Handleiding Teleblik

Handleiding Teleblik

Inhoudsopgave 1

Inleiding ........................................................................................................ 3 1.1 Wat is Teleblik?........................................................................................ 3 1.2 Wie staan er achter Teleblik? ..................................................................... 3 1.3 Waarom inloggen?.................................................................................... 3

2

Hoe meld ik me aan voor Teleblik?.................................................................... 4

3

Wat vind ik in Teleblik?.................................................................................... 5

4

Hoe 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6

zoek ik in Teleblik? ................................................................................... 6 Hoe zoek ik op trefwoord? ......................................................................... 6 Hoe kan ik uitgebreid zoeken? ................................................................... 6 Hoe zoek ik van a tot z? ............................................................................ 8 Hoe zoek ik op vakgebied? ........................................................................ 9 Wat heb ik aan themapagina’s?.................................................................. 9 Irrelevante zoekresultaten? ......................................................................10

5

Hoe 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5

gebruik ik Teleblik?..................................................................................11 Hoe zet ik een fragment in mijn favorieten? ...............................................11 Hoe mail ik een fragment naar mezelf of iemand anders?.............................12 Hoe zet ik een fragment op mijn website of webquest? ................................12 Hoe zet ik een fragment in Powerpoint? .....................................................12 Hoe snijd ik zelf een fragment? .................................................................13

6

Hoe 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8

kan ik Teleblik in mijn onderwijs inzetten? ..................................................14 Hoe sluit Teleblik aan op de lesmethode? ...................................................14 Hoe kunnen leerlingen Teleblik vrij gebruiken?............................................14 Hoe kun je Teleblik gebruiken in aansluiting op de actualiteit? ......................14 Hoe kun je Teleblik gebruiken in projecten?................................................15 Hoe kun je Teleblik gebruiken bij discussies in de klas?................................15 Teleblik tussen de lessen door gebruiken? ..................................................15 Zijn er nog meer mogelijkheden voor het gebruik van Teleblik? ....................16 Zelf lesmateriaal ontwikkeld?....................................................................16

7

Hoe kan ik met Teleblik aan media-educatie doen? ............................................17 7.1 Hoe kan Teleblik bij media-educatie ingezet worden?...................................17 7.1.1 Audiovisuele grammatica: het leren kijken...........................................17 7.1.2 Zoekstrategieën: het leren zoeken, vinden en beoordelen van informatie 17 7.1.3 Het leren van technische ICT vaardigheden..........................................17 7.1.4 Het zelf maken van een mediaproduct.................................................17

8

Hoe 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7

9 10

leren leerlingen van Teleblik? ....................................................................18 Visualisering ...........................................................................................18 Multipele representatie ............................................................................18 Motivatie................................................................................................18 Realisme ................................................................................................18 Discussie................................................................................................18 Vakoverstijging .......................................................................................18 Actieve rol leerling...................................................................................18

Hoe bestel ik zelf programma’s? ......................................................................19 Help!.........................................................................................................20

2

1 Inleiding 1.1

Wat is Teleblik?

Teleblik is een onderwijsproject waarin duizenden uren radio- en televisiemateriaal uit de archieven van o.a. de publieke omroepen via internet toegankelijk wordt gemaakt voor het onderwijs. In Teleblik vind je bijvoorbeeld uitzendingen uit de rijke archieven van Schooltv. Materiaal dat in geen enkele klas mag ontbreken. Maar je ziet er ook afleveringen van Willem Wever, Het Klokhuis, Jeugdjournaal en de Polygoonjournaals. Speciaal voor het gebruik in het onderwijs zijn van deze afleveringen bovendien kleinere, betekenisvolle fragmenten gesneden door de Teleblikredactie.

1.2

Wie staan er achter Teleblik?

Teleblik is een initiatief van Beeld en Geluid, Teleac/NOT en Stichting Kennisnet. De ontwikkeling en bouw van Teleblik wordt betaald door het ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschappen. Scholen kunnen daardoor gratis gebruik maken van Teleblik. Teleblik is geen tijdelijk project maar een blijvende voorziening voor het onderwijs.

1.3

Waarom inloggen?

