henk verdonk liber amicorum:henk verdonk liber amicorum :53 Pagina I Liber amicorum Henk Verdonk

henk verdonk liber amicorum:henk verdonk liber amicorum

25-11-2008

Liber amicorum Henk Verdonk

13:53

Pagina I


Henk Verdonk

25-11-2008

13:53

Pagina II


25-11-2008

13:53

Hen k Verd on k Liber amicorum

Pagina III


25-11-2008

13:53

Pagina IV


25-11-2008

13:53

Pagina V

Inhoud

Voorwoord VII 1970-heden Het pensioen van Henk Verdonk 1 Rob Ruiten 1975 Kennis en Kunde 4 Pim de Waard 1975 Collega van het/mijn eerste uur 7 Hans Janssen 1975 Henk gaat zijn eigen weg 9 Cees Appelman 1975-1984 Gestopt met roken? 11 Gerry Zwaal 1975 Van lang geleden 12 Gerrit Fidder 1977-1982 Bijna kunst 14 Piet Federer 1982-heden Kan ik een getuige krijgen? 17 Joost van Hilten 1984-1988 Een vakman 21 Peter van den Berg 1985-2007 Mijn eerste serieuze baan 23 Sandra Korthoff V


25-11-2008

Inhoud 1988-1993 Warme herinneringen 26 Jeroen Wiegertjes 1991-1995 “Dat kun je de abonnee niet aandoen…” 27 Lydia Vroegindeweij 1993-2003 Van Liber Amicorum naar Liber Affectum 30 Hans Honders 1995 Nooit saai 34 Betsy Luurs 1995 - 1999 Eén voor één en achter mekaar! 37 Ronald Koppers 1995-heden Zweet in de bilnaad 39 Peter Frissen 1996-heden Henk losbladigen Verdonk 42 Gert Jan Schinkel 1998–2003 “Moet je luisteren ….” 43 Geoff Hack 1999-heden Braincloud 45 Annemarie Arts 2001 Het Groentje en de Routinier 47 Monique Plantinga 2001-2002 Een leven lang leren! 49 Renny van Tuijl 2001-heden “Wat goed is, komt nooit te laat” 51 Linda Heesen 2002-heden Klimaatprobleem in het klein 54 Edith Kroon

VI

13:53

Pagina VI


25-11-2008

13:53

Pagina VII

Inhoud 2003-heden Een beetje weemoed 55 Boudien Blom 2004-2007 Eén voor één en achter mekaar 58 Eric Daamen 2004-2006 Moeder, moeder, had ik maar een vak geleerd… 60 Frank van den Nieuwenhuijzen 2006-heden Mijn en dijn 63 Toos Koetsier 2007-heden Met pensioen 65 Huub van der Meulen 2007-heden Gewoon je ding doen 66 Arie de Geus 2007-heden Hè hè 68 Lucrèce Simon 2007-heden Henks laatste Sdu-bladzijde 69 Maaike Jonker 2008 Een kamer van uitersten 70 Kirsten de Pré 2008 Flexibiliteit, humor en inzet 71 Caroline ter Meulen

VII


25-11-2008

13:53

Pagina VIII


25-11-2008

13:53

Pagina IX

Voorwoord

Liber amicorum Een ‘liber amicorum’ (Latijn voor ‘vriendenboek’) of ook wel ‘album amicorum’ is een bundel voorzien van veelal persoonlijke teksten en illustraties die door vrienden en/of collega’s aan iemand wordt aangeboden ter gelegenheid van een jubileum of afscheid. Het liber amicorum ontstond in de loop van de 16e eeuw in de hogere kringen en is nog altijd een geliefd middel om waardering te uiten voor de betreffende persoon.

Beste Henk, Collega’s uit heden én – soms ver – verleden hebben meegewerkt aan het Liber amicorum dat we je bij deze aan willen bieden bij je afscheid van Sdu Uitgevers op 18 december 2008. Je toewijding en vakmanschap worden in veel bijdragen genoemd. En terecht! Met dit boek willen we je hartelijk danken voor je jarenlange inzet. En misschien wordt het niet altijd zo expliciet verwoord, het is duidelijk dat je door velen gemist wordt en zult worden. We wensen je alle goeds voor de toekomst, samen met je vrouw Gerlinde en je zoon Vincent. Sdu Uitgevers

IX


25-11-2008

13:53

Pagina X


25-11-2008

13:53

Pagina 1

1970-heden Het pensioen van Henk Verdonk

Ik heb Henk leren kennen in 1970 toen ik bij Vermande in dienst kwam. Henk in dienst als handzetter, altijd pico bello gekleed, en ik als aankomend toetsenbordbewerker (wat een naam!!). Na enige tijd kwamen we regelmatig met elkaar in gesprek, beiden vrijgezel, om eens iets te ondernemen. We gingen dan met een groepje lekker stappen, vaste plekken waren Haarlem, Wijk aan Zee, Castricum en als het mooi weer was ook wel Zandvoort. Henk was een regelmatige bezoeker van het Oostenrijkse plaatsje Wilhelmsburg, waar hij als jonge jongen al geweest was; hij had daar inmiddels meerdere vrienden gemaakt, en hij introduceerde heel graag Nederlandse kennissen en vrienden in het dorp. Het bood hem daarmee soms de gelegenheid om per auto daar naar toe te reizen, in plaats van de Nachttrein. Ook ik kreeg deze gelegenheid en we hebben daar de nodige leuke, merkwaardige (midden in een bos politie bij een wegversperring), en “vochtige” momenten gekend.

1


25-11-2008

13:53

Pagina 2

Rob Ruiten

Alle inspanningen van Henk leidden uiteindelijk tot het Ereburgerschap van de gemeente, dat hem toentertijd door de burgemeester persoonlijk werd overhandigd. Voor mij het meest markante van de hele lange periode die Henk en ik al met elkaar omgaan, was de kennismaking met mijn huidige vrouw, die in die tijd op enig moment bij Henk op visite kwam. Dat was voor ons liefde op het eerste gezicht, later uitmondend in een huwelijk. Henk zelf leerde daarna, ook weer in Oostenrijk, zijn vrouw kennen, die na enige tijd ook in IJmuiden, de toenmalige woonplaats van ons, op bezoek kwam. Ook wij leerden haar kennen, en na zekere tijd kwam zij bij Henk wonen en werden wij vaste bezoekers over en weer. In 1984 werden wij geconfronteerd met de mededeling dat het hele bedrijf zich ging verplaatsen naar Lelystad. Een ieder voor zich moest de keus maken mee te verhuizen naar deze plaats in de nieuwe polder of, zoals meerderen ook hebben gedaan, langdurig te pendelen met een touringcar. Wij kozen voor het eerste en Henk en zijn vrouw maakten dezelfde keuze. Samen zijn we, na de keuze voor een woning te hebben gemaakt, vele malen na werktijd met de auto van IJmuiden naar Lelystad gereisd, om onze nieuw te betrekken woning gebruiksklaar te maken. Om dan ’s avonds zo rond tienen weer terug te rijden en, na een korte nachtrust, de volgende dag gewoon weer te gaan werken. We hadden als echtparen onze keus laten vallen op dezelfde type woning, in dezelfde straat, net als enkele andere collega’s, dus dat werd een echte Vermande invasie in de Tjalk in Lelystad. Kort na elkaar trokken we in de nieuwbouwwoning in de zomer, om gelijk te kunnen profiteren van de ruimte en het mooie weer. Na een lange periode van opbouw van ons werk in Lelystad, kwam de “verrassende” mededeling in 1998, dat we werden overgenomen door SDU uitgevers uit Den Haag. Wéér een verandering, wat moest de keus nu worden. Na nog enkele jaren in Lelystad gewerkt te hebben, werd de vestiging daar opgeheven en daar gingen we weer, niet verhuizend maar wel reizend zo’n vier uur per dag (2 uur heen en 2 uur ) terug. Eerst nog met behulp van een reistijdcompensatie, maar na enkele jaren voluit de lange, lange dagen tegemoet. Voor sommigen, de iets “ouderen”, werd een uitzondering gemaakt. Zij konden en kunnen blijven profiteren van de compensatieregeling waarbij, waar mogelijk, ook thuiswerk werd geïntroduceerd. Dit alles tot einde dienstverband. Ook Henk was daarbij één van de gelukkigen. We hebben in al die tijd helaas moeten ontdekken dat, wat door enthousiaste Vermande mensen was opgezet als een goedlopende organisatie wat betreft het produceren van losbladigen, in Den Haag toch op een andere manier werd benaderd. Henk

2


25-11-2008

13:53

Pagina 3

1970-heden

en ik hebben hier regelmatig met elkaar over gediscussieerd, maar tegenhouden was geen optie. Voor Henk zit de strijd er op, hij kan zich vanaf begin volgend jaar helemaal richten op zijn veelbesproken hobby van het onderzoeken, en waar mogelijk weerleggen, van geschiedschrijvingen. Een hobby die hij al heeft zo lang ik hem ken, en waar hij vaak vol enthousiasme over kon en kan vertellen. Menig boekje is inmiddels al van zijn hand verschenen, hopelijk zal dat in de toekomst nog uitgebreider gebeuren, gezien de tijd die hij daarvoor dan beschikbaar heeft. Ik wens Henk alle goeds voor de toekomst, een lange gezonde “oude” dag. Ik kan het in ieder geval van zeer nabij mee maken. Rob Ruiten

3


25-11-2008

13:53

Pagina 4

1975 Kennis en Kunde

Beste Henk, Mevrouw Koetsier heeft mij een mail gezonden met de vraag een bijdrage te leveren aan het aan jou te overhandigen Liber Amicorum. Het verbaasde mij een mail van SDU te ontvangen. Sinds mijn vertrek per 1 april 2003 ben ik uitgeschreven uit alle bestanden. Persoonlijke contacten verwateren door afstand en tijd. We hebben een gezamenlijk verleden vanaf 1975 via IJmuiden en Lelystad naar Den Haag. Samen hebben we veel veranderingen meegemaakt en steeds maar weer er het beste – en meer dan dat – van gemaakt. Ook veel “bazen” zien komen en gaan. Allen

4


25-11-2008

13:53

Pagina 5

1975 kennis en kunde

met hun eigen wijze van leidinggeven en communiceren. Aan enkelen bewaren we goede herinneringen. Na de overname van Koninklijke Vermande door SDU werd het gevoel dat we familie van elkaar waren langzaam maar zeker minder. Wij waren 10 keer zo klein in omzet en personeelssterkte, maar Bert en Sam prezen ons hoog om onze kennis van en plaats in de markt met losbladigen. En daar lag jouw passie met name. Jij hebt alle fasen van het grafisch proces meegemaakt. Je begon zelf als handzetter. In 1976 gingen we over van warm naar koud. Begin 80’er jaren overleefden we een geplofte divisiestructuur. Eén bedrijf bleef over en ook daarin stonden de losbladigen naast tijdschriften centraal. Je was vraagbaak bij de ontwikkeling van de R07, de Verzameling Nederlandse Wetgeving en de OU-wettenbundel. Grote projecten. Je bestierde het domein ziekenfonds en dieren hoegenaamd zonder hulp. Met goed resultaat. De laatste grote verandering was het geheel digitaal opslaan van onze losbladigen. Hoofdwerken en aanvullingen hoefden niet meer op voorraad. Heel spectaculair eigenlijk. Jammer dat ontbrekende pagina’s toch niet los nageleverd konden worden. Jammer dat bijproducten bij de losbladigen voor afhaken van abonnees zorgden, ook als men de oorspronkelijke losbladige wilde behouden. Zelfs de tekst in het Staatsblad was niet meer heilig. Langzaam maar zeker groei je naar het besef, dat je een roepende in de woestijn wordt. Je er bij neerleggen zit niet in je karakter, maar als er niet meer geluisterd wordt houdt het op.

5


25-11-2008

13:53

Pagina 6

Pim de Waard

Henk, ik heb bewondering voor je inzet al die jaren voor de zaak en je collega’s. Nog meer bewondering heb ik voor jou en je leeftijdgenoten, die moeten doorwerken tot je 65ste nadat ik in 2002 er mee geconfronteerd werd, dat de veronderstelde vut niet bestond. Bij de officiële indiensttreding per 1 januari 1998 gingen we over naar het Sdu-pensioenfonds en dat had gevolgen zoals later bleek. Henk, ik heb zeer getwijfeld of ik een bijdrage zou inleveren. We kennen elkaar te goed en bij een afscheid worden altijd de goede dingen gezegd en geschreven. Natuurlijk zijn er wel spannende situaties geweest, maar dat had immer te maken met kennis en kunde. Je bent en was een vakman pur sang en altijd bereid anderen deelgenoot te maken van je kennis. Henk, Nanda en ik wensen jou en Gerlinde nog vele jaren in goede gezondheid toe. Je kunt nu op elk moment aan de gang met alles wat je leuk vindt. Je zult ontdekken, dat de komende periode in je leven heel bijzonder is. Wij blijven elkaar spreken en bezoeken, zoals we dat al jaren doen.

Pim de Waard

6


25-11-2008

13:53

Pagina 7

1975 Collega van het/mijn eerste uur

Op 7 juli 1975 zagen we elkaar voor het eerst, tijdens de kennismakingsronde op mijn eerste werkdag als redacteur bij Vermande Zonen aan de Ir. Justus Dirksstraat in IJmuiden. Jij zat daar te samen met de heer Broere “kopij voor te bereiden”. Geen flauw idee wat dat betekende. De rondleider, de heer Siebels, legde uit dat jullie in stilte letters, regels en alinea’s telden. Zelfs “wit” werd geteld volgens mijn rondleider. Ook werden er allerlei geheimzinnige tekens op de kopij aangebracht om correcties te kunnen aanbrengen. Het beeld dat ik had van een uitgeverij werd er bepaald niet helderder door. Gelukkig werd dat beeld de maanden daarna gescherpt. En daar speelde jij een belangrijke rol in! Al snel bleek dat je de liefde voor het grafisch vak met de nieuwkomers in de uitgeverij wilde delen. Ik heb in die beginjaren veel van je mogen leren. Het doorgronden van het grafisch proces vond jij een noodzaak voor een ieder die in een uitgeverij werkte. En gelijk had je en gelijk heb je, tot de dag van vandaag. Omdat het inwerken van nieuw personeel niet het sterkste onderdeel van de onderneming bleek, stond je gevraagd en ongevraagd nieuwkomers met raad en daad terzijde. Zodoende werd je eindjaren 70 en de jaren 80 een niet weg te denken steunpilaar en vraagbaak voor een nieuwe aanstormende uitgeverijgarde. Het waren de jaren van hard werken met lekkere lunchpauzes bij de Bruinvis (biljarten), bij Siem de Graaf en aan de Haven, interne reorganisaties met sociale onrust, nieuwe uitgeefproducten, moderne media, en veel kantoorhumor (George Formby, Jules de Corte). In die jaren veranderde Vermande van grafisch bedrijf met een kleine uitgeverij naar een middelgrote uitgeverij met een afgeslankt grafisch bedrijf. Tijdens die ontwikkeling bekwaamde jij je in de richting van de redactionele uitgeverijwerkzaamheden. Ondertussen ontstonden er vriendschappelijke banden met vele collega’s. Ik herinner me jouw huwelijk in het Noord Duitse Bederkesa (wat een rot eind rijden trouwens), de geboorte van je zoon, de openstelling van je huis en de gezellige onderlinge avonden. Tijden om met plezier aan terug te denken! 7


