Gebruikershandleiding Openbaar Meldsysteem
GEBRUIKERSHANDLEIDING OPENBAAR MELDSYSTEEM
Openbaar Meldsysteem
Abonnee Storing/onderhoud
Brandmelding
Service Centrale Siemens
WPC Meldkamer Brandweer
Reparatie/inspectie
Regionale brandweer
Contact
GSM Backup
District (Zuid-Hollandse) Eilanden Afdeling Brandveiligheid 0181 - 67 77 50 Algemeen 0181 - 67 77 00
Service Centrale Siemens 070 - 333 95 23 Siemens abonneebeheer 070 - 333 27 44
Brandweerdistricten Regionale Brandweer Rotterdam-Rijnmond
District Waterweg Afdeling Brandveiligheid 010 - 446 81 60 Algemeen 010 - 446 81 00
District Rijnmond Oost Afdeling Brandveiligheid 0180 - 51 47 66 Algemeen 010 - 264 22 22
District Rijnmond Noord Afdeling Brandveiligheid 010 - 446 83 45 Algemeen 010 - 446 82 00
District Rijnmond Zuid Afdeling Brandveiligheid 010 - 446 84 11 Algemeen 010 - 446 84 00
District Haven Afdeling Brandveiligheid 010 - 446 85 00 Algemeen 010 - 446 85 00
Brandweer Rotterdam-Rijnmond is een onderdeel van Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond
02
VRR
Inhoudsopgave 1.
Inleiding
4
2.
Hoe te handelen bij een brandmelding
5
3.
Wat te doen bij storingsmelding van uw brandmeldinstallatie
6
4.
Wat te doen bij uitval van de doormelding naar de Brandweer
8
5.
Werkwijze wekelijkse- of maandelijkse testmelding
9
6.
Werkwijze testmelding (half)jaarlijkse inspectie certificaat
10
7.
Doormelding brandmeldinstallatie in onderhoud zetten
11
8.
Test-, onderhoud- en inspectiefrequenties brandmeld- en sprinklerinstallaties
12
9.
Werking van het OMS
13
10.
Uw brandmeldinstallatie op orde
13
11.
Definities
14
03
GEBRUIKERSHANDLEIDING OPENBAAR MELDSYSTEEM
Inleiding Nieuwe OMS-infrastructuur Vanwege de nieuwe Europese norm EN 54-21 Doormeldapparatuur voor Brandalarm- en Storingsdoormelding en de binnenkort geldende versie NEN 2535 Brandmeldinstallatie heeft de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond (VRR) besloten de infrastructuur van het Openbaar Meldsysteem (OMS) grondig te vernieuwen. Hiertoe is, na een uitgebreide aanbestedingsprocedure, opdracht verstrekt aan Siemens Nederland NV. Met de vervanging van de OMS-infrastructuur die in 2008 en 2009 heeft plaatsgevonden, is de kwaliteit van het OMS en daarmee uw veiligheid, de komende jaren gewaarborgd en voldoet uw systeem aan de laatste Europese en Nederlandse normen. Om u goed te informeren, heeft de VRR deze gebruikershandleiding opgesteld.
Samen werken aan brandveiligheid Als eigenaar of beheerder van een of meerdere gebouwen is veiligheid van uzelf en iedereen die er verblijft van levensbelang. Toch wordt veiligheid vaker als een vanzelfsprekendheid beschouwd dan als een situatie waarin u en uw mensen een actieve rol spelen. Daarnaast zijn er ook externe partijen, zoals uw installateur of particuliere alarmcentrale en natuurlijk de brandweer, die een taak hebben in het realiseren van brandveiligheid voor uw organisatie. Deze gebruikshandleiding helpt u om op het juiste moment op de juiste wijze te handelen door duidelijkheid te geven in de manier van samenwerken tussen alle partijen.
