Gepersonificeerde Spirituele Hulpbronnen Spirituele Genezing: wondermiddel of ook NLP?

Lucas Derks

Gepersonificeerde Spirituele Hulpbronnen Spirituele Genezing: wondermiddel of ook NLP?

Wonderhelers, worden door sceptici meestal afgedaan

‘Misschien kunt u wat verder uit elkaar gaan zitten.

met het begrip placebo1. Dat begrip kreeg echter een

Want als u straks de genezende kracht ervaart, werkt

andere betekenis nadat medische psychologen aan-

dat beter.’ Puur ‘Miltontaal’; uit de mond van één van

Lucas Derks, psycholoog/NLP-trainer, woonde op verzoek van INzicht een voor-

toonden, dat geloof, verwachting en suggestie, in iede-

de presentatoren van de informatiemiddag over het

lichtingsdag bij over een (in groeiende belangstelling staande) vorm van

re vorm van genezing de essentiële elementen zijn2.

gedachtegoed van Bruno Gröning (zie kader pag. 22).

‘Spiritueel Genezen’, om te onderzoeken welke modelleerbare en psychologisch

Voor veel mensen, was Milton H. Erickson ook een

We luisterden daarna met gesloten ogen (dat was ook

verklaarbare aspecten bij dit soort genezingen een rol zouden kunnen spelen.

wonderheler, tot Jay Haley, Ernest Rossi en Bandler &

beter) naar hemelse muziek, terwijl ons aangeraden

Zijn overwegingen naar aanleiding van ‘wondergenezingen in het algemeen’ lei-

Grinder patronen in zijn aanpak bloot legden. In dit

werd om ontspannen met rechte rug en geopende

den tot een dieper en heel praktisch inzicht in het belang en de werkwijze van

artikel wil ik een cruciaal, maar weinig besproken

handpalmen ons lichaam te voelen. De Heilstrom, was

‘het werken met delen en hulpbronnen’. In zijn artikel over ‘Spirituele genezing:

aspect van wondergenezing belichten. Ik doe dit naar

volgens Gröning afkomstig van God. Maar de vrienden

wondermiddel of gewoon NLP?’ wijst Lucas Derks je onder meer op een onder-

aanleiding van het voorbeeld van de Duitse genezer

van Gröning melden, dat het niet uitmaakte welke god

belichte, in bijzondere gevallen uiterst effectieve NLP-techniek: het werken met

Bruno Gröning. De vraag is: hoe bestaat het, dat drie

je daarbij voor ogen hebt en dat je ook best mocht

‘gepersonificeerde, externe hulpbronnen’.

decennia na zijn dood, nog steeds mensen door de

denken dat de kracht van de natuur, of nog steeds via

invloed van zijn ‘Heilstrom’ kunnen genezen? Wat voor

de al lang overleden, Gröning tot ons komt.

De specifieke spirituele geneeswijze die voor dit artikel model stond, is door de

aanknopingspunten biedt NLP bij het vinden van ant-

redactie in meer details op de pagina’s 16 en 22 beschreven.

woorden op die vraag?

Personificatie in NLP Wanneer we als NLP-er iemand die bijvoorbeeld alles steeds uitstelt vragen om diens ‘uitstel-gedeelte’ te visualiseren, en wanneer we die persoon er vervolgens in gedachte met dat beeld laten praten; dan hebben we die persoon een problematisch gedrag laten personificeren3. Dat betekent dat we van het probleemgedrag een imaginaire gesprekspartner hebben laten maken. Daardoor kan de persoon er mee omgaan alsof het iemand is, waardoor de klachten meestal hun vage, ongrijpbare karakter verliezen. De voordelen van het werken met mensachtige gedachteconstructies zien NLP-ers telkens bij het werken met delen terug. De dialoog met problemen levert altijd houvast, creativiteit en begrip op. In de klassieke techniek zesstaps reframing, personificeren we niet alleen het probleem, maar ook de creatieve vermogens van de persoon, in de vorm van het creatieve deel. Meestal wordt die creativiteit niet zo levendig en persoonachtig voorgesteld als het probleem; maar het zou best op dezelfde wijze kunnen. Het creatieve deel, is een klassiek NLP voorbeeld van het personificeren van hulpbronnen. Net zo als dat in de disney-strategie gebeurt met de hulpbronnen: dromer, criticus en realist. Bij het werken met kerntransformatie, beginnen we ook, net als bij zesstaps reframing, met het probleemdeel te personificeren. Door dit deel herhaaldelijk naar diens positieve intenties te vragen, vinden we de hoogst denkbare positieve intentie van dit deel. Vaak benoemen mensen die hoogste positieve intenties met termen als: liefde, harmonie, verbondenheid en zijn. Woorden die direct naar het spirituele logische niveau verwijzen. Bij kerntransformatie vragen we de persoon volledig te associëren met de vervulling van die hoog-

12

I N z i c h t

L e n t e

2 0 1 1

N L P

&

O n d e r w i j s

13

ste positieve intenties: ‘Stap in universele harmonie’.

taan een persoonachtige metafoor voor zijn hulpbron

theon van hun geloof vallen, in de weg7. En ook voor

ke en psychische klachten en hebben ook prima

Die hoogste positieve intenties, kerntoestanden

gebruikt. Bijvoorbeeld: ‘Hé…ik zie mijn moed als een

NLP-ers die liever met wetenschap dan met religie

contactuele vaardigheden. 10) In conflicten met autoriteiten en de gevestigde

genoemd, blijken meestal, wanneer we ze aan het pro-

klein mannetje over mijn angst scheren’. Bij het wer-

geassocieerd willen worden is het natuurlijk oppassen

bleem laten verbinden, super krachtige hulpbronnen te

ken met van de cliënt afkomstige metaforen, zoals dat

geblazen8. Voordat je het weet, maak je alle vooroor-

medische orde, geven zij aan belangeloos en uit

zijn. Het duidelijkste voorbeeld van het praktische nut

bij symbolic modeling gebruikelijk is, duiken ook vaak

delen van de sceptici waar: dat je bij een soort bijgelo-

mededogen hun werk te doen.

