HERINNERINGSREIS AUSCHWITZ 2013

HERINNERINGSREIS AUSCHWITZ 2013 Ministerie van Defensie Instituut voor Veteranen - Nationaal Instituut voor Oorlogsinvaliden, Oud-strijders en Oorlogsslachtoffers www.warveterans.be/herinnering

van links naar rechts : Maxim Mantini (5At), Sven Desloovere (5Mt), Jan Vanlerberghe (5TPt), Tatjana Maene (5Mt), Geoffrey De Winter (5Mt), Thijs Sobry (5At), Freek Schelstraete (5At), Ragnar Meheus (5Mt), Thomas Lampaert (5Mt), Johan Durnez

Herinneringsreis Auschwitz 2013

1

vrijdag 25 januari 2013 Gisteren, donderdag 24 januari, mocht ik voor de tweede keer (de eerste keer was in 2010) met negen leerlingen van ons Waregemse VTI deelnemen aan de jaarlijkse pelgrimage naar de voormalige concentratiekampen van Oswiecim in Polen (mijn toetsenbord heeft niet de juiste lettertekentjes om de ‘s’ en de ‘e’ in correct Pools te tikken.) Deze eendaagse ‘Herinneringsreis Auschwitz’ werd voor de negende keer georganiseerd door het (ik ga de naam maar één keer voluit tikken !) Instituut voor Veteranen - Nationaal Instituut voor Oorlogsinvaliden, Oud-strijders en Oorlogsslachtoffers / Institut des Vétérans - Institut National des Invalides de Guerre, Anciens Combattants et Victimes de Guerre in samenwerking met het Ministerie van Defensie. Een aantal scholen uit Vlaanderen, Brussel en Wallonië mogen een afvaardiging sturen van negen leerlingen en één leerkracht (in totaal 170 deelnemers.) Alle kosten worden gedragen door het Ministerie. Dat we met het VTI opnieuw geselecteerd waren om mee te reizen, was net als in 2010 te danken aan het initiatief van één leerling. Om een lang verhaal kort te houden : in de loop van vorig schooljaar (2011-2012) had collega Ben Zaman, leerkracht godsdienst, aan de leerlingen van onder andere 4Mt (mechanische technieken) gezegd dat ze mij eens moesten laten vertellen over Auschwitz. Aanleiding daarvoor was de les godsdienst over het martelaarschap van de (sinds 1982) Heilige Maximiliaan Kolbe. Omdat nazi-Duitsland en de concentratiekampen niet echt mijn specialiteit zijn, vertelde ik over de Auschwitzpelgrimage van 2010 en hoe het de leerlingen zelf waren geweest die bekomen hadden dat ze die reis konden meemaken. Op het einde van die les verklaarde leerling Maxim Mantini zelfverzekerd dat hij zou schrijven naar het ministerie om zich met de klas kandidaat te stellen voor de volgende Herdenkingsreis. Ik zei dat dit voor mij prima was en dat hij niet mocht opgeven als hij niet meteen resultaat kreeg. Eerlijk gezegd : ik twijfelde eigenlijk wel een beetje of het ooit tot een brief zou komen (de leerlingen van het schooljaar daarvóór hadden óók gezegd dat ze zouden schrijven, maar ik heb er nooit meer iets over gehoord.) Maar Maxim hield woord : hij had dezelfde dag nog geschreven en al ontving hij eerst een enkele antwoorden die hem de moed hadden kunnen ontnemen… hij hield vol en riep zelfs de hulp in van de betere schrijvers/schrijfsters in de klas. Een vijftal e-mails met herhaalde pogingen later (we waren ondertussen al het huidige schooljaar en de leerlingen van die klas van 2011-2012 waren verspreid in 5At, 5Mt en 5TPt), kwam op 28 november het verlossende telefoontje van het IV-NIOOO : VTI Waregem was geselecteerd en opnieuw omdat men daar onder de indruk was van het feit dat de leerlingen zelf het initiatief namen en een goede motivering hadden geschreven. Met Maxim Mantini en Jan Vanlerberghe ben ik dezelfde dag nog naar adjunct-directeur Filip Vanhauwaert getrokken. Ze mochten het mooie nieuws ook daar gaan verkondigen, maar aangezien ze vroeger al ‘voor andere zaken’ in dat bureau waren geweest, waren ze toch wel wat nerveus om hun selectie bekend te maken en om de goedkeuring vanwege de directie te vragen. De goedkeuring van de directie kwam er (waarvoor bij deze ook van mijnentwege hartelijk dank !) en ik kon beginnen met de administratieve voorbereidselen want de voorwaarde van het IV-NIOOO is wel dat er een leerkracht de nodige documenten in orde brengt en de dag zelf mee gaat. Die administratie viel al bij al nog mee : verzamelen van de identiteit deelnemers, nummers identiteitskaarten, akkoord van de ouders en dat alles doorsturen naar het IV-NIOOO. Daarvoor kon ik rekenen op een heel vlotte medewerking van de betrokken leerlingen. Dit ging duidelijk sneller dan het andere schoolse