Terugdringen nodeloze brandmeldingen Loze brandmeldingen zijn een serieus probleem: ruim 85% van de meldingen blijkt nodeloos te zijn. Vele daarvan zijn het gevolg van onderhoudswerkzaamheden of verkeerde behandeling van de installaties. Hierdoor kan een laconieke of geïrriteerde houding ontstaan en is de kans groot dat uw personeel niet meer alert reageert. Brandmeldingen brengen ook altijd voor één of meerdere medewerkers een werkonderbreking met zich mee. Daarnaast leggen loze brandmeldingen een groot beslag op de beschikbaarheid van de brandweer. Kortom, een serieus probleem waar wij met úw hulp en de procedures in deze gebruikershandleiding effectief tegen kunnen optreden.
04
VRR
Hoe te handelen bij een brandmelding 1.
Lees bij het afgaan van het brandalarm uw brandmeldcentrale af en waarschuw direct de interne organisatie conform ontruimingsplan.
2.
Schakel desgewenst het geluidssignaal op de brandmeldcentrale uit, maar reset de installatie niet voordat de brandweer er is.
3.
Onderzoek de brandmelding zo goed mogelijk of laat dit doen.
4.
Bij een brandmelding zal de Meldkamer Brandweer proberen contact met u te krijgen via uw brandweertelefoon. Indien u in de buurt van de brandweertelefoon bent, neem het gesprek dan aan en informeer de centralist over de locatie van de brandmelding en over de ernst van de situatie. De brandweer is dan al gealarmeerd en onderweg. Verbreek de verbinding pas na instemming van de centralist. Mocht het niet gelukt zijn om contact met u te krijgen, volg dan snel stap 5 en 6.
5.
Verzamel cruciale informatie: • exacte locatie en omvang van de brand; • aantal personen aanwezig in het gebouw; • eventuele gewonden of vermisten; • ontruiming wel of niet gestart; • aanwezigheid van gevaarlijke stoffen bij de brand.
6.
Zodra u een beeld van de situatie heeft, neemt u zo snel mogelijk contact op via de brandweertelefoon. Volg hierbij de aanwijzingen op het toestel. Mocht door omstandigheden uw brandweertelefoon niet werken, bel dan 112. In geval van een onechte- of ongewenste brandmelding belt u: 010 – 429 29 29.
7.
Zorg dat de brandweer bij uw brandweeringang wordt opgevangen en dat de bevelvoerder (drager van de witte helm met rode band) goed wordt geïnformeerd (zie stap 5).
8.
Reset de brandmeldinstallatie alleen met toestemming van de brandweer.
9.
Vul het logboek in.
05
GEBRUIKERSHANDLEIDING OPENBAAR MELDSYSTEEM
Wat te doen bij storingsmelding van uw brandmeldinstallatie 1.
Lees de storingsmelding op uw brandmeldcentrale en waarschuw de Opgeleid Persoon* of de beheerder van de brandmeldinstallatie.
2.
Het geluidssignaal van de brandmeldcentrale mag u uitschakelen, maar de lichtindicator op het paneel mag u pas uitschakelen na het verhelpen van de storing.
3.
Onderzoek de oorzaak van de storing en laat het probleem zo snel mogelijk verhelpen. De brandweer wordt in geval van een storingsmelding niet gealarmeerd of geïnformeerd.
4.
Indien u voor storingsmeldingen bij de Service Centrale Siemens aangesloten bent, zal deze proberen contact met u te krijgen. Mocht er geen contact met u tot stand komen en de storing is niet verholpen, dan zal de Service Centrale Siemens na 24 uur de afdeling Brandveiligheid van de brandweer in kennis stellen. Telefoonnummer Service Centrale Siemens: 070 - 333 95 23
06
VRR
5.
Blijft de storing aanhouden, verzamel dan relevante informatie: • mogelijke oorzaak en aard van de storing; • vermoedelijke locatie van de storing; • vermoedelijke tijdsduur van de storing; • werking van de andere installaties en brandveiligheidsvoorzieningen.
6.
