FLOODCONTROL IJKDIJK NIEUWSBRIEF JUNI 2015
www.floodcontrolijkdijk.nl
Zoals u in de vorige nieuwsbrief las, is de fusie tussen de stichtingen FloodControl 2015 en IJkdijk sinds begin dit jaar een feit. Het is nu tijd om vooruit te kijken naar de toekomstplannen voor de gezamenlijke stichting. In deze nieuwsbrief leest u alles over die toekomstplannen. Onder andere over de stresstest Leendert de Boerspolder, LiveDijk Willemspolder, de InfiltratieproefXL en de plannen rondom het DDSC.
Toekomst FloodControl IJkdijk Het nieuwe programma van FloodControl IJkdijk is klaar en door het bestuur van de stichting vastgesteld. Daarmee zijn ook de gesprekken met stakeholders gestart. Samen willen we een breed gedragen én gefinancierd programma neerzetten, ingevuld met concrete projecten. Betrokken stakeholders zijn overheden, kennisinstellingen en het Nederlands bedrijfsleven.
De rode draad voor het nieuwe FloodControl IJkdijk programma is de stap naar reguliere toepassing van gevalideerde innovaties. Doel daarvan is het behalen van efficiencyverhoging in de levens-cyclus van de waterkering.Voor het succesvol maken van de stap naar reguliere toepassing wordt niet alleen naar de technische aspecten gekeken. Ook juridische en aanbestedingtechnische aspecten, organisatiecultuur van de stakeholders en bestuurlijke steun zijn hierop van invloed. Al deze aspecten worden door het gehele programma en in alle projecten betrokken zodat knelpunten hands on kunnen worden aangepakt en best practices kunnen worden gedeeld.
Op het realiseren van efficiencyverhoging wordt actief gestuurd. Op basis van de in ROBAMCI-ontwikkelde tools (zie verderop in deze nieuwsbrief) worden kosten-batenanalyses uitgevoerd in iedere projectfase. Zo kan steeds opnieuw worden bepaald hoe de grootste efficiencyverhoging wordt bereikt voordat naar een volgende projectfase wordt gegaan.
Zo verdient het FloodControl IJkdijk programma zich in de projecten van datzelfde programma terug door gerealiseerde verhoging van de efficiency. Daarnaast worden de resultaten van het programma zodanig vormgegeven dat deze van toepassing zijn op andere locaties in Nederland en daarbuiten. Zo kunnen Nederlandse keringbeheerders én het bedrijfsleven dat zich richt op export hiervan, profiteren.
Stresstest Leendert de Boerspolder Om kennis te ontwikkelen over het gedrag van dijken op veen heeft het Hoogheemraadschap van Rijnland het initiatief genomen voor een bezwijkproef in de Leendert de Boerspolder. FloodControl IJkdijk is door de samenwerkende partijen Hoogheemraadschap van Rijnland en STOWA benoemd tot trekker van een aantal werkpakketten binnen deze bezwijkproef: de stresstest Leendert de Boerspolder.
Stresstest
Belasten tot bezwijken
De stresstest is een raamwerk voor een belastingproef, waarin ‘bewezen sterkte’ van de dijk wordt aangetoond. Verschillende meettechnieken meten de sterkte van de dijk onder een steeds hoger wordende belasting. De verandering van parameters zoals grondwaterstand en beweging van de dijk zijn hierbij van belang. Waterbeheerders krijgen op deze manier meer inzicht in het gedrag van hun dijk onder extreme omstandigheden. FloodControl IJkdijk zal het raamwerk voor stresstesten verder ontwikkelen en nieuwe innovatieve technieken valideren. Zo worden in de stresstest remote sensingtechnieken als laserscanning, infrarood, fotogrammetrie en radiometrie toegepast. De technieken geven een indicatie voor de sterkte van de dijk onder bepaalde omstandigheden en kunnen daarmee aantonen dat de dijk onder die omstandigheden sterk genoeg is: bewezen sterkte. FloodControl IJkdijk richt zich naast de inwinning van de gegevens op de verspreiding en interpretatie hiervan door deze te koppelen aan het DDSC, DAM Live! en het dashboard SUCCESS.
De dijk die de Leendert de Boerspolder beschermt, wordt vanaf maandag 21 september belast. Dat gebeurt in stappen. De dijk wordt langzaam ‘gevuld’ met water, om vervolgens in de polder, aan de binnenkant van de dijk een sloot te graven. Ook deze sloot wordt in stappen breder en dieper gemaakt. Dit moet leiden tot een dijkdoorbraak die uiterlijk medio oktober plaatsvindt. U bent alle van harte welkom een kijkje te komen nemen. Opdrachtgevers STOWA en het Hoogheemraadschap van Rijnland organiseren verschillende rondleidingen in het gebied. Houd hiervoor de berichtgeving in de gaten!