25-11-2008

13:53

Pagina 8

Hans Janssen

Je hebt een aantal bijzondere talenten. Die zette je in om van je redactioneel uitgeefwerk een succes te maken. Je gekende kwaliteiten als redactionele punctuele diepgraver bleek je soms ook ten dienste van de geschiedschrijving in te zetten. Zo nu en dan verbaasde je ons met nieuw historisch inzicht over de oorsprong van de graafschappen Gelre en Zutphen, dat je dan beschreef in kleine boekjes. Je hebt nog vele andere kwaliteiten. Die zagen we terug als je opkwam voor sociaal onrecht binnen de onderneming. Misschien niet altijd even diplomatiek maar wel met het hart op de goede plaats. Je hebt in de ondernemingsraad en voor en met de vakbond veel goed werk gedaan en een grote sociale betrokkenheid aan de dag gelegd. Je hebt de kwaliteit de zaken scherp te analyseren. Helaas vond je vaak de daartoe geëigende vergaderingen niet de plaats om je scherpe inzicht in te brengen. Dat deed je na de vergadering. Daarom heb ik je wel eens vervloekt!.. Maar vooral blijft de herinnering aan 23 mooie uitgeefjaren, waarin we de kleuren van dezelfde uitgeverij hebben mogen verdedigen. Aan de prettige en inspirerende werkomgeving bij Vermande heb je een forse steen bijgedragen. Hans Janssen

8


25-11-2008

13:53

Pagina 9

1975 Henk gaat zijn eigen weg

Nooit heb ik geweten dat Henk familie was van de bisschop van het Bisdom Haarlem (Humor). Ik waardeer het dat ik m’n punt mag maken voor het Liber Amicorum wat Henk wordt aangeboden. Maar Henk had ook Humor, verschillende gezegdes en uitspraken van hem zitten nog in m’n hoofd en in m’n gesprek gebruik ik ze zo nu en dan nog wel eens als ik het nodig vind om een beetje populair uit de hoek te komen. Ongeveer een jaar of vier samengewerkt met Henk, daarna zocht hij het verderop bij de Koninklijke, zat met hem samen in de eerste OR. en daar kreeg hij het voor elkaar om scheuren in muur te laten ontstaan door slaande deuren. Later stelde hij zich geen kandidaat voor de OR. Waarom? Henk ging zijn eigen weg. En nu weg van alles! Tijd voor alles! Geniet nog vele jaren samen met vrouw en zoon. HET IS KLAAR! Cees Appelman

9


10

25-11-2008

13:53

Pagina 10


25-11-2008

13:53

Pagina 11

1975-1984 Gestopt met roken?

Henk Verdonk, Ruud Pattes en ik zaten op de redactie wetenschappelijke uitgeverij van Vermande Zonen (later koninklijke Vermande) in het oude kantoorpand te IJmuiden, in een groepje van drie midden in een soort van kantoortuin (geen groene plant te bekennen hoor). Er waren in diezelfde ruimte nog wat bureaugroepjes, erg gezellig. In een zijkamer zaten de heer Gorter, Miep Webbe en Gré Wind. De heer Gorter stak regelmatig even het hoofd om de hoek van de deur om te controleren of er wel genoeg aanvullingen gemaakt werden. Ten behoeve van externe auteurs, van wie sommigen de kopij aan het bureau ter plekke kwamen afleveren, stond er een doos sigaren in een van de bureauladen. Ik denk daarbij vooral aan de P5 en de P10, wanneer onze oud politieman kwam, werd er een stoel aangeschoven en onder het genot van een sigaartje en een kopje koffie werden de nieuwste ontwikkelingen besproken en vervolgens een pak kopij achtergelaten. De lucht zag na zijn vertrek blauw van de rook. Ook toen al waren er onder ons die daarover klaagden, want (mee)roken vonden velen ook toen ongezond. In de ongeveer 9 jaar dat ik bij Vermande gewerkt heb, heeft Henk rond de jaarwisseling een paar keer aangekondigd dat hij ging stoppen met roken. Ik denk dat het rond de jaarwisseling 1978/1979 was dat hij weer dat plan opvatte. Het bleek opnieuw een hele zware opgave. Ik zat dus aan het tegenoverliggend bureau, rookte zelf ook en was eigenlijk niet van plan te stoppen. Maar Henk kon het in het nieuwe jaar echt niet aanzien wanneer Ruud Pattes en ik bij de koffie nog steeds een sigaretje opstaken. Het moet voor hem wel een enorme kwelling zijn geweest. Ook bij mij thuis werd de roep om te stoppen met roken steeds groter. Uiteindelijk ben ik rond die tijd toch ook maar gestopt. Achteraf bevalt het niet-roken mij nog steeds erg goed. Waar ik nu heel benieuwd naar ben is of Henk bij de werknemers van het huidige Vermande/SDU hoort die regelmatig buiten in de regen en in de kou even een sigaretje opsteken. Gery Zwaal

11


25-11-2008

13:53

Pagina 12

1975 Van lang geleden

Zo is het moment aangebroken, dat je afscheid gaat nemen! Ik weet goed wat dat is: ook ik ben op een bepaald ogenblik van het Vermandefront verdwenen teneinde over te gaan in het naamlozen-vak! Ik ken Henk al lang: de eerste kennismaking was toen Henk nog op de zetterij werkte; ik componeerde stamkaarten (sociale zaken) en Henk zorgde voor keurige letters en cijfers. Veel later kwamen we (boven) dichter bij elkaar te zitten met beiden een hekel aan onze nieuwe baas. Later hadden we contact, Henk ging trouwen in Duitsland en nam zijn vrouw mee naar IJmuiden. Hij bracht zijn vrije tijd door met zijn afstammelingen en verbleef veel in Den Haag. Verder nieuws is er weinig: er is zoveel tijd voorbijgegaan. Ik zit nu in een verzorgingshuis (alleen), mijn vrouw is 5 jaar geleden gestorven wat een groot gemis is. Inmiddels heb ik 11 klein- en 4 achterkleinkinderen. Ik hoop dat je nog vele jaren gegeven mogen worden.

Gerrit Fidder

12


25-11-2008

13:53

Pagina 13

13


25-11-2008

13:53

Pagina 14

1977-1982 Bijna kunst

Beste Henk, Van alle mensen die je in de loop der tijd leert kennen zijn er enige die zich blijvend vestigen in je bewustzijn. Jij bent zo iemand voor mij. Niet dat we elkaar wekelijks zagen of zien; sterker, we ontmoeten elkaar maar bitter weinig. Het kenmerk van dit handjevol mensen in mijn leven is dat zij, ook nadat de wegen zijn gescheiden (bijv. door een andere baan of door verhuizing), zich regelmatig melden in mijn denken over bepaalde zaken, of worden aangehaald in gesprekken met anderen. Of dat ik moet glimlachen bij de gedachte aan hen. Ik ben me van die betekenis altijd pas na verloop van tijd bewust. Op 24 oktober 1977 kwam ik bij Vermande Zonen binnenlopen bij de redactie van de wetenschappelijke uitgeverij, waar ik behalve jou toen aantrof: Hans Janssen, Gery Zwaal, Ruud Pattes en André Maat. De afdeling was gezellig, bijna huiselijk. Naast de door de onderneming verzorgde koffie kenden we onze eigen koffieronde waarbij ieder regelmatig de koffie aan het bureau van de collega’s bezorgde. Er werd veel gesproken, over een veelheid van onderwerpen en jij was daar bijna altijd bij betrokken. Het viel me op dat er nogal eens een eigen vocabulaire werd gebruikt; in het begin begreep ik daar niet veel van. De personen die in de verhalen figureerden werden veelal geïmiteerd. Voor mij bepaalde jij het karakter van de afdeling. Je stak je mening over velerlei zaken niet onder stoelen of banken en kon ook stevig mopperen over de onderneming. Dat gebeurde overigens altijd met de nodige humor. Overigens, als iemand zich een kritische noot kon permitteren was jij het wel. Je kende de onderneming door en door en was ook lid was van de ondernemingsraad. Over het grafische vak, waarin je was opgeleid, behoefde niemand je iets wijs te maken. Dat gold ook voor het werk op de redactie. En dat geheel werd ondersteund door een goedwerkend brein. Er zat daar iemand die zelfverzekerd in het werk kon optreden.

14


25-11-2008

13:53

Pagina 15

1977-1982 bijna kunst

Voor het deel van het fonds waar jij verantwoordelijk voor was verzorgde je ook zelf de kopijvoorbereiding. Jouw kopij zou je bijna kunst kunnen noemen, zo fraai zag het werk er uit. De aflevering van drukproeven die daarop volgde was een spannend moment. Waren de opdrachten niet goed uitgevoerd, dan kreeg het grafisch bedrijf dat in alle duidelijkheid te horen. Voor het opsporen van zetfouten had je bovendien een bijzondere antenne: al stond er maar één goedverstopte fout in, je haalde hem er uit. Nadat ik in 1982 bij de onderneming vertrokken was besefte ik dat ik erg gehecht was aan de medewerkers van de wetenschappelijke uitgeverij, niet alleen degenen die er bij aanvang zaten maar ook hun opvolgers. Vaak dacht ik terug aan de schaakpartijen die tussen het werk door werden gespeeld en aan de periode dat we overwerkten om een losbladige catalogus te maken. Ieder keek uit naar de heerlijke hapjes die werden bezorgd door de snackbar aan het einde van de Ir. Justus Dirksstraat. Ik mag wel zeggen, tegen het einde van mijn eigen loopbaan, dat deze club mensen me het meest vertrouwd is gebleven. Maar vooral jij bleef sterk in mijn beleving aanwezig. Hoe dat komt weet ik niet precies, ik kan het slechts – tot mijn vreugde! – constateren. Natuurlijk kun je bijzondere gebeurtenissen aanwijzen, zoals je huwelijk met Gerlinde in Duitsland, waar we met een delegatie aanwezig waren. Wat een leuke gebeurtenis was dat! Maar het zal toch vooral te maken hebben met je uitgesproken aanwezigheid, de sympathie die ik voelde voor veel opvattingen en de bewondering voor je vakmanschap. Tegelijkertijd was ik ook wel beducht voor je scherpte. Zowel in de periode Lelystad als Den Haag bleef er af en toe contact over het werk, de regelgeving. Geheel tussen haakjes: als ik me goed herinner werd jouw verhuizing naar Lelystad vergemakkelijkt doordat er naast jou in de flat mensen van twijfelachtige reputatie kwamen wonen die ook nog eens een bijtgrage hond meebrachten. Het zakelijke contact betrof meestal curieuze gebeurtenissen bij het consolideren van teksten. De laatste keer was in 2006. Het ging over het wetsvoorstel Geneesmiddelenwet dat in de Eerste Kamer behandeld werd. Je wilde weten hoe het kon dat artikel 117 twee vierde leden bevatte; en welk vierde lid het juiste was. Ik heb zo precies mogelijk gerapporteerd over de lotgevallen van die artikelleden en eerlijk opgebiecht dat mijn afdeling bij de Tweede Kamer verantwoordelijk was voor het ontstaan van de fout. Omdat het een ambtelijke fout betrof kon in die fase het euvel nog gemakkelijk hersteld worden. Sommige scherpslijpers zullen misschien beweren dat artikel 85 van de Grondwet dat verhindert, welk artikel bepaalt dat de Eerste Kamer het voorstel overweegt “zoals het door de Tweede Kamer aan haar is gezonden”. Dit artikel drukt ech-

15


25-11-2008

13:53

Pagina 16

Piet Federer

ter slechts uit dat de Eerste Kamer geen recht van amendement heeft. En niet, dat er nooit meer een syllabe veranderd mag worden al betreft het de correctie van ambtelijk geklungel waardoor abusievelijk een inmiddels vervangen artikellid is blijven staan. Om tactische redenen voelde het betrokken ministerie toen niet voor correctie. Laat het eerst maar wet worden, dachten ze daar. Inmiddels is het zover, maar op het moment dat ik dit opschrijf in oktober 2008 is de door jou gesignaleerde fout nog steeds niet hersteld! Je afscheid komt op een bijzonder moment. Toen ik in IJmuiden aankwam werden net de letterbakken meegegeven aan de medewerkers. Het einde van het oude grafische vak waarmee jij je sterk verbonden voelde had zich aangekondigd. Wat er daarna in dat vak en meer in het algemeen in de informatievoorziening gebeurde, is niet minder dan een revolutie. En nu komt er op 1 januari 2009 een einde aan het gedrukte Staatsblad. Het zal alleen nog via internet raadpleegbaar zijn. Ik kan me voorstellen dat het iemand met belangstelling voor het traditionele grafische vak, de geschiedenis en de genealogie pijn doet. Ik zie nog de respectvolle wijze voor me waarop jij oude boeken en geschriften bekeek; het kost me geen moeite om voor te stellen hoe jij het eerst verschenen Staatsblad zou hebben bekeken (Staatsblad der Verëenigde Nederlanden (No. 1) Proclamatie van den 21sten November 1813 … Nederlanders! Het oogenblik is geboren, waarop wij ons nationaal bestaan hernemen …). De bedoeling van dit verhaal is niet anders, het is immers een liber amicorum, dan je te laten weten dat je een dierbaar persoon in mijn leven bent. Ik hoop dat viefheid en felheid je zullen blijven kenmerken en dat je het nog lang goed zult hebben met Gerlinde en Vincent. Piet Federer

16


25-11-2008

13:53

Pagina 17

1982-heden Kan ik een getuige krijgen?

Kan ik een getuige krijgen? Kan ik een getuige krijgen? Kan ik een getuige krijgen? Nou vooruit, een paar dan: • Marvin Gaye en Tammi Terrell (helaas te vroeg van ons heengegaan), van een onvergetelijke Motownschoonheid; • de betreurde, eveneens veel te jong overleden Dusty Springfield (prachtig, maar een beetje erg Engels voor zo’n swingend lied uit de zwarte gemeenschap van de VS); • zelfs de Rolling Stones (leuk voor in de auto om 02.00 uur tijdens een rit van een feest naar huis (als BOB natuurlijk)); • het begin van de Engelse ‘heavy music’ toen Long John Baldry en de piepjonge Rod Stewart samen met Brian Auger en Julie Driscoll (later met de Trinitiy in de klassieker ‘This wheel’s on fire’) de Steampacket vormden en optraden in de roemruchte Marqueeclub in Londen; • de heftig swingende Lee Michaels, eigenlijk de laatste in de rij der groten toen hij in 1971 zijn hit scoorde; • maar de grootste, de meest betrouwbare en bedrijfszekere is toch wel de veel te weinig optredende Henk (‘The Count’, maar dan niet van Gelre) Verdonk. Een ‘smash hit’ (of ‘running gag?), in ieder geval voor zijn directe omgeving Daarvan kan ik – Joost – getuigen, Amen! (Uit te spreken als : EEEEEEmén!!) I’m in the presence of greatness…! Met de ‘witness’ wordt eigenlijk een oude – in de 19e eeuw ontstane – traditie in de zwarte kerken van de VS geduid. ‘Witnessing’ was het verhaal – veelal van de trouwste kerkgangers, de vrouwen – dat God persoonlijk in het leven van iemand had ingegrepen. Als een der aanwezigen het verslag van deze goddelijke interventie verteld had, vroeg de dienstdoende dominee aan de gemeente: “Can I get a witness?” , d.w.z. is er nog iemand aan wie de allerhoogste zich ook door middel van zijn daden zich heeft geopenbaard? Alles ondersteund en bevestigd door veel en doorleefde ‘Amens’!

