What’s up Zuiderzeeland? nederlands / fotografie Introductie, 2VMBO - 2hv Naam: Klas:
Bij het maken van foto’s heeft de fotograaf de mogelijkheid om een onderwerp positief of negatief te ‘belichten’. De kijker wordt op deze manier beïnvloed in zijn mening over dat onderwerp. Het kan zijn dat je nu denkt: ‘Wat heeft dat met het waterschap te maken?’ ‘Positieve’ foto’s en teksten beïnvloeden samen de mening van mensen over het waterschap. In deze module staat de volgende vraag centraal: Hoe breng je het Waterschap positief in (foto)beeld?
Belangrijk daarbij is dat de missie van het waterschap (‘Waterschap Zuiderzeeland zorgt voor veiligheid, voldoende en schoon water in haar gebied’) goed in beeld komt.
Opdracht 1 Je vindt hieronder een aantal foto’s. De foto’s hebben het onderwerp, namelijk voldoende water. De ene foto benadert het onderwerp negatief, de andere foto benadert het onderwerp positief. Vorm een groepje met drie of vier klasgenoten en bekijk samen onderstaande foto’s. Bij elke foto vragen jullie je het volgende af: a. Is deze foto een positieve of negatieve benadering van het onderwerp? b. Welke elementen (noem er steeds minstens twee) zorgen ervoor dat de foto positief of negatief is?
Foto 1:____________________________________ Foto 2:____________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________
What’s up Zuiderzeeland?
nederlands / fotografie
1
Foto 3:____________________________________ Foto 4:____________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________
Foto 5:____________________________________ Foto 6:____________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________
Foto 7:____________________________________ Foto 8:____________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________
What’s up Zuiderzeeland?
nederlands / fotografie
2
Opdracht 2 Een foto bestaat uit een aantal beeldelementen. Deze beeldelementen met elkaar bepalen de sfeer van de foto. Een paar belangrijke beeldelementen zijn het perspectief en het standpunt van de fotograaf. Perspectief
•V ogelvluchtperspectief: De foto wordt vanuit een hoog standpunt genomen. (bijv. op een muur, of een trap). Het onderwerp wordt dan kleiner/nietiger dan het in werkelijkheid is. • Ooghoogteperspectief: De foto wordt op ooghoogte gemaakt. Dit perspectief benadert het meest de werkelijkheid. • Kikkerperspectief: De fotograaf maakt de foto vanuit een laag standpunt. Het onderwerp wordt groter/ belangrijker dan in werkelijkheid. Standpunt
Een fotograaf kan ervoor kiezen dicht op zijn onderwerp te zitten. Hij wil dan details in beeld brengen. Een fotograaf kan ook afstand nemen van zijn onderwerp, om zo zijn onderwerp in de omgeving te plaatsen. a. Ga naar een computerlokaal en bezoek de website van de fotograaf Marga Wiebenga: www.fotowiebenga.nl Je gaat op zoek naar: 1. een foto met een vogelvluchtperspectief; 2. een foto met het ooghoogteperspectief; 3. een foto met een kikkerperspectief; 4. een foto waar een detail op te vinden is; 5. een foto waarin de fotograaf afstand heeft genomen van zijn onderwerp. Omschrijf de foto’s (beschrijf ook waar je ze op de website vond). b. Daarnaast geef je aan of je vindt dat de fotograaf je mening over het onderwerp positief of negatief of niet beïnvloed. c. Leg ook uit hoe het komt dat je mening zo wordt beïnvloed of waarom het niet wordt beïnvloed.
Omschrijving foto 1 (vogelvluchtperspectief):
_____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Mijn mening wordt positief / negatief / niet beïnvloed doordat _____________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
Omschrijving foto 2 (ooghoogteperspectief):
_____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
What’s up Zuiderzeeland?
nederlands / fotografie
3
Mijn mening wordt positief / negatief / niet beïnvloed doordat _____________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
Omschrijving foto 3 (kikkerperspectief):
_____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Mijn mening wordt positief / negatief / niet beïnvloed doordat _____________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
Omschrijving foto 4 (detailfoto):
_____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Mijn mening wordt positief / negatief / niet beïnvloed doordat _____________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
Omschrijving foto 5 (foto met onderwerp op afstand):
_____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Mijn mening wordt positief / negatief / niet beïnvloed doordat _____________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
Opdracht 3 Het maken van een reportage is een manier van fotograferen van een bepaald onderwerp, vaak gecombineerd met een verhaal. Een reportage bestaat altijd uit meer dan één foto. De foto’s die gebruikt worden in een reportage hebben met elkaar te maken. Om een reportage interessant te maken is het belangrijk om te zorgen dat er afwisseling in het beeld is zodat de kijker geïnteresseerd raakt. Een fotograaf wisselt dus van perspectief en neemt de ene keer afstand, terwijl hij de andere keer alleen een detail in beeld brengt. Je vindt hieronder een reportage over het werk van muskusrattenbestrijders. Probeer dit beeldverhaal in woorden weer te geven. Geef in je verhaal aan wat deze bestrijders met het waterschap te maken hebben!
