HANDEN WASSEN MELDCODE GEWELD PASSIE VOOR SCOUTING DE OMBUDSMAN

www.sensor-magazine.nl

jrg 19 #5 29 oktober 2014

magazine voor studenten en medewerkers van de han

Fraude op de HAN

speuren naar spiekers HANDEN WASSEN • MELDCODE GEWELD • PASSIE VOOR SCOUTING • DE OMBUDSMAN • SPEELGOED OP WORLD EXPO • BRIGITTE KAANDORP

ONDERTUSSEN

FOTO’S

MAGAZINE

OP WWW.SENSOR-MAGAZINE.NL WIE DE SCHOEN PAST…

AGENDA

CONTACT

19.685 Het aantal studenten op de Radboud Universiteit gaat richting de 20.000. De HAN ging nog niet zo lang geleden door de grens van 30.000 studenten. Baas boven baas!

VOLG SENSOR OP WWW.SENSOR-MAGAZINE.NL TWITTER (@SENSORMAGAZINE) FACEBOOK.COM/SENSORMAGAZINE

Kijk, zo zijn we ook wel weer. Als we jou beloven dat je nieuwe schoenen van ons krijgt, dan krijg je die potverdikkie ook! Waar een footselfie al niet goed voor kan zijn...

WERELDHEERSCHAPPIJ? Tja, dat we impact hebben, geloven we. Maar dat de hele wereld om ons draait, dat geloven zelfs wij (megalomaan en narcistisch als we zijn) niet! Deze foto was te bewonderen tijdens de carrièredag van Automotive. Wereldheerschappij voor Sensor?

2

Het citaat:

‘Nooit meer een diagonaaltje Smullers op het station?’ Het belangrijkste adviesorgaan van de overheid luidt de noodklok over het ongezonde voedselaanbod op de Nederlandse stations. Een bezoeker van sensor-magazine.nl is bang dat ‘ie nooit meer onderweg zal kunnen snacken.’

B

Sensor is het redactioneel onafhankelijk magazine van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Het magazine is gratis voor studenten en medewerkers. Het volgende nummer verschijnt op 12 november 2014. REDACTIE-ADRES Nijmegen, Kapittelweg 33, Kamer A -1.01 (024) 353 03 90 Arnhem, Ruitenberglaan 29, Kamer 3.19 (026) 369 12 40 www.sensor-magazine.nl, [email protected] POSTADRES Postbus 6960, 6503 GL Nijmegen REDACTIE Han Geurts, hoofdredacteur, (024) 353 03 88 Herman van Deutekom, plv. hoofdredacteur (026) 369 12 40 Renée Jenniskens, (024) 353 03 92 Olga Helmigh, (026) 369 12 16 Sander Arink (024) 353 03 89 Raïssa Soeter (024) 353 03 91 Laurence de la Porte (024) 353 03 89 Els Sanders, redactie-assistente (024) 353 03 90 MEDEWERKERS Marieke van der Horst Ruud Kroes Claudia Fitsch Mart Geurts Gino Luurssen Judith Mellendijk REDACTIERAAD B. Looten (voorzitter), ]P. Freriks, E. Cuppen, J. Veltman, M. van Koolwijk, N. Kuiper FOTOGRAFIE Ralph Schmitz, Coos Dam Maaike van Helmond Cover: Ralph Schmitz VORMGEVING EN PRODUCTIE Laura Foppen Ben Schot, Graphic Design bno ADVERTENTIES Bureau Nassau BV Achterom 100 C 1621 KW Hoorn [email protected], tel. 020-6230905 KOPIJ Kopij en reacties moeten voorzien zijn van naam en telefoonnummer. De redactie houdt zich het recht voor ingezonden stukken te weigeren of in te korten.

14

KWESTIE

26

HANDEN WASSEN VERPLICHT

28 DE OMBUDSMAN

MENSEN SERIEUS NEMEN

Theewaterskloof

SPEELGOED OP DE WORLD EXPO

SPEUREN NAAR SPIEKERS

RUBRIEKEN Olga Oordeelt

13

Passie

32

Opgetekend

40

VERDER IN DIT NUMMER Gerontologie

25

WilWegDag

31

Meldcode geweld

35

16

ONTWIKKELD De medewerker en de foto

WIE: KAREN KOTTEN - LIPS (33) FUNCTIE: FASECOÖRDINATOR EN DOCENT VOEDING & DIËTIEK WAT: DE ALLEREERSTE SKIVAKANTIE IN WAGRAIN (OOSTENRIJK) WANNEER: WINTER 1985

THUISKOMEN IN WAGRAIN ‘Voor je iemand om hulp vraagt of zegt dat iets niet lukt, moet je het eerst proberen. Iets wat mijn ouders nooit letterlijk gezegd hebben, maar waarvan ik voelde dat ze dat vonden. Het was mijn moeder die op skivakantie wilde met het hele gezin. Iedereen moest leren skiën, en dat was de eerste keer in Wagrain (Oostenrijk) een kleine ramp. Van ontspanning kwam weinig terecht. Maar de aanhouder wint, na veel vallen en opstaan kon iedereen skiën. En het beviel uiteindelijk zo goed, dat het skiën in de winter vaste prik werd. Deze foto is gemaakt tijdens onze eerste vakantie in het Oostenrijkse dorp, maar inmiddels komen we al 29 jaar op deze plek, in hetzelfde pension. Mijn ouders huren het tegenwoordig zelfs permanent. De eigenaresse is als een oma voor me. Ieder jaar tuigt ze een kerstboom op met echte kaarsen, vuurwerksterretjes en snoep – een van de vele warme herinneringen aan onze kerstvakanties in Oostenrijk. Dat ik nu mijn eigen dochter, net één jaar, hier naar toe kan meenemen betekent veel voor me.

Een kerstboom met echte kaarsen Zelf was ik als kind een verlegen meisje. Dat zie ik op deze jeugdfoto ook wel terug. Als mijn broer, zus en ouders er niet bij waren, trok ik dat slecht. Ik kon moeilijk alleen zijn en heb tot mijn vijftiende heel erg last van heimwee gehad. Als mijn ouders bijvoorbeeld een weekend weg gingen of ze mij naar een logeerpartijtje brachten, was ik daar gewoon ziek van. Waar dat gevoel vandaan kwam, weet ik niet. Misschien was het wel te fijn thuis. Toen ik als student stage ging lopen in Australië was iedereen verbaasd. Ik ging juist zo ver mogelijk, om te voorkomen dat ik makkelijk terug zou kunnen. Ik wilde van de heimwee af. Hoewel het er nog een beetje in zit -ik zou liever dichter bij mijn ouders in de buurt wonen-, kan ik er nu natuurlijk beter mee omgaan. Maar ik zoek nog steeds graag de gezelligheid op. En traditie Wagrain, die blijft. Gelukkig houdt mijn man ook van skiën en vindt hij het niet erg om de kerstdagen te ontvluchten. Deze decembermaand gaan we weer, ik kan niet wachten.’ RS

4

SWERT De vader van Pippi Langkous was een negerkoning. Kan niet meer. Sjimmie was het dommige maatje van Sjors. Verbieden die strip. Kuifje ging in Afrika wel érg badinerend om met die zwartjes. Delete. En in het verlengde hiervan ligt de inmiddels slepende discussie of Zwarte Piet nog wel kan. Zijn identiteit zou gekoppeld zijn aan ons slavernijverleden. De rechter werd erbij gesleept, de zaak aanhangig gemaakt bij het College van de Rechten van de Mens. Ik ben vanaf nu voorzitter van de actiegroep Met de Sint door het Lint. En tot nu toe enig lid, al zal dat snel veranderen. Ik wil als welopgevoede en erudiete blanke niet geïdentificeerd worden met

Pulp

een zeshonderd jaar oude randdebiel die (in 2014!) nog met een dik boek sleept waarin zijn assistenten de hele Nederlandse samenleving hebben opgetekend. Kom nou gauw, zeg, alsof ik al eeuwen stilsta. Geef die man een iPad en snel voor eeuwig terug naar Spanje. En ik wil al

U gaat me toch niet vertellen dat u er naar kijkt? Naar Animal Crackers? Bananasplit? Ranking the stars? De Allerslechtste Chauffeur van Nederland? Heel Holland Bakt? Staatssecretaris Dekker wil die programma’s uit het publieke bestel halen. Horen volgens hem bij de commerciëlen. Grote denkfout, beste Sander. Dit soort BAGGER hoort nergens bij, hoort hoogstens te verdwijnen. En die paar honderd die stiekem toch keken, krijgen wat meer vrije tijd. Om Sensor te lezen, bijvoorbeeld. Want wij denken niet in kampen. Zijn elitair noch commercieel. Of misschien wel elitair én commercieel. The best of both worlds.

helemaal niet vereenzelvigd worden met de

Han Geurts Hoofdredacteur

mijn dochter van zeven altijd zegt als haar iets niet

Kerstman, zo’n nicht op een arrenslee getrokken door rendieren waarvan eentje met een rode neus. Pure discriminatie. IS moordt rustig door, Ebola maakt duizenden slachtoffers, de economie kwakkelt verder, en in ons kikkerlandje maken fanatieke splintergroeperingen zich druk om een onschuldige en leuke traditie als Zwarte Piet. Waarin kleine landjes groot kunnen zijn. Zoals bevalt; doorspoelen door de wc en weg ermee. Hohohoho.

-x- HannaH SENSOR 5, JAARGANG 19 5

NIEUWS

CMV GAAT NAAR HONIGFABRIEK ‘De gemeente is erg blij met onze komst naar de Honigfabriek. Ook ondernemers en het sociale wijkteam staan te trappelen om zich met ons te verbinden.’, aldus docent Culturele en Maatschappelijke Vorming Paul Beekers. Samen met collega Miriam Jager bedacht hij het plan om een leerwerkgemeenschap te beginnen in de ‘Stiefselkeet’, zoals de Nijmeegse fabriek in de volksmond genoemd wordt. Inmiddels is ter plekke een lokaal ingericht en zijn de eerste studenten begonnen met het verzamelen en verkennen van praktijkopdrachten. RK

6

meer toekomstige leraren De lerarenopleidingen in het hbo winnen aan populariteit. Dit studiejaar steeg het aantal inschrijvingen met zo’n zeven procent. Belangrijke stijgers zijn de tweedegraads lerarenopleidingen Nederlands en Wiskunde, zo blijkt uit cijfers van de Vereniging Hogescholen. Beide opleidingen groeien met bijna 25 procent tot rond de 550 eerstejaars per opleiding. Ook de pabo’s groeien met ruim 300 extra nieuwe studenten tot bijna 6000, een stijging van 6 procent. De reden voor die stijging is volgens de Vereniging Hogescholen dat mensen in economisch mindere tijden kiezen voor meer zekere beroepen. Zo is bekend dat er in 2018 veel docenten met pensioen gaan, en er dus veel banen vrijkomen. SA

EEN WEEK LANG GROENE TECHNIEK Begin oktober is de Green Tech Week gehouden, hét evenement in OostNederland voor iedereen die betrokkenen is bij energie- en milieutechnologie. Een week lang activiteiten waar met name instituut Engineering van de faculteit Techniek een actieve rol in speelde. Zo was er een symposium in het Solar Demo Lab op het HAN-terrein, waar veel mensen op af kwamen. Verder was er onder meer een mini-symposium werken en leren met energie, een bijzonder hbo-deeltijdtraject waarbij studenten deels aan het werk zijn en deels studeren. HvD

Ard Schenk zet duizend man op één been Wat schaatsgod Sven Kramer voor de huidige generatie is, was Ard Schenk (70) voor de vorige, of zelfs de generatie dáárvoor. Maar de man blijft een icoon. En als Ard Schenk praat, dan luister je. Dus als meneer Schenk zegt: ‘Ga eens staan’, dan gaan de ruim 900 mensen in de grote zaal van Papendal staan. ‘En dan nu op één been. Ja, dat valt nog niet mee, hè?’ Schenk is samen met hersenonderzoekers Dick Swaab en Erik Scherder (bekend van De Wereld Draait Door) op het Arnhemse sportcentrum om voor de lezing Het Fitte Brein Gelderland te vertellen hoe belangrijk het is om gezond en actief te leven, want dat houdt ons brein zo lang mogelijk fit en stelt Alzheimer langer uit. De zaal zit stampvol en er was een wachtlijst van nog 200 man, dus het ontbreekt de sprekers niet aan interesse. Ondertussen gaat Schenk gewoon verder met zijn ochtendgymnastiek, hoewel het al in de namiddag is. ‘Ga maar weer zitten, maar blijf dan een paar centimeter boven de stoel hangen. En nu weer overeind komen. Nou voel je dat je bovenbeenspieren hebt.’ HvD

