Handleiding Haalbaarheidsanalyse
Technische informatie De door Vermogensdidact geleverde tools werken correct onder Windows met de browsers:
- Internet Explorer vanaf versie 8 - Mozilla Firefox vanaf versie 13 De browsers moeten ' Java script enabled' zijn en cookies accepteren.
1
Vermogensdidact
September 2012
Snelstart U voert gegevens in door in de keuzelijsten een keuze aan te klikken of door een geel invoerveld in te vullen. Om de berekening te maken dient u op de knop "calculatie" te klikken!
Profielgroep
- Het model bevat de standaardrisicoprofielen van een aantal aanbieders. Selecteer de aanbieder van wie u de risicoprofielen hanteert. Deze lijst kan worden uitgebreid. Maak deze selectie voor zowel het vastgestelde als het te vergelijken profiel.
Profiel
- Selecteer onder "Vastgesteld profiel" het risicoprofiel volgens uw klantinventarisatie. Onder "Te vergelijken profiel" kunt u een alternatief profiel selecteren om een vergelijking te maken. U kunt onder "Te vergelijken profiel" ook kiezen voor "eigen keuze" en een eigen verdeling invoeren.
Eigen Keuze profiel
- Indien u onder "Te vergelijken profiel", "Eigen keuze" hebt geselecteerd kunt u hier uw eigen verdeling invoeren.
Kostenstructuur
- Vul de van toepassing zijnde kosten in:
TER: Total Expense Ratio - dit zijn de beheerkosten en de servicekosten (administratie-, accountantskosten e.d.) die een beleggingsfonds in rekening brengt. Deze kosten komen ten laste van het belegd vermogen.
2
Vermogensdidact
September 2012
ADM: administratiekosten aanbieder; deze kosten komen ten laste van het belegd vermogen. Aankoopkosten; deze kosten komen ten laste van de inleg Verkoopkosten; deze kosten komen ten laste van de opbrengst Adviesprovisie: deze kosten komen ten laste van de inleg Onderhoudsprovisie: deze kosten komen ten laste van het belegd vermogen Opmerking: indien 100 % liquiditeiten wordt gekozen, worden de kosten niet berekend!
Eenmalige inleg
- Vul het bedrag in wat de klant als eerste storting wenst te beleggen.
Periodieke inleg
- Selecteer de frequentie(maandelijks of jaarlijks) en vul het bedrag in wat de klant periodiek wenst te beleggen.
Beleggingshorizon
- Selecteer het aantal jaren dat de belegging dient te lopen.
Doelvermogen
- Vul het bedrag in dat de klant wenst te bereiken of nodig heeft.
NB: "Profielrendement" wordt automatisch ingevuld en komt overeen met het verwachte rendement onder "Vastgesteld profiel".
Bij eerste advies U kunt de gegevens varieren al naar gelang de wensen en mogelijkheden van uw klant. Bij onderhoud Voer het opgebouwde kapitaal in bij eenmalige inleg en verkort de beleggingshorizon met de jaren die verstreken zijn sinds uw advies. Lees af in hoeverre de klant zijn oorspronkelijke doelvermogen kan halen. Vervolgens kunt u de gegevens varieren al naar gelang de wensen en mogelijkheden van uw klant.
3
Vermogensdidact
September 2012
Toepassen Tool voor advies Input Via inventarisatie hebt u klantinformatie verkregen over risicoprofiel, beschikbaar vermogen, beschikbare periodieke inleg, beleggingshorizon en benodigd kapitaal.
De gegevens voert u in de tool in. U kunt de gegevens varieren om diverse scenario's te onderzoeken. De vragen die de tool helpt te beantwoorden zijn: 1-
Hoeveel kapitaal bouwt de klant naar verwachting op?
2-
Is dat voldoende ten aanzien van zijn doelvermogen?
3-
Binnen welke grenzen zal de vermogensopbouw plaatsvinden?
4-
Wat is het effect als de klant meer/minder inlegt, langere/kortere beleggingshorizon heeft, een afwijkend doelvermogen accepteert of in een ander risicoprofiel terechtkomt?
5-
Hoe kwantificeert u het risico voor de klant?
6-
Hoe toont u het belang van de beleggingshorizon aan ten aanzien van het risico dat per risicoprofiel gelopen wordt?
