Het afkoppelen van regenwater Op deze pagina’s vindt u informatie over: -
waarom water een belangrijke rol speelt in de Vlindervallei en omgeving het doen en laten rond het watersysteem zelf aan de slag; infiltratievoorzieningen in een notendop
Water speelt een belangrijke rol in de Vlindervallei. Er is bij de ontwikkeling van deze woonwijk gekozen voor een regenwaterinfiltratievoorziening. Er is dus geen standaard rioleringssysteem. Alleen het afvalwater (uit toiletten, wasmachines en kraan etc.) wordt afgevoerd via het riool. Het regenwater dat normaal gesproken via straten, pleinen en daken ook in het riool belandt, komt in de Vlindervallei terecht in speciale voorzieningen in de straten. Het hemelwater stroomt uiteindelijk in de bodem. Tijdens de ontwikkeling van de Vlindervallei zijn de meeste voorzieningen voor het infiltreren van hemelwater aangelegd. Bij de vrijstaande woningen is de infiltratie echter een particuliere aangelegenheid. Dit geldt ook voor de kavels aan de Veekestraat. U moet de voorzieningen dus zelf aanleggen op eigen kosten. Daarover wordt u verderop op deze pagina’s geïnformeerd. De gemeente Oosterhout is niet de eerste gemeente die voor deze milieuvriendelijke voorziening kiest. We hebben voor dit systeem gekozen om een bijdrage te leveren aan schoner oppervlaktewater en aan de strijd tegen verdroging. Terwijl de grondwaterstand steeds meer daalt, laten wij relatief schoon hemelwater het riool inlopen. Zonde, het water zou gewoon meteen toegevoegd moeten worden aan het grondwater in plaats van met huishoudelijk afvalwater afgevoerd te worden om gezuiverd te worden. Tevens raken de riolen steeds vaker overbelast en lopen soms zelfs over wat belastend is voor het milieu. Hoe werkt de infiltratie van regenwater ? In het noordelijke deel van de Vlindervallei wordt al het regenwater dat op de wegen en dakvlakken terechtkomt via een systeem van gootjes en ondergrondse infiltratieriolen uiteindelijk richting groene Wig en Hondstraat afgevoerd. Onderweg kan al een grote hoeveelheid water in de bodem wegzakken. Tijdens periodes met veel regen kan het voorkomen dat er in de groene Wig water staat. Dit zakt na enkele dagen in de bodem. Langs de Hondstraat ligt een droge greppel die onder normale omstandigheden zal fungeren als zaksloot (een slootje waar water in komt te staan dat naar de bodem sijpelt). De afvoer van regenwater in het zuidelijke deel van de wijk wordt ook volledig afgekoppeld en geïnfiltreerd in de ondergrond. Ook bij de kavels aan de Veekestraat wordt in de openbare ruimte een voorziening getroffen voor de afvoer van hemelwater. Uw medewerking van belang De afkoppeling van het hemelwater stelt wel eisen aan het gebruik van het water op harde oppervlakken. Uzelf bent in grote mate verantwoordelijk voor het schoon houden van het milieu dat u omringt. Doordat regenwater vrij de bodem in kan stromen is het belangrijk dat dit water ook schoon blijft zodat de bodem en het grondwater niet vervuild raken. Op de volgende pagina vindt u een lijst met richtlijnen voor wonen in afgekoppelde gebieden.
Doen en laten rond het watersysteem
Onderwerp
Goed
Honden uitlaten
Hond uitlaten op hondentoiletten.
Auto
Auto wassen op de daarvoor bestemde autowasplaatsen of –wasserettes in Oosterhout.
Waterdieren (eenden voeren)
Niet voeren!
Geen rommel op Afval in de straat gooien dichtstbijzijnde afvalcontainers.
Tuinafscheiding
Hagen of ander groen.
Vuurwerk
Met mate vuurwerk afsteken op stoep en oprit. Vuurwerkresten direct opvegen.
Onkruid
Met de hand verwijderen.