17


25-11-2008

13:53

Pagina 18

Joost van Hilten

Als een werkdag – ik heb het over eentje bij de inmiddels ook overleden Koninklijke Vermande – afgesloten zou worden zonder de tranentrekker ‘Giddy up go papa’ (‘Cowboy Gerard’), en de vervolgvraag of zich daarvoor ook een getuige kon of wilde aandienen, was dat een dag zonder arbeidsvreugde. In de nacht, volgend op een dergelijke dag, lag ik rust’loos te woelen in mijn bedje. De dag was niet ten volle geconsumeerd en dus incompleet. Gelukkig voor Henk woonde – en woon ik nog steeds – in Amsterdam, anders had ik – onafhankelijk van het tijdstip van de dag (lees: nacht) – op zijn huisdeur gebonkt (de mobiele telefoon bevond zich nog in het pre-existentiële stadium) om hem te vragen de dag te vervolmaken en mij geestelijke rust en bijstand te verschaffen met zijn korte, maar immer heftig doorleefde citaten uit deze muzikale Himalaya. Waarde Henk, wat ik niet zal doen, is eindeloos emmeren over wat ik allemaal met je beleefd heb (“Ik herinner mij nog dat…”, wat voor uitmuntend mens je bent (“Over de pensionado’s niets dan goeds.”), of wat sommigen uit een misplaatste vorm van humor (of vorm van misplaatste humor, wat is het ook al weer?) ook wel doen, namelijk de ‘stoute dingen’ vertellen (“Kijk mij eens geestig doen en mijzelf o zo belangrijk vinden.”). Niets van dat al, ik wil je simpelweg bedanken voor: • de geur van lood, van oude boeklijm, van mannen die echt wisten wat een cicerolat en gerezen wit was; • de coaching bij mijn eerste stappen op het pad van het Vermande-redacteurschap dat zich toen nog in IJmuiden afspeelde; • het niet aflatende gebrom uit de Verdonkhoek (de zaak ging pas echt kopje onder als je de hele dag een beetje vrolijk ging zitten doen; dat waren hartverscheurende ervaringen voor alle anderen); • jouw gastvrijheid, en – niet te vergeten – die van jouw lieve Gerlinde; • jouw niet te stuiten zoektocht in en naar de vroege geschiedenis van het graafschap Gelre en de publicaties daarover die – alle gelezen, eerlijk waar! – nog steeds in mijn boekenkast staan; • de somtijdse samenloop in onze historische belangstelling waarbij je mij altijd wist te attenderen op nog een andere interessante publicatie. En nog veel meer dingen, maar die komen wel boven als ik mij eenmaal moet verzoenen of verzoend heb (in het laatste geval zijn de gedachten vrijer) met het definitieve Henkloze tijdperk. Tot slot, als Toos tenminste nog wat ruimte heeft, een van de zeer weinige foto’s waarop wij samen vereeuwigd staan, zij het in dit geval met Charlotte en Guido), gewoon omdat ik die nog ergens had opgeduikeld. 18


25-11-2008

13:53

Pagina 19

1982-heden kan ik een getuige krijgen?

Als uitsmijter dan de oorspronkelijke tekst van Dozier – Holland – Dozier, maar deze gaat niet over de bemoeienis van OLH met ons aardse ploeteren, zwoegen, tobben en zweten, integendeel, het gedoe is maar al te menselijk. We moeten het namelijk helemaal alleen opknappen en oplossingen bedenken voor onze eigen problemen en antwoorden zoeken en (heel soms) vinden op onze eigen vragen. Soms is echter het stellen van een goeie vraag belangrijker dan het antwoord daarop: Can I get a witness?…... Listen everybody, especially you girls Is it right to be left alone While the one you love is never home? I love too hard, my friends sometimes say But I believe, I believe That a woman should be loved that way But it hurts me so inside To see her treat me so unkind Somebody, somewhere tell her it’s unfair

19


25-11-2008

13:53

Pagina 20

Joost van Hilten

Can I get a witness? (3x) Somebody Is it right to be treated so bad When you’ve given everything you had? Even tossin’ in my sleep ‘Cause I haven’t seen my baby all week Now, you chicks do agree That this ain’t the way love’s supposed to be Let me hear, let me hear you say yeah, yeah Up early in the morning with her on my mind Just to find out all night that I’ve been cryin’ But I believe a woman’s a man’s best friend So I’m gonna stick by her till the very end But she causes so much misery I forget how Love is supposed to be Somebody, somewhere, tell her it ain’t fair Can I get a witness? I want a witness Witness, witness Witness, witness Everybody knows, especially you girls Love can be sad But I have a love that’s twice as bad Now all you chicks agree That this ain’t the way its’s supposed to be Let me hear you, let me hear you say yeah, yeah I want a witness (4x) Dank je wel voor alles Henk, geef mijn liefde aan Gerlinde. Ik weet dat jouw huisdeur altijd open staat. Ik wil je laten weten dat mijn huis aan hetzelfde euvel lijdt. Joost van Hilten

20


25-11-2008

13:53

Pagina 21

1984-1988 Een vakman

Toen ik in 1984 aangenomen werd als redacteur bij Koninklijke Vermande en mij vervoegde in het pand in IJmuiden maakte ik al snel kennis met de door Henk bestierde afdeling waar de teksten zetklaar werden gemaakt. Henk, Jan, Piet en Gerard wisten je al snel duidelijk te maken, dat je een dom groentje was en dat je maar beter in no time moest leren consequent met je teksten om te gaan en naar ze te luisteren. De een deed dat iets dwingender dan de ander maar de boodschap was duidelijk: Luisteren kreng! Daarbij waren de heren voorzien van baarden en snorren wat ze een fraaie kruising maakte tussen ouwe hippies en traditionele koddebeiers. Ik heb van deze heren een discipline bijgebracht gekregen waarvan ik tot vandaag de dag veel voordeel heb. Helder, leesbaar, eenduidig en consequent te werk gaan, tegelijk letten op vorm en inhoud. De pret als we er achter kwamen dat de wetgever een fout gemaakt of door ons werd betrapt op een inconsequentie. Toen ik later in de IT terechtkwam hielp het mij om onder meer programmeerwerk en projectfasering te beoordelen. Nog steeds kijk ik naar teksten van de wetgever, van collega’s, van derden met een scherp oog voor inhoud en vorm op een manier die ik toen aangeleerd heb. En daar ben ik de heren nog steeds dankbaar voor. En aan menigeen in mijn omgeving heb ik hun lessen overgedragen. Dat voor wat betreft de vakkennis van Henk en zijn mannen. En dan de persoon Henk: als Henk je mocht kon je een potje bij hem breken. In de loop van de jaren die ik bij Koninklijke Vermande mocht werken leerde ik Henk kennen als een vent vol humor, iemand die een practical joke niet uit de weg ging, die niet bang was zijn temperament te tonen, een kijkje te geven in zijn persoonlijke leven en een echte, warme belangstelling toonde voor zijn collega’s. Onrechtvaardigheid was hem een doorn in het oog en hij kon zich daar stevig en in niet mis te verstane bewoordingen over uitlaten. Koppigheid was hem niet vreemd.

21


25-11-2008

13:53

Pagina 22

Peter van de Berg

Oh, wat kon die man eigenwijs zijn! Echt stront-, stront-, stronteigenwijs. En had je het verkorven bij Henk dan liet hij dat wel merken. Henk hield (en ik neem aan dat het nog zo is) van gezelligheid en van een biertje! Menig avond hebben we bij Henk en Gerlinde thuis in Lelystad zitten snateren, roken en drinken en dat was erg gezellig en het werd vaak erg laat/vroeg. Daarnaast kon Henk erg zorgzaam en beschermend zijn. En hij was nooit te beroerd om een helpende hand toe te steken. Met name als er onder druk moest worden gewerkt konden we door middel van mooi teamwerk een hoop voor elkaar krijgen. Henk! Ik bewaar buitengewoon prettige gedachten aan de samenwerking met jou! En aan jou als persoon. Proost en geniet! Peter van den Berg

22


25-11-2008

13:53

Pagina 23

1985-2007 Mijn eerste serieuze baan

De polder, daar was ik nog nooit geweest. Maar in 1985 ging ik voor het eerst de polder in. Er reden nog geen treinen maar wel, maar liefst 1 bus tijdens de ‘spits’. Als je onderweg drie auto’s tegenkwam was dat al veel. Hier in dit verlaten stukje Nederland ging ik solliciteren, bij uitgeverij Vermande. Mijn eerste kennismaking bij Vermande was met personeelsfunctionaris Henk de Vries en hoofd bureauredactie Henk Verdonk. Sollicitatiegesprek verliep goed. Na het gesprek moest ik weer thuis zien te komen. Dat was nog een hele onderneming. Is het zinnig om in de polder te gaan werken? 30 augustus 1985 Op 30 augustus 1985 ontvang ik per post de vacature van Kopijvoorbereider bij Uitgeverij Vermande bv in Lelystad, met een begeleidend schrijven van de heer De Vries en een folder, ter informatie, over Uitgeverij Vermande bv. Ik stond namelijk ingeschreven bij ROC regio Amsterdam. In die tijd kon je voor vacatures in de grafische sector niet terecht bij uitzendbureaus. Je moest je bij speciale bureaus inschrijven. Je CV werd door ROC in de regio rondgestuurd naar relevante bedrijven. Zo is mijn CV op de personeelsafdeling van Uitgeverij Vermande terechtgekomen. De uitnodiging om langs te komen voor een sollicitatiegesprek volgde spoedig daarna. De reis naar Vermande was, voor mij, een hele ervaring. Ik ging voor het eerst de polder in! Met de bus. De buschauffeur wist mij te vertellen dat er 1 bus per dag naar Lelystad gaat. Ik dacht nog even dat hij een grapje maakte, maar op de terugweg heb ik mogen ervaren dat dat niet het geval was.

Enig openbaar vervoer in de polder was de bus 7 oktober 1985 Mijn sollicitatiegesprek was mijn eerste kennismaking met Henk. Het sollicitatiegesprek verliep goed. Na enige dagen kreeg ik te horen dat ik was aangenomen! Na

23


25-11-2008

13:53

Pagina 24

Sandra Korthoff

ondertekening van het contract begon ik 7 oktober 1985 als Kopijvoorbereider bij Vermande. In de polder! Ik was 23 jaar oud en nog erg de kat uit de boom aan het kijken. Daar kwam nog bij dat mijn collega’s alleen maar mannen waren. Gelukkig waren het stuk voor stuk prima collega’s. Na ongeveer een jaar (Henk, dat was niet omdat ik toen mijn vaste contract in huis had) begon ik me thuis te voelen en kroop ik uit mijn schulp. Henk, ik moest erg wennen aan jouw karakter. Ik weet nog heel goed dat ik per ongeluk met pen, in plaats van een potlood, een streep door een pagina had gehaald. Toen ik je dit kwam vertellen ging je (voor mijn gevoel) behoorlijk tekeer. Je verhief je stem en zei: “Ga maar een nieuwe pagina halen uit het magazijn!” Natuurlijk was de penstreep geen ramp en plaagde je maar, maar zo voelde het op dat moment niet. 3 augustus 1992 Na ongeveer 3 jaar vraagt Marleen Klein mij om bij haar fonds te komen werken als bureauredacteur. De functie van bureauredacteur bestond nog niet, wel de redacteur. Het was een hele uitdaging om deze functie goed in te vullen. Na de overname van Vermande door Sdu werd op 3 augustus 1992 mijn functie officieel vastgelegd in een ‘nieuw’ contract. We gingen een onrustige tijd tegemoet. De overname door Sdu heeft voor een lange tijd veel onrust gebracht, maar door de familiesfeer die bij Vermande heerste, waren

24


25-11-2008

13:53

Pagina 25

1985-2007 mijn eerste serieuze baan

we een grote steun voor elkaar. We hebben veel gesproken over de overname. Het heeft (achteraf) veel te lang geduurd voordat we naar Den Haag verhuisden. Maar in 2002 was het dan zover.

Na 22 jaar weg bij mijn oude collega’s 1 april 2007 Na bijna 10 jaar te hebben gependeld tussen Lelystad en Den Haag heb ik begin 2007 de keuze gemaakt om naar een andere baan te gaan zoeken. Een van de redenen was het reizen. Ik wist dat ik het niet tot mijn pensioen zou volhouden om op en neer te reizen. Ik vond het een heel moeilijke beslissing. De nieuwe en oude, vertrouwde collega’s moest ik gaan verlaten. Dat was niet makkelijk! 1 april 2007 liep mijn contract af bij Sdu. 8 november 2008 Beste Henk, je hebt mij in 1985 aangenomen. Ik had in 1985 niet veel vertrouwen in mezelf, maar jij gelukkig wel in mij. Daar ben ik je nog steeds erg dankbaar voor. Ik werk nu met veel plezier, als fondsredacteur, bij een kleine uitgeverij in hartje Amsterdam. Dat heb ik voor een deel aan jou te danken. Het weggaan bij Sdu werd iets makkelijker door te weten dat ik mijn oude collega’s nog een keer kan tegenkomen in de trein. Je gaat met pensioen, dus ook dat valt weg. Je kunt je nu fulltime gaan bezighouden met jouw grootste hobby, geschiedenis! Ik wens jou en Gerlinde heel veel geluk en plezier! Groetjes, Sandra Korthoff

25


25-11-2008

13:53

Pagina 26

1988-1993 Warme herinneringen

“Het is toch nìet te gelo-ven!” Henks stem klinkt luid over de kastenrij die ons uitgeefgroepje afscheidt van het losbladigenfonds. “Sjongejongejonge. Hebben ze daar op het Ministerie niks beters te doen. Ze willen een Besluit intrekken dat al vervallen is. Zijn ze nou helemaal een beetje… Wat zeg jij d’r van, Gé?” Gé Fidder (geen familie van mijn huidige werkgever) antwoordt, op de automaat: ‘Het is een zootje, Henk” Maar Henk gaat er niet op in en concentreert zich alweer op de consequenties van dit falen der wetgever. “Wat moet ik er nou mee? Ik zal er maar een voetnootje van maken voor de abonnee. En dan moet ik toch maar melden dat we de regeling hebben bijgewerkt tot en met deze Staatscourant. Dat is, inclusief verloop 8 pagina’s. Nou jongelui, ik ga naar de Keuringsdienst voor Vee en Vlees voor de V21.” Zo ongeveer zie ik Henk in zijn element: oog voor detail, betrokken, sociaal, vrolijk mopperend. Ik was als broekie, net van de universiteit bij Vermande komen werken. En ik was ook meteen naar Lelystad verhuisd om te werken bij een uitgeverij. Henk nodigde mij diverse keren bij zichzelf en Gerlinde thuis uit. Ik heb er warme herinneringen aan: Henk op zijn praatstoel, vol verhalen over zijn vakanties (Vincent op de boerderij), zijn historisch onderzoek (en de vete met de freule van hoe heet ze ook weer over de oorsprong van de graven van Zutphen) en, natuurlijk, Vermande. Ik hoorde de hele grafische geschiedenis voorbijkomen, van de losse letters en de linotype tot aan xyvision en sgml. We dronken biertjes met Duitse namen en na ieder glas onderbrak Henk zijn verhaal even om zijn glas omstandig te spoelen in de keuken. Om daarna naadloos de draad weer op te pakken. Aan het einde van de avond kwam het gastenboek even tevoorschijn en krabbelde ik er wat in. Na een jaar of vijf ging ik weg bij Vermande. Ik ging naar de grote Deventer Concurrent. Vermande werd Sdu. Veel veranderde. Henk bleef natuurlijk. Trouw aan zijn bedrijf. Maar hij stuurde ook trouw kaartjes en brieven. Trouw aan zijn bedrijf, trouw aan vrienden, trouw aan zichzelf. Henk, het ga je goed. Jeroen Wiegertjes 1

