewel nog geen verlichtingsplan beschikbaar is, zal geen fel, wit licht maar waarschijnlijk 'geel' natriumlicht worden gebruikt, overeenkomstig de bedrijfslocatie van Omrin in Heerenveen.

9

Uitgaande van een asrest van 13% van het ingaande materiaal. Deze hoeveelheid is inclusief 3% grof materiaal (c.q. ca. 1.000 ton/jaar), dat via de stangenzeef wordt verwijderd. Deze stroom wordt apart afgevoerd.


juni 2007

Pagina 28 van 34

4.5.10 Milieu-aspecten tijdens de bouw De mogelijke directe milieu-effecten van de bouw van de REC (tijdsduur circa 1,5-2 jaar) zijn als volgt onder te verdelen. Onttrekking van grondwater Tijdens de bouw van de verschillende funderingen van gebouwen en installaties moet grondwater worden onttrokken (bronnering) en geloosd. Verwacht wordt dat deze onttrekking minder dan 50.000 m3 bedraagt en korter duurt dan 6 maanden. Geluidsproductie De geluidsemissies tijdens de bouw (ten gevolge van heien en montage) zullen vergelijkbaar zijn aan die bij de bouw van kleine industriële bedrijven. Hoewel nog geen palenplan beschikbaar is, wordt een aantal van 2000 palen (diepte 15 meter) verwacht. Totale periode voor heien geraamd op 6 weken (van maandag t/m vrijdag, uitsluitend in de dagperiode). Gestreefd wordt naar het bouwrijp maken van het terrein in het eerste kwartaal van 2008, dus buiten/voor aan het broedseizoen. Tijdens het zogenaamde uitblazen van de ketel kan de geluidsproductie tijdelijk hoger zijn dan tijdens normaal bedrijf. Energieverbruik Tijdens de bouw wordt energie verbruikt door het bouwverkeer en -apparatuur alsmede het proefdraaien van de diverse installatieonderdelen. Dit verbruik is gering en (veel) lager dat het verbruik tijdens normaal bedrijf.

4.5.11 Positieve milieu-aspecten De belangrijkste positieve milieuaspecten kunnen worden onderverdeeld in: 1. Minder storten van brandbaar afval in Nederland; Op dit moment is in Nederland een tekort aan verwerkingscapaciteit voor brandbaar afval van meer dan 2 miljoen ton (bron: SenterNovem). Dit initiatief is goed voor een reductie van ca. 10% aan nu nog te storten brandbaar afval in Nederland. 2. Het vermijden van het verbruik aan fossiele brandstoffen; De bestaande WKC wordt nu gestookt op aardgas (fossiele brandstof, dus bijdrage aan broeikaseffect) en heeft een maximaal jaarverbruik van 75 miljoen Nm3/jaar. Door de levering van met afval en reststoffen geproduceerde stoom wordt het aardgasverbruik met ca. 90% gereduceerd. 3. Bijdrage aan lagere CO2-emissie in Nederland; Met de verbranding van aardgas wordt CO2 geëmitteerd naar de lucht. Op basis van het huidige allocatieplan op grond van het Kyoto-protocol heeft de WKC 154.000 ton aan CO2-emissierechten. Bij een reductie van 90% op het aardgasverbruik wordt 140.000 ton minder CO2 van fossiele oorsprong geëmitteerd (brandbaar afval bestaat uit ca. 50% biomassa, dus ca. 70.000 ton daarvan is afkomstig van biomassa).


juni 2007

Pagina 29 van 34

§ 4.6

Varianten voor (onderdelen van) de voorgenomen activiteit

4.6.1

Varianten op de thermische verwerking

Aan andere thermische conversietechnieken zoals pyrolyse en vergassing is reeds aandacht besteed in hoofdstuk 2. Aldaar is ook nader ingegaan op wervelbedverbranding. Zoals aangegeven komt geen van deze (3) alternatieven voor Omrin voor verdere uitwerking in aanmerking.

