Gemeentebestuur Kortessem Administratief Centrum Kerkplein Kortessem tel: fax: Website:

Gemeentebestuur Kortessem Administratief Centrum Kerkplein 11 3720 Kortessem tel: 011 37 91 40 fax: 011 37 91 53 Website: www.kortessem.be

SCREENING VAN DE PLAN-M ER-PLICHT VERZOEK TOT RAADPLEGING GEMEENTELIJK RUP ‘TOERISME & RECREATIE’

Ilgatlaan 23 3500 HASSELT tel +32 11 28 86 00 fax +32 11 28 86 20 Contactpersoon : Kathleen Bongaerts e-mail: [email protected] Website: www.technum.be

63-36830

GEMEENTELIJK RUP “TOERISME & RECREATIE ” SCREENING NAAR PLAN-MER-PLICHT

DOCUMENTINFORMATIE Titel

SCREENING VAN DE PLAN-MER-PLICHT VERZOEK TOT RAADPLEGING

Ondertitel

GEMEENTELIJK RUP “TOERISME & RECREATIE”

Titel kort

Verzoek tot raadpleging RUP “Toerisme & Recreatie”

Opdrachtgever

Gemeentebestuur Kortessem

Documentnummer

63-36830

DOCUMENTGESCHIEDENIS Versie

Datum

Opmerkingen

1 2 3

DOCUMENTVERANTWOORDELIJKHEID Auteur(s)

Kathleen Bongaerts

Documentscreener(s)

Nele Aerts

BESTANDSINFORMATIE Bestandsnaam

63-36830\4STUmilieu\Sr001kab.doc

Aanmaakdatum

13/02/2009

Laatste bewaring

22/09/2009

63-36830

1


2

INHOUDSTAFEL 1

ONDERWERP VAN HET VERZOEK TOT ADVIES ..................................................... 3

1.1

Doelstelling .......................................................................................... 3

1.2

Situering ............................................................................................. 3

1.3

Ruimtelijke bestemmingen via gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan ................ 10

2

INLICHTINGEN EN COÖRDINATEN VAN DE INITIATIEFNEMER .................................. 10

3

OPMERKING VOORAF................................................................................ 10

4

TOETSING PLAN-MER-PLICHT OVEREENKOMSTIG ARTIKEL 4.2.6 §1,5° VAN HET D.A.B.M.11

4.1

Kader voor vergunningen voor bijlage I en II projecten .................................... 11

4.2

Passende beoordeling ............................................................................ 11

5

HUIDIGE SITUATIE ................................................................................... 14

5.1 Bestaande ruimtelijke structuur ............................................................... 14 5.1.1 Mesoniveau.....................................................................................14 5.1.2 Microniveau ....................................................................................14 5.2

Juridisch beleidsmatige situatie ............................................................... 19

5.3 Huidige toestand.................................................................................. 30 5.3.1 Bodem ..........................................................................................30 5.3.2 Water ...........................................................................................44 5.3.3 Fauna & Flora ..................................................................................53 5.3.4 Ecosysteemkwetsbaarheidskaarten..........................................................56 6

BESCHRIJVING VAN HET VOORGENOMEN PLAN ................................................. 60

6.1

Ruimtelijke bestemmingen en randvoorwaarden ........................................... 60

6.2

Bestemmingen rup: relatie met huidig bodemgebruik en gewestplanbestemming..... 62

6.3

Balans van ruimtelijke bestemmingswijzigingen ............................................ 63

7

VOORAFGAANDE RELEVANTE PLANNINGSPROCESSEN EN STUDIES ........................... 64

8

ALTERNATIEVEN VOOR HET PLAN OF VOOR ONDERDELEN ERVAN ........................... 64

9

BEOORDELING GRENS- OF GEWESTOVERSCHRIJDENDE AANZIENLIJKE MILIEUEFFECTEN . 64

10 MOGELIJKE AANZIENLIJKE MILIEUEFFECTEN VAN HET VOORGENOMEN PLAN.............. 64 10.1 Screening naar betekenisvolle aantasting van de speciale beschermingszones (SBZ) . 64 10.2 Mogelijke aanzienlijke milieueffecten van het plan en screening naar significantie van de effecten.................................................................................................... 67 11 BESLUIT ............................................................................................... 75 11.1 Algemeen .......................................................................................... 75 11.2 Screening plan-Mer-plicht: onderzoek aanzienlijke effecten ............................. 75

63-36830


3

Gemeentelijk RUP “Toerisme & Recreatie” Gemeente

Verzoek tot raadpleging 1 ONDERWERP VAN HET VERZOEK TOT ADVIES 1.1 DOELSTELLING Deze nota is het “verzoek tot raadpleging” in het kader van milieueffectrapportage van het gemeentelijk RUP “Toerisme en Recreatie”.

het

onderzoek

tot

De gemeente Kortessem wenst een gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GemRUP) “Toerisme & Recreatie” op te stellen, om de gewenste toeristisch-recreatieve structuur, uitgewerkt in het richtinggevend deel van het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Kortessem (GRS Kortessem), te realiseren. Het GemRUP bestaat uit meerdere terreinen verspreid over het grondgebied van de gemeente. Over het algemeen gaat het om bestaande infrastructuren al dan niet zonevreemd gelegen. De herbestemmingen gebeuren vooral in functie van het behoud van het waardevol patrimonium. Volgende terreinen maken deel uit van het GemRUP Toerisme & Recreatie: 1. Sport & Spel – Kapelstraat (kern Kortessem) 2. Sport & Spel – Gauwerstraat (kern Vliermaalroot) 3. Paardensport – Sint-Antoniushoeve 4. Feestzaal – ’t Schuurke 5. Ruitersportcentrum – Wintershovenmolen 6. ’t Roodkasteel 7. Bombroekmolen 8. Recreatieve zone Guigoven – compensatie

1.2 SITUERING De terreinen liggen verspreid over het grondgebied van de gemeente Kortessem.

63-36830


Figuur 1

Situering van de plangebieden

63-36830

4


5

1. Sport & Spel – Kapelstraat Het terrein is gelegen aan de Kapelstraat in de deelkern van Kortesem. Het grenst aan de woonwijk Haachen. -

