3
G-TEST
HOE COMBINEER JIJ ARBEID EN ZORG?
G-JOB
NIEUWE POLITIEBAAS CATHERINE DE BOLLE
G-SPOT
Saartje Vandendriessche in gender comedy ‘Wolfsvrouwen’
inhoud COVER
Saartje Vandendriessche aan het VRT-gebouw in Brussel (foto: Michael De Lausnay)
4
GNONSENS
6
GSPOT
10 13 17 18 19 20 21 24
Waarom vrouwen beter parkeren Saartje Vandendriessche bereidt een theaterstuk voor… over gender
GJOB
Nieuwe politiebaas Catherine De Bolle aan het woord
WORKWATCHERS
Win een dineetje voor twee!
GSTUDIE
Moeten we afstappen van vaste werktijden?
GTEST
Hoe combineer jij arbeid en zorg?
GWET
Joke is zwanger en werd op zoek naar een job gediscrimineerd
COLUMN
Theoloog en kersverse papa Jürgen Mettepenningen met de pen
GPOLITIEK
Met GROEN-voorzitter Wouter Van Besien in gesprek
WIKI
Hoe ver moet jij gaan om evenveel te verdienen als een man?
21
“Ik ben voor diversiteit, dus niet alleen vrouwen, maar ook andere groepen moeten meer vertegenwoordigd zijn binnen de politie.”
Gender en de edito combinatie arbeid en zorg Beste lezer, Dit is het lentenummer van g-magazine, dat verschijnt tijdens deze maand van de loonongelijkheid (tussen vrouwen en mannen). In dit derde nummer is de combinatie arbeid en zorg de rode draad. In de vorige twee nummers, die je ook online kan raadplegen via www.g-magazine.be, hadden we het over genderstereotiepen (in het onderwijs) en over het glazen plafond. In die drie nummers, hebben we het over thema’s, die tijdens de maand maart altijd gespreksonderwerp zijn naar aanleiding van de internationale vrouwendag en de loonkloof tussen vrouwen en mannen. Een vrouw moet tot maart werken om evenveel te verdienen dan een man tijdens het voorbije jaar. Dit jaar was de wereldvrouwendag meer dan symbolisch, het leverde in ons land een wet op die ons in staat moet stellen om de loonkloof beter te meten én aan te pakken. Je leest er meer over in de rubriek Workwatchers in dit blad. Met dit blad keken we in drie nummers, met drie thema’s, het voorbije half jaar ook boven ons vakbondsmuurtje uit. We zochten telkens gesprekspartners van buiten de vakbond op, ook bekende Vlamingen, om te praten over gender. Welk vervolg moeten we aan deze trilogie geven? Heb jij een idee? Wij hebben de vraag nog niet beantwoord, dus laat het ons zeker weten via www.facebook.com/gendermagazine of www.g-magazine.be.
10 13
Ilk� Ilke Jaspers
Ilke Jaspers is gender-adviseur
Dit niet-commercieel magazine werd gerealiseerd door
gnonsens
Niet werkende huisvrouw is totaal geen optie meer De hervormingen in de werkloosheid, pensioenen en tijdkrediet treffen vrouwen extra hard. Het overlevingspensioen van de vrouw, bij overlijden van de man, verdwijnt en wordt vervangen door een tijdelijke overgangsuitkering, nadien rest enkel nog een mogelijke werkloosheidsuitkering. En boven de 65 jaar verdwijnt het overlevingspensioen op termijn zelfs helemaal. ‘Wie
g
wiki
Huisvrouw is een vrouw die het huishouden doet, al dan niet met de zorg voor kinderen. Een man in die positie wordt huisman genoemd. In de traditionele rolverdeling in het gezin - zoals die sinds de jaren 1920 bestond - had de man binnen een huwelijk de rol van kostwinner. De vrouw verzorgde het huishouden en voedde de kinderen op. Een huisvrouw van vroeger zou op de huishoudschool, of van haar moeder, kunnen hebben geleerd, hoe alle huishoudklusjes goed en snel uit te voeren. Deze traditionele rolverdeling verdween vanaf de jaren 1960 geleidelijk. Aan het begin van de eenentwintigste eeuw zijn de taken binnen het huishouden niet meer standaard ingedeeld. Van mannen wordt verwacht en is ook geaccepteerd, dat zij ook taken in het huishouden op zich nemen.
geen 30 jaar is op 1 januari 2012 krijgt nu te horen dat er geen overlevingspensioen zal zijn voor hem. Dit betekent dat “niet werkende huisvrouw” of “niet werkende huisman” totaal geen optie meer is voor de toekomst’, lazen we op www.degevolgen.be bij het profiel ‘Ik ben een vrouw’. De formulering ‘voor hem of haar’ was beter geweest, maar de makers van de website
hadden alvast hun genderbril op en dat verdient onze aandacht. De hervormingen van de regering Di Rupo dreigen vooral laaggeschoolde vrouwen, vrouwen met veel zorglast, alleenstaande en allochtone vrouwen te raken.
Strijd der seksen woedt in de loge In de meeste loges kunnen vrouwen nog altijd niet ingewijd worden. Waarom? “Zodra een vrouw in de buurt is, wordt de man een haan en dan is hij niet meer in staat een sereen, diepzinnig gesprek te voeren”, stelde Frank De Fever, auteur van het boek ‘Waarom ik bij de loge ben’ in De Standaard. Op zaterdag 21 januari 2012, werd in een Gentse vrijmetselaarstempel geschiedenis geschreven: van de vijf nieuwe leden die werkplaats Bevrijding die dag inwijdde, waren er twee van het vrouwelijke geslacht. Dat klinkt zeer onschuldig en geweldig modern, maar toch was het een revolutionaire gebeurtenis. Bevrijding behoort immers tot het Grootoosten van België, de grootste vrijmetselaarskoepel van het land, en die is anno 2012 nog altijd exclusief mannelijk. Vrouwen mógen er geen lid van worden.“Onze loges zijn exclusief mannelijk, alleen zij beslissen in college of dat kan veranderen. Dat heeft niets te maken met een vermeende ongelijkheid van man en vrouw. Vrouwen kunnen perfect vrijmetselaar worden. Alleen niet bij het Grootoosten van België, of bij andere mannelijke organisaties”, aldus Jozef Asselbergh, de grootmeester van het Grootoosten, in De Standaard.
g
wiki
De vrijmetselarij is een internationaal verbreide en regionaal gestructureerde broederschap van mensen die streven naar geestelijke en morele verheffing, onderlinge waardering en wederzijdse hulp. De leden worden vrijmetselaren of vrijmetselaars genoemd. Het is het grootste geheim genootschap en is wereldwijd verspreid. De eerste grootloge werd gevormd rond 1717 in Engeland, te Londen, waarmee de vrijmetselarij zich organiseerde in de vorm zoals we die vandaag de dag kennen. In het Nederlandse taalgebied wordt het woord loge als synoniem voor vrijmetselarij gebruikt. De besloten bijeenkomsten van de vrijmetselarij vinden plaats in een werkplaats, ook loge genoemd. Een vrijmetselaar zweert zwijgplicht met betrekking tot het reilen en zeilen van de vrijmetselarij en van andere vrijmetselaars. Wat in een loge gezegd wordt, moet binnen de muren blijven. Zo stelt de vrijmetselarij zich klassiek voor aan het grote publiek. 4
Waarom vrouwen beter parkeren Vrouwen en parkeren: dat gaat niet samen. Een cliché dat mannen lacherig verspreiden, en waar vrouwen helaas al te veel geloof aan hechten. Een nieuw onderzoek doet mannen een toontje lager zingen: vrouwen parkeren over het algemeen (een beetje) beter, al doen ze er wel significant langer over. 2500 chauffeurs werden beoordeeld op verschillende aspecten van de parkeerkunst. Vrouwen scoorden gemiddeld 13,4 op 20, mannen 12,3. Vrouwen waren over het algemeen beter in het vinden van een parkeerplaats dan mannen, om één eenvoudige reden: mannen reden te snel om het plekje te spotten of door te krijgen wie ging vertrekken. De tweede test bestond eruit de auto in de juiste positie te manoevreren. Mannen, zelfverzekerd als ze zijn, parkeren sneller (16 tegenover 21 seconden) en zijn snel tevreden met de positie van de wagen in de parkeerplaats. Ten onrechte, en dat kostte hen kostbare punten. Dubbel zoveel vrouwen als mannen koos ervoor de auto te herpositioneren. Eens vrouwen tevreden zijn, blijkt dat ze ook echt beter geparkeerd staan dan mannen: centraal en recht, zoals het hoort. Uit eerder onderzoek bleek al dat vrouwen slechter parkeren als ze niet in zichzelf geloven. Hun partner speelt daar een grote rol in: door te zuchten, nog tijdens het parkeren al te zeggen wat er misloopt of (lief hoor) aan te bieden om te parkeren, verliest ze het vertrouwen in haar kunnen en loopt het effectief fout af. Ook het feit dat vrouwen er langer over doen, zien mannen als een teken van zwakte. Terwijl uit deze studie net blijkt dat het loont om je tijd te nemen.
g
wiki
Parkeren is het laten stilstaan van een voertuig, langer dan nodig is voor het laten in- en uitstappen van passagiers of voor het laden en lossen van goederen. Parkeren is normaliter het sluitstuk van een rit, tocht of vlucht (ook vliegtuigen en schepen parkeren).
