What’s up Zuiderzeeland? nederlands / fotografie Introductie, 4VMBO - 4hv Naam: Klas:
Bij het maken van foto’s heeft de fotograaf de mogelijkheid om een onderwerp positief of negatief te ‘belichten’. De kijker wordt op deze manier beïnvloed in zijn mening over dat onderwerp. Het kan zijn dat je nu denkt: ‘Wat heeft dat met het waterschap te maken?’ ‘Positieve’ foto’s en teksten beïnvloeden samen de mening van mensen over het waterschap. In deze module staat de volgende vraag centraal: Hoe breng je het Waterschap positief in (foto)beeld?
Belangrijk daarbij is dat de missie van het waterschap (‘Waterschap Zuiderzeeland zorgt voor veiligheid, voldoende en schoon water in haar gebied’) goed in beeld komt.
Opdracht 1 Je vindt hieronder een aantal foto’s. De foto’s hebben allemaal hetzelfde onderwerp, namelijk schoon water. Alleen: de ene foto benadert het onderwerp negatief, de andere foto benadert het onderwerp positief. Vorm een groepje met drie of vier klasgenoten en bekijk samen onderstaande foto’s. Bij elke foto vragen jullie je het volgende af: a. Is deze foto een positieve of negatieve benadering van het onderwerp? b. Welke elementen (noem er steeds minstens twee) zorgen ervoor dat de foto positief of negatief is? Noteer onder de foto steeds de bevindingen van jouw groepje. c. Stel je voor: je schrijft een artikel in de krant waarbij deze foto wordt geplaatst. De hoofdredacteur vraagt je een onderschrift te schrijven. Wat wordt het onderschrift?
What’s up Zuiderzeeland?
nederlands / fotografie
1
Foto 1:____________________________________ Foto 2:____________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________
Foto 3:____________________________________ Foto 4:____________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________
Foto 5:____________________________________ Foto 6:____________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________
What’s up Zuiderzeeland?
nederlands / fotografie
2
Foto 7:____________________________________ Foto 8:____________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________
Opdracht 2 Een foto bestaat uit een aantal beeldelementen. Deze beeldelementen met elkaar bepalen de sfeer van de foto. Een paar belangrijke beeldelementen zijn het perspectief en het standpunt van de fotograaf. Perspectief
•V ogelvluchtperspectief: De foto wordt vanuit een hoog standpunt genomen. (bijv. op een muur, of een trap). Het onderwerp wordt dan kleiner/nietiger dan het in werkelijkheid is. • Ooghoogteperspectief: De foto wordt op ooghoogte gemaakt. Dit perspectief benadert het meest de werkelijkheid. • Kikkerperspectief: De fotograaf maakt de foto vanuit een laag standpunt. Het onderwerp wordt groter/ belangrijker dan in werkelijkheid. Standpunt
Een fotograaf kan ervoor kiezen dicht op zijn onderwerp te zitten. Hij wil dan details in beeld brengen. Een fotograaf kan ook afstand nemen van zijn onderwerp, om zo zijn onderwerp in de omgeving te plaatsen. a. Ga naar een computerlokaal en bezoek de website van de fotograaf Marga Wiebenga: www.fotowiebenga.nl Je gaat op zoek naar: 1. een foto met een vogelvluchtperspectief; 2. een foto met het ooghoogteperspectief; 3. een foto met een kikkerperspectief; 4. een foto waar een detail op te vinden is; 5. een foto waarin de fotograaf afstand heeft genomen van zijn onderwerp. Omschrijf de foto’s (beschrijf ook waar je ze op de website vond). b. Daarnaast geef je aan of je vindt dat de fotograaf je mening over het onderwerp positief of negatief of niet beïnvloed. Leg ook uit hoe het komt dat je mening zo wordt beïnvloed of waarom het niet wordt beïnvloed. Neem in jullie antwoord steeds mee wat de invloed van het perspectief is van waaruit de foto is genomen.
What’s up Zuiderzeeland?
nederlands / fotografie
3
Omschrijving foto 1 (vogelvluchtperspectief):
_____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Mijn mening wordt positief / negatief / niet beïnvloed doordat _____________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
Omschrijving foto 2 (ooghoogteperspectief):
_____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Mijn mening wordt positief / negatief / niet beïnvloed doordat _____________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
Omschrijving foto 3 (kikkerperspectief):
_____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Mijn mening wordt positief / negatief / niet beïnvloed doordat _____________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
Omschrijving foto 4 (detailfoto):
_____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Mijn mening wordt positief / negatief / niet beïnvloed doordat _____________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
Omschrijving foto 5 (foto met onderwerp op afstand):
_____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Mijn mening wordt positief / negatief / niet beïnvloed doordat _____________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
What’s up Zuiderzeeland?
nederlands / fotografie
4
c. Jullie kunnen weer terug naar het klaslokaal. Praat met je groepje over de gevolgen van het perspectief dat de fotograaf kiest als hij of zij een foto maakt.. Als een fotograaf een onderwerp positief wil neerzetten, welk perspectief kan hij of zij dan het beste kiezen? En als je een onderwerp negatief wilt neerzetten, welk perspectief kan hij of zij dan het beste kiezen? Leg jullie antwoord uit. _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
Opdracht 3 Het maken van een reportage is een manier van fotograferen van een bepaald onderwerp, vaak gecombineerd met een verhaal. Een reportage bestaat altijd uit meer dan één foto. De foto’s die gebruikt worden in een reportage hebben met elkaar te maken. Om een serie interessant te maken is het belangrijk om te zorgen dat er afwisseling in het beeld is zodat de kijker geïnteresseerd raakt. Een fotograaf wisselt dus van perspectief en neemt de ene keer afstand, terwijl hij de andere keer alleen een detail in beeld brengt. Hieronder vind je een reportage over een onderwerp dat met het waterschap te maken heeft. Bekijk de reportage goed.