van het personificeren zien we bij het onderhandelen

dieren, tovenaars en engelen op. Soms echter, komen

vige New age sekte hoort.

tussen delen. Daarin kunnen de delen als ‘personen’

er spontaan goden, vooroudergeesten of heiligen naar

En die angst heeft een reden. Want kijken we over de

met elkaar overleggen. De toegevoegde waarde hier-

boven.

grenzen van NLP naar religieuze praktijken, dan lijkt

Wondergenezingen lijken vooral op te treden wanneer

het gebruik van gepersonificeerde hulpbronnen (God)

de symptomen door dissociatieve verschijnselen

van is overduidelijk. Al pratend, ontstaan er creatieve

Nog enkele andere observaties

mogelijkheden die ver boven de directe emotionele

Personificatie buiten NLP

en gepersonificeerde problemen (Satan) de boventoon

komen. Met dat laatste bedoelen psychologen, afsplits-

beleving van het innerlijke conflict uitstijgen. In NLP

Kijken we over de grenzen van NLP, dan zien we hoe in

te voeren. Dat is precies het verschil dat het verschil

ingen van de persoonlijkheid. Neurologisch gezien gaat

komt het personificeren van hulpbronnen, naar mijn

de structuuropstellingen4 van Mathias Varga von Kibet,

maakt. Voor de meeste gelovigen is het enorm aan-

het om populaties zenuwcellen die ontoegankelijk voor

weten, nog het meeste voor wanneer de cliënt spon-

allerlei abstracte elementen door levende mensen

trekkelijk dat je met Goden, geesten en helpers kunt

het gewone denken zijn geworden. Die ontoegankelijk-

gesymboliseerd worden. Dat stimuleert de cliënt

converseren (bidden). En plaats je ze dichtbij in je

heid ontstaat door processen die met de woorden, ver-

om deze automatisch te personificeren. En

sociaal panorama9 dan hoef je je nooit alleen te voe-

dringen, wegdenken, inhibitie, uit het hoofd zetten,

Mathias Varga von Kibet ziet de sterke werking

len. En vooral als je aan de entiteiten ook nog boven-

afstand nemen en weg drukken te maken hebben11.

daarvan ook in het daardoor ‘aanschakelen’ van

natuurlijke vermogens toeschrijft, kun je er heel veel

Mensen doen dat meestal in reactie op voor hen

iemands sociale vermogens, als extra motor bij

goeds van verwachten. Denk bij dat laatste aan schep-

onhanteerbare situaties. Die ontoegankelijkheid kan

het oplossen van diens problemen5. Met andere

pende, helende en alwetende vermogens.

woorden, zou Mathias Varga von Kibet het probleem ongepersonificeerd in zijn abstracte vorm

Modelleren van wonderen

al hun variaties tegen. Daarbij wordt het duidelijk, dat

laten, dan blijft de 'probleemoploscapaciteit' van

Het eerste NLP-boek ooit heette: De Structuur van de

ook heel veel ‘normaal’ functionerende mensen,

de cliënt beperkt tot diens abstracte rationele

Magie.

gedeelten afgesplitst hebben. De optredende sympto-

denken. Echter, door er een menselijke gestalte

Kijk ik vanuit die NLP-traditie modellerend naar spiritu-

men zijn zeer divers; aandachtsstoornissen, slapeloos-

aan te koppelen, ontstaat er meteen meer syner-

ele heling (zoals die van Bruno Gröning, zoals ook Tad

heid, psychosomatische klachten, dwanggedrag, ver-

gie, vooral wanneer de representant zich er ook

James met Huna healers deed, Suzy Smith en Tom

slaving en ook lichamelijk klachten die met een ver-

inhoudelijk in mengt6. De cliënt en de represen-

Best met Zuid Amerikaanse sjamanen en Jaap

minderde afweer te maken hebben.

tanten kunnen alle mogelijke vormen van interac-

Hollander met Candomblé priesters10), dan zie ik een

Spirituele hulpbronnen, zoals de bovengenoemde kern-

tie op het probleem loslaten: onderhandelen, lief-

heel aantal patronen opduiken. Ik noem er enkele:

toestanden, kunnen vaak een zeer integratieve werking

hebben, uitschelden, dingen teruggeven, vermo-

1) Wonderhelers activeren hulpbronnen van het hoog-

gens overdragen, beleren, er mee van plaats wisselen, enzovoort.

ste logische niveau. 2) Die hulpbronnen schrijven ze aan gepersonificeerde

Gepersonificeerde hulpbronnen vind ik ook in het werken met moeilijke cliënten bij mijn Duitse collega Wolfgang Walker. Hij maakt gebruik van ‘hel-

entiteiten met bovennatuurlijke krachten toe. Zichzelf presenteren ze (slechts) als tussenschakel. 3) Die entiteiten en hun krachten, worden gesugge-

door weer met de persoon samensmelten; het woord ‘helen’ drukt dat heel goed uit12. In de techniek onderhandelen tussen gedeelten, gebruiken we hulpbronnen die we toeschrijven aan de

reerd en beleefd in zeer prominente submodalitei-

cliënt zelf. De heling komt als de conflicterende delen

hij via de cliënt raadpleegt op het moment dat hij

ten: groot, hoog, centraal, licht, stralend, warm.