Ligging – straatnaam : Kapelstraat Oppervlakte : 1ha 40a 35ca Soort activiteit : Sport & spel in open lucht – voetbal

Gewestplanbestemming : -

Woongebied Agrarisch gebied

2. Sport & Spel – Gauwerstraat Het terrein is gelegen aan de Gauwerstraat in de deelkern van Vliermaalroot. Het grenst aan het parochiecentrum van deze deelkern. -

Ligging – straatnaam : Gauwerstraat Oppervlakte : 93a 87ca Soort activiteit : Sport & spel in open lucht


woongebied met landelijk karakter Agrarisch gebied landschappelijk waardevol

63-36830


6

3. Paardensport – Sint-Antoniushoeve Het terrein is gelegen aan een privé ontsluitingsweg die uitgeeft aan de Hasseltsesteenweg (N20). Het ligt in de deelkern Kortessem aan de grens met Hasselt. -

Ligging – straatnaam : Hasseltsesteenweg Oppervlakte : 2ha34a20ca Twee woongelegenheden Soort activiteit : paardensport (jumping, dressuur, …) Infrastructuur: springparcours in open lucht, overdekte paddock, stallen (50 à 60 paarden), vergaderzaal, kantine, weilanden


Agrarisch gebied landschappelijk waardevol

4. Feestzaal – ’t Schuurke

63-36830


7

Het terrein ligt aan de Bissemstraat in de deelkern Vliermaal (Zammelen). Ligging – straatnaam : Bissemstraat 4 toegang; deels openbaar domein Oppervlakte : 38a 75ca Twee woongelegenheden Infrastructuur: één grote feestzaal en één kleiner zaaltje; met eigen catering, parking. De toegangsweg is openbaar domein. Soort activiteit : - feestzaal voor privé-feesten; bruiloft, communie, …

-

-

Gewestplanbestemming : Agrarisch gebied landschappelijk waardevol

-

5. Ruitersportcentrum – Wintershovenmolen Het terrein is gelegen in de deelkernen Wintershoven en Vliermaalroot. -

-

Ligging – straatnaam : Molenstraat, Bronstraat, Herestraat Oppervlakte : 10ha 08a 18ca Ruitersportcentrum Gerrits – soort activiteit : paardensport: jumping, dressuur, westernriding (initiatie paardrijden, hippotherapie voor mindervalide, jumping, klassieke dressuur, western-riding met als specialiteit reining, ponykampen vanaf 6 jaar, indoor en outdoor wedstrijden, mennen, koetspaard, opleiding jachthonden. Wintershovenmolen: hoevetoerisme (i.f.v. behoud waardevol patrimonium) Zonevreemde woning


Recreatiegebied Gebied voor dagrecreatie Agrarisch gebied landschappelijk waardevol

63-36830


8

6. ’t Rood Kasteel ’t Rood Kasteel is gelegen aan de Kasteelstraat in de deelkern Guigoven. -

-

-

Ligging – straatnaam : Kasteelstraat Oppervlakte : 4ha56a07ca hoeve ’t Rood kasteel: woning met ambachtelijke bedrijvigheid (verkoop en bewerken antiek) ’t Rood kasteel: horeca / feestzaal / bedrijfsfeesten / congressen / bruiloften / feesten Kruidentuin opgedeeld in drie delen (wildtuin, Engelse kruidentuin, onderzoekstuin). De tuin staat onder toezicht van Dr. Jacob Geebelen, gespecialiseerd in Geneeskrachtige kruidenplanten. (verbonden aan de Europese Academie voor natuurlijke gezondheidszorg).


Agrarisch gebied landschappelijk waardevol Natuurgebied

7. Bombroekmolen

63-36830


9

De site is gelegen in de deelkern Kortessem. -

Ligging – straatnaam : Daaleindestraat / Bombroekstraat Oppervlakte : 1ha 41a 67ca Soort activiteit : Huize Bombroek; restaurant – vis-en schaaldieren / woning met watermolen.


Landschappelijk waardevol agrarisch gebied.

8. Recreatieve zone Guigoven – compensatie Het terrein is gelegen in de deelkern Guighoven ten zuiden van de Beemdstraat. -

Ligging – straatnaam : Beemdstraat/Oude Ramenstraat Oppervlakte : 3ha 09a Soort activiteit : Grasland


Gebied voor dagrecreatie.

63-36830


1.3 RUIMTELIJKE BESTEMMINGEN UITVOERINGSPLAN

VIA

GEMEENTELIJK

10

RUIMTELIJK

In dit onderdeel wordt kort geschetst welke de belangrijkste bestemmingen gerealiseerd zullen worden via het gemeentelijk RUP. De totale oppervlakte per bestemming die weergegeven wordt is in dit stadium van het gemeentelijk RUP louter indicatief. Waardevol patrimonium (0,32 ha) Wonen (0,10 ha) Aanhorigheden (0,03 ha) Recreatiegebied (5,50 ha) Recreatiegebied met nabestemming agrarisch gebied (1,82 ha) Landschappelijk waardevol agrarisch gebied (4,03 ha) Landschappelijk geïntegreerde buitenruimte (7,82 ha) Beekvallei (0,29 ha) Landschappelijk geïntegreerde parking (0,23 ha) Buffer(0,88 ha) Tuinen (1,71 ha) Voortuin (0,42 ha) Wegen (0,33 ha) Voorgebied – toegang (0,52 ha) Koer (0,21 ha) Openbaar nut (0,01 ha)

2 INLICHTINGEN EN COÖRDINATEN VAN DE INITIATIEFNEMER Gemeentebestuur Kortessem Kerkplein 11 3720 Kortessem tel.: 011 37 91 40 fax: 011 37 91 53 Website: www.kortessem.be Contactpersoon : Marc Groffils e-mail: [email protected]

3 OPMERKING VOORAF In deze screeningsnota wordt ten behoeve van de beoordeling van de milieueffecten van het plan, gebruik gemaakt van kwantitatieve- en kwalitatieve gegevens inzake geplande ruimtelijke bestemmingen, die ontleend worden aan het RUP in zijn actuele stand van uitwerking (voorstudie). Naarmate het RUP verder wordt uitgewerkt kunnen deze gegevens uiteraard nog in zekere mate wijzigen. De principes en uitgangspunten van het RUP zoals geschetst in deze nota, zullen uiteraard

63-36830


11

onveranderd blijven. Ondermeer inzake de kwantificering van de verschillende planologische bestemmingen moet rekening gehouden worden met mogelijke beperkte wijzigingen in oppervlakte.