26

Of een andere letter-cijfercombi


25-11-2008

13:53

Pagina 27

1991-1995 “Dat kun je de abonnee niet aandoen…”

Beste Henk, kun je wel weg? Kun je dat de abonnee wel aandoen? Als er één ding is, dat ik heb geleerd van je, is het de ambachtelijke zorg voor losbladige naslagwerken en vooral voor de abonnees daarop. Het commerciële gemak waarmee veel uitgevers dachten eenvoudig geld op te kunnen halen bij abonnees in ruil voor veel bedrukte pagina’s was iets waar jij van gruwde. De abonnee moest niet uitgemolken worden, maar juist zorgvuldig bediend. En dat vereist een goede visie en in elk geval een goede tactiek in het omgaan met losbladigen. Je hoeft geen jurist te zijn Toen ik in 1991 als niet-jurist uitgever werd van het fonds met de vele juridische naslagwerken bij Koninklijke Vermande, ging er een nieuwe wereld voor mij open. Ik had weliswaar met de losbladige wettenbundel voor de Open Universiteit net een aantal studiemodules rechten gedaan, maar dat was het dan ook wel. De wereld van geleidebriefjes, gefaseerde omzettingen van bundels, de opbouw van losbladige werken en het nut van blanco pagina’s was nieuw voor mij. Gelukkig trof ik jou in mijn team. Als uitgever was ik wel ineens verantwoordelijk voor dat hele fonds met zo’n 250 losbladige uitgaven met wetten, toelichtingen, bijbehorende besluiten en jurisprudentie. En in die rol gaat het gelukkig helemaal niet om het doorgronden van al die wetgeving, maar vooral om het benutten van de uitgeefkansen van dit product. Nadenken over je klant en over wat die nodig heeft in zijn werk moet de drijfveer zijn. En op dat punt vonden wij elkaar heel goed want dat was voor mij de kern van het uitgeefvak. Hou je van schaken? Omringd door vele juristen in het bedrijf bleek dat het werken met losbladige uitgaven om heel andere competenties vraagt dan enkel kennis van het juridische vak: je moet vooruit kunnen denken. In hoeveel zetten (lees: aanvullingen) kun je een bundel omzetten naar een vernieuwde structuur? Een simpel antwoord: in één zet. Gooit u alles maar weg en u ontvangt een nieuwe inhoud voor uw bundel. Met een rekening daarbij uiteraard. “Als je je abonnees wilt wegjagen moet je dat vooral doen.” Wat kon je kwaad worden op een redacteur met te weinig marktgevoel die zoiets voorstelde.

27


25-11-2008

13:53

Pagina 28

Lydia Vroegindeweij

De eerste nieuwe redacteur die ik in onze fondsgroep zou aannemen kreeg in het sollicitatiegesprek dan ook een vraag voorgelegd die moest wijzen op de aanwezigheid van de belangrijkste competentie: hou je van schaken? Zetten vooruit denken, in een aantal zorgvuldig geplande aanvullingen een keurige omzetting van een bundel realiseren. Dat is het vakmanschap waar ik bij jou met bewondering naar heb gekeken en veel van heb geleerd.

Mopperen met een kwinkslag Helaas was niet iedereen altijd even ontvankelijk voor je adviezen. Eigenwijze redacteuren die het beter meenden te weten, konden jouw moppervaardigheid tot ongekende hoogte opstuwen. Niet altijd even handig voor het didactische doel om ze het ambacht te leren, maar toch ook wel erg grappig. In die tijd werd de kopij voor aanvullingen nog gemaakt met papieren Staatsbladen en Staatscouranten en een kopieermachine op de gang. Je loopje over de afdeling werd regelmatig voorzien van gemopper of verzuchtingen, waar anderen zich flink aan konden ergeren. Maar de relativerende kwinkslag kwam daar altijd achteraan, met de deurklink al in je hand. De meesten hoorden die al niet meer en dus had je bij velen een mopper-imago. Was het omdat ik bij de deur zat en je kwinkslagen wel hoorde, of heb ik gewoon het geleidebriefje bij jouw persoon gelezen? Ik heb regelmatig smakelijk moeten lachen om deze gebeurtenissen. En in veel gevallen had je gewoon gelijk, maar ja hoe verkoop je dat prettig. Samen verzonnen we een list. Koffie met ambachtsroddel De list was even simpel als doeltreffend: jij begon al om acht uur, ik kwam ook wat eerder dan de rest van de afdeling, zodat we even samen koffie konden drinken. Jij praatte mij dan bij over de stand van zaken en als er een losbladige ramp dreigde, 28


25-11-2008

13:53

Pagina 29

1991-1995 “dat kun je de abonnee niet aandoen ...”

kreeg ik dat direct te horen. Een redacteur die niet ontvankelijk was voor jouw advies werd in deze ambachtsroddel snel en duidelijk onder de aandacht van de leidinggevende gebracht. In een afdelingsoverleg met de redacteuren kon ik dan in algemene termen navraag doen naar een bepaalde aanpak. Vervolgens kon ik dan op een heel neutrale basis de koppeling leggen tussen de betreffende redacteur en een verplichte begeleiding door jou als losbladigen-expert. Ook dat was schaken en in zetten denken. Of noem het teamwerk. De tragiek van een verdwijnend ambacht Ik koester deze herinneringen, maar weet ook dat je na mijn vertrek hebt moeten vechten voor de belangen van je abonnees. Er waren te weinig uitgevers die het product op jouw manier wilden zien. De veranderingen in de tijd logen er ook niet om. Vermande werd Sdu en de losse blaadjes werden steeds meer vervangen door onlines die geen blanco keerzijdes en andere slimmigheden vereisten. Wederom maakte je mee dat jouw ambacht verdween. Niet voor het eerst, want je zag het ambacht van de zetter ook al verdwijnen. Mocht er iemand zijn die jouw mopperen wil uitleggen als negatief en star? Laat hem of haar dit lezen. Het is juist het bewijs van je liefde voor de klant en het product. En bovenal van jouw veerkracht om je in allerlei veranderende tijden en wijzigende ambachten staande te houden. Een punt erachter? Ik ben ervan overtuigd dat je de tijd die nu vrijkomt met dezelfde gedrevenheid zult gaan invullen. Je leidde immers nog een dubbelleven: naast je werk als redacteur ben je ook nog een autodidact mediëvist. Is er geen wetgeving meer om je in vast te bijten, dan zijn er in elk geval nog de graven van Gelre. Dat jouw vasthoudendheid daar beter tot zijn recht komt dan in de uitgeverij van nu mag blijken uit de vele vindplaatsen van je brochures op internet én de erkenning van dat werk. Een treffend citaat: “Henk Verdonk heeft middels zijn afzonderlijke studies al aardig wat nieuwe en vergeten details over o.a. de graven van Gelre en Zutphen (weer) ontsloten en heeft daarmee ook tal van in de loop der jaren gegroeide historische aannames weerlegd. Zijn brochures zijn naast uiterst informatief ook fundamenten voor nieuw onderzoek.” (Bron: www.kareldegrote.nl). Je hebt inmiddels je eigen vaste kring van abonnees voor je eigen reeks uitgaven. Een punt erachter zetten bij Sdu? Dat kun je die abonnees dus graag aandoen. Ik hoop dat je ze nog vele jaren mag bedienen met je liefde voor het wetenschappelijke speurwerk en het ambacht om daar goede publicaties van te maken. Het ga je goed, Henk. Een hartelijke groet, Lydia Vroegindeweij 29


25-11-2008

13:53

Pagina 30

1993-2003 Van Liber Amicorum naar Liber Affectum

»Digitale camera’s hebben binnen korte tijd een revolutie ontketend op het gebied van fotografie. De nieuwe en zich continu ontwikkelende technologie biedt steeds weer nieuwe technieken en spannende nieuwe mogelijkheden. Maar het is wel belangrijk om te bedenken dat, ook al verandert de apparatuur, digitale beeldbewerking nog steeds draait om het nemen van foto’s. Ondanks alle nieuwe mogelijkheden is het nog steeds van belang dat u de oude technieken beheerst.« CHRIS GEORGE

ER MOET WEL IETS MEE GEDIEND WORDEN Innovatie, snelle evolutie, en wel gelijktijdig op conservatieve basis, lijkt Chris George te willen zeggen in »The book of digital photography« (2008). Een, als je te snel oordeelt, tegenstrijdige visie die Henk Verdonk gemakkelijk zal willen onderschrijven. Niet dat Henk altijd zo gemakkelijk is, want Henk is een effectief observerend, daarmee samenhangend kritisch mens. En dat zit nu eenmaal voor zijn medewerkers in de bij tijd en wijle gezapige uitgeefomgeving niet gemakkelijk op het uitgeverspluche; die medewerkers die daar overigens weer niet over moeten zeuren. Henk werkt met een meer dan modale ijver aan zijn opdrachten, projecten en bezit een hoogwaardig opvattingsidee over kwaliteit van de te leveren prestatie, realisatie van doel en bereiken van optimale resultaten. De opdracht moet volwaardig zijn, moet ergens toe dienen, en meer dan alleen genoegdoening van een opdrachtgever scheppen; er moet aantoonbaar inhoud ontstaan aangaande wat bereikt moet worden. Wat aansloffen, wat opvullen, wat inelkaar jensen, wat bijelkaar flansen. Henk zal liever de pin uit de granaat trekken, waar iedereen omheenstaat. Of zich, vaker nog, omdraaien in nietbegrijpende verontwaardiging en zich wel weer eens melden als de kust van het onnozele veilig geworden is. Nee, als het moeilijk wordt, dan zijn er maar twee mogelijkheden: De opdrachtgever heeft een achterlijke opdracht gegeven en/of weet amper waar hij/zij over praat, of er is echt een interessant probleem.

30


25-11-2008

13:53

Pagina 31

1993-2003 van liber amicorum naar liber affectum

NAAR SIGNALEN LUISTEREN Het eerste, achterlijke opdrachten en geen kennis, komt regelmatig voor. Een uitgever die Georges stelling, omgeslagen op uitgeven, vertaalt als: »Zo werken is ouderwets uitgeven«, zal bij hem de handen terecht niet op elkaar krijgen; liever zou hij ze met legale agressie laten wapperen; waarschijnlijker is het dat hij zich zal omdraaien: geen tijd besteden aan zoveel kinderlijke stupiditeit. Het tweede, een interessante klus, merkwaardig probleem het werk betreffend, is een kolfje naar Henks hand. En je kunt hem maar beter serieus nemen, want hij zal zeker iets bij de kladden hebben, dat bij de kladden genomen moet worden. En het probleem zal het waard zijn om aandacht te krijgen. En meestal kan Henk Verdonk je de oplossing aandragen. Menigeen zal spijt hebben gehad van niet luisteren naar Henks signalen. Henk wil positief werken, doorwerken, afmaken, bouwen en een eerlijk en knap resultaat neerzetten. Een werkstuk dat tot een hoger plan leidt, dat nuttig is voor de (eind)gebruiker, dat zin heeft. Flodderige zaken nemen dan mogelijk geen keer in het wereldje, maar horen in ieder geval niet in zijn levensaanpak thuis en hij zal ze koste wat het kost mijden. En je dat, als het moet, laten weten. Dat geeft je dan misschien zweet en jeuk in de boordkraag, maar zelden heeft Henk ongelijk bij zijn observatie. Dan kan het knallen, zoals in de drukkerij van Erich Kästner. Onlangs liet iemand me een onderzoeksresultaat lezen van een research in enige Deense klinieken, waarin nogal eens agressiviteit voorkwam. Dat uiteraard altijd werd toegeschreven door het bestuur aan de cliënten en de werkvloer. Ik moest gelijk aan de vele situaties denken, waarin Henk en ik ons bevonden in het verleden. Onderzoek in Denemarken wees uit, dat (terechte) signalen door bestuur en management werden genegeerd. Hen moest geleerd worden »de signalen te lezen« van cliënten en werkvloer, en in het verlengde daarvan te handelen en samenwerking te bevorderen tussen bestuur/management en cliënten/werkvloer. Door daaraan bewust te werken werden de wrijvingen met bijna 100% terug gebracht; de cliënten waren niet meer agressief en als resultaat daarvan de werkvloer niet meer. De kwaliteit nam voor alle betrokkenen toe, geld en tijd (liever keer ik deze volgorde om) werden aantoonbaar en aanmerkelijk gespaard. Die klinieken hebben een richtingsfunctie nu in Denemarken. Het werken sinds 1993 met Henk Verdonk, hoewel ik ook even in zijn »leerbank« moest plaatsnemen, heb ik in die zin als een genoegen ervaren. Henk houdt van het vak, heeft klassieke kennis die hij meenam naar en toepaste in de snel veranderende tijd. Maar hoe snel die tijd, an sich weer relatief natuurlijk – lees het geweldige boek van Stefan Klein, Zeit, en je kunt Einstein even laten staan, mocht je dat naar de strot grijpen –, voor ons mensjes dan door mag schieten, dat wil niet zeggen dat je de

31


25-11-2008

13:53

Pagina 32

Hans Honders

geschiedenis niet moet incorporeren in je werk en leven, want anders is prutswerk, beperktheid, prullerigheid het resultaat van je vergeefs gezwoeg. En daaraan heeft Henk een broertje dood. En aan die mensen die het vertegenwoordigen, èn aan het gefröbel uit hun vingers voortgesproten. ER IS MEER TE DOEN Henk mag dan onbenulligheid schuwen, daarmee is hij nog niet weltfremd. Zijn algemene kennis van zaken was niet mis en niet zelden praatte hij mij bij over blaadjes, programma’s en (sport)namen die bij mij niets deden rammelen, tot in de hoogste regionen van de emo-cultuur toe. Hij las op mijn gezicht af, als ik »grappen naar ana-

De DBNG-kaart van Henk Verdonk, opgeslagen in de Koninklijke Bibliotheek (Bron: http://www.dbng.nl/show. asp?tab=title&startRecord=1&maximumRecords=1&frmQuery=pica.ppn%3D072075295&sortKeys=YOP, pica,0,,&stylesheet=longTitlePresentation.xslt) 32


