FLESVOEDING
Van harte gefeliciteerd met de geboorte van uw baby en welkom op de kraamafdeling van het Ruwaard van Putten Ziekenhuis! U heeft ervoor gekozen uw baby flesvoeding te geven. In deze folder geven wij u algemene informatie over het geven van flesvoeding. Het is een aanvulling op de informatie die u van ons en van uw kraamverzorgster ontvangt en dient tevens als naslagwerk als u weer thuis bent. Zo kunt u alles op uw gemak nog eens rustig doorlezen. In ons ziekenhuis gebruiken wij kant en klare flesvoeding, maar thuis zult u zelf de voeding gaan klaarmaken. In deze folder informeren wij u over alle facetten die horen bij het geven van flesvoeding. Wij wensen u veel geluk en gezondheid toe met uw baby!
102-270312
Hoeveelheid voeding
Een voeding geven duurt ongeveer 15 tot
Een baby heeft gemiddeld 150 ml per kg
30 minuten.
lichaamsgewicht per dag nodig. Dit is onder andere afhankelijk van leeftijd, gewicht en
Flesvoeding gereed maken
activiteit van de baby. Vraag uw huisarts,
Baby’s zijn nog zeer vatbaar voor infecties.
verloskundige of arts op het consultatie-
Het gereed maken van flesvoeding dient
bureau naar de juiste hoeveelheid voor uw
dan ook precies en hygiënisch te gebeuren.
baby.
Wees ervan bewust, dat in gereed gemaakte zuigelingenvoeding bacteriën zich snel
Op de laatste bladzijde van deze folder vindt
kunnen vermenigvuldigen.
u een tabel met de algemene richtlijn. Water uit de kraan of uit de fles? De meeste pasgeboren baby's vragen zelf
Koud water dat rechtstreeks uit de kraan
om de twee à vier uur om een voeding.
komt is veilig. In Nederland is het leiding-
In de eerste maand zijn dit ongeveer zes tot
water van een goede kwaliteit en wordt
acht voedingen per dag, de maanden daar-
voortdurend gecontroleerd. Kalk in het
na ongeveer vijf tot zes voedingen per dag.
leidingwater is geen probleem. Het is in de meeste gevallen geschikt voor het gereed
Soms kan een schema prettig en duidelijk
maken van zuigelingenvoeding.
zijn, maar als leidraad kunt u het beste de
Let op: als in uw huis nog loden water-
behoefte van uw baby volgen. Het is nor-
leidingen aanwezig zijn, dient u altijd
maal dat een baby per voeding de ene keer
bronwater uit een fles of pak te
wat meer en de andere keer wat minder
gebruiken!
drinkt. Let op zijn behoefte, opdringen van voeding is niet verstandig! Het dagtotaal in
Het is niet waar dat water uit een pak of fles
ml is belangrijker dan het aantal voedingen.
veiliger is dan water uit de kraan. Waar-
Heeft u een baby die veel slaapt of een
schijnlijk gebruikt u niet iedere keer een
uiterst tevreden baby, houd dan in de gaten
ongeopend pak water en als een pak of fles
dat u toch zes tot acht voedingen per 24 uur
bronwater een tijdje openstaat, kunnen ook
geeft.
hier bacteriën in groeien.
2
102-270312
Bij gebruik kraanwater
voeding die is klaargemaakt met gekookt
Gebruik altijd koud kraanwater dat recht-
water. Eén of twee minuten doorkoken is al
streeks uit de waterleiding komt. Laat de
voldoende. Gebruik voor het koken van het
kraan even lopen voor u het koude water
water geen fluitketel van aluminium of met
gebruikt, zodat eventuele restjes van boiler-
een aluminium bodem.
of geiserwater uit de leidingen gelopen zijn. Hoe maak ik flesvoeding gereed? Bij gebruik water uit een fles of pak
Was uw handen voor de bereiding en zorg
Kies een variant met weinig mineralen en
voor een schoon werkvlak.
zonder koolzuur. Deze merken van water dragen de vermelding “geschikt voor de
Bij gebruik van koud water
bereiding van babyvoeding”.
-
Koud stromend kraanwater (of bronwater) afmeten in de zuigfles.
Moet ik het water koken?
-
Verwarm het water met behulp van de
Als u een fles klaarmaakt voor direct ge-
flessenwarmer of in de magnetron tot
bruik, dan hoeft u het koude water alleen
37˚C.
maar te verwarmen tot de temperatuur waarbij de poeder het beste oplost. Voor de
Bij gebruik van gekookt water
meeste voedingen is dit 37°C (= hand-
-
warm).