CARRIÈREDAG BIJ AUTOMOTIVE Een stadsbus, een paar vrachtwagens en een partytent op het Arnhemse campusplein? Dat kan maar één ding betekenen: het is weer carrièredag bij Autotechniek. Dit keer wel een speciale: niet alleen Autotechniekstudenten van de HAN komen in grote getalen opdraven, ook studenten van Fontys Hogescholen en Hogeschool Rotterdam zijn uitgenodigd. Er zijn presentaties, workshops en speed-date bijeenkomsten. Op de begane grond, de eerste verdieping en buiten op het plein zijn meer dan 45 bedrijven verspreid om studenten te lokken en strikken, zoals VDL, DAF, TT Engineering, Mercedes, Leaseplan en Inalfa Roof Systems. De stand die het meest bekijks trekt is echter de Rijksdienst voor het Wegverkeer. Niet omdat iedereen daar zo graag wil werken, maar omdat er een racegame opgesteld staat waarmee je virtueel met een Formule 1 racewagen over een circuit vliegt. Boys will be boys. HvD

SENSOR 5, JAARGANG 19 7

NIEUWS

CTO en PMT feesten in Oer-Hollandsche stijl Feesten in Oer-Hollandsche stijl, dat deed een groot aantal studenten Creatieve (CTO) en Psychomotorische Therapie (PMT) vlak voor de herfstvakantie in de Nijmeegse Billabong. En hoe! ‘Een mega, super en fantastisch geweldig feest met soms wel een beetje oorterreur’, aldus tweedejaars CTO Eva van den Borne en Elze van Tuil. ‘Wij weten wel hoe we een feestje moeten bouwen!’ Deze dames zeker, want beide waren volledig in stijl verkleed. Eva sleepte met haar koeienensemble zelfs de prijs voor de mooiste outfit in de wacht. Reninka Eskes van de CTO/PMT feestcommissie: ‘Top dat zoveel studenten verkleed zijn gekomen. We doen elke keer weer ons best om er iets leuks van te maken en hopen dat iedereen daar dan aan meedoet! Dit Oer-Hollandsche feestje is overigens niet alleen een mooi avondje uit, maar meteen een perfecte gelegenheid om je studiegenoten nog wat beter te leren kennen. Missie geslaagd!’ MvH

Dromen op WilWegDag ‘Ik kijk altijd op tegen mensen die een tijdje in het buitenland stage hebben gelopen. Toen dacht ik: weet je wat, ik word zélf zo iemand, haha’, aldus Mariëlle van der Ligt (20), tweedejaars Facility Management, snuffelend tussen de kramen op de WilWegDag-markt. ‘Zuid-Afrika lijkt me geweldig, hoewel de jongen bij de kraam van Australië en Nieuw Zeeland me enthousiast heeft gekregen om daar naartoe te gaan. De jongen in kwestie, Lesley Houkema (25) heeft zelf in Auckland City stage gelopen. ‘Het is een kans die je moet pakken. Later in je leven wordt het lastiger. Dan moet je alles zelf regelen, nu ga je in het kader van je stage. Tegen die tijd heb je meer verplichtingen en erantwoordelijkheden, zoals een vaste baan.’ Mariëlle is het met hem eens. ‘Het is zowel op professioneel als persoonlijk vlak een verrijking, denk ik. Ik ga sowieso, alleen moet ik nog uitzoeken waarheen. Zie op pag. 31 waarom Sensor vindt dat je in het buitenland moet studeren.’ OH

PROMOTIEBEURS VOOR FEM-DOCENT Godelieve Hofstee, docent aan de Faculteit Economie en Management, heeft uit handen van minister Jet Bussemaker en staatssecretaris Sander Dekker de NWO Promotiebeurs voor leraren ontvangen. De beurs werd door ruim 140 leraren aangevraagd, daarvan zijn er 29 gehonoreerd. Leraren worden vier jaar lang maximaal twee dagen per week vrijgesteld om te werken aan hun promotieonderzoek, met behoud van salaris. Het onderzoek van Hofstee richt zich op de verbetering van telefonische dienstverlening aan boze klanten. HG

8

NIEUWS

Nomineer jouw bikkel!

De Bikkelweek komt eraan! Een week om jouw ‘bikkel’ te nomineren voor zijn of haar topprestaties. Ken jij een bijzondere HAN-student die ondanks een hindernis toch doorgaat met de studie? Denk hierbij aan studenten met een functiebeperking of een vluchtverleden, aan studenten die mantelzorger zijn of topsporter, of aan studenten die naast hun gezin en baan nog een zware studie volgen.

Deze bikkels verdienen een steuntje in de rug. Nomineer ze voor de De Bikkel Award! De Bikkelweek start op dinsdag 25 november met een opening in de aula van de Kapittelweg 33. Van dinsdag tot en met donderdag vinden er verschillende activiteiten plaats: elke dag in een ander gebouw van de HAN. Het precieze programma volgt! Nomineer je bikkel tijdens de Bikkelweek, óf doe het nu alvast door een mailtje te sturen naar [email protected] met daarin de voor- en achternaam en het e-mailadres van ‘jouw’ bikkel en waarom je hem of haar nomineert, samen met je eigen contactgegevens. Uit alle genomineerden worden vijf bikkels geselecteerd die kans maken op mooie prijzen tijdens de uitreiking van de Bikkel Award. Deze uitreiking zal plaatsvinden op 15 januari 2015. De Bikkelaward is een initiatief van Sensor in samenwerking met studenten van de minor Event Management.

SENSOR 5, JAARGANG 19 9

NIEUWS

Lunchconcerten in I/O

Geen stukje fruit voor middelmaat? De HAN, die het in de ranglijst van Elsevier onlangs nog uitmuntend deed (en waarvoor we een lekker stukje fruit cadeau kregen van het CvB), is dit jaar opnieuw in de middenmoot van de jaarlijkse Keuzegids HBO terechtgekomen. In de gids, die jaarlijks de kwaliteit van instellingen in het hoger onderwijs beoordeelt, neemt de HAN een 8e plek (van de 17) in bij de grote hogescholen. Onze hogeschool biedt volgens de Keuzegids op bijna alle sectoren gemiddeld onderwijs aan. Alleen in de sectoren Communicatie, Aarde & Milieu en Exact & Informatica doet de HAN het beter dan het landelijk gemiddelde. Zo doen bijvoorbeeld de HAN-opleidingen Bouwkunde, Civiele Techniek, Fysiotherapie, Logopedie, Mondzorgkunde, Bio-informatica en Civiele Techniek (deeltijd) het goed in de gids. Beste grote hogeschool is de NHTV in Breda. InHolland blijft het slecht doen in dezelfde lijst, met een laatste plaats. We zijn dus gemiddeld. Ook een stukje fruit waard? SA

10

Sinds twee maanden pronkt een mooie Perzinavleugel in het nieuwe I/O gebouw. En die staat daar natuurlijk niet voor niks. PABO-docenten Maartje Kniest en Paul Helmes kwamen op het briljante idee één keer per maand een lunchconcert te organiseren. ‘De vleugel staat centraal bij de ingang, zodat optredens vanuit alle hoeken bekeken en beluisterd kunnen worden. De concerten zijn genrevrij, van klassiek tot pop, van jazz tot heavy metal. Het zou mooi zijn als de piano bespeeld wordt, maar concerten zonder vleugel zijn ook welkom. Muzikale studenten en medewerkers kunnen zich opgeven door te mailen naar [email protected], waarna een repetitiemoment wordt ingepland.’ Het startschot is gegeven op 6 oktober (zie foto). Wij zeggen: een fijn verzetje tussen het werken en studeren door! De eerstvolgende concerten zijn gepland op 13 november, 8 december en 9 januari, van 12.00 tot 12.30 uur. RS

NIEUWS

KLASSIEKE MUZIEK IN NIEUW JASJE De Canto Ostinato, een minimalistisch klassiek muziekstuk van componist Simeon ten Holt, is van zichzelf al vrij vervreemdend: genoeg luisteraars zullen het repetitieve stuk gillend afzetten. In combinatie met psychedelische beelden, zoals bij What’s in the Music uitgevoerd, is ‘de canto’ helemaal een ervaring. De harpiste, in fluorescerend oranje met bijpassend gelakte nagels, wordt geflankeerd door twee mannen in pak; eentje voor beelden (schuim, ronddraaiende kleurvlakken, lijnen; eigenlijk alles wat ongeschikt is voor epileptici), eentje voor bijzondere extra geluiden (belletjes, diepe grondtonen, ritmisch geweld). Het doel? Laten zien hoe ‘ongelooflijk verrassend’ klassieke muziek is. Dat lukt aardig, het gemengde publiek luistert geconcentreerd. Jammer alleen van de flitsende camera en de neuriënde, meeklappende man op rij vijf. De concertreeks What’s in the Music wordt speciaal voor studenten in het stijlvolle Nijmeegse concertgebouw De Vereeniging georganiseerd, maar iedereen is welkom. Altijd mét afterparty. Eerstvolgende donderdag 11 december, meer info: www.whatsinthemusic.nl. LP

BKR-REGISTRATIE VOOR STUDIESCHULD? Nu duizenden aankomende studenten op het punt staan om zich diep in de schulden te steken vanwege het nieuwe leenstelsel, luidt de financiële wereld de noodklok. Tijdens een hoorzitting van Tweede Kamerleden over het nieuwe leenstelsel kwam het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (NIBUD) uitgebreid aan het woord. Bij monde van Anna van der Schors rekende het NIBUD voor dat de gemiddelde student straks opgezadeld zit met een schuld van 30.000 euro (nu is dat nog 15.000). Volgens de wet hoeven studieschulden niet te worden geregistreerd bij het Bureau voor Kredietregistratie en zijn mensen niet verplicht om bij een hypotheekaanvraag hun studieschuld te melden. Nu die schuld hoger wordt, gaat het risico voor banken en andere hypotheekverstrekkers omhoog. En dat willen zij graag anders zien, volgens het NIBUD. De financiële wereld wil zelfs in de wet vastleggen dat studieschulden ook geregistreerd worden. Zou de wet ingevoerd worden, dan wordt het in de toekomst moeilijker een huis te kopen. SA

SENSOR 5, JAARGANG 19 11

12

O

lga

ORDEELT Sensor-redacteur Olga Helmigh zet het mes erin

BRIGITTE KAANDORP: GRANDE DE LUXE MUZIEK SERIE CABARET ETEN APP ‘Wat een klein kuttheatertje is dit, zeg. Deze armoedige tenten heb ik destijds overgeslagen, ik was gewoon in één keer beroemd. Meteen húp, naar de schouwburgen.’ Brigitte Kaandorp staat in haar zijden negligé op het podiumpje van het Arnhemse Posttheater, schudt een zak chips leeg in een schaal en opent een fles wijn. Ze laat zich op een rood fluwelen divan zakken en kijkt nog eens de zaal in. ‘Jullie zijn ook zo dichtbij! Dat ben ik niet meer gewend. Ik kan jullie gewoon aanraken! Niet dat ik dat wil, natuurlijk.’ De diva-act is gespeeld, maar dat doet de Koningin van het Nederlands Cabaret en Zangeres des Vaderlands, met verve. Als vanouds struint ze chaotisch over het podium, half ontkleed, van de hak op de tak ouwehoerend, goeie grappen afvurend en hilarische nummers zingend. Het is één van de try outs van haar show Grand De Luxe. In feite test ze of haar grappen goed vallen en het stuk, waarin haar muzikale hits voorbij komen, lekker in elkaar zit. Dat vind ik ongelooflijk moedig. Zelfs van een bejubelde legende met een gigantisch oeuvre zoals La Kaandorp. Ik zou kotsen, flauwvallen, stotteren, in mijn broek pissen en huilend afdruipen als ik Olga Oordeelt LIVE moest

voordragen aan jullie. Nu is Brigitte natuurlijk een vakvrouw (ja, ook dát lied komt voorbij), dus lijkt het alsof ze het avondvullende programma gewoon ‘eventjes’ doet. Alsof ze toevallig binnenwandelt, zegt wat in haar opkomt, en passant de meest geweldige nummers zingt en terloops vertelt dat haar kut naar bouvier ruikt, ze blij is dat ze het nooit met Andries Knevel hoeft te doen en echt een héél zwaar leven heeft. Dit alles op de typisch Kaandorpiaanse manier. Want maniertjes heeft ze: het immer ‘Ik begin zo met de show, hoor!’, als ze al drie kwartier op weg is. Het ‘jaaaa, jaaaaa… jaaááá’ als een soort verzuchtende, overpeinzende kreet. Over het verval van haar lijf, het gedoe met kinderen, de lusten en lasten van de liefde. Af en toe betrapte ik mezelf erop dat ik daar een kritische kanttekening bij wilde maken. Omdat ik als recensent zogenaamd niet net als de rest van het publiek mag zijn: gierend als een geit bij goeie grappen en met een brok in mijn keel bij ontroerende liedjes. Maar het feit is dat het gewoon een verdomd fijne show is, zelfs als ze doet wat ze altijd doet. Want dat doet ze goed. Zie voor de speellijst: brigittekaandorp.nl

