Gemeente Den Helder Beleid Schoolverzuim

Overheidscommunicatie

Gemeente Den Helder

Beleid Schoolverzuim

Wouter Kraakman Remon Schoot Docent: Klaas-Jan Huizing Communicatie Noordelijke Hogeschool Leeuwarden

Inhoudsopgave 1 – Inleiding

3

2 – Analyse van huidige situatie Spijbelen Bureau Halt “lik-op-stuk” beleid Hoofddoelstelling van de Halt-afdoening ongeoorloofd schoolverzuim Halt-verwijzing Gemeente Den Helder’s standpunt Criteria voor de gewenste situatie

4

3 – Gewenste situatie Hoofddoelstelling

6

4 – Mogelijke maatregelen om tot de gewenste situatie te komen

7

5 – Keuzes van de maatregelen, gebaseerd op bepaalde criteria Maatregelen Middelen

10

6 – Afwegen van de gekozen maatrelen

12

7 – Communicatieparagraaf

15

8 – Financiële gevolgen

17

9 – Bronnen

20

10 – Definities

20

11 – Bijlagen

21

Beleidsplan Schoolverzuim

2

1. Inleiding De jeugd is de toekomst van morgen. Door middel van scholen en educatie worden de jonge geesten onderwezen in de wereld. Volgens de filosofie van John Locke wordt ieder mens geboren met als een Tabula Rasa, een onbeschreven blad. Door invloeden van buitenaf wordt het lege hoofd van het individu met verstand gevuld. Door deze invloeden of, liever gezegd, verleidingen, is het soms zwaar voor de jeugd om aan de educatie te voldoen. Jongeren vinden meer plezier in het spelen van games of het uitgaan met vrienden, dan 5 dagen in de week achter een schoolbank sommen op te schrijven. Door de tweestrijd die in de geesten van de jeugd plaatsvindt, ontstaat er een landelijk probleem waar vrijwel elke school mee te maken heeft: schoolverzuim. Bureau Halt heeft voor dit probleem een “lik-op-stuk” beleid ontwikkeld. Dit beleid houdt in dat Bureau Halt na de eerste dag van het verzuim maatregelen treft. Gemeente Den Helder is van mening dat het schoolverzuim streng moet worden aangepakt, maar wilt zich houden aan de normale wettelijke standaards, namelijk na drie dagen maatregelen treffen. Voor dit enigszins aangepaste beleid is een nota geschreven. In deze nota wordt uitvoerig ingegaan op het probleem van schoolverzuim en de manier die Gemeente wil implementeren om dit zo preventief en effectief tegen te gaan. De eerste hoofdstukken zijn gewijd aan Gemeente Den Helder en een uitgebreide probleembeschrijving. In het middenstuk worden de maatregelen beschreven. Tot slot wordt de financiële situatie uitgetekend.


3

2. Analyse van de huidige situatie Spijbelen Er bestaan verschillende redenen waarom een scholier spijbelt. De leerling kan school saai vinden, omdat er plezierigere activiteiten zijn. Het is ook mogelijk dat de jongere hoogbegaafd is en in de reguliere schoolactiviteiten geen uitdaging ziet. Faalangst kan ook een factor zijn. De leerling heeft bijvoorbeeld een instelling zoals: “ik kan het niet, dus ik ga niet”. Angst of afkeer voor bepaalde docenten of medestudenten (pesten) kunnen ook een grote rol spelen. Een andere vorm van spijbelen is de schoolactiviteiten zelf. Men kan bijvoorbeeld een gespijbeld lesuur gebruiken om een proefwerk voor het uur daarna extra goed te leren. Men spijbelt soms ook om een proefwerk nou juist te missen. In dit geval zal het spijbelen als een ziekmelding gecamoufleerd worden. De leerling moet het dan overdoen, maar wint tijd, en van uitstel komt misschien afstel. Zoals deze zijn er nog tientallen andere vormen of “excuses” van spijbelen. Schoolverzuim is een landelijk probleem: het komt op vrijwel elke school voor. Schoolverzuim of het voortijdig verlaten van de opleiding kan ernstige gevolgen hebben voor de toekomst van de jongere. Het is zaak om dit probleem zo effectief en efficiënt mogelijk aan te pakken. Bureau Halt: “Lik-op-stuk” beleid Uit meerdere onderzoeken is gebleken dat jongeren die vaak schoolverzuim plegen groot risico lopen voortijdig schoolverlater te worden. Andere resultaten laten blijken dat veelvuldig schoolverzuim kan leiden tot ernstige gedragsproblemen en in andere gevallen tot crimineel gedrag. Bureau Halt heeft hiervoor een “lik-op-stuk” beleid opgesteld, om het schoolverzuim terug te dringen. Hoofddoelstelling van de Halt-afdoening ongeoorloofd schoolverzuim Het uitvoeren van een wettelijke sanctie met betrekking tot het terugdringen en voorkomen van spijbelgedrag en vroegtijdig school verlaten van leerplichtige jongeren in de leeftijd van 12 tot en met 17 jaar, resulterende in een vroegtijdige, snelle en consequente aanpak, gericht op gedragsbeïnvloeding en vroegsignalering van achterliggende problematiek. Bijbehorende subdoelstellingen Het verzuim in de regio Noord-Holland Noord zoveel mogelijk te beperken door goede samenwerking tussen de verschillende schakels die de leerplicht in stand houden en het afgeven van sterk signaal Het verlagen van de drempel om melding te maken van ongeoorloofd schoolverzuim Het bevorderen van meldingsbereidheid bij scholen Het “lik-op-stuk” beleid van Halt blijven hanteren (waarbij medewerking van scholen en leerplichtambtenaren van groot belang is) Het vroegtijdig signaleren van achterliggende problematiek bij jongeren (bron: Halt Afdoening Schoolverzuim, 2008)