Grond en zand op straat
Grond of zand in zakken aanvoeren.
Een redelijk alternatief Uitwerpselen opruimen en in juiste afvalbak deponeren.
Zeker niet doen Hond in *wadi of goot uitlaten
Waarom niet?
Uitwerpselen van de hond vervuilen de grond en dus het grondwater. Is er in dit geval Je auto in de Vuil, vet, olie en helaas niet. Vlindervallei moeilijk afbreekbare U mag uw auto niet /kavels aan de zeep verontreinigen wassen op straat, ook Veekestraat de bodem en dus het niet met biologisch wassen. grondwater. afbreekbare zeep. Olie/koelvloeistof Bovendien raken lozen op straat of waterdoorlatende in putjes. stenen hierdoor verstopt. Voeren op de kant, Meer voeren dan Alles wat niet meteen niet in het water. eenden opeten. wordt opgegeten blijft liggen en ‘bemest’ daarmee het water. Daardoor ontstaat algengroei. Afval in andere dan Los afval op Straatafval kan dichtstbijzijnde straat makkelijk de werking afvalcontainers. zetten/gooien van wadi’s en andere watersystemen belemmeren en vervuilen. Tuinhout met FSCVerduurzaamd Voor het keurmerk, staal, tuinhout. watersysteem is het steen. belangrijk dat zaken niet uitlogen, verduurzaamd tuinhout heeft zeker dat risico. Met mate vuurwerk Vuurwerk in Vuurwerk bevat naast afsteken en wadi, water en het omhulsel ook kruit vuurwerkresten de rietkragen. Afval en chemische stoffen. volgende ochtend niet opruimen. Vooral de zware opruimen. metalen uit siervuurwerk zijn schadelijk voor planten en dieren. Bestrijden met Chemische Chemische milieuvriendelijke bestrijding. bestrijdingsmiddelen middelen (organische verdwijnen in de vetzuren). bodem en zijn schadelijk voor planten en dieren. Grond of zand storten Grond of zand Veel van de gebruikte op een stuk zeil en storten op verhardingen zijn vegen. doorlatende waterdoorlatend. Bij klinkers. storten van zand of grond raken deze stenen verstopt en dat belemmert de afvoer van regenwater.
Tuin bemesten
Een tuin aanleggen met vaste planten en minimaal gazon. Bemesten met natuurlijke mest op het juiste moment in de juiste hoeveelheid.
Een groene tuin, met gazon bemesten met de juiste hoeveelheid op het juiste moment.
Overbemesten en bemesten op het verkeerde moment.
Planten en vooral gazon hebben mest nodig voor het begin van de groeiperiode en voor het invallen van de winter. Op andere momenten nemen de planten geen mest op en verdwijnt het in de bodem.
*Wadi: Wadi’s hebben als doel het regenwater vast te houden en te infiltreren in de bodem, de naam komt uit het Arabisch en betekent “droge rivierbedding in de woestijn”. Een wadi in de Vlinderbuurt is niet meer dan een brede met gras begroeide greppel, een verlaging in het maaiveld. Meestal staat de wadi droog, uitsluitend in de periode na een regenbui staat er water in.