Wie zorgt, is een topatleet Wie zorgt, zet topprestaties neer, dat zegt KAV met de campagne ‘Goud voor zorg’. Of je nu in je eentje voor je kind zorgt, bij je zieke buurvrouw schoonmaakt of je bejaarde moeder elke avond in bed helpt, om te zorgen voor wie je lief is, heb je net zoveel moed, kracht en doorzettingsvermogen nodig als een atleet. Vandaar dat KAV met Hanna Mariën ook een (ex-)topatlete aantrok als gezicht en meter van de campagne. De bijna 30-jarige Mariën haalde met de 4 x 100 meter estafetteformatie van Kim Gevaert zilver tijdens de Olympische Spelen van 2008 in Peking. KAV en Mariën roepen vriendinnen op om te fietsen, te zwemmen en te wandelen én om deze kilometers te registreren op www.goudvoorzorg.be. Want hoe meer mensen tonen dat ze al sportend achter deze actie staan, hoe meer aandacht er is voor zorg. Het einddoel is om op Vriendinnendag, op 12 mei 2012 in het Kursaal van Oostende het totaal aantal kilometers te onthullen en de beleidseisen over te maken aan de bevoegde ministers. KAV vraagt met ‘goud voor zorg’ een premie voor elke mantelzorger, vijf jaar tijdkrediet gelijkgesteld voor elk pensioen en extra jobs in de Vlaamse zorgsector.
g
De Kristelijke Arbeiders Vrouwenbeweging (KAV) is een Vlaamse vereniging van vrouwen die zich binnen de christelijke arbeidersbeweging (ACW) positioneert. De KAV werd in 1920 opgericht door Maria Baers, die de Vlaamse afdeling zou leiden en Victoire Cappe, die de Franstalige afdeling zou leiden. De vereniging ontstond uit het Algemeen Secretariaat van de Christelijke Sociale Vrouwenwerken van België dat door beiden in 1912 op initiatief van kardinaal Mercier was opgericht. Daar waar deze vereniging binnen de Katholieke Kerk werd opgericht, heeft ze zich op het einde van de 20e eeuw formeel gedistantieerd van deze Kerk en heeft nu haar eigen opvattingen uitgebouwd omtrent religieuze, maatschappelijke en morele thema’s. Nu kan men de positie van KAV omschrijven als feministisch, onafhankelijk en aan de linkerkant van het politieke spectrum. Het ledenaantal van de KAV heeft een gestage stijging gekend tot ongeveer 325.000 leden in de jaren 1980, maar hierna is het aantal leden sterk afgenomen. Zo waren er in 2005 nog 135.000 leden en in 2011 nog 85.000. Op 12 mei 2012, op vriendinnendag, zal KAV haar nieuwe naam bekend maken.
wiki
5
gspot “De combinatie arbeid en gezin is heel actueel. Deze week stonden de gazetten er vol van”, zo begon Saartje Vandendriessche ons gesprek, met krantenknipsels bij de hand. Deze knipsels over vrouwen- en mannenrollen, quota’s, glazen plafonds en genderstereotiepen behoren voortaan tot de vakliteratuur van de tv-omroepster. Want ze bereidt een theaterstuk voor over gender…, lachen is toegestaan, zelfs sterk aanbevolen in ‘Wolfsvrouwen’, voor het eerst gender comedy in Vlaanderen.
Saartje Vandendriessche “Als je bij de VRT hogerop wil, moet je je masculien gedragen” 6
g
wiki
We spraken af met Saartje Vandendriessche op het eind van de krokusvakantie, op haar werkplek, de VRT. De krantenkoppen van toen in de krant De Morgen bezorgden haar inspiratie: ‘Twist tussen topvrouwen’, ‘Sekseverschil blijft groot’ en ‘Meeste vrouwen aan de top in Litouwen’. Artikels die het gevolg waren van het interview dat federaal overheidsmanager Monique De Knop eerder aan De Standaard had gegeven. “Zij beweerde in dat interview dat de combinatie arbeid en gezin niet mogelijk is én dat je als vrouw keuzes moet maken”, verduidelijkt Saartje. Een artikel uit de krant dat ze ook uitknipte was dat over het procentueel aantal topvrouwen in Europa. “Van alle topjobs in Litouwen worden er 44 procent ingenomen door vrouwen, in België is dat 29 procent en Nederland bengelt, ongelooflijk maar waar, achteraan met 19 procent”, weet de tv-omroepster. Uit deze krantenknipsels haalt ze ook materiaal voor het theaterstuk ‘Wolfsvrouwen’ dat ze vanaf de maand mei samen met haar tante op de planken brengt. “We hangen het stuk op aan het thema gelijke kansen en aan discriminatie op basis van geslacht. Ik heb hiervoor subsidies gekregen van de cel gelijke kansen van de Vlaamse overheid. Maar het wordt geen belerend, educatief theater”, zegt Saartje. “In ‘Wolfsvrouwen’ bakkeleien de personages Rita en Dorien over het thema
gender, over mannen en vrouwen, over alles wat ons verschillend maakt. Rita en Dorien, zijn twee ontwortelde vrouwen, uit twee generaties, een beetje geschift, die op zoek zijn naar oplossingen in de genderidiotie. Vanuit hun zelf en eigen opgebouwde bunker halen ze alle valstrikken uit de genderschuif. Ze willen uitbreken, mekaars ogen openen, op zoek naar een nieuwe versie van zichzelf”, duidt Saartje die in ‘Wolfsvrouwen’ Dorien vertolkt. “Ik wil geen onzin verkopen in het theater, vandaar dat ik mij zo goed mogelijk documenteer over het genderthema, dat bijzonder actueel is. Je kan geen krant of tijdschrift openslaan of het thema komt wel aan bod. Een stom voorbeeld waar ik inspiratie uithaal is een interview met het koppel Olivier Deschacht en Annelien Coorevits in het weekblad Dag Allemaal. Ik was gechoqueerd bij het lezen van het antwoord van de voetballer op de vraag van de journalist of zijn partner, de exmiss België, nog mag werken. Olivier Deschacht zegt: ik moedig dat niet echt aan, ik heb liever dat ze voor ons zorgt. En Annelien zegt hierop: Olivier zou nog het liefste willen dat ik altijd thuis blijf en voor hem en dochtertje Elena zorg. Hiermee dwingt de voetballer zijn partner om alle zorgtaken op zich te nemen en sluit hij een jonge vrouw met pit op in een gouden kooi. Daar word ik heel lastig van.”
Saartje Vandendriessche (Wilrijk, 28 februari 1975) is een Vlaamse actrice, presentatrice en omroepster bij de Vlaamse televisiezender één. Ze woont in de Antwerpse gemeente Hove. Saartje volgde haar middelbare schoolopleiding aan het Regina Pacisinstituut in Hove. Ze is licentiate in de Sociale en Culturele Agogiek. Deze opleiding genoot zij aan de VUB. Daarna volgde zij een acteeropleiding aan de Toneelschool (1997-1998) en aan de Internationale TV-School. Haar presentatiewerk begon Vandendriessche in 2002 bij jongerenzender TMF. Nadien was zij, van 2003 tot 2004, omroepster bij VT4. Vanaf 2005 is Vandendriessche te zien als omroepster bij één. In 2007 werd Vandendriessche het nieuwe gezicht van het Vlaams toeristisch televisieprogramma op één, Vlaanderen Vakantieland. Ze was te zien in verschillende toneelstukken en televisieseries in heel uiteenlopende genres. Ze beviel in mei 2009 van een dochter en leeft sinds begin 2011 niet meer samen met de vader van haar kind. Momenteel presenteert Vandendriessche ook op de Vlaamse jongerenzender Ketnet. Ze is ook bekend als sportende bekende Vlaming, ze fietst en doet aan triatlon. Ze schreef samen met een fietsvriendin het wielerboek ‘Het vrouwelijk verzet’, dat intussen ook een vrouwenfietsclub is (http://www. facebook.com/hetvrouwelijkverzet). Met ‘Het vrouwelijk verzet’ neemt Vandendriessche deel aan recreatieve fietsevenementen. In mei 2012 gaat haar zelf geschreven gender comedy ‘Wolfsvrouwen’ in première in het Fakkeltheater in Antwerpen. Haar blog is www.saartjevandendriessche.blogspot.com.
