Redactie:
IDVD
Mischa Andriessen I Patrick Bivort I Luc De Baets I Peter De Backer I Dirk De Gezelle I Chris Joris I Bernard Lefèvre I Jaap Lüdeke I Georges Tonla Briquet I Marc Van de Walle
Jazzmozaïek klasseert in deze rubriek de cd’s (nieuwe releases en heruitgaven) in alfabetische volgorde en illustreert het betere werk met de afdruk van de hoesjes. Het vorige sterrensysteem is vervangen door twee categorieën, als volgt aangeduid. Zeer Goed = met achtergrondkleur en afbeelding van hoesje – en indien hartendief (hartje) valt de bespreking op in kader op twee kolommen. Goed is gewoon goed = geen achtergrondkleur en geen afbeelding van hoesje Ieder album kan in principe in elke categorie door de , recensent gehonoreerd worden als zijn hartendief = daarbij wordt ook het hoesje afgebeeld. Omdat zowel cd’s als dvd’s nu samen worden opgenomen, wordt een dvd-release aangeduid met .
DEADLINE volgend nummer: Te bespreken cd’s, dvd’s en ander audiovisueel materiaal graag ten laatste op 30 oktober 2009 op de redactie: Jazzmozaïek, Laarstraat 105, 2610 Wilrijk-Antwerpen (België)
Beklijvend
Franck Avitabile Paris Sketches
H
Dreyfus Jazz – 51:08
et aanbod tijdens de zomermaanden mag dan beperkter zijn, het betekent zeker niet dat er minder kwaliteit in de releases te bespeuren valt. Integendeel, onze recensenten ontdekten opnieuw pareltjes van opnames. Een aantal artiesten was op de festivals aanwezig en dan is het altijd meegenomen om die live ervaring te toetsen aan de opname. Het spreekt vanzelf dat een beklijvend concert aanzet tot het aankopen van een cd van de artiest(en). Andersom nodigt een indrukwekkende cd uit om die muziek ‘life’ mee te maken. Gelukkig hebben jazzartiesten nog niet de kapsones van overroepen popidolen die zonder schroom veel geld laten betalen voor een playbackshow waar alleen nog maar het showelement telt, meestal met voyeuristische trekjes. Nee, dat is wat anders in jazz. Wat een geweldig plezier al die titanen telkens weer op de hun eigen unieke manier te zien musiceren – in real time zonder foefjes. Hopelijk heb je ook een warme zomer vol festivalspektakel beleefd waar je in herinnering en ook op cd van mag nagenieten. Bernard Lefèvre
Chris Beckers Seven Frames of Mind Criss Crazz/Challenge Records 45:51
De pianist Franck Avitabile werd 15 jaar terug door Michel Petrucciani ontdekt. Hij genoot een klassieke opleiding en ging onder invloed van Keith Jarrett en Chick Corea jazz spelen. In 2004 wint hij Les Victoires Du Jazz in Frankrijk en tijdens het jazzfestival van Maubeuge ontmoet hij voor de eerste keer twee muzikanten die jazz en pop combineren: drummer Manu Katché en bassist Pino Palladino. Dat hij Manu Katché op dit album heeft uitgenodigd is eigenlijk logisch. Verrassend is de aanwezigheid van de gevoelige bassist Pino Palladino… Is hij het die Paris Sketches die intensiteit geeft? Misschien. Maar Avitabile blijft de meester van het spel en swingt op deze prachtige cd. Er heerst een (h)echte spanning tussen deze drie fantastische muzikanten, vooral ook in de uptempo composities zoals Pat of Ultraviolet. Patrick Bivort
Beckers speelt op zijn twaalfde cd eigen werk waarbij hij ook arrangementen en productie op zich neemt. Toch eerst even opmerken dat dit een fusionalbum is. De man is vingervlug, speelt melodieus, harmonisch, gedoseerd en met een eigen, erg vullende sound. De nummers zijn mooi opgebouwd, maar toch kregen we hier en daar de indruk dat de muzikanten een en ander te lang uitspinnen. Forty 8 dan (het openingsnummer) is illustratief. Echt storend is dit niet, maar het is jammer. De gitarist laat zich ondersteunen door een ritmesectie die je echt wel hot kunt noemen. Jimmy Haslip (Yellowjackets) met zijn typische diepe en warme bas presteert uitstekend. De keuze van Simon Philips (Toto, The Who, Jeff Beck, soloprojecten…) blijkt heel gelukkig (we hadden niet anders verwacht). Maar ook de gastmuzikanten musiceren indrukwekkend, luister naar Hermine Deurloo (mondharmonica) op Tosca, naar Jasper van ’t Hof (pianosolo in Wallsend) en natuurlijk ook naar Eric Vloeimans in Nightwal-
Darcy James Argue’s Secret Society Infernal machines New Amsterdam/www.instantjazz.com – 67:08 De naam klinkt al spannend en het artwork van de cd maakt het mysterie alleen maar groter. Darcy James Argue’s Secret Society blijkt een achttien man sterke formatie te zijn onder leiding van componist en dirigent Darcy James Argue. Afkomstig uit Canada vestigde deze zich in 2003 in New York en leidt hij sindsdien deze band die met dit album debuteert. Argue studeerde bij Bob Brookmeyer, Maria Schneider en John Hollenbeck en dat klinkt duidelijk door in de subtiele arrangementen en de uitgekiende klankkleur. De muziek biedt plaats aan een breed scala invloeden, variërend van rock tot klassiek, waarin de elektrische gitaar van Sebastian Noelle vaak stemmingsbepalend is. In de line-up duiken wel wat bekenden op zoals Ingrid Jensen, Rob Wilkerson en Erica von Kleist, maar voor het grootste deel bestaat de band uit allerminst vertrouwde namen die de muziek niettemin hecht en sprankelend uitvoeren. Die muziek is in zichzelf al ronduit enerverend door de stuwende dynamiek en de afgewogen
Jazzmozaïek 3/2009
31
vervolg ...