SENSOR 5, JAARGANG 19 13

kwestie

SENSOR DENKT ER HET ZIJNE VAN

NA HET PLASSEN, HANDEN WASSEN

en lang genoeg graag, als’ t effe kan Weten hoeveel bacteriën er zwermen op de HAN? Veel. Heel veel. Miljoenen. Triljarden. Want bijna niemand wast zijn handen correct. Echt. Bijna. Niemand! LAURENCE DE LA PORTE

Oprah Winfrey orakelde enkele jaren geleden al over het nut van handen wassen: je verspreidt geen bacteriën, en zorgt dus dat ziekteverwekkers die op jouw handen wonen anderen niet kunnen besmetten. Stiekem had zij (oké, of haar team. Of haar beste vriendin Gayle) camera’s opgehangen in de damestoiletten. Met een wekker onderin beeld timeden ze hoe lang de toiletbezoekers hun klauwtjes onder de kraan hielden. Wellicht deden ze dit trouwens ook bij de herentoiletten, maar just a guess; die zullen bij een show van Oprah Winfrey vast niet zo druk bezocht worden als de vrouwelijke ruimtes. Geshockeerd was Oprah toen ze erachter kwam dat maar een enkeling in het publiek correct haar handen waste. Gepaard met een aantal ‘noooooo’ ‘what?’ ‘nooo’s’, leerde ze de aanwezige ranzigerds samen met de altijd behulpzame, alwetende dokter Oz een belangrijke les: iedereen die niet zijn handen wast, is onhygiënisch. En daar heeft diegene niet alleen zichzelf mee.

Schokkend

Maar hoe zit dat eigenlijk op de HAN? Na een aantal toiletbezoeken kwam de redactie tot de schokkende conclusie dat ook hier bijna niemand weet hoe het hoort. Om de beurt bleven we wat langer in de toiletten bij de wastafels hangen dan nodig. We telden vierentwintig heren en veertig vrouwen. Van al die mensen haalden drie (drie!) de vijftien seconden mét sop die nodig is om echt schoon te worden. Sommigen gebruikten alleen water. Sommigen pompten een minuscuul beetje zeep in hun palmen en spoelden het direct af, alsof het iets vies was wat ze zo snel mogelijk kwijt moesten. Klap op de smerige vuurpijl: het meisje van de catering dat een luttele drie seconden natte

14

vingertoppen haalde. En met die handjes smeert ze ons brood in de kantine! Lekker hoor. Kijk, vierenzestig bezoekers is natuurlijk geen steekhoudend onderzoek. Maar het is wel een proef op de som waarvan je een beetje misselijk wordt.

Tengels

Oprah’s eigen dokter Oz (die eruit ziet alsof je hem niet in een donker steegje wilt tegenkomen. Of op een verjaardag. Of eigenlijk gewoon liever helemaal nooit) zorgde dat geen enkele kijker ooit nog slaap zou vatten door te tellen hoeveel bacteriën zich nu aan het vermenigvuldigen waren in het publiek. Er was wél een oplossing (Halleluja, Oprah wierp haar brandschone gemanicuurde handen in de lucht): je tengels wassen op Happy Birthday. Wat? Als je namelijk dit liedje (niet te snel) uitzingt in je hoofd, of hardop, wat jij wil, dan heb je het juiste aantal seconden te pakken om bacteriën grondig te verwijderen. Mits je de zeep goed laat schuimen. Ons eigen Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu maakte zich vorig jaar ook zorgen. Misschien zagen ze epidemieën in hun glazen bol, misschien hadden ze hun collega’s naar de wc gestuurd om te tellen hoeveel mensen er deden wat nodig was, maar in ieder geval kwam er een twee minuten durend voorlichtingsfilmpje, ‘Handen wassen, doe het goed en vaak’, waarin uitgelegd wordt waarom, wanneer en hoe.

Ziek

Onderzoek, meldden ze, toont aan dat de meeste ziekteverwekkers via de handen verspreid worden. Bacteriën, virussen en parasieten zijn overal om ons heen, ‘maar dat hoeft

REAGEREN?

Twitter (@sensormagazine) [email protected] www.sensor-magazine.nl

geen probleem te zijn, zolang ze maar niet ons lichaam binnenkomen.’ Door regelmatig je handen te wassen met water en zeep verklein je de kans dat jij of iemand in je omgeving ziek wordt. Vooral zwangere vrouwen en oudere mensen zijn kwetsbaar. Je kunt in aanraking komen met ziekteverwekkers bij het bezoeken van het toilet, werken in de tuin, contact met dieren, buiten spelen, op het werk, of bij het verzorgen van iemand die ziek is. Daarna hoor je dus aan de gootsteen te staan, maar dat doe je óók -houd je vast- ‘gewoon als je weet dat je handen vies zijn.’ (van uw en mijn belastinggeld gemaakt, dit voorlichtingsmateriaal - maar dat is een ander verhaal.)

‘Ik wil mijn lunch liever nuttigen zonder de urinesporen van de bereider’

Een der redactieleden merkte tot slot op dat het vast wel goed is voor ons immuunsysteem, om niet zo klinisch schoon te zijn. Hoe meer we worden blootgesteld aan smerigheid, hoe gezonder en harder we worden. Kunnen we er weer even tegenaan, zeker met de herfstverkoudheden in aantocht. Maar goed, persoonlijk wil ik mijn lunch liever nuttigen zonder de urinesporen van de bereider. Het brengt de basisschool in herinnering, waar een keurige blauwwitte sticker hing met de opvoedregel: ‘Na het plassen, handen wassen’. Blijkbaar hebben we die nog steeds nodig, ook al zijn we allemaal ouder dan twaalf. Bekijk het RIVM-filmpje zelf op www.youtube.com/ watch?v=0Vbfq4z4-DY

SENSOR 5, JAARGANG 19 15

Speuren naar spiekers Spiekbriefjes onder je horlogeband bij het tentamen, een cameraatje op je pen bij de inzage van de toets, knippen en plakken van internet. Waarom zou je het eigenlijk niet doen? Fraude is stoer en spannend. Tot je gepakt wordt, want dan zijn de rapen gaar. Sensor dook in de glibberige materie van spieken en plagiaat. TEKST: REDACTIE // FOTO’S RALPH SCHMITZ

16

SENSOR 5, JAARGANG 19 17

Helemaal het haasje Iedere school, van laag tot hoog, heeft er mee te maken: fraude. Spieken, overschrijven, knippen en plakken, alles om tentamens en werkstukken met wat ‘hulp’ tot een voldoende te brengen. De ontwikkelingen op technologisch gebied (smart watch, whatsapp) maken het steeds lastiger om studenten te betrappen. Grote boodschap Momenteel is fraude een heet hangijzer. Kortgeleden werd er een student in de kraag gevat op de Saxion Hogeschool Enschede. Saxion staat toe dat studenten tot dertig minuten na aanvang van een tentamen naar binnen mogen. De frauderende student liet een studiegenoot alvast het lokaal binnengaan, die het tentamen fotografeerde met een smartphone. De foto stuurde hij naar de student buiten het lokaal, die snel de antwoorden opzocht. Eenmaal binnen sluisde hij de antwoorden weer door naar de medeplichtige. Medestudenten hebben de twee uiteindelijk verraden, omdat ze bezorgd waren dat hun opleiding bij ontdekking in een kwaad daglicht zou komen te staan. De consequentie? De fraudeur mag zijn opleiding niet afronden en is voor een jaar verbannen van de hogeschool. De Erasmus Universiteit in Rotterdam gaat sinds kort ver om fraude een halt toe te roepen. Er komt detectieapparatuur bij de toiletten die voorkomt dat ingeschakelde mobieltjes digitaal spieken mogelijk maken. Surveillanten houden eveneens een oogje in het zeil bij de wc’s. Kladpapiertjes die je tijdens tentamens mag gebruiken, mogen voortaan de zaal niet meer uit. De HAN gaat nóg een stap verder en verbiedt in ieder geval bij de faculteit Gezondheid, Gedrag & Maatschappij studenten sinds 1 september om naar het toilet te gaan tijdens een tentamen. Dat wordt goed uitplassen (of je grote boodschap doen) vóórdat je het lokaal binnenstapt. Geen overzicht Hoeveel gevallen van fraude er het afgelopen studiejaar waren bij de HAN is niet bekend. Een stevige belronde levert het welbekende ‘kastje

De lange weg van gelijk of ongelijk bij vermeende fraude 18

naar de muur’ op. Instituten en zelfs opleidingen hebben hun eigen zelfstandig opererende examencommissie, die zich baseert op het Onderwijs en Examen Regelement (OER), en per fraudegeval beoordeelt wat de consequenties zullen zijn. Er is een ‘netwerk’ van deze commissies, maar dat houdt zich voornamelijk bezig met het delen van kennis en ervaringen. Een concreet HAN-breed overzicht van fraudegevallen bestaat niet, en men is niet scheutig met het delen van zulke cijfers. Begrijpelijk, want het is bepaald geen reclamebord, ondanks dat fraude een wijdverspreid en welhaast onmogelijk uit te roeien fenomeen is. In je beha Uiteraard zijn er ook op de HAN tal van maatregelen om fraude zoveel mogelijk de kop in te drukken. Plagiaat kan goed opgespoord worden met detectieprogramma Ephorus (zie pagina 23), en docenten en surveillanten worden getraind op het herkennen van ‘onregelmatigheden’ in teksten en gedrag. Een zoektocht op fora op het verduvelde internet leert dat studenten onderling de meest uiteenlopende spiektips uitwisselen. Hier volgen een paar voorbeelden: - Het welbekende spiekbriefje verstoppen in je beha, onder je rok, aan de binnenkant van een dikke armband en in de kraag van je overhemd. - Een ingesproken samenvatting laten afspelen door een koptelefoon. Het oortje verstop je in je mouw, en laat je bij je pols in je handpalm glijden. Vervolgens houd je je hand op je oor alsof je nadenkt. Voor hoofddoekdraagsters: een koptelefoon in je hoofddoek. Een kleine bliksemenquête leert dat studenten zich nog het meest schuldig maken aan plagiaat. Stukken van anderen overnemen, kopiëren

Een student wordt van onregelmatigheden of fraude verdacht

Klaas-Peter (21), FEM: ‘Op de middelbare school hadden we een proefwerk, maar de leraar was vergeten de wereldkaarten aan de muur om te draaien. Iedereen haalde een voldoende.’ Bij de FEM had een deel van de klas voor een multiple choice toets afgesproken om de antwoorden door te spelen via de manier waarop de dop van de pen op tafel ligt. Naar voren was het langste antwoord, naar achteren het kortste en overdwars het middelste antwoord. Sowieso is afkijken niet echt lastig. De tafels staan gewoon te dicht naast elkaar.’

en plakken van internet en het dan in eigen woorden opschrijven, samen met anderen iets maken wat eigenlijk individueel moet, een werkstuk laten maken door iemand anders (ouders!). Dezelfde studenten geven trouwens ook aan dat frauderen op de HAN nog niet zo eenvoudig is. Wat ook kan betekenen dat frauderen vooral in het geniep gebeurt.

voorlopen. Totdat ze gepakt worden natuurlijk. Dan gaat dat stapje opeens achteruit, of word je er zelfs uitgezet. Want vergis je niet: als je in de kraag gevat wordt, ben je de lu…. het haasje. In het ergste geval word je uitgeschreven, maar een tijdelijke schorsing of officiële waarschuwing krijgen, is ook geen pretje.

