1
HAM-NIEUWS HAM-NIEUWS Info Info VERON-afdeling A01 VERON-afdeling A01 Alkmaar Alkmaar Opgericht juni 1946
Opgericht juni 1946
JAARGANG 35: februari 2013
JAARGANG 38: mei 2016 W.-- E. L.-.. K-.- O--- M-B-...35: I.. J.--JAARGANG februari 2013 H.... A.- M-- N-. I.. E. U..- W. - - S...
W.-- E. L.-.. K-.- O--- M-B-... I.. J.--H.... A.- M-- N-. I.. E. U..- W. - - S... HAM-Nieuws mei 2016
2
Colofon Bestuur: Voorzitter:
Fred van Welij
PDoNQD 072-5625917
[email protected]
Secretaris:
Simon Rodenburg
PE1PGW
06-10886747
[email protected]
Penningm:
Rob Derlagen
PA1EMT
06-51618538
[email protected]
Lid:
Ron van Schouwen PA4RVS
06-24961511
[email protected]
Lid:
Meeuwes Schulting PD5MES
072-5611415
[email protected]
Financiën: Alkmaar
ING-bank
Rek.nummer: NL48INGB0002813417 t.n.v. VERON afdeling
Redactie HAM-Nieuws:
[email protected]
Homepage Afdeling Alkmaar:
www.veronalkmaar.nl
First Operator PI4ALK:
PE1PGW
[email protected]
Lighthouse Award/Contesten:
QSL-manager:
www.dutchlighthouseaward.nl
Wim Bilars, PA3GRE tel:072-5619255 / 06-20257027
[email protected]
Materiaalbeheerder:
Rob Derlagen, PA1EMT
tel: 06-51618538
* Bijeenkomsten in principe op de 2e vrijdag van de maand (juli / augustus geen bijeenkomst) * Let op het HAM-Nieuws en Elektron voor eventuele wijzigingen of bezoek onze homepage! * Overname van artikelen en/of schema’s is met bronvermelding toegestaan
HAM-Nieuws mei 2016
3
UITNODIGING VOOR DE BIJEENKOMST OP VRIJDAG 13 mei 2016 IN DE KANTINE VAN KO HARTOG ELECTROTECHNIEK DE OUDE WERF 18 1851 PW HEILOO AANVANG: 20:00 UUR (HEK OPEN OM 19:45 UUR)
Hoe bouw je een 3D Printer
Presentatie:
ICExtreme
HAM-Nieuws mei 2016
4
Mededelingen INHOUD: Laatste avond PCB Holder
Voor in de AGENDA!!! pag.5 pag.8
Li-on accu’s Weetje Wet van Ω
pag.12 pag.13 pag.14
Naaimachine? Antenne meten
pag.15 pag.16
CQ CQ Antennas QSL
pag.17 pag.19 pag.20
Het is nog lang geen oktober, maar het is dat jullie het weten. In verband met het JOTA weekend van 14, 15 en 16 oktober zal de verenigingsavond van vrijdag 14 worden verplaatst naar vrijdag 07 oktober 2016 zelfde tijd en golflengte.
Veron Alkmaar op Facebook. Berichten lezen? eerst lid worden. Link: https://www.facebook.com/groups/ 1543631915931230/members/
3D-Printer Vier enthousiaste mensen, bouwers, programmeurs, software en hardware specialisten, presenteren op de verenigingsavond van 13 mei 2016: “ Hoe bouw je een 3D-Printer” een groep “eigenzinnige” creatievelingen, die ons graag hun kennis en kunnen met ons willen delen. Samen hebben ze een bedrijfje opgezet. ICExtreme. Eén van de mannen had op 16 jarige leeftijd al zijn call en bezit ook nogal wat tweedehands electronica spullen, wie weet is er iets voor u bij. 3D is echt in, dus een avond om niet te missen! Tot dan. Het bestuur
HAM-Nieuws mei 2016
5
De Laatste Avond Fred opende de avond en heette Ruud PA3RGH welkom die nog deels herstellende was van een zware operatie en wenste hem verder een goed herstel toe. Traditioneel in april worden vooraf meestal eerst de ingediende voorstellen behandelt voor de verenigingsraad, maar wordt nu verschoven tot na de lezing.