Waarschuw in geval van een storing in de energievoorziening – uiterlijk binnen de tijdsduur van de noodstroomcapaciteit van de brandmeldinstallatie - uw installateur of erkend onderhoudsbedrijf en laat binnen de daarvoor overeengekomen termijn de storing verhelpen.
7.
Zorg voor afdoende maatregelen om de brandveiligheid en de doormelding naar de brandweer te waarborgen gedurende de storingsafhandeling. Volg hiervoor de aanwijzingen van uw Opgeleid Persoon* of installateur op.
8.
Houd gedurende de storingsafhandeling uw brandmeldcentrale in de gaten en handel bij een brandmelding volgens de normale procedure. Onderzoek in alle gevallen de oorzaak van een brandmelding.
9.
Indien een storing niet binnen 24 uur kan worden opgelost, moet u dit melden aan de afdeling Brandveiligheid van uw brandweerdistrict.
10.
Laat, na het verhelpen van de storing, uw Opgeleid Persoon* of installateur de brandmeldinstallatie weer in bedrijf nemen en testen. Hierbij is de werkwijze wekelijkse/maandelijkse testmelding van toepassing.
11.
Vul het logboek in.
* Opgeleid Persoon: aangewezen persoon voor het beheer, de controle en het onderhoud van uw brandmeldinstallatie en blussystemen. Zie definities (pagina 14).
07
GEBRUIKERSHANDLEIDING OPENBAAR MELDSYSTEEM
Wat te doen bij uitval van de doormelding naar de brandweer 1.
Indien zowel de vaste DSL-verbinding (Digital Subscriber Line) als de draadloze GSM-verbinding naar het Openbaar Meldsysteem uitvalt, zal de Service Centrale Siemens direct telefonisch contact met u opnemen en u informeren over de vermoedelijke tijdsduur van de storing.
2.
Waarschuw uw Opgeleid Persoon* of de beheerder van uw brandmeldinstallatie dat de doormelding naar de Meldkamer Brandweer onderbroken is. De brandweer wordt geïnformeerd door de Service Centrale Siemens.
3.
Neem gedurende de onderbreking van de doormelding afdoende maatregelen om de melding van calamiteiten naar de brandweer te waarborgen. Volg hierbij de aanwijzingen van uw Opgeleid Persoon*of beheerder op.
4.
Laat na het verhelpen van de storing uw Opgeleid Persoon* of beheerder in overleg met de Service Centrale Siemens de brandmeldinstallatie en de doormelding testen en weer volledig in bedrijf nemen. Hierbij is de werkwijze wekelijkse/maandelijkse testmelding van toepassing.
5.
Vul het logboek in.
* Opgeleid Persoon: aangewezen persoon voor het beheer, de controle en het onderhoud van uw brandmeldinstallatie en blussystemen. Zie definities (pagina 14).
08
VRR
Werkwijze wekelijkse of maandelijkse test 1.
Voor het uitvoeren van de test neemt de Opgeleid Persoon*, beheerder of installateur van de brandmeldinstallatie telefonisch contact op met de Service Centrale Siemens, telefoonnummer 070-333 95 23, en verzoekt, onder vermelding van het OMS-nummer, om een wekelijkse/maandelijkse doormeldtest.
2.
De centralist van de Service Centrale Siemens mag de doormelding voor de tijdsduur van maximaal 1 minuut in onderhoud zetten.
3.
Na toestemming van de centralist van de Service Centrale Siemens moet binnen 1 minuut een brandmelding worden gemaakt. Na 1 minuut wordt de doormelding automatisch uit de test geschakeld. Let op: (Gemaakte) brandmeldingen worden na deze minuut automatisch doorgestuurd naar de Meldkamer Brandweer. Brandmeldingen als gevolg van testhandelingen zullen als nodeloze meldingen afgehandeld worden.
4.
De Opgeleid Persoon*, beheerder of installateur van de brandmeldinstallatie neemt direct na het uitvoeren van de test telefonisch contact op met de centralist van de Service Centrale Siemens en wordt door de centralist geïnformeerd over de ontvangst van de testmelding.