Afgekoeld water (37°C) afmeten in de zuigfles (indien het water te warm of te koud is, lost het poeder minder goed
In verband met bacteriën dient bronwater
op).
uit een geopende verpakking na 24 uur
-
Voeg het benodigde aantal schepjes
1 minuut te worden gekookt voordat het
melkpoeder aan het water toe. Schepjes
gebruikt mag worden voor het bereiden van
afstrijken met de rug van een schoon
flesvoeding.
mes en eventueel via een droog trechtertje in de fles laten lopen.
Indien u meerdere voedingen tegelijk wilt
-
Gebruik altijd het maatschepje dat bij
klaarmaken, dan is het aan te raden om
het pak of blik hoort! Het gebruikte
zowel koud leidingwater als bronwater uit
maatschepje liever niet in het pak bewa-
een pak of fles eerst te koken. Bacteriën
ren omdat hier vaak vocht aan komt.
kunnen zich minder goed ontwikkelen in een
3
102-270312
-
-
Schroef de dop en het afdekplaatje op
Voegt u minder maatschepjes toe, dan is de
de fles (maar zonder speen!).
melk te waterachtig. Uw baby krijgt dan niet
Het water en het melkpoeder mengen
voldoende voedingsstoffen binnen voor een
door licht te schudden. Schud niet te
normale groei en ontwikkeling. In uitzonde-
hard anders komt er lucht in de fles
ringsgevallen kan uw arts voor een korte
(schuimvorming).
periode een andere verhouding water/
Verwijder het afdekplaatje en zet de
poedermelk voorschrijven.
speen op de fles. -
Sluit het pak melkpoeder na gebruik
Naast de gebruikelijke hoeveelheid fles-
goed en zet het droog weg (niet in de
voeding kunt u uw baby bij erg warm weer
koelkast). Melkpoeder is na openen
wat extra (afgekoeld gekookt) water geven
maximaal 4 weken houdbaar.
op een lepeltje of uit de fles.
Tip: noteer de datum van opening op het deksel van het pak melkpoeder!
* Alle flesvoedingen in Nederland hebben de verhouding 1:30. Enige uitzondering is
Mag ik een maatschepje meer of
Similac met een verhouding 1:60.
minder nemen? De normale verhou-
Bereiden, bewaren en opwarmen
ding is 1 afgestreken
Mag ik meerdere flessen tegelijk ge-
maatschepje melkpoeder per 30 ml water. *
reed maken?
Het maatschepje moet volledig vol zijn
U kunt flesvoeding op verschillende manie-
(geen torentje). Druk het poeder niet aan.
ren bereiden -
Voegt u meer maatschepjes toe, dan is de
per fles voor direct gebruik of, indien echt noodzakelijk,
melk te geconcentreerd. Uw baby krijgt dan
-
een paar flessen voor later gebruik.
minder vocht binnen waardoor spijsverte-
Dit kan bijvoorbeeld praktisch zijn voor
ring en nieren zwaarder worden belast.
’s nachts.
Voeg ook geen extra maatschepjes toe tegen de honger. Geef uw baby dan iets
Houdt u er rekening mee dat de meeste
meer melk met de juiste concentratie.
kinderdagverblijven geen vooraf bereide zuigelingenvoeding accepteren.
4
102-270312
Hoe bewaar ik bereide zuigelingen-
-
voeding? -
circa 45 seconden op 600 Watt
Bij bereiding per fles
-
Geef de voeding direct (in ieder geval -
een fles van 150 ml een fles van 200 ml circa 60 seconden op 600 Watt
binnen een uur) aan uw baby.
Bij afwijkend vermogen van de magnetron
Bij bereiding van meerdere voedingen
de tijden aanpassen.
Bewaar bereide voeding in een goed afgesloten maatbeker of in gesloten
Let er op dat bij een magnetron de buiten-
zuigflessen. De bereide voeding dient
kant van de fles koud kan aanvoelen, terwijl
direct gekoeld te worden bewaard in de
de inhoud al heet is. Een flesje uit de mag-
koelkast bij een temperatuur lager dan
netron moet daarom altijd even rustig
4°C. Controleer of de koelkast op deze
worden geschud om de warmte van de melk
temperatuur is ingesteld. Bewaar de
goed te verdelen.
voeding niet langer dan acht uur en gooi niet-gebruikte voeding daarna weg.
Hoe controleer ik de temperatuur van de melk?