IDVD
[Vervolg bespreking pag. 31 ‘Darcy James Argue’s Secret Society: Infernal machines’]
en zeer verrassend gearrangeerde blazerssectie. Met een been in de traditie en het andere volop in het nu doet Darcy James Argue met deze eersteling zo overtuigend van zich spreken dat zijn ongewone naam meteen gevestigd lijkt. Mischa Andriessen ker (ons favoriet nummer op de plaat). Chris Beckers zet met deze cd een heel gave productie neer. Een feest voor het (gitaristen)oor. Marc Van de Walle
Michiel Braam’s Wurli Trio Non-Functionals BBB/Toondist – 40:07
Voor de tweede keer heeft Michiel Braam een cd uitgebracht waarop de Wurlitzer piano 200a de hoofdrol
speelt. Na Hosting Changes uit 2006 schreef hij een nieuwe set songs voor Non-Functionals. Het ongewone, grappige en wringende geluid van de Wurlitzer past goed bij Braam die als componist garant staat voor onalledaagse, kleurrijke muziek. Hij wordt hier bijgestaan door Pieter Douma op semi-akoestische en elektrische bassen en Dirk-Peter Kölsch op drums. Zoals te verwachten was raast het drietal van blues over funk jazzrock tot freejazz. Dat
doen ze speels en eigenwijs over de negen titelloze nummers die op een andere manier vrij zijn dan Braams werk voor zijn onvolprezen Big Bent. Het levert een onderhoudende plaat op die lekker los is en avontuurlijk, maar bij vlagen toch ook wel wat melig klinkt. Mischa Andriessen
Anthony Braxton Seven compositions (trio) 1989
HatOLOGY/Harmonia Mundi – 58:24
Een heruitgave met opnamen van een ongewoon trio waarin twee muzikanten die al veel met elkaar gespeeld hadden, namelijk rietblazer Anthony Braxton en drummer Tony Oxley. Ze gaan een samenwerking aan met de Duitse bassist Adelhard Roidinger die nog nooit met een van beiden had gewerkt. Zijn melodieuze en relatief kalme baslijnen vormen een verrassend en adequaat weerwoord op het spel van Braxton en Oxley dat zich goeddeels in het freejazz jargon ophoudt, wat niet betekent dat ze een uur zonder gas terug te nemen doorrazen. Het daarin opduiken van de standaard All the things you are is geen verrassing. Braxton is ondanks zijn vernieuwende impulsen toch vanuit de traditie blijven werken. Dit is niet Braxtons opmerkelijkste plaat. Het is wel een evenwichtige en voor zijn doen tamelijk toegankelijke cd. Mischa Andriessen
Gary Burton Quartet Quartet Live
Concord Jazz/Universal Music – 76:78
Baars-HennemanMengelberg Sliptong Wig/Toondist – 43:17 Het verhaaltje wil dat Ab Baars (ts, cl, shakuhachi) en Ig Henneman (av) Misha Mengelberg (p) op een dineetje uitnodigden in het Amsterdamse Bimhuis op een decemberavond in 2008. De club was die avond gesloten en ze lieten vanuit het restaurant beneden een visschotel aanrukken, die bestond uit aardappelpuree en sliptong: een heel klein tongvisje dat in Nederland als een delicatesse wordt beschouwd. Uiteraard was het dineetje een alibi tot samenspelen en opnemen en werd er uit één uur improvisatie deze 43 minuten ingeblikt en gelabeld met titeltjes. Ab Baars verdiende al zijn sporen in Mengelberg’s ICP-orkest en hij vormt sinds lang een duo met de altvioliste Ig Henneman. De muziek glijdt inderdaad als dat kleine visje over de tong naar binnen. Je voelt de ontspannen impro-relatie tussen de drie vrienden en het resultaat is ontzettend ludiek. Mengelberg zorgt, als een schilder, voor contrasten en de kompanen evolueren van fluisterend tot articulerend in dit kleurrijk gesprek. Een pure cd vol menselijkheid. Nederland heeft een hoge traditie in deze vrije improvisatietaal. Chris Joris
32
Jazzmozaïek 3/2009
Er zijn wijnsoorten die beter worden door te verouderen. Dit kan ook gezegd worden van de muziek op deze plaat. Metheny speelde dertig jaar geleden al samen met Burton, en Swallow op bas was altijd Burton’s raadgever. Het kwartet dat we hier horen was bedoeld als een one time event voor het Montreal Jazz Festival, maar de bandleden vonden de muziek zo veranderd, rijper geworden met de jaren, dat ze besloten dit project uit te breiden. Er volgden drie jaren van toeren, en deze live-cd is daar de neerslag van. De drummer, Antonio Sanchez, is Metheny’s vaste slagwerker. Hij heeft de eer de vele vroegere drummers van het Gary Burton Quartet te vervangen, en hij doet dit met verve. Op deze schijf vind je erg mooi uitgevoerde werken van Chick Corea, Carla Bley, Steve Swallow, Keith Jarrett, Ellington en natuurlijk ook van Metheny en Burton. Metheny zijn gitaarspel blijft verbazen door inventiviteit, Burton beheerst zijn vibrafoon als geen ander, en Swallow klinkt hier iets dieper en dragender dan we van hem gewend zijn. De arrangementen zijn heel (bijna klinisch) zuiver, men stapelt op een klassieke manier solo op solo, en nergens worden er risico’s genomen – tenminste, zo voelt het aan. Daardoor doet deze plaat voorspelbaar en eerder ongeïnspireerd koud aan. Jammer, want van deze vier kanonnen hadden we meer vuurwerk verwacht. Marc Van de Walle
The Stanley Clarke Trio Jazz in the Garden Heads Up/Codaex - 61:13 Stanley Clarke vindt hier zijn RTF drummer Lenny White terug voor een flinke portie hoogwaardige straight-ahead jazz. Beiden waren pioniers in de fusion. Ook Hiromi Uehara heeft de fusionweg lange tijd bewandeld, maar zij ontpopt zich hier tot een karaktervolle en uiterst getalenteerde jazzpianiste. De drie muzikanten blonken dus al uit in eenzelfde genre. En toch zijn hun bewerkingen van Henderson, Ellington, Miles Davis, een Japanse traditional, een nummer van The Red Hot Chili Peppers en hun eigen materiaal schitterend. Hier wordt een foutloos parcours gereden. De virtuositeit, de swing, goede smaak, dosering en frasering van elk lid staan buiten kijf. Iedereen kan zijn bravourestukken uithalen, en toch blijft alles altijd netjes in evenwicht. Clarke vervult zijn begeleidingsrol uitstekend, maar bezorgt kippenvelmomenten bij het soleren. Snelheid en melodie gaan bij hem perfect hand in hand, en gesteund door de twee andere muzikanten swingt hij de pannen van het dak. Ook Hiromi Uehara laat zich niet onbetuigd, en toont dat zij zich volledig kan loswerken uit haar fusionwereld, om voluit (hard)bop te gaan. Volle, dikke akkoorden waarboven Clarke nasaal soleert. Subtiel Chopinesk werk, vingervlugge fiorituren, ze kan het allemaal probleemloos aan. In Under the Bridge laat ze horen hoe ze waarde kan toevoegen door ver out te gaan. Lenny White lijkt elk moment de juiste trommel of cimbaal te raken. Dit is muzikaal vuurwerk, virtuoos gespeeld, afgewerkt, gemillimeterd detailwerk, en toch krijg je de indruk dat alles met groot gemak gebeurt. Een cd die het trommelvlies balsemt, én die blijft hangen. Hopelijk krijgen we in de toekomst (véél) meer werk van deze bezetting te horen! Marc Van de Walle
Dominic Duval/ Jimmy Halperin Monk Dreams
NoBusiness Records/ www.instantjazz.com – 57:17
Een freejazz-label in Litouwen? Het blijkt dus te bestaan. Het piepkleine NoBusiness uit Vilnius heeft intussen al een bescheiden catalogus met interessante namen zoals David S. Ware, Mats Gustafsson, Joe McPhee en Barry Guy. Allemaal avant-gardisten, zeg maar. En dat zijn ook deze twee heren: bassist Dominic Duval en saxofonist Jimmy Halperin. Duval kent u misschien van zijn werk met Cecil Taylor en zijn ontelbare opnames voor CIMP. Halperin studeerde ooit bij Sal Mosca en Lennie Tristano. Samen spelen ze al in duo sinds 1982. Deze cd met alleen maar composities van Thelonious Monk komt niet uit de lucht vallen. Ze hadden er al een voor CIMP opgenomen. In deze naakte vorm met alleen maar een akoestische bas en een stevige tenor of sopraansax blijkt nog maar
eens hoe onverwoestbaar nummers als Brilliant Corners, Criss Cross of Epistrophy zijn. Halperin en Duval leverden een aangename Monk-cd af. Peter De Backer
The Flatlands Collective Maatjes
Clean Feed/www.instantjazz.com 62:41
De vanuit de VS opererende Nederlandse saxofonist/componist Jorrit Dijkstra verraste twee jaar terug met het debuut van The Flatlands Collective; een avontuurlijk gezelschap
Roberto Fonseca Akokan
Enja Records/Codaex – 55:11
