Gemeentehuis Midden-Delfland Schipluiden
Gemeentehuis Midden-Delfland Schipluiden opdrachtgever en gebruiker naam: Gemeentehuis Midden-Delfland adres: Anna van Raesfeltstraat 37, 2636 HX Schipluiden contact: De heer G. Winkelhorst telefoon: 015-380 41 11 functies gemeentehuis met raadzaal, kantoren met verschillende kantoorconcepten, restaurant, publieke ruimte met balies, een brandweerpost bijzonderheden Verbeelding kernwaarden Nederlands eerste Cittaslow-gemeente in nieuwe huisvesting omvang 5966 m2 (brandweerpost 700 m2, kantoren 3876 m2, gemeentelijke publieke functies 1390 m2) bouwperiode opdracht: start uitvoering: oplevering:
2007 mei 2011 september 2012
architect Inbo Gaasterlandstraat 5 Postbus 967, 1000 AZ Amsterdam T 020-421 24 22 I www.inbo.com projectteam projectarchitect: overige projectteamleden: team stedenbouwkundige: interieurarchitect: constructeur: installatie adviseur W +E: aannemer: bouwmanagement: overig: fotografie Auke van der Weide Inbo
Arnold Homan en Jeroen Simons Ben van der Wal, Arie de Jong, Maarten Hooijmeijer, Erik Berg
DN Urbland te Den Haag, i.s.m. gemeente Inbo Bartels, Utrecht Vintis installatietechniek, Zoetermeer Bouwonderneming Stout B.V., Hardinxveld-Giessendam Adviseur opdrachtgever: Stevens Van Dijck, Zoetermeer LBP Utrecht (akoestiek, bouwfysica, brandveiligheid)
Hoe kan de gemeente Midden-Delfland weerstand bieden aan de omringende verstedelijking en haar groene, recreatieve karakter veilig stellen in de Zuidwestflank van de Randstad? Deze vraagstelling greep Inbo aan om een karaktervol en onderscheidend ontwerp te vervaardigen voor het nieuwe gemeentehuis van deze kleine fusiegemeente met het landschap als leidmotief. Het gebouwconcept is aan de slagenverkaveling van het veenweidelandschap ontleend. Vijf onderling verschoven schijfvormige volumes volgen de verkaveling. Door deze opzet wordt het gebouw losgeweekt van de dorpse lintbebouwingstructuur van Schipluiden en zoekt ze aansluiting bij het veenweidelandschap. Het relatief grote gebouwprogramma is door de schijfvormige opzet goed inpasbaar in haar omgeving. Drie kantoorvleugels, elk drie bouwlagen, omsluiten entreehal en publiekshal. Over het geheel is een zacht gevouwen dak geplooid, dat het beeldmerk van het gebouw vormt. Dit CO2 neutrale gemeentehuis wordt gevoed door het landschap. Diep in de bodem zijn putten geslagen naar watervoerende lagen ten behoeve van een warmtekoudeopslag installatie: vanuit waterleidingen in het plafond worden de ruimten geklimatiseerd. Zonnecellen wekken stroom op en fungeren tevens als zonwering. De dikke riet/sedumpakketten en het drievoudig glas zorgen voor de hoge isolatiewaarde van de gebouwschil. De ontwerpkeuzes in vorm en materiaal ondersteunen de hoge duurzaamheidsambities van de gemeente. Het Gemeentehuis Midden-Delfland heeft Energielabel A, en de duurzaamheid uitgedrukt in Greencalc is 235. Functioneel en ruimtelijk is de locatie aan de rand van het dorp uitgebuit. Het gemeentehuis ligt op polderniveau tegen de veendijk van de Gaag. Deze watergang slingert dwars door Midden-Delfland. Het verschil in terreinniveau is aangegrepen om de publiekshal op het middelste niveau - met zicht op het water - te leggen. De kantoren van gemeentelijke organisatie ‘vouwen zich om de klant´ heen. Dit is een letterlijke vertaling van het dienstverleningsconcept waarin responstijd van belang is. De brandweerremise is in de plint opgenomen, met haar rug tegen de dijk gekeerd. De entreehal, een hoge ruimte vol daglicht, overbrugt de hoogteverschillen in het landschap. Er zijn twee laagdrempelige toegangen: laag aan de polderzijde en hoog aan de Gaag. Vanaf de verdieping kijkt de raadzaal uit over het open landschap van Midden-Delfland: hier worden wijze besluiten genomen óver dat landschap. Het gemeentehuis toont als een bezoekerscentrum: een laagdrempelig, toegankelijk gebouw dat optimaal contact maakt met haar omgeving. Een hoge mate van transparantie in de gevels is bereikt door toepassing van een twin-vliesgevelpui voorzien van drievoudig glas en ´slimme´ dakoverstekken. Het massieve dakpakket contrasteert met de transparante gevels. Het zachtgevouwen daklandschap omvat transparante gebouwschijven. De rietbedekte dakvlakken zijn geïnspireerd op de karakteristieke boerderijen en de hoogteverschillen van het Midden-Delflandse landschap. Met de ingebruikname van de nieuwe huisvesting is het nieuwe werken geïmplementeerd. Gedurende het ontwerpproces is met de gebruikers een op de organisatie toegesneden werkplekconcept uitgewerkt. In het open werklandschap zijn dynamische ruimtelijke werkplekken ontstaan met uitzicht op interieur - publieks- en entreehal - en exterieur - dorp en landschap. De transparante werkomgeving stimuleert directere samenwerking met collega’s. Gebruiksflexibiliteit is bereikt door alle installaties op te nemen in het geïntegreerde Wing-vloer systeem. Op de werkplek kan de installatie individueel worden nageregeld. In het interieur keert het karakter van Midden-Delfland en haar nuchtere inwoners terug. Natuurlijke materialen en ingetogen vormgeving vormen de sleutelwoorden. De tegelvloer van de publiekshal verwijst naar de oude hardstenen vloeren in de herenboerderijen. Het tapijtpatroon oogt als een luchtfoto van het veenweidelandschap met haar karaktieristieke slagenverkaveling. De bestrating vanuit het dorp, de polderzijde, is in de entreehal voortgezet. Voor de puien en de vaste inrichting als balies en pantry´s is gebruik gemaakt van inlandse houtsoorten. De eikenhouten loper in de entreehal eindigt aan de waterzijde in een steiger. Het gemeentehuis is letterlijk en figuurlijk verbonden met het landschap. De gemeente wil met haar huisvesting een voorbeeld stellen aan haar inwoners en de kernwaarden van het leven in Midden-Delfland verzilveren. De duurzame huisvesting van Nederlands eerste Cittaslow-gemeente – waar kwaliteit van leven en slowfood hoog in het vaandel staan - toont zich als een uitnodigend dierbaar gebouw dat door alle ontwerpschalen heen ontleend is aan het landschap dat zij representeert. Welkom in Midden-Delfland!
identiteit laagdrempelig duurzaam aaibaar
4
(1)
4 8
9
10
4
niveau 2
1 4
(5) 4 9
2
4
3 9
niveau 1
4
4 2
7
5
9
6
7
7
niveau 0
Legenda 1 raadzaal 2 entreehal 3 publiekshal
4 kantoren 5 brandweer 6 kantine
7 facilitair 8 tribune raadzaal 9 vergaderruimte
10 bestuur
doorsnede schijf 1
doorsnede schijf 2
doorsnede schijf 3
doorsnede schijf 4
doorsnede schijf 5