in elkaar en in de cliënt samen kunnen smelten.

vastloopt. Hij kan bijvoorbeeld, in een situatie sprong van een belemmerende overtuiging niets oplevert, aan een helper vragen: Op welke leeftijd is dit begonnen? Wat was daar nodig? Veel NLP-ers doen hetzelfde met Het Onbewuste, of gebruiken de innerlijke raadgever techniek uit de hypnotherapie. De mate waarin het onbewuste

4) De helende hulpbronnen stromen meestal van boven de ontvanger binnen. 5) De entiteiten worden als levend buiten de persoon opgevat. 6) Het geloof in hun echte bestaan wordt sterk bekrachtigd. 7) Twijfel wordt ondervangen met afbeeldingen, symbolen en vooral via verhalen over onverklaarbare

Ontmoedigde cliënten geloven vaak niet meer dat ze zelf de benodigde hulpbronnen herbergen om te kunnen helen. Door de spirituele hulpbronnen als afkomstig van krachtige externe wezens te presenteren (god, geest, heilige) hoeft de cliënt zijn eigen beperkende zelfbeeld niet los te laten. Dat de hulpbron van buiten komt, werkt daarom bij mensen die de hoop op hun eigen geneeskracht hebben opgegeven extra goed.

als iets ‘persoonachtigs’ wordt beleefd, lijkt min-

genezingen; het liefst in de vorm van getuigenissen

Spirituele genezers als Bruno Gröning danken hun

der dan bij Walkers helpers het geval is.

van genezen of prominente personen.

reputatie vooral aan het beter maken van ‘voor onge-

8) Hypnotisch taalgebruik, onweerlegbare argumenta-

Occult!

neeslijk gehouden’ patiënten.

ties op basis van metaforen en paradoxen bemoei-

Voor sommige NLP-ers en niet NLP-ers bereiken

lijken een (ongewenste, sceptische) rationele ana-

we hier een kritische grens. Nu wordt het occult!

lyse.

De religieuze opvoeding van veel mensen staat

14

hebben. Hun alles overstijgende karakter lost innerlijke tegenstrijdigheden op. Afgesplitste delen kunnen daar-

pers’. Die helpers fungeren als vraagbaken, die

waarin het zoeken naar de traumatische oor-

©Angelika Vali

decennia lang voortduren. In het werken met gedeelten in NLP komen we deze dissociatieve stoornissen in

het werken met entiteiten, die buiten het pan-

I N z i c h t

L e n t e

2 0 1 1

Ecologie Het grootste nadeel van het gebruiken van gepersonifi-

9) Veel wonderhelers beschikken over een zeer scherp

ceerde spirituele hulpbronnen is dat het mensen afhan-

observatievermogen, hebben kennis van lichamelij-

kelijk maakt van het geloven in entiteiten, de bemidde-

N L P

&

O n d e r w i j s

15

Spirituele Genezingen: de casus van Bruno Gröning Een wereldwijd groeiende ‘Medisch-wetenschappelijke Vakgroep’ van een paar duizend artsen en andere medische professionals, zet zich belangeloos in om een ‘alternatieve geneeswijze’ wereldkundig te maken. Het betreft de volgens hun effectieve geneeswijze van de ‘geestelijk genezer’ Bruno Gröning. Ondanks dat Gröning al lang overleden is getuigen dagelijks nog vele mensen van hun ’wonderbaarlijke genezing’, simpelweg door aan de hand van Gröning’s methode regelmatig af te stemmen op de ‘Universele Geneeskracht’. Deze vorm van heling zou volkomen los staan van welke vorm van religie en geloof dan ook en zou voor iedereen direct en levenslang universeel beschikbaar zijn. Door de onderzoekscontext waarmee deze artsen wereldwijd statistieken aanleggen over het effect van deze Gröning geneeswijze, willen zij wetenschappelijk bewijzen ‘dat de Gröningmethode werkt’: zelfs voor ‘uitgedokterde patiënten’. De wonderlijke genezingen die zij in hun reguliere medische praktijk zelf hebben geconstateerd, kunnen zij vanuit hun medische discipline echter niet verklaren. Ondanks dat willen deze reguliere artsen die over de effecten en resultaten van deze ‘geestelijke geneeswijze’ tenminste verbaasd zo niet meteen overtuigd raakten, deze ‘additionele geneeswijze’ als ‘mogelijke genezingsalternatief’, tot nut van het algemeen wereldkundig maken. Deze reguliere gezondheidswerkers geven hiertoe uit ideële motieven –belangeloos en op eigen kosten- presentaties in eigen land en in buurlanden. In hun presentaties over Bruno Gröning leren ze je meteen de methode. Je hoeft geen boeken of Dvd’s te kopen, geen lid te worden, geen cursussen te volgen, geen overeenkomsten te tekenen… Ook in Nederland worden regelmatig gratis bijeenkomsten georganiseerd.

ken worden gezond lammen lopen, blinden zien... Met de aantijging de ‘Heilpraktikerwet’ te overtreden, probeerden zijn tegenstanders hem te stoppen en zorgden uiteindelijk zelfs voor een gerechtelijke aanklacht tegen hem. Kort voor de uitspraak van het vonBruno Gröning 1906-1959 nis in 1959 stierf Gröning. De ophef rond hem is al lang voorbij. Maar ook nu nog gebeuren er buitengewone genezingen. De kracht, die destijds door Bruno Gröning werkte, zou nog steeds werken en het zijn artsen die deze successen bevestigen.

lende priester en de geloofsgemeenschap waarbinnen

Structuraufstellungen. Weber, G., (red.) Praxis des

het heil buiten zichzelf, dan is het lastig om zich weer

Familien-Stellens. Carl Auer Systeme, Heidelberg.

van die bron en de sociale omgeving los te maken. De

(6) Varga von Kibet, M.,(2001) Systemische

andere kant daarvan is, dat veel mensen zich prima

Kreativitaetstraining In: Weber, G., (red.) Derselbe

voelen bij een dergelijke band.