De bronnen in Teleblik zijn auteursrechtelijk beschermd. In de afspraken met de omroepen en het ministerie is vastgelegd dat alleen leerlingen en personeelsleden die zijn verbonden aan een onderwijsinstelling voor PO, VO of BVE gebruik mogen maken van hun radio- en televisie-uitzendingen. Ook is afgesproken dat de bronnen alleen online (streaming) kunnen worden bekeken. Downloaden van bronnen kan dus niet, links opslaan en weer oproepen kan heel eenvoudig en mag wel.

3

2 Hoe meld ik me aan voor Teleblik? Het gebruik van Teleblik is gratis voor docenten en leerlingen. Om de fragmenten van Teleblik te kunnen bekijken heb je een inlognaam en een wachtwoord nodig. Iedere basisschool en school voor voortgezet onderwijs heeft eind maart 2006 een brief van Teleblik gekregen. Daarin staan een login en wachtwoord voor een proefaccount. Met dit proefaccount kun je in Teleblik fragmenten bekijken. In deze brief staat ook hoe de officiële registratie voor Teleblik geregeld is. De tijdelijke accounts die alle scholen ontvangen hebben, blijven nog het hele schooljaar geldig. Pas in augustus vervalt de tijdelijke toegang. Teleblik gaat dan gebruik maken van de toegangsdienst Entree van Kennisnet. Om Teleblik na de zomer te kunnen blijven gebruiken, moeten scholen zich registreren door acceptatie van de gebruiksvoorwaarden. De gebruikersovereenkomst en de algemene voorwaarden vind je in de bijlage en kun je opsturen naar: Teleblik Klantenservice Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid - postvak F21 Antwoordnummer 1186 1200 VB Hilversum (een postzegel is niet nodig) Registratie voor de zomervakantie voorkomt dat je Teleblik straks (tijdelijk) niet kunt gebruiken. Voor vragen kun je terecht bij de Helpdesk: 035- 677 8035. Of mail naar dit adres: [email protected]

4

3 Wat vind ik in Teleblik? In Teleblik vind je hele afleveringen, rechtstreeks uit de archieven van Beeld en Geluid. De Teleblikredactie voegt daar relevante informatie aan toe, zoals titels en een samenvatting. Daarnaast selecteert de redactie geschikte fragmenten uit deze afleveringen. Bijvoorbeeld uit een aflevering Het Klokhuis over kristallen een fragment over het ontstaan van kristal. De afleveringen en fragmenten zijn ingedeeld in vier categorieën: Snel snappen: afgerond geheel, bijvoorbeeld: ‘hoe groeit een aardappel?’

Weten: informatief, bijvoorbeeld: ‘hoe was het leven op een V.O.C.-schip?’ Veelal programma’s van Schooltv en Het Klokhuis. Mening: hoor en wederhoor, bijvoorbeeld: ‘hoe was het werken in een steenkoolmijn?’ Programma’s zoals het jeugdjournaal, programma’s van Schooltv en Zembla. Ontspanning: bijvoorbeeld de sketches uit Het Klokhuis, maar ook programma’s over sport, film en muziek.

5

4 Hoe zoek ik in Teleblik? Er zijn verschillende manieren waarop je in Teleblik kunt zoeken: 1. zoeken op trefwoord 2. uitgebreid zoeken 3. zoeken van a tot z 4. zoeken op vakgebied 5. fragmenten bij elkaar gezet op een themapagina De zoekmogelijkheden worden nu achtereenvolgens uitgelegd.

4.1

Hoe zoek ik op trefwoord?

Eenvoudig zoeken kan vanaf elke pagina in Teleblik. • •

vul een trefwoord in het witte zoekvak. Dat vak vind je linksonder op elke pagina; klik op zoek. Of:

Let op: je vindt alleen hele woorden! Als je bijvoorbeeld zoekt op 'bakker' vind je dus niet 'bakkerij'. Je kunt ook een sterretje achter een trefwoord zetten. Op bakker * vindt je wél ‘bakkerij’. Ook kun je op Telebliknummer zoeken, elke aflevering of fragment heeft namelijk een uniek nummer. Deze typ je gewoon in het zoekveld, bijvoorbeeld het nummer 60934.

4.2

Hoe kan ik uitgebreid zoeken?