4

De Halt-verwijzing Naar aanleiding van een melding ongeoorloofd schoolverzuim, kan naar Halt worden verwezen als aan de onderstaande criteria wordt voldaan. Voldoet een zaak niet aan deze criteria, dan kan er niet naar Halt worden doorverwezen en moet proces-verbaal worden opgemaakt en ingezonden naar het Openbaar Ministerie. De officier van justitie kan in individuele gevallen anders bepalen en jongeren alsnog een Halt-afdoening toewijzen. Ernstige achterliggende problematiek Als er ernstige achterliggende problematiek is, of een sterk vermoeden hiervan, dienen jongeren niet te worden doorverwezen naar Halt. Het proces-verbaal moet dan worden ingezonden naar het Openbaar Ministerie. Jongeren met problematiek van geringe ernst, kunnen wel naar Halt worden doorverwezen. Of de problematiek van geringe ernst is wordt overgelaten aan het oordeel van de desbetreffende leerplichtambtenaar. Recidive De Halt-afdoening ongeoorloofd schoolverzuim staat los van de afdoeningen voor andere delicten. Een jongere die al voor een van de andere delicten bij Halt is geweest, zou dus voor ongeoorloofd schoolverzuim naar Halt verwezen kunnen worden en andersom. Criteria voor Halt-verwijzing De jongere is leerplichtig De jongere is twaalf jaar of ouder, maar nog geen achttien jaar oud Er is op voorhand geen zware achterliggende problematiek aanwezig Er is wettelijk verzuim of beginnend verzuim gepleegd Er is één schooldag, dan wel meer dan 8 uur van het aantal lesuren gedurende een periode van veer weken verzuimd De jongere is niet eerder voor spijbelen naar Halt verwezen Het verzuim kan de jongere worden verweten (de leerplichtambtenaar dient dit verwijt zo goed mogelijk vast te leggen in het proces-verbaal) De jongere bekent het delict (ongeoorloofd verzuim) te hebben gepleegd De jongere en de ouders, als de jongere nog geen 16 jaar oud is, stemmen in met de Halt-afdoening (dit impliceert dus tevens dat er contact is geweest et jongere en ouders door de leerplichtambtenaar. Dit contact dient te worden vastgelegd in het proces-verbaal) (Bron: Halt Afdoening Schoolverzuim, 2008) Den Helder’s standpunt Gemeente Den Helder vindt de termijn van 1 dag op dit moment te snel, scholen in Den Helder zijn nog niet in staat om het wettelijke verzuim tijdig te melden. Ten tweede hebben de scholen ook een eigen verantwoordelijkheid om het schoolverzuim aan te pakken; scholen kunnen zelf ook sanctioneren. Vooralsnog wil Gemeente Den Helder zich houden aan de wettelijke termijn van 3 dagen, de mogelijkheid om de termijn aan te passen kan altijd nog.


5

3. Gewenste situatie Om tot de gewenste situatie te komen is er een hoofddoel opgesteld. Hiernaast is een lijst van criteria samengesteld om de gewenste situatie nader toe te lichten Schoolverlaters moeten worden aangepakt en teruggebracht worden naar 35.000 in 2012. Dit is het hoofddoel. Om dit te kunnen bereiken zijn er bepaalde criteria gesteld. Deze criteria of afspraken zijn opgesteld in convenanten. Deze convenanten zijn afgesproken met alle lage en middelbare scholen in heel Nederland. Allen willen de schoolverlaters terugdringen met 40% naar 35.000 in 2012. Er zijn verschillende convenanten opgesteld per regio. De regio waarin Den Helder valt is Kop van Noord-Holland. Hoofddoelstelling Door middel van voorlichting scholen in gemeente Den Helder aansporen tot het nemen van eigen maatregelen en meedoen aan het landelijke convenant om het aantal vroegtijdige schoolverlaters naar 35.000 terug te brengen in 2012. Enkele andere criteria voor de kop van Noord Holland zijn: Alle betrokken partijen zullen goed moeten samenwerken. De inzet van scholen, gemeenten, jeugdzorg, bedrijfsleven, ouders, maatschappelijk werk, politie en justitie is onmisbaar. OCW(Onderwijs, cultuur en wetenschap) sluit nieuwe 4-jarige convenanten met gemeenten en scholen en steunt alle partijen om de resultaatafspraken te halen. Het beleid van de ministers zal erop gericht zijn dat scholen en instellingen datgene doen wat in hun vermogen ligt om voortijdig schooluitval te voorkomen. De convenanten, die tussen het ministerie van OCW en de contactgemeenten van 14 RMC-regio’s in 2006 zijn gesloten op het gebied van het terugdringen van het aantal voortijdige schoolverlaters, overwegend succesvol zijn verlopen. Het bevoegde gezag van scholen en instellingen, op grond van de wettelijke voorschriften, aan de gemeente relevante informatie verschaft ten behoeve van het voorkomen en bestrijden van voortijdig schoolverlaten. Dit zijn enkele criteria die worden gesteld aan het project. De gemeente Den Helder is het grotendeels eens met deze criteria. Toch zijn er bepaalde criteria die gemeente Den Helder graag anders ziet. Zo is het “lik op stuk” beleid wat in het plan van Bureau Halt wordt besproken niet gewenst door gemeente Den Helder. De gemeente wil zich aan de wettelijke norm houden van 3 dagen terwijl in het nieuwe beleid staat dat verzuim al na 1 dag kan worden gemeld. Den Helder vindt dat de school dus meer verantwoordelijkheid moet tonen en beter moet omgaan met schoolverzuim onder leerlingen. Dit is het grootste punt waarin het beleid van Den Helder verschild van het voorgestelde beleid in het convenant.