25-11-2008

13:53

Pagina 33

1993-2003 van liber amicorum naar liber affectum

logie« gemaakt in de groep, niet begreep. Je wist niet waar het over ging, zei hij dan aan mijn tafel. Nou, die voetballer had een schuiver met die-en-zo. Henk spijkerde sluiks met zijn priemende ogen prikkend mij graag even bij. In werktijd, tussen de stipt aangehouden werkersuren. Want hij had meer te doen. Geschiedenis, studie en research. Achter het kaartje van de DBNG (Digitale Bibliografie Nederlandse Geschiedenis) van de Koninklijke Bibliotheek gaan maar liefst veertien titels schuil van Henk Verdonks hand; stukken van Gelre en Utrecht uit de middeleeuwen blootleggend. Nauwgezet, diepgravend, niets weglatend dat genoemd moet worden. Aan Henk is een publicist, onderzoeker, wetenschapper, lector, mogelijk professor in de geschiedenis verloren gegaan. Flinke porties van dit rijtje heeft Henk Verdonk in zijn »vrije« tijd ingevuld in zijn kort mensenleven dat nu eenmaal toebemeten wordt aan ons stervelingen, en hij bracht onvermoede, verrassende pareltjes boven water. Daar hoorde je niet veel, of niets, over. Hij bracht me een studie mee aan mijn ziekbed. Zonder opsmuk, zonder trammelant. Gewoon als geschenkje. Dat was alles. ALS EEN GOUDWOLFJE IN FORT KNOX Henk Verdonk bewijst dagelijks dat »ouderwetse kennis« de basis is voor hoogkwalitatieve producten voor de ware professional. Die rakkers met het commentaar op »oud-uitgeven« hebben al weer afgedaan als vluchtig, oppervlakkig, hebberig en nietwetend. Daar hoeft hij zich nu ook niet meer druk om te maken. Ik gun hem massa’s goede tijd in zijn privéleven en heaps and heaps precies, geduldig, vakkundig researchwerk. Zoiets als een goudwolfje tussen de goudstaven van Fort Knox, met regelmatige ontsnappingen naar buiten, al die dingen die hij ook nog zo waardeert. In gezondheid vooral. Henk Verdonk: een mooi mens. Dat ik Henk Verdonk mocht kennen, met hem samenwerken vele jaren, van zijn laser-accuratesse gebruik mocht maken in een precisie hatende tijdsgeest, is mij een groot voorrecht geweest. Ik heb van zijn kunde, inzet, uitvoering, kennis en precisie geprofiteerd en bovenal genoten. Hans Honders, ervaringsdeskundige Multiple Myeloma

33


25-11-2008

13:53

Pagina 34

1995 Nooit saai

In oktober lag er plotseling een brief van Sdu Uitgevers op de deurmat. Nieuwsgierig als ik ben, maakte ik de brief van mijn voormalig werkgever natuurlijk direct open. Een verzoek om een column te schrijven voor HENK! Henk krijgt als BSdU’er een eigen uitgave, in de lijn van LINDA! en MATTHIJS! Die eer valt maar weinigen ten deel. Hij verdient het vanwege jarenlange, trouwe arbeid voor Sdu Uitgevers en Koninklijke Vermande. Wie ben ik om te weigeren? Natuurlijk doe ik mee! De eerste HENK! komt rond kerst 2008 uit. In opperste geheimhouding werkt de uitgever aan de feestelijke lancering, waar de aanwezigheid van Henk natuurlijk onontbeerlijk is. Dat levert een klein probleempje op, want hij houdt niet zo van al dat gedoe rondom zijn persoon. We worden op de hoogte gehouden. Met wat trucs en medewerking van naasten gaat het lukken Henk naar het feest te lokken, zijn afscheid van het werkend bestaan.

De vraag of ik met Henk door één deur zou kunnen, kwam uit de lucht vallen Donkere, koude winterochtend Mijn herinneringen aan Henk beginnen op een koude, donkere winterochtend, december 1995. Toen solliciteerde ik bij Koninklijke Vermande B.V. in Lelystad op de functie bureauredacteur voor losbladige uitgaven. Vermande zat aan de Platinastraat op het industrieterrein Oostervaart, tegenover een groot biologisch landbouwterrein. Prachtig uitzicht! Hans Honders, directeur-uitgever, en Henk Verdonk, hoofd bureauredactie, heetten mij welkom. Van het gesprek kan ik mij niet meer zoveel herinneren, maar wel dat Hans de ene na de andere kwinkslag maakte en Henk mij een stille man leek. Toen Hans lachend vroeg of ik met Henk door één deur zou kunnen, kwam die vraag nogal uit de lucht vallen. Zoiets als ‘Waarom niet’, moet ik hebben geantwoord.

34


25-11-2008

13:53

Pagina 35

1995 nooit saai

De grote gangmaker Toen ik februari 1996 bij Vermande begon, werd de clou me al snel duidelijk. Henk ontfermde zich over mij, zoals over alle beginnelingen, en onze bureaus zaten aan elkaar vast. Op een grote kamer met zes mensen zaten we. Tot mijn verbazing bleek Henk de grote gangmaker, de ene na de andere opmerking en grap rolde uit zijn mond. Onvergetelijk zijn zijn ludieke opmerkingen als: “Eén voor één, en achter elkaar” (als het werk zich opstapelde), “Je lijkt Jules de Corte wel” (als je iets niet had gezien), “Ga toch buiten spelen met je poppenwagen op vierkante wielen” en niet te vergeten “Godverdee(je)”, dat plakte hij overal aan vast: “Hee Geetje ga eens koffie halen, snel een beetje godverdee”, Henk was erg aanwezig, en zonder twijfel een van de kleurrijkste personen van Vermande! Toch heb ik wel wat moeite om deze voorbeelden op te schrijven, want ik weet niet of Henk het wel waardeert, zo zwart-op-wit. Heel goed kan ik mij nog herinneren dat de Volkskrant in die tijd een rubriek had met kantoorhumor en lezers opriep hun verhaal in te sturen. Prachtig vonden we het toen Henks grappen en grollen in de krant kwamen, geanonimiseerd als ‘bij een uitgeverij in de polder’. Jammer dat ik het stukje niet meer heb. Maar Henk? “Godverdee!!!”, riep hij toen hij het onder ogen kreeg, “heb ik dat weer?!”. Een onweerswolk leek hij, hij vreesde de inmiddels Sdu-leiding die het misschien niet zou waarderen, zo herkenbaar vond hij het stukje zelf ook wel... Toen dat bleek mee te vallen, keerde de rust terug. Misschien was hij er stiekem ook wel een beetje trots op. Je komt niet zomaar in de Volkskrant! Henk, ik hoop dat je ook in je Haagse Sdu-jaren jezelf kon blijven en de werkdagen van de collega’s kon opvrolijken. Saai was het nooit met jou te werken!

De ene na de andere grap rolde uit zijn mond Grote toewijding Henk had altijd wel raad of advies en was bezorgd als hij dacht dat het niet goed met je ging. Als hij vond dat iemand er pips uitzag, kreeg diegene extra fruit van hem. En dan moest hij ook zien dat je het opat! Als je vond dat hij zelf zijn fruit moest eten, riep hij iets als “Veel te gezond, geef mij maar een pilsje”. Bij andere afdelingen, zoals de zetterij en Vermande Studiedagen, durfde hij niet zo rechtstreeks iemand fruit te geven. Maar Henk zou Henk niet zijn als hij daar niets op verzon. In alle vroegte ging hij dan naar die andere afdeling om een stukje fruit op iemands bureau te leggen. In de kantine hoorden we dan dat diegene zich afvroeg van wie ze elke dag fruit kreeg, maar het bleef een mysterie. En Henk had natuurlijk de grootste lol, net als wij trouwens.

35


25-11-2008

13:53

Pagina 36

Betsy Luurs

Toch was die onophoudelijke aandacht ook weleens minder leuk. Als je een privételefoontje moest plegen, kon je dat beter niet doen met Henk erbij. Zo moest Miranda Duiveman een keer de dierenarts bellen omdat haar kat ziek was. Het commentaar van Henk was niet van de lucht: “Godverdeeje, geef die kat toch een spuit, kolerebeesten zijn het”. En toen een vriendin mij belde, nam toevallig Henk de telefoon op. Hij had haar achternaam Chiu (spreek uit: shoe of tsjoe) goed onthouden. De eerstkomende dagen ontkwam ik niet aan “Hee Bets, hatsjoe! Er is telefoon voor je”. Na 3 jaar kreeg ik een werkplek op de kamer ernaast, met Joost van Hilten. Dat was even wennen, een wereld van verschil, terwijl er maar één deur tussenzat. Zoals Henk het zou zeggen: alle gekheid op een stokje, maar het belangrijkste is dat hij een zeer grote toewijding aan de dag legde voor zijn werk; hij waakte over de (losbladige) uitgaven als waren ze zijn eigen vlees en bloed. Oh wee, als iemand daaraan kwam!

Henk waakte over de uitgaven als waren ze zijn eigen vlees en bloed Leuke tijd Sinds eind 2001 ben ik weg bij Vermande/Sdu, mede door de verhuizing in 2002 van de uitgeverij naar Den Haag. Ik werd communicatiemedewerker bij ID-Lelystad, en door alle reorganisaties daar ben ik nu tekstschrijver/webredacteur bij Communication Services van Wageningen UR. Het was een erg leuke tijd bij Vermande. Een leuke club mensen, het voelde als een grote familie, soms zelfs als het verlengde van mijn studententijd. We werkten hard, maar hadden ook veel lol. Die combinatie is denk ik de grote verdienste van Henk! Henk, het ga je goed! We houden contact. Betsy Luurs

36


25-11-2008

13:53

Pagina 37

1995 - 1999 Eén voor één en achter mekaar!

Dat is voor mij Henk. Elke keer als het even heel druk was op het werk bij Vermande en ik in lichte stress naar Henk liep dat er iets moest gebeuren (nog een extra aanvulling vanwege die laatste wetswijziging van de Natuurbeschermingswet), dan zei hij het. In alle rust en het zette mij weer met beide benen op de grond. Het was een waarheid als een koe en niets tegen in te brengen (en zeker niet tegen Henk..). En nu 10 jaar later gaat er in mijn dagelijkse werk (niet meer bij de SDU) geen dag voorbij of ik maak tegen iemand die opmerking. Zo van: geen paniek, relax, één voor één en achter mekaar. Een fantastische quote! Nu lijkt het of Henk de rust zelve was op het werk en dat was nu ook niet altijd zo, op zijn zachtst gezegd. Het mooist was-ie juist als hij het ergens niet mee eens was, dan brieste hij, schoten zijn ogen vuur en leek zijn pak te klein. En hij kon vooral slecht tegen onrecht (in zijn ogen), dan was het huis te klein. Niemand kon dat mooier (ik zeg niet beter...) verwoorden dan Henk. Maar Henk was het meest in zijn element als hij lekker zijn eigen gang kon gaan en dan met name in het dierenfonds. In naam was ik daarvan adjunct-uitgever, maar Henk deed dat het liefst zelf op zijn eigen manier. Daar kon ik mij beter niet mee bemoeien. Bijvoorbeeld een mooie aanvulling maken voor de Gezondheids- en welzijnswet voor dieren: dat deed-ie graag in onderonsjes met de auteur. En eigenlijk had hij ook die auteur niet nodig: hij kon het zelf ook wel! In mijn herinnering maakte hij de Lijst Diergeneesmiddelen helemaal in zijn eentje.

37


25-11-2008

13:54

Pagina 38

Ronald Koppers

En zo waren er nog wel een paar. Op die momenten was Henk helemaal in zijn element. En geregeld even een mailtje naar een ministerie, omdat hij weer een foutje ontdekt had in de een of andere wet (dank u wel, dat nemen we mee in de volgende reparatie, en dank u terug, want dat zijn weer 2 of 4 pagina’s). Net zo makkelijk! De laatste jaren heb ik hem niet veel meer gezien, maar ik kan mij voorstellen dat er veel om hem heen veranderd is: de digitalisering, de teloorgang van de losbladigen, reorganisaties, het werken in Den Haag, continu veranderingen. Ik denk dat hij daar afwisselend schouderophalend, hoofdschuddend en soms ouderwets briesend mee om is gegaan. Hij hoeft zich daar niet druk meer om te maken: vanaf nu lekker werken aan de geschiedenis van Gelre. En nu echt rustig aan, één voor één en... Het ga je goed! Ronald Koppers

38

1975 Het Rijk van de Vrijheid

Wat hebben losbladige uitgaven, Gerard van Gelre en Lelystad met elkaar gemeen? Op het eerste gezicht helemaal niets. Maar bij nadere beschouwing… Wie met enig geduld googelt (tegenwoordig een ‘normaal’ Nederlands woord) op de term ‘Vermande’, kan belanden op de website http://www.vermande.tk/. Op de homepage (ook dit is tegenwoordig Nederlands) van deze site is onder andere de volgende tekst te lezen: Op 1 januari is Koninklijke Vermande opgehouden als zelfstandige onderneming. Vanaf die datum maakt Vermande deel uit van Sdu Uitgevers bv (de voormalige Staatsuitgeverij) te Den Haag. En vanaf april 2002 zijn de activiteiten en het personeel volledig geïntegreerd in Sdu Uitgevers en is de vestiging te Lelystad opgeheven. Helaas: Vermande bestaat niet meer. Slechts enkele tientallen oud-Vermande-medewerkers zijn nu nog werkzaam bij Sdu Uitgevers te Den Haag. De meesten van hen reizen dagelijks op en neer tussen Lelystad en Den Haag. (Last modified: 04-11-2006) Een van deze forensen is Henk Verdonk. Dag in dag uit spoedt deze brave borst zich vanuit Lelygrad helemaal naar de Residentie teneinde te redden wat er te redden valt – een missie waarbij je de nodige vraagtekens kunt plaatsen. Want het Rijk der Losbladigen is een afbrokkelend imperium.

KRIMPENDE MELKKOE

In een tijdperk waarin ouderen nog het liefst een boek ter hand nemen en waarin de jongere medemens meer en meer overschakelt op een e-book-reader, maar waarin iedereen sowieso zijn honger naar actuele informatie stilt via internet, is de losbladige obsoleet geworden. Dat laatste geldt zeer zeker ook voor teksten op het gebied van

weten regelgeving. Waar vroeger menig overheidsdienaar reikhalzend uitkeek naar de bekende Vermande-enveloppe met de volgende aanvulling, voorzien van een tot in de finesses uitgewerkte handleiding om al die prachtige velletjes ‘met de hand’ in te voegen (of dat aan een secretaresse overliet), is het fenomeen ‘losbladige’ in het huidige tijdsgewricht verworden tot een melkkoe, voornamelijk bedoeld om des uitgeefmanagers allerlaatste gaatjes in zijn budget op te vullen – een piepklein en nog steeds krimpend melkkoetje, dat wel.

HOMBRES SIN COJONES Sommige van je toenmalige Vermande-collega’s hadden dit al zien aankomen en kozen ervoor de teloorgang van zowel de Koninklijke Vermande als de losbladige niet af te wachten. Als ratten verlieten zij het zinkende schip – schrijver dezes incluis – om hun heil elders te zoeken. Visionair? Slim? Pro-actief? Geenszins. Trouweloos. Laf. Geen hart voor de zaak. Hombres (y mujeres) sin cojones.