Output ad 1 - Verwacht kapitaal - Wanneer alle variabelen zijn ingevuld, kunt u aflezen wat het verwachte kapitaal is. ad 2 - Indien het verwachte kapitaal overeenkomt met het doelvermogen is de kans dat het doelvermogen bereikt wordt 50 % en is in de staafdiagram de staaf van het doelvermogen even hoog als de staaf van het verwachte kapitaal. ad 3 - Bij worst- en best case-scenario leest u af welk kapitaal opgebouwd zal worden in het statistisch slechtst cq. best denkbare scenario op basis van de gekozen beleggingshorizon. Deze waarden worden eveneens in de staafdiagram grafisch weergegeven. In de lijngrafiek wordt het verwacht rendement (horizontale lijn)en het statistisch slechtst en best denkbare rendement weergegeven gedurende 30 jaar. Onder invloed van de tijd bewegen deze lijnen naar elkaar toe.
4
Vermogensdidact
September 2012
ad 4 -
Mocht er volgens verwachting te weinig of teveel kapitaal worden opgebouwd dan kunt u aanpassingen doen bij inleg, beleggingshorizon, doelkapitaal en (indien u dat verantwoord acht) risicoprofiel .
ad 5 - De kans dat het gemiddelde rendement gemaakt wordt dat bij een profiel hoort, is 50 %. Een offensiever profiel dan het vastgestelde profiel zal een grotere kans bieden op het halen van dit rendement; een defensiever profiel een kleinere kans (Kans dat profielrendement wordt gehaald). Daartegenover staat dat een offensiever profiel een grotere kans biedt op een uiteindelijk negatief rendement; een defensiever profiel een kleinere kans (Kans op negatief rendement over gehele looptijd en Ondergrens rendement met 97 ½ % zekerheid). Deze kansen worden echter meer en meer gelijkgetrokken naarmate de klant een langere beleggingshorizon heeft (Kans op negatief rendement over gehele looptijd en Ondergrens rendement met 97 ½ % zekerheid). In de lijngrafiek wordt dit aangetoond doordat de ondergrenzen van twee verschillende profielen naar elkaar toe bewegen naarmate de beleggingshorizon langer is. Het is mogelijk dat een ondergrens van een offensiever profiel boven de ondergrens van een defensiever profiel komt te liggen bij een lange beleggingshorizon. ad 6 - Quitte spelen of verlies maken is vaak een belangrijk omslagpunt voor klanten. De termijn waarbij je op zijn minst quitte mag verwachten is langer naarmate een risicoprofiel offensiever is. Deze termijn kan gehanteerd worden als minimale beleggingshorizon indien klant kiest voor bijbehorend risicoprofiel (Benodigde looptijd voor positief rendement). Het halen van het doelvermogen is waar het uiteindelijk om draait bij beleggen. Als de kans 50 % is, zal het doelvermogen naar verwachting gehaald worden (Kans dat doelvermogen gehaald wordt).
Toepassen tool voor onderhoud Tijdens onderhoudsgesprekken kunt u het opgebouwde kapitaal zoals dat uit klantoverzichten blijkt, invoeren bij eenmalige inleg. Als u vervolgens de beleggingshorizon verkort met de tijd die verstreken is sinds het eerste advies blijkt uit de tool welk kapitaal bij deze resterende looptijd naar verwachting nog opgebouwd zal worden. Daarnaast zal de tool aangeven hoe groot de kans is dat het doelvermogen gehaald zal worden. Al naar gelang het beeld dat hierbij ontstaat, kunt u bijsturen door gegevens met betrekking tot inleg, beleggingshorizon, doelvermogen en (indien u dat verantwoord acht) risicoprofiel te varieren.
5
Vermogensdidact
September 2012
Toelichting functionaliteiten Vastgesteld Profiel - Aandelen -Obligaties - Liquiditeiten De klantinventarisatie heeft geresulteerd in een risicoprofiel. Dit risicoprofiel heeft u geselecteerd in de keuzelijst. De verdeling in beleggingscategorieen die van toepassing is bij dit profiel wordt nu in de tool getoond. Deze verdeling in beleggingscategorieen leidt tot een verwacht rendement en bijbehorend risico. - Verwacht rendement Het verwachte rendement is een gewogen gemiddelde van de verwachte rendementen in elk van de beleggingscategorieen: aandelen, obligaties en liquiditeiten. Het verwachte rendement wordt weergegeven door de horizontale lijn in de lijngrafiek. - Risico Het risico wordt weergegeven door de standaarddeviatie (σ). De standaarddeviatie is een maatstaf voor de mate waarin het werkelijke rendement jaarlijks kan afwijken van het verwachte (gemiddelde) rendement. Statistisch gezien ligt het toekomstige werkelijke rendement met een waarschijnlijkheid van 95 % tussen de volgende bandbreedte: Verwacht rendement +/+ 1,96 keer standaarddeviatie (bovenste lijn in de lijngrafiek) Verwacht rendement -/- 1,96 keer standaarddeviatie (onderste lijn in de lijngrafiek) Dit wordt de 95 % regel genoemd Het risico neemt af naarmate de beleggingshorizon toeneemt, volgens de formule: Standaarddeviatie σ(n)=σ/√n; Oftewel de standaarddeviatie op jaarbasis gedeeld door de wortel van de beleggingshorizon Dit wordt de wortel-tijdregel genoemd Het risico wordt weergegeven door de lijnen onder en boven het gemiddelde in de lijngrafiek. Deze lijnen geven de onder- en bovengrenzen van het rendement aan. De lijnen bewegen naar het gemiddelde toe naarmate de beleggingshorizon langer is. De bandbreedte volgens de 95 % regel wordt aldus steeds smaller; een bewijs dat het risico afneemt naarmate er meer tijd ter beschikking staat.