Ga naar de pagina zoeken en klik op uitgebreid zoeken. Je kunt dan zoeken op de volgende manieren: •

•

met al deze woorden - alle woorden moeten in het fragment voorkomen. Voorbeeld: als je hier 'oorlog vakkenwijzer' invult vind je hier alleen fragmenten over de oorlog uit het programma Vakkenwijzer; zonder deze woorden - als je hier een woord invult worden alle fragmenten met dat woord weggelaten. Als je hier bijvoorbeeld 'Klokhuis' invult vind je geen afleveringen van Het Klokhuis;

6

•

• •

•

• • • • • •

met deze woordgroep - deze woorden moet aan elkaar in het fragment voorkomen. Handig als je de titel van een fragment kent, bijvoorbeeld Het vieren van het Chinese Nieuwjaar; met één van deze woorden - dit werkt hetzelfde als Eenvoudig zoeken; uitgezonden van tot - hier kun je aangeven wanneer hoe oud een fragment mag zijn. let op: je moet data invoeren als dd-mm-jjjj, dus bijvoorbeeld 31-10-2005; programma's/fragmenten - als je hier kiest voor fragmenten zoek je alleen tussen fragmenten die door de Teleblikredactie zijn gesneden uit hele afleveringen; telebliknummer - hier kun je direct op een Telebliknummer zoeken; video/audio - als je bijvoorbeeld een radiofragment zoekt vink je hier audio aan; snappen/weten/mening/ontspanning - vink alleen het soort fragmenten aan dat je wilt vinden; gesproken taal - als je hier een taal kiest vind je alleen fragmenten waarin deze taal wordt gesproken; ondertiteld - als je hier een taal kiest vind je alleen fragmenten met ondertiteling; uitzendgemachtigde - als je hier een omroep kiest vind je alleen fragmenten die door deze omroep zijn uitgezonden.

7

4.3

Hoe zoek ik van a tot z?

In de a-z lijst staan trefwoorden op alfabetische volgorde. Bijvoorbeeld bij de a van auto’s of de k van klimaat. Achter elk trefwoord staat hoeveel fragmenten bij dit trefwoord horen.

8

4.4

Hoe zoek ik op vakgebied?

Binnenkort kun je fragmenten zoeken op vakgebied. De vakgebieden bestaan uit een paar thema’s. En de thema’s bestaan op hun beurt weer uit onderwerpen. Aan de onderwerpen hangen fragmenten. Bijvoorbeeld: Geschiedenis Tweede Wereldoorlog Anne Frank Fragment: Het Achterhuis Taal Schrijven Hoe maak je… Fragment: Hoe maak je een goede samenvatting? In de toekomst kan er ook op methode gezocht worden. Educatieve uitgeverijen geven dan aan welke fragmenten bij welk hoofdstuk/ thema/ opdracht van hun lesmethoden horen.

4.5

Wat heb ik aan themapagina’s?

Op themapagina’s staan fragmenten over hetzelfde onderwerp. Bijvoorbeeld over de winter, roofdieren of het weer.

9

4.6

Irrelevante zoekresultaten?

Soms komt het voor dat in de zoekresultaten fragmenten en afleveringen staan die weinig relevant lijken. Dit heeft te maken met de manier waarop de zoekmachine is gebouwd. Er is gekozen voor een brede dekking door trefwoorden. Als je bijvoorbeeld op 'muziekkorpsen' zoekt krijgt je een Zemblaaflevering 'Roermond na de moord'. Dat komt omdat er in deze aflevering een fanfare voorkomt waardoor de term fanfare (automatisch) als term is toegevoegd. De zoekmachine zoekt ook op de namen van mensen die hebben meegewerkt aan een programma. Het Teleblik-team realiseert zich dat dit soms tot ongewenste zoekresultaten kan leiden.

10

5 Hoe gebruik ik Teleblik? Het materiaal in Teleblik kun je op verschillende manieren gebruiken: 1. 2. 3. 4. 5. 6.

een fragment toevoegen aan ‘mijn favorieten’ een fragment mailen een fragment op een website of webquest plaatsen een afbeelding van een fragment in een werkstuk plaatsen een fragment in een PowerPointpresentatie plaatsen zélf een fragment snijden

De gebruiksmogelijkheden worden nu achtereenvolgens uitgelegd.

5.1

Hoe zet ik een fragment in mijn favorieten?