2

briefjes (en taken !) Een eerste spannend moment was : hopelijk zijn er niet méér kandidaten dan beschikbare plaatsen want er mochten maar negen leerlingen mee en in de klas die het initiatief had genomen zaten er liefst vijftien. Maar dat probleem stelde zich niet eens : slechts acht jongens en één meisje bleken voldoende interesse te hebben. Of toch… er was nog een meisje uit 4Et van vorig jaar (Melissa Van den Berghe - ik had ook in 4Et die vraag gekregen vanuit het vak godsdienst) dat graag meewilde, maar ze begreep dat ze voor deze trip uit de boot viel en maakte alvast het voornemen om zich met een aantal klasgenoten kandidaat te stellen voor 2014… Doen, Melissa !!! Een week voor de reis ontving ik het programma en kwamen er twee militairen langs om het transport naar Melsbroek toe te lichten. Met de leerlingen maakte ik nog een aantal de afspraken omtrent o.a. kleding en houding tijdens de bezoeken en toen was het aftellen naar de dag zelf. Die donderdag 24 januari begon zelfs naar mijn normen vroeg : om 2 uur 50 uit de veren, klaarmaken en tegen 3 uur 30 bij de schoolpoort staan. Toen ik bij het VTI aankwam, stond de bus van defensie (het was die van de kazerne van Ieper) al te ronken met alle leerlingen aan boord. De adjudanten van de MCG (‘Movement Control Group’) hadden de identiteitskaarten van de leerlingen gecontroleerd en ook ik ontsnapte niet aan hun controle. Ruim 25 minuten eerder dan voorzien (de militairen hadden duidelijk gezegd dat ze zéker om 4 uur stipt wilden vertrekken bij het VTI), vertrokken we naar Melsbroek. De rit ging vlot over een sneeuw- en ijsvrije autoweg. Net zoals in 2010 reed een voertuig van de MCG heel de weg voor de bus uit. Twee jaar terug was dat nog met zwaailichten (weliswaar oranje ; we waren geen VIP genoeg om een escorte met blauwe zwaailichten te krijgen) maar deze keer gebeurde onze escorte zwaailichtloos discreet. Het inchecken ging vlot : de identiteitskaarten werden nog eens grondig gecontroleerd en iedereen ontving zijn boarding card (zie hiernaast.) Er stond geen ‘seat number’ ingevuld : we zouden weer onze plaatsen kunnen kiezen en ik gaf mijn manschappen de opdracht om zo snel mogelijk aan boord te gaan, kwestie van een plaats bij een venstertje te kunnen bemachtigen. Voor een viertal leerlingen was dit hun allereerste vlucht en het is dan natuurlijk wel leuker als je ook eens door zo’n vliegtuigraampje kan kijken naar de wereld onder jou. De security check was iets strenger dan twee jaar geleden. De rugzakken en jassen gingen door de scanner en alle passagiers door het bekende poortje-datniet-mag-piepen. Maar het piepte bij iedereen en iedereen werd met de handscanner gecontroleerd op verboden tuig. In mijn groep werden enkel vergeten gsm’s, sleutelbossen en zware broeksriemgespen ontdekt. Daarna (het was ondertussen 5 uur 45) mochten we ons tegoed doen aan een royaal ontbijt : boterkoeken, croissants, fruitsap, chocolademelk, koffie, thee… Het smaakte en iedereen volgde mijn raad om zeker voldoende te eten want de volgende maaltijd was pas ruim zeven uur later. Geleidelijk kwamen er meer schoolgroepen aan (wij waren bij de eersten aangekomen) en ook de teams van de MCG schoven aan voor het ontbijt. Onze leerlingen leken het toch wel ‘cool’ te vinden (of om het in hun termen te zeggen : “bère”) om tussen de militairen te eten.