6
Vermogensdidact
September 2012
Voorbeeld lijngrafiek : de onder- en bovengrens van het rendement bewegen naar het gemiddelde toe naarmate de beleggingshorizon langer is
- Verwacht kapitaal Op basis van de bedragen die u inlegt, de beleggingshorizon gedurende welke u de beleggingen wilt aanhouden en het rendement dat u mag verwachten, bouwt u kapitaal op. Afhankelijk van het risicoprofiel, verwacht u meer of minder kapitaal op te bouwen. - Worst case scenario Het bedrag dat uitgerekend is bij Worst-case scenario, is gebaseerd op de ondergrens van het rendement behorende bij de beleggingshorizon die u heeft gekozen. Het Worst-case scenario geeft uw kapitaalopbouw weer indien de rendementen zich voordoen zoals weergegeven op de ondergrenzen in de lijngrafiek. Het rendement dat gebruikt is bij de berekening van de kapitaalopbouw leest u af bij "ondergrens met 97 ½ % zekerheid". - Best case scenario Het Best-case scenario is gebaseerd op de bovengrenzen van het rendement behorende bij de beleggingshorizon die u heeft gekozen. Het Best-case scenario geeft uw kapitaalopbouw weer indien de rendementen zich voordoen zoals weergegeven op de bovengrenzen in de lijngrafiek.
7
Vermogensdidact
September 2012
Scenario-analyse via statistische kansberekeningen
- Kans dat profielrendement gehaald wordt De tool noteert het verwachte rendement van het 'vastgesteld profiel' als profielrendement onder 'Beleggingsgegevens'. Voor beide profielen wordt vervolgens aangegeven wat de kans is dat dit profielrendement gehaald wordt. (de kans bij 'vastgesteld profiel' zal altijd 50% zijn. Een uitgangspunt van de Moderne Portefeuille Theorie is, dat de kans dat een portefeuille zijn eigen verwachte ( gemiddelde) rendement haalt, 50% is). - Kans op negatief rendement over gehele looptijd De kans op een negatief rendement over de gehele looptijd wordt kleiner naarmate de beleggingshorizon langer wordt gekozen. Ook nemen de verschillen tussen de profielen af naarmate de beleggingshorizon langer wordt gekozen. - Ondergrens rendement met 97 ½ % zekerheid De ondergrens van het rendement geeft het gemiddelde rendement weer wat u in het statistisch slechtst denkbare scenario mag verwachten gedurende de door u gekozen beleggingshorizon. Deze ondergrens is af te lezen uit de lijngrafiek, namelijk de waarde van de ondergrens ter hoogte van de door u gekozen beleggingshorizon. - Benodigde looptijd voor positief rendement De benodigde looptijd voor een positief rendement is de periode die nodig is om als ondergrens van het rendement minimaal 0 % te mogen verwachten ( "eigen inleg terug"). Deze periode is ook af te lezen uit de lijngrafiek, namelijk waar de ondergrens de horizontale as van de grafiek snijdt. Deze periode zou u aan kunnen aanhouden al s minimale beleggingshorizon. -Kans dat doelvermogen gehaald wordt Uiteindelijk is het de bedoeling dat vermogensopbouw plaatsvindt tot in ieder geval het bedrag dat nodig of wenselijk is.
8
Vermogensdidact
September 2012
Dit bedrag, het doelvermogen, kan aangegeven worden bij 'Beleggingsgegevens'. Indien het doelvermogen gelijk is aan het bedrag dat volgens verwachting opgebouwd zal worden aangegeven bij 'verwacht kapitaal' - dan is de kans dat het doelvermogen gehaald wordt exact 50 %. Dit moet het uitgangspunt zijn. Naarmate het te verwachten kapitaal hoger is dan het doelvermogen, zal de kans dat het doelvermogen gehaald wordt logischerwijs groter zijn.