What’s up Zuiderzeeland?
nederlands / fotografie
4
Foto 1
Foto 2
Foto 3
Foto 4
Foto 6
Foto 5
a. Deze reportage vertelt het volgende verhaal (vergeet niet te vertellen wat het met het waterschap te maken heeft!): _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
What’s up Zuiderzeeland?
nederlands / fotografie
5
b. Bespreek in je groepje alle foto’s uit deze reportage. Geef aan welk perspectief de fotograaf koos bij deze foto en welk standpunt hij of zij innam. Foto 1: ______________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Foto 2: ______________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Foto 3: ______________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Foto 4: ______________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Foto 5: ______________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Foto 6: ______________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
c. B espreek ten slotte de vraag: laat de fotograaf hier iets positiefs of iets negatiefs zien als het gaat om het werk van het waterschap? Hoe komt dat? Noteer hieronder jullie bevindingen. _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
opdracht 4, Extra opdracht havo a. Wat een fotograaf kan, kan een schrijver ook. Een schrijver kan met woorden je mening over een bepaald onderwerp beïnvloeden. Wellicht hebben jullie dat met je onderschriften (die jullie schreven bij opdracht 1) ook al gedaan! Hieronder vind je twee tekstfragmenten. Beide gaan over het onderwerp Lelystad. Lees de fragmenten en geef aan welk fragment het onderwerp positief benadert en welk negatief. Waarschijnlijk is dat niet al te ingewikkeld. Geef daarom ook aan welke elementen uit de tekst ervoor zorgen dat de tekst negatief of positief zijn.
What’s up Zuiderzeeland?
nederlands / fotografie
6
Fragment 1
Lelystad - Wethouder Fackeldey heeft onlangs ‘De Cantine’ officieel geopend. Het café -restaurant bij Nieuw Land is een herbouw van de originele kantine, die in de jaren ‘50 de arbeiders die bezig waren met de inpoldering onderdak, een warme hap en vertier bood. Ze woonden in de barakken op het werkeiland bij Lelystad-Haven, maar in de kantine werd er gegeten, was er cultureel vertier en werd ook ter kerke gegaan. Vanwege de herinrichting van het werkeiland is de originele kantine in 2008 gesloopt, maar vanwege de cultuurhistorische waarde herbouwd bij het erfgoedcentrum.Tijdens de Open Monumentendag in 2011 stond het gebouw dan ook trots in de schijnwerpers, met een tijdelijke expositie over haar geschiedenis. Nu is het in gebruik als café-restaurant, met speciale aandacht voor biologische en Flevolandse producten. Bron: Flevopost.nl Fragment 2
‘We zagen telefooncellen en bushokjes met verbrijzelde ramen. Bergen verpulverd glas fonkelden als kristal. In parkjes vatten plastic prullenbakken vlam, om te stollen in huiveringwekkende vormen. Op muren werden wilde letters met viltstift en spuitbus aangebracht. Het was een vreemd symptoom van iets onduidelijks, glorieus doorbrak het de uniformiteit. Wolfgang en ik besloten dat we ook aan vandalisme zouden gaan doen.’ Bron: Lelystad, Joris van Casteren.
Schrijf hieronder welke tekstelementen ervoor zorgen dat de fragmenten Lelystad in een negatief of positief daglicht zetten: Fragment 1: __________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Fragment 2: __________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ b. Plaats tot slot een onderschrift bij twee van de foto’s uit opdracht 1. Zorg ervoor dat je onderschrift net als de foto bijdraagt aan het positieve of negatieve beeld dat wordt neergezet. Onderschrift bij foto nummer: ___________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ Onderschrift bij foto nummer: ___________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________
Informatie over de rest van de module Tijdens de module Nederlands/ fotografie ga je samen een fototentoonstelling creëren. Jullie maken zelf de foto’s en schrijven een informatieve tekst bij jullie foto’s. De tentoonstelling wordt een tentoonstelling van verschillende reportages over het waterschap. Je gaat dus, als heuse fotograaf en journalist, op reportage, buiten de school. Uiteindelijk werk je naar een tentoonstelling toe die bezocht gaat worden door klasgenoten die een andere module kiezen. Voor het meedoen aan deze module is het handig om een (digitale!) camera te bezitten.
What’s up Zuiderzeeland?
nederlands / fotografie
7