(bron: beeldbank rws)
LiveDijken De laatste stormseizoenen in de meetperioden van LiveDijk Utrecht en LiveDijk Ameland zijn reeds afgesloten. De rapporten volgen eind 2015. Dit jaar startte ook de installatie van LiveDijk Willemspolder.
LiveDijk Willemspolder De afgelopen maanden zijn op een piping gevoelig gedeelte van de zomerdijk langs de Willemspolder door Inventec zes piezometers geïnstalleerd in twee raaien. Dit gebeurde nabij IJzendoorn in opdracht van waterschap Rivierenland. Deze sensoren worden gebruikt om het verloop van de freatische lijn voor, tijdens en na een hoge waterstand te kunnen volgen. De meetgegevens zijn opgenomen in het DDSC systeem. De metingen zijn een voorbereiding op de intensieve monitoring van een anti-piping maatregel met behulp van geotextiel. Het geotextiel wordt naar verwachting in september aangebracht met behulp van een sleuftechniek, door aannemersbedrijf van den Herik. In het geotextiel, geleverd door TenCate, zijn glasvezelkabels geweven waarmee rek- en trekkrachten worden waargenomen. Parallel aan het doek wordt een verwarmbare glasvezel aangebracht om temperatuurverschillen te detecteren. Beide metingen moeten informatie leveren over optreden en ontwikkeling van piping. Na installatie wordt gedurende twee seizoenen gemeten.
InfiltratieproefXL op LiveDijkXL Ommelanderzeedijk Afdeklaag voelt als waterbed Hoe functioneert een met zand versterkte zeedijk bij een extreme storm? De nieuwste resultaten van een full-scale infiltratieproef aan de Ommelanderzeedijk geven meer inzicht. De deklaag op de binnenberm voelde tijdens de infiltratieproef aan als een waterbed. Dit schadegedrag, als gevolg van stapgewijze verhoging van de freatische lijn in de dijk, is nog niet eerder zo waargenomen en gelijktijdig bemeten en gedocumenteerd. Dit geeft meer inzicht in de wijze waarop een dergelijk fenomeen zich in de praktijk kan manifesteren, in welke stappen de schade optreedt en waar de zwakste plekken kunnen worden verwacht. Met deze informatie en inzichten kunnen bijvoorbeeld de modellen voor het gedrag van dijken gecontroleerd en verder aangescherpt worden.
InfiltratieproefXL op LiveDijkXL Ommelanderzeedijk Omgekeerd gebruik DMC Voor deze infiltratieproef is twee weken lang het waterniveau in de Ommelanderzeedijk opgevoerd tot 2,5 meter boven maaiveld achter de dijk. Hierbij is gebruik gemaakt van de filterbuis van het Dijk Monitoring- en Conditioneringssysteem (DMC) systeem, die nu ‘omgekeerd’ werd gebruikt om water in de dijk te pompen in plaats van uit de dijk. Talrijke sensoren meten continu wat er in de dijk gebeurt. Denk aan waterpeilmeters, waterspanningssensoren, maar ook infraroodmetingen die warmteverschillen registreren. Op basis van de temperatuurverschillen is bijvoorbeeld af te leiden of er water van binnenuit de dijk naar buiten stroomt, of dat dit regenwater van buitenaf is. De data worden verzameld in het DDSC. Van daaruit zijn de meetgegevens live te volgen en te analyseren.
Opbollen en scheuren Gedurende de proef die meerdere weken duurde werden duidelijke veranderingen waargenomen in de dijk, zoals het opbollen en scheuren van de toplaag in de binnenberm. De metingen met sensoren binnenin de dijk zijn tijdens de proef telkens vergeleken met de visuele waarnemingen en infrarood metingen van het oppervlak van de dijk. De buitenkant van de dijk verraadt bijvoorbeeld door lekkages of vervormingen waar de zwakke plekken zijn, iets waar je bijvoorbeeld ook bij dijkinspectie beter op zou willen letten. De informatie in de dijk zelf is dan onmisbaar nodig om de juiste conclusies te trekken. Een drassige laag hoeft niet altijd te duiden op bezwijken, het kan ook het gevolg zijn van een flinke regenbui op de dijk.
Vervolgproef Vervolgens is in juni een extra infiltratieproef op de buitenberm uitgevoerd. Hierbij is gebruik gemaakt van de resultaten van de berm-infiltratieproeven van september 2014. Met een aangepaste uitvoering, onder andere door de infiltratiebak dieper in te graven in de deklaag, konden een aantal verstorende effecten worden geëlimineerd, waardoor de verhoging van de freatische lijn tijdens een superstorm nu nog beter kan worden ingeschat. De full-scale infiltratieproeven zijn ontworpen en uitgevoerd door Fugro GeoServices, Alert Solutions, Intech,VolkerWessels Telecom en Landustrie, in opdracht van stichting FloodControl IJkdijk en waterschap Noorderzijlvest. De kwaliteitsborging is verzorgd door Deltares.