Wind laesst viele Drachen. Carel Bauer Systemen,

Een zelfde type binding zie ik ook, zij het in veel mindere mate, rond NLP optreden. Dus ook wanneer er geen gepersonificeerde hulpbronnen worden geactiveerd. Dat gebeurt eerder wanneer de achterliggende psychologische principes niet begrepen worden. Want dan is NLP ook een vorm van wonderheling. Persoonlijk zie ik het als de verantwoordelijkheid van trainingsinstituten en opleiders om dit type van sektarische binding bij de cursisten en hun cliënten af te remmen. Dat gaat alleen als de NLP-trainers zichzelf niet laten verleiden door de status van het 'Wonderhelerschap'. De vriendenkring van Bruno Gröning lijkt zeer bewust om te gaan met de keuzevrijheid van hun leden. Alles lijkt vrijwillig en zonder betalingen of vergoedingen te worden gedaan. Mogelijk worden de vrienden van

Enkele jaren geleden werd op initiatief van de Medischwetenschappelijke Vakgroep de 5 uur durende documentaire ‘Het fenomeen Bruno Gröning - op het spoor van de wondergenezer’ gemaakt: een uitgebreide documentatie over het leven en de werken van Bruno Gröning. Veel toeschouwers vertellen, hoe ze bij het zien van de film plotseling een kracht, een kriebelen, een stromen in het lichaam hebben gevoeld. Voor de meeste mensen een volledig nieuwe ervaring. Sommigen berichten zelfs van het terstond verdwijnen van pijnen, ongemakken en andere kwalen. Deze documentaire wordt regelmatig publiekelijk vertoond.

(5) Varga von Kibet, M., & Sparrer, I.,(1998)

men dit praktiseert. Met andere woorden: vindt iemand

Bruno Gröning meer gedwongen om na te denken over ongewenste sektarische bindingen dan NLP instituten en valt daar wat van te leren.

Heidelberg. (7) Matsen, R., (1996) NLP in een Bijbels perspectief. Amersfoortse studies, Amersfoort. (8) Hollander, J., Trance en Magie. En ook: Derks, L., & Hollander, J., (1998) Systemic Voodoo. In: Anchor Point, Vol. 12, No. 3, march 1998. (9) Dilts, R., op video: Word of NLP, Duitsland en scientology, op www.sociaalpanorama.nl, video’s (10) Derks, L., (1995) Exploring the Social Panorama. In: NLP World, Vol. 2, No.3 28-42, November 1995. (11) Derks, L. & Hollander, J., (1996b) Exploring the Spiritual Panorama. In: NLP World, Vol. 3, No. 2, July 1996. (12) Singer, J. L., (1990) Repression and Dissociation: Implications for Personality Theory, University of Chicago Press. (13) Krakauer, S. Y., (2000) Treating Dissociative Identity Disorder. Brunner Routledge, East Sussex, England

Conclusie Een oppervlakkige kennismaking met een controversiële genezer uit de jaren vijftig kan een aantal nuttige overwegingen oproepen. Ten eerste zouden gepersonificeerde spirituele hulpbronnen wel eens effectiever kunnen werken bij cliënten met geringe genezingsverwachtingen dan de in NLP gebruikelijke ‘ongepersonificeerde en aan de cliënt zelf toegeschreven’ vermogens.

Lucas Derks, sociaal psycholoog, auteur, NLP-trainer en –ontwikkelaar met ruim 25 jaar ervaring, is ook buiten onze landsgrenzen een zeer bekend en veel gevraagd trainer. Met name op gebied van het door hem ontwikkelde Sociaal Panorama geeft hij vaak ,(binnen en buiten Europa) meerdaagse workshops.

Wat belemmert NLP-ers om daar meer gebruik van te maken? Ten tweede toont wonderheling sociale processen die ook in NLP meespelen. Hoe kun je ecologisch

Voor meer info en contact: www.sociaalpanorama.nl

omgaan met de afhankelijkheid van cliënten en cursis(Vervolg op pagina 22)

ten en de verleidingen van een goeroepositie? Ten derde is het modelleren van wonderhelers altijd het interessegebied van veel NLP-ers geweest. Zonder deze modelleringfascinatie zou NLP een stuk armer

Bruno Gröning – de man en zijn leven In 1906 in Danzig geboren, werd Bruno Gröning in 1949 wereldwijd als ‘wondergenezer’ bekend. Waar hij opdook, stroomde er een menigte zieken naar hem toe en er vonden in hoge mate genezingen plaats. In 1949 beheerste één naam met vette koppen de kranten: Bruno Gröning. Speciale edities worden over hem gedrukt. Radio en weekjournaal berichten. Er werd een bioscoopfilm opgenomen. Waar hij opdook, verzamelen honderden…, duizenden… en uiteindelijk tienduizenden mensen zich om hem heen. Niet alleen uit Duitsland: Gröning werd tot een wereldgebeuren. Het ongelooflijke gebeurde bij deze massabijeenkomsten: ontelbare zie-

16

zijn!