Xu Fengxia/Lucas Niggli Black Lotos Intakt Records/Codaex – 46:33 De Chinese Xu Fengxia bespeelt twee traditionele instrumenten uit haar cultuur: de Guzheng, een cither en de Sanxian, een luit. Ook zingt zij aan de basis in traditionele stijl, doch verlegt die grenzen op rake wijze in functie van de duo-communicatie met drummerpercussionist Lucas Niggli. Onder de huidige aanbiedingen van traditie of wereldmuziek versus jazzimprovisatie en meer van dat modieuze, is dit een zéér geslaagd opzet. Het leeft, vertelt, intrigeert en vliegt hoog boven de middelmaat uit. Het duo kleeft aan elkaar, de luitiste is eerlijk en de drummer begrijpt volkomen hoe zijn klankwereld en mobiliteit toe te passen. Er is innerlijke en uiterlijke energie. Een uiterst boeiende cd zonder jazzetiket. Chris Joris waarin Dijkstra het kruim van de aan vriendschap is, een gedroomd vrije improvisatiescene uit Chicago vervolg op een geslaagd debuut. om zich heen verzameld had. Voor De spanning tussen improvisatie de opvolger is de samenstelling en compositie is nog sterker uitgevan de groep grotendeels onveran- speeld, maar songs als Micro Mood derd gebleven wat resulteert in nog bewijzen dat Dijkstra ook numhechter samenspel en een grotere mers kan componeren die in de empathie. Bovendien is Dijkstra, eerste plaats overtuigen door hun toch al een componist met een schwung en zingbaarheid, maar goed oor voor klankkleur, in staat daarachter nog een kleurrijke wegebleken om materiaal te schrijven reld herbergen vol ritmische speldat nog beter bij de sound van de letjes en melodische avonturen. 9:48:51 zes SABAM_JAZZZ_08_03b.pdf musici past. Zo is Maatjes dat12/08/08 Mischa Andriessen tegelijkertijd een ode aan haring en
Twee jaar geleden leverde de Cubaanse pianist Roberto Fonseca (34) met Zamazu een verrassend mooie cd af. Deze tweede op Enja is net iets minder goed, al kan het eraan liggen dat het verrassingselement weg is. Fonseca dist alweer een mooie mix op van Cubaanse wereldmuziek en jazz, inclusief enkele mooie gezongen nummers. Maar het geheel blijft net iets minder aan de ribben plakken. Fonseca is een boeiende pianist, met een opvallend stevig toucher. Hij volgde ooit de legendarische Ruben Gonzalez op in de Buena Vista Social Club, en dat wil wel wat zeggen. Intussen is hij zijn eigen weg gegaan. Zijn muziek roept onmiskenbaar herinneringen op aan die van de Social Club. Toch lijkt Fonseca meer de weg van de jazz te willen opgaan, al aarzelt hij nog wat. Talent heeft de pianist in ieder geval genoeg. Een man om te volgen. Peter De Backer
Alexandre Furnelle Orchestra Views Of Xela Mogno Music/AMG – 51:34
Op dit verfijnde, zeer Europese album vinden we als gasten Erwin Vann (ts) en Barbara Wiernik (instrumentale vocalise) terug. Op Premières Neiges ruilt Jan de Haas zijn drums voor de Udu (aarde kruik) en verbaast Furnelle ons éénmaal op ethnische fluit. Regelmatig wordt het klankbord veredeld met een strijkerstrio: twee violen en een cello. Ik hoef je hopelijk niet te vertellen dat de stralende arrangementen geschreven werden door Alexandre Furnelle (cb, fl), die zich immers vol-
Egberto Gismonti Saudações ECM Records/Carmo/Universal Music – 2 cd – 75:39+70:05 Deze dubbel-cd bestaat uit twee muzikale aspecten van Egberto Gismonti: die van begenadigd componist voor groot strijkorkest (cd 1) en die van enorm ontluisterend akoestisch gitarist (cd 2). De suite Sertões Veredas is onderverdeeld in zeven bewegingen, waardoor een opvallend en ontroerend leidmotief afwisselt met moderne, zeer doordachte en verfijnde harmonische accenten. In het eerste deel sluipt de geest van Gustav Mahler en doen andere passages aan Von Weber of Beethoven denken, om toch maar een vergelijking te trekken. Gismonti doordrenkt zijn muziek echter regelmatig met de ritmebewegingen van de Choro en andere elementen uit het noordelijke Brazilië. Over de ganse lijn kan men van een volwaardige symfonie spreken in de Europese zin van het woord. De liner-notes vertellen u uitgebreid waar Gismonti zich op inspireerde. Cd 2 is een gitaarduo met zijn zoon Alexandre. Opnieuw horen we Gismonti’s bakermat: de geschiedenis van Noord-Oost Brazilië, waarin de klanken van de Indianen zich vermengen met elementen uit de Portugese wijsjes en de Europese klassieke muziek. Een edel dubbelalbum van een grootmeester om u tegen te zeggen. Chris Joris tijds beweegt op drie terreinen: klassieke muziek, jazz en wereldmuziek. Intelligente thematiek en een heel mooie bijdrage van alle betrokkenen. Een verbluffend frisse en mobiele Daniel Stokart (ss) op Views Of Xela, een weidse gitaartaal van Peter Hertmans
en prachtig, smaakvol drumwerk van Jan de Haas. Furnelle laat in de jazzwereld niet zo vaak van zich horen, maar biedt hier een mooi werkstuk aan, zij het iets te gestructureerd. Chris Joris
SABAM
wenst alle jazzartiesten veel succes
UWE NIE SITE ! B WE m.be
.saba www
Aarlenstraat 75-77 1040 Brussel Tel. 02/286.82.11
[email protected] www.sabam.be
Jazzmozaïek 3/2009
33
vervolg ...
IDVD
Faith Gibson Big Moon
Capricopia Records www.faithgibson.com – 55:26
Voor dit tweede album werkt de Pittburghse Faith Gibson nauw samen met Christopher Morse. Het is in Berlijn opgenomen. Naar eigen zeggen was ze op zoek naar geschikte muzikanten, en collega Silvia Droste raadde haar Wolfgang Koehler als pianist aan (de man is pianoleraar aan de Eisler Music Academy in Berlin), en die stelde meteen de hele groep samen: Lars Gühlicke (b), Felix Astor (d), Jo Gehlmann (g), en Gregoire Peters (as). Geen bekende namen, maar wel knappe muzikanten die hecht samenspelen, en de satijnen stem van Gibson ondersteunen en alle kansen geven. Deze cd past helemaal in de traditie van het American Songbook, met de typische doses romantiek en melancholie. Wie van het genre houdt zal er een leuke plaat aan hebben, want Gibson heeft potentieel. Marc Van de Walle
Robert Glasper Trio/ Robert Glasper Experiment Double-booked
Blue Note Records/EMI Music – 72:24
Op dit derde album voor Blue Note slaat de 32-jarige pianist Glasper twee richtingen in. Enerzijds akoestisch met Vincente Archer (b) en Chris Dave (d) als trio (track 1-6) en anderzijds elektrisch met hiphop (712) dat als Glasper Experiment uitgebreid wordt met vocale gasten (Bilal, Mos Def), Jahi Sundance op turntables, Derrick Hodge op elektrische bas en Casey Benjamin op saxen en vocoder. Glasper liet al in het vorig album In My Element (2007) horen dat hij graag flirt met hiphop. Normaal zou je die verschillende richtingen verwachten op aparte cd’s, maar “My thing is both, all the time,” stelt Glasper. Hij is een vernieuwer en explorator die zich weinig gelegen laat aan genres en/of hokjes denken. Daardoor wordt je wel af en toe op de verkeerde muzikale ‘voet’ gezet. Bernard Lefèvre
Mary Halvorson Crackleknob
HatOLOGY/Harmonia Mundi – 48:23
Plots stond ze in alle jazztijdschriften: Mary Halvorson. De merkwaardige gitariste uit Brooklyn heeft dan ook met een reeks opvallende cd’s en samenwerkingen met grote namen uit de avant-garde de aandacht getrokken. Haar ongepolijste gitaarstijl klinkt heel bijzonder. In een jazzclub in Brooklyn zagen we haar dit jaar lekker loos gaan met drummer Tom Rainey en saxofoniste Ingrid Laubrock. ‘Hoe vreemder de muziek, hoe boeiender, zegt mijn pa’, vertelde ze ons toen. Dan moet vader Halvorson met deze opname bijzonder verguld zijn. Want dit is straffe kost, met alleen maar vrije improvisaties tussen de drie muzikanten. Behalve Mary Halvorson zijn dat bassist Reuben Radding en trompettist Nate Wooley. Allemaal gooien ze ideetjes op waar de anderen mee aan de haal gaan en zo een stevige interactie ontstaat. Met Mary Halvorson aan het commando, dat wel, want de gitariste laat de teugels zelden los. Deze cd illustreert de moeilijke kant van Halvorson. Net zo graag gooit ze zich op experimentele rock, kamerjazz met Jessica Pavone of avant-garde met Anthony Braxton. Ze stond ook al op het podium met Joe Morris, Nels Cline, Marc Ribot, John Tchicai en Tony Malaby. Absoluut een jongedame om in de gaten te houden. Peter De Backer
Makiko Hirabayashi Trio Hide and Seek Enja Records/Codaex – 45:59
Sinds 1990 woont de Japanse pianiste Makiko Hirabayashi in Denemarken. Ze bracht een cd uit met fluitiste Mariane Bitran en na Makiko in 2006 nu een tweede plaat met haar eigen trio dat bestaat uit bassist Klavs Hovman en de bekende drummer Marilyn Mazur. Hide and Seek bevat alleen eigen composities, zes van Hirabayashi en drie van Mazur. Hoewel er in ritmisch opzicht genoeg gaande is, vallen Hirabayashi’s nummers vooral op door hun aansprekende melodieën; verfijnde poëtische thema’s die ingetogen maar niet te braaf worden uitgevoerd. De meer zoekende stukken van Mazur vormen daarmee een geschikt evenwicht. MHT geeft het klassieke pianotrio weliswaar niet een heel nieuwe dimensie, maar het is weinigen gegeven om songs als het titelnummer te schrijven die met weinig meer dan de melodie het hart van de luisteraar veroveren. Mischa Andriessen
Freddie Hubbard Without A Song Live in Europe 1969
Blue Note Records/EMI Music – 69:45
Deze live-compilatie uit 1969 van een Hubbard-toer door Europa werd opgerakeld uit de Blue Note-archieven door Michael Cuscuna. De technisch sterke trompettist was toen in topvorm en krijgt forse ruggensteun
Klaar voor een ultieme bigbandervaring? Kom dan op 14 en 15 november 2009 naar de muziekacademie van Turnhout, Hoboken of Gentbrugge. Onder leiding van Jeroen Van Malderen, Nico Schepers en Dieter Limbourg werk je twee dagen toe naar een slotconcert.