4 TOETSING PLAN-MER-PLICHT OVEREENKOMSTIG ARTIKEL 4.2.6 §1,5° VAN HET D.A.B.M.1 Planmilieueffectrapportage is de beoordeling van bepaalde plannen en programma’s op hun gevolgen voor het milieu. Het gaat hierbij om plannen en programma’s die uiteindelijk kunnen leiden tot concrete projecten met mogelijk nadelige gevolgen voor het milieu. Het nieuwe plan-MER-decreet van 27 april 2007, biedt hierbij voor dergelijke plannen en programma’s een duidelijk kader voor enerzijds het onderzoek tot milieueffectrapportage en anderzijds de opmaak van een milieueffectrapport. Het plan dat het onderwerp is van deze screeningsnota is niet van rechtswege plan-MER-plichtig.

4.1 KADER VOOR VERGUNNINGEN VOOR BIJLAGE I EN II PROJECTEN Het plan vormt geen kader voor de toekenning van een vergunning voor de in bijlagen I en II van het besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 opgesomde projecten. Het huidige divers bodemgebruik namelijk voetbalterreinen, wonen, feestzaal, manege, … wordt in het plan bestendigd. Het instellen van de verschillende bestemmingszones gaat niet gepaard met de activiteiten die opgesomd zijn in bijlage I van het besluit. Het instellen van de verschillende bestemmingzones heeft geen betrekking op de categorieën van projecten die opgesomd zijn in bijlage II van het besluit. De toegelaten activiteiten in de bestemmingszones voor landschappelijk geïntegreerde buitenruimte en de beekvallei behoren niet tot projecten “1d Landbouw, bosbouw en aquacultuur – eerste bebossing of ontbossing”. De toegelaten agrarische activiteiten zijn kleinschalig van aard en behoren niet tot projecten “1e Landbouw, bosbouw en aquacultuur – intensieve veeteeltbedrijven”. De toegelaten activiteiten in de bestemmingszones voor recreatie en waardevol patrimonium behoren niet tot de projecten “12 toerisme en recreatie”. De aard en de schaal is van een andere orde van grootte. Verblijfsrecreatie wordt toegelaten maar is beperkt in omvang, ze overstijgt de oppervlakte van 5 ha niet en de verkeersgenerende werking is lager dan toegelaten. Ook het instellen van de bestemmingen van zone voor wonen, aanhorigheden, parking, buffer, tuinen en wegen vormen geen kader voor activiteiten die opgenomen zijn in Bijlage I of II van de Vlaams Regering van 10 december 2004.

4.2 PASSENDE BEOORDELING Het grondgebied van Kortessem is niet gelegen in vogelrichtlijngebied. Habitarichtlijngebied vinden we in de gemeente vooral terug in de valleigebieden, maar ook het belle-vue bos en het Jongenbos vormen hierin een belangrijk onderdeel. Het betreft het habitatrichtlijngebied “Bossen en kalkgraslanden van Haspengouw” (BE2200038).

1

Decreet Algemeen Milieubeleid

63-36830


Volgende site grenst aan het habitatrichtlijngebied: 4. Feestzaal – ’t Schuurke Volgende sites zijn niet gelegen in of nabij het habitatrichtlijngebied: 1. Sport & Spel – Kapelstraat (kern Kortessem) 2. Sport & Spel – Gauwerstraat (kern Vliermaalroot) 3. Paardensport – Sint-Antoniushoeve 5. Ruitersportcentrum – Wintershovenmolen 6. ’t Roodkasteel 7. Bombroekmolen 8. Recreatieve zone Guigoven – compensatie

63-36830

12


Figuur 2 : Overzicht Speciale Beschermingszones

63-36830

13


14

5 HUIDIGE SITUATIE 5.1 BESTAANDE RUIMTELIJKE STRUCTUUR 5.1.1 Mesoniveau Ruimtelijk is Kortessem gesitueerd tussen Hasselt en Tongeren. Dit komt dan ook naar voor in de sterke gerichtheid van Kortessem op Hasselt en Tongeren op het vlak van winkelen, schoolgaan en werken. Door zijn geografische ligging t.o.v. Hasselt is Kortessem de laatste jaren dan ook sterk geëvolueerd naar een woonforensengemeente van Hasselt. Dit heeft de bebouwingsdruk in het noorden van de gemeente sterk vergroot. Door de agrarische structuur en het sterke kenmerkende landschap van boomgaarden en beekvalleien heeft de bebouwing zich vooral ontwikkeld langs linten in het landschap. De gemeente Kortessem kent 5 deelgemeenten, namelijk: Kortessem, Vliermaal, Wintershoven, Guigoven en Vliermaalroot. Kortessem is in Haspengouw gelegen. Haspengouw kent een golvend landschap met parallelle versnijding door asymmetrische valleien met kleine hoofddorpen en lineaire bebouwing op de interfluvia. Dorpen en kasteelhoeven hebben in Haspengouw een eigen bouwstijl. Kortessem is gelegen in het noorden van Vochtig Haspengouw. Vochtig Haspengouw wordt onder andere gekenmerkt door het voorkomen van bosgebieden, sterk landschappelijk structurerende, grotendeels beboste beekvalleien; waaronder de Mombeek. De ruimtelijke opbouw van de gemeente wordt trouwens in belangrijke mate bepaald door de loop van de Mombeek welke in noordzuid richting het landschap doorsnijdt. Voor de kernen Vliermaal, Wintershoven, Vliermaalroot en Guigoven is de Mombeek de belangrijkste locatiefactor geweest. De terreinen liggen verspreid over het ganse grondgebied van de gemeente Kortessem.