Voor meer informatie en contact: De agenda voor de voorlichtingsbijeenkomsten en de vertoning van de genoemde documentaire ‘Het fenomeen Bruno Gröning - op het spoor van de wondergenezer’, evenals het boek van Matthias Kamp (Bruno Gröning - Revolutie in de geneeskunde, eerherstel van een miskende)

(1) Derks, L. & Hollander, J., (1996) Essenties van NLP. Utrecht, Servire, hst 22 (2) Battino, R., (2006) Expectation, The very Brief Therapy

en veel informatie tref je op de websites: www.bruno-groening.org of

Book. Crown House Publishing Limited,

www.bruno-groening.org/film (Nederlandse taal in het dropdown

www.crownhouse.co.uk (3) Derks, L., (2002) Sociale Denkpatronen, NLP en het

menu!) Daarnaast staan er ontelbare filmpjes op YouTube; o.a. van de initiator en huidige onderzoeksleider van de Medische Vakgroep: Dr. Blättner.

veranderen van onbewust sociaal gedrag. Servire (4) Varga von Kibet, M., (1995) Ganz im Gegenteil.

Contact Bruno Gröning Vriendenkring Nederland: Gerda en Hub

Querdenken als Quelle der Veraenderung. Graphic-

Hawinkels, [email protected]

Consult, München.

I N z i c h t

L e n t e

2 0 1 1

N L P

&

O n d e r w i j s

Lucas Derks

17

Annemarie Tjerkstra

Genezing langs geestelijke weg

Een kwestie van overtuiging? Annemarie Tjerkstra, neuropsycholoog/NLP-trai-

In de vertoonde documentairetrailer kwam een arts uit

ner, woonde op verzoek van INzicht, samen met

Hamburg, Dr. G. Blättner, aan het woord die zijn vrouw

Lucas Derks, een voorlichtingsdag over een (in

had gestuurd om eens te gaan kijken bij Bruno, omdat

groeiende belangstelling staande) vorm van

zijn chronische patiënten genezen terug kwamen en hij

‘Spiritueel Genezen’ bij om te onderzoeken welke

behoefte had om er meer van te weten. Het toeval

modelleerbare en psychologisch verklaarbare

wilde dat zijn vrouw zelf leed aan reumatoïde artritis,

aspecten bij dit soort genezingen een rol zouden

die hij met medicatie hooguit voor verergering kon

kunnen spelen. In het onderstaande artikel kiest

behoeden. Ook zij genas. Vanaf dat moment ging

Annemarie Tjerkstra een up-chunck en spiegelt

Blättner verder op onderzoek uit. Vandaag de dag is hij

zij dit genezingsfenomeen van Bruno Gröning

nog steeds de leider van de inmiddels wereldomspan-

(redactionele toelichting op pagina’s 16 en 22) al

nende medisch-wetenschappelijke vakgroep.

zoekend, aan NLP-overwegingen op het hoogste

Het bijzondere is dat Bruno Gröning deze artsen aan

logische niveau: ‘Spiritualiteit’.

zich heeft weten te verbinden, die bereid zijn om deze

Tijdens de voorlichtingsbijeenkomst over de wonderge-

cessen worden geregistreerd, gedocumenteerd en van

niet-reguliere vorm van heling uit te dragen. Alle sucnezingen en de leer van Bruno Gröning, vertelden

commentaar voorzien door vrijwillig hieraan meewer-

mensen over de genezing die zij hadden gevonden van

kende artsen en psychologen. Jaarlijks worden deze

chronische ziekten, trauma’s en verslavingen en werd

berichten verzameld en verstuurd aan geïnteresseer-

er een film vertoond met nog meer getuigenissen. Voor

den, deze zijn ook in te zien via de Gröning website.

deze mensen een wonder, die een wending ten goede aan hun leven had gegeven. Wat des te meer opvallend was, was de aanwezigheid van artsen, die bereid

Everything is energy and that's all there is to it. Match the frequency of the reality you want and you cannot help but get that reality. It can be no other way. Remember, this is not philosophy. This is physics. Albert Einstein

18

I N z i c h t

L e n t e

2 0 1 1

Een modelleringsblik op de leer van Bruno Gröning

zijn te verklaren en met medische gegevens gestaafd,

Of we nu arts zijn of niet, wondergenezingen als lid

dat iemand echt ziek was en dat de symptomen nu

van de klasse 'onverklaarde fenomenen' vormen een

verdwenen zijn.

aanslag op een regulier wereldmodel. Dat geeft een

Iedereen die weleens te maken heeft gehad met de

spanningsveld. Een spanning die op twee voor de hand

medische wereld is wellicht bekend met de onmiddellij-

liggende manieren kan worden opgelost namelijk: door

ke desinteresse die ontstaat als er sprake is van een

het vinden van een verklaring binnen het eigen wereld-

genezing langs niet-reguliere weg. Of je nu met NLP

model, of via het aanpassen van het eigen wereldmo-

een voedselintolerantie oplost, of met visualisatie een

del in de richting van de meegeleverde verklaring bij

operatie voorkomt, of door oogoefeningen je brillengla-

het fenomeen. Dit laatste noemen wij ook wel: 'beke-

zen van -10 naar -3 brengt (allemaal voorbeelden uit

ring'. Een keuze tussen twee posities vormt vaak een

mijn directe omgeving), het is meestal alsof je tegen

dilemma, waarin de persoon heen en weer wordt

de banken praat. Blijkbaar gaat de medische training

geslingerd tussen beide oplossingen.

gepaard met een duidelijk afgebakend 'model of the

Gelukkig bood NLP mij een uitweg via de notie van

world' plus dito beliefs, ten minste...