3

Tatjana overweegt een loopbaan bij het leger ?

6 uur 35 We mochten aan boord gaan van de Airbus A330-300 van Defensie. Ook hier was de MCG weer paraat en ze lieten kleine groepjes ineens de trappen op naar het toestel. Oef, opdracht geslaagd : zeven van de negen leerlingen zaten bij het raampje (er zijn telkens twee zetels naast elkaar bij de raampjes en vier zetels in een middenrij.) De twee overige en ikzelf zaten in de middenrij. Wie knappe airhostessjes verwacht had, kwam bedrogen uit. De uitsluitend mannelijke cabin crew van dienst droegen hun groene overalls (flight suit) met badges van ‘21 Squadron’ en een paar hadden nogal een imposant postuur. Niet bepaald Tom Cruise uit Top Gun… Maar ze waren wel beleefd en correct, al straalden ze wel een ‘kordaatheid’ uit wanneer ze aan sommige passagiers voor de tweede keer kwamen vragen om die gordel VAST te maken en dat elektronische prulletje UIT te zetten. En toen werd het… wachten. Het toestel moest ijsvrij gemaakt worden en bij een groot toestel duurt dat wel eventjes. Zeg maar : een half uurtje. Het opstijgen was voorzien voor 7 uur 30, maar het werd toch 8 uur vooraleer we de grond verlieten voor een tochtje van 1.085 kilometer. Altijd een prettig moment wanneer zo’n toestel over de startbaan stormt en dan het luchtruim kiest ! Even hadden we een zicht op een besneeuwd Brussel en Brabant waar de ochtendfiles zich mooi aftekenden (‘mooi’ als je zelf niet in die file staat !) maar het duurde niet lang of we boorden ons doorheen een dicht wolkendek en de volgende 1.000 kilometer bleven we die wolken onder ons zien. Pas toen we al dicht bij de Poolse grond waren, zagen we weer een landschap onder ons.


4

Op de televisieschermen konden we de vliegroute volgen en het trof me dat we op een bepaald moment boven Dresden vlogen… Dresden en militaire vliegtuigen… Mijn gedachten gingen naar de bemanningen van Bomber Command die in de jaren veertig die tocht hadden ondernomen. Omstreeks 9 uur 30 landden we op de militaire luchthaven van Krakow. Er lag sneeuw, het was mistig en er werd gezegd dat het -5°C was. Eigenlijk was dat een beetje hetzelfde weer zoals in Waregem. Dat we nu zelf al bijna twee weken met sneeuw en soms intense vrieskou te maken hadden, was eigenlijk wel een meevaller : de leerlingen waren er nu van overtuigd dat ze warme kleren en goed schoeisel moesten aanhebben voor deze dag in Polen. In 2010 was dat anders : in België was het toen geen vriesweer maar in Polen vroor het die dag tot -15°C en lag er een dik pak sneeuw. Ondanks duidelijke waarschuwingen waren er toen enkele van onze jongens toch op hun stoffen basketsloefkes meegereisd. Deze keer zag ik enkel degelijk warm schoeisel en warme kleren. Mutsen ? Hm… blijkbaar niet ‘cool’ genoeg.

De bussen stonden vlak naast het vliegtuig opgesteld. Daar werden we opgewacht door onze verantwoordelijke van het IV-NIOOO (wij wisten al dat we naar bus 4 moesten.) Een vlugge telling (ik heb in de loop van de dag een keer of honderd tot negen geteld… ), nog een blik op de Airbus door de vuile ruiten van de bus en hup, we waren weg voor een rit van ongeveer een uurtje. Sommige leerlingen deden een dutje, andere keken hun ogen uit naar hoe het dikbesneeuwde Poolse landschap en de Poolse dorpen er uit zien. Na twee dorpen viel hen vooral het woord ‘sklep’ op. Dat leek ongeveer op elk gebouw te staan. Wat mocht dat wel betekenen… Het blijkt gewoon “winkel” te zijn. Omstreeks 11 uur kwamen we aan op de parking van het onthaalgebouw bij Auschwitz I . De gidsen werden opgehaald, de hele groep kon nog even naar de toiletten en toen begonnen we aan de rondleiding. Er was een gids per groepje van twintig, per twee scholen zou je kunnen zeggen. Zoals je zult merken op de foto’s droeg iedereen een badge met een kleurtje en het nummer van de bus en de gids en verantwoordelijke van het IV-NIOOO droegen elk een kaart in dezelfde kleur en met het nummer van de bus in het groot. Kwestie dat je je groep altijd kon terugvinden. De gids was een Poolse dame en ze gaf de uitleg in het Engels. Prima verstaanbaar Engels, trouwens. Een goede oefening Engels voor onze leerlingen ! Ze zeiden me toch dat ze alles goed konden volgen en begrij-