4.6.2

Varianten voor rookgasreiniging

4.6.2.1 Inleiding Door middel van een goede rookgasreiniging wordt voorkomen dat emissies naar de lucht plaatsvinden. Een rookgasreiniging, zoals die bijvoorbeeld bij afvalverbrandingsinstallaties wordt toegepast, bestaat achtereenvolgens uit de volgende onderdelen:  naverbranding van de rookgassen,  stoffiltratie, veelal een elektrostatisch filter of multi-cyclonen,  katalytische of niet-katalytische NOx verwijdering,  zure wasser, waarin voornamelijk ammoniak wordt afgescheiden,  basische wasser, waarin zure componenten worden afgescheiden,  aanvullende maatregelen voor het verwijderen van dioxines, zoals een actief-koolfilter,  afvalwaterbehandelingsinstallatie voor reiniging van de bleed van de wassers, voorafgaande aan lozing. De rookgasreiniging van de REC komt nagenoeg overeen met die van een AVI. De verschillen tussen de rookgasreiniging van een AVI en die van de REC zijn de volgende:  er wordt geen zure wasser toegepast. Het gehalte aan stoffen dat in een zure wasser wordt afgescheiden (in hoofdzaak ammoniak, amines, esters en ethyleenoxide) is zo laag of afwezig, dat een zure wasser voor de REC geen toegevoegde waarde heeft;  de bleed van de alkalische wasser wordt gesproeidroogd tot een vast eindproduct en behoeft daarmee niet te worden geloosd. Daarmee gaat de voorgenomen activiteit verder dan BBT voorschrijft.


juni 2007

Pagina 30 van 34

4.6.2.2 Variant RGR: droog (MMA 1) De laatste jaren wordt meer en meer overgegaan op de toepassing van een droog systeem om de zure componenten uit de rookgassen te verwijderen. De ontwikkeling van deze technieken is zodanig dat veel nieuwe installaties worden uitgerust met een droog systeem. Voor zover bekend zijn alle biomassacentrales die de laatste jaren in Duitsland zijn gebouwd uitgerust met een droog systeem. Hiermee kan zonder problemen aan de Europese richtlijnen worden voldaan. Oo kd en i e u ws t eu i t b r e i d i n g e nv a nd ea f v a l v e r b r a n d i n g s i n s t a l l a t i e s( AVI ’ s )i n Nederland worden met een droge RGR uitgevoerd (derde lijn Twence, installatie BKB in Delfzijl) Bij een droog systeem wordt een absorbens . in de rookgassen geblazen, met de rookgassen gemengd en vervolgens afgescheiden op een doekfilter. Kortweg komt het erop neer dat de wasser (en daarmee samenhangende sproeidroger) uit de voorgenomen configuratie wordt geschrapt en daarvoor in de plaats een droge reactor wordt geplaatst.

Figuur 4.13-

Schematische weergave droge RGR (bron: Emis.vito/LUSS)

Toepassen van een droog systeem heeft zowel voor- als nadelen. Voordelen van een droog systeem ten opzichte van een natte wasser zijn:  het systeem is eenvoudiger en compacter;  de investeringskosten zijn iets lager;  er ontstaat geen afvalwater. Ingeval van de REC kan dan ook de sproeidroger worden vermeden;  het ontbreken van een pluim op de schoorsteen is vanuit landschappelijk oogpunt beter;  het systeem is zeer robuust en heeft veel minder processtoringen en afwijkende procescondities tot gevolg;  het RGR-residu kan worden gerecycled (terugwinning natriumbicarbonaat). Nadelen van een droog systeem zijn:  de verwijdering van de zure componenten (zoals HF, HCl) en van NH3 is minder, vergeleken met een natte wasser: Tabel 4.8–Overzicht verwachtingswaarden bij een droge RGR (in mg/Nm3 bij 11 % O2) Component

Verwachtings-waarde semi-droog (VA) 1 droog 25 10 8 2 0,8 0,2

SO2 HCl HF 1



BVA-eis < 50 < 10 <1

zie tabel 4.6

het verbruik van chemicaliën (absorbens) is lager (ca. 50%).