6

4. Mogelijke maatregelen tot het komen van de gewenste situatie Als het gaat om jeugd worden leuzen of gezegdes gebruikt als: “De jeugd is de toekomst van morgen”. Hierbij wordt ook erkend, dat hoe de jeugd zich nu ontwikkelt, het gevolgen heeft voor die toekomst. Onderwijs speelt hier een grote rol. Scholen hebben de verplichting aan de staat om verzuim te melden. Wanneer dit niet gebeurd, krijgt de leerplichtambtenaar niets te weten en zal de student in kwestie een nonchalante houding krijgen: “De school doet er weinig aan, dit kan ik vaker doen”. Hierdoor wordt verzuim gestimuleerd en is niet bevorderlijk voor de opvoeding van de jongere. Onderzoek heeft uitgewezen dat het beter werkt iemand te prijzen voor iets wat diegene doet, dan te straffen voor iets wat diegene niet doet. Positieve uitingen en beloningen werken over het algemeen beter dan negatieve uitingen en straffen. Hierop kan goed worden ingespeeld, zeker als het om jongeren gaan die in de bloei van hun leven zijn. Doeltreffende maatregelen moeten worden getroffen om dit probleem aan te pakken. Gemeente Den Helder zou de scholen kunnen stimuleren (bijvoorbeeld door middel van subsidies) om de volgende maatregelen te treffen: -

Administratie van de scholen op orde krijgen Aanwezigheidsgehalte meten Vaak komt het voor dat leraren geen appèl meer uitvoeren aan het begin van de les. Dit is een standaardprocedure die bijzonder effectief is in het detecteren van verzuim. Elke leraar hoort een namenlijst van de desbetreffende klas te hebben. De docent heeft hierdoor de mogelijkheid om de aanwezigheid van elke student en scholier aan te vinken. Voor het voortgezet onderwijs zou dit per lesuur moeten gebeuren om deze methode te optimaliseren. Voor het basisonderwijs zou dit betekenen dat er aan het begin van de dag de aanwezigheid wordt gemeten en na de middagpauze. Eventueel zou er na de korte pauze (waarin de scholieren even naar buiten mogen) ook een appèl kunnen plaatsvinden om er zeker van te zijn dat er geen jongeren zijn weggelopen. Al dit zou digitaal moeten gebeuren zodat de informatie sneller verwerkt kan worden. Een positief neveneffect hiervan is dat er papier wordt bespaard. Deze lijsten kunnen automatisch worden gelinkt aan de hoofddatabase van de school, zodat de docent niet naar de administratie hoeft te lopen om de data over te zetten. Notificeren van de ouders/verzorgers Wanneer er verzuim wordt gepleegd, ongeoorloofd dan wel onbekend, zou het direct aan de ouders moeten worden gemeld. Dit zou gelijk op dezelfde dag nog moeten kunnen; anders op de daarop volgende dag. Deze plicht zou de school op zich moeten nemen in de vorm van het sturen van een brief naar de ouders of verzorgers van de ouders van de jongere. In deze brief staat in een schema het verzuim weergegeven van de student. Ook zal in deze brief de gevolgen staan van schoolverzuim zodat de ouders of verzorgers weten wat er kan gebeuren als het verzuim vaker plaatsvindt.


7

-

Maatregelen van school tegen verzuim duidelijk maken Informatie duidelijk overbrengen Scholen zouden een lijst van huisregels duidelijk moeten hebben, maar ook een lijst van maatregelen als deze huisregels overtreden zouden worden. De bestaande sancties tegen verzuim zouden kunnen worden aangescherpt en de studenten zouden hierop attent gemaakt moeten worden. Deze maatregelen zouden op elke school hetzelfde moeten zijn en worden doorgegeven aan de leerplichtambtenaar zodat deze ook op de hoogte is van de gang van zaken.