Smart Met de komst van de smartwatch is er een nieuwe uitdaging bij. Je kunt studenten verplichten om hun horloges en mobieltjes af te geven, maar dat kost een hoop organisatie. De telefoons en horloges moeten gemarkeerd worden, zodat de rechtmatige eigenaar zijn of haar mobiel correct terugkrijgt. In die zin zullen inventieve studenten steeds een stap

Je kunt je ook afvragen of álles erg is. Op de middelbare school kenden we onze spiekbriefjes in de mouwen toch allemaal uit ons hoofd? Bij de minor Creativiteitsontwikkeling vragen ze de studenten zelfs juíst om spiekbriefjes te maken. Die worden vervolgens ook beoordeeld. Want: van spiekbriefjes maken leer je.

Het voorval wordt gemeld bij de examencommissie

Examencommissie nodigt student uit om zijn kant van de zaak te belichten

SENSOR 5, JAARGANG 19 19

DEZE SURVEILLANT KRIJG JE NIET GAUW GEK

Fraude bij de vleet Seinen tijdens een tentamen, spiekbriefjes en smoesjes. Surveillant Gerard Keijzers kent de (meeste) trucjes van de studenten.

Tijdens elk tentamen heb je surveillanten nodig die studenten in de gaten moeten houden. Alleen al de Faculteit Gezondheid, Gedrag & Maatschappij heeft negentig surveillanten, waaronder Gerard Keijzers (73). De voormalig onderwijzer is al twintig jaar surveillant, waarvan tien jaar op de HAN. Hij is hoofdsurveillant. Soms is hij wel eens een hele dag bezig met inplannen van de andere surveillanten, tot aan ‘s zondags toe. De meeste surveillanten zijn gepensioneerd, maar het is geen baantje waar je van kunt leven. Voordat je nu je opa gaat stimuleren om óók surveillant te worden omdat die bij jou altijd al oogjes dichtknijpt bij kleine zonden: surveillanten moeten een bewijs van goed gedrag overleggen als ze dit werk willen doen. ‘Als ik zou bespeuren dat een surveillant fraude pleegt dan zou ik dat meteen doorgeven’, zegt Gerard. Spiekbriefjes Streng en rechtvaardig, dat is Gerard ten voeten uit. ‘Ik zat zelfs eens bij een groepje dat zei: Ik zou bij jou niet durven spieken. Jij stampt ons zó de grond in’, vertelt hij. Wordt er gespiekt? ‘Bij de vleet’. Nog altijd met de klassieke spiekbriefjes maar ook door middel van seinen. Bij multiple choice tentamens soms zelfs van links-vóór naar rechts-achter. “Je mag een half jaar geen tentamens doen”, waarschuw ik dan. Soms moet je een beetje bluffen. Als ik zeker weet dat iemand spiekt, dan krijgt hij een aantekening. Dat gebeurt zeker tien of vijftien keer per jaar.’ Plee-station Heel merkwaardig: tot afgelopen 1 september mochten studenten tijdens een tentamen naar het toilet. Dan liep een surveillant mee. ‘Vanzelfsprekend maar tot vóór de deur’, haast Gerard zich erbij te vertellen. Over de Nebo, het gebouw waar vroeger de opleidingen Culturele en Maatschappelijke Vorming en Sociaal Pedagogische

De examencommissie doet een uitspraak

20

Hulpverlening zaten, vertelt hij een sterk verhaal. ‘De een na de andere student moest naar de WC. Ze namen ook steeds hetzelfde hokje, viel me op. Toen ben ik maar eens gaan kijken. Wat bleek: achter de spoelbak zat een boek verstopt. Ik heb dat toen gepakt en als een hoedje opengevouwen op mijn hoofd gezet. Zó ben ik door de zaal gaan lopen! Daarna had niemand nog hoge nood.’ Een telefoon is ook taboe bij tentamens. ‘Je mag me voelen, mijnheer’, zeggen ze dan. Nou ja, op bepaalde lichaamsdelen ga je dat natuurlijk niet doen, dat weten ze. Er ging eens een student naar het toilet. Terwijl hij op de WC zat, ging zijn telefoon af.’ Smoesjes De tegenwerpingen van studenten kent hij op zijn duimpje, ook bij de inzage van toetsen, waar hij als surveillant bij is. ‘Een paar weken terug zag ik een student zijn telefoon pakken. Ik zei: ‘Dat gaan we toch niet doen, hè’. Toen zei die student: “Oh, dat was ik even vergeten.” En over een vol geschreven stuk papier op een tafel bij een student zei de fraudeur: ‘Dat was nog van een vorig tentamen’. Gerard probeert altijd zo open en eerlijk mogelijk te zijn. Een gat in een krant zal je bij hem nooit meemaken: Je mag trouwens niet eens een krant lezen, want daar storen studenten zich aan’. Problemen heeft hij nog nooit gehad, zegt hij. ‘Als ik iemand betrap, dan ben ik honderd procent zeker van mijn zaak. Op het Koningsplein kreeg ik zelfs eens een pilsje aangeboden van een meisje. Zij bleek een HAN-student te zijn. Waar hij dat aan verdiend had, vroeg ik. “U had mij betrapt op spieken”, zei ze.’ Hij is twintig jaar surveillant. Welke studenten zijn eigenlijk het lastigst? ‘Zo meteen heb ik een tentamen voor docenten. Die zijn nog erger dan de studenten…’.

De student kan in beroep gaan bij de Commissie van Beroep voor de Examens (HAN)

‘Lisa’ (21), derdejaars Pabo : ‘Ik heb weleens een verslag met anderen samen gemaakt, terwijl het een individuele opdracht was. Iedereen schreef het vervolgens in eigen woorden en iets anders uit. We zijn niet gepakt. Uiteindelijk Plee-station voelde ik me er niet goed bij. Heel merkwaardig: tot afgelopen 1 september mochten studenten tijdens een tentamen naar het toilet. Dan liep een surveillant mee. ‘Vanzelfsprekend Het is fijn dat je die opdracht maar tot vóór de deur’, haast Gerard zich erbij te vertellen. Over de Nebo, het gebouw waar vroeger de opleidingen Culturele en Maatschappelijke Vorming en Sociaal Pedagogische Hulpverlening zaten, vertelt hij een sterk verhaal. ‘De een na de andere student naar WC. Ze namen haalt,moest maar jede weet zelf datook steeds hetzelfde hokje, viel me op. Toen ben ik maar eens gaan kijken. Wat bleek: achter de spoelbak zat een verstopt. Ik heb zoals dat toenhet gepakt hetboek niet is gegaan en als een hoedje opengevouwen op mijn hoofd gezet. Zó ben ik door de zaal gaan lopen! Daarna had niemand nog hoge nood.’ hoorde. Je doet een studie Een telefoon is ook taboe bij tentamens. ‘Je mag me voelen, mijnheer’, zeggen ze dan. Nou ja, op bepaalde lichaamsdelen ga je dat natuurlijk niet toch voor jezelf. Maar goed, doen, dat weten ze. Er ging eens een student naar het toilet. Terwijl hij op de WC zat, ging zijn telefoon af.’ dat was dus eens maar nooit meer.’ Smoesjes ‘Daan’ tweedejaars De tegenwerpingen van studenten kent hij op zijn duimpje, ook bij de inzage van toetsen, waar hij als surveillant bij is.(19), ‘Een paar weken terug zag ik een student zijn telefoon pakken. Ik zei: ‘Dat gaan we toch niet doen, hè’. Toen zei die student: “Oh, dat Facility was ik even vergeten.” En over een vol Management: ‘Het geschreven stuk papier op een tafel bij een student zei de fraudeur: ‘Dat was nog van een vorig tentamen’. Gerard probeert zo open en eerlijk gebeurt nietaltijd vaak, zelden mogelijk te zijn. Een gat in een krant zal je bij hem nooit meemaken: Je mag trouwens niet eens een krant lezen, want daar storen studenten zich aan’. eigenlijk, maar ik heb Problemen heeft hij nog nooit gehad, zegt hij. ‘Als ik iemand betrap, dan ben ik honderd procent zeker van mijn zaak. Op het Koningsplein kreeg ik weleens gespiekt, ja. Het zelfs eens een pilsje aangeboden van een meisje. Zij bleek een HAN-student te zijn. Waar hij dat aan verdiend had, vroeg ik. “U had mij betrapt op voelt ergens zo onschuldig. spieken”, zei ze.’ Gewoon paar Hij is twintig jaar surveillant. Welke studenten zijn eigenlijk het lastigst? ‘Zo meteen heb ik een tentamen voor docenten. Dieeen zijn nog erger dan de studenten…’. antwoorden afkijken, met

name meerkeuzetentamens, want dan kun je het makkelijk zien. Meer dan dat durf ik niet. En wil ik ook niet.’

De Commissie van Beroep doet een uitspraak

De student kan in beroep gaan bij het landelijke College van Beroep voor het Hoger Onderwijs (CBHO)

SENSOR 5, JAARGANG 19 21

IN GESPREK MET DE VOORZITTER VAN DE EXAMENCOMMISSIE IB&C

De ingrijpende gevolgen van fraude Jaarlijks fraudeert ongeveer 1,3 procent van de 3300 studenten van het instituut International Business and Communication (IB&C), zegt Mick Timmermans, voorzitter van de examencommissie van het instituut International Business and Communication (IB&C). Dat betekent zo’n 45 fraudegevallen per jaar. Onder het instituut International Business & Communication (IBC) vallen zes opleidingen van de faculteit Economie & Management, waaronder Commerciële Economie, Communicatie en International Business and Management Studies. Omdat er enkele internationale opleidingen bij dit instituut horen, krijgt de voorzitter ook met fraudezaken te maken waarbij met de culturele achtergrond rekening moet worden gehouden. Nou vooruit, één voorbeeld dan: Een student uit een Afrikaans land had bij het inzien van het gemaakte tentamen de schrapkaart (voor een multiple choice toets) enkele antwoorden gewijzigd. ‘Wat hij niet wist’, legt Timmermans uit, ‘is dat we kopieën van de originele schrapkaarten maken alvorens we de originelen ter inzage aanbieden. Toen hij aangaf dat hij enkele vragen goed had die door de schrapkaartenmachine waren afgekeurd, legden we de kopie naast het origineel. Daaruit bleek dat enkele antwoorden op het origineel op miraculeuze wijze waren gewijzigd. Zijn verklaring: binti. Afrikaanse voodoo. Iemand had het op hem voorzien en heeft daarom via voodoo antwoorden gewijzigd, zei de student. Dat de gewijzigde antwoorden in zijn voordeel uitpakten, daar had hij geen verklaring voor. En hij was zeer stellig’, weet Timmermans zich te herinneren. ´Als een buitenlandse student zonder diploma naar huis moet, waarvoor soms een groot financieel offer door de familie is gebracht, levert dat soms schrijnende gevallen op.´ Kwaliteit borgen De examencommissie heeft een wettelijke rol om objectief en onafhankelijk toe te zien dat een student een getuigschrift verdient. In de examencommissie zit een lid per opleiding, iemand uit het werkveld, en de voorzitter. ‘We moeten zien te voorkomen dat op onrechtmatige wijze

studiepunten worden toegekend of onthouden.’ Daarnaast moet de examencommissie er ook voor zorgen dat elke opleiding het juiste niveau heeft. Worden de studiepunten terecht toegekend? Die kwaliteit proberen we te borgen, onder meer door steekproefsgewijs bij bijeenkomsten aanwezig te zijn waarbij studenten hun scriptie moeten verdedigen. Inzage Verreweg de meeste fraude wordt gepleegd door middel van plagiaat. Sinds 2007 maakt de HAN gebruik van het plagiaat opsporingssysteem Ephorus. In het artikel hiernaast meer over dit systeem. Verder heeft de examencommissie vooral met fraude tijdens of na tentamens te maken. Ook de inzagemomenten zijn aan strikte regels gebonden. Zo mogen er nooit meer dan vijf studenten de tentamens inzien en is er altijd een surveillant aanwezig. En dan nu de hamvraag: wat gebeurt er als je wordt gepakt? Het antwoord dat hierop volgt, is een stappenplan. Om dit duidelijk te maken, hebben we de diverse stappen onderaan de pagina´s van deze special gezet, te beginnen bij pagina 18. En de strafmaat? ‘Over het algemeen mag de student het bewuste tentamen in het betreffende semester én het semester erna niet meer herkansen, zegt Timmermans. ´Als de student meerdere malen wordt betrapt, kan de examencommissie aan het CvB adviseren hem of haar van school te sturen.’