: “Veel vrouwen bevestigen zelf de genderstereotiepe rolpatronen door het een evidentie te vinden dat zij voor de kinderen zorgen.” 7
:
“Iedereen moet ons tof vinden, we moeten er ook nog sexy uitzien, maar liefst niet met een te grote mond.” “Ik zie ook bij mijn werkgever, hier op de VRT, dat er heel wat vrouwen zijn die kinderen krijgen, het niet meer kunnen bol werken en dan parttime gaan werken. Ik vind dat geen goede evolutie. Want daarmee zetten die vrouwen een stap opzij in hun carrière.“ “Het wordt ook niet verwacht van een man dat die parttime gaat werken of zijn loopbaan volledig onderbreekt om zorgtaken op zich te nemen. In heel veel mannen hun ogen is zo een man een loser. In veel bedrijven heb je ook een masculiene manier van werken. Als vrouw in een masculien bedrijf terecht komen is heel vervelend, want dan moet je je ook masculien gaan gedragen, anders kom je er niet. En de VRT is ook een masculien bedrijf”, stelt de tv-omroepster. De Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie (VRT) heeft volgens Saartje Vandendriessche een mannelijke bedrijfscultuur, maar wordt sinds de zomer van 2010 wel voor het eerst geleid door een vrouw, gedelegeerd bestuurder Sandra De Preter. De eerste vrouwelijke CEO van de VRT werkte voordien voor Sanoma Magazines dat in België vooral bekend raakte als uitgever van vrouwenbladen zoals Flair, Libelle en Feeling. “Een vrouw aan de top van de VRT is fantastisch, maar of dat dit de bedrijfscultuur verandert, dat is afwachten. Als je in een bedrijf zoals de VRT hogerop wil geraken moet je vooral masculiene eigenschappen hebben. Iemand die om vijf uur naar huis gaat om de kinderen gaan op te halen, toont zich feminien. Een man die vroeger doorgaat, toont 8
zich dan weer masculien door te zeggen dat hij de dag nadien extra vroeg begint te werken, terwijl een vrouw dat ook doet, maar het niet verkondigt. Wij vrouwen zijn veel afwachtender, wij willen onze job goed doen en we denken: ze zullen het wel zien dat we onze job goed doen en we zullen wel beloond worden omdat we harde werkers zijn.” En hoe combineert Saartje Vandendriessche zelf arbeid en gezin bij de VRT? “Die combinatie is voor iedereen moeilijk. Maar ik vind het heel spijtig dat die vraag altijd aan de vrouw wordt gesteld. Als je als vrouw alles wil gedaan krijgen, moet je hulp krijgen van je partner, je ouders of een nanny. Presentatrice Heidi Lenaerts heeft de problematiek van arbeid en gezin op facebook gezwierd. Ze zegt dat je beiden niet perfect kan combineren, tenzij je je blauw betaald aan een nanny of ouders hebt die hun volledig leven in het teken stellen van je kinderen.” “Als ik aan het moederschap begon, heb ik gezegd dat ik hiervoor in mijn carrière geen stap opzij wou zetten. Maar ik kan wel rekenen op een papa die er zoveel mogelijk is voor zijn dochter, maar veel vrouwen hebben die mogelijkheid niet. En veel mensen hebben ook medelijden met die man achter de vrouw die haar ambities en dromen wil waarmaken. Dat is ook een voorbeeld van een foutieve gedachte die mainstream wordt.” De kiem van het theaterstuk ‘Wolfsvrouwen’ was het boek ‘De ontembare vrouw’ van de Amerikaanse psychologe
Clarissa Pinkola Estés dat ze begin jaren 1990 schreef. ‘De ontembare vrouw, als archetype in mythen en verhalen’ is een studie naar de psychologie van vrouwen, uitgevoerd aan de hand van sprookjes en traditionele volksverhalen uit diverse culturele tradities. De studie is ook gebaseerd op de eigen ervaringen van Estés als therapeut en Latijns-Amerikaanse verhalenvertelster. “Je kan het moeilijk een boek noemen, het is een naslagwerk, een bijbel voor de vrouwen. Voor mij was het een smak in het gezicht. Ik vind dat iedere vrouw dat boek moet gelezen hebben. Het komt erop neer dat wij als vrouwen onze oerinstinkten kwijt zijn. Estés vergelijkt die instinkten met die van een wolf: het intuïtieve, de scherpe blik, het durven rondsnuffelen, het sterk staan op de poten, uw tanden laten zien, durven van u afbijten, durven aanvallen. Een wolf is een heel sterk dier en leeft in de roedel. Ik vind dat een sterk beeld, vandaar ook de titel van het theaterstuk ‘wolfsvrouwen’.” “Ik wil niet veralgemenen, maar ik merk dat heel veel vrouwen van zichzelf vinden dat ze moeten braaf en lief zijn, en lachen, niet teveel buiten de lijnen mogen kleuren, en vooral zorgzaam zijn. Humor brengen, dat laten we aan de mannen over, wij zullen daar wel mee lachen. Vanuit de opvoeding wordt ons
ook geleerd dat we ons niet mogen vuil maken, kortom wij vrouwen zijn vooral gekooid én flauwtjes”, typeert Saartje de meerderheid van haar geslachtsgenoten. Op de vraag of ze haar dochter Mille van bijna 3 jaar op een andere manier, genderneutraal, opvoedt, antwoordt ze volmondig ja. “Ik laat haar zichzelf enorm vuil maken, ik behandel haar niet als een prinsesje. Ik kleed haar niet roze. Als ze valt, wil ik niet dat ze flauw doet. Ik wil haar niet beperken. Ze moet ook durven spreken. Ik wil een kind waar pit in zit. Ik wil haar vooral niet onderdanig opvoeden. Als je naar reclame kijkt op tv, zie je onderdanige vrouwen, altijd in de keuken of aan het poetsen. Het is de man die met de kinderen zot speelt in de tuin, enorm stereotiep, ik vind dat heel erg. Want ik ben wel een moeder en er zijn heel veel moeders die dollen met hun kinderen in de tuin.”
“Met ‘Wolfsvrouwen’ wil ik de vrouwen een boost geven” “Dit is het eerste interview dat ik geef over de genderproblematiek. Ik ben benieuwd wat de reacties gaan zijn. Ik wil niemand tegen de borst stoten, want o wee, Vlaanderen is zo fijngevoelig als je iets zegt over hoe je zelf iets aanpakt. Ik wil de helft van de Vlaamse vrouwen niet over me heen krijgen en de mannen niet met de vinger wijzen. Ik wil vooral sensibiliseren, de mensen wijzen op die genderstereotiepe rollenpatronen. Onlangs was ik voor een reportage voor Vlaanderen Vakantieland in Afrika, de ranger, de mannelijke chauffeur deelde er de taken uit: de vrouwen moesten koken en de mannen het vuur maken. Terwijl ik het vuur wou maken, maar dat werd me geweigerd. Met een kwinkslag hem ik toen aangegeven dat dit zo genderstereotiep is.” ‘Wolfsvrouwen’ wordt geregisseerd door de ingeweken Nederlandse Colette Notenboom die studeerde aan Studio Herman Teirlinck en haar sporen verdiende als cabaretière. Saartje vertolkt samen met haar tante en oud-actrice Nele Vandendriessche, die intussen de 60 gepasseerd is. De bedoeling is dat het publiek lacht in ‘Wolfsvrouwen’. “Wij zijn al vier jaar samen dat stuk aan het schrijven. Gender is een zwaar thema, maar het stuk is wel comedy. Ik heb ervaring opgedaan met comedy tijdens Comedy for life, maar het wordt een hele uitdaging om het publiek en de vrouwen in het bijzonder te doen lachen met twee vrouwen op de planken.” Saartje Vandendriessche werd eind 2010 in voorbereiding van Comedy for life gecoacht door Nigel Williams. Comedy for life was een benefietavond met stand-upcomedy ten voordele van de inzamelactie Music for life van Studio Brussel voor Rode Kruis-Vlaanderen. Er werd ook een korte tv-reeks van gemaakt. “Ik wil me niet in een vakje laten steken, ik ben meer dan een omroepster, ik hou ervan om uit te breken. En dat ga ik ook doen in ‘Wolfsvrouwen’”, besluit Saartje. ■
elen, h c e M n en’ i w u o r v Wolfs erpen ‘ t de u O w onen in : t w Try n ij b A ’ n kets we e in r e 12. Tic fsvrou i l 0 o 2 m i ‘W e e n m rppr Antwe gen va 11, 18 en 26 in het stellin
gen in t-voor ière is eat op try-ou rstellin ber Moonb e prem o n l D o a a . v k a e z g b r e . o J ate nbeat ook n septem lse the w.moo Er zijn 7 en 8 . w , 2 6 w Meche 1 f 0 p o 2 o n .89.09 8 mei 2012 e .be. 015/63 theater op 2 0 mei 3 teater n l e l e e k 9 k k 2 k a a p f . o F se f www eater kkelth 6.036 o 4 2 / 0 het Fa 7 0 ickets: 2012. T
Fotograaf: Michael De Lausnay
Interview: Filip Bellemans 9
gjob
Nieuwe politiebaas
aan het woord Catherine De Bolle legde op woensdagnamiddag 29 februari 2012 de eed af als nieuwe commissaris-generaal van de federale politie. Misschien had ze dit tijdstip wel bewust gekozen zodat haar kinderen er konden bijzijn. Kwestie van een goede start te nemen in de combinatie arbeid en gezin. G-magazine kon de eerste vrouwelijke hoofdcommissaris van de politie enkele gendervragen stellen tijdens de babbel die ze had met de pers voorafgaand aan de eedaflegging op de schrikkeldag. 10
G-magazine: U heeft nu een symboolfunctie, als eerste vrouw aan het hoofd van de politie, vindt u dat vervelend? Catherine De Bolle: Bij mij ligt de nadruk niet op mijn vrouw zijn, maar ik vind het natuurlijk wel mooi dat ik de eerste vrouw ben aan het hoofd van de federale politie. Ook omdat de vrouwen binnen de politiediensten hiermee zien dat ze kunnen doorstromen binnen de lokale en federale politie. Maar voor mij ligt de nadruk op de inhoud van het politiewerk en die is dat we er zijn voor de bevolking en dat we werken aan een veilige samenleving. Onze interne werking moet afgestemd zijn op het algemeen belang dat we altijd moeten voor ogen hebben. G-magazine: Gaat u dan geen concrete acties ondernemen om de positie van de vrouw te versterken binnen de politie? Catherine De Bolle: Er zijn nu ongeveer 20 procent vrouwen binnen de federale politie en ik vind dat dat best nog een beetje meer mag zijn. Ik ben voor diversiteit binnen de politie, omdat ik vind dat de politie een weerspiegeling moet zijn van de maatschappij. Binnen de politie zullen wij een aantal acties ondernemen om vrouwen meer te laten meebeslissen. De doorstroming moet beter. Het aantal vrouwen binnen elk kader moet meer zijn dan 20 procent. Binnen de federale politie zal hiervoor een werkgroep voorstellen moeten aanreiken.
G-magazine: Wat wilt u zelf kwijt over uw privéleven? Catherine De Bolle: Ik ben gehuwd, ik ben gelukkig (ze lacht), ik heb drie kinderen, drie zonen, ik heb een tweeling van 11 jaar en de oudste is 13 jaar. En ik heb met mijn man duidelijk besproken hoe wij dat als gezin kunnen waarmaken. En het zal niet altijd evident zijn. Een aantal verantwoordelijkheden die ik vroeger had in mijn gezin, neemt mijn man over. En ik beschik ook over een netwerk rondom mij om in opvang te voorzien als dat zou nodig zijn. G-magazine: Was het ooit uw ambitie om de baas van de federale politie te worden? Catherine De Bolle: Ik heb daar in het verleden nooit bij stilgestaan. Maar toen de mogelijkheid zich voordeed, heb ik voor mezelf uitgemaakt dat dit toch precies misschien iets voor mij was. En ik heb een grondige analyse doorgevoerd van het functieprofiel. Pas ik daar in of pas ik daar niet in? En ik ben ook gaan spreken met een aantal mensen die topfuncties bekleden om te kijken of evenwicht met familie en werk haalbaar is. Ik stelde ook vragen bij de mediabelangstelling, want dat was ik totaal niet gewend. Dat is toch wel een grote verandering, de anonimiteit is voor een stukje weg.
g
wiki
Catherine De Bolle (Aalst, 17 februari 1970) is vanaf 1 maart 2012 commissaris-generaal van de federale politie. Ze was daarvoor sinds 2001 de korpschef van de politiezone Ninove. De Bolle studeerde rechten aan de universiteit van Gent tussen 1988 en 1993 en volgde nadien een opleiding tot officier bij de rijkswacht. Ze werkte na haar studies als jurist bij de rijkswacht/federale politie. Nadat commissaris-generaal Fernand Koekelberg in maart 2011 ontslag had genomen en Paul Van Thielen commissaris-generaal ad interim werd, stelde De Bolle zich kandidaat. De selectiecommissie van de algemene inspectie achtte haar het meest geschikt. Na de bevestiging van deze keuze door de federale politieraad werd haar aanstelling als de eerste vrouwelijke commissarisgeneraal van de federale politie bevestigd. De Bolle is gehuwd en heeft drie zonen. Ze woont in Ninove. Haar cv vermeldt ook nog dat ze een bijzondere belangstelling heeft voor interieurinrichting en muziek.