5

pen en als er hen al eens iets onduidelijk was, kwamen ze het mij vragen. Met behulp van een koptelefoontje en een ontvangertje (dat zijn die bakjes-met-oranje-touwtjes die we dragen) kon je alles goed volgen.

Net als twee jaar geleden kan ik zeggen dat onze gids het schitterend deed : op een heel serene manier vertelde ze wat er zich in die kampen had afgespeeld. Geen sensationele details of opgeklopte boodschappen tegen om het even welke ideologieën. Het was net die rustige sereniteit die de verschrikkingen nog meer onderstreepte. Onder het beruchte opschrift “Arbeit Macht Frei” stappen, bezorgt je hoedanook een rilling. Je voelt als het ware dat er ‘iemand’ toekijkt en jou daar al de boodschap wil meegeven “vergeet dit niet en zorg dat het nooit meer gebeurt.” Ook op andere plaatsen in het kamp krijg je het gevoel dat er als het ware iemand meestapt (of hoe je het ook wil omschrijven – je zou ook kunnen zeggen ‘er hangt op zijn minst een heel bijzondere sfeer die ook die boodschap meegeeft’.) Dat gevoel had ik in 2010 en ook deze keer waren er plaatsen die me heel erg raakten. Deze keer gingen we o.a. in de kelders met de dodencellen (waar pater Kolbe de hongerdood stierf) en de strafcellen. Alleen al de trappen neerdalen naar die kelder geeft je een ongemakkelijk gevoel. Oog in oog staan met die cellen… Je kan haast niet geloven dat het echt is en dat mensen tot dat soort waanzin in staat zijn (inderdaad “zijn” en spijtig genoeg niet “waren”… ) Op die plaatsen wordt aan de bezoekers ook gevraagd om géén foto’s te maken en voor zover ik het zag, hebben onze leerlingen dat ook vrij goed gerespecteerd. Dat konden we niet zeggen van het tweede deel van onze groep. Dat waren volwassenen (naar ik later op de dag vernam waren het vrachtwagenchauffeurs van defensie) die er die dag een gezellig uitstapje van maakten en niet bepaald een toonbeeld waren van een respectvolle houding. Dat bleek verschillende keren in de loop van de dag, in zoverre dat mijn leerlingen zich daarover ergerden. Wel, die volwassenen maakten lustig foto’s van elk van die cellen en leken het enkel sensationeel te vinden. Omstreeks 11 uur 45 was er een korte plechtigheid op de binnenplaats waar de gevangenen terechtgesteld werden. Zelf zou ik het wel iets anders aanpakken qua opstelling van de groep en het verloop. Spijtig genoeg had men het Te Velde en de Last Post geschrapt, ook al waren er twee trompetters van de muziekkapel van de gidsen mee en al duren beide sonneries amper een minuut. Na de plechtigheid ging de rondleiding verder doorheen het kamp. In enkele van de gebouwen word je geconfron-


6

teerd met de manier waarop de gevangenen moesten overleven en hoe ze van elke menselijke waardigheid werden beroofd. De confrontatie met de immense stapel schoenen in één van de kamers is schokkend en wat mij betreft nog aangrijpender dan de zaal waar twee ton mensenhaar ligt. In dat schoeisel zie je de hele maatschappij en alle generaties liggen… Deze foto haalde ik van internet. Zelf fotograferen kon ik niet.

In een andere zaal is er een ook angstaanjagend grote toonkast vol kinderschoenen… Je voelt je soms opgelucht als je weer in de buitenlucht staat. Ik merkte aan de leerlingen dat deze omgeving een diepe indruk op hen naliet. Ik zag hen voortdurend fotograferen (waar het toegelaten was) en ik dacht op zeker moment wel even “Hé jongens, stop nu even met foto’s maken en sta eventjes stil bij wat er hier gebeurd is” maar het leek hen niet te doen om ‘spectaculaire plaatjes’ te schieten, maar eerder om een vastleggen van wat ze zeker willen onthouden en delen met anderen als ze weer thuis komen. Je zag op hun gezichten dat ook zij moeite hadden met het aanhoren/doorslikken van wat er zich op deze plaats allemaal heeft afgespeeld.