5.1.2 Microniveau De beschrijving van de plangebieden op microniveau tracht een beeld te schetsen van de huidige toestand van de terreinen. 1. Sport & Spel – Kapelstraat (kern Kortessem) De site is gelegen aan de Kapelstraat, noordwesten van het centrum van Kortessem.

ten

Op het terrein bevinden zich twee voetbalvelden die nagenoeg loodrecht op de Kapelstraat staan en NOZW georiënteerd zijn. Grenzend aan de Kapelstraat/Tapstraat werd een parking ingericht. Tussen de parking en de achterliggende twee voetbalvelden bevindt zich de kantine. Tussen de twee voetbalvelden werden verlichtingspalen voorzien. Zowel op de achterste als op de zijdelingse grenzen van het terrein vinden we bomenrijen terug.

63-36830


15

2. Sport & Spel – Gauwerstraat (kern Vliermaalroot) Het plangebied situeert zich aan de Gauwerstraat in de deelkern Vleirmaalroot. Het terrein is gelegen achter de parochiecentrum. Momenteel is het terrein niet ingericht voor sport- en spelaccommodatie. Binnen de contouren van het RUP bestaat het huidig gebruik hoofdzakelijk uit akkerland en weiland. Door het gebied loop de voetweg nr. 100 (atlas der buurtwegen). De voetweg wordt gedeeltelijk geflankeerd door een houtkant. Aan de westzijde bevindt zich een bosje. Verder in het open landschap tekenen er zich nog waardevolle bomenrijen af.

3. Paardensport – Sint-Antoniushoeve De manege bestaat uit een complex van verschillende gebouwen, paardenweides en openlucht paddock gelegen aan de Sint-Antoniusstraat. De manege is bereikbaar via een private onverharde weg die aansluit op de Hasseltsesteenweg. De toegang wordt gemarkeerd door een historisch kapelletje. De manege wordt gekenmerkt door een historische groei. De oorspronkelijke hoeve is twee bouwlagen hoog. Een poort geeft toegang op een ingesloten binnenkoer omsloten door het hoofdgebouw, stallingen, cafetaria, twee woningen en de manege. Parkeren wordt hoofdzakelijk vooraan voorzien ten zuidoosten van het gebouwencomplex, tussen stallingen en buitenpiste. Naast de manege ligt een grote openlucht paddock. Het terrein wordt verder nagenoeg overal gebruikt als opslag in open lucht.

63-36830


16

4. Feestzaal – ’t Schuurke Dit voormalige hoevecomplex is gelegen op de rand, tussen de kleine kern Zammelen en het typische golvende coulissenlandschap van haspengouw. Het hoevecomplex is opgesplitst in twee private eigendommen en bestaat uit een woning en een woning met feestzaal. Het complex is voorzien van twee parkeerzones bestaande uit kiezelverharding. Ten zuiden van het hoevecomplex bevinden zich weilanden (graslanden), met hoogstambomen. Dit maakt dat het hoevecomplex landschappelijk beter inpast in zijn omgeving; ze vormt er als het ware een wezenlijk onderdeel van. Achteraan het terrein is er een mooi vergezicht op dit heuvelig en gevarieerd landschap.

5. Ruitersportcentrum – Wintershovenmolen In het projectgebied kunnen drie delen onderscheiden worden: de site Wintershovenmolen, het ruitersporcentrum Gerrits en de noordelijk gelegen zonevreemde woning. De Wintershovenmolen wordt ontsloten via de Molenstraat, die aantakt op de Bronstraat. Ter hoogte van de toegang bevindt zich aan de ene zijde een woning met een zeer diepe tuin en aan de andere zijde een actief landbouwbedrijf (met industriële loods en woning). Tussen het landbouwbedrijf en de Wintershovenmolen ligt een akker en tussen Wintershovenmolen en het ruitersportcentrum ligt een grote vijver. De bebouwing, manege met stallen en een loods voor bijkomende stallen en bergruimte, is vrij grootschalig. Naast bebouwing zijn er nog paardenpistes in open lucht en paardenweides.

63-36830

GEMEENTELIJK RUP “TOERISME & RECREATIE ”

17

SCREENING NAAR PLAN-MER-PLICHT

6. ’t Rood Kasteel ’t Rood Kasteel is gelegen aan de Kasteelstraat in de deelkern Guighoven. De hoeve en het kasteel zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en vormen samen de site ’t Rood Kasteel. De private toegang is verhard en komt rechtstreeks uit op zowel de hoeve als het kasteel. Ten zuidoosten ervan bestaat er een ‘onverharde’ grootschalige parking. Binnen de hoeve bevindt zich naast één woongelegenheid eveneens een ambachtelijke bedrijvigheid: antiek. Het kasteel is ingericht i.f.v. horeca: restaurant, feestzalen, … . De binnenkoer is dan ook ingericht als een gezellige verbruiksruimte in open lucht. Rondom het kasteel zijn er restanten terug te vinden van de vroegere kruidentuin. Aan de noordwestzijde waterpartijen.

bevinden

zich

twee

7. Bombroekmolen De site Bombroek ligt ingesloten tussen de Bombroekstraat en de Daaleindestraat. Het bouwvolume huisvest niet alleen een restaurant (gespecialiseerd in vis) maar ook een woning. De achteraangelegen varkensstal wordt reeds geruime tijd niet meer gebruikt. Achter deze stallen bevindt zich een oud (weliswaar vervallen) bakhuisje in vakwerk. De ontsluiting voor gemotoriseerd parkeer (cliënteel) gebeurt langsheen de Daaleindestraat. De parking (in kiezelverharding) wordt door de dichte groenstructuur nauwelijks als hinderend ervaren.