:
Catherine De Bolle: “Ik ben voor diversiteit, dus niet alleen vrouwen, maar ook andere groepen moeten meer vertegenwoordigd zijn binnen de politie.” 11
gjob
: G-magazine: Uw twee bevoegde ministers zijn vrouwen, vindt u dat speciaal of maakt dat niet uit? Catherine De Bolle: Ik vind het zeer speciaal, dat zij ook de combinatie moeten doen van gezin en professioneel werken. In die zin vind ik dat wel goed. Maar het is vooral ook het project en hun programma dat ik zeer belangrijk vind en waar ik ook de nadruk op leg. Ik heb met de minister van binnenlandse zaken al een aantal gesprekken gehad over de weg die zij wil volgen en wil zien voor de politie en dat is ook mijn weg die ik zie en wil volgen. G-magazine: Het feit dat u meer dan uw voorgangers belang hecht aan communicatie en transparantie, aanziet u dat als een vrouwelijke eigenschap? Catherine De Bolle: Ik ben zo. Ik streef naar consensus, ik wil ook transparant zijn. En ik wil met de medewerkers, de partners en de vakbonden in discussie gaan. En ik ben er van overtuigd dat we uiteindelijk allemaal hetzelfde doel dienen, dat van het algemeen belang. Maar of dat nu een typische vrouwelijke eigenschap is, dat kan ik niet goed zeg-
gen. Ik weet niet hoe mannen het zouden doen, de nadruk ligt bij mij echt wel op de inhoud van de job en niet echt op het vrouw zijn. Maar ik ben natuurlijk gelukkig dat ik de eerste vrouw ben en het mag doen. Omdat ik denk dat het toch wel voor de vrouwen belangrijk is dat zij kunnen doorstromen naar de hogere functies. Want binnen de politie zijn er nog niet veel mandaatfuncties bekleed door vrouwen. Binnen de federale politie ben ik nu de tweede. De directeur-coördinator van Leuven is ook een vrouw. G-magazine: Wat moet er gebeuren om meer dan 20 procent vrouwen bij de politie te krijgen? Catherine De Bolle: Ik ga bekijken met de rekruterings- en selectiedienst hoe wij daar in de toekomst nog meer aandacht kunnen aan besteden en hoe we dat concreet zullen aanpakken. Maar ik ben voor diversiteit in het algemeen, dus niet alleen vrouwen, maar ook andere groepen binnen de maatschappij moeten meer vertegenwoordigd kunnen zijn binnen de politie. ■
Catherine De Bolle legde de eed af als nieuwe hoofdcommissaris in het bijzijn van haar voorganger Paul Van Thielen en de ministers van justitie en binnenlandse zaken, de mevrouwen Turtelboom en Milquet.
“ZE LEGT DE KLEMTOON OP TRANSPARANTIE” Eén op vijf politiemensen mag dan van het vrouwelijk geslacht zijn, de zes medewerkers op de persdienst van de federale politie zijn allemaal vrouwen. En zij worden geleid door Astrid Kaisin, we vroegen haar een reactie op de aanstelling van Catherine De Bolle. “Mevrouw De Bolle is de vierde commissaris-generaal waarvoor ik werk. Ik denk dat ons werk op de persdienst niet veel zal veranderen met een vrouw als hoofdcommissaris. Maar ik verwacht wel dat zij veel belang gaat hechten aan de communicatie. Ik weet niet of dit aan het vrouw zijn ligt of aan haar karakter. Zij legt de klemtoon op transparantie. We gaan nog meer proactief moeten communiceren en er gewoon zijn voor de media, niet enkel met positief nieuws.” “Ik vind het zeer positief, uitdagend en ik was zeer blij toen ik hoorde dat mijn toekomstige baas een vrouw ging zijn. Ze is ook nog jong. Met de contacten die ik tot nog toe met haar heb gehad, ben ik zeer enthousiast. Ik denk ook dat we voor iets nieuw gaan. Je moet de goede persoon op de juiste plaats hebben, het geslacht is niet van belang. Maar het is symbolisch wel belangrijk dat het een vrouw is.” Fotograaf: Geert Tresignie
12
Interview: Filip Bellemans
workwatchers lm Naar de filare in Roese Workwatchers biedt leuke activiteiten aan vrouwen met een syndicaal engagement. De activiteiten zijn gratis en staan voor iedereen open, ook voor mannen. De feelgoodmomenten van Workwatchers versterken (vrouwelijke) vakbondsmilitanten om te werken aan een gezinsvriendelijke werkplek.
Mele Walters, verantwoordelijke ACV Gendergelijkheid en Vrouwen bij ACV Midden-West-Vlaanderen, nodigde vriendinnen en vrienden uit om op dinsdagavond 20 maart naar de film te komen. In zaal Komedie in De Spil in Roeselare werd dan om 19 uur de film ‘Made in Dagenham’ vertoond. In de Workwatchers-activiteiten van ACV Midden-West-Vlaanderen, onder de noemer ‘tijd voor ontspanning’, worden thema’s zoals de loonkloof, gezinsvriendelijke bedrijven en de VOOR 'N GEZOND EVENWICHT combinatie werk en gezin besproken.
WorkWatchers
g
wiki
Dagenham is een wijk in de regio GrootLonden. De film ‘Made OP EN NAAST HET WERK in Dagenham’ uit 2010 is gebaseerd op waargebeurde feiten. In 1968 protesteerden 850 vrouwelijke arbeiders uit de Ford fabriek tegen de ongelijkheid in lonen tussen mannen en vrouwen. Rita O’Grady (vertolkt door Sally Hawkins) woont in Dagenham en werkt net zoals veel lokale vrouwen bij de Ford fabriek. Wanneer deze vrouwen ontdekken dat hun mannelijke collega’s meer betaald krijgen dan zij, komen ze in opstand. Met humor, verstand en goede moed nemen de vrouwen het op tegen de directie, hun echtgenotes en uiteindelijk de overheid. Rita ontpopt zich hierbij tot Op 25 januari kwam stressconsulente Ann Bilsen bij de Workwatchers van Waas en een vastberaden onderhandelaarster. Dender langs in het sociaal centrum Pater Rutten op de Oude Vest in Dendermonde. “Met een zeer diverse groep van een 20-tal mensen besprak zij eerst de oorzaken en gevolgen van stress met veel oog voor de persoonlijke verhalen van de deelnemers, na de pauze werden er relaxatie-oefeningen gedaan. Hiervoor werden de meegebrachte matjes gebruikt. Het was een speciaal, maar leuk sfeertje. Een boeiende avond, waarbij de deelnemers tot rust kwamen en inzichten meekregen die het leven aangenaam maken”, vertelt organisator Bart Reyns (foto) van ACV Sint-Gillis-Waas/Stekene. “Je lichaam en geest hebben in deze drukke tijden nood aan ontspanning. In deze workshop creëren we een moment van aandacht voor jezelf, zonder de stress en het hectische van elke dag. Hiervoor werken we met een combinatie van lichaamsgerichte relaxatie-oefeningen en mindfulness-meditatie. Deze oefeningen geven je meer bewustzijn op lichamelijke spanningen en innerlijke stressfactoren. De mindfulness leert je om bewuster in het hier en nu te leven”, geeft stressconsulente Ann Bilsen nog mee.
in Relaxatie-workshop Dendermonde
g
wiki
Mindfulness of achtzaamheid is een uitdrukking die afkomstig is uit het angelsaksisch taalgebruik, waarvan de oorsprong in het boeddhisme ligt. Het is een onderdeel van het zogenaamde achtvoudige pad. Het wordt al duizenden jaren toegepast door aanhangers van allerlei vormen van boeddhisme. Voornamelijk in het Verre Oosten. Het bestaat uit meditatie en yoga. Door het bewustworden en loslaten van automatismen en oordelen, is het mogelijk innerlijke kalmte en rust te bereiken. In het Westen is het bekend geworden door het werk van onder anderen Thich Nhat Hanh, een Vietnamese monnik die verbannen is en nu in Frankrijk woont en daar les geeft. 13
Valentijnsactie in Hasselt Aan het station van Hasselt werd op 14 februari g-magazine nr2 over het glazen plafond gratis verdeeld door de plaatselijke workwatchers. Zo te zien (ingezonden foto) hing er die dag meer dan liefde in de lucht.