HARDE KERN

Toegegeven: het was niet de harde kern der Vermandianen die zo handelde. Bijna iedereen die ‘IJmuiden’ nog had meegemaakt, bleef trouw aan de smeulende puinhopen van Vermande – en aan de Vinex-locatie Lelystad. Daarvoor moest een hoge tol worden betaald. Iedereen die zich – al dan niet contre cœur – had neergelegd bij een verblijf in ‘het nieuwe land’, moest zich weer naar die overvolle Randstad spoelen teneinde de dagelijkse kost bij elkaar te schrapen. Sdu Uitgevers: een ander bedrijf, een andere cultuur. Niet meer de christenbroeders Allan met de gemoedelijke bedrijfscultuur aan de macht, maar latest estimates en shareholder value.

GRAAFSCHAP VAN GELRE

Om die reden is het goed dat je ermee stopt, Henk. Het is mooi geweest zo. Het is de hoogste tijd dat je het Rijk van de Noodzaak, waarin je met noeste arbeid je dagelijks brood verdient, verruilt voor het Rijk van de Vrijheid. Nu de productiekrachten tot een zodanig niveau zijn gestegen dat je niet meer door vissen en jagen aan de kost hoeft te komen, kun je je met volle overgave wijden aan aan andere liefde: de geschiedenis in het algemeen en van de oorsprong het graafschap van Gelre in het bijzonder. Gerard van Gelre en zijn trawanten wachten op je. Dat er nog maar vele prachtbrochures het licht mogen zien. Henk, tijdens ‘mijn’ kleine zeven jaar Vermande heb ik veel van je geleerd. Uiteraard als collega, maar en vooral als mensch. Ik heb van je geleerd hoe je trotz alledem plezier in je werk kunt blijven houden en hoe je op een respectvolle manier met mensen kunt omgaan – ook met hen die dat misschien niet helemaal verdienen. En hoe je onder alle omstandigheden verpletterend jezelf kunt blijven.

VERJAARDAGSMAILTJE

Als je me nu even snel je e-mailadres geeft, stuur ik elk jaar een ‘verjaardagsmailtje’. En ik verwacht geen antwoord.

november 2008 Jaap Wagenaar redacteur nu: Amsterdam University Press toen: 1995-2001 (Vermande)


25-11-2008

13:54

Pagina 39

1995-heden Zweet in de bilnaad

Toen ik Henk leerde kennen in 1995 was dat in een periode bij Koninklijke Vermande, waarin de eerste experimenten plaatsvonden met het PSV. Natuurlijk niet de voetbalclub uit het zuiden van het land, maar het Publishing System Vermande. Een SGML database waarin alle wetteksten van de uitgeverij werden opgeslagen om van daaruit bijvoorbeeld de VNW of de losbladigen te kunnen produceren. Henk is natuurlijk vooral bekend van zijn liefdevolle werk aan de losbladigen, waarbij hij altijd erg veel aandacht heeft gegeven aan de kwaliteit van de teksten. Henk had doorgaans niet zoveel op met externe auteurs, behoudens uitzonderingen natuurlijk, want hij betrapte deze auteurs regelmatig op fouten bij het samenstellen van teksten. Als je Henk stralend door de gangen zag lopen, dan wist je dat hij weer een fout had ontdekt in een tekst en daar mocht iedereen dan van meegenieten. Helemaal bedolven onder de Staatbladen en Kamerstukken, kon Henk zich helemaal ingraven, totdat hij met zekerheid de juiste tekst van de wet had gevonden. Na de overgang naar Sdu is dat eigenlijk niet echt veranderd, hoewel hij zijn kritische pijlen dan vaak richtte op de wettenredactie.

39


25-11-2008

13:54

Pagina 40

Peter Frissen

Zweet in de bilnaad ‘Zweet in de bilnaad’ is een van de gevleugelde uitspraken die je aan Henk kon ontlokken als hij pagina’s voor de losbladigen aan het produceren was en je aan hem vroeg hoe het met hem ging. Henk was perfect gelukkig als hij pagina’s voor de losbladigen kon produceren. Vele ‘dierenuitgaven’, maar die niet alleen, heeft Henk jarenlang zelfstandig bijgehouden en vele losbladige titels is hij zelfstandig begonnen als hij zag dat er een nieuwe wet op komst was met commercieel potentieel. In de loop van alle werkzame jaren voor de onderneming heeft hij dan ook vele miljoenen verdiend, ondanks dat hij nooit uitgever is geweest. Wie weet nog dat Henk degene was die het idee voor de VNW had naar aanleiding van een stapel films die over waren gebleven na de productie van een losbladige, en die waren voorbestemd om weggegooid te worden? Het liefst had hij dan ook alle losbladigen van Koninklijke Vermande zelfstandig onderhouden, want anderen konden niet zo eenvoudig aan de kwaliteitseisen van Henk voldoen. Dat is overigens geen arrogantie. Er zijn binnen de onderneming maar weinigen die over dezelfde kennis van wetgeving en het wetgevingsproces beschikken. Omzet bewakingssysteem (OBS) Henk heeft jarenlang op de achterkant van een sigarendoosje de omzet uit de losbladigen bijgehouden. Vaak was hij daarbij accurater dan de financiële administratie. Want Henk was ook niet vies van commercie en hij begreep heel goed dat de schoorsteen vooral rookte dankzij de losbladigenproductie. Toen in 1998/1999 het omzetbewakingssysteem werd gebouwd door Geoff Hack, kon Henk zijn sigarendoosje weggooien en had hij een prachtig instrument in handen gekregen om nog preciezer de paginaproductie te bewaken. Gelukkiger dan toen, heb ik hem daarna nooit meer gezien. Het waren de jaren dat Koninklijke Vermande uit de losbladigen nog 10 miljoen (guldens overigens) haalde, terwijl al sinds de jaren tachtig werd gezegd dat losbladigen op hun laatste benen liepen. Inmiddels zijn we, weer een jaar of tien later, inderdaad aanbeland in de nadagen van het medium losbladige, hoewel er zelfs nu nog renderende losbladigen zijn. Lang zal het niet meer duren overigens, want de ontwikkelingen gaan snel. Ontwikkelingen die door Henk ondanks zijn liefde voor: boorgaten, tabkaarten, rubrieksbladen, samenlooppagina’s, d-mechanieken, rugetiketten, het Vermande abc-systeem en nog vele andere begrippen die ik dankzij hem heb leren kennen, niet worden verguisd, mits er maar aandacht is voor de wensen van de klant en voor de kwaliteit van de uitgaven. De kwaliteit van teksten is voor een juridische uitgeverij nu nog net zo belangrijk als 30 jaar geleden en dat geldt ook voor de belangrijke rol die de bureauredactie heeft in de controle op die kwaliteit. Er is veel veranderd, maar dat niet. Henk begrijpt dat als geen ander. 40


25-11-2008

13:54

Pagina 41

1995-heden zweet in de bilnaad

Mopperende leermeester Ik heb vakmatig veel aan Henk te danken. Hij was altijd bereid om uitleg te geven als daar de bereidheid om te leren tegenover stond. Als je het geduld opbracht om naar hem te luisteren, waarbij je hem meestal eerst even moest laten uitmopperen, dan kon je putten uit een schat aan informatie, waar je de rest van je leven plezier aan kan beleven. Zonder hem, had ik de fijne finesses van het wetgevingsproces, de losbladigen en het grijpen van nieuwe omzetkansen niet zo snel onder de knie gekregen. Daarvoor dank ik hem hartelijk en ik zal hem en het getik met zijn ring tegen de muur missen als ik hem binnenkort niet meer tegenkom in de gang. Groet, Peter Frissen

41


25-11-2008

13:54

Pagina 42

1996-heden Henk losbladigen Verdonk

Als ik aan Henk denk, denk ik aan losbladigen, aan gedrevenheid, een enorme vakkennis, aan zijn grote collegialiteit, aan bezorgdheid over wat klanten nu weer ‘voorgeschoteld’ krijgen. Henk heeft het beste met de klanten voor. Ik ken Henk inmiddels al ruim twaalf jaar. In september 1996 ging ik werken bij Vermande in Lelystad. Als uitgeverij-assistent ging ik aan de slag bij Educatief, Henk werkte bij Vermande Recht en Praktijk, een grotendeels uit losbladige titels bestaand fonds (met de bekende afkortingen, gelijkend op snel- en sommige B-wegen: A1, A12, B1, B18 enzovoorts). Ik had eigenlijk niet veel met hem te maken, alleen via een collega met wie ik carpoolde van/naar Amsterdam, hoorde ik over hem (elke dag, tot in detail, maar dat terzijde). Pas later, toen ik zelf ook bij Recht en Praktijk ging werken (later o.m. opgegaan in fonds Sociaal), kreeg ik met hem te maken. Ruim zes jaar lang werkten we samen voor titels van Gezondheidsrecht. Binnen Gezondheidsrecht was Henk verantwoordelijk voor de z-titels en de beide farmacietitels. Het was de tijd van de grote afkalvingen en de noodzaak om die op te vangen: met harde én zachte koppelingen, en met meer en meer pagina’s. Het was Henk een gruwel; wat deden we de klanten wel niet aan! Voor een (beginnend) uitgever was het soms wel wat lastig manoeuvreren met Henk. Naar zijn idee liep ik te vaak bij hem binnen en stoorde ik hem in zijn werk. De overleggen die we over de losbladigen hadden, verliepen soms wat stroef. Weer moesten er pagina’s bij: gemopper en gezucht bij Henk. Ondanks de af en toe wat onrustige tijden, bewaar ik vooral goede herinneringen aan die periode. Henk is een fijne collega die zijn kennis van losbladigen, verhalen uit de oude doos en leuke anekdotes graag met ons deelt. Ik heb bewondering voor iemand die zo lang heeft gewerkt bij één werkgever, zo veel veranderingen heeft meegemaakt (twee verhuizingen, van losbladig naar online), zo vaak van werkplek en collega’s wisselde, en tegelijk nooit zijn gedrevenheid, werklust en collegialiteit heeft verloren. Ik wens Henk het allerbeste toe. Gert Jan Schinkel 42


25-11-2008

13:54

Pagina 43

1998–2003 “Moet je luisteren ….”

At the beginning of 1998 Sdu started working on the integration of the Koninklijke Vermande IT infrastructure; replacing servers, changing networks and reengineering a number of the applications used by Vermande. One of these was a system used by Henk. I say a system but it was actually a notebook, pencil and eraser. Henk would open the post each day, registered the manuscripts in his notebook, and calculated how many pages had been received that year and how many he still required to achieve the required turnover.

43


25-11-2008

13:54

Pagina 44

Geoff Hack

My task was to convince Henk that we could improve on his system by using a COMPUTER. After a few sessions with Henk and Gerard (Henks room-mate) we came up with a design. Over the next few months Henk and I worked on this new system. I would travel to Lelystad twice a week to show Henk what I had developed. If Henk began a sentence with “moet je luisteren ….” I knew that I had not built what he wanted and he would explain to me in great detail why it had to be done differently (read, his way). At the start this resulted in a few developing new functionality, new reports and building a link to the system that I was developing for PCL as a replacement for PRINS. I had an office next to the computer-room and Henk would ‘pop-in’ to see how things were progressing, and over a cup of coffee he would sometimes talk about his young son, his family in Germany and his English pen-pal. We were a good team for the three months it took to develop the system and OBS went live in September 1998. OBS was in use until 2003 and during that time I continued to work with Henk to improve and enhance the system. After Henk moved from Lelystad to Sdu Den Haag further development of OBS came to a halt and we have not worked together on a project since then. I have just spent and hour looking through the original OBS documentation and source-code and I am still really pleased with what Henk and I produced 10 years ago. The simplicity of the user interface masks the complexity of the process that it supports and the sophisticated reports that made it simple to see at a glance the financial state of a publication. Geoff Hack

44


25-11-2008

13:54

Pagina 45

1999-heden

Braincloud

45


46

25-11-2008

13:54

Pagina 46


25-11-2008

13:54

Pagina 47

2001 Het Groentje en de Routinier

Ergens rond 2001/2002 stond je oog in oog met een groentje. Dat groentje was ik. Net in de baan van Hoofd Bureauredactie gerold. Het groentje en de routinier! Voor mij was het een gelukkige combinatie. Jouw wijsheid, humor, toewijding, deskundigheid; ik heb van je geleerd! Tot 2006 hebben we samengewerkt. Ik denk met warmte terug aan deze tijd. Ik wens je alle goeds toe voor de komende jaren. Samen met je vrouw en zoon. Dat je voldaan terug mag kijken op je werkzame leven, op het goede dat je hebt betekend voor collega’s, klanten en producten. Oftewel, met een Satisfied Mind. Om maar met de woorden van Joan Baez (een van je favoriete zangeressen te spreken): How many times have you heard someone say “If I had his money, I could do things my way?” Little they know that it’s so hard to find One rich man in a hundred with a satisfied mind. Once I was waitin’ for fortune and fame Everything that I dreamed for to get a start in life’s game Suddenly it happened, I lost every dime But I’m richer by far with a satisfied mind Money can’t buy back your youth when you’re old Or a friend when you’re lonely, or a love that’s grown cold The wealthiest person is a pauper at times Compared to the man with a satisfied mind When my life is ended, my time has run out My trials and my loved ones, I’ll leave them no doubt But one thing’s for certain, when it comes my time I’ll leave this old world with a satisfied mind I’ll leave this old world with a satisfied mind Monique Plantinga 47


Monique Plantinga

48

25-11-2008

13:54

Pagina 48


25-11-2008

13:54

Pagina 49

2001-2002 Een leven lang leren!

