Genoeg is genoeg! HET BELANG VAN VOEDEN OP MAAT
ELKE MOENS VROEDVROUW – LACTATIEKUNDIGE NICU UZA
Inleiding Gangbare praktijk Wat we in onze huidige maatschappij verwachten
van een baby
Fysiologie Normaal gedrag van een baby
Hoe borstvoeding werkt
Inleiding
Inleiding
1) Belang van frequent voeden Voor de baby (SV/BV/FV) Voor de melkproductie Aanbevolen voedingsfrequentie
Belang van frequent voeden voor de baby Fysiologische maagvulling Stabiele glycemie Vette melk
Optimale ontwikkeling en groei Preventie reflux – krampen –koliek Gezonde levensstijl vanaf het begin Goede drinktechniek aan de borst
Fysiologische maagvulling Dag 1: maag nog niet rekbaar -> overvoeding is
pijnlijk, groot risico op regurgitatie (-> hypoglycemie) Vanaf dag drie: maag rekbaar -> overvoeding geeft overrekking van de maag -> natuurlijk verzadigingsgevoel gaat verloren
Fysiologische maagvulling Bron 1: Scammon RE, Doyle LO. Observations on the
capacity of the stomach in the first ten days of postnatal life. Am J Dis Child 1920; 20:516-538.
Fysiologische maagcapaciteit: wat de baby comfortabel kan verteren (wegen voor en na V) Anatomische maagcapaciteit: maximale vulling van de maag (Bij autopsie van 100 doodgeboren baby’s en 37 baby’s id eerste levensweek) maagcapaciteit o.a. afhankelijk van GA en manier van voeden Rond dag vier fysiologische en anatomische capaciteit+- gelijk
Fysiologische maagvulling gemiddelde fysiologische maagcapaciteit (GG 2-4 kg)
Levensdag
Ml
Ml/kg
1
7
2
2
13
4
3
27
8
4
46
14
5
57
17
6
64
19
7
68
21
8
71
22
9
76
23
10
81
24
Fysiologische maagvulling
Gemiddelde anatomische maagcapaciteit
Leeftijd/gewicht
Gemiddelde capaciteit (ml)
PGB 1.5-2kg
22
PGB 2-2.5 kg
30
PGB 2.5-3kg
30
PGB 3-3.5kg
35
PGB 3.5-4kg
35
PGB 4+ kg
38
1 week, alle gewichtscategorieën
45
2 weken, alle gewichtscategorieën
75
Fysiologische maagvulling Bron 2:
Silverman, W.A.: Dunham’s Premature infants 3rd Edition. Paul B. Hoeber, Inc., Medical Division of Harper and Brothers. New York. 1961. Pp. 143-144 Scammon, R.E. and Doyle, L.O.: Observations on the capacity of the stomach in the first ten days of postnatal life. Am. J. Dis. Child. 20:516-538, 1920 Adapted from Linda J. Smith’s, “Coach’s Notebook: Games and Strategies for Lactation Education.” Boston: Jones and Bartlett, 2002
Fysiologische maagvulling DAY OF LIFE
INFANT AGE
STOMACH CAPACITY/feeding
Day 1
Birth-24 hours
5-7 cc
Day 2
24-48 hours
10-13 cc
Day 3
48-72 hours
22-27 cc
Day 4
72-96 hours
36-46 cc
Day 5
96-120 hours
43-57 cc
Day 10
45-60 cc
Fysiologische maagvulling
Overrekking van de maag leidt tot overvoeding, het aanleren van slechte eetgewoonten en het risico op obesitas Tekenen van overvoeding: frequent teruggeven of braken, krampen, flatulentie en diarree
Fysiologische maagvulling Bron 3: La Leche League Vlaanderen Prematuur: 1-2cc 1 dag oud: 5-7cc 2 dagen oud: +- 16c 3 dagen oud: 22-30cc 10 dagen tot 3 weken: 40 tot 60cc 1 tot 6 maanden: geleidelijk toenemend 60 tot 100cc
Stabiele glycemie Fysiologische hoeveelheid MM verteert in +-60min baby krijgt terug honger/kan opnieuw sv krijgen wanneer ook de glucose is verbruikt stabiele glycemie Grote hoeveelheid per voeding: glucose verbruikt,
maar nog melk in de maag
BV: baby vraagt minder snel volgende voeding glycemie gaat meer dalen negatief voor ontwikkeling van het zenuwstelsel
Goede drinktechniek aan de borst Weinig voedingen -> volle borsten -> vlotte
melkstroom -> geen goede drinktechniek nodig om voldoende intake te halen -> mogelijks later problemen Mogelijke problemen: onvoldoende intake wanneer melkproductie daalt, borstweigeren bij combinatie met FV
belang van frequent voeden/kolven voor de melkproductie De eerste weken bepalen de verdere productie
capaciteit Activatie prolactinereceptoren (eerste weken pp) Preventie werking Feedback Inhibitor of Lactation (FIL) De “4 maanden dip”
Activatie prolactinereceptoren Om werkzaam te zijn, heeft een hormoon receptoren
nodig De prolactinereceptoren zorgen ervoor dat prolactine de wanden van de melkproducerende cellen kan passeren om de melkproductie te stimuleren Frequent aanleggen/kolven -> hoog basisniveau van prolactine -> activatie van een groot aantal prolactinereceptoren Receptoren die niet worden benut, verdwijnen uiteindelijk
Activatie prolactinereceptoren
Activatie prolactinereceptoren Lege borst: prolactinereceptoren
lactocyten
melkaanmaak (vette melk)
Volle borst: * geen vrije prolactinereceptoren * aanmaak van FIL (feedback inhibitor of lactation) in de lactocyten -> onderdrukt de melkaanmaak + vetarme melk
Preventie werking FIL FIL = eiwit in de melk Zorgt ervoor dat er niet meer melk wordt
aangemaakt dan nodig Weinig voeden/kolven -> vaak volle borsten -> FIL -> remt de aanmaak van melk -> vermindering productie
Prolactine respons
Baby aan de borst
melkaanmaak
oxytocine respons melktransport
Lediging borst Geen lediging
Melkstasis
Involutie klierweefsel
oxytocine blokkade
De “4 maanden dip” Wanneer tijdens de eerste weken onvoldoende
frequent is aangelegd/gekolfd, is het risico op de “ 4 maanden dip” groot +- 4 maand: melkproductie volledig autocrien gestuurd Dip is veelal zeer moeilijk/niet te herstellen Risico borstweigeren
Aanbevolen voedingsfrequentie Meeste baby’s hebben eerste zes maanden minimum
8-12 borstvoedingen/24uur nodig om goed te ontwikkelen Minimum 8-12 V/24u zorgt voor een goede melkproductie BV: in principe geen risico tot overvoeding SV/FV: voedingsfrequentie mede afhankelijk van de fysiologische maagcapaciteit
Aanbevolen voedingsfrequentie Recommended fluid intake for LBW infants Levensdag
Aanbevolen hoeveelheid vocht (ml/kg/dag) 2000-2500 gr 1500-2000gr 1000-1500gr
1
60
60
60
2
80
75
70
3
100
90
80
4
120
115
90
5
140
130
110
6
150
145
130
7
160+
160
150
Bron: WHO (2009) Infant and young child feeding: Model Chapter
2) Voeding op vraag op NICU/n* Stoorzenders Geen fysiek contact met moeder Afwezigheid moeder Fopspeengebruik Inbakeren Vroegtijdige hongersignalen worden niet opgemerkt Prematuriteit Rustige baby’s
2) Voeding op vraag op NICU/n* Mogelijke acties STS stimuleren Vroegtijdige hongersignalen herkennen Inbakeren/fopspeen enkel op indicatie Voeden op eigen vraag “droomvoeding” aan de borst, ev. met duimen onderkant voet stevig masseren
2) Voeding op vraag op NICU/n* Flesvoeding op vraag Snellere melkstroom aan de fles Melk op voordat zuigbehoefte is bevredigd -> risico op overvoeding Therapeutisch flesvoeden van een fysiologische hoeveelheid Nadien ev. fopspeen voor zuigbehoefte
2) Voeding op vraag op NICU/n* Ontslagvoorbereiding Uitleg geven rond belang van frequent voeden (tip: artikel LLL “weinig voedingen geven tijdens de eerste dagen en weken een probleem? + “flesdrinken tijdens of na de borstvoedingsperiode”) Uitleg geven rond nood aan fysieke nabijheid Rooming-in Terme leeftijd: gebruik WHO-groeicurve thuisbegeleiding