Giet na het voeden restjes voeding
Controleer altijd de temperatuur van de
weg, nooit opwarmen en tussendoor
melk door een paar druppels op de binnen-
geven!
kant van uw pols te laten lopen. Als de melk even warm aanvoelt als uw huid, is de tem-
Opwarmen van de fles
peratuur goed en kunt u de melk aan uw
Flesvoeding kan in de magnetron, flessen-
baby geven.
warmer of au bain marie (= in een maatbeker of pannetje met warm water) worden
Drink nooit zelf van de fles! Zo kunt u
verwarmd. Laat de voeding niet te heet
bacteriën uit uw mond overbrengen op uw
worden en zeker nooit koken!
baby.
Bij het verwarmen in de magnetron zijn de volgende tijden een richtlijn. -
een fles van 100 ml circa 30 seconden op 600 Watt
5
102-270312
De fles geven
stand bij een meer-standen-speen.
Hoe geef ik mijn baby de fles?
Afhankelijk van de stand van de speen in
Geef als ouders, vooral bij een jonge baby,
het mondje, kan uw baby hiermee snel-
de voedingen niet te veel uit handen.
ler of langzamer drinken.
-
-
Ga zitten en neem een ontspannen houding aan. Zorg dat uw arm steun
Boertje na de voeding
heeft, gebruik zo nodig een kussen.
Stop niet tijdens de voeding om uw baby te
Neem de tijd om uw baby rustig en
laten boeren. Het boertje komt meestal pas
ongestoord te voeden.
na de voeding. Drinkt uw baby heel gulzig
Neem uw baby tijdens het voeden op
of hapt uw baby lucht, stop dan wel halver-
schoot, het lichamelijke contact met uw
wege de voeding voor een boertje.
baby is belangrijk. -
-
Voed afwisselend links en rechts op uw
Uw baby boert makkelijker als u hem/haar
arm. Dit is goed voor de ontwikkeling
optilt en hem/haar tegen u aan houdt, zijn/
van uw baby.
haar hoofdje boven uw schouder. Meestal
Laat uw baby niet zelf en zonder toezicht
volstaan 1 of 2 boertjes. Leg uw baby daar-
in een babystoeltje of in bed drinken, uw
na weer neer. Huilt uw baby, probeer het
baby kan zich verslikken.
dan opnieuw.
Hoe voorkom ik dat mijn baby lucht
Drinkt uw baby rustig, geef hem/haar dan
hapt?
ruim de tijd om te boeren. Maakt u zich
-
Draai de schroefdop niet te vast aan.
niet ongerust als hij toch niet boert.
-
Let er op dat u de fles zo geeft, dat de
-
-
speen al vol melk is als die in het
Mijn baby huilt na de fles, wat nu?
mondje van uw baby komt.
Ga eerst na of uw baby echt nog honger zou
Zorg dat de speen tijdens het voeden
kunnen hebben. Drinkt hij gewoon te vlug,
continu met melk is gevuld, anders zuigt
laat hem dan langzamer drinken door de
uw baby te veel lucht naar binnen.
speenopening te verkleinen of de schroef-
Zorg dat uw baby de speen niet plat
dop wat vaster aan te draaien. Van flesvoe-
zuigt en vervang spenen op tijd.
ding krijgt een baby gemakkelijker te veel
Bij een gulzige drinker is een speen met
binnen dan van borstvoeding. Het drinken
een klein gaatje beter of kies een lagere
6
102-270312
uit de fles gaat soms snel. Hierdoor ontstaat
zuigflessen en houd deze goed schoon.
de neiging om door te gaan met voeden.
-
Spoel na met warm water (zonder afwasmiddel).
Wil uw baby nog zuigen, geef hem/haar dan een fopspeen. Blijft uw baby onverzadig-
Flessen en spenen kunnen ook prima wor-
baar, bespreek dit probleem dan met uw
den gereinigd in een afwasmachine.
arts of wijkverpleegkundige. Voeg niets aan bereide flesvoeding toe!
Bewaar de fles op een schone, droge en stofvrije plaats. De droge speen kan in een
Reinigen van zuigflessen en spenen
afgesloten bakje of boterhamzakje worden
Spoel de fles en de speen onmiddellijk na de
bewaard.
voeding uit met koud water. Geen heet water gebruiken, omdat eiwitten bij 40°C en
Is het nodig om flessen en spenen te
hoger klonteren.
steriliseren? Het is voldoende om voedingsflessen en
Hoe langer u wacht, hoe moeilijker u de
spenen voor baby’s na gebruik goed te
melkresten kunt verwijderen. Melkrestjes
reinigen en te drogen. Uitkoken is niet
zijn een voedingsbodem voor bacteriën, die
nodig. Fles en speen hoeven niet steriel te
uw baby kunnen besmetten. Door grondig
zijn maar wel goed schoon.
te reinigen voorkomt u dat uw baby een darminfectie krijgt.