tail? Zin in een ACV cock Er hadden heel wat vrouwen zin in een ACV cocktail in Kontich en in Antwerpen op 2 vrijdagavonden. “Het doel van de avond was zin krijgen in de sociale verkiezingen. De middelen die we daarvoor gebruikten waren verhalen van ervaren militanten, filmpjes, groepsgesprekken en lekkere cocktails”, vertelt Pamela Van Gorp van ACVAntwerpen. “Alex, onze cocktailshaker leerde ons 4 soorten cocktails maken: de Cosmopolitan, gekend door alle ‘Sex and the city’ kijkers onder ons, Sex on the beach, Mojito en onze eigen groene ACV cocktail werden geshaked en geproefd door de vrouwen. Zelf konden we de shake-moves oefenen met, gelukkig, plastieken flessen”, liet Pamela ons nog weten. Wil je de ingezonden foto van de cocktailavond scherp bekijken, drink dan eerst een ACV cocktail. Santé
g
wiki
14
Sex and the City is een Amerikaanse televisieserie die gaat over de belevenissen van vier vriendinnen midden op Manhattan, New York. ‘Sex and the City’, werd in België aanvankelijk door VT4 en later op VijfTV uitgezonden. De serie omvat 6 seizoenen, in totaal 94 afleveringen. Het is gebaseerd op het gelijknamige boek van schrijfster Candace Bushnell, die hiermee internationale roem verwierf. De serie haalde veel onderwerpen rond seks uit de schemerige wereld van het taboe: trio’s, soa, onenightstands, orale seks, biseksualiteit en dildo’s zijn allemaal onderwerpen die uitgebreid besproken worden. Het idee wordt verspreid dat alles kan, zolang je het zelf goed vindt. Er is ook kritiek op de serie: sommigen vinden het juist niet bevrijdend voor de vrouw. Zo zouden de vrouwelijke personages oppervlakkige types zijn, vooroordelen bevestigen en daardoor de boodschap geven dat vrouwen niet serieus genomen hoeven te worden. Ook op vlak van mode is de serie een cult-fenomeen geworden: shoppen is één van de favoriete bezigheden van deze vrouwen en er wordt ook veel belang gehecht aan mode en hun outfits in de serie. Intussen zijn er ook al twee langspeelfilms gemaakt die gebaseerd zijn op de televisieserie.
Feelgood-Friday in Ieper In het ACV-verbond BruggeOostende-Westhoek houden ze voortaan feelgood-Fridays. Tijdens dit workwatchersevenement krijgen de deelnemers informatie over de sociale verkiezingen én een voetmassage. De eerste feelgood-Friday vond vorige maand plaats in Ieper (ingezonden foto). Deze maand zijn er voetmassages in Brugge en Veurne.
[email protected] kan er je meer over vertellen.
2 maart was Europese dag voor gelijk loon Het ACV roept al enkele jaren de maand maart uit als de maand van de loongelijkheid, omdat vrouwen moeten werken tot maart 2012 om evenveel te verdienen als mannen in 2011. De Europese dag voor loongelijkheid op 2 maart vormde dan ook de ideale gelegenheid om een actie te houden aan het kabinet van Minister van Werk Monica De Coninck. Een delegatie van ACV en KAV werd door de minister ontvangen voor een gesprek, waarin de bekommernissen en de eisen van het ACV op tafel werden gelegd. Het ACV vestigde vooral de aandacht op de problematiek rond flexibele en deeltijdse jobs, en vroeg de minister naar haar standpunt hierover.
2
MAART
© Jürgen Doom
eid
loongelijkh
RIJDAG
Europese
V
dag voor
g
wiki
feelgood
De sociale verkiezingen zijn verkiezingen die om de vier jaar georganiseerd worden in Belgische bedrijven met ten minste 50 werknemers. Ze worden reeds georganiseerd sinds 1950. Ze hebben tot doel om personeelsafgevaardigden te verkiezen voor het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) en/of de ondernemingsraad (OR). Alle werknemers kunnen deelnemen aan de sociale verkiezingen, maar moeten zich kandidaat stellen via één van de drie representatieve vakbonden (ABVV, ACV of ACLVB). Die vakbonden moeten drie lijsten voorstellen voor het CPBW: één lijst voor de arbeiders, één voor de bedienden en één voor de jeugdige werknemers (indien er 25 werknemers onder de 25 jaar zijn tewerkgesteld). Dit is idem voor de ondernemingsraad, maar daar moet er nog een vierde lijst worden voorgesteld voor de kaderleden (indien er ten minste 15 kaderleden zijn tewerkgesteld). Deze laatste lijst kan worden voorgesteld door de drie vakbonden of door de Nationale Confederatie van het Kaderpersoneel (NCK). De CPBW’s worden geïnstalleerd in ondernemingen met minstens 50 werknemers, bedrijven met 100 of meer werknemers zijn verplicht een ondernemingsraad in te richten. Tijdens de laatste sociale verkiezingen in 2008 werden er afgevaardigden verkozen voor ongeveer 9000 organen in ongeveer 6000 ondernemingen. De vakverenigingen dienen in de mate van het mogelijke de diversiteit (gender, verschillende secties van de onderneming, etniciteit) op de lijsten te garanderen. Daarnaast moet een kandidaat werknemer zijn in het desbetreffende bedrijf, 6 maanden ononderbroken anciënniteit hebben op de dag van de verkiezingen en tot de werknemerscategorie behoren waarvoor hij opkomt. Er is geen nationaliteitsvoorwaarde en leidinggevend personeel en preventieadviseurs kunnen zich niet kandidaat stellen. In 2012 zijn de sociale verkiezingen gepland van 7 mei 2012 tot en met 20 mei 2012. Je kandidaatstelling moet ingediend worden tussen tussen 13 en 27 maart 2012. De exacte uiterste indieningsdatum hangt af van de verkiezingsdatum. © Rob Stevens
Vrouwen kwamen over de brug op Vrouwendag
netjes, Geen doktersroman maar verpleegsters in de watten le van de internationa Aan de vooravond erde ACV, ACV Openbare se vrouwendag organi ereldsolidariteit W K, Diensten, LBC-NV voormiddag met ks re sp ge en KAV een onder de noemer verpleegkundigen n’. Tijdens deze ‘vrouwen in de watte het universitair g in gespreksvoormidda van de KU Leuven in m ru nt ce psychiatrisch te boeiende verhalen je g ee kr g er Kortenb uit de én s undigen bij on horen van verpleegk Filippijnen.
Op de internationale vrouwendag van 8 maart voerde de Vrouwenraad op de middag actie in onze hoofdstad op de Sainctelettebrug over het kanaal Charleroi-Brussel. Met vlag en spandoek, toeters en bellen vroegen de vrouwen (en mannen) op de brug aandacht voor de rechten van vrouwen wereldwijd. De vrouwenraad lanceerde op de vrouwendag samen met andere Belgische vrouwenorganisaties ook een manifest voor vrouwenrechten dat je MAA online kan raadplegen RT op www.vrouwenraad.be.
raad.be
n www.vrouwe
8
DON DER DAG Intern
ation
ale v
rouw
enda
g
© Michael De Lausnay
© Rob Stevens
Parlement pakt de loonkloof aan De internationale vrouwendag op 8 maart eindigde voor de vrouwenbeweging in ons land heuglijk, sommigen noemden het zelfs feestelijk. Want het Parlement, de Kamer van volksvertegenwoordigers, keurde een wetsvoorstel goed om de loonkloof tussen mannen en vrouwen aan te pakken. De nieuwe wet zal toelaten om via de sociale balans de loonverschillen tussen mannen en vrouwen op ondernemingsniveau zichtbaar te maken. De loonkosten zullen immers moeten opgesplitst worden volgens geslacht. En aangezien de sociale balans moet neergelegd worden bij de Nationale Bank wordt deze informatie ook publiek toegankelijk en kunnen bedrijven vergeleken worden. Nieuw is ook dat vrouwen die vermoeden dat ze minder verdienen dan hun mannelijke collega’s, als ze hetzelfde werk doen en hetzelfde diploma hebben, een beroep kunnen doen op een bemiddelaar om dit na te gaan in hun bedrijf (van minstens 50 werknemers).
Win eene dineetj ee! voor tw
Deze loonkloof-wet kwam er vooral op initiatief van Sonja Becq (CD&V) en van Maya Detiège (sp.a). N-VA en LDD onthielden zich bij de stemming. De andere Vlaamse oppositiepartijen Groen en Vlaams Belang stemden wel voor.
ingen iale verkiez t en c so e h c ffi n maak -verso-a je een recto hangt, er een foto va ord-Zuidd in v e in z a No ag am In deze g-m Als je deze voor je ra aak je kans om een p? Vermeld o m V. van het AC aar
[email protected] n. Waar wacht je nog . Misschien n n e te n rt a in u in w tu rd doors personen te ‘wedstrijd SV’ je coö n verwennen met e e tw r o o v rp t diner papille derwe erika, en da r je smaak met als on in de mail nkort met je partne pa, Azië of Latijns-Am itiatief van in ro ne kan je bin rechten uit Afrika, Eu ffichewedstrijd is een e a g e e z e h . D V sc . exoti et AC bond azine van h van de vak op kosten g, het militantenmag Vakbewegin
Workwatchers Agenda Meld een Workwatchersactivi teit via www.g-magazine.be of rechtstreeks aan Ilke.Jaspe
[email protected]. 16
Ilke Jaspers (foto), hoofdredactrice van dit blad en gender-adviseur bij ACV, mocht haar blijdschap over de nieuwe wet ’s avonds op Radio 1 in Vandaag, gaan toelichten. “De nieuwe wet maakt meer maatwerk mogelijk. Meten is weten en nu gaan we eindelijk, na zo veel jaren strijden, beter weten wat de oorzaken van de loonkloof zijn, en dat per bedrijf. Ligt het aan de functieclassificaties? is er een ongelijke toegang tot bepaalde functies, promoties of opleidingen? Om antwoorden te vinden op deze vragen, kan de wet flink helpen”, aldus Ilke Jaspers.
gstudie Flexibilisering en de loonkloof: weg met de BlackBerry? De loonkloof die kennen we, maar ken je ook de promotiekloof? Deze lente verschijnt ‘De Promotiekloof – Carrières van mannen en vrouwen op de Belgische arbeidsmarkt’. In 270 bladzijden geeft Nick Deschacht antwoorden op vragen zoals ‘Zijn de carrièreverschillen tussen vrouwen en mannen aan het verdwijnen?’ en ‘Kiezen vrouwen er zelf voor om te werken in lagere carrièreniveaus of worden ze gediscrimineerd?’. Deschacht die docent is aan de faculteit Economie & Management van de Hogeschool-Universiteit Brussel (HUB) kroop voor g-magazine in de pen … Enkele maanden geleden kwamen onderzoekers van de Vlaamse Regering tot de opmerkelijke vaststelling dat jonge vrouwen gemiddeld hogere uurlonen verdienen dan hun mannelijke leeftijdsgenoten. In de media werd dit geïnterpreteerd als een teken dat de loonkloof tussen vrouwen en mannen stilaan gedicht wordt. Helaas is er wellicht niet zo veel reden tot optimisme.