A Big(band) XperienZ p
Bigbandworksho
er ‘09
14 & 15 novemb
Wim Van der Elst werd gefotografeerd door Mina Van Elewyck
34
Jazzmozaïek 3/2009
Waar: Zaterdag 14 november in Gentbrugge, Turnhout en Hoboken Zondag 15 november in Hoboken
Info en inschrijvingen: 02 532 38 90
[email protected] www.muziekmozaiek.be (w Leer w Jazz w Opleidingen w Workshops)
in samenwerking met Academie voor Muziek, Woord en Dans Emiel Hullebroeck, Gentbrugge Stedelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans, Turnhout Stedelijke Academie voor Muziek en Woordkunst, Hoboken
van Ron Carter (cb) en Louis Hayes (d). Pianist Roland Hanna speelt vettig en vergeet daarbij de emotie te lossen in plaats van al die nootjes. Dat gebeurde ook vaak bij Hubbard, waar diepzinnigheid het onderspit moest delven voor ironie, technische uitpakkertjes en gespeelde emotie. Als Jazz Messengers-trompettist verkocht zich dat nog uitstekend, maar als bandleader heb je een andere verantwoordelijkheid. Deze muziek klinkt vandaag terug actueel, maar in 1969 stond de jazz tussen de freerevolte en de elektrische free-rock van Miles Davis. In die context is dit dus geen mijlpaal. Chris Joris
JazzXChange Walk Tall - A Tribute to Joe Zawinul
Blue Note Records/EMI Music – 39:57
Dat Blue Note Europeanen toelaat tot zijn kribbe is op zich een positieve zaak en dat dit Duitstalig sextet een ode wil brengen aan de kleurrijke Zawinul een sympathiek, maar voor de handliggend gebaar. Zeven thema’s komen uit Zawinul’s vroege periode bij Cannonball Adderly en ééntje is van Adderly zelf. Geen druppel authenticiteit of persoonlijkheid te bespeuren bij deze musici: een terughappen naar de oude BN-sound. Chris Joris
Franz Koglmann Lo-lee-ta Col-legno/Codaex – 44:47
Een criticus omschreef het werk van de Amerikaans-Russische schrijver Vladimir Nabokov ooit als ‘kamermuziek in proza’. Wat Franz Koglmann nu al zovele jaren maakt is ook kamermuziek, maar dan de jazzversie ervan. Deze cd is geïnspireerd door Nabokov, voor wiens werk de Oostenrijkse trompettist en bugelspeler een bijzondere passie en eerbied koestert. In zijn eigen zeer Europees getinte stijl pende Koglmann een reeks korte, bedaarde composities voor het Monoblue Quartet, bij wie zijn oude strijdmakker Tony Coe op klarinet en altsax, Tony Renshaw op gitaar en bassist Peter Herbert. Zes keer wordt de suite onderbroken door korte duo’s van Koglmann met de bewerkte piano van Wolfgang Mitterer. Het geheel levert, zoals altijd bij Koglmann, een smaakvolle, ingetogen cd op. Al kan deze niet tippen aan het wondermooie Venus in Transit, dat hij in 2001 voor Between the Lines maakte. Peter De Backer
Joachim Kühn Out of the Desert
ACT/Challenge Records – 53:09
Van de Duitse pianist Joachim Kühn kan je veel zeggen, maar niet dat hij zich in één hoekje
laat vangen. Met JF Jenny-Clark en Daniel Humair had hij een traditioneel pianotrio. Maar net zo goed speelde hij fusion, was hij in allerlei Europese avant-garde projecten betrokken, en maakte hij met freejazz-legende Ornette Coleman een uitstekende cd. Voor zijn 64ste verjaardag trok hij naar de Marokkaanse woestijn om er met de Spaanse drummer Ramon Lopez en de Marokkaanse zanger en guembri-speler Majid Bekkas een originele mix van jazz en wereldmuziek op te nemen. Begeleid door een reeks percussionisten uit Marokko en Benin levert dit een boeiende cd op, met de guembri (een soort akoestische basgitaar die qua klankkleur sterk gelijkt op de oud) die mooi samenspoort met Kühns piano. Op één nummer speelt Kühn ook nog eens altsax. Dit is al de tweede cd die dit trio voor ACT opneemt. Wie houdt van de woestijnjazz van Rabih AbouKhalil zal deze van Joachim Kühn ook wel smaken. Peter De Backer
Rudresh Mahanthappa’s Indo-Pak Coalition Apti
Innova Recordings/Codaex – 58:14
Mahanthappa is een Indiër die in New York woont en opereert. De altsaxofonist was ten andere te gast op Jazz Middelheim 2009. In een andere context weliswaar, want hier gaat het om Indische muziek vertaald naar de jazz. Dat hebben we nog gehoord, zul je zeggen (zie: Charlie Mariano, Jan Garbarek, Aka Moon, e.a.), maar we hebben hier te maken met een Indische componist dito saxofonist, die het album invult met eigen werk en één stuk van Ravi Shankar. Hij denkt vanuit zijn eigen cultuur en beweegt zich dus op bekend ter-
rein, al heeft hij er zich, naar eigen zeggen, wel moeten in verdiepen om tot deze symbiose te komen. Wat interessant blijkt is het feit dat Rudresh vanuit de Indische thema’s niet in een raga-sfeertje blijft hangen, maar evengoed een virtuose jazztaal hanteert. Het trio bestaat verder uit Rez Abassi op gitaar en Dan Weiss op tablas. Een verdienstelijke, conceptuele cd vol speelse Indo-ritmiek. Chris Joris
Charlie Mariano with Philip Catherine and Jasper van’t Hof The Great Concert Stuttgart Enja Records/Codaex – 74:28
Nathalie Loriers Trio with Bert Joris & String Quartet Moments d’Eternité W.E.R.F./AMG – 56:45 Dit album ter herinnering aan de onlangs overleden Charlie Mariano is een live-opname van 2 mei 2008 in Stuttgart. Hetzelfde trio was vroeger al te horen op Sleep My Love (CMP 1979). Mariano woonde en werkte sinds jaren in Keulen. Zijn interesse voor andere culturen heeft hij in zijn muziek verwerkt. Hij heeft een zeer uitgesproken toon en is een origineel creatief geluid in de jazz. In dit concert was hij zeker in vorm en sterk omringd door zijn vaste kern van weleer. Het zijn stuk voor stuk uitgesponnen composities van Mariano zelf, twee van Jasper van’t Hof en eentje (L’Eternel Désir) van Philip Catherine. Bernard Lefèvre
Het album opent (400 Million Years Ago) en eindigt (Obsesssions) met animo. Met het titelstuk wordt de toon gezet voor de melancholische sfeer die verder doorheen het album (over) heerst en onderlijnd wordt door de strijkers. Bert Joris tekent op twee nummers na voor de arrangementen. Omdat Nathalie Loriers die zo sterk vond, nam ze ook enkele vroegere composities opnieuw op. Mémoire d’O schreef ze ooit voor haar ouders. Net nu in juli overleed haar moeder, waardoor het concert op Gent Jazz heel intens verliep. Vooral ook door de gevoelige composities zoals Plus Prés des Etoiles en Prelude To Paradise, opgedragen aan Pierre Van Dormael. Gelukkig wordt het strijkkwartet over geheel de lijn sober ingekleurd. Het Nathalie Loriers trio krijgt hierdoor vrij spel en met de unieke drive van Bert Joris is het duidelijk dat de strijkers geen afbreuk doen aan de in wezen sterke jazzcomposities. Moments d’Eternité is een intens doorvoeld album, waar je maar moeilijk afscheid van kunt nemen. Bernard Lefèvre
Thomas Champagne Trio
Steve Kuhn Trio feat. Joe Lovano Mostly Coltrane
Charon’s Boat // IGL207
CONCERTS
ECM Records/Universal Music –77:28
F. Alleman & J. Warland The Duet // IGL214
Fabrice Alleman
soprano & tenor sax, clarinet...