63-36830


18

8. Recreatieve zone Guigoven – compensatie Het gebied voor dagrecreatie in Guighoven ligt ten zuiden van de Beemdstraat en grenst aldaar aan de 50 meter woongebied. Ten westen grenst het recreatiegebied aan de Oude Ramenstraat en het parkgebied met het beschermd kasteel de Donnéa. Het kasteel en het park is tevens een beschermd dorpsgezicht. Het recreatiegebied is niet ingericht voor recreatieve activiteiten. Het is momenteel een grasland aan twee zijden omzoomd door bomenrijen. Het grasland en de bomenrijen maken deel uit van een ruimer landschappelijk waardevol geheel van het valleigebied van de Mombeek en de Winterbeek.

63-36830


19

5.2 JURIDISCH BELEIDSMATIGE SITUATIE Thema

Relatie tot het plan

Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen2

Het RSV maakt een fundamenteel onderscheid tussen het beleid voor stedelijke gebieden en het buitengebiedbeleid. Kortessem maakt deel uit van het buitengebied. Voor het buitengebied worden volgende krachtlijnen uitgezet; in het buitengebied wordt een dynamische en duurzame ontwikkeling gegarandeerd, zonder het functioneren van de structuurbepalende functies van het buitengebied aan te tasten; door bundeling van de ontwikkeling in kernen wordt de verdere versnippering van de open ruimte vermeden; een versterking van de functies die van oudsher de open ruimte open houden (landbouw, bos en natuur); bereiken van gebiedsgerichte kwaliteit in het buitengebied; afstemmen van ruimtelijke ordening en milieubeleid; streven naar een buffering van de natuurfunctie ten opzichte van de eraan grenzende functies. Belangrijk voor het plan zijn de ontwikkelingsperspectieven van de toeristisch recreatieve structuur. Toeristisch-recreatieve voorzieningen zijn een essentieel element van zowel de stedelijke gebieden als de buitengebieden. Ten aanzien van de ontwikkeling van toeristische- en recreatieve voorzieningen worden op Vlaams niveau de volgende principes vooropgesteld: De bestaande toeristisch-recreatieve infrastructuur in de stedelijke gebieden en in het buitengebied moet in grotere mate en op een meer optimale wijze benut worden. De verbetering van de kwaliteit van de aangeboden producten staat voorop en het aanbod van bestaande infrastructuur moet beter op elkaar inspelen. Het is niet wenselijk om op een grootschalige wijze toeristische en recreatieve voorzieningen uit te breiden of nieuw in te planten in het buitengebied. (…) Gestreefd moet worden naar kwaliteitsvolle vormen van medegebruik door toeristisch-recreatieve activiteiten van infrastructuur die voor een andere functie zijn uitgebouwd of door andere activiteiten benut worden.

Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan Limburg3

Kortessem maakt deel uit van de deelruimte Herk en Gete en de hoofdruimte Haspengouw en Voeren. De hoofdruimte heeft in het bijzonder een belangrijke open ruimte betekenis voor de provincie. Vooral grondgebonden landbouw en fruitteelt in landschappelijk waardevolle gebieden zijn dragers. Daarnaast zijn natuurwaarden en het watersysteem te ondersteunen functies. Ten slotte kan recreatief medegebruik op provinciaal niveau – bijvoorbeeld onder de vorm van plattelandstoerisme – worden gestimuleerd. Het ruimtelijk uitgangspunt bestaat uit de volgende concepten:

2

Het RSV werd als beleidsdocument goedgekeurd door de Vlaamse Regering op 23.09.1997, gedeeltelijk herzien en definitief vastgesteld door de Vlaamse Regering op 12.12.2003.

3

Goedgekeurd bij Ministerieel Besluit op 12 februari 2003.

63-36830


Thema

20

Relatie tot het plan Beekvalleien als natuurlijke ruggengraat. Sint-Truiden en Tongeren als structuurondersteunende kleinstedelijke gebieden als centra. Raster van linten in vochtig Haspengouw. Structuurbepalende landbouwgebieden met landschappelijke waarde. Toeristisch-recreatief netwerk van hoeven en kastelen. “Het toeristisch netwerk van hoeven en kastelen is gebaseerd op het recreatief medegebruik van het landschap met zijn boomgaarden, holle wegen, graften, bosjes en op de aanwezigheid van een belangrijk cultuurhistorisch patrimonium (vierkantshoeven, kastelen, molens). Een toeristisch netwerk van fiets-, wandel-, auto- en paardenroutes kan het verspreid erfgoed ontsluiten. Dat netwerk kan de Romeinse Kassei en de voormalige fruitspoorlijn als lineaire dragers gebruiken om de polen Sint-Truiden en Tongeren te verbinden met het omliggende buitengebied.” Voerstreek waardevol landschap onderdeel van een grensoverschrijdend Drielandenpark. De deelruimte heeft in de provincie een belangrijke rol inzake landbouw, natuurontwikkeling en waterbeheersing. Het recreatief medegebruik vormt één van de mogelijke beleidsthema’s: “Het toerisme wordt in het buitengebied verspreid ontwikkeld onder de vorm van recreatief medegebruik. Bijzondere aandacht gaat daarbij naar een optimale ruimtelijke inpassing van het netwerk van fiets-, wandel-, auto- en paardenroutes en naar de inschakeling van de dorpen in het toeristisch aanbod. Het toeristisch medegebruik richt zich op plattelands-, boerderij- en kastelentoerisme.” Op provinciaal niveau worden 4 toeristisch-recreatieve netwerken geselecteerd; Mijnstreek, Maasland, kastelen en hoeven (Droog Haspengouw) en de Voerstreek. Om een verhoogde samenhang te creëren tussen de verspreide toeristisch-recreatieve elementen in een bepaald gebied wordt voorgesteld om die elementen met elkaar te verbinden en het beleid ervoor op elkaar af te stemmen. Lineaire elementen zoals paden en routes langs waterlopen worden voorop gesteld. Het verbinden van recreatieve voorzieningen in het buitengebied dient op een zorgvuldige wijze te gebeuren, zodat de specifieke kwaliteiten en functies van het gebied niet worden aangetast. De gemeente Kortessem komt, conform het PRSL, in aanmerking om te worden opgenomen binnen het beleidskader voor plattelandstoerisme waar recreatief medegebruik kan gestimuleerd worden.

Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan

Gewenste woon – en leefstructuur Bij de ruimtelijke ontwikkelingsperspectieven voor de kernen wordt in elke kern een lokale sportvoorzieningen gelegen aan de rand van de kern voorzien. In Kortessem wordt het gebied aan de Kapelstraat geselecteerd voor de lokale sportvoorzieningen. De twee voetbalvelden liggen momenteel gedeeltelijk in woongebied en gedeeltelijk in agrarisch gebied. Hier wordt achter de 50,0 meter landelijke woonzone een recreatieve zone voor de inpassing van 1 volwaardig voetbalveld voorzien. In Vliermaalroot wordt het gebied aansluitend aan het parochiecentrum tussen de Gauwerstraat en de Mombeekvallei gesitueerd aansluitend aan het woongebied en zo ingepast dat een verstoring van de vallei van de Mombeek tot een min. wordt beperkt. Het bestaande voetbalveld is momenteel gelegen in agrarisch gebied. Door het niet opnemen van het bestaande voetbalterrein heeft dit een uitdovend karakter en worden de sport- en recreatievoorzieningen op termijn aansluitend bij de woonkern ontwikkeld. De ruimtelijke ontwikkelingsperspectieven voor de historisch/architectonisch waardevolle zonevreemde gebouwen zijn als volgt omschreven. Het betreft kastelen, molens en hoeves die onderdeel zijn van het waardevol patrimonium. Zij worden behouden en krijgen door een bestemmingswijziging (hoevetoerisme, horeca, bewoning, etc...), die het historisch karakter ondersteunt en verenigbaar is met het draagvlak van de directe omgeving, een nieuwe

63-36830


Thema

21

Relatie tot het plan toekomst. Bij deze primeert het historisch maatschappelijk gegeven. Zij worden vanuit hun morfologische context verweven met het landschap. Voor deze wordt gebouw per gebouw een specifieke ontwikkelingsvisie opgemaakt, waarbij vooral het beeldbepalend karakter binnen het landschap en de uitbreidingsmogelijkheden in functie van de ondersteuning van het historisch en architectonisch karakter van het beeldbepalend gebouw bepalend zijn. Gewenste toeristisch-recreatieve structuur Binnen deze deelstructuur wordt overwegend aandacht gegeven aan de recreatieve structuur in functie van de toeristische uitbouw van de gemeente. Het toeristisch beleid is vooral gericht op een laagdynamische ontwikkeling van toerisme in de open ruimte. De vele kastelen, kerken, molens, huizen in vakwerkbouw, vierkantshoeven, het typische landschap en streekgerechten geven aan Kortessem een specifieke eigenheid. Deze eigenheid maakt het de moeite waard in Kortessem rond te fietsen en te wandelen en geeft de mogelijkheid Kortessem op een kwaliteitsvolle manier toeristisch verder uit te bouwen. De doelstelling is dus tweeledig: enerzijds wordt het toeristisch draagvlak van Kortessem uitgebreid van dagtoerisme naar verblijfstoerisme door de ontwikkeling van laagdynamische hoeve- en plattelandstoerisme, ondersteund door het uitbouwen van een gedifferentieerd aanbod aan verblijfsaccommodatie op verschillende niveaus. Anderzijds wordt er getracht op deze manier het waardevol cultuurhistorisch patrimonium te valoriseren en dit met een sterke differentiatie in te passen binnen het toeristisch netwerk. Om dit na te streven worden de volgende kernbeslissingen geformuleerd in het bindend deel van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan van de gemeente: Kernbeslissing 8: bundelen van lokale recreatie Kernbeslissing 9: veiligstellen van het historisch waardevol patrimonium i.f.v. de versterking van de laagdynamische toeristisch-recreatieve uitbouw van Kortessem. Kernbeslissing 11: laagdynamische toeristische uitbouw van Kortessem. Naast het cultuurhistorisch patrimonium heeft Kortessem nog een aantal recreatieve faciliteiten die een minder toeristisch gegeven vormen maar zich kaderen binnen de recreatieve uitbouw van Kortessem. Het betreft het ruitersportencentrum Gerrits en de manege St-Antoniushoeve. Ze vormen twee recreatieve polen die bij paardenliefhebbers zeer gekend zijn. Er zijn tevens twee visvijvers op het grondgebied van Kortessem gesitueerd die dan weer bij de hengelsportliefhebbers gekend zijn. Het betreft de visvijver ‘Molenstrand’ te Wintershoven, aansluitend aan het ruitersportcentrum Gerrits en de visvijver ter hoogte van de aansluiting van de Bombroekstraat met de Gauwerstraat in Vliermaalroot. Zowel de ruitersport als de hengelsport zijn twee recreatiefaciliteiten die in verwevenheid met het buitengebied kunnen worden uitgebouwd. Naast de ontwikkeling van de verblijfsrecreatieve voorzieningen vormen deze recreatiefaciliteiten een ondersteuning van het recreatief aanbod binnen de gemeente zonder daarbij een toeristische uitstraling te willen hebben. Zowel het gegeven van de beide maneges als het gegeven van de beide visvijvers worden in functie van hun huidige activiteiten bestendigd en ruimtelijk ingepast binnen de recreatieve structuur van Kortessem.