9
Vermogensdidact
September 2012
Grafieken Uitleg Lijngrafiek
In de lijngrafiek geeft de horizontale lijn het verwachte rendement weer. Deze horizontale lijn wordt geflankeerd door twee kromme lijnen: 1)
de lijn onder de horizontale lijn is de ondergrens van het rendement ook wel het worst case-scenario of het statistisch slechtst denkbare scenario genoemd. Deze ondergrens ligt telkens op een afstand van 1,96 * de standaarddeviatie onder de horizontale rendementslijn. Omdat het risico in termen van standaarddeviatie afneemt naarmate de beleggingshorizon toeneemt, wordt de afstand tot de horizontale lijn steeds kleiner. (zie toelichting: risico)
2)
de lijn boven de horizontale lijn is de bovengrens van het rendement ook wel het best case-scenario of het statistisch best denkbare scenario genoemd. Deze bovengrens ligt telkens op een afstand van 1,96 * de standaarddeviatie boven de horizontale rendementslijn. Omdat het risico in termen van standaarddeviatie afneemt naarmate de beleggingshorizon toeneemt, wordt de afstand tot de horizontale lijn steeds kleiner. (zie toelichting: risico)
10
Vermogensdidact
September 2012
Uit de lijngrafiek blijkt dat naarmate de beleggingshorizon langer is, deze onder- en bovengrens naar elkaar toe lopen en dichter tot het verwachte rendement naderen. De afwijking wordt geringer; het rendement beter voorspelbaar en daarmee neemt het risico af. Het risico daalt dus naarmate de beleggingshorizon langer wordt, oftewel "Beleggen is lange termijn". De in de lijngrafiek getoonde onder- en bovengrens gelden volgens het 95 % kansscenario. De kans dat het werkelijke rendement aan het eind van de gekozen beleggingshorizon tussen deze grenzen ligt is 95 %. Er is een kans van 2 ½ % dat het rendement lager uitkomt dan de ondergrens en evenzo is er een kans van 2 ½ % dat het rendement hoger uitkomt dan de bovengrens. De grafieken van beide geselecteerde risicoprofielen worden in de lijngrafiek getoond zodat ze vergeleken kunnen worden. Bij een defensiever risicoprofiel zal de horizontale verwachte rendementslijn lager liggen dan die van een offensiever risicoprofiel . Bij een defensiever risicoprofiel zullen de onder- en bovengrenzen dichter bij de horizontale verwachte rendementslijn liggen dan die van een offensiever risicoprofiel.
Uitleg staafdiagram
11
Vermogensdidact
September 2012
In de staafdiagram zijn de bedragen die zijn berekend bij 'verwacht kapitaal', 'worst case-scenario' en 'best case-scenario' grafisch weergegeven door middel van staven. Het doelvermogen is ook weergegeven in deze staafdiagram. De staafdiagram toont : 1)
De mate waarin het verwachte kapitaal overeenkomt met het doelvermogen. Is het doelvermogen gelijk aan het verwachte kapitaal dan is de kans dat het doelvermogen gehaald wordt 50 %. Naarmate het doelvermogen lager is dan het verwachte kapitaal , is de kans groter dat het doelvermogen gehaald wordt. Naarmate het doelvermogen hoger is dan het verwachte kapitaal , is de kans kleiner dat het doelvermogen gehaald wordt.
2)
De spreiding in de mogelijke kapitaalopbouw per risicoprofiel. Bij een defensiever risicoprofiel is het verschil tussen het worst case-scenario en het best case-scenario geringer dan bij een offensiever risicoprofiel. Bij een defensiever risicoprofiel is de uiteindelijke opbrengst beter voorspelbaar.
3)
De invloed van de tijd. Indien een korte beleggingshorizon wordt gekozen, is bij een offensiever risicoprofiel het worst case-scenario beduidend lager (neerwaarts risico) dan bij een defensiever risicoprofiel. Dit terwijl het verwachte kapitaal marginaal boven het verwachte kapitaal van een defensiever risicoprofiel ligt. Naarmate deze beleggingshorizon langer wordt gekozen, nadert het worst case-scenario steeds dichter het worstcase-scenario van een defensiever risicoprofiel. Dit terwijl het verwachte kapitaal steeds verder uitstijgt boven dat van een defensiever risicoprofiel
Tot slot De tool geldt als ondersteuning voor uw advies. Via de tool kunnen kapitaalopbouw situaties per risicoprofiel snel inzichtelijk worden gemaakt met grafische onderbouwing. Er kan snel een vergelijk worden gemaakt tussen twee risicoprofielen. Diverse risico's worden grafisch of via kansberekening getoond.
12
Vermogensdidact
September 2012