Jean Warland double bass, drums
NEW RELEASE
Greg Houben Trio
Greg Houben trumpet Sam Gerstmans double bass Quentin Liégois guitar
19/09 Showcase FNAC, Antwerp, 16h 26/09 Showcase FNAC, Liege, 16h30 23/10 Club Point Jazz, Mons, 21h 24/10 Lokerse Jazz Club, Lokeren 20h
IGLOO Records
How deep is the ocean // IGL211
www.igloorecords.be
NEW RELEASE
Steve Kuhn was de eerste pianist aangeworven door John Coltrane vlak na Giant Steps. Kuhn was toen (1960) 21 jaar. Acht weken speelden ze samen, alvorens McCoy Tyner overnam. Kuhn zegt: “een ervaring die me zal bijblijven zolang ik leef.” Het trio van Kuhn (met bassist David Finck en drummer Joey Baron) wordt op Mostly Coltrane door de perfecte man voor deze job aangevuld: Joe Lovano. Zijn vader Tony heeft vaak met Coltrane tijdens jams gespeeld en heeft aan zijn zoon een levenslange liefde voor de muziek van de grote man doorgegeven. Joe Lovano is ook door Coltrane evenals Sonny Rollins beïnvloed. Voor deze cd, Mostly Coltrane, heeft Kuhn een breed spectrum van de muziek van Coltrane geselecteerd. Van het begin van zijn carrière, de ballades met Hartman, tot aan de gecontroleerde freejazz periode en de laatste Trane opnames. Enkele composities van dit intens persoonlijke huldealbum (Central Park West , The Night Has a Thousand Eyes of I Want To Talk About You) werden oorspronkelijk met Kuhn, Davis en La Roca gespeeld, enkele (Welcome , Crescent) werden later gespeeld, en andere (Jimmy’ s Mode, Configuration) zijn na zijn dood verschenen. Één van de beste albums van het jaar. Patrick Bivort
07/10 El Negocito, Gent, 22h 17/10 CC Mouscron, 22h30 13/11 Buster, Antwerp, 22h 14/11 Jazz Station, Brussel, 18h
Thomas Champagne alto sax Nicholas Yates double bass Didier Van Uytvanck drums
Bld Leopold II, 153 1080 Brussels - Belgium T : +32 2 538 90 01 F : +32 2 538 57 96
[email protected]
Jazzmozaïek 3/2009
35
vervolg ...
IDVD
Rob Mazurek Quintet Sound Is Delmark – 71:30
Kornettist Rob Mazurek werd bekend met het Chicago Underground Duo en –Trio. Daarnaast was hij actief in vele andere projecten als het Exploding Star Orchestra en vanuit Brazilië waar hij recent veel werkt met São Paulo Underground. Sound Is is de debuutplaat van het naar de avontuurlijke Mazurek vernoemde kwintet en richt de blik deels op het verleden. Door het in de bezetting opnemen van de talentvolle vibrafonist Jason Adasiewicz en twee bassisten doet het klankpalet enigszins denken aan het baanbrekende werk van Bobby
Hutcherson en Andrew Hill in de jaren zestig. Tegelijk zoekt Mazurek door het gebruik van loops en andere geluidsmanipulatie aansluiting bij de experimentele elektronische pop. Het levert een uitgebalanceerde sound op die door de repetitieve melodische patronen een tranceachtige kwaliteit krijgt. Mazurek zorgt dan zelf voor de poëtische toets. Helaas is het songmateriaal wat wisselvallig. Mischa Andriessen
Etienne Mbappe Su La Take
O+Music/EMI Music – 65:66
De carrière van Etienne Mbappe vertoont veel gelijkenissen met die van Richard Bona. Beiden komen uit
Kameroen, zijn virtuoze elektrische bassisten à la Pastorius, raakten bekend aan de zijde van Joe Zawinul, zijn net zo goed uitstekende zangers, en maakten intussen onder eigen naam enkele radiovriendelijke cd’s die nog weinig jazz bevatten, maar vooral onder het label Afrikaanse wereldmuziek te vatten zijn. Ook deze Su La Take van Etienne Mbappe is een zeer plezante cd. Mbappe heeft een mooie, soms zelfs pakkende stem, zingt in het Douala en schrijft elegante songs, waarvan sommige zo op Radio1 terecht kunnen. Maar wie de virtuoze baspartijen verwacht die we van Mbappe in het Zawinul Syndicate gewend waren, blijft op zijn honger. De bas is er wel, maar blijft sterk op de achtergrond. Is dat erg? Neen. Je krijgt er een leuke, zomerse cd voor in de plaats. Waarom dan klagen? En Manu Dibango, Stephane Belmondo en Andy Narrell zorgen voor een lichtvoetige jazznoot. Peter De Backer
Nils Petter Molvaer Hamada Sula Records/Universal Music 46:00
William Parker The Inside Songs of Curtis Mayfield/ Live in Rome Tracce/Rai Trade/www.instantjazz.com – 74:10 William Parker die songs van Curtis Mayfield interpreteert: is dat niet zoiets als Fred Van Hove die zich plots op het oeuvre van Raymond van het Groenewoud gooit? Als een volbloed freejazz-icoon zoals Parker zich waagt aan succesnummers van een soullegende, ligt enige achterdocht inderdaad voor de hand. Onterecht. Want deze cd, een opname van een concert in Rome, is een pareltje. People get Ready kent u in ontelbare coverversies, vooral die van Bob Marley. Hier krijgt de song een stevig jazzjasje aangemeten en eindigt hij zowaar in een héél free feestje. Met Sabir Mateen en Darryl Foster heeft Parker twee uitstekende saxofonisten in zijn band, trompettist Lewis Barnes vult de frontlinie goed aan, pianist Dave Burrel is even lichtvoetig als altijd, en drummer Hamid Drake is werkelijk in topvorm. De manier waarop Drake hier leven in de brouwerij brengt, is indrukwekkend. Leena Conquest, die we kennen van andere Parker-cd’s, heeft een geschikte stem, en de interventies van de oude poëet Amiri Baraka passen merkwaardig goed in het geheel. In een zeer ver verleden trachtte Baraka al poëzie met jazz te verzoenen, maar zelden was het resultaat zo overtuigend. En met zijn massief klinkende akoestische bas voert Parker zijn band feilloos doorheen zelfs de meest vrije passages. Mooi. Peter De Backer
36
Jazzmozaïek 3/2009
NPM introduceert zichzelf met een quote. De wonderlijke gitarist Eivind Aarset voorziet in een amuse-gueule van blauwige gitaartonen die zijn vervolg vindt in een mijmerend Icy Altitude. Met Friction serveert de band, met bassist Audun Erlien en drummer/percussionist Audun Kleive, straffer spul: lekker heet en hitsig op de tong. Monocline smoort het brandje meteen in de kiem. Dan liever de donkere, wat bitter smakende weltschmerz van Soft Moon Shine. Monocline Revisited brengt meer van hetzelfde. Cruel Altitude begint met zachte percussie waarna de drummer overneemt en plots de hele band uitfreakt. Weg ‘ambient’, weg gestileerde melodie en kunstig opgebouwd elektronisch design: dit is psychedelische rock pur sang. Minuten lang scheuren, rammen en met vervormde stem door de microfoon tekeer gaan. Daar hebben we niet van terug. Met het fragiele solo trompetstukje dat erop volgt, beoogde NPM wellicht een contrasterend effect. De stilte shockeert, en zorgt met Anticline voor een bezadigde anticlimax. Hamada is een plaat met twee gezichten. Dirk De Gezelle
Paul Motian Trio 2000 + Two On Broadway Vol.5
Winter&Winter/Harmonia Mundi 56.42
Nog steeds wandelt de legendarische drummer Paul Motian (78) over New Yorks Broadway en selecteert links en rechts stukken die in vervlogen tijden de shows en