Ruud PA3RGH bij PI4ALK met als onderwerp Arduino (computerplatform) voor de starter, gevorderde en wat kan het betekenen voor de radioamateur en het is populair en zeker niet duur. Er zijn zo’n elf typen boards die men kan aanschaffen o.a. b.v. de UNO, Pro mini, Nano, Micro, Mega en Due ieder met zijn eigen specificatie en eigenschappen, sommige lijken zelfs veel op elkaar en nogmaals voor de prijs hoef je het niet te laten. Maar een ding hebben ze gemeen ze moeten wel worden geprogrammeerd, maar de microcontroller wordt gemaakt onder open-source licentie en zowel de software als hardware is daardoor zeer toegankelijk voor hobbyisten. Waar kan het al zo voor worden gebruikt en dan met name voor de zendamateur, eigenlijk ongekend. Een paar voorbeelden die Ruud aanhaalde. VFO-besturing, antenneschakelaar op afstand, SWR-Power meter, morse-keyer, morse decoder, repeatercontroller, rotorsturing hier maakt Ruud zelf gebruik van, frequentiemeter, dit zijn een paar voorbeelden. Na de pauze kwam er een toelichting op het programmeren, de software kun je downloaden op de web-site van Arduino. De Arduino programmeertaal is gebaseerd op C/ C++. De Arduino IDE(Integrated Development Environment) is ook open-source en door iedereen vrij te gebruiken. Om je Arduino-board te vertellen wat het moet doen maak je een “sketch” dit bevat dan alle elementen om de zaak goed te laten werken. Je kunt het HAM-Nieuws mei 2016
6
zelf schrijven maar zoek je op internet vindt je vast wel de sketch die kant en klaar is, scheelt veel werk. Ik heb geprobeerd de avond enigszins weer te geven, maar het onderwerp is zo breed dat ik het hier maar bij laat. Gelukkig lag er heel veel materiaal om te bekijken wat je allemaal wel niet kunt met Arduino. Wil je er meer van weten kijk dan eens op You Tube en tik eens in Jeremy Blum of Kevin Darrah. Op Internet arduino.cc en de nodige forums of www.ladyada.net zeker interessant voor de starter. Natuurlijk staat Google ons ook nog eerbeschikking en ook Conrad heeft een heel artikel met kleine projectjes op zijn site staan. En wil je helemaal niet zoeken en toch een antwoord op je vraag
[email protected] verwacht niet direct antwoord, want werk gaat voor het meisje. Het was een buitengewone avond, waar je nog uren over door kan gaan, Ruud bedankt en zoals traditioneel de Alkmaarse kaas en een lekker flesje wijn. Meeuwes PD5MES
HAM-Nieuws mei 2016
7
[email protected] www.radioelco.nl HAM-Nieuws mei 2016
8
WA4MNT PCB holder you can make, Kits out of stock
Perfect for secure holding of PCB’s during soldering, prototyping, and testing. The dovetail groove prevents any slipping of the board from the fixture, with minimal clamping pressure. The jaw opening will easily accommodate and securely hold boards from 1/2” to 5”. The jaws are fabricated from UHMW, (ultra-high-molecular-weight polyethylene), rods are Nylon. Easily replaceable elastic band for many years of service. Materials needed: 2 – 1.50” x 4.0” x 1/2” thk. UHMW for the plastic jaws 2 – 3/16” dia. X 7/8” L., roll pins 2 – 3/8” dia. x 6.0” Nylon or wood dowels 4 – 7/16” dia. self-adhesive rubber feet 1 – rubber band 1 – paper clip
HAM-Nieuws mei 2016
9
Cut two jaws the same, except the rod holes are press-fit in one jaw and slip-fit in the other. Cut a small dovetailed ledge on the top inside edge of both jaws to retain the PCB. For the rod, use 3/8” diameter. I used 3/8” dia. Nylon rod, from McMaster Carr. The holes for the roll pin and the thru hole for the rubber band are 3/16” dia. Countersink the 3/16” dia. hole for the rubber band, so there is not a sharp edge to abrade the rubber band.
Use a straightened paper clip to pull thru a rubber band to loop around each roll pin. It is easy to find a rubber band that will work for the full extension, of the jaws, and not fall off when the jaws are completely collapsed. Stick on some self-adhesive rubber feet, and you are complete. The jaw opening will easily accommodate and securely hold boards from 1/4” to 5”. Lengthening the rods will accompany larger boards.
