Wegwijs overheidsopdrachten afl 37 basisboek.book Page 5 Wednesday, January 7, 2015 12:41 PM
Wegwijs in de klassieke overheidsopdrachten
INHOUD
Hoofdstuk 1. Toepassingsgebied 1
2
3
Welke aanbestedende overheden zijn aan de wet onderworpen? 1.1 Onderworpen overheden of instanties 1.1.1 Het personele toepassingsgebied in de regelgeving 1.1.2 Het toepassingsgebied in de praktijk en in de rechtspraak 1.1.3 De gesubsidieerde privaatrechtelijke instanties Welke opdrachten vallen onder de wet? 2.1. Het materiële toepassingsgebied 2.1.2. Kwalificatie van het contract als overeenkomst ten bezwarende titel 2.1.3 Vereiste dat de overeenkomst met een “derde” wordt afgesloten: uitsluiting van opdrachten in regie en quasi-inhouseopdrachten 2.1.4 Het voorwerp van de overeenkomst 2.2 Gemengde opdrachten Wanneer moet de wet niet worden toegepast? 3.1 Situering 3.2 De aankoop- en opdrachtencentrale 3.3 Contracten die omwille van het voorwerp uitdrukkelijk uit de Overheidsopdrachtenwet uitgesloten worden 3.4 Publiek-publieke samenwerking en verzelfstandiging 3.4.1 Contractuele publiek-publieke samenwerking 3.4.2 De herschikking van bevoegdheden 3.4.3 De niet-contractuele toewijzing van taken 3.5 Subsidies en subsidieovereenkomsten versus overheidsoprachten 3.6 De marktverkenning en de marktconsultatie 3.7 Concessieovereenkomst voor diensten
1 1 1 2 6 7 7 7
8 12 24 25 25 26 27 32 32 34 35 36 37 37
Hoofdstuk 2. Algemene beginselen en bepalingen 1
Mededinging, gelijkheid, transparantie en non-discriminatie 1.1 Algemeen principe 1.2 Vervalsing van de mededinging 1.3 Belangenvermenging
november 2014
1 1 2 2
Inhoud / 1
Wegwijs overheidsopdrachten afl 37 basisboek.book Page 6 Wednesday, January 7, 2015 12:41 PM
Wegwijs in de klassieke overheidsopdrachten
2 3 4. 5.
1.4 Andere verbodsbepalingen 1.5 Onafhankelijkheid bij voorbereidende studies en ontwerp 1.6 Vertrouwelijkheid Forfaitaire grondslag Betaling voor verstrekte en aanvaarde diensten, dus geen voorschotten Communicatie Voorbebouden van opdrachten aan sociale economie
4 5 6 8 9 10 13
Hoofdstuk 3. Gunningswijzen 1
2
Inleiding 1.1 Standaardprocedures versus de concurrentiedialoog en de onderhandelingsprocedures 1.2 Keuze tussen aanbesteding en offerteaanvraag Gunningswijzen 2.1 Open aanbesteding 2.2 Beperkte aanbesteding 2.3 Open offerteaanvraag 2.4 Beperkte offerteaanvraag 2.5 Onderhandelingsprocedures 2.5.1 Algemeen 2.5.2 Opdrachten zonder voorafgaande bekendmaking 2.5.3 Opdrachten met voorafgaande bekendmaking 2.5.4 Raadpleging en onderhandelingen 2.6 De concurrentiedialoog 2.6.1 Inleiding 2.6.2 Wettelijke en reglementaire bepalingen 2.6.3 Overzicht van de procedure
1 1 2 3 3 4 5 9 10 10 11 15 17 19 19 19 19
Hoofdstuk 4. Vaststelling van de voorwaarden van de opdracht 1 2
3
Inhoud / 2
Inleiding Behoeftebepaling en vaststelling van de behoefte en opdrachtmodaliteiten 2.1 Behoeftebepaling en vaststelling 2.2 Het gebruik van opties 2.3 Het werken met percelen 2.4 Het werken met vaste en voorwaardelijke delen Algemene uitvoeringsregelen 3.1 Inleiding 3.2 De toepasselijkheid van de algemene uitvoeringsregelen
1 2 2 4 41 5 6 6 6
november 2014
Wegwijs overheidsopdrachten afl 37 basisboek.book Page 7 Wednesday, January 7, 2015 12:41 PM
Wegwijs in de klassieke overheidsopdrachten
4.