5.
Einde test: vul het logboek in.
* Opgeleid Persoon: aangewezen persoon voor het beheer, de controle en het onderhoud van uw brandmeldinstallatie en blussystemen. Zie definities (pagina 14).
09
GEBRUIKERSHANDLEIDING OPENBAAR MELDSYSTEEM
Werkwijze testmelding (half)jaarlijkse inspectie certificaat 1.
Voor het aanvragen van deze test neemt uw Opgeleid Persoon* beheerder of installateur contact op met de Service Centrale Siemens, telefoonnummer 070-333 95 23, en doet - onder vermelding van het OMS-meldnummer - het verzoek om in verband met de certificering de doormelding te mogen testen. De centralist van de Service Centrale Siemens verbindt u door met de centralist van de Meldkamer Brandweer.
2.
Bij deze test wordt de doormelding niet in onderhoud gezet maar komt de brandmelding binnen bij de Meldkamer Brandweer. Deze test kan uitsluitend worden uitgevoerd na toestemming** van de Meldkamer Brandweer en mag éénmaal per (half) jaar tijdens de inspectie door een inspectie-instelling plaatsvinden.
3.
Degene die de test uitvoert, dient zijn (mobiele) telefoonnummer door te geven aan de centralist van de Meldkamer Brandweer in verband met een mogelijke calamiteit.
4.
Het telefonische contact met de centralist van de Meldkamer Brandweer wordt beëindigd, waarna de centralist van de Meldkamer Brandweer via de brandweertelefoon wederom contact met u opneemt voor het afspreken van de te maken alarmen.
5.
Alle afgesproken alarmen dienen vanuit uw locatie gegenereerd te worden. Bij een goede werking worden de alarmen zichtbaar bij de Service Centrale Siemens en bij de Meldkamer Brandweer.
6.
De centralist van de Meldkamer Brandweer zal via uw brandweertelefoon de meldingen bevestigen. Hierop moet terugbevestigd worden dat het om een testmelding gaat.
7.
Na het telefonische contact en de bevestiging van de testmelding sluit de centralist van de Meldkamer Brandweer de melding af en is de testmelding geregistreerd.
8.
Bij geen contact of onduidelijke terugbevestiging vanuit uw locatie wordt zekerheidshalve door de Meldkamer Brandweer een brandweereenheid gestuurd.
9.
Einde test: vul het logboek in.
* Opgeleid Persoon: aangewezen persoon voor het beheer, de controle en het onderhoud van uw brandmeldinstallatie en blussystemen. Zie definities (pagina 14). ** Het testen van de doormeldingen heeft geen prioriteit op andere meldkamerprocessen. Bij drukte op de Meldkamer Brandweer zal de centralist Service Centrale Siemens dit terugkoppelen aan uw Opgeleid Persoon, beheerder of installateur en verzoeken op een later tijdstip opnieuw contact op te nemen.
10
VRR
Doormelding brandmeldinstallatie in onderhoud zetten 1.
Uw Opgeleid Persoon* of beheerder van de brandmeldinstallatie verzoekt 14 dagen voorafgaand aan de uitschakeling om toestemming van de afdeling Brandveiligheid van uw brandweerdistrict. Hierbij moet overlegd worden: • de reden en noodzaak voor uitschakeling; • de geplande datum, tijd en exacte tijdsduur van de uitschakeling; • welke maatregelen er worden getroffen om, tijdens de uitschakeling, de doormelding naar de brandweer en de brandveiligheid in het object te waarborgen.
2.
Bij acute en onvoorziene werkzaamheden kunt u hiervoor ook contact opnemen met de Service Centrale Siemens, telefoonnummer 070 - 333 95 23.
3.