Wil je een fragment makkelijk terug kunnen vinden? Zet het dan in je ‘favorieten’! • • • • •

klik in Internet Explorer op menu Favorieten>toevoegen aan favorieten (of Ctrl+D in Firefox en Netscape); geef je nieuwe favoriet een logische naam, bijvoorbeeld ‘fragment over zonsverduistering’; kies een map uit om je favoriet in te zetten, als je dat wilt; klik op ‘OK’; Als je nu later je browser opent vind je het fragment terug onder de menuknop ‘favorieten’.

11

5.2

Hoe mail ik een fragment naar mezelf of iemand anders?

Snel iemand laten weten waar hij een fragment kan vinden? Mail een link! • • • • •

ga naar het fragment in Teleblik; speel het fragment af; klik onder het filmpje op de knop Stuur dit filmpje door; je mailprogramma maakt een mailtje met een link naar het fragment; verstuur dit mailtje.

Als degene die het mailtje krijgt op de link klikt kan hij het fragment bekijken. Let op: om een fragment te kunnen bekijken moet de ontvanger van het mailtje ingelogd zijn in Teleblik.

5.3

Hoe zet ik een fragment op mijn website of webquest?

Je kunt een link naar een fragment uit Teleblik op je website zetten. Bezoekers die op deze link klikken krijgen direct het fragment te zien. Let op: om het fragment te kunnen bekijken moet de bezoeker natuurlijk wel inloggen in Entree. • • • • • • • • • • •

5.4

ga naar het fragment in Teleblik; speel het fragment af; klik onder het filmpje op de knop stuur dit filmpje door; je mailprogramma maakt een mailtje met een link naar het fragment; kopieer deze link; open Word of je kladblok en typ de voorbeeldcode over die hieronder staat: ‹a href="#" onclick="window.open('LINK','player','width=800, height=550, resizable=yes');return false;"›TEKST ‹/a› op de plaats van LINK plak je de link die je net hebt gekopieerd; op de plaats van TEKST zet je de tekst die op je website moet verschijnen (bijvoorbeeld: Filmpje over Hitler); kopieer de code die je net hebt gemaakt; plak deze code in de broncode van je site, op de plaats waar de link moet verschijnen.

Hoe zet ik een fragment in Powerpoint?

Een fragment zelf kun je niet in PowerPoint zetten. Maar wel een link naar dat fragment. Als je dan een presentatie of spreekbeurt geeft kun je op die link klikken. Het fragment speelt dan af! Let op: om het fragment te kunnen bekijken moet je ingelogd zijn in Entree. • • • • • • • • •

ga naar het fragment in Teleblik; speel het fragment af; klik onder het filmpje op de knop stuur dit fragment door; je mailprogramma maakt een mailtje met een link naar het fragment; kopieer deze link; ga naar de presentatie en zet je cursor op de plek waar de link moet komen; kies voor menu Invoegen>Hyperlink…; plak de link in het vakje ‘Typ de naam van het bestand of de webpagina’ met Ctrl+V; geef de link een logische naam in het vakje ‘Weer te geven tekst’;

12

• •

5.5

klik op OK; klaar!

Hoe snijd ik zelf een fragment?

Uniek is dat je zélf ook fragmenten kunt ‘snijden’. Met de snijmachine op de website kun je uit een heel programma of uit een fragment een eigen fragment snijden. Als je zelf een fragment snijdt, kun je precies bepalen wat je laat zien. Bijvoorbeeld een cheeta in actie, de Chinese muur of een stukje interview met een schrijver. Je laat dan niet het hele fragment zien, maar net dát stukje dat je nodig hebt. • • • • •

ga naar het fragment in Teleblik; speel het fragment af; klik op ‘maak eigen fragment’; klik op ‘Als begintijd’ begin' voor de start van je fragment; klik op 'Als eindtijd’ voor het eind van je fragment.

N.B. Je kunt ook zelf de tijdcodes invullen, deze staan boven de knoppen ‘Als begintijd’ en ‘Als eindtijd’. Wat kun je doen met je zelfgemaakte fragment? • klik op "Stuur dit fragment door" om jouw fragment te mailen: • klik op "Sla op als favoriet..." om jouw fragment in je favorieten te zetten; • kopieer de fragment URL om een link naar jouw fragment te kunnen gebruiken in PowerPoint, een website, enzovoort.