Binnenstappen in wat ooit de eerste gaskamer was geweest en oog in oog staan met die ovens waarin duizenden mensen waren verast, was voor hen erg confronterend. Omstreeks 13 uur was de rondleiding in Auschwitz I afgerond. Toen we bijna weer aan het onthaalgebouw waren, werden we aangesproken door persfotografen van Het Nieuwsblad. Ze vroegen welke school we waren en of we even wilden poseren bij de beruchte ingangspoort. Daar werd de foto gemaakt die je hier


7

op de openingsbladzijde vindt (met dank aan onze IV-NIOOO begeleider die met mijn toestel deze foto maakte.) Eigenlijk een meevaller voor ons want omwille van het programma zou het anders niet mogelijk geweest zijn om uitgerekend daar een foto te maken met de hele groep. Vlug nog enkele richtlijnen gegeven : handen uit de zakken, geen brede smile en het hoofd ontbloten. Tja, de persfotografen waren gehaast (ik denk dat ze al de meisjesgroep in het oog hadden die ons volgde… ) en ik had wél nog mijn muts op toen zij hun plaatjes schoten… Bij de bussen was er tijd voor de lunch. Er was een flinke voorraad aan belegde broodjes. Er was keuze uit broodjes met kaas en rauwe paprika’s, broodjes met tonijnsla, broodjes met eiersla en broodjes met iets wat kip leek. Die broodjes (allemaal netjes in plastiek verpakt) stonden wel al de hele morgen in de koffers onderaan de bus en waren half bevroren. Het mineraalwater in de flesjes was ‘lekker fris’. De leerlingen vonden de broodjes niet echt van de lekkerste, maar zoals één van hen opmerkte : “Dit is hier niet de plaats waar je gaat zeuren over een broodje dat te lang in plastiek zat, op het randje af bevroren en niet heel smakelijk is.” Ik zag dat de (ruime) voorraad broodjes toch goed geslonken was tegen dat we ons klaar maakten voor het volgende programmaonderdeel : het bezoek aan het veel grotere Auschwitz II Birkenau.

In Birkenau werd er gestart met een korte herdenking. Deze keer werden Te Velde en Last Post wel vertolkt. (Voor wie deze sonneries niet kent of ze eens wil horen : ga naar dit adres en klik op ‘Te Velde’ en op ‘Last Post’ http://www.mil.be/music/subject/index.asp?LAN=nl&FILE=&ID=1106&MENU=1868&PAGE=1 .


8

Er was opnieuw een (korte) tweetalige toespraak. In dit concentratiekamp word je vooral getroffen door de uitgestrektheid ervan. De sneeuw en de mist droegen bij tot de bijzonder sombere sfeer. Maar zelfs zonder sneeuw en mist ga je hier automatisch op een gedemptere manier spreken. Je voelt dat je op een immens dodenveld wandelt en wanneer je op het stukje weg loopt dat leidt van de plaats waar de selectie gebeurde van de nieuw aangekomen mensen naar de gaskamers, krijg je weer die speciale gevoel dat je er als het ware ‘niet alleen’ wandelt.

Ook het bezoek aan twee van de barakken zijn beklijvend, zeker bij deze weersomstandigheden (en dan vraag je je af hoe het op hete zomerdagen moet geweest zijn… ) Het was in één van die barakken dat de volwassenen die bij ons groepje hoorden zich erg ongepast gedroegen en ik merkte aan de gids dat zij zich moest inhouden om de snoodaard en zijn flauwe plezante makker niet ter orde te roepen. Eén van die personen vond het namelijk grappig om eens op die latrines te gaan zitten en te doen alsof “ik een eike ga leggen” (spreek uit met Antwaaarps accent.) Zijn makker heeft net geen foto gemaakt voor zijn Facebookpagina, maar hij leek toch wel zin te hebben. Misschien was het door de duidelijke afkeurende houding van de anderen in de groep (waaronder de dochter van één van hen – het meisje op de foto hier linksboven – die op dat moment tussen onze leerlingen kwam staan en niet langer bij de volwassenen waar ze eigenlijk bij hoorde.) Zielig… ronduit zielig. Later in de rondleiding vonden ze het nodig om na het verlaten van een ander gebouw “een koeksken te eten want ge kreegt daar zo stilaan n’een honger van.” Toen we uit die barakken kwamen, werd Jan geïnterviewd door de meegereisde cameraploeg van het IV-NIOOO. Hun filmverslag verschijnt (hopelijk binnenkort) op de website van warveteransTV.be : http://www.warveteranstv.be/nl/videogale rij/bekijk-de-ceremonien-en-events . Het is natuurlijk de vraag hoeveel van het interview ze zullen opnemen in hun reportage, maar ik was zelf onder de indruk van de knappe verwoording die Jan daar ten