Zelf aan de slag U bent als eigenaar van een perceel zoals gezegd zelf verantwoordelijk voor de afwatering van het regenwater op uw terrein en verplicht een infiltratiesysteem aan te leggen. De gemeente gaat ervan uit dat u op uw eigen perceel maximaal twee m3 water kunt infiltreren. Met andere woorden: uw infiltratievoorziening moet geschikt zijn om 2000 liter regenwater te kunnen bergen. Bij het installeren van het infiltratiesysteem moet er een aansluiting gemaakt worden op de noodoverstortvoorziening die de gemeente heeft aangelegd. Alleen bij hevige regenval of bij het tijdelijk uitvallen van uw infiltratiesysteem wordt het regenwater naar een noodoverstort van de gemeente geleid. In de bouwplannen moet u rekening houden met de aanleg van een infiltratiesysteem. Het bouwplan wordt tijdens de vergunningsaanvraag ook getoetst aan de juiste aanleg van een infiltratievoorziening. Voor meer informatie over de verschillende infiltratiesystemen kunt u een afspraak maken met dhr. A. van Goch van de afdeling Realisatie en Beheer Woonomgeving, 0162 489 957. Als u al een bouwplan heeft, neem die dan mee. In de praktijk zal de infiltratievoorziening op uw terrein door uw aannemer worden aangelegd. Hieronder leggen we daarom slechts in een notendop uit aan welke voorzieningen wij de voorkeur geven en waar een infiltratie-systeem aan moet voldoen. Infiltratiesystemen Een infiltratiesysteem is bedoeld voor het in de bodem brengen van regenwater van verhard oppervlak zoals dak, inrit en terras. Juist grote terrassen moeten op het infiltratiesystemen aangesloten worden en niet op het riool. De gemeente Oosterhout ziet graag dat u dit doet met infiltratiekratten- of cassettes (beiden zijn ondergrondse buffers). Vanuit de infiltratiekrat (vanaf nu krat genoemd) of infiltratiecassette (cassette) zakt het water langzaam in de bodem. Op de informatieavond ziet u voorbeelden staan van kratten en cassettes. Het principe van infiltreren is bij beide systemen hetzelfde alleen de vorm en de beheersaspecten zijn anders. Voor nadere details en het benodigde volume van uw infiltratievoorziening verwijzen we u naar uw leverancier. Hieronder leest u een algemene uitleg over infiltratiekratten- en cassettes en bijbehorende voorzieningen. Infiltratiekratten Infiltratiekratten zijn van kunststof. Ze zorgen voor de tijdelijke opvang en bufferen van regenwater en het infiltreren van regenwater in de grond. Om elke krat zit geotextiel, een soort geweven doek, die de grond waarin de krat ligt tegenhoudt. Op deze manier kan er geen zand van buitenaf in de krat komen. Ook remt het geotextiel wortelgroei van planten of bomen af want het is van groot belang dat er geen gaten of beschadigingen in het geotextiel ontstaan waarlangs zand naar binnen kan lopen. Infiltratiecassettes Ook de infiltratiecassettes zijn van kunststof. Ze zorgen voor de tijdelijke opvang en bufferen van regenwater en het infiltreren van regenwater in de grond. Om elke cassette zit een kunststofplaat
(dus geen geotextiel) die de grond waarin de cassette ligt tegenhoudt. Op deze manier kan er geen zand van buitenaf in de cassette komen. Bij het aanleggen van deze systemen is een bladvanger en een zandvangput nodig omdat het regenwater ontdaan moet zijn van grof vuil en zand voordat het naar de ondergrondse buffers wordt geleid. De bladvanger Het woord zegt het al. De bladvanger zorgt ervoor dat er geen bladeren, takken en grof vuil in de krat of cassette kan komen. (Organisch) materiaal verstopt de krat en dat willen we voorkomen. De bladvanger moet onderaan de regenpijp geplaatst worden, in elke verticale regenwaterleiding die is aangesloten op een infiltratiekrat- of cassette. Bij gebruik van een bladvanger hoeft u geen bladvanger of -rooster op het dak of in de dakgoot meer te plaatsen. De praktijk leert dat bladvangers die boven het maaiveld geplaatst worden veel makkelijker te onderhouden zijn (geen gesjouw met emmers of ladders bijvoorbeeld). Op deze manier komen bladeren en dergelijke terecht op het maaiveld