handleiding conditionele orders
HANDLEIDING CONDITIONELE ORDERS Een conditionele order kunt u vergelijken met een instructie die u geeft aan uw wekkerradio: ‘als het 7.30 uur is, wil ik dat de radio aangaat en ik gewekt word’. Of aan uw thermostaat: ‘als het kouder is dan 20˚C, wil ik dat de verwarming aanslaat’. Zo kunt u nu ook een instructie geven aan Alex: ‘als de AEX-index onder de 400 puntengrens komt, wil ik mijn aandelen Ahold verkopen’. Hiermee gaat ook een grote wens van veel beleggers in vervulling, want vanaf nu kunt u stop-loss orders op opties en futures inleggen. Maar u heeft nog veel meer mogelijkheden. U leest er meer over in deze handleiding. Hoe plaatst u een conditionele order? Als u een conditionele order wilt plaatsen, bepaalt u eerst de conditie (stap 1). Aan welke voorwaarde moet worden voldaan? Alex bewaakt deze conditie vervolgens voor u. Daarna geeft u aan welke order u wilt plaatsen op het moment dat de conditie is bereikt (stap 2). Stap 1. U bepaalt de conditie U bepaalt eerst welke conditie bewaakt moet worden. Alex kent drie verschillende condities: Koerslimiet Bij een koerslimiet houdt Alex voor u in de gaten of de koers van een bepaalde index, fonds, optie- of futureserie het door u ingestelde prijsniveau (stopprijs) bereikt.
Koerslimiet
koerslimiet
verkoop
Trailing-stop Bij een trailing-stop zet u de stopprijs op een vast aantal punten onder de hoogste of boven de laagste koers. De stopprijs schuift mee met de koers. Alex houdt voor u in de gaten of de stopprijs wordt doorbroken.
Trailing-stop
Bracket-limiet Bij een bracket-limiet stelt u een boven- en ondergrens in. Een bracketlimiet is ontwikkeld om de winst op uw positie tijdig te verzilveren of uw verlies op tijd af te kappen. Alex houdt voor u in de gaten of de koers buiten de door u ingestelde bandbreedte komt.
Bracket-limiet
verkoop trailing-stop limiet
limiet bovengrens
limiet ondergrens
verkoop
Stap 2. U bepaalt de opdracht Als u de conditie heeft ingesteld, bepaalt u de opdracht. U geeft aan welke order u wilt plaatsen op het moment dat de conditie is bereikt. Op de gebruikelijke wijze voert u de door u gewenste order in. U kunt kiezen voor een bestens- of limietorder. Houdt u er rekening mee dat fiattering van de order plaatsvindt zodra de conditie is bereikt. Dus pas als de conditie is bereikt èn de order gefiatteerd, wordt uw order verzonden naar de beurs.
Co 1010
2.
LET OP: Het al dan niet activeren van een conditionele order gebeurt op basis van de laatst gedane koers (of de openings- of slotkoers) van het fonds waarvoor u een conditie instelt. De bied- en laatkoers (de quote) heeft dus geen invloed op de status van uw conditionele order. Het kan dus gebeuren dat de bied- of laatkoers uw conditie bereikt, zonder dat dit leidt tot activering van uw conditionele order. Wij adviseren u zich vooraf goed te verdiepen in de implicaties van het door u gekozen ordertype. Wij willen u met name waarschuwen voor het risico van bestensorders. Het risico van bestensorders kunt u nalezen in de basishandleiding in het hoofdstuk ‘Risico’s’.
Een aantal voorbeelden Hieronder vindt u een uitgebreide uitleg over de verschillende conditionele ordersoorten. De voorbeelden laten u zien in welke situatie u een conditionele order kunt inleggen en hoe u dat doet. Koerslimiet Bij een koerslimiet stelt u een bepaald prijsniveau (stopprijs) in. Op het moment dat de stopprijs wordt bereikt, wordt de door u opgegeven order naar de beurs gestuurd. Bij een aankoopopdracht geeft u aan vanaf welke prijs u wenst te kopen. De koerslimiet moet hoger zijn dan de huidige marktprijs. U gaat pas tot koop over nadat de koers een stijging heeft laten zien en bijvoorbeeld een weerstandsniveau heeft doorbroken. Bij een verkooporder geeft u aan vanaf welke prijs u wenst te verkopen. De koerslimiet moet lager zijn dan de huidige marktprijs. U kunt zo vooraf uw maximale verlies vaststellen.
LET OP: Wilt u dat uw order direct wordt uitgevoerd zodra de door u ingestelde koerslimiet is bereikt? Kies dan in het ordergedeelte bij prijsconditie voor ‘bestens’. U plaatst dan eigenlijk een zogenaamde stop-loss order. Bij de conditie heeft u de stopprijs ofwel koerslimiet bepaald. Bij de opdracht geeft u aan dat, zodra de stopprijs wordt bereikt, een bestensorder moet worden geplaatst. Kiest u in het ordergedeelte voor limiet dan plaatst u een zogenaamde stop-limit order. Op het moment dat de koers de door u ingestelde koerslimiet (stopprijs) raakt of overschrijdt, wordt een limietorder naar de beurs gestuurd. Het meegeven van een limiet is bedoeld om niet te veel te betalen of te weinig te ontvangen als eenmaal de ingestelde koerslimiet is geraakt of doorbroken.