Wanneer de afdeling Brandveiligheid van de brandweer uw verzoek honoreert, wordt de Service Centrale Siemens in kennis gesteld en krijgen zij toestemming om op de geplande datum, vanaf het afgesproken tijdstip voor de duur van de geplande tijd, de doormelding uit te schakelen. Let op: van het aangevraagde tijdsinterval wordt niet afgeweken. Op de dag van het onderhoud moet u ter verificatie voorafgaand aan de werkzaamheden contact opnemen met de Service Centrale Siemens.
4.
Indien de geplande tijdsduur door omstandigheden overschreden zal worden, moet uw Opgeleid Persoon* of beheerder dit, vóór het verstrijken van de eindtijd, melden aan de afdeling Brandveiligheid van uw brandweerdistrict. Bij uitblijven van een afmelding of een verzoek tot verlenging, zal de Service Centrale Siemens automatisch de doormelding na de afgesproken tijd weer inschakelen, hetgeen nodeloze brandmeldingen tot gevolg kan hebben.
5.
Wanneer de onderhoudswerkzaamheden gereed zijn, dient de installatie eerst door uw installateur getest te worden.
6.
Wanneer deze installatietest met goed resultaat uitgevoerd is, verzoekt u aan de Service Centrale Siemens om de doormelding weer in te schakelen en om een wekelijkse- of maandelijkse testmelding te mogen doen.
7.
Vul het logboek in. Brandmeldingen ten gevolge van foutieve handelingen aan de brandmeldinstallatie worden als ongewenste brandmeldingen geclassificeerd.
* Opgeleid Persoon: aangewezen persoon voor het beheer, de controle en het onderhoud van uw brandmeldinstallatie en blussystemen. Zie definities (pagina 14).
11
GEBRUIKERSHANDLEIDING OPENBAAR MELDSYSTEEM
Test-, onderhoud- en inspectiefrequenties brandmeld- en sprinklerinstallaties U mag niet vaker dan één keer per periode, per locatie de testprocedure van de doormelding uitvoeren. De conform NEN norm 2654 en Voorschriften Automatische Sprinklerinstallaties (VAS) vastgestelde periode vindt u in de onderstaande tabel. Het verdient sterke aanbeveling om deze test te combineren met de inspectie en het onderhoud van uw brandmeld- of sprinklerinstallatie, waarbij de doormelding als laatste getest dient te worden. Zo voorkomt u dat er na de test van de doormelding onverhoopt brandmeldingen binnen komen als gevolg van de onderhouds- en inspectietesten. De beheerder en/of Opgeleid Persoon* is verantwoordelijk voor het op de juiste wijze (laten) uitvoeren van de testen zonder dat daarbij loze brandmeldingen worden gegenereerd.
Test-, onderhoud- en inspectiefrequenties NEN 2654
Brandmeldinstallatie
Sprinklerinstallatie
Test doormelding (Opgeleid Persoon)
1 x per maand
1 x per maand
Preventief onderhoud (Installateur)
1 x per jaar
1 x per jaar
VAS Periodieke test doormelding (Beheerder / Installateur)
n.v.t.
Iedere 2 weken
Inspectie (Inspectie-instelling)
n.v.t.
Iedere 6 maanden
* Opgeleid Persoon: aangewezen persoon voor het beheer, de controle en het onderhoud van uw brandmeldinstallatie en blussystemen. Zie definities (pagina 14).