De belangrijkste oorzaak voor de loonkloof is het feit dat vrouwen minder snel promotie maken dan mannen, waardoor mannen na verloop
van tijd terechtkomen in hogere functies met hogere lonen. Dat verschil in promotiekansen verklaart waarom het loonverschil tussen mannen en vrouwen beperkt is bij het begin van de carrière en waarom de loonkloof verbreedt naarmate de leeftijd en daarmee het aantal gemiste promoties toeneemt. Het is dan ook niet zo verwonderlijk dat er onder jongere werknemers geen zichtbare loonkloof bestaat. De vraag of jonge vrouwen echt beschikken over “hogere” uurlonen laten we even terzijde, wel met de bemerking dat er ook rekening gehouden dient te worden met het feit dat werkende vrouwen gemiddeld hoger opgeleid zijn. De groeiende aandacht voor verschillen in promotiekansen is dus terecht. In alle
Europese landen woedt het debat over quota bij de samenstelling van de Raden van Bestuur van beursgenoteerde ondernemingen. In België
wordt sinds kort ook gediscussieerd over quota voor topambtenaren. Het glazen plafond is inderdaad pijnlijk zichtbaar in die allerhoogste niveaus. Maar bij dat alles moeten we in het achterhoofd houden dat we spreken over slechts een handvol mensen. In absolute cijfers mikt men op 17
ongeveer tweehonderd bijkomende vrouwelijke bestuurders. Voor een deel is die focus op topfuncties het gevolg van het feit dat genderongelijkheid het meest zichtbaar is aan de absolute top. In de mate dat die een voorbeeldfunctie hebben, is de aandacht ervoor ook gerechtvaardigd. Maar het is toch vooral de sterke onderhandelingspositie van de vrouwen die een topfunctie in het vooruitzicht hebben, die ervoor zorgt dat net deze maatregelen hoog op de politieke agenda blijven. De topfuncties moeten we echter leren zien als het topje van de ijsberg. De si-
tuatie aan de top kun je amper veranderen als je niet tegelijk werk maakt van een betere doorstroom in de onderliggende carrièreniveaus. En die problematiek treft veel
meer vrouwen dan het handvol waarop de quota betrekking hebben, die vandaag voor zoveel discussie zorgen. Ooit zal ook dit debat gevoerd moeten worden over de zogenaamde “sticky floors”, de belemmeringen op de lagere carrièreniveaus waardoor vrouwen er “blijven plakken”.
Het verschil in promotiekansen tussen mannen en vrouwen is grotendeels toe te schrijven aan de combinatie arbeid en gezin. Daar ontstaat
de beperking op de tijd die vrouwen kunnen investeren in hun carrière en daar ontstaan ook de stereotypen over vrouwen die meespelen bij aanwervingen en promoties. Maatregelen die de combinatie arbeid en gezin verbeteren, gaan dan ook echt naar de kern van de zaak.
Eén van de maatregelen die naar voren wordt geschoven, is het flexibiliseren van de werktijd door onder meer het afstappen van vaste werktijden, de mogelijkheid tot thuiswerken
en het loslaten van de aanwezigheidsplicht. Maar wat is het effect op de positie van vrouwen? De BlackBerry is wellicht het symbool bij uitstek van deze vorm van flexibilisering. Microsoft pakt er bijvoorbeeld mee uit dat sinds het bedrijf “het Nieuwe Werken” invoerde, het gerust mogelijk is om de kinderen van school te halen om vier uur en vervolgens ’s avonds de gemiste werkuren inhalen. Maar naast de voordelen zijn er ook risico’s. Door het vervagen van de grens tussen thuis en werkplaats, lopen de privé- en werksfeer meer door elkaar zodat ook de beperkingen op de werkduur onder druk komen. De vraag moet gesteld worden of een bedrijfscultuur die overwerk stimuleert, eigenlijk wel vrouwvriendelijk is? In een cultuur van lange werkuren en toenemende werkdruk, dreigen vooral vrouwen achterop te raken. Een dag telt 24 uur en als vrouwen instaan voor het gros van de gezinstaken, dan is de rekening natuurlijk snel gemaakt. Recent was er een opmerkelijke ontwikkeling bij het Duitse Volkswagen. Daar hebben de vakbonden bekomen dat de mailservers worden uitgeschakeld buiten de kantooruren om de privé-sfeer te beschermen van de ongeveer duizend werknemers van Volkswagen die beschikken over een BlackBerry van het bedrijf. Binnenkort ook in België?
T
CHACH en > NICK DteES de economie sur is doctor in tie tu
rela De au oral over de publiceert vo carrières. Zijn nieuwste sen gender en promotiekloof bundelt boek over de van een statistisch onde resultaten de promotiekansen van derzoek naar annen. Je kan het bestelvrouwen en m speditions.be. len via www.a
17
gtest
Hoe combineer jij arbeid en zorg?
We denken al te vaak dat mannen en vrouwen een gelijk loon krijgen voor gelijk werk, dit met het argument dat dit principe in onze wetgeving ingeschreven is. Toch wijzen studies uit dat vrouwen gemiddeld 21% minder verdienen dan mannen. Hoe kan dat? Vrouwen nemen nog steeds het gros van alle zorgtaken voor hun rekening en omdat de combinatie van zorg met arbeid niet evident is, werken vrouwen daarom vaker deeltijds, ze nemen meer thematische verloven op, na de geboorte van een kind nemen ze
zwangerschapsverlof op, … en dit alles resulteert uiteindelijk in een lager loon. Doordat hun loopbaan geregeld onderbroken wordt, is het in veel gevallen ook geen evidentie om binnen hun organisatie carrière te maken en toegang te krij-
gen tot hogere functies. Men vraagt veel van werknemers. En vaak is dat niet of heel moeilijk te combineren met de zorgtaken die in veel gezinnen nog steeds op de schouders van de vrouw rusten. Hierdoor ‘kunnen’ vrouwen niet voor dergelijke functies ‘kiezen’.
Hoe zit het bij jou op de werkvloer? Is de combinatie van arbeid en zorg een fluitje van een cent of een moeilijke evenwichtsoefening?
Doe de test! Werkwijze: voor iedere stelling die op jou van toepassing is, mag je één hokje van de thermometer kleuren. Je begint onderaan en bepalen klimt zo verder omhoog. root stuk . g n e e r zelf voo opneem 10 Ik kan er ik mijn verlof een gaan, is g de uurwanne is u h r a a roeger n rs glijden 9 Wat v em. Ik heb imme er proble f ik kan hierov o roosters maken. maatResultaat: n e k ra ijdelijke tie p (t t afs ie d re ina jdk Rode zone de comb ef geen ti 8 Ik ho op te nemen om r te maken. Bij jou op de werkvloer is de combinatie zorg rkbaa regel) erwegen gezin we n niet ov en gezin haast onmogelijk te combineren met e met mijn rk e w s d in mijn gez et deeltij een fulltime job. Om het leefbaar en werkbaar 7 Ik mo combinatie met te houden ben je genoodzaakt om deeltijds te om de . miliaal werken of zoveel mogelijk thematische verlote maken etaald fa b jk li e k ven en tijdkrediet op te nemen. Er is dus nog gemak en). 6 Ik kan krijgen heel wat werk aan de winkel! d te zorg f in k k ie verlo z mdat oor een eperkt, o e b t (om bv v ie n t ord isati Gele zone carrière w es in onze organ gezin, n ij M 5 t mijn e functi bepaald bineren zijn me /of mijn Meestal slaag je erin om op een succesvolle m o e c ilie n niet te manier jouw job en jouw zorgtaak binnen het mijn fam r o o v rg de zo ent. gezin met elkaar te verzoenen. Toch loopt er af ngagem ens sociaal e en toe een wiel af. Er kan en moet hier en daar emen tijd n p o e ti vakan nog bijgestuurd worden opdat je jouw job pro4 Ik kan akanties. ren van o o bleemloos met de zorg voor je gezin zou kunsch lv het preste m o jk li moge nen combineren! 3 Het is n te weigeren. ru ove re erken. ruis uit w th n a ingen wo v n Groene zone n opleid n gepland. e 2 Ik ka n e g n rgaderi erkure Wauw, super! Alles loopt op rolletjes. Waar jij 1 De ve oral tijdens de w o v werkt is het perfect mogelijk om een voltijdse den job te combineren met een druk gezinsleven!
18
gwet
Vraag het aan Nathalie
Zwangerschap en discriminatie We kregen nog een vraag van Joke uit L. over zwangerschap en discriminatie. Beste Nathalie, het was niet zo evident om zwanger zijnde te solliciteren, maar het is me gelukt: ik heb een leuke nieuwe job te pakken. Niet zo evident, omdat er blijkbaar ondanks alle anti-discriminatie wetten toch nog werkgevers zijn voor wie een zwangerschap een reden is om op een aanwerving terug te komen. Ik was namelijk als eerste uit de selectieprocedure gekomen als trajectbegeleider bij een bepaalde social profit organisatie. Ik vertelde hen aan de telefoon dat ik zwanger was en 3 dagen later kozen ze alsnog voor de tweede kandidaat. Ander en beter dan maar! Ik ben ondertussen aangeworven als trainer bij een andere vzw, maar blijf mij toch ernstig vragen stellen over de ernst waarmee werkgevers omgaan met het verbod van discriminatie en zwangerschap!” Joke Beste Joke, Inderdaad, in België zijn er wetten die vrouwen moeten beschermen tegen discriminatie op de werkvloer en bij de aanwerving, omwille van een zwangerschap of zelfs een eventuele toekomstige zwangerschap, een feit dat eenvoudig weg samenhangt met het vrouw-zijn. Maar ondanks dat, loopt alles niet van een leien dakje.
helemaal niet alleen. Immers het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen heeft sinds 2004 ongeveer een 140 klachten ontvangen over directe en indirecte discriminatie op grond van zwangerschap en moederschap binnen de arbeidssfeer.