In juli 2001 arriveerde ik bij Vermande in Lelystad als ‘hoofd bureauredactie ad interim’. Een tijdelijke functie waarvoor ik was ‘ingehuurd’ via een bemiddelingsbureau. Na een aantal gesprekken met Hans Honders bij Sdu in Den Haag had ik besloten de opdracht aan te nemen. En die opdracht was, kort gezegd, ‘geef leiding aan de bureauredactie van Vermande en loods de afdeling door het transitieproces’. Dit transitieproces was de integratie van Vermande in Sdu met bijbehorende verhuizing naar Den Haag. En zoals gewoonlijk moest de winkel tijdens de verbouwing gewoon open blijven. ‘Zoals gewoonlijk’ want ik had dit al eerder meegemaakt toen ik nog hoofd bureauredactie was bij Kluwer, mijn vroegere werkgever. In Lelystad trof ik een stel aardige mensen aan die gewoon hard doorwerkten, want het jaar was alweer in de tweede helft beland en de omzet moest gehaald. Natuurlijk had het veranderingsproces intussen een behoorlijke invloed, dat bleek maar al te duidelijk tijdens de gesprekken die ik met iedereen had ter kennismaking. Mijn kennismaking met Henk Verdonk vond ik daarbij van een bijzondere kwaliteit. Op de een of andere manier waren wij al snel in een geanimeerd gesprek gewikkeld. Een gesprek over vanwaar hij tot hier zo gekomen was (en dat bleek ‘uit het lood’ te zijn) en wat hij belangrijk vond (‘kwaliteit & kennis’). In dat gesprek is de basis gelegd voor een plezierige samenwerking van negen maanden totdat ik in maart 2002 weer vertrok. En in die negen maanden heb ik Henk leren kennen als iemand die in de praktijk waarmaakte wat hij zei belangrijk te vinden. Dat zijn betrokkenheid zich af en toe uitte in gemopper vond ik geen probleem; enerzijds omdat het meestal weer snel overging, anderzijds omdat het gewoon ook lastige en moeilijke tijden waren. Het is inmiddels allemaal alweer zeven jaar geleden. En ik heb intussen alweer heel veel andere opdrachten gedaan. De laatste jaren ook steeds meer projecten en trajecten die iets te maken hebben met, wat zo mooi genoemd wordt, ‘levenslang leren’. Projecten als mentoraat: het opleiden van ervaren werknemers als begeleider van 49


25-11-2008

13:54

Pagina 50

Renny van Tuijl

nieuwe collega’s. En coachingstrajecten van ervaren professionals (doorgaans 40plussers) die op zoek zijn naar hoe ze met plezier en passie kunnen blijven werken en zich kunnen blijven ontwikkelen. Ik merk dat Henk daarbij, bewust of onbewust, een soort voorbeeld voor mij is gebleven, een ‘ijkpersoon’ als het ware. Want vanuit het lood achter de computer, dan moet je je wel blijven ontwikkelen! En dan heb je ook de behoefte en drang daartoe. Henk, ik bewaar uitstekende herinneringen aan onze betrekkelijk korte samenwerking. En ik heb veel van je vakmanschap geleerd. En nu je met pensioen gaat houd je, denk ik, wel op met werken maar waarschijnlijk niet met leren (je stort je vast op de geschiedenis van…?). Het ga je goed! Renny van Tuijl

50


25-11-2008

13:54

Pagina 51

2001-heden “Wat goed is, komt nooit te laat”

Jeetje Henk, waar zal ik beginnen. We kennen elkaar natuurlijk sinds november 2001, toen ik bij Sdu kwam werken en de overname van Vermande steeds concreter werd. Je hebt me alle kennis over de losbladigen bijgebracht in Lelystad. Samen met Myriam reisde ik twee keer per week naar de polder, waar jij ons opwachtte. ’s Middags lunchen met o.a. Pim. En jij nam patat en Pim werkte zijn broodritueel af (plakjes rookvlees, plakjes Gelderse worst en alles was al voorbestemd voor een bepaalde boterham). En eind van de dag bracht je mij (ons) naar het station met je auto. Heel fijn. Ik vond het daar altijd leuk en ik ben blij dat ik nog een beetje van Vermande heb mogen proeven.

Can I get a witness En daarna nog een tijdje met z’n tienen op 1 kamer in de Plantijn. Totaal niet volgens de arbonormen, maar onze gezelligheid oversteeg iedere norm. De radio van de printunit op de achtergrond, de mannen van de zetterij om de hoek, de uitgevers die je door de systeemwandjes heen hoorde en vergeet niet het aquarium voor de post. Daarna weer gescheiden kamers op de derde etage van het CentreCourt, maar daardoor zeker niet minder hecht. En om dan nog maar te zwijgen van al onze uitjes, de gps-loop door Den Haag, de brandweergames (samen in team groen!) en zandkastelen bouwen.

Eén voor één en achter mekaar En dan al die fotosessies voor mooie afscheidscadeaus. Jij met je stropdas in de papierversnipperaar en snuivend aan een viltstift. En de gezellige borrels waar jij met je biertje altijd aanwezig was. We hebben best veel meegemaakt in een relatief (gezien je loopbaan) korte tijd. 51


Linda Heesen

52

25-11-2008

13:54

Pagina 52


25-11-2008

13:54

Pagina 53

2001-heden wat goed is komt nooit te laat

Ik ga je gebrom achter je computer missen en je geklop op de kasten op de gang, en je vaste uitspraken. “O, lieve Heer, ze doen het weer”, “Can I get a witness”, “O, Linda kom je buitenspelen met je poppenwagen op vierkante wielen” en je imitatie van “o, o, o, wat zing ik laag” was hilarisch. “Een voor een en achter mekaar” pas ik nog steeds toe en geef ik ook als advies aan anderen. “Wat goed is, komt nooit te laat” heeft me al meerdere malen een oppepper gegeven. Ja Henk, je bent een topcollega en ik heb van je geleerd en van je genoten. Maar lieve Henk, we nemen geen afscheid, we houden gewoon contact, toch!? En als de oud-sociaalwandeling een keer op de kortste dag in het landschap van Sandra P. gehouden wordt, ben ik er bij :-) Geniet van je welverdiende pensioen! Liefs, Linda

53


25-11-2008

13:54

Pagina 54

2002-heden Klimaatprobleem in het klein

Toen ik in de zomer van 2002 bij Sdu kwam werken, was Vermande net van Lelystad naar Den Haag verhuisd. Alle redacteuren van het fonds Sociaal zaten bij elkaar op een grote kamer. Nou ja, bijna alle redacteuren. Voor Sandra en Gerard was geen plaats meer, zij zaten in een kamertje apart, helemaal aan de andere kant van het gebouw. De redacteurenkamer was een voormalige machineruimte, waardoor het eigenlijk altijd te koud was daar. Alleen in de zomer waren de collega’s uit de andere kamers jaloers op ons. Als de uitgever in de kamer naast ons belde, konden de mensen naast de muur het gesprek letterlijk volgen. Gelukkig gingen we na een paar jaar naar een splinternieuw gebouw aan de Prinses Beatrixlaan. Daar kan de temperatuur per kamer geregeld worden, zodat iedereen zijn ideale temperatuur kan hebben. Helaas ligt die voor Henk meestal een aantal graden lager dan voor de koukleumen met wie hij een kamer deelt. Beste Henk, geniet van je pensioen, met een studeerkamer waar je helemaal zelf de temperatuur kunt regelen. Groet, Edith Kroon

54


25-11-2008

13:54

Pagina 55

2003-heden Een beetje weemoed

Beste Henk, Nu is het dan echt zover, je gaat met pensioen! Vorig jaar, toen we jouw 40-jarig jubileum vierden, leek het nog zo ver weg. Maar wat is dat laatste jaar snel voorbij gegaan hè? Ik ben in 2003 bij Sdu Uitgevers komen werken en kwam toen bij jou op de kamer te zitten. We zaten toen nog met de hele redactie sociaal op één kamer. Druk, maar ook gezellig! In die eerste maanden gingen we nog niet zoveel met elkaar om, maar in september van datzelfde jaar zijn we verhuisd van de Plantijnstraat naar het Centrecourt. De redactie werd toen over twee kamers verdeeld en ik kwam weer bij jou op de kamer, samen met Jacqueline, Edith, Maya en ook even met Berdine en Sandra Korthoff.

55


25-11-2008

13:54

Pagina 56

Boudien Blom

In die samenstelling hebben we bijna vier jaren onze werkdagen doorgebracht. En in die periode hebben we elkaar redelijk goed leren kennen. Ik vond het altijd erg leuk wanneer je verhalen over vroeger vertelde. En de verhalen over het Oostenrijk van jouw jonge jaren waren ook legendarisch, temeer omdat ze een heel andere kant van jou lieten zien. Ook vond ik het mooi om te zien hoe enthousiast en liefdevol je over Vincent, inmiddels student en lekker bezig met zijn carrière, vertelde en nog steeds vertelt. Volgens mij ben je apetrots! Ik heb ook meegemaakt dat je veel minder lekker in je vel zat op je werk. Toen heb je ook te kampen gehad met gezondheidsklachten. Dat was een moeilijke periode. Verder ben je ook, het moet gezegd worden, een rasechte mopperkont! Dit bedoel ik absoluut niet vervelend. Ik heb er even over gedaan, maar ik ben er in die jaren achtergekomen dat je twee ‘mopper modi’ hebt. De ene variant hoort gewoon bij je en is meer een manier van doen dan dat je echt ergens ontevreden over bent. De andere variant is echter een stuk ernstiger: dan is er echt iets aan de hand. Qua producten hebben we nooit samengewerkt. In die periode van 2003-2007 zat jij op het domein Gezondheidsrecht en ik op het domein Arbo. Maar je hebt me wel geleerd hoe het proces van de losbladigen werkt. Ik had gelukkig maar één losbladige (excuus voor deze uitspraak), maar goed, het is een specifiek redactieproces. Jij hebt toen als losbladigenexpert een soort training gegeven aan mij en nog wat ‘onwetende’ collega’s op losbladigengebied. Er ging een compleet nieuwe wereld voor me open met termen als: schrappagina’s, pagina’s ‘killen’ en LOF-jes… In mei 2007 is er van alles veranderd in de structuur bij Sdu Uitgevers. Er zijn toen business units gecreëerd. Helaas betekende dat dat onze vertrouwde redactie Sociaal uit elkaar werd getrokken. Dit vonden veel van ons erg jammer. Sommige collega’s hadden een andere baan gevonden buiten de Sdu, er is een aantal collega’s terechtgekomen bij Juridisch (BUJU) en een aantal bij Business Information (BUBI). Ik denk dat jij ook wel even moest wennen aan de nieuwe situatie, ook al had je nog wel wat vertrouwde gezichten om je heen. Inmiddels zijn we alweer anderhalf jaar verder en gewend aan de nieuwe situatie. En sindsdien hebben ook andere dierbare collega’s de Sdu al verlaten. Gelukkig komen er ook altijd weer leuke nieuwe collega’s bij. Maar ik denk toch nog altijd met veel plezier, en een beetje weemoed, terug aan de jaren ‘Sociaal’. Onze bijpraatmomenten zijn meestal tijdens de middagpauze. Vaak sturen we elkaar een mailtje, zo tussen 11 en 12 uur, om even te informeren of het weer en het werk

56


25-11-2008

13:54

Pagina 57

2003-heden een beetje weemoed

het toelaten om een ‘rondje Haags Bos’ te doen. Of we gaan even bij elkaar buurten. Ik vind het leuk dat het contact na de vorming van de BU’s is gebleven en ik hoop van harte dat ons contact ook tijdens jouw pensioen zal blijven. Hartelijk dank voor je gezelligheid, de goede gesprekken en je kennis die je met ons deelde de afgelopen jaren. Geniet van je pensioen en ik hoop dat je je helemaal kunt toeleggen op het schrijven! Tot ziens! Groetjes, Boudien

57


25-11-2008

13:54

Pagina 58

2004-2007 Eén voor één en achter mekaar

In september 2004 kwam ik bij de Sdu werken. Samen met jou en Edith deed ik bij Fonds Sociaal het domein Gezondheidsrecht. Met interessante, lastige, ook wel aardige, al dan niet kopijleverende auteurs. Redelijk groen op redactiegebied kwam ik ook terecht in de wereld van de onlines, de boeken, de tijdschriften, de journaaltjes en ... de losbladigen. De meeste publicatievormen had ik redelijk snel onder de knie, maar die losbladigen ... wat een systeem! Maar gelukkig was jij daar Henk, in mijn ogen de losbladigenkoning. Je stond altijd klaar met goede hulp en deskundig advies als ik weer eens niet uit die gekke schrappagina’s kwam of op tien verschillende plaatsen een of andere obscure wetswijziging moest verwerken. Je was een collegiale collega. Soms een beetje brommerig, maar gelukkig veel vaker een vrolijke noot. Altijd benieuwd naar onze belevenissen en vol interessante verhalen over wat jij had meegemaakt en over het verleden. De nestor van de redactie. Helaas ben ik zo’n markant iemand van jouw kaliber in mijn nieuwe werk nog niet tegengekomen. Maar niet getreurd, want op gezette tijden denk ik dan op m’n huidige werk gewoon aan jou. Als het (te) druk is, de stapels op het bureau bijna omvallen en alles me boven het hoofd lijkt te stijgen, valt me namelijk steeds weer dat ene devies van jou in, dat me vanaf

58


25-11-2008

13:54

Pagina 59

2004-2007 een voor een en achter mekaar

het begin bij de Sdu is bijgebleven: één voor één en achter mekaar! En dat brengt lucht, frisse moed en tegelijk leuke herinneringen aan Fonds Sociaal. Henk, geniet van die heerlijke kopijvrije tijd die nu voor je ligt, samen met je vrouw en zoon. Ik wens je het allerbeste! Eric Daamen

59


25-11-2008

13:54

Pagina 60

2004-2006 Moeder, moeder, had ik maar een vak geleerd…

Samen met Henk bezoek ik de Batavia-werf in Lelystad. De Batavia, het nieuwe vlaggenschip* van de VOC, verging in 1629 op haar eerste reis naar Oost-Indië. De muiterij die daarna uitbrak was de grootste vóór de Bounty. Maar goed, vandaag is het gelukkig geen Ongeluckige Voyagie. Alhoewel. Onderweg in de auto moppert Henk volop over de slechte verkeers-doorstroom in zijn woonplaats. En op B&W, van wie het altijd maar weer anders moet. Dreven Vroeger was het beter, volgens Henk, want toen had je gewoon een paar dreven waar iedereen naar eigen goeddunken op en af kon. Ik zeg dat het in andere gemeenten niet anders is. Zo herinner ik me bijvoorbeeld niet dat er géén wegwerkzaamheden zijn in mijn fietstochtje huis-werk. Toch, misschien heeft Henk wel gelijk. Vlak bij de Batavia-haven ligt een wel heel speciale rotonde. Exact in het midden van de weg een rood fietspad van nog geen meter breed. Aan beide zijden daarvan rijden auto’s. Hoe een fietser hier moet afslaan, dat is de vraag. Als ik hier veertien dagen later opnieuw ben, wijs ik het gezelschap op het fietspad en heb ik met gemak de lachers op mijn hand. Dankzij Henk.

Eén voor één, en achter mekaar Can I get a witness? Een eigentijdse Nick Cave zingt het veelvuldig in The Witness Song, maar ik heb het toch maar eens opgezocht. Het is een Motown-hit van Marvin Gaye vol gospel-invloeden, voor het eerst uitgebracht in 1963. Dat was dus de tijd dat Henk in dienst zat. Henk schudt met zijn hoofd. Hij begrijpt niet hoe iemand kan beweren dat The Rolling Stones het nummer niet hebben opgenomen. Toch is het onlangs gebeurd, en nog wel door een interim bij Sdu. We zitten in de achtertuin, met uitzicht op het water en een boom (soort ben ik vergeten) die het nooit echt goed heeft gedaan. “Die moet er straks uit,” wijst Henk. Straks, dat is ná half december, als Henk afscheid neemt bij Sdu. Ik was erbij toen de teller nog op 33 maanden stond. Nu is het ineens allemaal echt. 60


25-11-2008

13:54

Pagina 61

moeder, moeder, had ik maar een vak geleerd ...

Sdu De eerste keer dat ik er kwam had Henk al kerstvakantie. Ik werkte aan zijn computer. In de loop van de dag kwam Henk een paar keer ter sprake. Op een manier die mij gelijk wel een beetje nieuwsgierig maakte. In het nieuwe jaar (begin 2004) ontmoette ik Henk echt. Het klikte wel. De voorliefdes voor geschiedenis en Duitsland hadden we gemeen, en later – vanaf het moment dat ik mijn baard liet staan – ook dat. Henk zegt een tijdje niks, maar als hij dan wat zegt, dan is het meestal niet zo maar iets. Het gaat ook altijd een beetje terloops. Zo vertelde Henk nog wel eens iets dat de moeite van het onthouden waard was. Over de oom bijvoorbeeld, die maar één keer per jaar op bezoek kwam. Dat was als het Dordtse EBOH uit speelde tegen HFC Haarlem. Afhankelijk van de uitslag, bleef hij langer (winst EBOH) of korter. Of over een interland Nederland-Saarland van vlak na de Tweede Wereldoorlog. Saarland was er niet in geslaagd om elf spelers binnen de lijnen te brengen met twee armen. Een Saarlander had er maar één. De andere was natuurlijk achtergebleven op de slagvelden van de oorlog. Ringstedt, over de schoonouderlijke boerderij waar Henk zich blijkbaar helemaal te pletter verveelde. Over de Hongerwinter, Henk was 1. Sterke baby.