-

Maak lessen of aanwezigheid op school interessant(er) Activiteiten in de pauze Tijdens pauzes of wellicht lesuren talentenshows houden binnen school om de aanwezigheid interessant te maken. Ook het organiseren van concerten of optredens zou hiervoor een overweging kunnen zijn. Creatief lesgeven Het lesgeven van scholen zou een creatieve facelift kunnen krijgen. Natuurkunde kan bijvoorbeeld interessanter worden wanneer er buiten wordt lesgegeven over bepaalde lesstof in plaats van in het lokaal. Meer projecten Leren over bepaalde zaken kan interessant worden wanneer de student zich er zelf in verdiept. Dit kan in de vorm van spreekbeurten of andere vormen van projecten. Wanneer dit in groepen wordt gedaan kan dit motiverend werken voor alle leerlingen in die projectgroep. Meestal vinden studenten projecten interessanter dan het blokken voor bepaalde tentamens of andere toetsen.

-

Onaangename ervaringen op scholen indammen Maak praten over pesten meer toegankelijk Pesten is een grote oorzaak voor het spijbelen. Scholieren worden hier onzeker door en willen hier niet graag over praten. Een oplossing hiervoor zou een (anonieme) praatgroep kunnen zijn, waarin de gepeste studenten openlijk kunnen praten met een speciaal aangestelde decaan.


8

Andere mogelijke maatregelen die Gemeente Den Helder kunnen treffen zijn: -

Informatie geven Buurthuizen Gemeente Den Helder zou informatieavonden en/of informatiemiddagen kunnen organiseren in buurthuizen of dergelijke gebouwen. Scholen Gemeente Den Helder zou meer informatiemiddagen in scholen kunnen doorbrengen. Voor het basisonderwijs niet alleen in groepen 8, maar in de gehele bovenbouw (misschien ook middenbouw). Internet Op het internet zou een interactieve en creatieve website kunnen worden gezet met educatieve games voor jongeren. Niet alleen games maar ook informatie en stukjes tekst over leeftijdsgenoten die meer ervaring hebben met schoolverzuim. Ook kunnen voortijdig schoolverlaters teksten schrijven die op deze website kunnen worden gepubliceerd. Idolen van de jongeren (zangers, bekende Nederlanders, acteurs etc.) zouden op deze website ook een woordje kwijt kunnen, advies of raad bijvoorbeeld.

-

Controleurs Patrouilles Groepen van zogenaamde controleurs zouden door de stad kunnen lopen met de vergunning om minderjarige jongeren aan te houden. Deze groepen lopen tijdens algemene schooltijden rond door de stad. Om deze patrouilles legaal te ontkomen zouden jongeren die op een of andere manier wel daar mogen lopen zouden dan een pasje hebben die kan worden gescand op validiteit door de patrouillerende groep in kwestie (dit kan worden vergeleken met de Amerikaanse “hall-pass”).

Voor al deze mogelijke maatregelen zouden subsidies moeten komen om ze tot uitvoer te kunnen brengen. Een rendabele investering voor de toekomst.


9

5. Keuze van de maatregelen, op basis van beheersaspecten Er zijn verschillende maatregelen getroffen om het uiteindelijke doel te kunnen halen. Niet alle maatregelen voldoen aan de al opgelegde criteria en dus zullen niet alle maatregelen doorgevoerd kunnen worden. In dit hoofdstuk komen de maatregelen die Gemeente Den Helder kan gaan gebruiken in hun beleid tegen schoolverlaters. Ook worden de middelen die de gemeente kan inzetten om schoolverzuim tegen te gaan besproken. Maatregelen Er zijn veel verschillende maatregelen die kunnen worden gebruikt om schoolverzuim of schoolverlaters tegen te gaan of te verminderen. Niet alle maatregelen kunnen worden toegepast in gemeente Den Helder. Dit kan verschillende redenen hebben. Hieronder staan alle maatregelen die worden afgewogen door verschillende beheersaspecten.. Deze aspecten zijn Tijd, Geld, Kwaliteit, Informatie en Organisatie. Uiteindelijk worden er uit deze maatregelen enkele gekozen als definitieve keuze

Aanwezigheid meten. Tijd Deze maatregel kan direct ingezet worden nadat het systeem om verzuim te meten is aangeschaft. De informatie zou binnen een dag verstrekt kunnen vanaf de gemeente Den Helder naar de scholen. Geld Veruit de duurte maatregel vanwege de hoge kosten die bij het maken van een nieuw systeem komen kijken. Iedere docent heeft een laptop nodig. Een ruwe schatting van de kosten komt neer op €240.000,- nadere uitleg daarover is te vinden in de financiële gevolgen. Kwaliteit De kwaliteit van deze maatregels is zeer hoog, omdat als het goed werkt bijna foutloos is en goed na te kijken is wie er verzuimt en gelijk daartoe gehandeld kan worden. Informatie De informatie kan zeer goed worden verwerkt en werkt goed samen tussen verschillende systemen en computers. Organisatie De organisatie moet goed worden geregeld en goed van te voren worden opgesteld. Wordt dit niet gedaan dan werkt het systeem niet. Eenmaal een goed organisatie en goed structuur kan het systeem goed werken. Goede inlichting aan docenten is een hoofdzaak. Maak lessen of aanwezigheid op school interessant(er) Tijd Deze maatregel heeft een lange tijdsduur en zal het hele schooljaar duren. Geld De kosten voor deze maatregel hangen van verschillende punten af. De nieuwe lessen en activiteiten zullen meer gaan kosten dan de huidige ‘normale’ lessen. Optredens tijdens pauzes kunnen veel geld gaan kosten. Door lokale activiteiten te organiseren kunnen de kosten laag blijven. Een ruwe schatting van de kosten komt neer op €150.000,- tot €250.000,per jaar. Kwaliteit