13

6 Hoe kan ik Teleblik in mijn onderwijs inzetten? Teleblik kan op veel manieren in het onderwijs gebruikt worden. Bijvoorbeeld als aanvulling op de methode, voor spreekbeurten of voor het initiëren van een discussie. Hieronder volgen een paar praktijkvoorbeelden.

6.1

Hoe sluit Teleblik aan op de lesmethode? •

•

•

•

6.2

Zoekopdracht. Bij geschiedenis gaat het over de Tweede Wereldoorlog. Leerlingen kunnen in Teleblik zoeken naar fragmenten, bijvoorbeeld over Hitler die een toespraak houdt en over het wereldberoemde dagboek van Anne Frank. Introductie. Bij aardrijkskunde gaat het over vulkanen. In Teleblik zoek en selecteer je twee fragmenten over vulkanen: een animatiefilmpje over hoe deze ontstaan en een interview met een ooggetuige over de gevolgen van een vulkaanuitbarsting. Verwerkingsopdracht. Bij taal zijn rijmwoorden aan bod gekomen. In groepjes verzamelen de leerlingen versjes en gedichtjes uit bijvoorbeeld Het Klokhuis en maken daar een presentatie over. Instructie. Voor natuur wil je de leerlingen het groeiproces van een tomatenplantje laten zien. In het computerlokaal bekijken de leerlingen het fragment en beantwoorden een aantal vragen.

Hoe kunnen leerlingen Teleblik vrij gebruiken? •

•

6.3

Spreekbeurt. Daan houdt zijn spreekbeurt over de zeekat. Hij heeft al wat informatie via Google gevonden en in Teleblik vindt hij een kort fragment over de zeekat. Daan denkt: dat is leuk om tijdens mijn spreekbeurt te laten zien! Werkstuk. Samira moet een onderwerp voor haar werkstuk bedenken. Ze zoekt in Teleblik en ziet op de homepage het lijstje van de meest bekeken fragmenten. Ze ziet daar een filmpje over de politie. ‘He, mijn vader doet dat ook!’ zegt ze, ‘daar ga ik mijn werkstuk over doen!’

Hoe kun je Teleblik gebruiken in aansluiting op de actualiteit? •

•

•

In de wereld. In groepjes kijken leerlingen het Jeugdjournaal van de vorige dag en vertellen later in de kring het belangrijkste nieuws aan de rest van de klas. In de regio. In de gemeente waar de school staat is een groot bedrijf failliet gegaan. Veel mensen zijn nu werkloos. Hoe vinden ze een nieuwe baan en waar moeten zij ondertussen van leven? In de school. Er is een dode vleermuis op school gevonden. Deze gebeurtenis roept vragen op bij de leerlingen, zoals: hoe komt een vleermuis hier terecht, wat eten ze en zijn ze gevaarlijk? Je kunt de leerlingen in Teleblik en in andere internetbronnen naar informatie laten zoeken.

14

•

6.4

In de klas. Een aantal kinderen doet aan de Ramadan. Waarom doen ze dat?

Hoe kun je Teleblik gebruiken in projecten? Stel, de school houdt een projectweek over water. In Teleblik kan er naar geschikt beeldmateriaal gezocht worden. In Teleblik vind je een schat aan informatie. Zoals: • • • • • •

6.5

de waterkringloop; dieren die in het water leven; het ontstaan van een waterval; de loop van een rivier; de vervuiling van het Bajkalmeer in Siberië; proefjes met waterdruk.

Hoe kun je Teleblik gebruiken bij discussies in de klas? •

•

6.6

In Nederland. Vind jij een speklapje ook zo lekker? Er zijn dertien miljoen varkens in ons land die geen prettig leven leiden en bovendien een hoop mest produceren. Zou de bio-industrie afgeschaft moeten worden? In Teleblik zijn een aantal fragmenten over dit onderwerp te vinden. In de wereld. Arme landen hebben schulden. Moeten de rijke landen deze kwijtschelden of moeten de arme landen hun schulden terugbetalen? Leerlingen kunnen in groepjes argumenten verzamelen vóór en tegen om vervolgens een groepsdiscussie te houden.