'modelleren'. Mijn grote voorbeeld op dit vlak is nog

dat was mijn overtuiging. Maar ja, ook artsen zijn net

steeds 'Pragmagie' van Jaap Hollander en Lucas Derks,

mensen, en zo krijgt mijn acupuncturist patiënten

het modelleren van sjamanistische processen, met

doorgestuurd van cardiologen en internisten, met wie

behoud van het eigen wereldmodel (zie Jaap

zij niets kunnen aanvangen. Ook deze artsen willen

Hollander; Trance en Magie, Becht 1997).

niet met haar praten als zij succes heeft waar de spe-

Bij modelleren gaat het er om dat je het patroon van

cialisten faalden, maar de patiënten hebben er voor-

de gewenste vaardigheid bestudeert en dat je daar de

deel van.

factoren uithaalt die relevant zijn voor het succes.

N L P

&

O n d e r w i j s

19

Behalve oogbewegingen, representaties, metaprogram-

in een virtuele realiteit leven die draait op deze compu-

Wij zijn allemaal energie en zolang wij leven is ons

ma's zijn dat vooral vaak overtuigingen.

ter. Dit idee ligt ten grondslag aan de film The Matrix

lichaam ook een levend energieveld, waarvan wij de

De belangrijkste overtuiging over genezing langs gees-

uit 1999. De elementaire deeltjes zouden de bits van

elektromagnetische uitstraling kunnen waarnemen.

telijke weg, is dat genezing langs geestelijke weg

deze computer kunnen vormen, waarbij hun golf- of

Daar waar de energie niet kan stromen of niet veerkrachtig is, daar is sprake van onbalans. Als zich dit

mogelijk is, je zou kunnen zeggen dat de NLP vooron-

deeltjeskarakter de 0 en 1 zouden weergeven.

derstelling dat lichaam en geest samen onderdeel zijn

De programma’s van deze computer worden geleverd

manifesteert in het lichaam noemen wij dit ziekte,

van één systeem dit impliceert. Een volgende overtui-

door onze overtuigingen, zowel persoonlijk als collec-

manifesteert het zich in ons denken of voelen dan noe-

ging is dat je kunt creëren met je (bewuste en onbe-

tief. Ook de Bioloog Bruce Lipton (The Biology of Belief,

men wij dit een psychische stoornis of probleem.

wuste) geest. Onze overtuigingen bepalen ons wereld-

Unleashing the power of Consciousness, Matter and

Is het mogelijk om deze energiestroom weer op gang

model. Wij creëren onze wereld met onze overtuigin-

Miracles, Hay House, 2005) toont aan dat het onze

te brengen en te laten stromen? Blijkbaar kunnen we

gen. De stuff waarvan onze wereld gemaakt is, is uit-

overtuigingen zijn die onze werkelijkheid bepalen.

dat tot op zekere hoogte allemaal, dit noemen wij het

eindelijk energie, al dan niet gebundeld. Ook onze

In de geneeskunde tenslotte, is iedereen, zowel regu-

zelfgenezend vermogen van het lichaam. Uit allerlei

gedachtekracht is energie en de gedachten die wij

lier als alternatief overtuigd van het krachtige effect

onderzoek is gebleken dat de geest het lichaam kan

daarmee creëren ook. Energie resoneert met energie

van verwachtingen en overtuigingen dat spreekt uit het

beïnvloeden en dat het helpt om te visualiseren, te

van een overeenkomstige frequentie. Je kunt een ener-

bekende 'placebo effect’, namelijk dat de verwachting

affirmeren en te relaxeren. Ook kunnen wij allen, de

gieveld beïnvloeden met een ander energieveld.

baat te hebben bij een bepaald medicijn zorgt voor

een meer de ander minder, het energieveld van de

verbetering of genezing, ook als dit medicijn slechts

ander beïnvloeden, door er mee te resoneren, door er

Quantum Sciences

suiker of water bevat.

mee te vrijen, of door er mee te vechten.

In de Quantum Sciences (Gregg Braden; The

En daarmee komen we op het belang van overtuigin-

Wij allen beïnvloeden voortdurend elkaars en ons eigen

Spontaneous Healing of Belief, HayHouse, 2008) wor-

gen. In NLP kennen we verschillende processen om

energieveld. En het hangt van de frequentie van je

den gegevens uit de kwantum mechanica, de natuur-

belemmerende overtuigingen op te lossen (onder ande-

energieveld af waarmee je resoneert. Ook kunnen wij

kunde van de fundamentele deeltjes, toegepast op

re reïnprinting), om de weg vrij te maken voor nieuwe

ons eigen energieveld beïnvloeden door onze gedach-

andere domeinen, waaronder bewustzijn en gezond-

mogelijkheden. Moderne New age benaderingen als

ten en gevoelens daar bewust op in te stellen. Dit kan

heid. In deze benadering wordt het universum gezien

'The Secret' bestaan vrijwel uitsluitend uit deze bood-

op verschillende manieren die wij benoemen als medi-

als een grote kwantumcomputer. De beroemde natuur-

schap. Je kunt nieuwe mogelijkheden in je leven creë-

tatie, visualisatie, gebed of gewoon positief denken.

kundige Max Planck zou gezegd hebben dat er een

ren, als je het ook echt gelooft. Daar zit natuurlijk ook

matrix van energie is die de blauwdruk voor onze

meteen weer het probleem; in de onderstroom, in ons

fysieke wereld levert. Konrad Zuse, een computerpio-

achterhoofd, of in het onbewuste, geloven we helemaal

Met het energetische wereldmodel in het achterhoofd

nier uit de 40-er jaren, veronderstelde zelfs dat het

niet dat we het goede verdienen, dat het universum

terug naar de modellering van genezing langs geeste-

hele universum een bewustzijnscomputer is, en dat wij

oneindige liefde is en noem maar op.