Kit Assembly Instructions
HAM-Nieuws mei 2016
10 Parts list: 1 – press-fit jaw, 1 – slip-fit jaw 2 – 3/8” dia. x 6.0” nylon rods 2 – rubber bands, use only 1, 1 spare Tools required: One small hammer 2 – 3/16” dia. x 7/8” L., roll pins 4 – self-adhesive rubber feet 1 – paper clip Use a small hammer to tap the two 3/16’ dia. roll pins, into place, flush with the inside of both jaws. Then tap in the nylon rods into the side shown of the jaw that has the smaller, press-fit holes.
Slide the slip-fit jaw onto the rods, as shown. Straighten out one end of the paperclip and bend a small loop that will pass through the 3/16” hole between the two rods. Insert the small loop of the paperclip through the two 3/16” holes in the jaws and capture the rubber band (use only one rubber band), in the middle. Loop both free ends of the band over the pin in the moveable jaw and pull the middle of the rubber band back through the hole to the other side, and loop the middle of the band over the fixed jaw roll pin. Stick the four rubber feet on the bottom corners.
Tip for holding small SMT components while soldering
I have found that holding some of the smaller SMT components can get frustrating, and the capillary action of the solder can actually draw the component away from the board and stick to the soldering iron. I use a simple “leaner” type holding device on the smallest components. Typically only one connection needs to be tacked to hold the component in place and you can remove the device, and solder the remaining points. Shown is an inexpensive spring clamp, and a piece of bamboo skewer, or you could use a toothpick. If you find this tool useful, please tell your friends. www.qrpbuilder.com , e-mail <
[email protected]> 10/20/12
HAM-Nieuws mei 2016
11
EK
ELECTRONICS Wij zijn op vakantie!!
Contact en Info E-mail:
[email protected] of 06-453 20 435
HAM-Nieuws mei 2016
12
Uw Li-ion-accu's zullen van boord worden gehaald…
Li-ion-accu's niet langer als vracht toegelaten in vliegtuigen? De Verenigde Naties (VN) bevelen aan om oplaadbare lithiumbatterijen niet langer als vracht op passagiersvluchten toe te laten. Een groep VN-experts rapporteert dat lithium-ion-cellen branden kunnen veroorzaken die vliegtuigen kunnen vernietigen. De luchtvaartnavigatiecommissie van de internationale burgerluchtvaart-organisatie (ICAO) heeft voorgesteld om de accu’s weer als vracht toe te laten als er een nieuwe verpakking is ontwikkeld die een acceptabel veiligheidsniveau biedt. Het hoogste orgaan van de ICAO moet hier later deze maand echter nog goedkeuring aan geven. De meeste accu’s worden met vrachtschepen vervoerd, maar ongeveer 30% wordt per vliegtuig getransporteerd. Tests die zijn uitgevoerd door de Federal Aviation Administration (FAA) van de Verenigde Staten hebben aangetoond dat in beschadigde of defecte accu’s ongecontroleerde temperatuurverhogingen kunnen optreden die bekend staan als thermisch op hol slaan (thermal runaway). Deze oververhitting zou zich door de lading kunnen verspreiden. Bij de FAA-tests zijn uit de oververhitte accu’s gassen vrijgekomen die na ontsteking de deuren van vrachtcontainers hebben opengeblazen en dozen met accu’s door de lucht hebben laten vliegen om deze vervolgens in vlammen te laten opgaan.