63-36830


Thema

22


De kern van Guigoven wordt binnen het gebied begrensd door de Kasteelstraat, de Bosweg, de Tulpenlaan, de Jeugdlaan en de Beemdstraat verdicht en als woonkern uitgebouwd samen met het lint langs de Tongersesteenweg tussen de Wouddalstraat en de voormalige bedrijfsgebouwen van Corswarem. Een belangrijke wooninbreiding wordt voorzien tussen de Kasteelstraat en de Beemdstraat. Met betrekking tot het recreatiegebied op het gewestplan ter hoogte van de Beemdstraat wordt gesteld dat deze wordt uitgebouwd als recreatiegebied voor de lokale jeugdverenigingen van Vliermaal en Guigoven. Hier wordt de nodige ondersteunende accommodatie uitgebouwd. Op het gewestplan wordt deze zone bestemd als gebied voor dagrecreatie: enige vorm van verblijfsrecreatie is dus niet mogelijk. Met betrekking tot de uitbouw van jeugdrecreatie op lokaal niveau wordt in het richtinggevend deel van het GRS Kortessem nog het volgende gesteld: In Guigoven wordt t.h.v. het nog niet ontwikkelde recreatiegebied aan de Beemdstraat, aansluitend aan het centrum van Guigoven, een lokaal jeugdcentrum voor de Chiro van Guigoven en Vliermaal uitgebouwd. (…) In Guigoven is geen behoefte aan voetbalaccommodatie. Door de herschikking van de recreatiezones en dagrecreatiezones op het gewestplan i.f.v. de opmaak van een sectoraal GEmRUP zonevreemde recreatie (lees GemRUP Toerisme & Recreatie) kan de bijkomende lokale behoefte ingevuld worden binnen de nog niet ontwikkelde oppervlakte. In functie van de uitbouw van de lokale sport- en recreatiefaciliteiten kan door een herschikking van de bestaande recreatiezones de bijkomende vraag op een ruimtelijk verantwoorde manier worden ingevuld. In de zone voor dagrecreatie te Guigoven wordt 2ha voorzien voor de uitbouw van jeugdlokalen de overige oppervlakte (+/- 1ha 10a) wordt gebruikt ter compensatie. Vandaag is de visie m.b.t. de gewenste ruimtelijke structuur van Guigoven iets gewijzigd. Wat betreft de uitbouw van accommodatie in functie van een lokaal jeugdcentrum wordt geopteerd deze te voorzien in zone voor landelijk wonen. Op die manier wordt ook verblijfsrecreatie mogelijk, iets wat in het gebied voor dagrecreatie (bestemming gewestplan) niet mogelijk is. De verdichting van de kern en de verweving van functies en activiteiten staat hierbij voorop. Op die manier wordt ook de open ruimte niet verder aangesneden en ontstaat er een landschappelijk geheel dat overgaat van ‘kasteelpark’ (kasteel de Donéa) over landschappelijk waardevol agrarisch gebied (herbestemming gebied voor dagrecreatie gewestplan) naar het valleigebied van de Mombeek. Bovendien beschikt de gemeente over meer oppervlakte ter compensatie.

63-36830


Thema


Gewestplan

1. Sport & Spel – Kapelstraat (kern Kortessem)

5. Ruitersportcentrum – Wintershovenmolen

Het grootse deel van het plangebied is agrarisch gebied. Een beperkt deel is bestemd als woongebied.

2. Sport & Spel – Gauwerstraat (kern Vliermaalroot)

Binnen de afbakening van dit plangebied zijn volgende gewestplanbestemmingen; Recreatiegebied Gebied voor dagrecreatie Landschappelijk waardevol agrarisch gebied

6. ’t Roodkasteel De site is voor het grootste gedeelte gelegen in landschappelijk waardevol agrarisch gebied en deels in natuurgebied.

Het plangebied is op het gewestplan bestemd als landschappelijk waardevol agrarisch gebied.

3. Paardensport – Sint-Antoniushoeve De gewestplanbestemming voor deze site is landschappelijk waardevol agrarisch gebied.

23

7. Bombroekmolen Het plangebied is op het gewestplan landschappelijk waardevol agrarisch gebied.

bestemd

63-36830

als


Thema

Relatie tot het plan 8. Recreatieve zone Guigoven – compensatie

4. Feestzaal – ’t Schuurke Ook deze site is gelegen in landschappelijk waardevol agrarisch gebied.

BPA’s, RUP’s

24

Het plangebied is bestemd als gebied voor dagrecreatie.

7. Bombroekmolen


Het deelplan Bombroekmolen grenst aan twee gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen met name:

Het plangebied grenst aan het GRUP Landbouw- natuur en bosgebieden “Jongenbos en vallei van de Mombeek van Wintershoven tot Wimmertingen”

GemRUP “Begrenzing Centrum-Zuid”

63-36830


Thema

25

Relatie tot het plan GemRUP “Bombroek”

7. Bombroekmolen Het plangebied grenst aan het GRUP Landbouw- natuur en bosgebieden “Jongenbos en vallei van de Mombeek van Wintershoven tot Wimmertingen”

Speciale Beschermingszones

Deelplan 4. Feestzaal – ’t Schuurke grenst aan de SBZ BE2200038 “Bossen en kalkgraslanden van Haspengouw” (zie 10.1)

VEN-gebieden

Er zijn geen sites gelegen in of grenzend aan een VEN-gebied opgenomen.

Ruimtelijke visie voor landbouw, natuur en bos.

In het kader van de planningsprocessen voor landbouw, natuur en bos is Vlaanderen opgedeeld in regio’s. De gemeente Kortessem maakt deel uit van de regio Haspengouw-Voeren. In uitvoering van het planningsproces werd in december 2005 voor een aantal agrarische gebieden de bestaande gewestplannen herbevestigd. Kortessem situeert zich in het gebied ‘vochtig Haspengouw –gebied 3: tussen Herk, Mombeek en Demer, tussen Stevoort, Hasselt, Wellen en Alken. Volgende deelplannen zijn gelegen binnen een herbevestigd agrarisch gebied.