Tutu Puoane Quiet Now Saphrane/Music&Words – 64:30 Op haar tweede album streelt de Zuid-Afrikaanse Tutu Puoane ons weerom met haar mooie stemgeluid waarin de kleur en het karakter van haar volk doorklinkt, al is dat veel terughoudender en gecontroleerder dan bij de vorige generatie van haar landgenoten. Zij kiest dan ook voor zachte, bloedmooie songs. De titel Quiet Now is zeer toepasselijk gekozen, een compositie van haar grote beschermheer en mentor Jack van Poll. Verder vinden we nogal wat creaties terug van pianist Ewout Pierreux en komen vele teksten van Tutu zelf en Suzie Scragg. Twee stukken werden door Nic Thys (cb) geschreven. In Old Man River/Perfect Life laat hij de muzikale sfeer van Zuid-Afrika op rake wijze herleven. Dit gebeurt ook in Mangakane (E. Pierreux-T. Puoane): een ode aan Tutu’s moeder, en in het beklijvende Mpho (E.P.-T.P.-N. Muyanga), waarbij ik mij de samenwerking met de Zuid-Afrikanen in Londen herinner in de jaren 70, een kippenvel-moment van ontroering. Zo zal er voor ieder van ons wel een favoriete song in schuilen. Tutu improviseert niet de pannen van het dak, maar verkiest haar liederen met verfijnde stemkleuren te vertellen, omhelst door de vader van haar kind en muzikale keukenprins Ewout Pierreux. Noteer ook de onbaatzuchtige, zilveren ritme-inkleuring van Lieven Venken (d). Chris Joris musicals hebben verrijkt. Het spelen van die standards of hun akkoordenschema’s door jazzmusici was voor en na de Tweede Wereldoorlog een normale zaak. Echter, de voortschrijdende bewustwording van musici heeft ertoe geleid dat ze, in plaats van anderen te spekken, beter zelf stukken konden schrijven. Sonny Rollins combineert die mogelijkheden nog steeds. Motian is geen componist, dus doet hij het zo. Met de keuze van het materiaal is niets mis. Het bezwaar zit in de streng doorgevoerde steeds in langzaam tempo uitgevoerde reconstructies die soms heel wat tolerantie vergen. Gek eigenlijk want de twee altsaxofonisten, Loren Stillman en de Israëliër Michaël Attias (Marokkaanse ouders), zijn in het bezit van een aansprekende sound en dito techniek. Attias speelt ook bariton en is dan niet minder lyrisch. Haaks daarop staat het geschreeuw in een paar stukken, van Motian (?). Alsof hij net een bal keihard in de maagstreek of daaromtrent heeft gehad. Ben toch benieuwd hoe de volgende editie zal klinken. Vol.3 is
destijds gemaakt met onder anderen Lee Konitz en Joe Lovano. Dat is geheel andere koek. Jaap Lüdeke
Evan Parker ElectroAcoustic Ensemble The Moment’s Energy ECM Records/ Universal Music 77:06
Het veertienkoppige improvisatiegezelschap dat zich hier rond de Britse saxofonist Evan Parker schaart, maakt een complexe, vrije muziek die soms venijnige stroomstoten uitdeelt. Het lange, uit zeven delen bestaande titelstuk staat centraal op deze opname uit 2007. Zoals de groepsnaam duidelijk maakt, gaat het hier om elektroakoestische muziek, of in gewone mensentaal: er worden akoestische instrumenten gebruikt, zoals bv. de klarinet van Ned Rothenberg of de shô, die bespeeld wordt door de Japanner Ko Ishikawa. De uiteindelijke klank wordt bepaald door de mate waarin de geluidssignalen door allerhande elektronische apparatuur worden gemanipuleerd.
Omara Portuondo Gracias World Village – 45:51
Max Roach Live in Berlin Jazzwerkstatt/Codaex – 59:22 Was Kenny Clarke de grote vernieuwer van het drumspel in de opkomende, moderne jazz, toch wordt Max Roach de vader van de nieuwe drumstijl genoemd, dankzij zijn krachtige polyritmiek en melodische benadering. Deze cd is een rake aanvulling aan zijn belangrijke discografie. De live-opname speelt zich af in Oost-Berlijn in juni1984, het jaar waarin velen van ons hem konden bewonderen op het North Sea Jazz Festival en andere Europese podia. Het betreft zijn meest gegeerde kwartet uit zijn latere carrière en Roach gloeit van energie, buldert onstuimig in het rond en leert zijn percussieve nakomelingen nog een lesje (luister maar naar het razende tempo en dito kracht op Giant Steps). Ondanks de vrij klassieke repertoire-keuze (Jordu ,Perdido, Good Bait, Giant Steps), klinkt zijn band uiterst modern en offensief: Odeon Pope (ts), Cecil Bridgewater (t) en Tyrone Brown (eb). Six Bits is de enige compositie van Roach zelf, waarop hij, met een komisch stemmetje, deze blues van tekst voorziet. Er zijn verbluffende drumsolo’s van koning Roach te horen en zijn sidemen schitteren. Wie zegt dat er in de jaren 80 geen hot-jazz meer bestond heeft dit kwartet zeker gemist. Chris Joris De context waarin je dergelijke ‘gestructureerde noise’ beluistert is van tel. Tenzij je een rabiate fan bent van Karlheinz Stockhausen, bevelen we deze cd niet aan tijdens de ochtendspits, en al evenmin bij
stress of depressie. Het klankenspectrum, dat spookt, betovert, blijft bij sommigen gevaarlijk aan de ribben kleven. Dirk De Gezelle
Om haar carrière van 60 jaar te vieren, komt Omara met Gracias, waarin de edelmoedigheid, de fijnheid en het talent van deze grote dame (en haar musici) terug te vinden is. Mevrouw Portuondo nodigt ons uit met saudade om haar geschiedenis te delen. Ze is nu 79 jaar, maar ze zingt sterk persoonlijk, distinctief en hartstochtelijk. Er zijn ogenblikken dat ze in gevaar is, zoals op Cachita, een duet met haar kleindochter. Maar de cd wordt overheerst door prachtige ballades met de gevoelige steun van pianisten Roberto Fonseca en Chucho Valdés. En ze experimenteert nu nog zoals uit een duet met Richard Bona en Avishai Cohen blijkt. Of haar laid-back samenwerking met de grote Braziliaanse veteraan Chico Buarque op O Que Sera. Een indrukwekkende casting met ook Trilok Gurtu, Cachaito Lopez, Pablo Milanez of Jorge Dexler. Omara Portuondo is nog altijd de grote diva van Cuba. Patrick Bivort
Louis Sclavis Lost on the Way
ECM Records/Universal Music – 56:59
Het nieuwe album van Louis Sclavis is een verrassende gebeurtenis. Met
Matthieu Metzeg (ss-as), Maxim Delpierre (g), Olivier Lété (eb) en François Merville (d) brengt de Franse meester een nieuw kwintet in stelling. De groep begeleidt Louis Sclavis op een avontuurlijke reis, geïnspireerd op de ‘Odyssée’ van de Griekse held Ulysses. Het materiaal is divers, met echo’s uit Mediterrane folk, rock, klassiek en wordt door de maestro overgoten met inventieve melodieën en soli op klarinet, basklarinet en sopraansax. Louis Sclavis blijft tot nader order één van de meest veelzijdige en tot de verbeelding sprekende Franse musici van het moment. In elk van de twaalf etappes horen we een geïnspireerde band aan het werk. Dirk De Gezelle
Sound Assembly Edge of the Mind
Beauport Jazz/ www.soundassembly.net – 64.12
In economisch slechte tijden moesten grote orkesten zich ook vroeger in allerlei bochten wringen om het voortbestaan min of meer veilig te stellen. Afslanken was soms de boodschap. Count Basie deed het rond 1950 en had ook al last van krimp, tot er een septet overbleef. Grappig dat er juist nu in New York City allerlei nieuwe grote orkesten ontstaan. Charles Tolliver, Roy Hargrove, Christian McBride, John Fedchock en Ed Palermo zijn tegenwoordig ook orkestleiders. Een vetpot is het echter nooit. In de jaren zestig begon de machtige Thad Jones/Mel Lewis Jazz Orchestra in de Village Vanguard. Tegen sluitingstijd kregen de leden 20 dollar toegestopt, de barrekening was meestal hoger. Het is best mogelijk dat de Sound As-
sembly helemaal niet wordt betaald voor de overigens schaarse optredens. Maar net als bij Jones/Lewis zit je wel in een orkest waar je de meest fantastische muziek op de lessenaar krijgt. Verantwoordelijk daarvoor zijn de mij onbekende talentvolle schrijvers David Schumacher en JC Sanford. Ze studeerden aan de New England Conservatory of Music, in Boston, bij wijlen George Russell en Bob Brookmeyer. Dat alleen al is een rechtstreekse aanbeveling. De Sound Assembly (17 leden) is een vrolijk orkest dat op gezette tijden de ernst van het bestaan inziet en dat dan weer onderstreept met hypergevoelige klanken. De originele bewerkingen met af en toe een verwijzing naar de bigbandtraditie zijn pakkend en boeien voortdurend, ook de verrassende intro’s. Het gebruik van dynamiek is foutloos. Geen groot orkest of er zitten wel een paar opvallende solisten in. Ook hier. Het zijn de Canadese trompettist David Smith, trombonist Alan Ferber, en de Amerikaanse altist Eric Rasmussen; hij heeft een vrij recente cd uit op SteepleChase, met muziek van Lennie Tristano. Het credo van de patente coleiders luidt: spontaniteit en interactie tussen solisten en de bladmuziek is het summum van gerichte jazzorkestratie. Over geld werd niet gesproken. Jaap Lüdeke
John Surman Brewster’s Rooster
ECM Records/Universal Music – 64:50
Misschien waren velen het na al die bijzondere cd’s die hij voor ECM maakte vergeten, maar John Surman (65) is in de eerste plaats een jazz-
Jazzmozaïek 3/2009
37
vervolg ...