juni 2007

Pagina 31 van 34

4.6.2.3 Variant RGR: SCR in plaats van SNCR (MMA 2) Gelet op de nadruk die thans – gezien de huidige luchtkwaliteit in Nederland- vanuit het Besluit Luchtkwaliteit op met name stof en NOx wordt gelegd, is in het MER onderzocht of met andere technieken wellicht (nog) lagere emissieconcentraties zullen worden bereikt. In eerste instantie wordt hierbij mate name gedacht aan toepassing van SCR in plaats van SNCR. Bij het SCR-proces ( Selective Catalytic Reduction ) wordt NOx onder toevoeging van NH3 of ureum gereduceerd tot N2 en H2O in aanwezigheid van een katalysator volgens onderstaand reactieschema: 4NO + 4NH3 + O2 4 N2 + 6H2O 2NO2 + 4NH3 + O2  3N2 + 6H2O

Figuur 4.14-

Schematische weergave katalytische DeNOx (bron: Emis.vito/LUSS)

De optimale procestemperatuur ligt in het gebied 180 - 500 °C, afhankelijk van de katalysator. Als katalysator worden veelal oxiden van vanadium, wolfraam, molybdeen of andere metalen gebruikt, met titaandioxide als dragermateriaal. Het afscheidingsrendement van een selectieve katalytische reductie (SCR) van stikstofoxiden is veelal (iets) hoger dan die van een niet-katalytische reductie. Voor het voorliggend MER is uitgegaan van een restemissie van 60 mg/Nm3 als jaargemiddelde. Bovendien kan door de kleinere overmaat aan NH3 die moet worden gedoseerd een lagere restemissie aan NH3 worden bereikt (< 5 mg/Nm3). Bijkomend voordeel is dat organische restverontreinigingen, voor zover nog aanwezig in de gasfase (zoals aromaten en dioxines), worden afgebroken (zie p a r a g r a a f4 . 4 . 5 . 3 . i nd eBREF‘ afvalverbranding’ ) . 4.6.2.4 Variant RGR: schoorsteenverhoging (MMA 3) Zoals aangegeven bedraagt de voorgenomen schoorsteenhoogte 55 meter; dit is 11 meter hoger dan de maximale hoogte die op grond van het vigerende bestemmingsplan nog kan worden gerealiseerd. Door verhoging van de schoorsteen wordt veelal een betere opmenging in de atmosfeer gerealiseerd waardoor op leefniveau lagere immissieconcentraties optreden. Een verhoging tot 70 meter lijkt redelijkerwijs technisch mogelijk. Een lagere schoorsteenhoogte (44 meter) is echter landschappelijk beter inpasbaar en vormt tevens geen belemmering in het kader van het bestemmingsplan.


juni 2007

Pagina 32 van 34

4.6.3

Overige preventieve en mitigerende maatregelen

4.6.3.1 Geluid Ten aanzien van aanvullende geluidbeperkende maatregelen (MMA 4) voor de REC is het effect van de volgende maatregelen bepaald. A. plaatsing van dempers op ventilatoren met een generieke reductie van 10 dB; B. het isoleren van het rookgaskanaal in combinatie met het omkasten van de stangenzeef, reductie eveneens 10 dB; C. verplaatsen van de losactiviteiten van één van de schepen van de nacht- naar de dagperiode D. Het verhogen van de isolatiewaarde van de gebouwomhulling met 5 dB. Het nemen van maatregelen aan de mobiele bronnen stuit op organisatorische en praktische bezwaren en wordt derhalve verder niet meegenomen. 4.6.3.2 Energie Hogere stoomparameters of herverhitting stoom (MMA 5) Mede gezien het energiebeleid in Nederland (zie hoofdstuk 2) is het gewenst dat met de REC een zo hoog mogelijk energetisch rendement wordt bereikt. De voorgenomen activiteit beoogt een zo hoog mogelijk energetisch rendement te realiseren, met als voorwaarde een voldoend hoge bedrijfszekerheid. Het rendement van de installatie is direct gekoppeld aan de toegepaste stoomtemperatuur: hogere stoomtemperaturen (en -drukken) geven een hoger r e n d e me n tb i jd e z e l f d ei n p u t . Na d e e lv a nh o g es t o o mp a r a me t e r si se c h t e rd a td er i s i c o ’ so pp r o b l e me nme tc o r r o s i e en ketelvervuiling aanzienlijk toenemen. In dit verband is in het technisch ontwerp nog ruimte voor verhoging van stoomparameters waarbij wel dient te worden gelet op het gevaar van corrosie in ketel en andere installatieonderdelen. Zoals aangegeven worden de stoomparameters ingeval van de voorgenomen activiteit 400 °C en 40 bar. Door toepassing van een speciale legering (Inconel) in de ketel en een op aardgas gestookte externe oververhitter (afgekort OVO) kunnen de volgende waarden worden bereikt: T: 460 °C druk: 87 bar. De gekozen druk van 87 bar is gebaseerd op de optimale werking van de bestaande turbine, deze heeft een werkdruk van 85 bar. De oververhitte stoom heeft bij de uitlaat van de externe oververhitter een druk van 87 bar en een temperatuur van 460 °C. Ook deze variant is in het MER uitgewerkt (MMA5).


