Hexagon Ensemble Rijnhof 12 6715 LS Ede The Netherlands T: +31 (0)318 590 331 M: +31 (0)6 55 16 40 84 E:
[email protected]
Informatie 'De lady Macbeth uit het district Mtsensk' Een multidisciplinair programma door het Hexagon Ensemble en de acteurs Carol Linssen en Christine Ewert. Idee
- Carol Linssen, Christine Ewert en het Hexagon Ensemble
Scenario
- Carol Linssen en Christine Ewert
Teksten
- Carol Linssen en Christine Ewert
Muziek
- Dmitri Sjostakovitsj
Arrangement
- Kees Olthuis
Informatie Hexagon Ensemble Boeiend repertoire, rode draden, pakkende titels en aanstekelijk spelplezier: dat is Hexagon ten voeten uit. Het Hexagon Ensemble is een pianosextet dat bestaat uit vijf blazers en een pianist. Het ensemble verzorgde sinds 1991 talloze succesvolle optredens op podia en binnen- en buitenland. Het Hexagon Ensemble is ook bekend omdat geen bibliotheek veilig voor ze is. Overal ter wereld zoeken zij naar nieuw repertoire. Door deze speurtocht beschikt Hexagon over een unieke catalogus met meer dan 4000 werken: vergeten stukken van bekende componisten, maar ook kleine juweeltjes van onbekende componisten. De eigenzinnige koers die het Hexagon Ensemble vaart komt ook tot uitdrukking in de cd-programmering die gevarieerd, verrassend én afgewogen is. Het ensemble heeft inmiddels negen goed ontvangen cd’s uitgebracht. Bekende hoogtepunten uit de
Verslag ‘De lady Macbeth uit het district Mtsensk’
1
muziekliteratuur worden afgewisseld met bijzondere werken die het ensemble zelf heeft opgedoken.
Christine Ewert Christine Ewert deed in 1964 eindexamen aan de Toneelschool Amsterdam. Vanaf 1964 speelde zij bij verschillende Nederlandse theatergezelschappen in modern en klassiek repertoire. Zij werd tweemaal onderscheiden met de Theo d’Or voor de beste actrice, eenmaal in 1970 en eenmaal in 1977. Zij speelde bij het Publiekstheater Amsterdam, Toneelgroep Globe, Toneelgroep Theater en het Nationale Toneel. In 1972 was zij medeoprichter van Toneelgroep De Appel in Den Haag, samen met Erik Vos en Carol Linssen. Zij speelde in de volgende muziektheaterproducties: Venus en Adonis van Shakespeare met muziek van Theo Loevendie; Het oordeel van Paris van Lodewijk de Boer met o.a. liederen van Schumann; Der Schauspieldirektor van Mozart bij het Residentieorkest o.l.v. Jaap van Zweden; als verteller in de Háry János Suite van Kodály bij het Residentieorkest o.l.v. Hans Leenders en De Lady Macbeth van Mtsensk met geïmproviseerde muziek in de regie van Carol Linssen. Christine voerde de regie in de volgende theaterproducties: Twee Nohspelen van Yeats met o.a. de bas Guus Hoekman; De ingebeelde Zieke van Molière; Adam in Ballingschap van Vondel; De Kaukasische Krijtkring van Brecht en Macbeth, Winteravondsprookje, Julius Caesar en Troilus en Cressida van Shakespeare. Zij werkte o.a. met de regisseurs Erik Vos, Hans Croiset, Ton Lutz, Johan Doesburg, Elise Hoomans, Lodewijk de Boer, Carol Linssen en Leonard Franck. Vanaf 1971 is Christine verbonden geweest als speldocente aan de Arnhemse Toneelschool, waar zij beweging, zang en spel in haar projecten samenbrengt. Carol Linssen Carol Linssen deed cum laude eindexamen aan de Amsterdamse Toneelschool en werd gelauwerd met de Top Naeff-prijs en prijzen bij het I.C.C.-concours en AVRO’s Kunstconcours voor jonge acteurs. In 1977 ontving hij voor zijn rol in Dostojevski’s Witte Nachten de Louis d’Or. In 1970 richtte Carol Linssen samen met Christine Ewert en Erik Vos toneelgroep De Appel op. Gedurende zijn carrière speelde hij in talloze klassieke en hedendaagse werken. Daarnaast is hij actief als regisseur en docent drama en schrijft/ontwerpt hij theaterstukken met een onderzoekend en experimenteel karakter. Carol Linssen zocht vaker naar de verbinding tussen theater en muziek. Hij ontwierp enkele malen zelf muziektheater, ondermeer Venus en Adonis van Shakespeare met muziek van Theo Loevendie en Lady Macbeth van Mtensk met improviserende musici. Ook was hij verteller in werken van Stravinsky, Mozart, Brecht/Eisler en Kodály, en werkte hij samen met het Residentie Orkest.