Het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen, gelegen in de Ernest Blerotstraat 1, 1070 Brussel, www.igvm.belgium.be , heeft vrij recent een uitgebreide studie laten uitvoeren in verband met dit fenomeen. De studie dateert van 2010. Uit het onderzoek dat werd uitgevoerd door de Universiteit Hasselt blijkt dat meer dan drie op de vier werkneemster te maken krijgt met zwangerschapsgerelateerde discriminatie en ongelijke behandeling. Dit onderzoek kan je raadplegen op hun website, maar laat je niet afschrikken want het is vrij uitgebreid (226 pagina’s). Dat wijst er anderzijds op dat het een degelijk onderzoek is.
Juridisch gezien spreken we over discriminatie als iemand ongunstiger wordt behandeld dan een ander in een vergelijkbare situatie wordt, is of zou worden behandeld. De term “discriminatie” is voorbehouden voor de “verboden gevallen van verschillende behandeling”. Dus niet elke verschillende behandeling is een discriminatie, er kan immers een rechtvaardigingsgrond meespelen. Welnu, discriminatie op grond van geslacht is verboden inzake arbeidsbetrekkingen, en dit zowel op grond van Europees als Belgisch recht. Door de toepassing van deze wet en de richtlijn wordt elke discriminatie op grond van zwangerschap, bevalling of moederschap gelijkgesteld met een discriminatie op grond van geslacht.
Joke, voor zover het een troost mag zijn – toch maar een heel magere – je staat dus
Eventjes naar de juridische kant van de zaak.
In dit opzicht is het duidelijk dat je kan terugvallen op de wet van 10 mei 2007 om de niet-aanwerving aan te vechten op grond van discriminatie op basis van geslacht, en meer in het bijzonder wegens zwangerschap. Het is dan ook aan te raden met deze klacht naar het Instituut voor Gelijkheid van Vrouwen en Mannen te stappen. Je hebt twee mogelijkheden: Je kan vrijblijvend contact nemen met het Instituut op het groene nummer 0800/12 800 of via de contactpagina van hun website, en dit vooraleer je jouw klacht echt wil formaliseren. Je kan ook effectief een klacht indienen, per mail, per brief of telefonisch. Hoe verloopt de procedure in dat geval? Je krijgt van het Instituut een ontvangstbevestiging met een dossiernummer. Het instituut onderzoekt eerst of uw klacht ontvankelijk is, d.w.z. of men over genoeg gegevens beschikt om uw klacht te behandelen (uw identiteit, datum, handtekening, beschrijving situatie,…). Vervolgens gaat het Instituut na of het uw klacht mag behandelen en of de klacht gegrond is. Laat vooral je telefoonnummer en of je e-mailadres na, zodat het Instituut je kan bereiken. Je krijgt vervolgens van het Instituut advies over het ingediende dossier en de verdere hulp die je van het Instituut mag verwachten. Het Instituut onderneemt op eigen initiatief geen stappen of acties rond de ingediende dossiers, het Instituut handelt enkel met de toelating van de indiener van het dossier. Wat kan het Instituut voor jou doen? Informatie verstrekken, contact opnemen met de tegenpartij, de tegenpartij op zijn of haar
19
Jürgen met de pen … Column
Boezemvriend rechten en plichten wijzen, verzoenen en bemiddelen tot en met in rechte optreden en burgerlijke partijstelling, opvolging en advisering. En de dienstverlening van het Instituut is gratis. Laat je dus vooral niet ontmoedigen. Zelfs al wil je niet echt meer aangeworven worden bij die ene werkgever die jouw kandidatuur liet links liggen voor de tweede beste kandidaat, wegens jouw zwangerschap, het kan geen kwaad dit voorval op zijn minst te melden bij het Instituut. Op die manier werken we samen aan het effectief doen respecteren van de Gelijkheid tussen vrouwen en mannen. Bovendien is uit de bedoelde studie ook gebleken dat heel wat werkgevers met onterechte vooroordelen zitten als het gaat over zwangerschap en tewerkstelling. Dus als het Instituut de betrokkene gewoon al op de vingers kan tikken en informatie verstrekken op de rechten van zwangere vrouwen, betekent dat wellicht dat er in toekomst eventueel minder zal gediscrimineerd worden.
i�
hal t a �
Van harte succes toegewenst!
Nathalie Diesbecq is juriste Heb je een vraag voor Nathalie? Contacteer haar dan via www.g-magazine.be
Midden februari kreeg ik bericht van het plotse overlijden van mijn geestelijke vader en beste vriend: Pieter. Een week later werd hij begraven, amper twee uur nadat mijn derde kind – mijn eerste zoon – werd geboren… Het leven kan vreemde kronkels nemen, waarbij ik hier geconfronteerd werd met allerlei emoties die door elkaar liepen. De twee uiteinden van het leven raakten elkaar op bijzondere wijze: leven geven en leven afgeven. Twee mannen: een slecht begin voor een column in een magazine dat de G predikt. En toch, wanneer ik me louter op mijn beste vriend richt, dan is er zoveel vrouwelijks te vermelden.
Onder ons gezegd: echte vriendschap onder mannen is vrouwelijk. Pieter was wat men noemt ‘mijn boezemvriend’. Bij boezem denkt een gezonde jongeling als ik aan een weelderig vrouwenpatroon van een jong ogende dame, die al mijn emoties tot leven brengt. Hartstocht. In zekere zin was Pieter iemand zoals dergelijke dame, maar dan omwille van het innerlijke patroon, dat zeker weelderig was. Rijk aan luisterend oor, empathie, begrip, wijze raad, vergevingsgezindheid, vertrouwen, ondersteuning. Met Pieter kon ik schaterlachen, bij hem kon ik uithuilen. Met Pieter kon ik fel discussiëren, van hem mocht ik inzichten leren. Ondanks de zes voor zijn leeftijd, waren we in de vriendschap beiden jong. Vriendschap is vrouwelijk, dat besef ik nu. We boden immers geborgenheid aan elkaar, maar ook de zekerheid dat we er op ieder moment waren voor elkaar en het zalige gevoel dat de ene iedere dag een keer met diepe genegenheid dacht aan de andere. Ach, zoals de schrijver van het oudtestamentische
20
Bijbelboek Wijsheid van Jezus Sirach terecht opmerkte: “Een trouwe vriend is niet te betalen: het heeft een waarde waar niets tegen opweegt”. In een tijd waar alles in economische termen vertaald dient te worden, is het onbetaalbare van onschatbaar belang.
Goed kunnen functioneren in gezin en op de arbeidsmarkt, kan maar wanneer de basisrelaties goed zitten. Zo eenvoudig is dat, zo moeilijk is dat soms. Vriendschap is daarbij essentieel. De term ‘boezemvriend’ is goed gekozen. Wie een weelderige boezem heeft - een hart waarin minstens één vriend mag huizen en in wiens hart ik mag toeven - mag zich heel gelukkig prijzen. ‘Pieter’ is de tweede naam van mijn zoon Mauro. Kwestie van gender, zullen we maar zeggen. Pieter was mijn boezemvriend. En hij blijft dat. Jürgen Mettepenningen is theoloog.
n e g r Jü
gpolitiek
Met GROEN-voorzitter
Wouter Van Besien in
gesprek over de
arbeid en zorg
combinatie
Als vader van drie kinderen en voorzitter van Groen combineert Wouter Van Besien een drukke job met de zorg voor zijn gezin. Ook voor hem is het niet vanzelfsprekend om een goede balans te vinden tussen werk en gezin. Maar, zo zei hij in eerdere interviews “mijn kinderen komen altijd op de eerste plaats”. Tijdens ons gesprek vroegen we hem naar zijn visie op de relatie tussen werk en gezin, en naar zijn mening over de loonkloof tussen vrouwen en mannen.