IDVD
man. Deze cd betekent misschien een back to the roots voor de Britse saxofonist, want dit is complexloze jazz, zonder moeilijkdoenerij. Op twee nummers na – waarbij Billy Strahorn’s Chelsea Bridge – schreef Surman alle nummers zelf. Ze eindigen soms in een opzwepende climax, die het op concerten ongetwijfeld goed doet. Surman excelleert zoals naar gewoonte op baritonsax. Samen met Hamiett Bluiett is hij een van de weinigen die dat weerbarstige instrument zo vlot laat klinken, al is Surman natuurlijk veel Europeser dan Bluiett. Maar Surman valt ook op sopraansax op. In zijn kwartet speelt vooral Jack DeJohnette een opvallende rol. De twee kennen elkaar al decennia. Ook persoonlijk, want zoon Surman is met dochter DeJohnette getrouwd. De interactie van Surman met de drums van DeJohnette is fenomenaal. John Abercrombie is de perfecte gitarist voor deze ECM-sessie. En bassist Drew Gress houdt de boel mooi samen. Niks geen zweverig ECM-gedoe hier, wel lekker stevige jazz. Aanbevolen. Peter De Backer
dan ook van een groter romantisme dan in haar beginperiode. Ze laat zelfs de taal van Alice Coltrane duidelijk bovendrijven in haar hommage aan deze laatste in Swamini. Elk van de vier reuzen biedt eigen werk aan en daarmee huppelt de cd soms wat drastisch van de ene stijl naar de andere. Daarom komen de obligate freejazzstukken een beetje getelefoneerd over. Men kan er echter van uitgaan dat de vier componisten elk hun eigen concept mogen neerzetten in onderlinge afspraak en dito respect. Toch geeft dit de cd een wat onsamenhangend karakter. Maar genoeg geklaagd: de assertiviteit van deze Newyorkse aanpak is sterk, de musici vergroeien met gemak in elkaar en de grote persoonlijkheden vormen een evidentie op zich. Chris Joris
Nico Vancouver Haptikos Quartet Our Present To The Moon Spekky Records
De iets oudere lezers kennen pianist Nico Vancouver nog wel van zijn pianofestivals die hij organiseerde begin jaren negentig. Hiervan verscheen toen trouwens een dubbel-cd met o.a. Marc Matthijs en Boyan Vodenicharov. Nadien was Nico vooral actief in de meer klassieke richting. Op Our Present
To The Moon horen we een kruisbestuiving tussen jazz en hedendaags zoals dat meer dan regelmatig het geval is bij ECM. Samen met Patrick Wante (d, perc), Neil Christiansson (cb) en de Japanse fluitiste Naoko Senoo creëert hij impressionistische sfeerscheppingen waarin jazz en Debussy moeiteloos met elkaar versmelten. Er zijn ook heel filmische passages à la Eleni Karaindrou. De naam Haptikos Quartet is zeer bewust gekozen. “We improviseren constant maar niet op de traditionele manier. Aangezien ik blind ben, kan ik niet zien wanneer de anderen een teken geven. Alles berust op het aanvoelen van elkaar. Vandaar het Griekse haptikos, gevoelens. De cd werd in een keer opgenomen.” Aanbevolen voor wie ook het werk van iemand als Pirly Zurstrassen apprecieert. George Tonla Briquet
Troyka Troyka
Edition Records/Codaex – 45:03
Tierney Sutton Band Desire
Trio 3-Andrew Cyrille, Reggie Workman, Oliver Lake+Gerri Allen At This Time
Intakt Records/Codaex – 52:33
In het Amerika van Obama is het avand-gardisme uit vervlogen tijden als protestkreet wellicht niet meer aan de orde. De bijdrages van pianiste Gerri Allen getuigen
38
Jazzmozaïek 3/2009
Challenge Jazz/Challenge Records 52:52
Deze twee dierbare musici vertolken hier zowel standards als eigen composities en één klassiek stuk van Scarlatti. Pianist Bert opent solistisch met de bekende Brian Wilson pop-song God Only Knows, de korte Improvisation in Thirds en een swingende Stella By Starlight met die vlekkeloze walking-bass in de linkerhand en de dynamische toucher van een totalitair pianist die de ganse jazzgeschiedenis in zijn broekzak heeft zitten. In de Scarlatti lacht hij ons lieflijk toe, dat hij zijn klassieke opleiding nooit vergeten is. Slechts in het zesde nummer: An Audacious Adventure wandelt bassist Hein Van de Geyn binnen en volgen twee volwaardige jazzcomposities van deze laatste, die minutenlang worden uitgesponnen. Virtuositeit en verfijning is de boodschap. De twee kompanen plukken bloemen uit hun instrumenten, die ons de liefdevolle aanpak laten ruiken. Chris Joris
Torben Waldorff Afterburn
Telarc/Codaex – 57:35
Waar deze Californische jazzzangeres in een vorige release vooral ‘happy’ tunes bracht (zie JM 2007/2 p.38) draait het nu rond Desire of zoals ze zelf stelt: “Desire quickly became a meditation on materialism.” Ze is een volgelinge van Bahai en reciteert op deze cd teksten van de Hidden Words of Baha’u’llah. Met de vertrouwde pianist Christian Jacob aan haar zijde graait ze voornamelijk in het Great American Songbook. Ze brengt deze overbekende tunes in hoogst eigenzinnige interpretaties. Bernard Lefèvre
Bert van den Brink & Hein Van de Geyn Friendship – Live at the Muziekgebouw aan het IJ
De vreugde over de geboorte van een nieuwe groep gaat soms hand in hand met de teleurstelling over de teloorgang van een andere. Het Engelse Emperical raakte twee gezichtsbepalende musici kwijt waaronder toetsenist Kit Downes die nu in Troyka een hoofdrol opeist. Samen met gitarist Chris Montague en drummer Joshua Blackmore onderneemt Downes een manmoedige poging om de oude stiel van de orgeljazz een fris voorkomen te geven. Daartoe put het drietal uit verschillende bronnen; de slidegitaar herinnert aan zompige blues en country, nu en dan duiken zelfs referenties aan hardrock op, maar de muziek wortelt ook in de progrocktraditie en linkt evengoed naar experimentele elektronische muziek. De drie houden ervan uit de pas te lopen wat gejaagde muziek oplevert, die urgent klinkt maar ook onrustig en bij vlagen ook nog wat onrijp. Dat niet alles in goud verandert wat Troyka in handen neemt, doet echter niets af aan hun durf en visie, waardoor dit titelloze debuut toch een plaat om te koesteren is. Mischa Andriessen
Miroslav Vitous Group w/ Michel Portal Remembering Weather Report
artistShare/www.artistshare.com