Elektor
HAM-Nieuws mei 2016
13
Een weetje! VA (Volt Ampere) Je kan dit berekenen door de spanning en de stroom met elkaar te vermenigvuldigen: Voorbeeld 1 1 2 Ve n 1 0 A = 12* 10 = 120 VA 80VAen8V = 80/ 8 = 10 A Dus je hebt nog steeds een andere waarde nodig: ofwel de spanning die de trafo kan leveren ofwel de stroom. Voorbeeld 2 Gegeven een trafo 2 x 6 V en 120 VA deze trafo kan bij 12 V (beide wikkelingen in serie) 10 A leveren bij 6 V (beide wikkelingen parallel) 20 A leveren Als er helemaal niets anders op die trafo staat, behalve dan 30VA, dan zul je zelf het een en ander moeten gaan meten. Sluit de trafo aan en meet de secundaire winding met een voltmeter. De spanning die je afleest is hoger dan de trafo normaal afgeeft, want de trafo is nu nog onbelast. Meestal kan je zelf wel raden hoeveel de spanning is bij belaste toestand. Als je bijvoorbeeld 14 volt meet, dan zal dat hoogstwaarschijnlijk normaal 12 volt bedragen. Dat is nu eenmaal een 'standaard' waarde voor een trafo. Hoeveel ampère de trafo 'afgeeft' is nu uit te rekenen. P (VA) = U * I dus I = P/U. 1 = 30/ 12 = 2,5A(2500mA) Maar let op, als je de trafo meer of minder belast dan geldt de VA-regel nog steeds. Bij een mindere stroombelasting zal je dus meer spanning hebben en bij een grotere stroombelasting minder. Normaal gezegd is dit niet zo'n probleem omdat er meestal achter de trafo een spanningsregelaarschakeling (stabilisator) wordt geplaatst, en deze een keurig nette spanningsgelijke gelijkspanning aflevert. Succes met het uitzoeken!
HAM-Nieuws mei 2016
14
De Wet van Ohm opnieuw bekeken
Ohm’s originele handschrift over de Wet van Ohm (foto door Lukas Mezger) De Wet van Ohm, wie kent hem niet? Dat weet je maar nooit. De meeste scholieren van een jaar of 14 leren hem wel, maar vergeten hem misschien wel even snel weer. Georg Simon Ohm werd geboren in Duitsland in 1789 en publiceerde zijn nu beroemde ontdekkingen in 1827. Zo’n veertig jaar later werd de eenheid van elektrisch weerstand de ohm en dat is in elk geval goed blijven hangen: we gebruiken die naam nog steeds. Maar wist u ook dat James Clerk Maxwell, inderdaad de man die kwam met het idee dat elektriciteit, licht en magnetisme aan elkaar verwant konden zijn en dat ondersteunde met enkele partiële differentiaalvergelijkingen, al in 1879 onbekend werk publiceerde van Henry Cavendish, de man die het gewicht van de aarde bepaalde, waaruit bleek dat Cavendish de Wet van Ohm ruim vijftig jaar eerder ontdekte dan Ohm zelf? Dat is zelfs voordat Ohm werd geboren! Omdat Cavendish zijn wet niet publiceerde, wist niemand ervan, dus we kunnen niet boos zijn op het comité van de Royal Society dat de ohm als de eenheid voor elektrische weerstand voorstelde. Of hadden ze het kunnen weten? Cavendish overleed in 1810, lang vóór de publicatie van de Wet van Ohm. Hij publiceerde niet veel, maar hij schreef wel verschillende verslagen over zijn experimenten met elektriciteit voor de Royal Society. Maxwell, lid van de Royal Society en van het eenheden-comité, kreeg de documenten van Cavendish in handen en publiceerde die vijftien jaar nadat de ohm als eenheid werd aangenomen. Wist Maxwell eerder van het werk van Cavendish dan de rest van het comité of heeft iemand hem later op deze documenten gewezen? We zullen er nooit achter komen. Is het belangrijk? Waarschijnlijk niet. Maar laten we toch Cavendish ten minste één keer eren voor zijn uitstekende maar helaas vergeten werk: ”Als we één volt aanleggen over een weerstand van één cavendish, gaat er een stroom van één ampère door die weerstand lopen.” Door: Clemens Valens, Elektor HAM-Nieuws mei 2016
15
Naaimachine Als hij toch niet meer in gebruik is kun je er altijd nog een zaagmachine voor PCB’s van maken