9

beste gaf. Niet dat het me echt verraste, want ik weet dat hij zich goed kan uitdrukken, maar de manier waarop hij daar voor de vuist weg aan het spreken was : chapeau ! Op het einde van de rondleiding maakten we nog een groepsfoto en toen is iedereen van onze groep de gids gaan bedanken. Dat maakte blijkbaar indruk want kort daarna kwam onze IV-NIOOO begeleider zeggen dat de gids ons de kans wilde geven om eens naar boven te gaan in de SS-bewakingstoren van het toegangsgebouw, zodat we nog eens een overzicht konden krijgen van daaruit over het kamp. Een mooie blijk van waardering voor de aandacht en respectvolle houding die onze leerlingen de hele dag al hadden getoond ! Onze begeleider zei me dat het nog maar de tweede keer is dat hij dat meemaakte.

Omstreeks 16 uur 25 ging iedereen weer aan boord van de bussen. De koude (ook al was het ‘maar’ -5°C) begon toch zijn tol te eisen. Zelfs met goed schoeisel en warme kledij, begon dat toch door te wegen. Het duurde dan ook niet lang of – eens onderweg naar Krakow – de gesprekken vielen stil en de meeste passagiers lagen in slaap. Het werd ook heel snel donker. We zitten nog wel in dezelfde tijdsgordel als in België, maar toch al dicht tegen “een uurtje vroeger” aan. Om vijf uur was het eigenlijk al pikdonker. En toen viel het me op dat de Polen op het einde van januari nog overal hun kerstversiering hebben : in bijna alle woningen zag je nog de lampjes van de kerstboom en ook buiten was er nog heel veel kerstverlichting. De rit naar Krakow duurde weer een uurtje en om 17 uur 30 konden we al aan boord gaan van onze Airbus. Net als in 2010 was er niks niemendal van controles : iedereen van de bus meteen op het vliegtuig ! En deze keer waren we er in geslaagd om met zijn allen plaatsen in te nemen bij de rijen aan de raampjes én helemaal achteraan in het vliegtuig (zodat we ook als eersten van boord zouden kunnen gaan in Melsbroek.) Iedereen zat netjes vastgeklikt, de cabin crew had al een keer of vijf gecontroleerd of alles in orde was en toen… begon het de-icen (ijsvrij maken) van het toestel. En die klus was niet in één twee drie geklaard. Na een half uur verontschuldigde de piloot zich (want hij moet tot vooraan gevoeld hebben dat je honderd zeventig jongeren niet zo gemakkelijk een half uur lang vastgeklikt laat wachten) en zei dat de procedure langer duurde dan voorzien. Het werd ruim drie kwartier en het begon sommigen (cabin crew incluis) toch wel een beetje op de heupen te werken. Maar omstreeks 18 uur 15 stoof ons machien met bulderende motoren (en als je achteraan zit, hoor je ze goed bulderen !) over de startbaan en… we waren weer weg richting Melsbroek.