Mick Timmermans: ‘Bij ons zo’n 45 fraudegevallen per jaar’

22

Coos Dam

Het College van Beroep doet een uitspraak die bindend is

EPHORUS SPOORT PLAGIAAT OP VIA INTERNET EN DATABASES

Digitale Spoorzoeker De belangrijkste reden voor een school om Ephorus, een online programma dat plagiaat tegengaat, te gebruiken, is de preventieve werking die ervan uitgaat. Als een student weet dat zijn werkstuk wordt gecheckt via Ephorus, bedenkt hij zich wel twee keer voordat hij plagieert. De meeste fraude op scholen wordt (al dan niet bewust) gepleegd door via bronvermelding aangeeft dat hij dit niet zelf heeft geschreven, is er middel van plagiaat. Het is natuurlijk reuze eenvoudig om bestaande niks aan de hand. Leer studenten hoe ze met bronnen en bronvermelding Plee-station tekst op internet die precies over jouw scriptieonderwerp of werkstuk moeten omgaan. En als Ephorus toch een hoog percentage bestaande Heel merkwaardig: 1 september mochten studenten tentamen naarmoet het toilet. Dande liep een surveillant gaat, te kopiëren entot te afgelopen plakken. Toen de computer zijn intrede deedtijdens in het eentekst laat zien, je eerst student de kans mee. geven‘Vanzelfsprekend om uit te leggen maar tot vóóren deniet deur’, haast erbij tebegon vertellen. Nebo, het waar vroeger de opleidingen Culturele en Maatschappelijke bedrijfsleven veel laterGerard in het zich onderwijs, menOver zichde al snel watgebouw er is gebeurd. Niet iedereen is bij voorbaat schuldig.’ Vormingteenmaken Sociaalover Pedagogische Hulpverlening zaten,De vertelt hij een sterk verhaal. ‘De een na de andere student moest naar de WC. Ze namen ook zorgen deze manier van frauderen. Nederlandse steeds hetzelfde hokje, viel me op.iets Toen ben te ik doen. maar eens gaan docent Joep Chappin besloot daar tegen Samen metkijken. enkeleWat bleek: achter de spoelbak zat een boek verstopt. Ik heb dat toen gepakt en als een hoedje opengevouwen op het mijnsoftwareprogramma hoofd gezet. Zó ben ikEphorus door de zaal gaanEsth lopen! Daarna had niemand nog hoge nood.’ computerdeskundigen ontwierp hij er van der Linde: Eenovereenkomsten telefoon is ook taboe bijdocumenten tentamens. ‘Je mag meEphorus voelen, mijnheer’, Nouten ja, op bepaalde lichaamsdelen ga je dat natuurlijk niet die tussen opspoort. is een vanzeggen ze dan. ‘Studen leren hoe doen, dat weten ze. Erantiplagiaatprogramma’s ging eens een student naarterhetwereld. toilet. Terwijl hij op de WC zat, ging zijn ntelefoon de meest gebruikte Inmiddels om te gaa met af.’ maken vijfduizend scholen in 46 landen hiervan gebruik. bronnen.’ Chappin begon met Ephorus in 2003. Het duurde tot 2006 voordat de Smoesjes HAN (en vele andere scholen) besloot een pilot te draaien bij enkele De tegenwerpingen van studenten kenthele hij opHAN zijn duimpje, bij de inzage van toetsen, waar hij als surveillant bij is. ‘Een paar weken terug zag ik opleidingen. Inmiddels maakt de gebruikook van deze een student zijn telefoon pakken. Ik zei: ‘Dat gaan we toch niet doen, hè’. Toen zei die student: “Oh, dat was ik even vergeten.” En over een vol plagiaatopspoorder. geschreven stukvoor papier een tafel bij een studentvan zei der de fraudeur: Aanspreekpunt de op HAN was in die tijd Esther Linde van‘Dat de was nog van een vorig tentamen’. Gerard probeert altijd zo open en eerlijk mogelijkUnit te zijn. Een gat in&een krant zal je bijishem nooit meemaken: Je mag trouwens niet eens een krant lezen, want daar storen studenten zich aan’. Service Onderwijs Onderzoek. Dat ze overigens nog steeds, Problemen heeft hij nog nooit gehad, nog zegt maar hij. ‘Alseen ik iemand betrap, dan ben ik honderd procent zeker van mijn zaak. Op het Koningsplein kreeg ik maar tegenwoordig speelt Ephorus kleine rol in haar zelfs eens een‘Indertijd pilsje aangeboden van een om meisje. Zij bleek te zijn. Waar hij dat aan verdiend had, vroeg ik. “U had mij betrapt op portefeuille. heb ik geholpen Ephorus bij een de HAN-student HAN te spieken”, zei ze.’Van elke opleiding die Ephorus in gebruik nam, leerde ik implementeren. Hij docenten is twintig hoe jaar surveillant. Welke studenten zijn eigenlijk het lastigst? ‘Zo meteen heb ik een tentamen voor docenten. Die zijn nog erger dan de de ze Ephorus moeten gebruiken.’ studenten…’. Sinds alle opleidingen van de HAN het programma gebruiken, komt Van der Linde voornamelijk nog in actie als er een nieuwe opleiding wordt gestart. Minstens zo belangrijk vindt ze dat docenten studenten goed voorlichten op het gebied van plagiaat. ‘Het kan zijn dat een student een werkstuk inlevert waarvan 30 procent plagiaat blijkt te zijn, maar als hij

Marieke (20), tweedejaars Facility Management: ‘Fraude plegen doe ik niet. Wat leer je daarvan? Niks. Ik weet dat anderen het wel af en toe doen, of wat makkelijker omspringen met het overnemen van teksten van internet en zo.’

‘Ronald’ (22), Techniek: ‘Ik ken iemand die zich liet betalen om voor anderen tentamens te maken. Nee, niet hier, dat was op Fontys. Hij is er trouwens mee gestopt, want het voelde toch niet lekker.’

SENSOR 5, JAARGANG 19 23

Leven gaat voor. De Nierstichting zet alles op alles om ervoor te zorgen dat nierpatiënten zoals Willem in leven blijven en ook écht kunnen blijven leven. Want dialyseren is geen leven, maar overleven. We doen dan ook alles wat in ons vermogen ligt om het leven van nierpatiënten te verbeteren. Leven gaat voor, in alles wat we doen. nierstichting.nl

24

MINOR GERONTOLOGIE EN GERIATRIE IN DE PRAKTIJK

GELUKKIG OUD WORDEN DOE JE ZO Bejaarden zitten achter de geraniums, spelen bingo en zeuren dat het vroeger zo veel beter was? Think again. Door (91) heeft niets met dat cliché. De kwieke negentiger werd door minor-studenten het hemd van het lijf gevraagd en deelde en passant de geheimen van een lang gelukkig leven. TEKST: LAURENCE DE LA PORTE // FOTO: RALPH SCHMITZ Het lokaal telt bij aanvang alleen maar meisjes; de enige drie jongens druppelen te laat binnen. Ze zijn hier in het kader van de minor ‘Gerontologie en Geriatrie in de praktijk’. Gedurende het blok hebben de studenten veel theorie over ouderdom gehad die ze nu in de praktijk brengen. Ze oefenen een gesprek met een oudere. Normaal in een werksituatie wordt zo’n conversatie gevoerd om een probleem te duiden en te kijken wat de interventie moet zijn. Vandaag wordt alleen gepraat vanuit pure belangstelling over de levensfilosofie van een gezonde oudere. Voordat iemand van wal kan steken begint ze rap: ‘Mag ik me trouwens eerst even voorstellen? Ik ben dus Door en woon in Sint Anthonis, maar wij spreken altijd van Sint Tunnis.’ De studenten hangen direct aan haar lippen. In drie groepjes van twee komen ze voor de klas. Ze zijn niet bang om gedurfde, diepere vragen te stellen. En Door al helemaal niet om ze te beantwoorden. Alles wordt behandeld: geloof, gemis en zelfs

de dood, waar ze niet bang voor is. Door werkte maar liefst veertig jaar voor de PTT (waar ze als eerste in het dorp alles wist omdat je als telefoniste kon meeluisteren), had twaalf jaar verkering voordat ze op haar tweeëndertigste met haar man trouwde (en had geen seks voor het huwelijk: ‘Nee, dat hoorde niet, dus dat deed je niet.’). Ze heeft een rijk leven, vindt ze. Het belangrijkste: ‘met de kinders en kleinkinders gaat alles goed.’ Haar gouden tips zijn positief in het leven staan en bezig blijven. Zelf wandelt ze elke dag en doet oefeningen met haar hometrainer. Ze legt huisbezoeken af, ziet haar kinderen regelmatig, doet iedere ochtend alle puzzels uit de Gelderlander voordat ze hem overhandigt aan haar buren en heeft een roedel vriendinnen met wie ze koffie drinkt, ook buiten de deur. ’s Avonds blijft ze thuis voor RTL Late Night met Humberto Tan, want Pauw is lang zo leuk niet. ‘Oh en hoe heten die twee andere? Knevel en van den Brink? Nee, dat vind ik al helemáál niks.’

SENSOR 5, JAARGANG 19 25

NIEUWE FUNCTIE VOOR VOORMALIG CTO-DIRECTEUR

De

nieuwe

ombudsman

Hij zit er net en de klachten komen al binnen. Egbert Hulshof, de nieuwe ombudsman, neemt problemen van medewerkers niet meer in behandeling sinds zijn nieuwe functieprofiel dicteert dat hij er alleen voor studenten is. Hen helpen én het organisatiesysteem verbeteren heeft nu zijn prioriteit. TEKST: LAURENCE DE LA PORTE // FOTO: RALPH SCHMITZ Buiten niest iemand. ‘Gezondheid’, roept Egbert Hulshof vriendelijk door het open raam. Dat is hoog, gebogen en klassiek, want hij zetelt in het Bisschop Hamerhuis, dat oude gebouw met dat Chinese torentje naast het FEM-gebouw in Nijmegen. Hij is blij met de locatie; iedereen kan door de achterdeur naar binnen, dus anonimiteit wordt gewaarborgd. Op tafel staat een doos tissues, die zijn nog weleens nodig als de gemoederen hoog oplopen. ‘Dan zeg ik: met deze voorraad moet je het doen’, lacht Hulshof. ‘Met een beetje humor maak je het gesprek al snel lichter en daardoor meer in balans.’ Studenten én medewerkers? Voordat hij aan zijn functie als ombudsman begon, was Hulshof directeur van Creatieve Therapie Opleidingen aan de HAN. Wat zijn titel nu precies behelst, heeft even ter discussie gestaan. Was bij zijn aanstelling de bedoeling dat hij een ombudsman voor zowel medewerkers als studenten zou zijn, nu is hij er alleen nog voor studenten. Voor de medewerkers die een klacht hebben, zouden volgens het managementteam (MT) van de HAN voldoende mogelijkheden zijn binnen de bestaande klachten en bezwaarregelingen. Niet gehoord Een ingewikkelde kwestie, want een ombudsman is laagdrempeliger dan de officiële route via alle instanties: ‘Eerst moet je naar je leidinggevende gaan, dan naar de leidinggevende van je leidinggevende, en als je er dan nog niet uitkomt, ga je naar de commissie van bezwaar en beroep personele aangelegenheden. Terugkerend item: men voelt zich niet gehoord. Wat ik merk is dat mensen vaak zeggen: ik wil helemaal geen klacht indienen, ik wil eerst praten. Plus, als ik een klacht indien: komt dat dan in mijn dossier? Dan wordt het wel heel formeel. Als een ombudsman voor medewerkers echt niet nodig is, prima, maar daar geloof ik niet zo in.’