DDSC
Op 14 april vond in Amersfoort de startbijeenkomst plaats voor de toekomstvorming van het Dijk Data Service Centrum (DDSC). Deze slimme database, specifiek gebouwd voor het opslaan van grote hoeveelheden actuele dijkmeetdata, wordt in 2015 in definitieve vorm opgeleverd.
Bij de start van de realisatie van het DDSC in de zomer van 2012 bestond het voornemen al om na de ontwikkelfase het DDSC voor het beheer over te dragen aan een hiervoor geschikte (overheids)organisatie. Tijdens de startbijeenkomst waren betrokken stakeholders van kennisinstellingen, bedrijfsleven en betrokken waterkeringbeheerders aanwezig. Gezamenlijk werd het belang van data en informatie voor waterkeringbeheer onderstreept, net als de rol van het DDSC als tool om actuele dijkmeetdata op te slaan. FloodControl IJkdijk kreeg de opdracht om een aantal mogelijke scenario’s uit te werken voor het overdragen van het DDSC. Begin september worden deze voorgelegd aan de betrokken beheerders ter keuze- en besluitvorming. In de maanden daarna wordt concreet invulling gegeven aan het voorkeursscenario.
Bouw gaat door Ondertussen is de tweede fase van de bouw van het Dijk Data Service Centrum (DDSC), door het consortium Nelen & Schuurman / Fugro, in volle gang. De ontwikkelactiviteiten in fase 2 hebben betrekking op de volgende zaken: opslag en map-reduce taken, het data model, beheer, de API (Application Program Interface) en de integratie van de resultaten van het R&D traject. De tweede en definitieve release van het DDSC wordt volgens planning in september 2015 opgeleverd.
Project Asset Management voor waterkeringen
Het project Risk and Opportunity Based Asset Management for Critical Infrastructures (ROBAMCI) is begin dit jaar van start gegaan. Het doel is om op basis van Asset Management principes tools, methoden en best practices te ontwikkelen waarmee beheerders de hele levenscyclus van hun waterkeringen optimaal kunnen inrichten. Zo ver is het echter nu nog niet. Er staat de komende jaren een reeks casestudies op de rol waarin wordt verkend hoe data en informatie leiden tot concrete handelingsperspectieven voor beheerders en hoe deze bijdragen aan efficiencyverhoging van de levenscyclus van waterkeringen. De betrokkenheid van beheerders en de inbreng van hun kennis en ervaring is van groot belang in dit project. In 2015 worden de eerste concreet toepasbare tools verwacht. Objectieve afwegingen en kosten-baten analyses moeten hiermee op hoofdlijnen kunnen worden uitgevoerd. Daarmee kan ook de zorgplicht voor waterkeringen worden ondersteund. Het project wordt uitgevoerd door een samenwerkingsverband van overheden, kennisinstellingen en het bedrijfsleven. Op korte termijn wordt een samenwerkingsovereenkomst ondertekend voor de uitvoering van de eerste fase van ROBAMCI. Een belangrijke case hierin vormt de LiveDijk XL bij Waterschap Noorderzijlvest.
(bron: beeldbank rws)
Kort nieuws Vernieuwing communicatiemiddelen • In de eerste week van juli gaat de vernieuwde website www.floodcontrolijkdijk.nl online • Ook www.DDSC.nl krijgt deze week een nieuw jasje • Van het IJkdijk ontwikkelprogramma 2007-2014 wordt een overzichtsfilm gemaakt. Zodra deze klaar is (eerste helft juli), kunt u deze vinden op www.floodcontrolijkdijk.nl
Validatieproef Zettingsvloeiing In september 2014 is door de Stichting FloodControl IJkdijk een grootschalige veldproef uitgevoerd rondom zettingsvloeiing. Uit deze veldproef is een grote hoeveelheid metingen en data voortgekomen. Deze moesten, naast een bruikbare handreiking voor de beheerder hoe te monitoren, uiteindelijk ook leiden tot een verbetering van modellen en rekenregels en een besparing op versterkingsmaatregelen. Hiervoor is nog de nodige studie nodig. Om die studie te doen ondersteunt Stichting FloodControl IJkdijk, samen met Deltares, Boskalis,Van Oord en Rijkswaterstaat het STW (Stichting voor Technische Wetenschappen) project Understanding Flow Slides in Flood Defences. Dit is een project van de technische Universiteit Delft en de Universiteit van Utrecht . Maar liefst 4 PhD’s zullen aan de slag gaan met de meetdata, om zo tot een beter numeriek voorspellingsmodel te komen. Meer informatie...