Teleblik tussen de lessen door gebruiken? •

•

•

•

Inbreng leerlingen. Wat vinden de leerlingen het grappigste fragment of waar zouden ze graag een fragment over willen? Op de website van Teleblik kunnen ze hierover stemmen. Motivatie. Het is bijna Halloween. Frank Groothof zegt een versje op over een griezelige heks en haar dieren. De leerlingen komen al in de stemming. Vermaak. De leerlingen hebben hard gewerkt, of tijdens de pauze regent het waardoor ze niet naar buiten kunnen. De leerlingen kunnen zich vermaken met het kijken naar een fragment uit de film Oliver Twist of naar de kunstjes van een zeeleeuw in een dierentuin. Inspiratie. Voor een culturele avond op de school wil een groepje leerlingen een rap maken en gebruikt daarvoor fragmenten van hun favorieten Ali B en Lange Frans en Baas B. In Teleblik is een fragment van Ali B te vinden over hoe je een rap maakt.

15

6.7

Zijn er nog meer mogelijkheden voor het gebruik van Teleblik? •

•

•

6.8

Zelfstandig werken. Op de weekplanner staat een vraag die de leerlingen met behulp van Teleblik moeten beantwoorden. Bijvoorbeeld de vraag: ‘Hoe was het leven in de Middeleeuwen?’. Tijdens het zelfstandig werken beantwoorden de leerlingen individueel of in kleine groepjes deze vraag. Onderzoeken. De leerlingen hebben hun opa of oma vast wel eens horen mopperen over ‘de jeugd van tegenwoordig…’. De leerlingen kunnen in Teleblik een Polygoonjournaal bekijken om uit te zoeken hoe er vroeger naar ‘kwajongens’ gekeken werd. Media-educatie. Teleblik biedt aanknopingspunten om aan media-educatie te doen. Meer informatie hierover vind je in het volgende hoofdstuk.

Zelf lesmateriaal ontwikkeld?

Heb je zelf lesmateriaal ontwikkeld bij Teleblikfragmenten? Stuur het naar de redactie, dan kan er vanaf de Telebliksite naar gelinkt worden! [email protected]

16

7 Hoe kan ik met Teleblik aan media-educatie doen? Media-educatie is erop gericht leerlingen te leren op een goede manier de media te gebruiken. Leerlingen leren hierbij de belangrijkste kenmerken, mechanismen en achtergronden van de verschillende media. Ze leren hier bovendien op reflecteren. Onder media vallen zowel de traditionele (krant, tijdschrift) als de nieuwe media (internet, tv).

7.1

Hoe kan Teleblik bij media-educatie ingezet worden?

Een fragment in Teleblik over bijvoorbeeld de kroning van de koningin kan inhoudelijk leerzaam zijn voor leerlingen, maar tegelijkertijd leren de kinderen nog veel meer. Bijvoorbeeld: Hoe vind ik een fragment? Is dit een geschikt fragment? Hoe is de koningin gefilmd? Wat voor indruk wordt er van de koningin gegeven? Deze media-educatieve vaardigheden kunnen dus getraind worden bij het gebruik van Teleblik. Een aantal voorbeelden: 7.1.1

Audiovisuele grammatica: het leren kijken

Laat leerlingen naar de narratieve, filmische en symbolische aspecten van een fragment kijken. Toon de leerlingen bijvoorbeeld een fragment uit de film Olivier Twist en vraag hen waar het fragment over gaat en wat de verborgen boodschap in het filmpje zou kunnen zijn. Maak de leerlingen bewust van verhaallijnen, cameravoering, acteerwerk, kostuums & make-up. Een voorbeeld: de kroning van de koningin. Hoe is ze gefilmd? Waarom zou ze van onderaf gefilmd zijn denk je? 7.1.2

Zoekstrategieën: het leren zoeken, vinden en beoordelen van informatie

Teleblik is een bronnenbank met authentiek materiaal. Door het gebruik van Teleblik leert de leerling kritisch te kijken naar een fragment en te beoordelen of hij er iets aan heeft. Geef de leerling een gerichte zoekvraag. Een voorbeeld: vergelijk een rap van Ali B. met een gedicht van Gerrit Kouwenaar. Leerlingen worden zo aangestuurd zoekstrategieën te ontwikkelen. 7.1.3