juni 2007

Pagina 33 van 34

§ 4.7

Alternatieven voor de voorgenomen activiteit

4.7.1

Algemeen

Conform hoofdstuk 7.4 van de Wet milieubeheer dient in het MER een beschrijving te worden gegeven van de voorgenomen activiteit alsmede van de milieu-effecten daarvan. Krachtens art. 7.10 lid b dienen daarnaast alternatieven voor de voorgenomen activiteit, die redelijkerwijs in beschouwing dienen te worden genomen, te worden uitgewerkt en moeten de milieu-effecten daarvan inzichtelijk worden gemaakt. In dit verband zullen in het MER de volgende alternatieven aan de orde worden gesteld:

4.7.2

Het nulalternatief

In het nulalternatief wordt geen additionele REC met een doorzet van 228 kton/jaar aan brandbaar restafval door Omrin in Harlingen gerealiseerd. In dat geval zal enerzijds behoefte (blijven) bestaan aan bestaande en/of in ontwikkeling zijnde verwerkingsmogelijkheden elders en anderzijds zal (door Frisia Zout) een blijvende vraag naar fossiele brandstoffen resteren. Aangezien de milieugevolgen van alternatieve afzetmogelijkheden voor de onderhavige afvalstoffen sterk worden bepaald door de wijze van uitvoering ter plaatse en locatiespecifieke omstandigheden, is een nadere kwantitatieve invulling niet goed mogelijk. Derhalve zal in het MER in het kader van het nul-alternatief uitsluitend aandacht besteed aan de milieukwaliteit in de directe omgeving. Deze wordt bepaald door de huidige activiteiten in het gebied alsmede de autonome ontwikkeling daarvan (zie hoofdstuk 5).

4.7.3

Meest milieuvriendelijk alternatief (keuze uit varianten)

Het meest milieuvriendelijk alternatief (MMA) bestaat uit een combinatie van het voornemen aangevuld met een of meerdere varianten voor onderdelen van het proces en de installatie, gericht op een optimale bescherming van het milieu. In hoofdstuk 4.6 zijn reeds de mogelijkheden benoemd die uiteindelijk in/als onderdeel van het MMA, in het MER zijn beschreven: Tabel 4.9. Omschrijving Meest milieuvriendelijk alternatief 1 2 3 4 5

omschrijving toepassing droog systeem voor RGR toepassing SCR i.p.v. SNCR effect schoorsteenhoogte toepassing geluidbeperkende maatregelen verhoging stoomparameters


motivatie geen pluim en hoge bedrijfszekerheid/robuust proces verlaging restemissie NOx verlaging immissieconcentraties resp. betere inpasbaarheid verlaging geluidsemissie hoger energetisch rendement; risico op hoge temperatuur-chloorcorrosie

juni 2007

Pagina 34 van 34

Bijlage 4.1 -

(vervallen)