5
3.3 Afwijkingen en onbillijke bedingen De opdrachtdocumenten 4.1 Administratieve bepalingen 4.2 Technische bepalingen in de opdrachtdocumenten 4.2.1 Algemeen 4.2.2. Relevante bepalingen uit het KB Plaatsing Duur van de opdrachten
8 10 101 12 12 12 15
Hoofdstuk 5. Bekendmaking van de opdracht 1 2
3
Inleiding De Europese bekendmaking 2.1 Toepassingsgebied van de Europese bekendmakingsvoorschriften 2.2 Soorten bekendmakingen en uitnodigingen 2.3 Modaliteiten en termijnen De binnenlandse bekendmaking 3.1 Bekendmakingsvoorwaarden voor open procedures 3.2 Bekendmakingsvoorwaarden voor beperkte procedures en onderhandelingsprocedure met voorafgaande bekendmaking
1 2 2 3 5 7 8 8
Hoofdstuk 6. Toegangsrecht en kwalitatieve selectie 1. 2. 3.
4. 5.
6.
juli 2014
Indienen aanvraag tot deelneming Toegangsrecht en kwalitatieve selectie: inleiding Toegangsrecht 3.1 Verplichte uitsluiting 3.2 Facultatieve uitsluiting Eigenlijke kwalitatieve selectiecriteria Opvragen van inlichtingen 5.1 De aanbestedende overheid kan 5.2 Administratieve vereenvoudiging 5.3 Toegangsrecht en overlegging van bewijsstukken (zie art. 61-66 KB Plaatsing) 5.3.1 Algemeen 5.3.2 Verklaring op erewoord (expliciet of impliciet) 5.3.3 Naleving van de sociale zekerheidsverplichtingen 5.3.4 Naleving van de fiscale verplichtingen: artikel 63 is een nieuwe bepaling, die nog eens gewijzigd werd door het Reparatiebesluit van 7 februari 2014. Toegangsverbod – Belangenvermenging (artikel 64)
1 2 4 4 5 6 10 10 11 11 11 12 13
15 18
Inhoud / 3
Wegwijs overheidsopdrachten afl 37 basisboek.book Page 8 Wednesday, January 7, 2015 12:41 PM
Wegwijs in de klassieke overheidsopdrachten
7. 8. 9.
10. 11. 12.
13. 14.
Toegangsrecht kandidaten of inschrijvers gevestigd in lidstaat van de EU Combinaties zonder rechtspersoonlijkheid (feitelijke verenigingen, tijdelijke handelsvennootschappen) Erkenningsreglementering voor opdrachten van werken – Beroepsof handelsregister – Vergunningen – Inschrijving op een officiële lijst in het buitenland Draagkracht van andere entiteiten Onderhandelingsprocedure zonder voorafgaande bekendmaking Kwalitatieve selectie van ontwerpers en de procedure van de 'open oproep-selectieprocedure voor ontwerpers van publieke bouwopdrachten’ Toegangsrecht en kwalitatieve selectie in een procedure van ontwerpenwedstrijd Documenten en inlichtingen opvragen via Digiflow (of Telemarc)
19 20
20 21 23
23 24 24
Hoofdstuk 7. Formele motiverings- en informatieverplichtingen van de aanbestedende overheid – wachttermijn Inleiding 1. Formele motiveringsverplichtingen 1.1 Specifieke motiveringsverplichtingen die volgen uit de wetgeving overheidsopdrachten 1.1.1 Verplichte gevallen voor opdrachten boven 85 000 euro (excl. btw): motivering en tijdstip 1.1.2 Verplichte gevallen voor opdrachten tot en met 85 000 euro (excl. btw) 1.1.3 Inhoud van de beslissing 1.1.4 Proces-verbaal Europese Commissie 1.2 De uitdrukkelijke motivering van de bestuurshandelingen 2. Informatieverplichtingen 2.1 Informatie bij opdrachten boven 85 000 euro (excl. btw) 2.2 Informatie bij opdrachten tot en met 85 000 euro (excl. btw) 2.3 Uitzonderingen op de informatieverplichting 3 Wachttermijn tussen gunningsbeslissing en sluiting van de opdracht 3.1 Situering 3.2 Nadere bepalingen 4 Openbaarheid van bestuur 4.1 Vlaamse regelgeving openbaarheid van bestuur, van toepassing op gemeenten en OCMW’s 4.1.1 Toepassingsgebied