Verslag ‘De lady Macbeth uit het district Mtsensk’
2
Kees Olthuis Kees Olthuis was als fagottist van 1970 tot 2006 verbonden aan het Koninklijk Concertgebouworkest. Als componist heeft hij een grote verscheidenheid aan composities op zijn naam staan. Naast werken voor verschillende kamermuziekensembles schreef hij meerdere stukken voor het theater, zoals de opera’s François Guyon, De Gans en De naam van de Maan in opdracht van het Muziektheater in Amsterdam. Op persoonlijk verzoek van Bernard Haitink componeerde Kees Olthuis het symfonisch gedicht Theseusfantasie. Deze compositie werd, evenals zijn Jour de fête verschillende malen uitgevoerd door het Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Bernard Haitink. Voor het Residentieorkest o.l.v. Jaap van Zweden componeerde hij voor de Japanse tournee het Capriccio en in juni 2004 dirigeerde Barry Wordsworth zijn in opdracht van het Koninklijk Concertgebouworkest gecomponeerde Scherzo. In maart 2009 speelde Het Gelders Orkest zijn nieuwste compositie Jizô tijdens hun Japanse tournee. Ook in maart 2009 speelde het Trio Suleika het aan hen opgedragen trio voor piano, viool en cello Voyage à l’horizon…..Seul….., in de serie Internationale Pianotrio’s van het Concertgebouw in Amsterdam. Behalve het arrangement van De Lady Macbeth van Mstensk van Sjostakovitsj bewerkte Kees Olthuis ook de Schilderijententoonstelling van Moessorgski voor het Hexagon Ensemble. Verslag Het Hexagon Ensemble heeft al verschillende succesvolle multidisciplinaire projecten op zijn naam staan: van Epos tot Opus (met Henk van Ulsen) en Entretiens avec Francis Poulenc (met Carol Linssen). Als volgend project werd gekozen voor De lady Macbeth uit het district Mtsensk van Sjostakovitsj. De componist Kees Olthuis werd benaderd met de vraag of hij de immense partituur van Sjostakovitsj kon en wilde bewerken voor vijf blazers en een pianist. Dit resulteerde in een prachtig arrangement dat in nauw overleg met de twee acteurs tot stand kwam. De beide acteurs tekenden voor alle teksten. De eerste repetities vonden vlak voor de zomervakantie van 2010 plaats. De première was op 26 september 2010 in De Toonzaal te ‘s-Hertogenbosch. Van het concert in Oostzaan op 15 januari 2011 werd een videoregistratie gemaakt voor een promotievideo. Deze promo is nog steeds te zien op YouTube: http://www.youtube.com/watch?v=wRBESz6P7KU Inmiddels hebben het Hexagon Ensemble en de acteurs Christine Ewert en Carol Linssen het programma De lady Macbeth uit het district Mtsensk maar liefst zesentwintig keer met groot succes gespeeld.