ECM Records/Universal Music – 48:03 Al herinnert Vitous zich Weather Report, toch wordt er nergens gebruik gemaakt van de sound van deze legendarische fusionband. Wel citeert hij in Variations On W. Shorter Shorter’s Nefertiti en vertolkt hij met Michel Portal (cl, bc) Ornette Coleman’s Lonely Woman, wat veel zegt over Miroslav Vitous’ toenmalige bijdrage tot Weather Report, namelijk de vrije, ademende conversatie tussen de instrumenten promoveren, wat Zawinul en Shorter veeleer omhelsden in die eerste periode van W.R. en later overstapten naar een meer funky-aanpak toen Vitous de band had verlaten. Deze grote bassist heeft de groepssound dus veel meer beïnvloed dan je zou denken. In Semina horen we dan weer echo’s van Zawinul’s In A Silent Way door trompettist Franco Ambrosetti en kleeft drummer Gerald Cleaver vol dynamiek aan de muziek: samen met Brian Blade één van de offensiefste drummers van vandaag. Tempo’s blijven hoogstens een suggestie. Een spotlight voor Michel Portal (basklarinet) en de ongelooflijke drama-bas van Vitous op Surfing With Michel. In When Dvorák Meets Miles weet je niet wat je hoort: gekruiste thematiek, Gary Campbell neuriënd op tenor en weer die Gerald Cleaver klievend er doorheen. Er wordt volwassen geïmproviseerd en je wordt vergast op verbluffend strijk- en plukwerk op de contrabas, of hoe een Oost-Europeaan via Scott LaFaro de jazz een nieuwe richting mee hielp inslaan. Chris Joris
Gitaristen die uit zijn op een bepaald eigen geluid hoeven het natuurlijk niet alleen te zoeken in al of niet kortgeknipte nagels. De instelling van de versterker zal in belangrijke mate uitmaken hoe de sound uit de speakers komt. En er is meer dat van invloed kan zijn. De Deense gitarist Torben Waldorff zocht het aanvankelijk bij Jimi Hendrix en de blues. Nu is hij opgeschoven in de richting van de moderne gitaristen die een vleugje bebop niet schuwen. Samen met de indrukwekkende en op deze cd aanwezige tenorist Donny McCaslin studeerde Waldorff in de jaren tachtig op Berklee. Daar zal hij ook wel het een en ander aan compositieleer hebben gedaan want zijn stukken kenmerken zich door fijnbesnaarde constructies waarin de solisten, ook Sam Yahel op piano en orgel, zich met veel energie
vermaken. Naast die uitnodigende composities van de leider is er een stuk Choro Dançado van de alom gevierde Maria Schneider. Haar fans kennen het van de Grammy winnaar 2005, Concert in the Garden, eveneens op artistShare. Die maatschappij biedt musici de gelegenheid op betere voorwaarden registraties vast te leggen. De kosten daarvoor kunnen door belangstellenden worden gefinancierd. Ook de geweldige Kenny Werner is momenteel bezig met een project getiteld: Living Effortless Mastery. Voor de eventuele aanschaf van Afterburn moet je zijn bij: www.waldorff.com. Jaap Lüdeke
Corey Wilkes & Abstrakt Pulse Cries From Tha Ghetto
Pi Recordings/Codaex – 59:22
In 2006 mocht Corey Wilkes de plaats innemen van Lester Bowie in het Art Ensemble of Chicago. Een grote eer, want die stoel was sinds het overlijden van Bowie in ’99 onbemand gebleven. Dan ga je zo’n jonge trompettist al snel de status van wonderkind aanmeten. Maar te oordelen naar deze cd is dat toch net iets te veel eer voor Wilkes. Een goede trompettist is hij zeker, dat wel. Maar je omverblazen doet hij niet met deze cd. Wilkes verzamelde wel een leuke band rond zich. Met saxofonist Kevin Nabors heeft hij een stevige collega in de frontlinie. Maar de halfzachte gitarist Scott Hesse valt wat tegen, en wat tapdancer (!) Jumaane Taylor komt uitspoken is een mysterie. Slechts in enkele abstracte tussendoortjes roept Wilkes de geest op van het AEC. En één keer brengt hij met een cover van Lester Bowie’s Villa Tiamo diens trompetstijl tot leven. Maar verder is dit een cd die veel meer mainstream klinkt dan je van een AEC-lid zou verwachten. Al is Wilkes onmiskenbaar een getalenteerd trompettist. Peter De Backer
Matt Wilson Quartet That’s Gonna Leave A Mark
Gespecialiseerde
jazzplatenzaken Wij hebben getracht aan de hand van diverse inlichtingsbronnen een round-up te maken van de gespecialiseerde jazzplatenzaken in Vlaanderen. Deze lijst is hopelijk maar een begin en kan uiteraard aangepast en aangevuld worden. Mail naar
[email protected].
Palmetto Records/Codaex – 52:48
Drummer Matt Wilson draagt deze cd op aan saxofonist Andrew D’Angelo. Die was nog in 2007 te zien op Jazz Middelheim bij Nic Thys 68 Monkeys. Maar in 2008 werd hij geveld door een hersentumor. D’Angelo is nu helemaal terug, zoals op deze opname is te horen. Hij draagt twee composities bij, Wilson drie, Jeff Lederer (ts, ss, kl) en Chris Lightcap (b) elk eentje en verder werken ze enkele zeer bekende tunes af (Two Bass Hit en Why Can’t We Be Friends?). In die laatste track staan The Swayettes en de Wilson Family Singers voor vocale ondersteuning in. Met Arts and Crafts herdenkt Wilson de bassist Dennis Irwin die in zijn gelijknamige band speelde. Wilson zweept hoorbaar zijn bandleden op, hij grapt en grolt, het spelplezier en de opwinding is er, dat laat echt een indruk na. Maar evengoed laat Wilson de stemming keren en komt de band lieflijk uit de hoek, bv. in Getting Friendly en de traditional Come and Find The Quiet Center. Wilson is een creatief drumtalent en weet zich met sterke solisten te omringen. Elk van de muzikanten drukt zo een eigen stempel op de muziek waardoor je van de ene verrassing in de andere valt. Boeiend. Bernard Lefèvre
Antwerpen (2000)
MARK SOUND Wolstraat 6 I tel. 03 233 64 03
Brugge (8000)
ROMBAUX Mallebergplaats 13 I tel. 050 33 25 75
Brussel (1000)
FORUM (Christian Duponchel) Koninginnegalerij 14 I tel. 02 511 28 52
Brussel (1000)
MARK SOUND MM (Koninklijke Muntschouwburg) Leopoldstraat 4 I tel. 02 219 23 41
Brussel (1180)
MUSIC INN (Luc Quintard) Waterloosteenweg 1354 I tel. 02 375 19 36
De Panne (8660)
SERENADE Zeelaan 50 I tel. 058 41 31 86
Geel (2440)
TONY’S MUZIEKHUIS Pas 36 I tel. 014 58 85 90
Hasselt (3500)
CODA Molenpoort 10 bus 3 I tel. 011 22 31 47
[email protected] www.marksound.be
Kraainem (1950 Stokkel) MARK SOUND Potaardestraat 4 I tel. 02 731 63 62
[email protected]
[email protected] www.marksound.be
[email protected] www.marksound.be
Leuven (3000)
SAX Parijsstraat 31 I tel. 016 22 48 59
Mechelen (2800)
MUZIEKHANDEL DAVID VERGAELEN & CO www.vergaelen.net Sint-Katelijnestraat 69
[email protected] tel. 015 34 32 63 I fax 015 20 37 27
Turnhout (2300)
VAN SAS de Merodelei 75 I tel. 014 41 20 14
Adressen van de Fnac winkels kunt u vinden op www.fnac.be.
Jazzmozaïek 3/2009
39