Herbevestigde agrarische gebieden

1. Sport & Spel – Kapelstraat (kern Kortessem) 3. Paardensport – Sint-Antoniushoeve

63-36830


Thema


Onroerend erfgoed


Beschermde landschappen, monumenten en dorpsgezichten

De Wintershovenmolen is opgenomen als puntrelict in de landschapsatlas. De Mombeek vormt dan weer een belangrijk lijnrelict. Volgend historisch waardevol erfgoed (Bouwen door de eeuwen heen) bevindt zich binnen of in de onmiddellijke nabijheid van de afbakening van dit deelplan: Sint-Landoaldus- en Lambertusbron, Onze-LieveVrouw van Banneuxkapel, Wintershovenmolen, Kasteelhoeve Desseneer. 6. ’t Roodkasteel Het kasteel zelf is aangeduid als puntrelict: “hoeve op het kasteel”. Ten zuiden van de site bevindt zich het lijnrelict Mombeek. ’t Rood Kasteel is tevens opgenomen als historisch waardevol erfgoed in de inventaris (Bouwen door de Eeuwen heen). 7. Bombroekmolen De bombroekmolen is opgenomen als puntrelict in de landschapsatlas. Het gebouwencomplex wordt bovendien opgenomen in de inventaris van het historisch patrimonium, Bouwen door de Eeuwen heen.

63-36830

26


Thema


8. Recreatieve zone Guigoven – compensatie Deze site is gelegen naast het beschermd kasteel de Donnéa en het omgevende dorpsgezicht met landschappelijke waarde. Monument: Kasteel de Donnéa, telkens met afzonderlijk voorhof en hekwerk. Omgeving Kasteel de Donnéa, moestuin, boomgaard en bospark (14.06.2002 monument en dorpsgezicht).

Landschapsatlas

Volgende plandelen zijn gelegen in de relictzone “Middenloop van de Mombeek (R70064) : 2. Sport & Spel – Gauwerstraat (kern Vliermaalroot) 3. Paardensport – Sint-Antoniushoeve 5. Ruitersportcentrum – Wintershovenmolen 7. Bombroekmolen Volgende plandelen zijn gelegen in de relictzone “bovenloop van de Mombeek (R70071) : 6. ’t Roodkasteel 8. Recreatieve zone Guigoven – compensatie De Wintershovenmolen (P70435), ’t Roodkasteel en de Bombroekmolen (P70414)

63-36830

27


Thema


Archeologische waarden

Enkel in deelplan 7 bevindt zich gekende archeologische waarden (CAI). 7. Bombroekmolen (code 55395)

63-36830

28


Thema


Waterlopen

1. Zone voor sport en spel Kapelstraat: Vloedgracht: waterloop van 3de categorie 2. Zone voor sport en spel Gauwerstraat: Mombeek: waterloop van 1ste categorie 5. Wintershovenmolen: Mombeek: waterloop van 1ste categorie 6. ’t Rood Kasteel: Mombeek: waterloop van 1ste categorie 7. Bombroekmolen: Mombeek: waterloop van 1ste categorie Winterbeek: waterloop van 2de categorie 8. Recreatiezone Guigoven – compensatie Mombeek: waterloop van 1ste categorie

63-36830

29


30

5.3 HUIDIGE TOESTAND In onderstaande paragraaf wordt de huidige toestand van de plangebieden besproken, voor zover dit nog niet werd vermeld in voorgaande paragrafen ‘Bestaande ruimtelijke structuur’ en ‘Juridisch-beleidsmatig deel’. Aspecten die hier achtereenvolgens aan bod komen zijn; bodem (samenstelling en gebruik), water, fauna & flora, ecosysteemkwetsbaarheid. De huidige toestand zal hierbij voornamelijk aan de hand van kaartmateriaal beschreven worden.

5.3.1 Bodem 1. Sport & Spel – Kapelstraat (kern Kortessem) Bodemgebruik:

63-36830


31

Bebouwing – verhardingen – onbebouwde onverharde ruimte; Het plangebied is grotendeels onbebouwd en onverhard. Binnen het plangebied liggen twee voetbalvelden en een kleine overdekte tribune. De Kantine en de parking zijn gelegen binnen de 50 meter van het woongebied en maken geen deel uit van het GemRUP.

Samenstelling van de bodem: Gelegen in de zandleemstreek Bodemtype: Adc – matig natte leembodem met sterk gevlekte, verbrokkelde textuur B horizont.

63-36830


32

2. Sport & Spel – Gauwerstraat (kern Vliermaalroot) Bodemgebruik:

Bebouwing – verhardingen – onbebouwde onverharde ruimte; Het plangebied is onbebouwd en onverhard. Het huidig bodemgebruik betreft akkerland en weiland.

63-36830


Samenstelling van de bodem: Gelegen in de zandleemstreek Bodemtypes: Ldcz matig natte zandleembodem met sterk gevlekte, verbrokkelde textuur B horizont Lhc - Natte zandleembodem met sterk gevlekte, verbrokkelde textuur B horizont

63-36830

33


34

3. Paardensport – Sint-Antoniushoeve Bodemgebruik:

Bebouwing – verhardingen – onbebouwde onverharde ruimte; Het huidig bodemgebruik is erg divers. De bebouwing bestaat uit een voormalige hoeve die nu dienst doet als woning en stallingen, een manege en overdekte stallingen en bergruimte. De binnenkoer van de oude hoeve is verhard. De buitenruimtes zijn onverhard en worden hoofdzakelijk gebruikt voor opslag in open lucht, paardenweides en een buitenpiste. De toegang tot de manage is een private onverharde weg.

63-36830


Samenstelling van de bodem: Kunstmatige gronden Zandleemstreek

en

Bodemtypes: Adcz - Matig natte leembodem met sterk gevlekte, verbrokkelde textuur B horizont Ahcz - Natte leembodem met sterk gevlekte, verbrokkelde textuur B horizont Lhc - Natte zandleembodem met sterk gevlekte, verbrokkelde textuur B horizont

63-36830

35


36

4. Feestzaal – ’t Schuurke Bodemgebruik:

Bebouwing – verhardingen – onbebouwde onverharde ruimte; De bebouwing bestaat uit een voormalig hoevecomplex. Het geheel is opgesplitst in twee woningen en een feestzaal. Op het terrein zijn twee parkings voorzien van kiezelverharding. De toegang tot de parking is gedeeltelijk aangelegd in klinkerverharding.

63-36830

Gemeentebestuur Kortessem Administratief Centrum Kerkplein Kortessem tel: fax: Website:

Recommend Documents