Inhoud / 4
1 1 1 2 3 4 5 5 6 6 8 11 11 11 11 13 13 13
juli 2014
Wegwijs overheidsopdrachten afl 37 basisboek.book Page 9 Wednesday, January 7, 2015 12:41 PM
Wegwijs in de klassieke overheidsopdrachten
4.2
4.1.2 Enkele principes 4.1.3 Uitzonderingen op de openbaarheid van bestuur Vlaamse regelgeving openbaarheid van bestuur van toepassing op meergemeentepolitiezones
13 14 15
Hoofdstuk 8. De offerte 1
2 3
4
5
5.7
april 2014
Opmaken van de offerte 1.1 Begrip en vorm 1.2 Taal van de offerte 1.3 Vermeldingen in de offerte 1.4 Samenvattende opmeting en inventaris – Fouten en leemten in de opmeting of inventaris – Aanbrengen van verbeteringen door de inschrijver 1.5 Ondertekening van de offerte – Volmacht Interpretatie van de documenten – Fouten en leemten Het indienen van de offerte 3.1 Indieningsrecht 3.2 Aantal offertes 3.3 Percelen 3.4 Offertes die via elektronische middelen worden ingediend 3.5 Offertes die niet via elektronische middelen worden ingediend 3.6 Verdagen van de opening bij onbeschikbaarheid van de e-procurementtoepassing 3.7 Wijziging of intrekking van de offerte 3.8 Verbintenistermijn Het openen van de offertes 4.1 Openingszitting 4.2 Extra openingszitting De regelmatigheid en het onderzoek van de offertes – Beoordeling 5.1 De formele en materiële regelmatigheid 5.1.1 De formele regelmatigheid 5.1.2 De materiële regelmatigheid 5.1.3 De gevolgen van de al dan niet substantiële onregelmatigheid 5.2. Verbetering van rekenfouten en zuiver materiële fouten 5.3 Verbeteringen doorgevoerd door de inschrijver 5.4 Leemten in de offertes 5.5 Algemeen prijsonderzoek 5.6 Verantwoording van abnormaal lijkende prijzen Bijzonder prijsonderzoek voor opdrachten voor werken bij aanbesteding
1 1 1 2
4 5 6 7 7 8 8 8 10 11 11 12 12 12 13 14 14 14 16 18 19 19 20 20 21 22
Inhoud / 5
Wegwijs overheidsopdrachten afl 37 basisboek.book Page 10 Wednesday, January 7, 2015 12:41 PM
Wegwijs in de klassieke overheidsopdrachten
Hoofdstuk 9. Gunning en sluiting van de opdracht 1 2 3
4
5
Geen verplichting de opdracht te plaatsen Opdrachten met verschillende percelen Gunningsbeslissing – Gunning bij gelijkwaardige offertes 3.1 Aanbesteding 3.2 Offerteaanvraag 3.3 Onderhandelingsprocedure 3.4 Concurrentiedialoog 3.5 Dynamisch aankoopsysteem 3.6 Elektronische veiling 3.7 Raamovereenkomst 3.8 Werkenwedstrijd 3.9 Concessie voor openbare werken De sluiting van de opdracht 4.1 Algemeen 4.2 Sluiting binnen de verbintenistermijn bij standaardprocedures 4.3 Sluiting buiten de verbintenistermijn bij standaardprocedures 4.3.1 Fase 1 4.3.2 Fase 2 4.3.2.1 Aanbesteding 4.3.2.2 Offerteaanvraag 4.4 Onderhandelingsprocedure 4.5 Concurrentiedialoog De vervanging van een natuurlijke persoon door een rechtspersoon tijdens de gunningsprocedure
1 2 2 2 3 5 5 6 6 7 8 8 8 8 9 9 10 10 10 11 11 12 12
Hoofdstuk 10. Bijzondere overeenkomsten en aankooptechnieken 1. 2.