10

Het programma dat we op voorhand hadden ontvangen, had melding gemaakt over “aan boord wordt er een maaltijd aangeboden” en in 2010 was dat wel een royale maaltijd geweest (en bovendien ook ‘officieel koosjer’ want er zat een attest bij van het rabinaat van Antwerpen !) Hm… de bezuinigingsronde van onze regering was duidelijk ook bij defensie langs geweest : geen royale maaltijd meer, maar enkel een belegd broodje kaas met groentjes. Op de rij naast mij probeerden twee meisjes een steward te bekoren door met hun meest smekende (smachtende ?) blik nog een tweede broodje te vragen, maar de adjudant was niet te vermurwen. Ach, we gingen vandaag niet zeuren over eten en ik hoorde onze jongens (en meisje) al druk overleggen naar welk frietkot ze nog zouden trekken na hun thuiskomst in Waregem. Ik had aan mijn negen leerlingen gevraagd om tijdens de terugvlucht al even enkele eerste indrukken te noteren. Enkele citaten … “Ik vond het bezoek in de voormiddag al heel aangrijpend maar toen we na de middag aankwamen in Birkenau wist ik niet wat ik zag : zo enorm ! Het was aangrijpend, maar toch een super dag !” “Ik vond het aangrijpend dat ik al dat haar, die schoenen en kleren zag liggen. Dat één mens zoveel andere mensen zoveel gruwel kan aandoen. In het tweede kamp vond ik de ruïnes van de gaskamers het ergst want je weet dat er daar duizenden mensen zijn vermoord. Gruwelijk gewoon.” “De grootte van Birkenau en vooral de massa mensen die daar vermoord zijn. De gaskamers en het crematorium stralen nog altijd een kille sfeer uit.” “Het geeft je een apart gevoel dat je op verschillende plaatsen loopt waar ongeveer zeventig jaar geleden ander mensen hun voetstappen hebben gezet en daar stierven… Het is aangrijpend maar ik ben wel trots dat ik er geweest ben.” “Het is boeiend om daar rond te lopen en tegelijk raar als je bedenkt wat er daar allemaal gebeurd is.” “Ik was super enthousiast over deze reis maar toen we in Auschwitz rondliepen was de sfeer erg kil. Het ergste vond in de gaskamers omdat je weet dat al die mensen daar gestorven zijn en jij loopt daar nu maar foto’s te maken.” “Deze uitstap zal mij levenslang bijblijven.” Het was ongeveer 20 uur 35 toen we weer in Melsbroek waren. We vonden gemakkelijk onze bus terug : onze MCG adjudant had me ’s morgens de nummerplaat van die bus bezorgd (want het waren natuurlijk allemaal identieke defensie-bussen !) maar in de loop van de dag hadden ze toch nog bladen met de namen van de scholen aan het venster vooraan van elke bus geplakt. Op de terugreis hadden we twee extra Waregemse passagiers mee : schepen van onderwijs Neirynck en stadssecretaris De Langhe. (Zij hadden de trip meegemaakt als VIP, want blijkbaar waren de burgemeesters van de gemeenten/steden waarvan er scholen deelnamen ook uitgenodigd. De schepen was er namens de Waregemse burgemeester en de secretaris namens die van Ronse (een goede kennis van hem.)) De rit ging vlot (weliswaar aan 90 km per uur want er golden hier smog-maatregelen (omdat er te veel vuile lucht van Polen naar België waaide, had ik gehoord in het nieuws !)) en het was 22 uur 10 toen de bus zich bij het VTI parkeerde.


11

Ik vond het heel sympathiek dat alle leerlingen Maxim nog eens kwamen bedanken voor het initiatief dat hij in januari 2012 had genomen (en voor zijn volharding.) Ikzelf kan daar alleen maar een grote proficiat aan toevoegen voor àlle negen deelnemers van het VTI. En graag ook een oprechte dankjewel aan de directie die het initiatief van Maxim steunde. Tegen 22 uur 35 was ik thuis. Even in stilte bekomen van een lange en emotioneel intense dag.

zondag 27 januari Vandaag is het “International Holocaust Remembrance Day” Lest We Forget Johan Durnez OAM

Maxim Mantini (inzet) en de kille namiddagsfeer van Auschwitz II Birkenau

volgende pagina : enkele links naar foto’s van deze dag


12

De foto’s die ik maakte, vind je op : http://2012.vtiwaregem.eu/#123.0 Er komt een videoverslag van het IV-NIOOO op http://www.warveteranstv.be/nl/ De foto’s van het IV-NIOOO, vind je op hun Facebookpagina “Belgian Veterans” (je kunt de foto’s van daar downloaden in groot formaat) : http://www.facebook.com/?sk=welcome#!/Warveterans.be Onze groep komt een aantal keer voor in die reeks van honderd foto’s. Dit zijn er enkele van.


13

HERINNERINGSREIS AUSCHWITZ 2013

Recommend Documents