10

De kwaliteit van deze maatregel is niet hoog. Er moet nog blijken of deze maatregel effectief is voor schoolverzuim. Wel is zeker dat de school een stuk sfeervoller en gezelliger zal zijn. Informatie: Informatie over de activiteiten zal goed moeten worden verstrekt. Als scholieren niet weten dat er wat op school te doen is of iets veranderd zal het effect ervan stukken minder zijn. Organisatie Er zal voor deze maatregel een aparte organisatie worden opgezet die zich bezighoud met het bepalen van de nieuwe activiteiten en de inhoud van de nieuwe lessen. Deze organisatie zal dan de plannen moeten presenteren en uiteindelijk uitvoeren.

Onaangename ervaringen op school indammen Tijd Deze maatregel is een langdurig proces. Gesprekken met gepeste scholieren zullen vaker moeten worden gevoerd en kan veel langer duren dan een schooljaar. Geld De kosten van deze maatregel zijn laag. Er zullen extra decanen of medewerkers moeten worden aangenomen om goed de problemen die op school zijn aan te kunnen pakken. Zij moeten zich dan helemaal daarop spitsen. Een ruwe schatting van de kosten voor deze maatregel komen neer op €100.000,- per jaar. Kwaliteit De kwaliteit is goed. Door gesprekken te voeren met scholieren en het pesten in te dammen ontstaat er een betere sfeer en volgt er uiteindelijk minder schoolverzuim. Informatie Er moet goed informatie worden verstrekt over pesten en over dat er de mogelijkheid om erover te praten. Ook moeten docenten worden geïnstrueerd over hoe om te gaan met pesten en onaangename situaties op school. Organisatie Er moeten decanen worden ingesteld voor gesprekken. Lokalen moeten worden gereserveerd voor gesprekken of informatieavonden. Ook zullen er tussen docenten vergaderingen moeten plaats vinden over de problemen en hoe wat aan te pakken.

Informatie verstrekken Tijd Deze maatregel kan het hele jaar worden gevoerd en zelfs meerdere jaren. Er is altijd vraag naar informatie. Zeker voor het begin van het nieuwe schooljaar. Geld De kosten van deze maatregel zitten vooral in het maken van de informatie en het verspreiden en verstrekken ervan. Ook zullen zalen of loken moeten worden afgehoord voor informatie avonden en docenten zullen moeten worden betaald voor hun bijdrage daarin.Ook wordt er een website gemaakt met daarop informatie. Een ruwe schatting van deze maatregel komt op €50.000,Kwaliteit De kwaliteit van de informatie die wordt verstrekt is zeer goed. Deze zal namelijk worden samengesteld door de scholen en de leerplichtambtenaren. Samen hebben zij veel ervaring over schoolverzuim.


11

Informatie De informatie zelf zal goed moeten worden geïnformeerd naar de geïnteresseerden(scholieren, ouders). Gebeurd dit niet dan zal de informatie niet aankomen naar de doelgroep en mist het totaal zijn doel. Organisatie Er zullen voor deze maatregel een team moeten worden samengesteld die informatie gaat inzamelen en verwerken tot folders en informatie avonden. Zonder een goed team is het onmogelijk goede informatie te verstrekken aan de ouders en scholieren. Controleurs tijd Deze maatregel kan gelijk worden ingevoerd en kan ook al gelijk effect hebben. Al zal het effect niet hoog zijn. Geld De kosten voor deze maatregel zijn relatief laag omdat er alleen kosten worden gemaakt aan personeelskosten. Er zullen docenten of andere medewerkers moeten worden ingezet om de school te patrouilleren. Kwaliteit De kwaliteit van deze maatregel is laag. Als scholieren of studenten weten dat er een controle is op school door middel van patrouille zullen ze zich daaraan aanpassen. Ook hangt het af van de mate van bestraffing. Informatie Er zal goed moeten worden geïnformeerd door de scholen heen dat er nieuwe maatregelen komen zoals patrouilles door de school. Organisatie Er is niet veel organisatie nodig voor deze maatregel. Als er een goed systeem wordt opgezet om de patrouilles te reguleren en een goed bestraffingsysteem wordt opgezet kan het zonder al te veel begeleiding functioneren.