Verslag ‘De lady Macbeth uit het district Mtsensk’
3
Niet alleen het publiek was overal even enthousiast, ook de pers was lovend: Lyrisch macabere ‘Lady Macbeth’ Fagottist Kees Olthuis bewerkte de opera van Sjostakovitsj voor de vijf blazers en de pianist van het voortreffelijke Hexagon Ensemble. Het zijn heftige, duistere tussenspelen bij de met minieme theatrale middelen uitgevoerde speelscènes. Het anderhalf uur durende muziektheatrale drama is compleet, de soms arcadische passages, de morbide humor en de melancholie in de tekst accentueren de ellende alleen nog maar. Kasper Jansen, NRC Handelsblad Indringende vertolking van bloedstollend verhaal. Het Hexagon Ensemble maakte samen met de acteurs van deze opera een indringende kamermuziekvoorstelling. Met een minimum aan attributen wordt een maximum aan expressie verkregen. PZC/BN De Stem Teruggebracht tot de essentie een verhaal - in zorgvuldige en bloemrijke vertaling - met muziek in een arrangement van Kees Olthuis. Carol Linssen en Christine Ewert zijn twee ‘oude rotten’ in het theatervak en dat merk je. Ieder woord is verstaanbaar. De muziek in deze kleine bezetting is volkomen overtuigend. De Stentor Financiën We hebben deze voorstelling gespeeld op basis van een uitkoopsom van € 2100,-, zijnde de honoraria (€ 350,- bruto p.p.) van de vaste spelers van het Hexagon Ensemble. Voor de meeste zalen waarin het Hexagon Ensemble speelt is € 2100,- een heel hoog bedrag. Het subsidie is gebruikt om de honoraria van de twee acteurs te betalen, die overigens ook € 350,- bruto per voorstelling hebben ontvangen. Een heel enkele keer was de uitkoopsom hoger, dan hadden we dus wat minder subsidie nodig. In twee zalen (Muiden en Goor) is gespeeld op recettebasis. De rest van het subsidie is gebruikt voor het ontwerpen en drukken van een folder, voor het betalen van de repetities, voor de administratiekosten bij verloning, voor de aanschaf van rekwisieten, voor het laten maken van foto's, voor de enorm hoge factuur van de Fa. Albersen, voor het maken van de promoclip, voor het licht en het geluid, voor de extra kosten van de première, enz. enz. Zie de bijgaande afrekening. Het tekort/overschot is € 0,00 door een passende eigen bijdrage van het ensemble. De voorstelling is in principe verkocht door Hexagon zelf in de persoon van Wout van den Berg, manager van het ensemble. Een heel enkele voorstelling is verkocht door Tina de Swart Management. In het laatste geval moest er een provisie betaald worden.
Verslag ‘De lady Macbeth uit het district Mtsensk’
4
Speellijst De lady Macbeth uit het district Mtsensk Datum
Plaats
Bezoekers
21 september 2010
Locatie Grote Kerk (try-out)
Muiden
245
26 september 2010
De Toonzaal (première)
Den Bosch
100
11 oktober 2010
Muziekgebouw aan ’t IJ
Amsterdam
200
15 januari 2011
Oostzaanse Kerk
Oostzaan
150
30 januari 2011
Grote Kerk
Vlissingen
80
15 maart 2011
Aegtenkapel
Amersfoort
18 maart 2011
Abdijkerk
Aduard
150
8 april 2011
Kulturhus
Epe
110
9 april 2011
Noorderkerk
Sneek
145
10 april 2011
ICO Centrum voor Kunst & Cultuur
Assen
180
15 mei 2011
Hilton Royal Parc Hotel
Soestduinen
150
28 augustus 2011
Concertgebouw (Uitmarkt)
Amsterdam
375
18 september 2011
Villa Augustus
Dordrecht
21 september 2011
Kloosterbibliotheek
Wittem
30 november 2011
Hermitage
Amsterdam
200
2 maart 2012
De Bazel
Arnhem
175
3 maart 2012
Open Haven
Zeewolde
110
25 maart 2012
Gemeentehuis
Overveen
160
11 mei 2012
Kamermuziekfestival Almere
Almere
1 juli 2012
Landgoed Morgenstern
Barchem
29 oktober 2012
Schouwburg Junushoff
Wageningen
20 januari 2013
Theater De Reggehof
Goor
23 januari 2013
Musis Sacrum
Arnhem
200
22 februari 2013
De Nieuwe Veste
Breda
160
5 april 2013
Hervormde Kerk
Nieuwkoop
140
2 mei 2013
Dr. Anton Philipszaal
Den Haag
160
TOTAAL
Verslag ‘De lady Macbeth uit het district Mtsensk’
75
50 95
75 80 440 45
4010
5
Verslag ‘De lady Macbeth uit het district Mtsensk’
6