Co 1010
3.
Voorbeeld 1 Stel, u heeft 10 callopties op de AEX met uitoefenprijs 380. De huidige koers van deze calloptie is € 9,60. U wilt uw callopties verkopen als de koers onder € 8,00 komt. U plaatst dan de volgende conditionele order:
De conditie wordt bewaakt tot en met de ingestelde vervaldatum. Op het moment dat de koers van de calloptie AEX MRT 2011 380 het prijsniveau van € 8,00 bereikt, komt de door u opgegeven verkooporder bestens in het orderboek.
Co 1010
4.
Voorbeeld 2 Stel, de AEX-index staat op 350 punten. U verwacht dat, als de AEX-index de 360 punten doorbreekt, deze nog veel verder zal stijgen. U wilt op dat moment direct callopties kopen. U plaatst dan de volgende conditionele order:
De conditie wordt bewaakt tot en met de ingestelde vervaldatum. Op het moment dat de AEX-index boven de 360 punten komt, wordt een bestens kooporder voor 10 callopties AEX MRT 2011 380 naar de beurs gestuurd.
Co 1010
5.
Trailing-stop Stel, u heeft aandelen gekocht en u staat al op een behoorlijke winst. De koers van het aandeel blijft gestaag oplopen en u wilt deze positie zo lang mogelijk aanhouden. Uw strategie is: ‘Cut your losses and let your profits run’. U wilt uw aandelen daarom pas verkopen als er een eind komt aan de stijgende koersbeweging en de koers begint te dalen. In dit geval kunt een trailing-stop inleggen. De trailing-stop zet de stopprijs op een vast aantal punten onder de actuele koers. Als de koers stijgt, dan schuift de stopprijs met dit aantal punten omhoog. Als de koers daalt met het door u ingevoerde aantal punten ten opzichte van de laatst gevormde top, worden uw stukken verkocht. Voorbeeld 3 Stel, u heeft 350 aandelen Akzo Nobel in uw portefeuille. De actuele koers is € 25,00. Uw positie staat op winst. U verwacht dat de koers nog verder zal stijgen, maar u wilt ook uw winst beschermen. U legt daarom een trailing-stop in met een bedrag van bijvoorbeeld € 1,25 onder de hoogste koers. De stopprijs wordt vastgezet op € 23,75 (€ 25,00 minus € 1,25).
De koers van Akzo Nobel loopt gestaag op naar € 28,00. De stopprijs loopt mee naar € 26,75. De koers begint vervolgens te dalen, maar de stopprijs blijft op € 26,75 staan. Zodra de koers van Akzo Nobel onder de € 26,75 komt, wordt de order bestens naar de beurs gestuurd. Naast een verkooporder op basis van een trailing-stop, kunt u ook een trailing-stop op een kooporder gebruiken. U kunt dat doen als u verwacht dat de koers de komende tijd zal dalen. Op het moment dat de koers weer gaat stijgen, wilt u er natuurlijk als eerste bij zijn. De trailing-stop zet de stopprijs op een vast aantal punten boven de actuele koers. Als de koers daalt, daalt de stopprijs mee. U gaat over tot koop, wanneer de koers stijgt met het door u ingevoerde aantal punten ten opzichte van het laatst gevormde dal. Op deze wijze profiteert u van een mogelijke trendomkeer.
Co 1010
6.
Voorbeeld 4 Stel, de AEX-index staat op dit moment op 350 punten. U denkt dat de AEX-index de komende tijd verder zal afglijden. Op het moment dat de AEX-index weer begint te stijgen, wilt u er natuurlijk als eerste bij zijn. U zou daarom een trailing-stop kunnen inleggen op bijvoorbeeld 2 punten boven de laagste koers.
De AEX daalt bijvoorbeeld verder naar de 345. De stopprijs daalt mee naar 347. De koers begint vervolgens te stijgen. Zodra de AEX-index boven de 347 komt, stapt u weer in.
LET OP: Als u een trailing-stop order wijzigt, wordt de stopprijs opnieuw vastgesteld op basis van de dan geldende hoogste of laagste koers.
Bracket-limiet Een bracket-limiet is ontwikkeld om de winst op uw positie tijdig te verzilveren of uw verlies op tijd af te kappen. Als de koers buiten een bepaalde bandbreedte komt, onderneemt u actie. Vooraf bepaalt u uw maximale verlies en de winst waarmee u tevreden bent. Voorbeeld 5 Stel, u heeft 150 aandelen Heineken. De huidige koers is € 37,50. U wilt winst nemen als de koers boven € 44,00 komt. Maar als de koers van Heineken onverhoopt zou gaan dalen, wilt u uw positie sluiten zodra de koers onder € 28,00 komt. In dit geval kunt u het beste een bracket-limiet instellen met een bovengrens van € 44,00 en een ondergrens van € 28,00. De positie wordt gesloten zodra het aandeel Heineken buiten deze bandbreedte komt.