26

Geen verlof Zo hielp hij bijvoorbeeld een medewerker die ernstig ziek was en niet altijd in eigen tijd naar de specialist kon. Van zijn leidinggevende mocht hij die afspraken niet onder werktijd plannen en diende hij daar verlof voor op te nemen. Na overleg van Hulshof met het CvB is besloten dat hiervoor geen verlof hoeft te worden opgenomen, omdat dit elders ook niet gebeurt: ‘De werkgever weet waar hij aan toe is, de werknemer heeft het gevoel dat er naar hem geluisterd wordt. Het belangrijkste is dat mensen hun verhaal kwijt kunnen en serieus genomen worden, dat komt de werksfeer ook ten goede.’ Advies aan het CvB Officieel is Hulshof aangesteld door het College van Bestuur (CvB). Als ombudsman kan hij ongevraagd dan wel gevraagd advies uitbrengen aan het CvB over knelpunten in het functioneren van de hogeschool. Studenten kunnen de ombudsman inschakelen bij zaken waarin zij ‘niet ontvankelijk zijn bij een van de klachtenregelingen van de HAN’. Inmiddels klopten zes medewerkers op zijn (achter)deur, en zeventien studenten van de faculiteiten Educatie, Techniek en Gezondheid, Gedrag & Maatschappij. Angstcultuur ‘Een hele leuke zaak vond ik twee studenten die verliefd werden en om die reden bij elkaar uit de klas geplaatst wilden worden. Dat werd geweigerd, omdat ze niet wilden vertellen waarom. Ik heb tegen ze gezegd dat ze open kaart moesten spelen. Helaas ging hun relatie uit.’ Lastig is het als studenten anoniem willen blijven, omdat ze bang zijn dat via de opleiding of docenten represailles tegen hen worden getroffen; Hulshof ervaart een angstcultuur. ‘Ik moet voorzichtig manoeuvreren tussen student en organisatie.’

‘HET BELANGRIJKSTE IS DAT MENSEN HUN VERHAAL KWIJT KUNNEN EN SERIEUS GENOMEN WORDEN, DAT KOMT DE WERKSFEER OOK TEN GOEDE.’ Vergissing Ongegrond zijn de klachten van studenten ook weleens. Eentje vroeg schadevergoeding omdat hij een jaar kwijt zou zijn vanwege een brief die niet verstuurd was. Dat bleek niet te kloppen: ‘Per vergissing kreeg ik de moeder aan de telefoon, maar haar zoon stond ernaast. Ik meldde de student dat de brief wel was verstuurd en op die datum bezorgd, en toen zei zijn moeder ernaast: “Ja, maar hij verscheurt altijd alle brieven van de HAN.” En die student is dan 24 jaar, hè? Ik zei direct: ik heb genoeg gehoord, ik wens je veel succes.’ Stelregel Hulshof geniet zichtbaar van zijn werk als hij erover vertelt. ‘Ik vind het heel leuk als het lukt om mensen weer met elkaar aan het praten te krijgen. Ik heb natuurlijk een achtergrond als therapeut en trainer, dat helpt wel een beetje. Mijn stelregel is eigenlijk: de studietijd moet de mooiste tijd van je leven zijn. Een aantal zaken kunnen dat belemmeren, maar dat mogen niet factoren zijn die de HAN kan verhelpen. Als je ernstig ziek wordt, kan niemand daar iets aan doen, maar als het gaat over miscommunicatie, juridisering, of deadlines die jij of de opleiding niet haalt, dan kun je dat voorkomen. Daar mag je studieperiode niet aan kapot gaan.’

Wanneer ga je naar Hulshof? Studenten kunnen altijd naar de ombudsman stappen en van daaruit doorverwezen worden. Met name ‘niet gehoord worden’ is een belangrijke reden om naar de ombudsman te stappen. Vaak willen studenten geen klacht indienen, maar gewoon een gezond studeerklimaat.

SENSOR 5, JAARGANG 19 27

THEEWATERSKLOOF OP HANDELSBEURS IN KAAPSTAD

´Breng het op de markt

en ik koop het´ Even terug naar je stageplek om je stageproducten te showen. Misschien klinkt dat gewoon, maar als die stage in Zuid-Afrika was, dan is dat natuurlijk super. Zeker als je zo op een prestigieuze handelsbeurs terechtkomt. Het overkwam Luuk Kemperman. RENÉE JENNISKENS

Pionieren, dat is Theewaterskloof. HAN-studenten werken daar tijdens een stage of project samen met locals aan een betere maatschappij. De gemeente in Zuid-Afrika heeft zo langzamerhand in elke plaats wel projecten van studenten op het gebied van gezondheidszorg, sport, voeding of onderwijs. Play to learn Niet alleen studenten van Gezondheidszorg, Gedrag en Maatschappij en Educatie gaan naar Theewaterskloof, ook studenten Techniek. Afgelopen jaar togen Luuk Kemperman, Amber Kors en Mattijs Langhorst, studenten Industrieel Product Ontwerpen (IPO) naar deze bij veel HAN-studenten populaire gemeente in Zuid-Afrika voor een stage. Hun opdracht was het ontwerpen van speelgoed voor kinderen van een kinderdagverblijf in Grabouw. ‘Ontwerpen doe je volgens de Delftse methode’, vertelt projectleider Luuk. ‘Het begint met analyseren. Je formuleert eisen waaraan het speelgoed moet voldoen. In het dagverblijf zitten verschillende typen kinderen, sommigen met een verstandelijke beperking. De drie studenten observeerden hen om de behoeften te bepalen. Het bleek vooral om de fijne motoriek te gaan. ‘Zo kom je aan een programma van eisen. Samen met technische normen verwerk je die in een ontwerp.’ Na stapels schetsen en ideeën moesten er keuzes gemaakt worden. Uiteindelijk werkten de studenten vijf ontwerpen uit op de computer in 3D met als titel Play to Learn.

28

Zeecontainer Het was vooral zelfstandig werken zonder vakbegeleiding, zegt Luuk, wat bij een derdejaars stage eigenlijk niet de bedoeling is. De studenten hadden veel aan Karin van Lierop, projectbegeleider vanuit de HAN in Zuid-Afrika. Ter plekke hadden ze ook een site-begeleider, een local die hen met van alles en nog wat bijstond. Bij het uiteindelijke fabriceren van het speelgoed hadden ze hulp van twee lokale jongens. Die kregen van de studenten een training om de tekeningen te lezen. Dat die geen geld ontvingen voor hun werk was wel een probleem. ‘Haakten ze na zes weken af, omdat ze ergens aan het werk konden.’ Geld voor materiaal en gereedschap hadden de studenten wel. Met crowdfunding kregen ze dat via vrienden en familie bij elkaar. Werken deden ze in een zeecontainer op het terrein van de recycling, een plek waar mensen bijvoorbeeld de hele dag glas staan fijn te stampen. ‘Het was er snikheet en het stonk er af en toe verschrikkelijk. ‘ Het spel en de knikkers Na een tijd hadden de studenten hun ideeën uitgewerkt, Luuk ontwierp een puzzel en een knikkerbaan. Ander speelgoed dat er op die manier is gekomen: een balansboom en een driehoeken-puzzel met kleuren die gematcht moeten worden. De knikkerbaan is een spannend spel. Hij staat rechtop, met aan twee zijden plexiglazen ruiten. Houtjes vormen obstakels. Aan weerskanten kan een kind met een magneet de ijzeren knikkers omhoogwerken. Met drie kinderen is het spel het spannends,

dan kan eentje van bovenaf knikkers naar beneden gooien om de andere twee tegen te werken. Het spel blijkt in de praktijk net zo uitdagend te zijn als het klinkt. Eenmaal af, circuleerde het speelgoed langs de scholen. De fysiotherapeuten van de HAN gebruiken het materiaal zelfs in hun sessies om de kinderen te trainen. World Expo In februari waren de studenten weer terug in Nederland. Ondertussen kwam Karin van Lierop met het idee om het project aan te melden voor de World Expo van afgelopen zomer in Kaapstad, in het kader van Cape Town World Design Capital 2014. Een heel jaar lang zijn daar exposities en meetings. Dat werd een project op zich, met stapels formulieren, boekjes en foto’s. ’Zonder Karin was dit nooit gelukt’, zegt Luuk. Financiering van de trip kwam van de HAN. Luuk ging twee weken eerder om het speelgoed op te halen, wat te restaureren en ruimtes te regelen. De Expo werd geopend door Minister Ploumen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking). ‘Daarna waren er vooral hoogstaande meetings en borrels. We hadden een eigen ruimte waarin we rondleidingen en presentaties gaven. Er zijn heel wat mensen die met ons speelgoed gespeeld hebben. We kregen best veel goede reacties. “Breng het op de markt en ik koop het”, hoorden we dan.’ Samen met Karin gaven de studenten workshops over hun project, waarin ze met bezoekers na een presentatie praatten over hoe ze verder zouden kunnen.

Ontwerpbureau Luuk is alweer terug in Nederland. Vorige maand kreeg hij zijn diploma. Karin gaat nu met het speelgoed verder met een student Marketing en Communicatie van de HAN. Er zijn aanvragen gedaan door het chique winkelcentrum Waterfront om de spullen te verkopen. En Luuk, hoe gaat het verder met hem? Ontwerper worden, dat wil hij. Op termijn zelfs met een eigen ontwerpbureau, waarin hij zijn ideeën over duurzame ontwerpen kan uitvoeren. ‘Ik heb dan wel gestudeerd om massaproducten te ontwerpen, maar ik wil iets gaan doen waarin het ambacht centraal staat.’

29

de tuin

kleine klusjes

wandelen

vervoer-begeleiding

boodschappen

gezelschap

Veel Nijmegenaren kunnen door ouderdom of ziekte wel wat hulp gebruiken. Wil jij je vrijwillig inzetten voor een ander? Bel Hulpdienst Nijmegen:

(op werkdagen tussen 9 en 12 uur), dan zorgen wij dat het goed geregeld wordt.

www.hulpdienstnijmegen.nl

8

8

redenen waarom Sensor vindt dat jij in het buitenland moet studeren! De onlangs georganiseerde WilWegDag bij de HAN is een uitstekende manier om je te beraden op een studie of stage in het buitenland. Wij van Sensor raden je in ieder geval dringend aan om het buitenlandse avontuur op te zoeken. En daar hebben we acht redenen voor!

1. Verandering van spijs doet eten Opstaan, ontbijten, jezelf naar de bus slepen, halfbrak een college volgen, ouwehoeren met je klasgenoten, eten, nog een college, terug naar huis, eten, werken, studeren, ff tv kijken en weer naar bed. Studeren kan een zichzelf herhalende cyclus worden, waardoor je als een zombie door het leven trekt. Een studie in het buitenland trekt je even weg uit de dagelijkse sleur en zorgt er tijdelijk voor dat je het leven weer omarmt.

garanderen je: jij gaat de bietenbrug op! Werkgevers geilen op buitenlandse ervaring!

2. Mooie nieuwe dingen zien Nederland is mooi hoor, maar er zijn potverdorie nog zo veel andere mooie landen op deze aardkloot. Die platte polder van ons stelt niets voor als je een zonsondergang hebt gezien op Sint Maarten, een wandeling hebt gemaakt naar Machu Picchu en ontbeten hebt op de Ramblas in Barcelona. Pak die ervaringen! Als je straks een baan hebt, krijg je niet zoveel kansen meer om de wereld te zien.