G-magazine : U bent sinds 2009 de voorzitter van Groen. In welke mate heeft dat uw leven veranderd? Wouter Van Besien: Mijn leven is natuurlijk op veel vlakken veranderd, vooral wat bekendheid betreft. Mensen herkennen mij sneller, spreken mij aan op straat,… Wat de drukte betreft had ik daarvoor ook al een drukke job als ondervoorzitter van Groen, al werkte ik toen wat meer achter de schermen. Vooral tijdens de regeringsonderhandelingen was mijn leven hectisch en onvoorspelbaar. Je hebt dan geen enkele controle meer over je agenda: je krijgt ’s avonds het bericht dat je de volgende ochtend of middag aanwezig moet zijn bij de onderhandelingen, en die kunnen dan duren tot 8 uur ’s avonds maar soms ook tot de volgende ochtend. Je weet dat niet op voorhand, en dat is voor de organisatie van een gezin bijzonder moeilijk. Zonder die onderhandelingen is het ook druk, maar heb je meer controle over je agenda, zodat je activiteiten en vergaderingen zelf kan plannen. G-magazine: Hoe combineert u uw job eigenlijk met uw gezin? Als je drie kinderen hebt vraagt dat toch heel wat planning, en je wil er toch zijn voor je kinderen? Wouter Van Besien: Ik heb 3 kinderen: Lio (11), Kamil (9) en Lars (7). Ze zijn om de twee weken bij mij, dat maakt het qua inplanbaarheid toch wat makkelijker. In de weken dat de kinderen bij mij zijn plan ik mijn agenda zo dat ik ze ’s morgens altijd naar school kan brengen, en dat met de fiets. In de mate van het mogelijke probeer ik ze ook altijd van school te halen. Soms lukt dat niet, en dan heb ik een netwerk van mensen waarop ik kan terugvallen: in de eerste plaats mijn vriendin en mijn moeder, maar ook vrienden of de ouders van andere kinderen in de klas. G-magazine: Wat met de mensen die geen sociaal netwerk hebben om hun kind op te vangen? Wouter Van Besien: Ik denk dat het de plicht is van de overheid om dat gebrek aan een so21
:
ciaal netwerk op te vangen, bijvoorbeeld door met voorrangslijsten te werken voor kinderopvang, zodat je alleenstaande moeders niet in een onmogelijke situatie duwt. De overheid kan hier zelfs nog een stap verder in gaan door het bouwen van informele netwerken rond mensen. Groen gelooft sterk in het verder uitbouwen van woonzorgzones, zodat je binnen steden en dorpen wijken hebt met centraal binnen die wijken dienstencentra, die mensen uit de buurt samenbrengen. Op die manier breng je mensen makkelijker in contact met elkaar, zonder dat je dat geforceerd doet. G-magazine: Het zijn toch vooral vrouwen die de zorgtaken nog steeds op zich nemen en daarom bijvoorbeeld deeltijds werken, wat leidt tot loon- en genderongelijkheid. Wat zou u doen mocht de combinatie tussen uw werk en gezin onhoudbaar worden? Wouter Van Besien: Dat laatste is een heel moeilijke kwestie. Ik denk dat dit een grondig effect zou hebben op mijn loopbaan: als ik niet op mijn netwerk kon terugvallen, dan is de enige andere mogelijkheid een andere job zoeken. Maar meer algemeen en maatschappelijk vind ik voor alle duidelijkheid dat mensen, of het nu mannen of vrouwen zijn, alle recht hebben om te kiezen om minder te werken en daardoor minder te verdienen. In de praktijk zijn het wel vaker vrouwen die die keuze maken. Maar we moeten het daarom vanuit het streven naar gendergelijkheid ook niet tegenwerken. Je kan het bijvoorbeeld
ook niet verplichten voor mannen, maar wie dat wil moet de mogelijkheid hebben om minder te gaan werken. Ik denk dat die keuze door jongere generaties ook steeds vaker bewust gemaakt wordt. De zorg voor kinderen door de ouders zelf is ook voor de kinderen een goede zaak. G-magazine: Op welke manier streeft uw partij naar meer loongelijkheid op de arbeidsmarkt? Wouter Van Besien: Wat betreft het loon moeten er volgens Groen toch een aantal maatregelen genomen worden. We moeten voorkomen dat mensen in de armoede dreigen te vallen. Vooral voor alleenstaande moeders moeten de lonen en uitkeringen dringend omhoog: zij zijn namelijk de kwetsbaarste groep en komen vaak in een zwakke positie terecht op de arbeidsmarkt. Ook de uitbetaling van de alimentatie moet beter worden opgevolgd: alleenstaande moeders zijn vaak afhankelijk van die alimentatie om voor hun kinderen te kunnen zorgen. Als die alimentatie dan uitblijft, komen die vrouwen vaak in een precaire situatie terecht. Daarom vinden wij bij Groen dat de dienst voor alimentatie beter en efficiënter moet werken. G-magazine: En wat met het verschil in loon tussen vrouwen en mannen? Wouter Van Besien: Iedereen is het over eens dat je het zelfde loon moet krijgen als je hetzelfde werk doet. En dat is nu niet het geval. Alleen is het bijzonder moeilijk om te achterhalen waar dat verschil in loon vandaan komt en hoe we dat kunnen veranderen. Volgens ons ligt de oplossing
Wouter Van Besien: 22
“De dienst voor alimentatie moet beter en effenciënter werken”
in het doorgedreven werken met functieprofielen en loonschalen, en hoe duidelijker en objectiever die geformuleerd worden, hoe meer we de loonkloof kunnen terugdringen. Het moet gaan om de functie en niet om de persoon. Bovendien moeten die functieomschrijvingen genderneutraal zijn, aan een meer mannelijke job mag niet meer loon vasthangen dan aan een job die meer gericht is op vrouwen. G-magazine: Wat vindt u over het zogenaamde glazen plafond? Wouter Van Besien: Het glazen plafond is een onverklaarbaar fenomeen, je ziet niet waar het vandaan komt. Maar boven een bepaald niveau van loon, kom je plots enkel nog mannen tegen. Waar zijn die vrouwen dan allemaal naar toe? We hebben op dat vlak een belangrijke politieke overwinning behaald. Samen met sp.a en CD&V heeft Groen quota ingevoerd over het aantal vrouwen in beheerraden. Ook de overheid moet op dat vlak het goede voorbeeld geven: er is een beweging bezig naar meer vrouwen in belangrijke posities, maar vooral de magistratuur en diplomatie
g
“Er is een beweging bezig naar meer vrouwen in belangrijke posities, maar vooral de magistratuur en diplomatie hinken op dat vlak nog altijd achterop” hinken op dat vlak nog altijd achterop. Het zijn twee overheidssectoren waarin veel verdiend wordt, maar dat zijn pure mannenbastions en daar komt weinig verandering in. Wij vinden dus dat de regering daar een prioriteit van mag maken, om meer vrouwen aan te trekken. G-magazine: Naast een invloed op het loon heeft deeltijds werken ook nadelige gevolgen voor je pensioen. Hoe ziet men dat bij Groen? Wouter Van Besien: We hebben met Groen sterk geprotesteerd tegen de maatregelen van minister Van Quickenborne, waarin er twee dingen gebeurd zijn: de tijdkredieten worden verminderd in duur en de gelijkgestelde periodes verminderen. Als je wil dat er langer gewerkt wordt, dan moet je er ook voor zorgen dat een loopbaan combineerbaar blijft met een gezin. Het gaat hier niet alleen om de kwaliteit van een loopbaan, maar vooral over de kwaliteit van leven. Er wordt ook vaak gezegd dat het pensioenstelsel niet meer betaalbaar zou zijn, maar dat is eigenlijk kortzichtig. Mensen die tijdkrediet opnemen, doen dat vaak om zorgtaken op zich te nemen, hetzij voor kinderen of voor bejaarde ouders of grootouders. Als die zorg niet meer kan opgenomen worden omwille van een beperking van het tijdkrediet, zal deze zorg moeten worden uit-
wiki
besteed aan professionals. Dan zullen we naar meer kinderopvang en bejaardentehuizen moeten gaan, wat de overheid ook geld kost. G-magazine: De arbeidsmarkt wordt steeds flexibeler, waardoor de relatie tussen werk en gezin meer en meer onder druk komt te staan. Hoe kunnen we volgens u arbeid in de toekomst beter organiseren om de druk op gezinnen te verminderen? Wouter Van Besien: Flexibiliteit hoeft in feite niet slecht te zijn. Alleen is de vraag: wie moet die flexibiliteit tonen? Ik heb vaak de indruk dat als het de flexibiliteit betreft voor de hoge kaders, die flexibiliteit net in hun voordeel is. Ze kunnen thuis werken als ze dat willen en krijgen veel vrijheid om hun werktijden te bepalen. Die flexibiliteit is op maat van de werknemer. Bij de lagere werknemers, zoals arbeiders en bedienden, is het andersom: daar gaat het om flexibiliteit op maat van het bedrijf, met een blindheid voor de persoonlijke situatie van de werknemer. Dat is natuurlijk geen goede zaak en daarom vinden wij ook dat flexibiliteit een tweerichtingsverkeer moet zijn, maar met oog voor de omstandigheden van de werknemer. De werknemer moet sterk en beschermd genoeg zijn zodat hij niet de speelbal wordt van de werkgever. ■
Wouter Van Besien (Bonheiden, 1 november 1971) is een Belgisch politicus van de partij Groen. Sinds 25 oktober 2009 is hij voorzitter van deze partij. Van Besien is licentiaat in de sociologie en behaalde aan de Britse Universiteit van Hull de graad van master of arts in developing area studies. Hij was als jonge man actief binnen de Vlaamse jeugdbeweging en de Vlaamse Jeugdraad en werd in 1998 nationaal secretaris van de Chirojeugd-Vlaanderen. In 2001 ging hij aan de slag als medewerker van Agalev in Antwerpen. Hij is sinds 2006 (tot op heden) districtsschepen in zijn woonplaats Borgerhout. In mei 2008 werd hij verkozen als allereerste ondervoorzitter van Groen!, de ideologische opvolger van Agalev. In deze functie schoof hij de verzoening van economie en ecologie enerzijds en de diversiteit in de steden anderzijds als grootste uitdagingen naar voor. Een jaar later volgde hij Mieke Vogels op als partijvoorzitter van de ecologische partij. Op 9 oktober 2010 werd hij op een statutair congres van Groen! voor vier jaar als voorzitter herverkozen. Hij staat bekend als een tegenstander van het ongenuanceerd neoliberale denken en streeft een goede verstandhouding met de vakbonden en de andere sociale partners na. Van Besien woont niet meer samen met de moeder van zijn drie kinderen.
Fotograaf: Jürgen Doom
Interviewers: Arnaud Stas en Marijke Schurgers 23
Hoe ver moet jij gaan om evenveel te verdienen als een man?
ki i �
De G in G-magazine verwijst naar gender, een begrip dat de gedrags- en identiteitsverschillen tussen mannen en vrouwen duidt. G-magazine is een roldoorbrekend magazine dat jou confronteert met het doorbreken van stereotiepe denkbeelden over mannen en vrouwen én de typische mannen- en vrouwenrollen relativeert.
COLOFON
Dit niet-commercieel magazine werd gerealiseerd door
| maart 2012 | nr 3 Hoofdredactie: Ilke Jaspers Eindredactie: Filip Bellemans Artdirector: Johan Van Baelen Fotografen: Rob Stevens | Michael De Lausnay | Jürgen Doom Website: Artprotect.be Vormgeving en druk: Gevaert Graphics | Gevaert Printing Verantwoordelijke Uitgever: Dominique Leyon Wettelijk Depotnummer: D/2012/0780/26 Redactieadres: Haachtsesteenweg 579 | 1031 Brussel |
www.g-magazine.be