en veroorzaken zo geen verstopping van de infiltratie-voorziening. Een gemiddelde bladvanger is voldoende voor een dakoppervlak van maximaal 100 m2. Let op. Bij inpandige infiltratiesystemen (als het hemelwater afgevoerd wordt langs de spouw bijvoorbeeld) kunnen geen bladvangers boven het maaiveld worden geplaatst. In dat geval moet u wel bladroosters bij de dakafvoeren plaatsen en zal de zandvangput (komen we zo op terug), afhankelijk van omstandigheden (veel bomen bijvoorbeeld) vaker gereinigd moeten worden. Bovendien moet er dan nog een voorziening voor beluchting worden aangebracht. De zandvangput Hemelwater dat op terrassen, opritten, tuinen e.d. valt neemt veel zand mee. Als er zand in de infiltratiekrat- of casette komt, beïnvloedt dit meestal niet de waterdoorlatendheid van de krat of cassette maar wel de grootte van de berging. Door zandophopingen is er minder plaats voor water. Dat is een probleem want dan kan er minder water opgevangen en geïnfiltreerd worden. Daarom is een zandvangput nodig. Een zandvangput zorgt ervoor dat meegevoerd fijn zand opgevangen wordt en dat het regenwater gefilterd wordt van kleine zwevende vuildelen. Voordat het water de krat of cassette bereikt, is het dan dus gezeefd. Het stromende water valt in de zandvangput, op de bodem bezinkt het zand en vervolgens stroomt het water door naar de krat. In de zandvangput is een horizontaal uitneembaar onderwaterfilter aangebracht zodat het zand weggehaald kan worden. Zandvangputten zijn er in verschillende uitvoeringen. Dat is afhankelijk van het aantal m2 dakoppervlak van uw perceel. Leidingwerk Het ondergrondse leidingwerk van bladvanger naar zandvangput en van zandvangput naar de kratten of cassettes wordt ter onderscheiding van overig leidingwerk, in de kleur groen uitgevoerd. De leidingen moeten onder afschot (schuin aflopend) gelegd worden. Bij het installeren van het infiltratiesysteem moet er een aansluiting gemaakt worden op de noodoverstortvoorziening die de gemeente heeft aangelegd. Dit kan gebeuren door de leiding achter de infiltratiekratten omhoog te laten lopen zodat overstort pas plaats kan vinden als de hele voorziening vol is. Voorts moet een terugslagklep geplaatst worden om te voorkomen dat rioolwater in de infiltratiekratten loopt. De overstort op het riool functioneert niet wanneer de rioolleiding na veel regen vol is. Ontluchting Zodra er water naar de kratten of cassettes stroomt, moet lucht de gelegenheid krijgen om te ontsnappen. Dat gebeurt onder andere via de bladvanger. Bij een grotere woning is ontluchting via de bladvanger niet altijd voldoende en moet een extra ontluchting op de krat of cassette worden aangebracht. De ontluchtingsleiding moet tegenover de plek aangebracht worden waar het water de krat instroomt en uiteraard zo hoog mogelijk. De ontluchtingsleiding kan eindigen bij een boven het maaiveld aan te brengen U-stuk, straat of trottoirkolk. De ontluchtingsleiding mag nooit voorzien zijn van een stankscherm.
De ontluchting zal tevens dienst doen als overstort en dient dus op een daarvoor geschikte plaats te worden aangebracht. Om er zeker van te zijn dat alleen de ontluchting dienst doet als overstort, is het verstandig de bladvangers minimaal 0,5 m hoger te plaatsen dan het hoogste punt van de ontluchting. Onderhoud Een goed ontworpen en aangelegd infiltratiesysteem vraagt in het algemeen weinig onderhoud. De bladvanger moet wel geregeld gecontroleerd worden op bladeren en grof vuil. Zandvangputten hebben geen onderhoud nodig zolang de overstort daartoe geen aanleiding geeft. Als er te veel overstort plaatsvindt, moet het filter van de zandvangput schoongemaakt worden om het zand dat op de bodem ligt te verwijderen. Bij een nieuw dak of pas aangelegde bestrating moet de zandvangput vaker gecontroleerd worden omdat dan de kans op ernstige vervuiling groot is.
Meer informatie Voor nadere informatie kunt u zich wenden tot dhr. A. van Goch van de afdeling Realisatie en Beheer Woonomgeving: 0162 489 957, e-mail
[email protected].