7. Nederland in perspectief zien We zijn een volkje dat best wel kan zeiken. Over het weer, politiek, de kortzichtigheid van de medemens, over van alles. Maar het is hier in Nederland nog niet zo slecht geregeld. Dat merk je pas als je de hele dag op een ambassade in Nepal hebt doorgebracht om een visum aan te vragen, je been breekt in Nicaragua en naar een smerig ziekenhuis moet óf met een lekke band langs de weg staat in Mexico! We hebben het hier zo slecht nog niet, maar dat merk je pas als je er even niet bent!

3. Ervaren hoe zelfstandig je bent Thuis krijg je in veel gevallen alles aangedragen: je was wordt gedaan, je rekeningen worden op tijd betaald en je leeft in Hotel Mom & Dad. Maar hoe zelfstandig je eigenlijk bent, blijkt pas als je op jezelf bent in een land waarin je de taal niet spreekt, jij je eigen huishouden moet doen en alles zelf moet regelen. Een goede test voor je zelfstandigheid dus!

6. Een andere taal leren Kijk, in het Nederlands, Engels en Duits kunnen de meesten van ons zich wel redden. Maar hoe cool zou het zijn als je een mondvol Chinees spreekt, iemand kan beledigen in het Portugees of indruk kunt maken op iemand door in het Italiaans het eten te bestellen? Precies, go your gang!

8. Feesten De bloemetjes buiten zetten, kan bij uitstek in het buitenland. Niemand die je daar kent, dus je kunt je ouderwets misdragen. En al kennen ze je wel, je bent er toch binnen een paar maanden weer weg. Je bent maar één keer jong! En tijdens het bloemetjes buiten zetten kun je prima aan puntjes 1 tot en met 7 werken. Veel succes!

4. De liefde van je leven ontmoeten Vorige maand werd bekend dat er al zo’n miljoen Erasmusbaby’s zijn geboren: kinderen die voortgekomen zijn uit het feit dat één van de ouders in het buitenland is gaan studeren op een Erasmusbeurs en daar de liefde van zijn leven heeft ontmoet. Grijp de kans dus om de man of vrouw van je dromen te ontmoeten. Want stel dat hij/zij niet in Nederland woont? 5. Het staat retecool op je cv! Stel dat jij hier in Nederland straks op een keigave vacature reageert. De werkgever heeft na lang wikken en wegen nog twee opties: jouw brief met daarin slechts de ervaring opgedaan in Nederland, óf de brief van die dame die de hele wereld over is gereisd voor studie en plezier. We

SENSOR 5, JAARGANG 19 31

Soggen voor scouting Kaart en kompas, vuurtje stoken en dagenlang sjouwen door het bos met een rugzak om de schouders, al vanaf zijn zevende is Brent Verpaalen (19) bezig met scouting. Eenmaal in Nijmegen vond de student Bio-informatica tot zijn vreugde een echte studentenscoutinggroep. Zei hij daarmee zijn “stam” in het Zeeuwse Oostburg vaarwel? Integendeel. Scouting is nu pas echt overal in zijn leven doorgedrongen. TEKST: RENÉE JENNISKENS // FOTO: RALPH SCHMITZ

Sensor spreekt Brent in een blokhut voordat hier De Opkomst, de zogeheten groepsbijeenkomst, van start gaat. Hij kreeg scouting met de paplepel naar binnen: zijn ouders en zelfs zijn opa waren lid. Zelf werd hij op zijn zevende welp. Daarna werd hij verkenner en sinds zijn vijftiende is hij rowan. Elk weekend gaat hij naar zijn stam (zo heet een groep in scoutingjargon), in Zeeland. Daar ontmoet hij dan zijn mede-rowans, leidt hij een welpengroepje en helpt hij bij andere groepen. En dan heeft de rowangroep ook nog eens in de maand een weekendactiviteit.

Mor De welpengroep van Brent bestaat uit 13 jongens, de Mowgli’s. Het hele spel is namelijk gebaseerd op The Jungle Book uit 1894 van Kipling. De leiders bijvoorbeeld heten Bagheera en Shirkan. Brent, pardon, Mor, (de pauw): ‘Met de kinderen doen we ruige spelletjes. Op het vuur roosteren we marshmallows en brood. De kinderen leren eenvoudige knopen en de basis van kompas lezen. Als ze ouder worden, gaan ze zelf vuur maken.’ Afgelopen zomer ging hij twee keer op kamp. Op kamp en hiken (met een rugzak door het bos sjouwen) is Brents lust en leven. Zijn leukste ervaring ooit was de World Jamboree in Zweden. Elke vier jaar komen scouts van 14 tot 18 jaar uit de hele wereld bij elkaar. Hij hoorde zichzelf daar Engels praten met Japanners en speelde ingewikkelde kaartspelletjes met scouts uit Afrika.

Pionieren in een blokhut Toen hij een paar maanden studeerde, wilde hij graag meer mensen leren kennen in Nijmegen. Hoe logisch om naar de enkele jaren geleden opgerichte Nijmeegse studentenscoutinggroep de NoviomaguStam, te gaan! Deze groep komt tweewekelijks bij elkaar in een blokhut in het bos in Nijmegen. De groep bestaat uit twaalf leden, studenten of oud-studenten, momenteel drie van de HAN. Het zijn, net als Brent, vooral mensen die al met scouting bezig zijn. Die je niet hoeft te vertellen wat pionieren is (met palen en touw een bouwwerk in elkaar knutselen), ze weten alles van kompas en kaart en kunnen zelfs met nat hout een knapperend vuurtje maken (‘kwestie van een goede luchttoevoer’). De meeste studentleden deden hun hele leven namelijk niets anders. Toch is iedereen welkom bij de groep, vertelt oprichter Maartje.

32

Een jacuzzi in het bos De Opkomst gaat bijna beginnen: de leden van de stam druppelen binnen en natuurlijk bemoeien ze zich met het gesprek. Op de vraag “Wat is het imago van scouting?” mompelt iemand: ‘Stoffig. Mensen denken dat wij alleen maar hutten bouwen’. Daarop volgt een waterval van avonturen. Zo maakt de groep vanavond cocktails. ‘Waarom niet?’, zegt Brent. ‘Je kunt echt alles doen.’ Zijn groep bouwde zelfs een jacuzzi in het bos. Het scoutinguniform, dat voor deze groep bestaat uit rode polo’s en een das, gaat ook uit voor het jaarlijkse gala. Ook Sinterklaas wordt gevierd. En de groep bouwt weleens een buitenbioscoop of ze gaan digi-hiken, op de fiets, wel te verstaan. De cryptische aanwijzingen voor de volgende locatie volgen via Whatsapp. Brent is nog het meest verguld met de nieuwste aanschaf van de groep: ‘Sinds kort hebben we een lasergame met twaalf pistolen! We hadden een toren gepionierd, en iedereen kreeg een pistool. Hier is het ’s nachts pikdonker. Het was keivet met dat fort in het midden! Ik neem het spel dit weekend mee voor de welpen.‘ Scouting neemt als vanzelfsprekend een groot deel uit van Brents leven. Heeft hij naast scouting nog tijd voor zijn studie? Hij moet een beetje lachen om die vraag en wordt gelukkig geholpen door Maartje, een van de oprichters van de groep: ‘We hebben een belofte, een soort wet. Daarin staat hoe we ons gedragen en dergelijke. Er staat bijvoorbeeld ook in: “Ik ben altijd in voor een kampvuur”. We hebben die belofte studentikoos gemaakt met de regel: ‘Ik beloof te soggen voor scouting.’

PASSIE Scouting Scouting is meer dan honderd jaar geleden opgezet door Lord Baden-Powell als een soort voorbereiding op het leger. Jezelf kunnen redden en elke dag een goede daad, dat waren zo de uitgangspunten. Het werd erg populair, ook meisjes wilden erbij en jongere kinderen. Zo ontstond deze wereldwijde jeugdbeweging. facebook: noviomagustamnijmegen

SENSOR 5, JAARGANG 19 33

LIKE, VOLG en CHECK sensor facebook.com/ sensormagazine

Voor je dagelijkse portie studentennieuws, winacties, uitgaanstips en Hannah. Praat mee en geef je mening!

@sensormagazine Volg ons voor het laatste HAN nieuws. Stel je vraag, tip ons, en reageer op oproepjes en winacties.

www.sensor-magazine.nl De digitale thuishaven van Sensor waar alles samenkomt. Lees het nieuws en onze vaste column, laat je inspireren door de UIT-agenda, en check winacties, fotoalbums en de digitale Sensor.

MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING

HET HOUDT NIET OP,

NIET VANZELF Een student die wordt mishandeld door zijn vader. Een studente die vertelt dat haar vriend haar van de trap heeft geduwd. Blauwe plekken, teruggetrokken gedrag, slechte studieresultaten. Studieloopbaanbegeleiders, docenten en andere HAN-medewerkers krijgen geregeld te maken met signalen van mishandeling, of vermoedens dat er iets niet pluis is. Het is niet altijd duidelijk wat je in zo’n geval moet doen. Nu is er een meldcode. OLGA HELMIGH ‘Momenteel wordt in alle zorg- en onderwijsinstellingen de Wet Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling geïmplementeerd’, aldus Pia in ’t Veld. Zij is één van de vertrouwenspersonen op de HAN, en sinds kort ook aandachtfunctionaris op het gebied van huiselijk geweld. ‘Samen met Marianne de Bruijn, eveneens vertrouwenspersoon, ben ik bezig om de meldcode onder de aandacht te brengen. Wij zijn degenen die geraadpleegd kunnen worden wanneer medewerkers een vermoeden hebben van huiselijk geweld, of een student willen helpen die hen verteld heeft dat ze thuis met geweld kampen.’ Stel: je denkt dat één van je studenten te maken heeft met mishandeling. Hoe ga je dan te werk? ‘Er is een 5-stappenplan die je kunt doorlopen’, aldus Pia. ‘Allereerst breng je de signalen in kaart. Soms weet je niet of je onderbuikgevoel klopt. Ga met deze in kaart gebrachte vermoedens naar Marianne of mij. Wij kijken dan wat raadzaam is. Of we een gesprek

aan zullen gaan met de betreffende student, of dat we eerst advies zullen inwinnen bij een deskundige (denk aan eerwraak bijvoorbeeld, waarbij openheid en directheid juist averechts kunnen werken). Vervolgens gaan we over tot actie. Uiteraard staat veiligheid hierbij voorop, en gaan we bedachtzaam te werk.’ Het is de bedoeling dat alle studieloopbaanbegeleiders, docenten en medewerkers op de hoogte raken van de meldcode. ‘Zodat je niet meer in een dilemma terechtkomt als je stuit op huiselijk geweld of kindermishandeling. Dat je piekert waar je heen moet met het verhaal van een student, of een vermoeden dat je al weken hebt. Je kunt nu concreet actie ondernemen door een duidelijk protocol te volgen.’ Op HAN Insite kun je onder HR meer informatie vinden over het stappenplan en de meldcode. Tevens is er een gratis meldcode-app te downloaden. Voor meer informatie, of het vertrouwelijk bespreken van een geval van huiselijk geweld of kindermishandeling: [email protected] en/of [email protected].

Marianne de Bruijn (l.) en Pia in ‘t Veld

SENSOR 5, JAARGANG 19 35

Mededelingen OP ZOEK NAAR DE AGENDA? KIJK OP WWW.SNSR.NL

In de rubriek Mededelingen is plaats voor aankondigingen die interessant zijn voor medewerkers en/of studenten. De redactie kan inzendingen weigeren of inkorten. Nummer 6 van jaargang 19 verschijnt op 12 november; de deadline van dit nummer is 3 november. Informatie voor de agenda of de mededelingen kan naar de redactie van Sensor, liefst per e-mail naar [email protected].

CVB BERICHTEN

BENOEMING Het CvB besluit, op voordracht van de directeur Faculteit Economie en Management, mevrouw I. Wessels te benoemen tot directeur van het Instituut Bedrijfskunde en Rechten. De benoeming gaat in op 1 januari 2015.