Conclusie Het absentiesysteem komt als beste naar voren. Het is een betrouwbaar systeem waar duidelijk te zien is dat het kan helpen tot het terugdringen van absentie en schoolverzuim. De kosten van het systeem zijn dan wel hoog maar omdat het jaren lang mee kan gaan is het een rendabele investering voor de toekomst. Omdat deze maatregel alleen niet genoeg zal zijn wordt ook de maatregel van de interactieve lessen en activiteiten gekozen. Dit wordt gedaan omdat het geldbesparend is en organisatorisch goed te bewerkstelligen is. Als laatste maatregel is er gekozen voor het informatie verstrekken. En in deze maatregel is alleen gekozen voor het maken van de website. Dit omdat het een goed interactief idee is en tegenwoordig veel informatie wordt opgezicht via nieuwe media en internet. De combinatie van de volgende drie maatregels zullen worden gebruikt in het uiteindelijke beleid: -

Absentiesysteem digitaliseren Lessen interessant(er) maken Informatie verstrekken (alleen website)


12

7. COMMUNICATIEPARAGRAAF In dit hoofdstuk wordt in het kort vermeld hoe de communicatie rondom deze maatregelen georganiseerd gaat worden. In hoofdstuk 7 is een conclusie getrokken gebaseerd op de twee meest efficiënte maatregelen. Deze twee maatregelen zijn: -

Absentiesysteem digitaliseren Aanwezigheid op school aantrekkelijk(er) maken Informatie verstrekken (alleen website)

Algemene middelen Notificatiebericht Ter notificatie worden er zakelijke en formele brieven naar alle scholen in gemeente Den Helder verstuurd met de gekozen maatregelen. In deze brief zullen deze maatregelen duidelijk worden geformuleerd. Ook zal hierbij komen te staan dat voor elk van deze opties subsidies beschikbaar zullen zijn, om de maatregelen te kunnen financieren. Schoolgids Voor elke school en gemeente Den Helder die een schoolgids uitbrengt zal er een kleine paragraaf worden toegewijd aan deze maatregelen, zodat de ouders op de hoogte zijn van de onderneming. In deze paragraaf zullen de twee maatregelen kort en inhoudelijk worden beschreven. Specifieke middelen Maatregel: Aanwezigheid op scholen aantrekkelijk(er) te maken Dit is een stuk lastiger om te communiceren naar scholen dan de zakelijke brief die hierboven beschreven staat, vooral omdat hier een groot kostenplaatje aan hangt en omdat de scholen hier iets meer moeite voor moeten doen. Grotendeels zal deze maatregel ook van de beschikbare faciliteiten per school afhangen. Hierbij kan gedacht worden aan de grootte van de aula, gymzalen of klaslokalen. Ook spelen het aantal leraren en leerlingen een rol. Het zal afhangen van de creatieve geesten van de scholen zelf: hoe de leden van de scholen het gaan aanpakken is per school verschillend. Poster Om dit duidelijk en actief te kunnen communiceren zullen hiervoor posters worden gemaakt en opgehangen door de scholen in gemeente Den Helder. Deze posters zullen een opschrift hebben met een creatieve slagzin met een leeg vlak eronder, waar de school zelf de activiteit kan opschrijven. Het geheel zal worden gehuld in een creatieve en spetterend design. Hierdoor behouden de posters door heel Den Helder een zekere vorm van consistentie, maar zijn ze ook veelzijdig genoeg om voor elke school anders te zijn.


13

Bijlage notificatiebericht Met de zakelijke brief die wordt verstuurd naar elke school in gemeente Den Helder, komt een bijlage bijgevoegd. In deze bijlage zullen allerlei suggesties staan voor creatieve activiteiten die de school zou kunnen organiseren. Deze suggesties kennen onder andere zijn:  Optredens (van bekende artiesten, dan wel opkomende schoolbands)  Talentenjachten  Sportdagen  Sponsorlopen  Filmavonden  Open dagen  Excursies  Markten Maatregel: Informatie verstrekken De communicatie die bij deze maatregel komt kijken is in de vorm van een interactieve website. Op deze website komen statements en verhalen te staan van jongeren die ervaring hebben met schoolverzuim en de gevolgen daarvan. Daarnaast is er andere informatie te vinden over schoolverzuim en vroegtijdige schoolverlaters. Zowel ouders als jongeren kunnen terecht op deze website.


14

8. Financiële gevolgen In dit hoofdstuk worden de financiële gevolgen behandeld van het beleid. Omdat exacte getallen en bedragen nog niet genoemd kunnen worden houden we het bij de gevolgen en op ruime schattingen. Het is in ieder geval zeker dat het een investering is in de jeugd en dat er absoluut geen vorm van winst in geld is te verdienen. Er zijn een paar grote financiële gevolgen voor de gemeente die hieronder worden besproken. Subsidies Vanaf 2008 stelt de Rijksoverheid diverse budgetten via het gemeentefonds aan de gemeente beschikbaar voor de ontwikkeling en implementatie van beleid. Educatieve instellingen krijgen aparte subsidies van de overheid. Hierdoor is het lastig om vast te stellen hoeveel geld er beschikbaar wordt gesteld voor dit beleid. De hoogte van het bedrag van de subsidie die Gemeente Den Helder zal ontvangen voor dit beleid is nog niet vastgesteld. Ook verschilt het bedrag van de subsidie per gemeente. Gemeente Alkmaar zal bijvoorbeeld een ander bedrag ontvangen dan Gemeente Den Helder. Kostenposten In dit hoofdstuk is een lijst vermeld van alle zaken waaraan een kost is verbonden. De kosten opgespitst per maatregel, waardoor er een duidelijk overzicht ontstaat. -