Niet merk gevoelig! Bron Internet
HAM-Nieuws mei 2016
16
Antenne-meetdag Op zaterdag 21 mei 2016 willen we als afdeling Meppel weer een antennemeetdag organiseren. Een unieke gelegenheid om uw eigen gebouwde of fabrieksantenne te laten meten. De metingen worden weer als vanouds uitgevoerd in het weiland tegenover wegrestaurant “De Lichtmis”, bekend van de jaarlijkse Radio Onderdelen Markt in september. We hebben de mogelijkheid om te meten op 4 meter, 2 meter,70cm, 23cm, en 13cm. Van te voren opgeven is noodzakelijk, dit kan tot 7 mei 2016 bij Lucas
[email protected] maar natuurlijk ook via
[email protected] Wegrestaurant “De Lichtmis” Hermelenweg 190, 8028 PL Zwolle
HAM-Nieuws mei 2016
17
"CQ-CQ 60 GHz, dit is WiGig 4,6 Gb/s”
"CQ-CQ 60 GHz, dit is WiGig 4,6 Gb/s” 802.11ad is geen jaartal uit de geschiedenisles, maar een opkomende multi-gigabit draadloze communicatiestandaard die flitsende snelheden tot wel 4,6 Gb/s in de 60GHz-band mogelijk maakt (golflengte: 5 mm). Intel en Qualcomm Atheros hebben een geslaagde demonstratie gegeven van de samenwerking tussen hun respectievelijke 802.11ad “WiGig”-oplossingen. Deze samenwerking legt de basis voor 802.11ad-producten op netwerk- mobiel en computergebied, van het aansluiten van 4k-displays tot tri-band (2,4 GHz, 5 GHz en 60 GHz) draadloze netwerken en mobiel datatransport met hoge snelheid. Op de CES 2016 waren al 60GHz-producten te zien, zoals de WiGig W110 chipset van startup Peraso Technologies en de Talon AD7200 multi-band Wi-Fi router van TP-Link, die de eerste ter wereld is waarin gebruik wordt gemaakt van de 802.11adoplossingen van Qualcomm Atheros. Deze zou 'in het begin van dit jaar' in de Verenigde Staten in de winkels liggen, maar we hebben tot nu toe nog niets op 60 GHz bij de Walmart kunnen ontdekken...
Elektor
HAM-Nieuws mei 2016
18
International Mills on the air 2016.
8 jaar geleden begonnen wij, samen met het gemaal in Nieuw Beerta, MIlls on the Air, nieuw leven in te blazen en niet geheel zonder succes. Van vele kanten werden we geroepen en uiteraard werden alle contacten bevestigd met een QSL-kaart. In de daarop volgende jaren groeide het aantal deelnemers in Nederland gestadig en inmiddels sloten zich ook verschillende stations uit Engeland aan voor het verkrijgen van het Mills-Award. In 2015 sloten zich ook enkele stations uit Zweden en België aan. Was het dus eerst National Mills Days nu begint het echt International Mills Days te worden en onder die naam zullen we ook in Europa propaganda gaan maken. Wij nodigen hierbij radio-amateurs, die in de buurt van een molen wonen, zich met de molenaar in verbinding te stellen en te onderzoeken of ze hun molen “: in de lucht “kunnen brengen. Mogelijk krijg je naast met de molenaar te maken met een Stichtingsbestuur, die je maar eens onze hieronder genoemde web-site moet laten zien, die verduidelijkt waarmee we bezig zijn in Nederland. Je hoeft niet per definitie in de molen te zenden. Ook een plekje op het terrein of in de vaart bij de molen is hiervoor geschikt. Het is gebleken dat door onze aanwezigheid als amateurs ook interesse voor onze hobby wordt gewekt en dat is nog steeds noodzakelijk. Graag verwijzen wij naar onze web-site: http://www.pd6mill.com en zijn altijd bereid je met raad en daad bij te staan, waar dit mogelijk is. Zien we dit jaar op 14 en 15 mei 2016, wèèr nieuwe molenstations “
on the air “ ??
PB7Z, Bernard Zuidema en PD5JFK, Jelle Knot. Wij zijn actief als PB16MILL, vanuit de molen de Eendracht in Gieterveen (Dr) En zouden jullie het bericht mee willen nemen in de komende afdelingsrondes? Met beste amateur-groeten PB7Z en PD5JFK Jelle en Bernard
HAM-Nieuws mei 2016
19
ANTENNAS 37.