ALGEMEEN ESSAYWEDSTRIJD: DENK MEE OVER DE HAN IN 2030 Hoe ziet de HAN er in de toekomst uit? Een belangrijke vraag bij het maken van plannen voor de komende jaren. Wil jij daar over meedenken? Schrijf dan – individueel of groepsgewijs – een essay over jouw of jullie toekomstbeeld en stuur

dat in vóór 15 december 2014. Met jouw inzending krijg je de kans de HAN met jouw toekomstbeeld te inspireren en je maakt ook nog eens kans op een mooie prijs! Een speciale jury van externen experts gaan de essays beoordelen. Meer weten over de Essaywedstrijd: www.han.nl/ essaywedstrijd

OPROEP: REDACTIERAAD SENSOR ZOEKT NIEUW ONDERWIJZEND PERSONEELSLID! De redactieraad van Sensor, het magazine van de HAN, heeft per direct plaats voor een onderwijzend personeelslid! Als lid van de redactieraad houd je de vinger aan de pols met betrekking tot het beleid van Sensor, oordeel je over de kwaliteit en fungeer je - indien nodig - als buffer tussen het College van Bestuur en de redactie van Sensor. De redactieraad komt vier keer per jaar bij elkaar en bestaat uit 7 leden. Hiervan zijn er twee student, twee onderwijsondersteunende en twee onderwijzende personeelsleden en is er een onafhankelijke voorzitter. We zoeken iemand die zich (kritisch) betrokken voelt bij Sensor en mee wil denken over beleid, kwaliteit en invulling. Misschien een leuke uitdaging voor jou? Voor vragen of aanmelding kun je contact opnemen met de Sensor redactie via [email protected] of 024-3530390. De medezeggenschapsraad zal uit de aanmeldingen een voordracht doen aan de redactieraad.

36

HUURTEAMS NIJMEGEN ORGANISEERT GRATIS VERHUURDERCURSUS Stichting Huurteams Nijmegen organiseert op donderdagavond 13 november 2014 in het Spinozagebouw van de Radboud universiteit vanaf 19:00 uur een gratis cursus over huurrecht voor verhuurders. Huurteams Nijmegen merkt op dat geschillen kunnen worden voorkomen door de kennis van verhuurders op het gebied van het huurrecht te verbeteren. Daarom gaat Huurteams Nijmegen de kleine verhuurders voorlichten over veel voorkomende struikelblokken in het huurrecht. Aanmelden voor deze cursus kan tot 2 november 2014 via info@ huurteamsnijmegen.nl.

BIËNNALE GELDERLAND KOMT NAAR NIJMEGEN Van 7 november tot 21 december 2014 komt de negende editie van Biënnale Gelderland naar Nijmegen. Biënnale Gelderland is dé tweejaarlijkse expositie voor hedendaagse beeldende kunst in Gelderland. Het thema van deze expositie is Reload, kunst om op te laden en is verspreid over drie unieke locaties in Nijmegen te bewonderen; bij Museum Het Valkhof, Galerie Bart en Expoplu. www.biennalegelderland.nl GEZOCHT! ONDERNEMENDE GELDERSE KUNSTENAARS Oddstream en de Schoenfabriek zoeken Gelderse kunstenaars die een groter publiek willen bereiken en een nieuwe markt willen veroveren. Kunstenaars worden uitgedaagd

om met een voorstel te komen voor een (interactieve) kunstinstallatie die past binnen een festivalsetting. Een installatie die voor de bezoeker van een festival interactie, sfeer en/of beleving toevoegt. Kunst en technologie moet een wezenlijke rol spelen bij de kunstinstallatie. De verkozen kunstenaars kunnen hier maximaal 7.500 euro productiebudget voor krijgen en daarnaast wordt hun werk aan minimaal 5 festivals in het land betaald verhuurd. De deadline om voorstellen in te dienen is 15 november 2014. www.oddstream.nl

WIN KAARTEN VOOR DE 1ST MUSIC MEETING XS! Het Nijmeegse internationale muziekfestival Music Meeting bestaat 30 jaar en komt met een nieuwe creatie: Music Meeting XS! Deze compacte binnenversie wordt op zondag 30 november aanstaande groots gepresenteerd in de nieuwe locatie van de Nijmeegse poptempel Doornroosje. Ook voor Music Meeting XS is het motto: de beste muziek die je zelden ziet! Tijdens deze eerste Music Meeting XS staan vier bijzondere internationale acts in de schijnwerpers, waaronder twee premières voor Nederland. Sensor mag voor deze speciale happening maar liefst 2 maal 2 staankaarten weggeven. Daarnaast ontvangen de winnaars ook nog eens een goodie-bag met leuke goodies uiteraard! Wil jij deze eerste editie van Music Meeting XS meemaken? Stuur dan voor 12 november een e-mail naar [email protected] en vermeld dit evenement als onderwerp met je studienummer. Let op! HAN-students only.

SENSOR 5, JAARGANG 19 37

@Jan Online #Sensor-checkt-je-social-media-accounts #durftevragen

Jan Bruisten is 18 jaar en studeert Ergotherapie aan de HAN in Nijmegen. Hij woont in Beuningen, en heeft een bijbaan in een snackbar. In zijn vrije tijd speurt hij Facebook af voor het laatste voetbalnieuws. Accounts: ‘Mij vind je alleen op Facebook en Snapchat. Ik heb Facebook vanaf het begin, volgens mij in de tijd dat Hyves verwijderd werd. Eigenlijk besteed ik ieder vrij moment aan Facebook. Ik vrees dat ik er zo’n twee à drie uur per dag aan kwijt ben. Soms vind ik dat wel zonde van mijn tijd, want je leest toch veel over hetzelfde. Dit is ook wel de reden dat ik me niet aan nog meer social media accounts waag: gaat veel te veel tijd in zitten.’

‘Mijn profielfoto is ge maakt tijdens een vakantie met vri enden in L’Estartit.’

Vriendschapsverzoeken: ‘Mijn Facebook-vrienden-beleid is eigenlijk als volgt: ik voeg niemand toe die ik niet ken. Als ik iemand (vaag) ken, accepteer ik een verzoek wel makkelijk. Heb trouwens ook mijn moeder op Facebook. Moet eerlijk bekennen dat ik sindsdien meer let op wat ik like en post, haha. Zelf post ik overigens niet zo veel. Soms een vakantiefoto, of wat ik die avond ga doen. Stappen met vrienden in Van Buren bijvoorbeeld. Mijn ‘tag-beleid’? Daar maak ik me geen zorgen over, ik sta er toch altijd goed op, haha.’

'Sinds mijn moeder in mijn Facebook vriendenlijst staat, let ik meer op wat ik post en like' Gênant ‘Iedereen is vrij om zelf te bepalen wat ze de ether in slingeren. Soms zie ik wel dingen voorbij komen waarvan ik denk: zou ik niet doen. Hele levensverhalen bijvoorbeeld, of dat je ziek bent. Hoeft toch niet iedereen te weten? Een studiegenoot plaatste ooit ‘lekker dagje vrij nemen’, terwijl we les hadden. Had geen consequenties, maar toch, niet zo slim.’ Voetbalgek ‘Ik vind voetballer Luciano Narsingh een heel goede speler. Hij had nog geen eigen Facebookpage, dus heb ik die zelf maar opgericht. Beetje jammer dat hij toen voor Heerenveen speelde, en inmiddels voor PSV. Ik ben namelijk zelf fan van Manchester United en Ajax – deze clubs volg ik op de voet. Maar Luciano blijft een topspeler.’ RS

38

‘Ik kan je helaas ge en voorbeelden lat en zien van Snapchat foto’s, want die zij n al verdwenen. Helaa s… haha.’

De avonturen van

PIM IN TAIWAN

Pim Boderie (20), vierdejaars Facility Management, gaat voor een klein half jaar naar Kaohsiung, Taiwan, waar hij zijn studie voortzet op de National Sun Yat-sen University (NSYSU). Pim houdt ons op de hoogte van zijn belevenissen op dit eiland aan de Chinese oostkust.

Pas op voor de apen! Ik heb er een tijd over nagedacht. Zal ik een heel verhaal wijden aan alleen de campus waar ik deze vijf maanden studeer? Ik ben er uit. Ja, ik doe het! Want een campus als deze verdient gewoon zijn eigen verhaal.

naar je lunch, en soms zelfs naar je hele tas. Zo nu en dan breken ze een raampje open van de studentenflat en veranderen ze je keuken in een vuilnisbelt. Schattige beestjes hoor, die apen.

Het is moeilijk in woorden te beschrijven hoe indrukwekkend de campus van de Sun Yat-sen University in Kaohsiung is en het is daarom ook jammer dat ik van dit mooie stukje natuur, architectuur en cultuur geen fotoreportage kan plaatsen. Want de campus is een bezienswaardigheid op zich! Dat ik niet de enige ben die er zo over denkt, blijkt wel uit de busladingen toeristen die dagelijks in en rondom de campus te zien zijn. Maar wat is het, dat deze campus zo bijzonder maakt? Een vergelijking met de campussen van de HAN is eigenlijk niet te maken. Hier is de campus een apart dorp. Behalve de universiteit vind je op het terrein studentenflats, supermarkten, diverse restaurants, prachtig aangelegde parken, sportfaciliteiten (van zwembaden tot tennisvelden en van sportruimtes tot zeilscholen) en ga zo maar door. Kortom, alles wat een dorp nodig heeft.Daarnaast ligt de campus aan zee en beschikt het over een heerlijk privéstrand. Met een dagelijkse tempratuur van 28°C is dit dan ook de ideale plek om na school te relaxen met een potje beachvolleybal en een duik in de zee. Zelfs aan flora en fauna is geen gebrek. Vanwege de bergen en het natuurgebied op en achter de campus, zien groepen apen de campus als ‘natuurlijke habitat’. Dat lijkt best leuk en aardig, die aapjes in de bomen en aan de muren, totdat je er achter komt waarom ze zich hier zo thuis voelen: de apen weten namelijk maar al te goed, dat studenten eten meenemen om de schooldag door te komen. Dus, als je eten bij je hebt en je komt een paar apen tegen, openen ze de aanval en kun je fluiten

SENSOR 5, JAARGANG 19 39

Opgetekend 2 Studenten en medewerkers tonen hun tatoeage(s) en vertellen het verhaal achter hun lichaamsversiering.

Jennifer Roos (21)

8

Eerstejaars Lerarenopleiding Engels Woont bij haar ouders in Grave ‘De eerste heb ik stiekem op mijn lies laten zetten toen ik achttien was: de initialen van mijn ouders. Mijn moeder was héél erg boos, maar vond het uiteindelijk toch ook wel lief. En later volgden er meer, waaronder rozen op mijn sleutelbeen en op mijn rug (nee, niet vanwege mijn achternaam), een indianenmeisje op mijn bovenarm, de initialen van mijn broertje en zusje en de naam van mijn ex op mijn buik. Deze laatste heb ik laten zetten toen we twee maanden samen waren. Het was zijn idee, en op dat moment dacht ik oprecht dat hij de man van mijn leven was. Tja, het kan verkeren. Spijt heb ik echter niet, daar geloof ik niet in. Ik los het wel weer op als ik een nieuwe vriend krijg.’

‘Ik geloof niet in spijt’ ‘Alle tatoeages zijn gezet door mijn nicht in Eindhoven. Zij kent me goed en weet precies wat wel en niet bij mijn lichaam past. Ik ben vrij tenger en petit, dus schreeuwerige kleurrijke tatoeages zijn niks voor mij. Het moet verfijnd en sierlijk. Maar ik hou niet van kleine frutsels; ik ga voor statements, haha. Ik vind de rozen op mijn rug het mooiste, maar de meest symbolische tatoeages zijn ‘Stay strong’ en ‘Keep moving’ op mijn bovenbenen. Dit jaar ben ik er namelijk achter gekomen dat ik reuma heb, wat in mijn geval chronische vermoeidheid met zich meebrengt. De constante pijn in mijn gewrichten, met name in mijn benen, put me uit. Helaas is daar niets aan te doen, er zijn geen medicijnen voor. Ik moet er mee leren leven. De teksten ‘blijf sterk’ en ‘blijf bewegen’ kun je dus letterlijk en figuurlijk opvatten. Lichamelijk ben ik niet zo sterk, dat moet ik mentaal rechttrekken. Ik heb het er heel moeilijk mee gehad dat ik niet met alles mee kon komen, maar inmiddels ga ik uit van wat me wél lukt.’ RS

Foto: Ralph Schmitz

8

2