Digitaal absentiesysteem (€ 240.000,-) Dit houdt in dat elke docent een laptop gebruikt om de absentielijst door te linken naar de interne database van de school. De kostenposten hiervoor zullen zijn:  Een laptop voor elke docent op elke school in gemeente Den Helder  Een server om de database te hosten  Een database volledig gecodeerd om de absentielijsten bij te houden  Meerdere back-ups voor de database voor het geval van een crash Om tot dit bedrag te komen is een ruwe schatting gemaakt: € 500,- per laptop 30 docenten per school 15 scholen in gemeente Den Helder € 10.000 voor een besturingssysteem € 5.000 onvoorziene kosten 500 x 30 x 15 = 235.000 + 10.000 + 5.000 = 240.000


15

-

Educatieve en interessante activiteiten op scholen (€ 150.000,- tot € 250.000,-) De aanwezigheid op school interessant(er) maken zodat scholieren minder snel verzuim plegen. Kostenposten kunnen zijn:  Uitstapjes organiseren voor bepaalde lessen  Interactieve lessen / Interactief lesmateriaal  Entertainment tijdens pauzes  Meer projecten organiseren in plaats van toetsen  Uurloon voor docenten Voor deze maatregel is het bijzonder moeilijk om een schatting te maken. Vooral omdat deze maatregel per school sterk zal verschillen. Vooralsnog is de schatting gekomen om 150.000 tot 250.000 per jaar

-

Informatie verstrekken (€ 5000,-) De manier van communiceren van deze maatregel kwam neer op het laten ontwerpen en programmeren van een interactieve en professioneel ogende website. Omdat het precieze ontwerp en inhoud nog niet bekend zijn, is het kostenplaatje nog niet geheel bekend. Hierdoor wordt er een schatting gemaakt van ongeveer € 5.000,-.


16


17

Bronnen____________________________________________________________________ Voortijdig Schoolverlaten (z.d.). Convenanten. http://www.voortijdigschoolverlaten.nl/. Gemeente Den Helder. Conceptnota Integraal Jeugdbeleid 2008. http://www.denhelder.nl/. Team Halt: Noord-Holland Noord (2008). Halft afdoening ongeoorloofd schoolverzuim. Hoorn: Bureau Halt. Definities___________________________________________________________________ Ongeoorloofd schoolverzuim Dit is verzuim zonder geldige reden (art. 11 t/m 14 Leerplicht Wet). Dit verzuim is een overtreding (art. 28 Leerplicht Wet) (Bron: Halt Afdoening Schoolverzuim, 2008) Beginnend verzuim Als leerplichtige jongeren verzuim plegen dat minder is dan 1/8 van de verplichte lesuren per vier weken, lesuren overslaan en/of dagdelen verzuimen, plegen beginnend verzuim. In de “Aanwijzing strafrechtelijke aanpak schoolverzuim” wordt aangegeven dat bij deze vorm van verzuim een Halt-afdoening op zijn plaats kan zijn. (Bron: Halt Afdoening Schoolverzuim, 2008) Wettelijk verzuim Als leerplichtige jongeren ongeoorloofd spijbelen van drie achtereenvolgende schooldagen, dan wel meer dan 1/8 deel van het aantal lesuren gedurende een periode van vier weken, is het schoolhoofd verplicht dit te melden aan burgemeester en wethouders van de gemeente waar de leerling woon- of verblijfplaats heeft (art. 21 lid 1 en 2 Leerplicht Wet). (Bron: Halt Afdoening Schoolverzuim, 2008) Signaalverzuim Ongeoorloofde afwezigheid zich uitend in spijbelgedrag, met veelal problematische achtergrond. Verzuim wordt signaalverzuim genoemd als er in ieder geval meer dan 1/8 van de verplichte aantal lesuren in een periode van vier weken is verzuimd. (Bron: Halt Afdoening Schoolverzuim, 2008) Lichte spijbelaars Dit zijn de jongeren die beginnend verzuim plegen. (Bron: Halt Afdoening Schoolverzuim, 2008) Matige spijbelaars Spijbelaars die onder het signaalverzuim vallen maar niet: meer dan zeven dagen achter elkaar spijbelen; gedurende langere tijd elke week tenminste een dag spijbelen; en/of meerdere malen per kwartaal enkele dagen achtereen spijbelen. Jongeren die meer dan één keer per schooljaar aangemerkt worden als ‘lichte spijbelaar’ vallen ook onder deze categorie. (Bron: Halt Afdoening Schoolverzuim, 2008) “Lik-op-stuk” Het snel afhandelen van bepaalde zaken met mogelijke justitiële stappen.