Het leren van technische ICT vaardigheden

Leerlingen leren de computer te gebruiken om informatie te zoeken, te rangschikken en te archiveren door fragmenten uit Teleblik te verwerken in hun producten. Laat de leerlingen fragmenten opslaan in hun map met favorieten. Laat leerlingen een link naar een fragment opnemen in een PowerPoint presentatie. 7.1.4

Het zelf maken van een mediaproduct

Met behulp van de snijmachine kunnen de leerlingen zélf fragmenten maken. Deze kunnen vervolgens weer in een PowerPoint of website gebruikt worden. Door zelf fragmenten te snijden, kunnen snel vergelijkingen gemaakt worden. Bijvoorbeeld tussen verschillende interviewtechnieken en camera-voeringen, of tussen de toon van het jeugdjournaal en het NOS journaal.

17

8 Hoe leren leerlingen van Teleblik? 8.1

Visualisering

Sommige dingen zijn moeilijk met woorden uit te leggen, vandaar de uitdrukking ‘één beeld zegt meer dan duizend woorden’. Vooral wanneer het om procesinformatie gaat, zoals het groeien van een tomatenplantje of de werking van een constructie, kan video een goed leermiddel zijn.

8.2

Multipele representatie

Wanneer de leerstof op verschillende manieren gerepresenteerd wordt (bijvoorbeeld met bewegend/ stilstaand beeld, gesproken/ geschreven tekst) wordt er op verschillende zintuigen een beroep gedaan, waardoor de leerling de leerstof beter kan verwerken.

8.3

Motivatie

Leerlingen houden over het algemeen van nieuwe media en bewegend beeld. Leren aan de hand van video kan daardoor hun motivatie verhogen, wat weer een positief effect op de leerresultaten kan hebben.

8.4 Realisme Wanneer leerlingen een toespraak van Hitler zien heeft dit een veel grotere impact op leerlingen dan wanneer zij er enkel over lezen. Ook de landing van de eerste mens op de maan wordt voor leerlingen veel betekenisvoller wanneer zij het echt zien. Met de fragmenten uit Teleblik kunnen leerlingen beelden zien die anders onmogelijk in de klas te halen zijn.

8.5

Discussie

Televisieprogramma’s in de klas kunnen discussiethema’s introduceren. Bijvoorbeeld: Hoe keken politici tegen de gezinshereniging van gastarbeiders aan? Of: moet stierenvechten verboden worden? Teleblik kan de leerlingen helpen om argumenten te verzamelen. Bovendien is beeldmateriaal bij uitstek geschikt om leerlingen emotioneel bij een onderwerp te betrekken.

8.6

Vakoverstijging

In televisie- of radioprogramma’s worden onderwerpen veelal thematisch behandeld. Thema’s als ‘arm en rijk’ en ‘water’ kunnen zowel vanuit geografisch, economisch als maatschappelijk perspectief benaderd worden.

8.7

Actieve rol leerling

Het werken met bronnen uit Teleblik én het zelf snijden van fragmenten, betrekt de leerling actief bij het leerproces. Het stimuleert de leerling bijvoorbeeld om na te denken over wat precies de kern van een onderwerp is. Of wat een geschikt voorbeeld is om een betoog te ondersteunen. De leerling leert dus beeldmateriaal te zoeken en te selecteren. Hiermee wordt de leerling eigenaar van zijn eigen leerproces.

18

9

Hoe bestel ik zelf programma’s?

Mis je dingen in Teleblik? Weet je programma’s van de publieke omroepen die je graag in Teleblik wilt hebben? Die kun je bestellen via de Telebliksite. • • • •

ga naar de online catalogus op de website van Beeld en Geluid: http://www.beeldengeluid.nl/home.jsp; zoek het programma of de aflevering die je graag in Teleblik wilt hebben; noteer de titel en het doc-id doe je bestelling via de Telebliksite

De redactie bekijkt alle voorstellen en wanneer ze voldoende geschikt zijn voor het onderwijs, worden ze besteld. Ze zijn dan binnen enkele weken te bekijken in Teleblik.

19

10 Help! Heb je technische problemen bij het gebruik van Teleblik? De Telebliksite geeft een overzicht van de problemen én oplossingen voor leerkrachten, leerlingen en netwerkbeheerders.

20