Multi-Band Portable Antennas
HAM-Nieuws mei 2016
20
Er is weer QSL van het DQB en wel voor de volgende stations: mei 2016 HB9DMD
PA3AFC
PA7JH
PE0PJW
PE1PKH
PA0FAN
PA0CVR
PA3ALB
PA7TWO
PE0WBL
PE1PRB
PA0GWV
PA0GMV
PA3AMF
PA8H
PE1BCU
PE1PTO
PD1AKL
PA0HGO
PA3BBY
PA9HS
PE1BGQ
PE1PYP
PD1PRB
PA0JAD
PA3CSL
PC4T
PE1BKN
PE1RML
PD1FW
PA0JAG
PA3DAU
PD0BCA
PE1BMN
PE7EB
PA0RYS
PA3DSW
PDOJFX
PE1FBZ
PHOMB
PA3GVA
PA3FPA
PA0PQ
PA3DNX
PD0HWE
PE1DWK
PF1F
PA0TKM
PA3GRA
PA0JXM
PA3DLX
PD0HNO
PE1DHY
PF1BRE
PA3EBR
PA3GVB
PA0TVS
PA3EQC
PD0LVS
PE1GYH
PI4ALK
PA3FTD
PA3GVF
PA0TKM
PA3DYR
PD0KPR
PE1GTV
PH0V
PA3HS
PA3GVM
PA0XAW
PA3FIM
PD0NQD
PE1HIP
PI65ALK
PA3JZN
PA5TX
PA0ZAN
PA3GG
PD0OIC
PE1JAT
PD0AOV
PA7MEM
PA1AMW
PA3GIE
PD0PTY
PE1JKX
NL633
PD1GB
PA9JO
PA1EMT
PA3GRE
PD0SCO
PE1JRP
NL1135
PD0JOS
PD0OAY
PA1MP
PA3GYG
PD0WDV
PE1KDS
NL10653
PD0STP
PD0SP
PA1MS
PA3HDY
PD1AJT
PE1LH
NL11707
PD2GB
PD1JF
PA2FAP
PA3RQR
PD2TH
PE1OIJ
NL12611
PE1OAC
PD1PKH
PA1VDM
PA3HIE
PD1GB
PE1LNM
NL13044
PE1OBE
PD2HBC
PA1VW
PA3JVA
PD1JFB
PE1NLN
NL13655
PI4TX
PD2PK
PA2ABC
PA3RGH
PD1RIN
PE1OFX
PA5TX
PD9T
PA2JS
PA4RVS
PD5LWE
PW1OPN
PD1HPB
PE1LSV
PA2JSZ
PA5JD
PD5MES
PE1OWR
PD7HM
PH1CP
PA2JZ
PA5JW
PD9SW
PE1PAB
PE1PK
PA2PF
PA5L
PE0JXA
PE1PGW
PA0STN
PA1MW PA3BBR
Er is QSL voor de in ROOD (leden A01) gemarkeerde stations en BLAUW en PAARS?? bezorgd bij QSL-manager A01. De koffer is weer goed gevuld, de QSL-manager is u zeer erkentelijk als u de kaarten in ontvangst wil nemen. Maak eventueel een afspraak, zie colofon op pagina 2 in het HAM-Nieuws.
Best ’73 Wim, PA3GRE HAM-Nieuws mei 2016
21
Uw klantcontacten, onze zorg
Bij Quality Contacts zijn de medewerkers specialist in het verzorgen van uw klantcontacten. We stellen aan kwaliteitsnormen als deskundigheid, persoonlijk contact en duidelijkheid in informatieverstrekking, hoge eisen. Kwaliteit staat bij ons voorop. Dat blijkt dan ook wel uit onze bedrijfsnaam. Bij Quality Contacts zijn uw klantcontacten onze zorg. Wij kunnen een oplossing bieden voor al uw Customer Care activiteiten. • Inbound • Outbound • Back office • Fulfilment • Maatwerk oplossingen
Zuiderweg 12, 1741 NA SCHAGEN | Zeilmakerstraat 40, 1991 JC VELSERBROEK www.QualityContacts.nl | Telefoon 0224 - 224 224 | [email protected]
HAM-Nieuws mei 2016
22
Ruimte voor uw advertentie Voor informatie neem contact op met de redactie Denkt u bij uw aankopen aan onze adverteerders!
HIER HAD UW ADVERTENTIE KUNNEN STAAN ! VRAAG NAAR DE VOORWAARDEN
[email protected]
QR-code VERON Alkmaar
“Taalachterstand” “Onderzoek heeft uitgewezen dat kinderen die macrobiotisch opgevoed worden later een taalachterstand oplopen. Woorden als gehaktdag, kuiltje jus en half-om-half kennen ze niet” HAM-Nieuws mei 2016