18

Bijlagen____________________________________________________________________ Bijlage 1: Interview Jacco Ruiten Overheidscommunicatie Remon Schoot 2008 Wouter Kraakman Communicatie Noordelijke Hogeschool Leeuwarden

1 Oktober

Interview: Jacco Ruiten 1)

Wat is uw functie in de Gemeente Den Helder? Mijn functie binnen de Gemeente Den Helder is leerplichtambtenaar. Dit houdt in dat ik de ouders van spijbelende scholieren mag aanspreken op het schoolverzuim van hun kind wanneer dit kind meerdere keren heeft gespijbeld. Hierbij doe ik onderzoek naar de thuissituatie van de jongere. Ook heb ik de BOA (Buitengewoon OpsporingsAmbtenaar) titel. Deze titel geeft mij het recht om voor elk geval van overmatig schoolverzuim een proces verbaal uit te schrijven.

2)

Hoe lang bent u al werkzaam voor de Gemeente Den Helder? Ik ben ongeveer 6 jaar werkzaam voor de Gemeente Den Helder

3)

Wat voor issues spelen er op het moment in Den Helder? Er zijn wel een paar grote “issues” in Den Helder op het moment. Bijvoorbeeld de ontwikkeling van het stadshart, dat is een grote. Hiervoor willen we meer particuliere bedrijven naar Den Helder trekken om de economie meer te laten bruisen. Een andere is de uitbreiding van Willemsoord. Dat is een pretpark zou je kunnen zeggen. Hierin zitten de bioscoop Utopolis, een arcade hall, het Doris Rijkers museum en enkele cafés. Ook kunnen bezoekers boten en schepen van binnen en buiten bekijken. Wat ook een groot issue is, maar dit is niet alleen in Den Helder, is het beleid tegen schoolverzuim. Bureau Halt van Noord-Holland Noord heeft een lik op stuk beleid ontwikkeld waarbij er na de eerste dag van het spijbelen al maatregelen worden getroffen. Wij van Gemeente Den Helder zijn hier niet mee eens.

4)

Wat voor middelen worden er ingezet bij deze issues? Voor het schoolverzuimbeleid zijn er verschillende middelen ingezet. Dingen als voorlichtingsmiddagen en interactieve website zijn een paar van deze. De bedoeling van deze middelen is om ouders en kinderen bewust te maken van de ernstige gevolgen van schoolverzuim. Dat is het enige wat we kunnen doen: mensen bewust maken van de problemen die het kan veroorzaken en hopen dat ze het goede doen met de informatie die wij verstrekken.


19

5)

Wat houdt het issue (schoolverzuim en spijbelaars) precies in? Bureau Halt heeft een “lik-op-stuk” beleid ontwikkeld voor spijbelaars boven de 12 en onder de 18 jaar. Wanneer een scholier spijbelt en voldoet aan enkele criteria opgesteld door Bureau Halt, krijgt deze scholier een zogenaamde Halt Afdoening. Dit zijn die criteria: De jongere is leerplichtig De jongere is twaalf jaar of ouder, maar nog geen achttien jaar oud Er is op voorhand geen zware achterliggende problematiek aanwezig Er is wettelijk verzuim of beginnend verzuim gepleegd Er is één schooldag, dan wel meer dan 8 uur van het aantal lesuren gedurende een periode van veer weken verzuimd De jongere is niet eerder voor spijbelen naar Halt verwezen Het verzuim kan de jongere worden verweten (de leerplichtambtenaar dient dit verwijt zo goed mogelijk vast te leggen in het proces-verbaal) De jongere bekent het delict (ongeoorloofd verzuim) te hebben gepleegd De jongere en de ouders, als de jongere nog geen 16 jaar oud is, stemmen in met de Halt-afdoening (dit impliceert dus tevens dat er contact is geweest et jongere en ouders door de leerplichtambtenaar. Dit contact dient te worden vastgelegd in het proces-verbaal) Wij van Gemeente Den Helder zijn het eens over het feit dat spijbelen een groot probleem is en streng moet worden aangepakt. Maar wij vinden dat het termijn van 1 dag te snel is. Dit zou veel werk met zich meebrengen. Ook vinden wij dat de scholen zelf ook maatregelen kunnen treffen tegen het verzuim, en dat het niet direct naar mij, de leerplichtambtenaar, of naar Halt hoeft doorverwezen te worden.

6)

Op wat voor manier wil Gemeente Den Helder dit issue gaan aanpakken? Wij willen, en doen we ook al, meer voorlichting op scholen gaan geven over spijbelen en het voortijdig verlaten van de school. We willen de jongeren bewust maken over dat voortijdige schoolverlaters meestal een slechte toekomst tegemoet gaan. Verder is er een interactieve website in de maak die we willen gaan inzetten voor het voorlichtingswerk.

7)

Wat voor problemen loopt u tegen het lijf bij het aanpakken van (dit) issue(s)? Het is altijd een kwestie van overtuigen. Het is aan de jongeren zelf om er iets mee te doen. We willen ook de ouders van de jongeren bewust maken uiteraard. Het enige wat wij kunnen doen is genoeg voorlichting geven en mensen bewust maken, het is aan de mensen zelf om er wat mee te doen.


20

Gemeente Den Helder Beleid Schoolverzuim

Recommend Documents