juni 2007

Bijlage 4.2 -

Inrichtingstekening met voorlopige plant lay-out


juni 2007

Bijlage 4.3 -

Landschappelijke inpassing REC


juni 2007


juni 2007


juni 2007


juni 2007

Bijlage 4.4 -

Uitwerking emissie-cijfers

Voor de voorgenomen activiteit is in § 4.5.1.1. aangegeven welke emissiegrenswaarden voor de REC als uitgangspunt zijn gehanteerd. De gegeven grenswaarden komen overeen met de wettelijke eisen uit het Besluit verbranden afvalstoffen, met dien verstande dat voor CO – overeenkomstig de BREF Afvalverbranding- een lagere emissiegrenswaarde zal worden gehanteerd. Nadrukkelijk dient te worden vastgesteld dat hier sprake is van daggemiddelde grenswaarden: gedurende een periode van 24 uur mag de gemiddelde emissie niet hoger zijn dan die grenswaarde. Voor NOx wordt een maandgemiddelde gehanteerd. Teneinde een beoordeling te kunnen geven van de gevolgen van voor het milieu door de REC dient echter een inschatting te worden gemaakt van de jaargemiddelde emissieniveaus: veel milieukwaliteitsnormen hebben immers betrekking op een jaargemiddelde concentratie. In de Oplegnotitie die in relatie tot de BREF Afvalverbranding is opgesteld is het volgende opgemerkt: Er bestaat een fundamenteel verschil tussen een emissiegrenswaarde en het emissieniveau. Een emissieniveau geeft de emissieconcentraties aan die zijn gerealiseerd bij installaties waar BBT wordt toegepast. Het gaat hier om gemiddelde concentraties die zijn waargenomen onder normale bedrijfsvoeringcondities bij toepassing van BBT in verschillende (uiteenlopende) situaties. Een emissieniveau wordt daarom uitgedrukt in een bandbreedte In deze bandbreedte zijn perioden van starten, stoppen, onderhoud en calamiteiten niet inbegrepen. Bij het vaststellen van een emissiegrenswaarde worden perioden van starten, stoppen en calamiteiten buiten beschouwing gelaten. Er wordt wel rekening gehouden met:  de specifieke situatie (waar in de bandbreedte bevindt zich de betreffende toepassing ?), en;  de gangbare praktijk, waarbij onderhoud, kleine kortdurende storingen en de normaal optredende (kortdurende) schommelingen in de bedrijfsvoering licht verhoogde emissies kunnen veroorzaken. De emissiegrenswaarde geeft aan bij welke emissieconcentratie, geconcludeerd moet worden dat de installatie niet meer goed functioneert of niet goed wordt bedreven. De huidige emissie-eisen in het Bva (..) zijn in goede overeenstemming met de bovengrens van de bandbreedte van de emissieniveaus in de BREFWI. (..) Aangezien de REC nog niet is gerealiseerd kan geen gebruik worden gemaakt van ervaringscijfers. Derhalve zijn verwachtingswaarden voor jaargemiddelde emissies afgeleid, mede op basis van emissiegegevens elders. In onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de verwachtingswaarden voor de REC zowel bij semi-droge rookgasreiniging (voorgenomen activiteit; VA) als voor droge r o o k g a s r e i n i g i n g( MMA1 )e nz i j ne mi s s i e c i j f e r sv a na n d e r eAVI ’ se nv a ne e nt we e t a lbiomassaenergiecentrales (BEC) geschetst. Uit de tabel blijkt dat voor de REC de bovenrange is aangehouden van hetgeen elders is c.q. naar verwachting zal worden bereikt. Door met deze relatief hoge verwachtingswaarden de verspreidingsberekeningen en milieugevolgen (zie hoofdstuk 6) af te leiden (lees: ‘ de zaken niet te rooskleurig voor te stellen’ ), is in het voorliggend MER het maximale milieubeslag geschetst. Indien het continue streven naar lagere emissies door Omrin in de praktijk daadwerkelijk kan worden bereikt, zullen de milieugevolgen alleen maar minder worden/zijn.