Ze doen maar wat Henk mopperend Net als bij die wandeling naar Leiden, begin augustus 2006, waar we inderdaad nooit aankwamen, althans niet te voet. Henk vond dat sommigen in de groep (waaronder ik) een tempo aanhielden dat niet viel onder ‘wandelen’. We dronken koffie tijdens een rustpauze vlakbij De Horsten maar Henk bestelde niks. Niet doorlopen en dan ook nog eens op je gemak uitrusten, dat kan niet. Per auto laat Henk me de stad zien. De barakken waar de eerste pioniers verbleven, en de werklui die hier aan het ontpolderen sloegen. Jaren vijftig was dat. Henk: “Jan van den Bergh zei altijd dat Lelystad zo veel bossen had. Nou twintig jaar geleden moest je dan wel op handen en voeten door de aanplant kruipen, anders was er helemaal geen bos.” Avontuur Toen ik een keer met Boudien Blom en Henk in het Haagse Bos wandelde vertelde Henk even terloops weer zo’n verhaal. Boudien ging een van de volgende weekenden naar Stockholm, waar een vriendin van haar woont. Deed ze vaker. Leuke trip natuurlijk. Henk laat vallen: “Stockholm, daar ben ik ook wel eens geweest.” Het verhaal dat volgt vertelt hij tussen neus en lippen door, maar heeft een lading van heb ik jou daar. Past eigenlijk niet onder de koetjes en de kalfjes. Maar dat maakt het ook zo leuk, dus.

61


25-11-2008

13:54

Pagina 62

Frank van den Nieuwenhuijzen

Henk, puber, 16 of daaromtrent, bezocht de Grafische School. Hij vond het niks. Ontevreden liep hij van huis weg. Al liftend, werd hij uiteindelijk opgepikt door een vrachtwagenchauffeur die schijnbaar geen argwaan had en hem helemaal meenam naar NoordDuitsland. Henk zag dat zijn plan zou kunnen slagen. Uiteindelijk belandde hij in Stockholm, waar hij een dag hongerig rondzwierf op het Centraal Station. Dat was het grootste station van Scandinavië, dus was er barstens veel te zien, maar hoe nu verder? Zijn weinige geld ging al te snel op aan koffie en broodjes.

Ach Lieve Heer, ze doen het weer Na een tijd hoorde hij vanuit de keuken van de stationsrestauratie iemand roepen in het Nederlands. Het bleek de zoon van een bekende Nederlandse fabrikant (klinkende naam). Avonturierstype dat de horeca in was gerold en nu in Zweden woonde. Goed voor Henk: hij kreeg een baantje als afwashulpje in de keuken. Tevens kon hij verblijven in het appartement van de Nederlandse jongen. Dat zag er goed uit. Alleen was Henks naam inmiddels op de telex beland en werd hij na een week ontdekt door de Zweedse politie. Eind goed al goed? Volgens mij wel. In elk geval kwam Henk toch nog in de grafische sector terecht, en bij Sdu Uitgevers. Frank van den Nieuwenhuijzen * Dit artikel is geschreven met behulp van Het Groene Boekje- Woordenlijst Nederlandse Taal, een uitgave van Sdu Uitgevers, Den Haag (2005). De band had wat beter gelijmd mogen worden. Die was na een maand al los.

62


25-11-2008

13:54

Pagina 63

2006-heden Mijn en dijn

Aan MIJN fondsredacteur Henk Verdonk

Bezit is in het Nederlands vermogensrecht het houden van een goed voor zichzelf (art. 107 eerste lid, Burgerlijk Wetboek Boek 3 (BW 3)). Een bezitter heeft meestal de feitelijke macht over een goed en gedraagt zich alsof hij de eigenaar van dat goed is. De wet onderscheidt bezit van houderschap. Een bezitter houdt een goed voor zichzelf, terwijl een houder een goed voor een ander houdt. Als iemand bijvoorbeeld een boek leent van de bibliotheek is hij geen bezitter van dat boek maar houder namens de bibliotheek. In het dagelijks verkeer is het meestal niet mogelijk om vast te stellen of iemand bezitter of houder is. Als iemand met een boek rondloopt dan kan men eigenlijk niet weten of dat boek hem toebehoort (eigenaar-bezitter) of dat hij het van iemand heeft geleend (houder). Toch is het wel belangrijk om dat te weten, want alleen een beschikkingsbevoegde houder mag een goed overdragen (bijvoorbeeld verkopen). Om toch wat houvast te bieden stelt de wet dat “Wie een goed houdt, wordt vermoed dit voor zichzelf te houden” (art. 109 BW 3).

Goh Henk, hoe was je vakantie? Was je met je vrouw in Duitsland? Nou zou je denken dat zo’n vraag met een saai ‘prima’ en een ‘inderdaad’ of een vergelijkbare reactie wordt beantwoord. Maar dan ken je Henk nog niet… Als ik het heb over ‘je’ vrouw merk jij op dat het niet ‘jouw’ vrouw is. Omdat zij nou eenmaal niet jouw bezit is. Ik kreeg je er (blijkbaar) snel mee op de kast. Hetgeen het natuurlijk nog leuker maakte om er af en toe een variant op dit thema tegen aan te gooien.

63


25-11-2008

13:54

Pagina 64

Toos Koetsier

Henk: • Ik zal JOUW getik op de muren missen, als je naar het koffiezetapparaat loopt om voor JOUW collega’s een bakkie te halen. • Ik zal JOUW werk als toegewijde en zeer betrokken redacteur missen en vraag me af en toe af hoe we nu toch verder moeten nu er geen redacteur meer zal zijn die ook zèlf kopij samenstelt. • Ik zal zelfs JOUW gemopper missen, wetend dat je het uiteindelijk allemaal niet negatief bedoelt en dat het met name voortkomt uit een bezorgdheid over de kwaliteit van onze producten. Want je was toch bijna drie jaar lang MIJN fondsredacteur en ik heb van je geleerd dat juist bestaande producten de nodige – en vaak nog méér – aandacht behoeven dan al hetgeen wij uitgevers menen te ontwikkelen. Ik wens jou en Gerlinde* een zonnige toekomst in goede gezondheid. Kom nog eens langs! In alle bescheidenheid, JOUW uitgever Toos Koetsier * Ik ben maar zo vrij (om te vermijden dat ik JOUW vrouw schrijf).

64


25-11-2008

13:54

Pagina 65

2007-heden Met pensioen

Hoera, eindelijk met pensioen Een zee van vrije tijd is aangebroken Een nieuwe periode is ontloken Leuke dingen gaan we nu doen.

Pensioen, je hobby’s botvieren Fietsen, wandelen er op uitgaan De deur achter je dicht gedaan En door de bossen en hei zwieren.

Nooit ergens tijd voor gehad Altijd maar werken en zwoegen Maar toch wel met veel genoegen Vallen we nu niet in een zwart gat ?

Pensioen, een gouden tijd Een tijd om van alles te beleven Als de tijd het ons wil geven In goede gezondheid en vitaliteit.

Afscheid genomen van de zaak Alle collega’s een hand gegeven Iedereen toonde z’n medeleven Een collega hield een fijne toespraak.

Laten we dankbaar zijn voor deze tijd Sdu danken voor deze jaren En dit als een geschenk ervaren Sdu, zij geprezen, tot in eeuwigheid.

Pensioen, laat ik er van genieten Niet achter de losbladigen gaan zitten, Niet bij de pakken neer gaan zitten. Maar puur van elke dag genieten.

Huub van der Meulen

Pensioen, genieten met volle teugen De tijd van zakelijke plicht is voorbij We voelen ons nu frank en vrij We mogen ons in deze tijd verheugen

65


25-11-2008

13:54

Pagina 66

2007-heden Gewoon je ding doen

Beste Henk, Eigenlijk zou ik geen ruimte mogen innemen in het aan jou gewijde Liber amicorum. We kennen elkaar namelijk alleen van bemoedigende knikjes of korte aanmoedigingskreten in de wandelgangen en van kortstondige ontmoetingen bij allerlei in meer of mindere mate onwillige apparatuur, zoals bijvoorbeeld printers met te veel knoppen en te weinig heldere instructies. Nooit hebben we in onze respectieve carrières met elkaar mogen samenwerken. Aangezien we nu bij jouw afscheid zijn aanbeland, zal dit er vrijwel zeker ook niet meer van komen. Naar eer en geweten kunnen we echter stellen dat we elkaar evenmin tegengewerkt hebben, en dat is in deze troebele tijden, waarin niets meer is wat het lijkt en alles steeds minder gaat lijken op wat het was, zeker geen vanzelfsprekendheid meer. Wat er de afgelopen ruim 40 jaar ook is veranderd, en dat moet in de als kantooromgeving aangeduide biotoop angstaanjagend veel zijn geweest, jij bleef tot op de dag van vandaag ‘gewoon je ding doen’, zoals dat in even verwerpelijk als kernachtig newspeak heet. Er is dan ook voldoende reden om jou en je indrukwekkend lange carrière de nodige eer te bewijzen. En daar doe ik graag aan mee. Maar hoe dit te doen? Een eenvoudig ‘Bedankt Henk, het ga je goed’ geeft weliswaar puntig weer wat ik tot uitdrukking wil brengen, maar maakt toch een enigszins kale en uitgebeende indruk. En ‘kaal en uitgebeend’ maakt nu eenmaal bepaald niet die feestelijke indruk die doorgaans verbonden is met een ongedwongen afscheid. (Van alle aanleidingen voor feestgedruis is een afscheid misschien wel de meest dubbelzinnige: altijd is er sprake van een zweem van weemoed over dat wat was dan wel voorgoed verloren dreigt te gaan, die het in fleurige kleuren geweven vreugdekleed doorschiet met een grijzig stiksel – maar dit nu geheel terzijde.) Omdat ik je ervan verdenk (‘verdonk’ wou ik bijna schrijven) dat je een prozaïsch ingestelde man bent, leek het me juist op dit mijlpaalachtige moment wel gepast een melodramatisch gedicht, met een knipoog naar onze grote poëet die bekend is onder de naam Hendrik (jawel!) Marsman, samen te stellen.

66


25-11-2008

13:54

Pagina 67

2007-heden gewoon je ding doen

Denkend aan Verdonk Hoor ik zachte kreten Van onderdrukte vertwijfeling Traag door de lange gangen gaan En zie ik een man zich gebogen en verbeten Door eindeloos saaie vergaderingen slaan. Denkend aan Verdonk Zie ik een witbebaarde man Met gefronste blikken Foeterend achter een haperende kopieerder staan En merk dat deze doorgaans zo bedaarde man Op die momenten opstandig is en ontdaan. Denkend aan later Zie ik een knusse hobbyschuur En door dunne wanden heen Klinken de tonen van jubelend gezang Voortgebracht door een heldere tenor En dag na dag, op elk beschikbaar uur Het lawaai van gefrees en geboor.

Dus inderdaad: bedankt Henk, het ga je goed. Arie de Geus

67


25-11-2008

13:54

2007-heden Hè hè

Hè, hè, daar heb je Henk, goedemorgen Henk Hè, hè,Henk loopt door de gang, hallo Henk Hè, hè,dan neemt hij weer de benen, daaag Henk Hè, hè,en is hij verdwenen. Nu voorgoed. Henk ik zal je missen. Veel succes en ik hoop dat t.z.t. een publicatie van jouw hand verschijnt. Het ga je goed. Lucrèce Simon

68

Pagina 68


25-11-2008

13:54

Pagina 69

69


25-11-2008

13:54

Pagina 70

2007-heden Henks laatste Sdu-bladzijde

Beste Henk, Wij hadden in ons werk eigenlijk niet met elkaar te maken. Ook ken ik je pas een korte tijd, maar ik wil je toch het allerbeste wensen na je pensionering. Het lijkt mij bijzonder raar te weten dat je op een gegeven moment echt je laatste boek, je laatste tijdschrift, het laatste cd’tje en je laatste losbladige pagina in productie hebt genomen. Kortom dat je de laatste Sdu-bladzijde omslaat en daarmee het Sdu-boek sluit. Het karakteristieke geklop op de muren in het voorbijgaan, het hartgrondig zuchten en de vrolijke ‘goedemiddag!’-roep door de gang zal ik missen. Beste Henk, het allerbeste en geniet van al die welverdiende vrije tijd! Maaike Jonker

70


25-11-2008

13:54

Pagina 71

2008 Een kamer van uitersten

Op 3 januari 2008 trad ik in dienst bij Sdu Uitgevers als redacteur bij de Business Unit Juridisch. Ik kwam te zitten in kamer C1.096, bij Edith, Linda, Mariska en jou, waarmee C1.096 een kamer van uitersten werd wat leeftijd betreft: ik, ‘jonkie van de afdeling’, 23 jaar en jij, ‘ouwe rot in het vak’, 64 jaar. Ondanks het grote leeftijdsverschil konden wij gelijk goed met elkaar overweg. Al snel gingen wij in de pauze samen wandelen en liet je mij het Haagse bos zien en heb je mij een beetje wegwijs gemaakt in de Koninklijke Bibliotheek.

Geniet van je welverdiende pensioen Jammer dat we maar zo kort kamergenoten zijn geweest, maar ik vermoed dat jouw invloed nog heel lang merkbaar is. Ik denk alleen maar even aan ‘ik dacht dat je het nooit zou vragen’ bij elke koffieronde en aan het feit dat ik al na een maand bij jou op de kamer thuis je uitdrukking ‘zo, en zo is het gekomen’ bezigde. Geniet van je welverdiende pensioen. Veel succes met je onderzoek en met je publicaties en laat kamer C1.096 af en toe nog eens iets horen uit Lelystad! Kirsten de Pré

71


25-11-2008

13:54

Pagina 72

2008 Flexibiliteit, humor en inzet

Beste Henk, Ik ken je nog niet zo lang (vijf maanden), maar ik heb in de korte tijd dat ik met je heb samengewerkt, veel bewondering voor je gekregen. Hieronder een kort overzicht waarom: 1 Je enorme flexibele opstelling ten opzichte van elektrische apparaten. Printers, computers en al dat soort apparatuur kan bij jou altijd op een hartelijke behandeling rekenen. 2 Auteurs die op het einde van het jaar nog de omzet gaan goedmaken door het wijzigen van woordjes op verschillende pagina’s doen het ook altijd goed bij jou. 3 De über-eufemismen waar je je van bedient om op ieder moment van de dag alle mogelijke rampen te kunnen bagatelliseren met een enorme dosis humor. 4 Je onbegrensde liefde voor het vak van uitgeven. 5 De overdracht van je enorme kennis aan je collega’s, die je alles bij hebt gebracht wat ze moeten weten. Ik hoop dat je het nieuwe jaar en deze nieuwe periode in je leven met net zo veel flexibiliteit, humor en inzet tegemoet gaat treden. Het ga je goed, Caroline ter Meulen

72

henk verdonk liber amicorum:henk verdonk liber amicorum :53 Pagina I Liber amicorum Henk Verdonk

Recommend Documents