Co 1010
7.
Waarschuwingsbericht Als u dat wilt, kunt u een waarschuwingsbericht per e-mail ontvangen op het moment dat de door u ingestelde conditie is bereikt. In het bericht leest u dan of uw order is geplaatst. Zo ja, dan ziet u direct wat het bijbehorende ordernummer is. Is uw order niet geplaatst, bijvoorbeeld omdat uw vrije bestedingsruimte ontoereikend is, dan vindt u in de e-mail een verklaring.
Overzicht conditionele orders In het ‘Overzicht conditionele orders’ kunt u de status van uw conditionele order bekijken. Door op het rode driehoekje voor de conditionele order te klikken, kunt u de detaillering bekijken. U ziet dan de door u opgegeven conditie en de bijbehorende opdracht. Zolang uw conditionele order de status ‘wordt bewaakt’ heeft, kunt u deze wijzigen of annuleren.
Belangrijk om te weten n
n
Fiattering van de order vindt pas plaats zodra de conditie is bereikt. Als de order op dat moment, om wat voor reden ook, niet gefiatteerd kan worden, wordt de order niet geplaatst. Meer informatie over fiattering en de vrije bestedingsruimte vindt u in de Basishandleiding. Houdt u er bij het plaatsen van een conditionele order rekening mee dat bestens optieorders voorbeurs en in de openingsrotatie geweigerd worden. Het is in sommige gevallen mogelijk dat uw conditie wordt bereikt in deze periode, wat tot gevolg heeft dat u geen uitvoering krijgt van uw bestens optieorder (zie onderstaande voorbeelden). Stel: u wilt uw callopties AEX MRT 2011 380 bestens verkopen als de koers onder de € 14,00 komt. Op het moment dat in de openingsrotatie de openingskoers van de calloptie wordt vastgesteld op € 13,95, wordt de door u opgegeven bestensorder naar de beurs verstuurd. Als op dat moment de openingsrotatie nog niet is afgerond, wat betekent dat het orderboek nog niet is vrijgegeven voor handel, dan wordt uw order direct geweigerd. Stel: u bepaalt een conditie op een aandeel. Zodra deze conditie is bereikt, wilt u opties kopen of verkopen. U loopt dan het risico dat uw order niet wordt uitgevoerd. De opening van het aandeel kan bijvoorbeeld om 9:00:03 uur plaatsvinden, terwijl de optieserie pas om 9:01:30 uur opengaat. Uw order zal niet worden geaccepteerd, omdat de serie nog niet is geopend. Stel: u wilt uw callopties AEX MRT 2011 380 bestens verkopen als de slotkoers lager is dan € 14,00. Op het moment dat de slotkoers van de calloptie onder de € 14,00 komt, wordt de door u opgegeven bestensorder naar de beurs verstuurd. Uw order wordt echter direct door de beurs verworpen, omdat bestensorders in opties voorbeurs niet worden geaccepteerd.
n
n
n
n
n
n
Als u een conditionele order inlegt voor fondsen of opties waarin weinig wordt gehandeld (laag volume), houdt u er dan rekening mee dat de laatst bekende koers sterk kan afwijken van de bied- en laatkoers. Dit geldt met name voor turbo’s. Wij adviseren u bij turbo’s een conditie in te stellen op de onderliggende waarde en niet op de turbo, omdat er in de onderliggende waarde meer gehandeld wordt. Als u een trailing-stop order wijzigt, wordt de stopprijs opnieuw vastgesteld op basis van de dan geldende hoogste of laagste koers. Een conditionele order kan uitsluitend via internet worden geplaatst. U kunt dus geen conditionele order via mobile internet, de Servicedesk of het voice response systeem inleggen. Wilt u een conditionele order annuleren of de status bekijken? Dan kan dat via internet of een medewerker van de Servicedesk. Als u een conditionele order plaatst, krijgt deze een ordernummer. Op het moment dat de conditie is bereikt en de order gefiatteerd, wordt uw order verzonden naar de beurs. U krijgt dan een normaal ordernummer. De uiterste vervaldatum van een conditionele order ligt maximaal drie maanden na invoeringsdatum. De vervaldatum wordt automatisch aangepast als u een optie- of futureserie selecteert (bij conditie of opdracht) die nog dezelfde maand expireert. Bijvoorbeeld u plaatst op 15 oktober de volgende conditionele order: - Koop 10 calls AEX oktober als de AEX-index boven de 280 puntengrens komt. De uiterste vervaldatum is dan de derde vrijdag in oktober.
Co 1010
8.
Voorwaarden conditionele orders Uw conditionele order wordt bij Alex permanent bewaakt op basis van de koersinformatie van de verschillende beurzen. Als er een storing is in de koersinformatie of andere systemen kan het voorkomen dat uw conditionele order niet of ten onrechte wordt uitgevoerd. Alex is niet aansprakelijk voor eventuele schade die hieruit voortvloeit. Als u de handelsinstelling ‘Conditionele orders’ activeert, verklaart u zich akkoord met deze bepaling.
Co 1010
9.