12
VRR
Werking van het OMS Uw pand of inrichting is voorzien van een automatische brandmeldinstallatie die via het Openbaar Meldsysteem (OMS) direct doormeldt naar de Meldkamer Brandweer van de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond. Vanuit de Meldkamer Brandweer worden, in geval van een melding, de dichtstbijzijnde brandweereenheden bij u in de buurt gealarmeerd. Het OMS-systeem werkt met een primaire vaste verbinding naar de Meldkamer Brandweer. Deze primaire, digitale verbinding wordt gerealiseerd door een DSL-lijn (Digital Subscriber Line). Dit is een digitale datacommunicatietechniek die een hoge datasnelheid mogelijk maakt over een koperdraadverbinding. Om de kwaliteit nog verder te verbeteren heeft het systeem een geïntegreerde back-up verbinding. Als de primaire DSL-verbinding wegvalt, zal deze secundaire GSM-verbinding automatisch een nieuwe verbinding tot stand brengen met de Meldkamer Brandweer. Deze verbinding zal kwalitatief gelijk zijn aan de weggevallen primaire DSL-verbinding. Tevens zal Siemens op dat moment een storingsmelding ontvangen. Hierop zal door Siemens actie worden ondernomen. Zodra de primaire DSL-verbinding weer is hersteld, wordt de secundaire GSM- verbinding met de Meldkamer Brandweer weer verbroken en zullen de meldingen weer over de primaire DSL-verbinding worden verzonden.
Uw brandmeldinstallatie op orde Uw medewerkers en klanten, maar ook de brandweer rekenen erop dat uw organisatie veilig is en dat de aanwezige brandbeveiligingsinstallaties naar behoren functioneren. Dit is uw verantwoordelijkheid als eigenaar/gebruiker van het gebouw en abonnee van het OMS-systeem. Zorg daarom dat uw brandmeldinstallatie op een juiste wijze is gecertificeerd. Meld steeds alle relevante bouwkundige en organisatorische wijzigingen, zowel aan uw branddetectiebedrijf en uw huisinstallateur als ook aan de afdeling Brandveiligheid van uw brandweerdistrict. Door de organisatorische maatregelen binnen uw bedrijf op peil te hebben, kunt u zorg dragen voor een goede alarmopvolging en afhandeling van storingen. Zorg daarom dat de actuele gegevens van de beheerder van uw brandmeldinstallatie en de sleutelfunctionarissen bij Siemens en de Meldkamer Brandweer bekend zijn. De beheerder(s) en/of Opgeleide Persoon/Personen en de sleutelfunctionaris dienen 24 uur per dag bereikbaar te zijn.
13
GEBRUIKERSHANDLEIDING OPENBAAR MELDSYSTEEM
Definities Brandmeldinstallatie Samenstel van op elkaar afgestemde dan wel aan elkaar gekoppelde apparatuur, leidingen en toebehoren van leidingen welke nodig zijn voor het ontdekken van brand, het melden van de brand en het geven van stuursignalen ten behoeve van andere installaties.
Echte brandmelding Een brandmelding die het gevolg is van brand of door een voorval dat tot brand kan leiden.
(Node)loze brandmelding Onechte en ongewenste brandmelding
Onechte brandmelding Een brandmelding die niet het gevolg is van een brand, of op brand lijkende verschijnselen (‘oorzaak techniek’); bijv. vervuilde melder of beschadiging aan de installatie.
Ongewenste brandmelding Een brandmelding veroorzaakt door de aanwezigheid van op brand lijkende verschijnselen, die niet het gevolg zijn van brand (‘brandverschijnselen’); bijv. laswerkzaamheden bij of roken onder automatische melder, stoomvorming.
Opgeleid Persoon Een aangewezen persoon die afdoende geïnstrueerd is voor het beheer, de controle en het onderhoud van uw brandmeldinstallatie en blussystemen én die kennis heeft van de juiste wijze van handelen zoals beschreven in de NEN 2654-1. Zie ook www.nen.nl
Prestatie-eis Eenduidig geformuleerde uitgangspunten waaraan de brandmeldinstallatie moet voldoen.
14
VRR
Colofon Samenstelling Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond Tekstbijdragen Remco van Werkhoven, Dik Kok, Wim van der Wal Productie ZIN Creatie|Communicatie Fotografie Marc Dorleijn Fotografie Vormgeving Trichis communicatie en ontwerp Druk BWS-Excelsior De Regionale Brandweer Rotterdam-Rijnmond is onderdeel van de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond
15
Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond Postbus 9154 3007 AD Rotterdam
[email protected] www.veiligheidsregio-rr.nl
Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond
