Vlaanderen is energie
Veelgemaakte fout : elektrische hulpenergie
versie september 2014
EPB 1
Ontbrekende elektrische hulpenergie bij ruimteverwarming met ketels / generatoren bij EPW-volumes Installaties voor ruimteverwarming hebben elektrische hulpenergie nodig om te kunnen werken. In een aantal ingediende EPB-aangiften ontbreekt de invoer van bepaalde hulpenergie. voorbeeld
V
In de EPB-software Vlaanderen moet bij de gegevens van het project onder het luik ‘Installaties’, de rubriek ‘Hulpenergie elektrisch en waakvlammen’ ingevuld zijn. In de EPB-software 3G vindt u dit terug onder het tabblad ‘Verwarming’ bij ‘Warmteopwekkingssystemen’.
voorbeeld
3G
In het leidingennet van een centrale verwarming zorgt een pomp ervoor dat het water tussen de opwekkingsinstallatie en de afgifte-elementen circuleert. Zowel ventilatoren als pompen worden door een elektromotor aangedreven. Ook alle regelsystemen vragen elektriciteit. Al die energiestromen worden ondergebracht bij ‘elektrische hulpenergie’.
Een uitzondering daarop is het eventuele hulpenergieverbruik van plaatselijke verwarmingstoestellen. Dat is al in beschouwing genomen in het opwekkingsrendement. Daarvoor moeten dus geen hulptoestellen worden ingegeven.
1 Voor de ingebouwde ventilator van de ketel of generator In de meeste ketels of generatoren is een ventilator ingebouwd, die elektrische energie verbruikt. Een gesloten aardgastoestel heeft altijd een ingebouwde ventilator. Door middel van de ingebouwde ventilator trekt de ketel zijn verbrandingslucht van buitenaf. Een open aardgastoestel haalt zijn verbrandingslucht vanuit de omgevingsruimte. Daarvoor is niet altijd een ingebouwde ventilator nodig, maar in vele open toestellen is er toch een ingebouwde ventilator aanwezig om te zorgen voor de goede aanvoer van die omgevingslucht. Open aardgastoestellen worden in nieuwe gebouwen nog zelden geplaatst.
Vlaanderen is energie
Veelgemaakte fout : elektrische hulpenergie
versie september 2014
EPB 2
Een stookolieketel heeft nagenoeg altijd een ingebouwde ventilator om een correcte luchttoevoer en een goede verhouding brandstof-lucht voor de verbranding te realiseren. Als er per energiesector meerdere ketels of generatoren zijn geïnstalleerd, moet de hulpenergie voor de ingebouwde ventilator toch maar één keer worden ingevoerd. Het hulpenergieverbruik wordt immers forfaitair à rato van het beschermd volume van de energiesector berekend. Als u in één energiesector toch twee keer de ingebouwde ventilator zou aangeven, zou het hulpenergieverbruik onterecht dubbel worden geteld.
2 Voor de elektronica van de ketel of generator Een ketel of een generator is ook vaak voorzien van elektronica die op haar beurt het verbrandingsproces aanstuurt. Die aanwezige elektronica verbruikt ook elektriciteit. Nadat u de juiste toestellen en componenten hebt aangegeven, moet u in de EPB-software Vlaanderen aanvinken in welke energiesector het toestel of component wordt gebruikt, zodat de EPB-software de elektrische hulpenergie bij de juiste energiesector kan bijtellen. Wanneer men werkt met de EPB-software van de 3 gewesten geeft men deze toestellen en componenten rechtstreeks bij de juiste energiesector in. Als er per energiesector meerdere ketels of generatoren zijn geïnstalleerd, moet de hulpenergie voor elektronica toch maar één keer worden ingevoerd. Het hulpenergieverbruik wordt immers forfaitair à rato van het beschermd volume van de energiesector berekend. Als u in één energiesector toch twee keer de elektronica zou aangeven, zou het hulpenergieverbruik onterecht dubbel worden geteld.
3 Voor circulatiepompen (met of zonder pompregeling) voor circulatiepompen
V
voor circulatiepompen
3G
In de EPB-software Vlaanderen geeft u de circulatiepomp die zorgt voor het circuleren van het water tussen de opwekkingsinstallatie en de afgifteelementen voor ruimteverwarming aan in het scherm van de elektrische hulpenergie. Enkel de pomp die instaat voor de betreffende wooneenheid, wordt daar ingevoerd. Er moet worden aangegeven of de pomp al dan niet een pompregeling bevat. In de EPB-software 3G geeft u deze in onder de rubriek ‘Verwarming’ op het tabblad ‘Hulpenergie circulatiepompen’. Als ze een pompregeling bevat, werkt de pomp alleen als er
Vlaanderen is energie
Veelgemaakte fout : elektrische hulpenergie
versie september 2014
EPB 3
warmte moet worden getransporteerd. Een pompregeling koppelt de pomp aan de thermostaat en laat de pomp alleen draaien als dat nodig is. Een pomp met 2 of 3 snelheden is een ‘pomp zonder pompregeling’ als de pomp niet volledig kan afliggen bij afwezige warmtevraag. Het aan- en uitschakelen afhankelijk van warmtevraag, is dus een vereiste voor een ‘pomp mèt pompregeling’. Als er per energiesector meerdere circulatiepompen worden gebruikt, moet toch maar 1 circulatiepomp worden ingevoerd. Het hulpenergieverbruik wordt immers forfaitair à rato van het beschermd volume van de energiesector berekend. Als u in één energiesector toch 2 circulatiepompen zou aangeven, zou het hulpenergieverbruik onterecht dubbel worden geteld.
4 Voor andere pompen Als in het gebouw andere pompen (één van de volgende drie mogelijkheden) worden gebruikt, die geen circulatiepompen zijn, moet hun hulpenergieverbruik ook worden aangegeven. Het betreft de extra pompen : • • •
Bij gebruik van een buffervat voor ruimteverwarming ; tussen de ketel en verzamel- / verdeelleidingen ; bij een warmtewisselaar water-lucht in een luchtbehandelingskast, waarbij de toegevoerde ventilatielucht wordt ‘behandeld’ of opgewarmd door warm water. In zo’n warmtewisselaar passeert de toegevoerde ventilatielucht aan de ene kant en wordt er opgewarmd door het warmere water dat aan de andere kant passeert. Een extra pomp is bij zo’n luchtbehandelingskast nodig om het water naar die warmtewisselaar te brengen.
voor andere pompen
V
Andere pompen op het (de) circuit(s) van het sanitair warm water, moeten niet worden ingevoerd. In de EPB-software Vlaanderen gebeurt dit door bij ‘Hulpenergie elektrisch en waakvlammen’ te kiezen voor ‘Andere pompen’.
voor andere pompen
3G
In de EPB-software 3G duidt u bij het ‘Soort circulatiepomp’ aan dat het bijvoorbeeld gaat om een ‘Extra pomp bij gebruik buffervat voor verwarming’.
Vlaanderen is energie
Veelgemaakte fout : elektrische hulpenergie
versie september 2014
EPB 4
5 Enkele voorbeelden Aan de hand van enkele voorbeelden van installatieschema’s, wordt hieronder getoond hoe het hulpenergieverbruik van circulatiepompen en andere pompen moet ingevoerd worden. Voorbeeld 1 : installatieschema van 1 woning met 1 energiesector met zowel warmteafgifte via vloerver warming als via radiatoren voorbeeld
In dit gebouw is zowel een warmteafgiftekring met vloerverwarming als een warmteafgiftekring met radiatoren aanwezig. Er is gekozen om het geheel te rapporteren in 1 energiesector. Daarbij is het verplicht om met het minst gunstige afgifterendement te rekenen, namelijk het afgifterendement van de radiatoren. Pomp P1 is een extra pomp tussen de ketel en de verdeelleidingen naar de beide afgiftekringen. De pompen P2 en P3 zijn allebei circulatiepompen. P3 bedient het radiatorencircuit en P2 stuurt het water rond in het circuit van de vloerverwarming. Aangezien de beide circuits deel uitmaken van dezelfde energiesector, worden de twee circulatiepompen P2 en P3 voor die energiesector ingevoerd als 1 circulatiepomp. Het hulpenergieverbruik wordt immers berekend a rato van het beschermd volume van de beschouwde energiesector. Bij een afzonderlijke pomprapportering zou het hulpenergieverbruik (en ook het E-peil) onterecht verhogen omdat het bediende beschermd volume dan dubbel in rekening wordt gebracht.
Vlaanderen is energie
Veelgemaakte fout : elektrische hulpenergie
versie september 2014
EPB 5
Voorbeeld 2 : installatieschema van 1 woning met 2 energiesectoren (1 met warmteafgifte via vloerver warming en 1 met warmteafgifte via radiatoren) voorbeeld
In dit gebouw is zowel een warmteafgiftekring met vloerverwarming als een warmteafgiftekring met radiatoren aanwezig. Er is gekozen om het geheel te rapporteren in 2 energiesectoren, elk met het eigen afgifterendement. In dat geval moeten de twee circulatiepompen wel apart worden ingevoerd. Er is ook een pomp P1 aanwezig tussen de ketel en de verdeelleidingen. De circulatiepomp P3 is aanwezig in energiesector 1 en de circulatiepomp P2 maakt deel uit van energiesector 2. Bij het invoeren in de EPB-software worden de twee circulatiepompen ingevoerd. Bij beiden wordt gevinkt welke energiesector ze bedienen.
Vlaanderen is energie
Veelgemaakte fout : elektrische hulpenergie
versie september 2014
EPB 6
Voorbeeld 3 : installatieschema van appartementsgebouw met 2 ketels in cascade, inclusief zonneboiler voorbeeld
De pompen P1a en P1b kunnen worden samengenomen als een extra pomp tussen ketel en verdeelleidingen. Die pomp moet wel telkens per energiesector worden ingevoerd. Bij appartementen worden vaak circulatiepompen gebruikt die meerdere wooneenheden bedienen, zoals hier pomp P3. In die gevallen moet zo’n circulatiepomp voor meerdere wooneenheden per energiesector worden gerapporteerd. Er moet worden aangegeven of de pomp enkel de ruimteverwarming bedient, of ook wordt gebruikt voor warm tapwatervoorziening. Per energiesector moet vervolgens ook de circulatiepomp P6 voor de individuele wooneenheid worden gerapporteerd. De pompen P2 en P5 worden niet ingevoerd. Het elektrisch hulpenergieverbruik voor warm tapwater zit al vervat in het opwekkingsrendement voor warm tapwater. De pomp P4 moet ook niet worden ingevoerd. Die is al opgenomen in de nuttige bijdrage van het zonneenergiesysteem. Hiernaast wordt het invulscherm voor de elektrische hulpenergie van de pompen in de EPB-software getoond, voor 1 wooneenheid / 1 energiesector.