Genezing langs geestelijke weg

lijke weg. In de kadertekst bij dit artikel staat de methode beschreven die ik kortheidshalve 'het Bruno Gröning proces’ noem. Kijkend vanuit een NLP optiek haal ik uit dit proces de volgende universele kenmerken: •

Wij kunnen onszelf als energieveld afstemmen op een Universeel Energieveld ('Heilstrom').

• • • •

•

Via deze afstemming kunnen wij ons energieveld

Wat in het bovenstaande ontbreekt, is de specifieke rol

'resetten'.

van Bruno zelf. In mijn ogen is zijn bijdrage echter niet

Dit 'resetten' kan lichamelijk voelbaar zijn als pijn,

essentieel voor de werkzaamheid van het proces. Zoals

zwaarte, spiertrekkingen ('Regelungen').

hij zelf ook zei als een diep gelovig mens, 'Niet ik

Dergelijke sensaties kun je verwelkomen als teke-

genees, maar God'. Zijn methode vraagt de vooronder-

nen van heling.

stelling in het bestaan van ‘een soort God’. Onder

Het ophouden met het hercreëren van problemen

welke Godsnaam (van New Age termen tot en met

door er over te praten of er steeds aan te denken

wereldreligies) je hem kent, is hierbij volgens Bruno

(je Belastung loslaten).

nadrukkelijk van geen enkel belang.

Negatieve overtuigingen, zorgen, piekeren, uit je energieveld laten stromen (prullenbak visualise-

20

I N z i c h t

L e n t e

2 0 1 1

Modelleren van ‘genezen patiënten’?

ren).

Een andere, meer voor de hand liggende modellerings-

•

Nieuwe problemen, pijn of zorgen niet vastgrijpen

vraag is die van de door (of met?) Bruno Gröning

met een krampreactie (niet aannemen).

genezen patiënten. Er zijn diverse onderzoeken gedaan

•

Regelmatig, liefst tweemaal dagelijks op een vaste

naar kenmerken van mensen met onverklaarbare

tijd, werken aan heling door deze visualisatie te

genezingen, of spontane remissies van kanker. Heel

beoefenen.

vaak wordt er gezocht naar persoonlijkheidskenmer-

N L P

&

O n d e r w i j s

21

De ‘wonderdokter’ Bruno Gröning

ken, zoals humor, positief denken, het vermogen tot

mensen, maar ook aan hen die zich niet geïnspireerd

De Hamburgse arts Matthias Kamp die vele genezingen heeft onderzocht, heeft een biografie (Bruno Gröning Revolutie in de geneeskunde, eerherstel van een miskende) over Gröning geschreven waarvoor hij ook vele betrokkenen geïnterviewd heeft. Het beeld van Gröning en zijn leven dat Kamp schets, is eenduidig en congruent. Een bescheiden, aimabele en ingetogen man van weinig woorden. Een man die maar een opdracht voelde: mensen helpen genezen via de goddelijke weg. ‘Er bestaat geen ongeneeslijk - God is de grootste arts!’ zijn zijn woorden. Zijn religieuze overtuiging verbood hem het aannemen van materiële tegenprestaties voor genezingen. Hij zei dat hij zijn kracht zou kunnen verliezen als hij ze zou misbruiken, dat wil zeggen: tot eigen voordeel aan zou wenden. Hij zag in de genezing een geschenk van God, een genade die geen betaling, maar wel een innerlijke ommekeer naar geloof en liefde verlangt. Het weinige dat hij nodig had, kreeg hij van vrienden en daarvan gaf hij nog de helft weg. Overal vond Bruno Gröning open deuren en men wedijverde erin om hem te mogen huisvesten. Hij zag zichzelf in nadrukkelijk niet als genezer, maar als iemand die de werking van de hogere wetten van het leven duidelijk wilde maken en de lijdende mensheid terug wilde brengen naar het geloof in ‘God als de grootste Arts van alle mensen’. De wil tot de ommekeer, de wil tot het goede en de wens om het geloof in God weer aan te nemen, waren voor hem basisvoorwaarden voor genezing. Tegelijkertijd keurde hij elke belemmering van de menselijke vrije wil af. Hij zag zijn opdracht in het creëren van een draagvlak dat, wanneer zijn aardse bestaan voorbij zou zijn, mensen de mogelijkheid moest bieden om op eenvoudige wijze toegang te krijgen tot de genezende kracht van God. Hijzelf had al vaak met nadruk gesteld dat zijn persoonlijke aanwezigheid voor het genezingsproces niet vereist was: ‘Ieder die genezen is kan het doorgeven’, zei hij. Voor hem waren de genezingen en menig ongewone gebeurtenis geen wonderen, maar slechts ‘uitdrukking van een diepe verbondenheid met de natuur; van een diepe verbondenheid met God’. Hij zag zichzelf slechts al een wegwijzer voor anderen om voortaan zelf in te kunnen tunen op de goddelijke flow.

het oproepen en herbeleven van positieve herinnerin-

voelen door 'geestelijke genezing', maar die wel gaan

De Bruno Gröning techniek* (‘Einstellen’) Richtlijn van de vriendengroep: zet als je dat plezierig vindt wat inspirerende muziek. Ga in een ‘open positie’ zitten: de beide voeten op de vloer en de handen met de palmen naar bovengekeerd op de bovenbenen. Als je met je rug tegen de leuning wilt steunen dan is dat O.K. zij het, dat als je rechtop zit zonder te leunen, de ruggengraat als een soort antenne werkt.