3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Inhoud / 6
Situering Raamovereenkomsten 2.1 De raamovereenkomst met één partij 2.2 De raamovereenkomst met meerdere partijen Overheidsopdracht bij wege van promotieovereenkomst voor werken Concessieovereenkomst voor openbare werken Dynamisch aankoopsysteem De elektronische veiling Werkenwedstrijd Ontwerpenwedstrijd Samengevoegde of gegroepeerde opdrachten
1 1 2 2 3 6 9 10 11 12 13
april 2014
Wegwijs overheidsopdrachten afl 37 basisboek.book Page 11 Wednesday, January 7, 2015 12:41 PM
Wegwijs in de klassieke overheidsopdrachten
Hoofdstuk 11. Uitvoering van de opdracht 1
2 3
4
5 6
7 8 9
10
11
juli 2014
Inleiding 1.1 Gemeenschappelijke bepalingen 1.2 Specifieke bepalingen Leiding en toezicht op de uitvoering Borgtocht 3.1 Kenmerken en bedrag 3.2 Bewijs van borgstelling 3.3 Verzuim van borgstelling Aanvang van de opdracht 4.1 Opdrachten van werken 4.2 Opdrachten van leveringen en diensten Duur van de opdracht Uitvoeringstermijn 6.1 Opdrachten van werken 6.2 Opdrachten van leveringen en diensten Onderbreking in de uitvoering van de opdracht Prijs en prijsherziening Betalingen 9.1 Betaling van opdrachten met een geraamd bedrag hoger dan 8 500 euro 9.1.1 Betaling van werken 9.1.2 Betaling van leveringen 9.1.3 Betaling van diensten 9.1.4 Interesten voor laattijdige betalingen en vergoeding voor invorderingskosten 9.2 Betaling van opdrachten met een geraamd bedrag van 8 500 euro of kleiner Controle van de hoeveelheden en keuringen 10.1 Controle van de hoeveelheden 10.2 Keuringen 10.3 Opleveringen 10.3.1 Oplevering van werken 10.3.2 Oplevering van leveringen 10.3.2.1 Algemeen 10.3.2.2 Leveringen met aankoop 10.3.2.3 Leveringen met huur, huurkoop of leasing 10.3.3 Oplevering van diensten Incidenten bij de uitvoering van de opdracht 11.1 Tekortkomingen van de aanbestedende overheid of de aannemer 11.2 Onvoorzienbare omstandigheden 11.3 Heffingen die een weerslag hebben op het opdrachtbedrag
1 1 3 4 5 5 6 6 7 7 8 9 9 9 10 11 12 12 13 13 15 17 18 20 23 23 23 24 24 26 26 26 27 28 29 29 29 30
Inhoud / 7
Wegwijs overheidsopdrachten afl 37 basisboek.book Page 12 Wednesday, January 7, 2015 12:41 PM
Wegwijs in de klassieke overheidsopdrachten
12
13
14 15
301 301 302 303 303 303 304 31 31 31 32 32 32 32 32 33 34
Verantwoordelijkheden van de aannemer 12.1 Gemeenschappelijk voor werken, leveringen en diensten 12.2 Specifiek voor opdrachten van werken Actiemiddelen van de aanbestedende overheid 13.1 Ingebrekestelling 13.2 Straffen 13.3 Vertragingsboetes 13.4 Ambtshalve maatregelen 13.5 Compensatie 13.6 Uitsluitingen 13.7 Korting wegens minwaarde 13.8 Verbreking Verbreking zonder reden Wijzigen in de loop van de uitvoering 15.1 Wijzigingen opgelegd door de aanbestedende overheid 15.2 Wijzigingen op verzoek van één van beide partijen 15.3 Rechtspraak van het Europees Hof van Justitie en overdracht
Hoofdstuk 12. Opdrachten van gemeenten, OCMW'S en politiezones - Bevoegde organen en bestuurlijk toezicht 1
2
Inhoud / 8
Bevoegde organen 1.1 Gemeenten 1.1.1 Bevoegdheidsverdeling volgens de Nieuwe Gemeentewet 1.1.2 Bevoegdheidsverdeling volgens het Gemeentedecreet van 15 juli 2005 1.2 OCMW’s 1.2.1 Bevoegdheidsregeling en -verdeling binnen het OCMW 1.2.2 Bevoegdheidsverdeling en -regeling binnen de verzelfstandigde OCMW-entiteiten 1.3 Politiezones Bestuurlijk toezicht 2.1 Gemeenten 2.2 OCMW’s 2.3 Politiezones
1 1 1 4 13 13 19 20 21 21 24 31
juli 2014
Wegwijs overheidsopdrachten afl 37 basisboek.book Page 13 Wednesday, January 7, 2015 12:41 PM
Wegwijs in de klassieke overheidsopdrachten
Hoofdstuk 13. Rechtsbescherming en verhaalprocedures 1 2
3
Inleiding 1 Verhaalprocedures inzake overheidsopdrachten bij rechtscolleges 2 2.1 Algemeen 2 2.2 De vernietiging 5 2.3 De schorsing en voorlopige maatregelen 5 2.4 Schadevergoeding 6 2.5 Onverbindendverklaring 6 2.6 Alternatieve sancties 7 2.7 Verhaaltermijnen 8 2.8 Verhaalinstanties 9 2.9 Vertrouwelijkheid van stukken en de procedure voor de Raad van State 9 2.10 Mededelingsplicht van de verhaalinstantie 10 2.11 Tergende en roekeloze verhaalprocedure 10 Uitvoering van de opdracht 11
Hoofdstuk 14. Overheidsopdrachten voor aanneming van werken – Andere relevante wetgeving 1 2
Erkenning van aannemers De inhoudingsplicht en hoofdelijke aansprakelijkheid voor sociale, fiscale en loonschulden bij overheidsopdrachten
1 4
Bijlagen Trefwoordenregister
november 2014
1
Inhoud / 9