Foto 1
Foto 2
Foto 3
Foto 4
Foto 6
Foto 5
What’s up Zuiderzeeland?
nederlands / fotografie
5
a. Noteer in het kort welk ‘verhaal’ deze reportage vertelt en wat dat met het waterschap te maken heeft. _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
b. Bespreek in je groepje alle foto’s uit deze reportage. Geef aan welk perspectief de fotograaf koos bij deze foto en welk standpunt hij of zij innam. Foto 1: ______________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Foto 2: ______________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Foto 3: ______________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Foto 4: ______________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Foto 5: ______________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Foto 6: ______________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
c. B espreek ten slotte de vraag: laat de fotograaf hier iets positiefs of iets negatiefs zien als het gaat om het werk van het Waterschap? Hoe komt dat? Noteer hieronder jullie bevindingen. _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
What’s up Zuiderzeeland?
nederlands / fotografie
6
opdracht 4, Extra opdracht havo a. Wat een fotograaf kan, kan een schrijver ook. Een schrijver kan met woorden je mening over een bepaald onderwerp beïnvloeden. Wellicht hebben jullie dat met je onderschriften (die jullie schreven bij opdracht 1) ook al gedaan! Hieronder vind je twee tekstfragmenten. Beide gaan over het onderwerp Lelystad. Lees de fragmenten en geef aan welk fragment het onderwerp positief benadert en welk negatief. Waarschijnlijk is dat niet al te ingewikkeld. Geef daarom ook aan welke elementen uit de tekst ervoor zorgen dat de tekst negatief of positief zijn. Fragment 1
Lelystad - Wethouder Fackeldey heeft onlangs ‘De Cantine’ officieel geopend. Het café -restaurant bij Nieuw Land is een herbouw van de originele kantine, die in de jaren ‘50 de arbeiders die bezig waren met de inpoldering onderdak, een warme hap en vertier bood. Ze woonden in de barakken op het werkeiland bij Lelystad-Haven, maar in de kantine werd er gegeten, was er cultureel vertier en werd ook ter kerke gegaan. Vanwege de herinrichting van het werkeiland is de originele kantine in 2008 gesloopt, maar vanwege de cultuurhistorische waarde herbouwd bij het erfgoedcentrum.Tijdens de Open Monumentendag in 2011 stond het gebouw dan ook trots in de schijnwerpers, met een tijdelijke expositie over haar geschiedenis. Nu is het in gebruik als café-restaurant, met speciale aandacht voor biologische en Flevolandse producten. Bron: Flevopost.nl Fragment 2
‘We zagen telefooncellen en bushokjes met verbrijzelde ramen. Bergen verpulverd glas fonkelden als kristal. In parkjes vatten plastic prullenbakken vlam, om te stollen in huiveringwekkende vormen. Op muren werden wilde letters met viltstift en spuitbus aangebracht. Het was een vreemd symptoom van iets onduidelijks, glorieus doorbrak het de uniformiteit. Wolfgang en ik besloten dat we ook aan vandalisme zouden gaan doen.’ Uit: Lelystad, Joris van Casteren. Schrijf hieronder welke tekstelementen ervoor zorgen dat de fragmenten Lelystad in een negatief of positief daglicht zetten: Fragment 1: __________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Fragment 2: __________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
b. Kijk nog eens goed naar de reportage bij opdracht 3. Stel je voor dat je journalist bent. Je schrijft het bijbehorende artikeltje. Let op! Je schrijft dit artikel twee keer! De ene keer zorg je ervoor dat het een positief verhaal wordt, de andere keer wordt het een negatief verhaal. Het worden slechts kleine artikeltjes. Ze tellen maximaal 150 woorden. Je kunt op www.zuiderzeeland.nl eventueel extra informatie over muskusratten en de vangst daarop vinden.
What’s up Zuiderzeeland?
nederlands / fotografie
7
Negatief artikel: _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
Positief artikel: _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
Informatie over de rest van de module Tijdens de module Nederlands/ fotografie ga je al samenwerkend een fototentoonstelling creëren. Jullie maken zelf de foto’s en schrijven een informatieve tekst bij jullie foto’s. De tentoonstelling wordt een tentoonstelling van verschillende reportages over het waterschap. Je gaat dus, als heuse fotograaf en journalist, op reportage, buiten de school. Uiteindelijk werk je naar een tentoonstelling toe die bezocht gaat worden door klasgenoten die een andere module kiezen. Voor het meedoen aan deze module is het handig om een (digitale!) camera te bezitten!
What’s up Zuiderzeeland?
nederlands / fotografie
8