22

gen. In Nederland was de inmiddels overleden profes-

voor een betere en gezondere toekomst.

sor Marco de Vries met het door hem opgerichte Helen

Onlangs overleed mijn goede vriend en collega NLP-

Dowling Instituut hiervan een belangrijke vertegen-

trainer Koos van der Weijden, 'veel te jong' aan een

woordiger, zij het nauw op de hielen gezeten door de

dodelijke ziekte. Koos was, leefde en ademde NLP.

grootinquisiteurs van de Vereniging tegen de kwakzal-

'Veel te jong', 'hoe weet je dat?' zou hij meteen vra-

verij.

gen. Ja, ik was ontredderd, en had moeite om hem te

Als mensen genezen van een chronische ziekte maken

laten gaan. Hij zei: 'Ik ben dankbaar voor het leven

zij een belangrijke transformatie door. Ook al zouden

dat ik gehad heb, en ja, wat mij betreft had ik er wel

we niet weten hoe de genezing tot stand komt, het

een jaar of dertig bij willen hebben, maar dit is waar ik

veranderingsproces in de persoon is wellicht wel te vol-

het mee moet doen en dat doe ik.' Koos was er van

gen, te analyseren en daarmee te modelleren. In elk

overtuigd dat er aan de andere kant van de dood een

geval moet er op enigerlei wijze een verandering van

nieuwe taak op hem wachtte, had hij zijn instituut

overtuiging hebben plaats gevonden, wellicht zelfs op

immers niet voor niets 'Beyond Change' genoemd?

het logische niveau van Identiteit (Ik ben een...

Zoals ik hem gekend heb zou hij de ontwikkeling van

patiënt).

een dergelijk NLP-geneesmodel zeer hebben toege-

Een voorbeeld. Een vrouw, 30 jaar lang lijdend aan

juicht, hij zei altijd: 'Alles wat je wilt realiseren is

reuma, hoort van genezing volgens Bruno Gröning. Ze

mogelijk, als je er maar consequent voor wilt gaan' en

verdiept zich (van harte... of heeft ze toch niets meer

'Als je iets echt wilt dan kun je het ook'.

te verliezen?) in de materie (en in zijn leven), gaat de methode toepassen en na verloop van tijd en vele malen afstemmen, is de reuma aantoonbaar verdwenen om vervolgens nooit meer terug te komen. Bruno Gröning 1906-1959

Wat heeft ze nu in NLP-termen precies gedaan? Ze heeft om te beginnen een idee toegelaten en de daar-

Sluit je ogen, als je dat wilt. Visualiseer (of voel) een prullenbak aan je voeten. Tijdens het kalm ademhalen adem je God in en bij elke uitademing stel je je voor dat al je negatieve gedachten en angsten en zorgen in de denkbeeldige prullenbak terechtkomen. Vraag Bruno Gröning om je ‘in te pluggen’ op de ‘healing stream’ van God. Doe deze oefening telkens een kwartier en je zou het twee keer per dag kunnen doen, alleen of samen met anderen.

aan verbonden oefeningen uitgevoerd en ze ‘kreeg’ de genezing van haar kwaal, zoals ze verwachtte. Met andere (NLP)woorden: •

Ze heeft een (nieuw) idee voor mogelijk gehouden

•

Ze heeft de overtuiging van ‘genezing is niet (meer) mogelijk’ vervangen door een nieuwe overtuiging (er bestaat geen 'ongeneeslijke ziekte' volgens BG)

•

Ze paste met haar afstemmingen Anthony Robbins principe ‘take action AND follow through’ toe.

Annemarie Tjerkstra studeerde psychologie en bedrijfskunde en is werkzaam als organisatieadviseur, (team)coach en (NLP)trainer. Zij is geïnteresseerd in het grensgebied tussen wetenschap en spiritualiteit. Zij begeleidt intervisiegroepen voor adviseurs, leidinggevenden en coaches op basis van NLP.

Wat nu interessant lijkt is om bij dit soort genezen patiënten de werkzame metaprogramma's, normen,

Tijdens het doen van de oefening ervaren veel mensen een tintelende sensatie, of warmte of energie in hun lichaam: ‘vanuit de voeten omhoog’ dan wel ‘via het hoofd naar beneden’. Of je nu wel of niet een fysieke sensatie hebt, blijf oefenen totdat je het wel voelt. Je kunt specifiek om genezing vragen maar focus niet op de ziekte of nieuwe (pijn)symptomen. Volgens Bruno Gröning kunnen er ‘Regelungen’ (regelpijnen) optreden wat staat voor een helingsproces dat zich aanvankelijk als pijn kan uiten. Ook dit laat je zoveel mogelijk los. Het kijken naar, of bij je dragen van de foto of deze op de zieke plek leggen zou volgens velen ook werken.

Fysiek genezen via ‘geestelijke’ weg… hoe DOE je dat? Meedenken over hoe dit te modelleren? Mail: Annemarie of de NVNLP

waarden, overtuigingen, enzovoort te onderzoeken en met name de details van de submodaliteiten.

Voor meer informatie en contact: www.amieconsult.nl email: [email protected]

Overigens ook een belangrijke vraag: wat deed je precies ‘intern’ om de (hypnotisch suggestieve?) medische

Annemarie Tjerkstra

diagnose ‘ongeneeslijk’ niet meer voor de ultieme werkelijkheid te laten doorgaan, maar de optie van genezing door God via Bruno Gröning als het ware erboven te plaatsen? Kortom: ‘wonderbaarlijk genezen’, hoe DOE je dat, in NLP-termen?

Ultieme remedie voor gezondheidsproblemen? De antwoorden op deze vragen zouden een nieuw NLP-

* Deze methode wordt door de Vriendengroep aangereikt als aanvulling

genezingsmodel kunnen opleveren, dat aan veel men-

en niet in plaats van reguliere medische zorg.

sen ten goede kan komen. Niet alleen aan gelovige

I N z i c h t

L e n t e

2 0 1 1

N L P

&

O n d e r w i j s

23