Wilt u toch steriliseren? De flessen en spenen kunnen enkele minu-
Voordat de fles opnieuw wordt gebruikt,
ten worden uitgekookt in een pan water of u
kunt u deze op de volgende manieren
kunt gebruik maken van een speciale (mag-
verder reinigen.
netron)sterilisator.
-
Was de fles en de speen met heet water en afwasmiddel.
Gedurende uw opnameperiode in het
Vergeet de randen van de fles en de
ziekenhuis zullen strengere hygiënemaat-
schroefdop niet.
regelen gelden.
Gebruik een flessenborstel om alles goed schoon te krijgen. Gebruik deze borstel uitsluitend voor het schoonmaken van de
7
102-270312
Antwoord op meest gestelde vragen
Geschikte oplossingen zijn
Mag mijn baby na de fles in bad?
-
gekookt, heet water in een thermoskan
Doe uw baby liever
meenemen en de juiste hoeveelheid
eerst in bad en geef
poeder los meenemen. Zo kunt u de
daarna de fles. Als u
voeding ter plekke gereed maken.
toch eerst de fles geeft, wacht dan even
-
met in bad doen. Zo voorkomt u dat uw
een kant-en-klaar pakje zuigelingenvoeding meenemen.
baby melk ‘teruggeeft’. Bereiding van opvolgmelk en groeimelk Heeft mijn baby extra vitamines nodig?
Opvolgmelk voor oudere baby’s kunt u voor
Bij volledige zuigelingenvoeding heeft uw
de hele dag gereed maken.
baby geen extra vitamine D en K nodig. Deze vitamines zijn aan het melkpoeder
Zie voor algemene aandachtspunten voor-
toegevoegd.
gaande hoofdstukken.
Overstappen op speciale voeding?
Bij het maken van een fles voor direct ge-
Naast gewone, volledige zuigelingenvoeding
bruik, is het voldoende het koude water te
is ook speciale voeding verkrijgbaar voor
verwarmen tot de temperatuur waarbij het
hongerige en spugende baby’s, voeding op
poeder het beste oplost (= 37˚C). Bij berei-
sojabasis en lactosearme voeding.
ding van de voeding voor de hele dag, is het
Bij eventuele klachten is het niet verstandig
beter het water voor gebruik te koken. In
om zomaar over te stappen op een andere
voeding met ongekookt water kunnen bac-
voeding. Wij adviseren dit eerst te overleg-
teriën zich in de loop van de dag vermenig-
gen met de huisarts, kinderarts of arts op
vuldigen. Bewaar bereide flesvoedingen niet
het consultatiebureau.
langer dan 24 uur in de koelkast bij een temperatuur van ongeveer 4°C.
Op stap en op reis Het is niet verstandig een reeds bereide
Gereed gemaakte opvolgmelk is buiten de
flesvoeding mee te nemen. Het is bijna niet
koelkast maximaal 2 uur houdbaar.
mogelijk flesvoeding buiten de koelkast goed gekoeld op 4°C te houden.
8
102-270312
Uw advies voor de bereiding van
Tot slot
flesvoeding
Heeft u na het lezen van deze algemene informatie nog vragen, stelt u deze dan
Naam
gerust aan de verpleegkundigen op de
……………………………………………………………………….
afdeling of aan uw huisarts, kinderarts of arts op het consultatiebureau.
Ontslagdatum ………………………………………………………………………. Voedingstijden ……………………………………………………………………… Hoeveelheid per voeding …………………………………cc Oplossen per voeding ….…… afgestreken schepjes melkpoeder op ….…… cc gekookt en afgekoeld water.
NB 1 schepje voeding + 30cc water = ± 33 cc voeding
9
102-270312
Tabel algemene richtlijn Gewicht baby (kg) <3
Aantal voedingen per 24 uur
Water
Afgestreken maat-
Is ± .. ml
(ml)
schepjes poeder *
voeding
7
60
2
65
3 – 3,5
6
90
3
100
3,5 - 4
5
120
4
130
4-5
5
150
5
165
5-6
5
180
6
200
>6
4
180
6
200
* Alle flesvoedingen in Nederland hebben de verhouding 1:30. Enige uitzondering is Similac met een verhouding 1:60.
10
102-270312