juni 2007

Tenslotte wordt het volgende nog opgemerkt. Zoals in § 4.6.2.1. reeds is geschetst voldoet de REC met toepassing van semi-droge rookgasreiniging aan BBT, overeenkomstig de BREF Afvalverbranding (zie tevens bijlage 3.3. van dit MER). Dit geldt ook indien gekozen wordt voor een systeem van volledig droge rookgasreiniging (MMA 1), ondanks het feit dat dan hogere emissies aan SO2, HF en HCl optreden. Tijdens een beroepsprocedure tegen de milieuvergunning voor een verbrandingsinstallatie van pluimveemest in Moerdijk heeft de Afdeling bestuursrechtspraak nog het volgende overwogen (Raad van State, 2007). “De Afdeling is van oordeel dat verweerder zich terecht op het standpunt heeft gesteld dat het BREF WI natte rookgasreiniging niet zonder meer als bbt aanmerkt, maar aan het bevoegd gezag de ruimte biedt om na afweging van de verschillende milieu-aspecten als bijvoorbeeld luchtemissies, waterverbruik en energieverbruik een keuze te maken tussen deze drie rookgasreinigingssystemen. In hoofdstuk 5, pg. 440, van het BREF WI staat namelijk: "Wet FGT (flue gas treatment) systems generally have the highest absorption capacity and deliver the lowest emission levels for these substances, but are generally more expensive. See Table 5.3 for consideration of criteria for selection between the main FGT systems, including cross-media impacts." Uit deze tabel blijkt dat aan elk van de genoemde systemen wat het milieu betreft voor- en nadelen kleven. Zo leidt een systeem van natte rookgasreiniging tot lagere emissies naar de lucht dan een systeem van droge rookgasreiniging, maar gaat laatstgenoemd systeem niet gepaard met een toename van lozingen van afvalwater. Appellanten hebben niet aannemelijk gemaakt dat verweerder zich niet in redelijkheid op het standpunt heeft kunnen stellen dat droge rookgasreiniging in dit geval kan worden aangemerkt als bbt. Anders dan appellanten stellen, komen de emissiegrenswaarden die in het Bva voor de stoffen HCl, HF en SO2 zijn opgenomen, bij toepassing van droge rookgasreiniging overeen met de in het BREF WI opgenomen prestatieranges bij toepassing van bbt.”

Voor de REC met droge rookgasreiniging kan dezelfde redenatie worden gevolgd, met dien verstande dat de belangrijkste voordelen hier liggen in (a) het ontbreken van een zichtbare pluim, (b) een betere opmenging van de afgassen in de atmosfeer en (c) een hoger energetisch rendement (zie verder hoofdstuk 7).


juni 2007

Overzicht verwachtingswaarden REC in vergelijking met andere verbrandingsinstallaties.

Parameter Fijn stof (PM 10)

BVA *

NOx

70 **

CO SO2

verwachtingswaarde REC-VA REC-MMA1 min 5 3 3 50 50

70

70

30 10

30 25

HCl 10 2 HF 1 0,2 CxHy 10 5 Cd en Tl 0,05 0,002 Hg 0,05 0,01 Som zware metalen 0,5 0,1 3 0,1 0,02 Dioxinen en furanen (ng TEQ/Nm ) 3 NH3 daggemiddelde * maandgemiddelde **


8 0,8 5 0,01 0,01 0,1 0,02

0,2

2,2

0,9

1,1

0,6

3

35

60 15,1

58,03 15

1,1 0,1 0,1 0,3

9,6 3,5 0,2 3,8

4 1,5 0,1 0,9

< 0,005 0,02 3

TwenceTriade AVI-West Twence HVC-BEC Twence-BEC 2006 2005 2006 2004 2006 Aanvraag Vergunning

alle AVI's 2003 max gem.

< 0,01 0,03 < 0,01 0,14 0,03 n.b. n.b.

2

1

3

2

59,6 8

70 20

65 30

65 20

3,75 1 0,7 0,8 0,03 0,1 0,9 3,7 0,0006 < 0,002 0,002 < 0,002 0,01 < 0,003 0,015 0,009 0,6

10 3 0,2 1 0,01 0,005 0,05 0,02 5

40 8 0,5 5 0,03 0,02 0,3 0,05 5

25 5 0,5 5 0,01 0,005 0,05 0,02 5

0,2 0,01 0,005 0,05 0,02

juni 2007

HOOFDSTUK 4 BESCHRIJVING VAN DE VOORGENOMEN ACTIVITEIT

Recommend Documents