Inleiding
Wat goed dat je hebt doorgezet naar de volgende cursus! Je wilt dus nog meer te weten komen over hoe je lichaam precies in elkaar zit en hoe het werkt! En dat precies is wat je in deze cursus gaat leren! We gaan het deze cursus hebben over het lichaam, welke delen en systemen het lichaam bevat en hoe ze werken. Daarnaast gaan we je leren hoe je er zelf voor kan zorgen dat je lichaam en onderdelen vitaal blijven! Het lichaam is een complex, boeiend en zeer intelligent systeem. We doen er van alles mee, stoppen er van alles in en ons lichaam reageert op alles op een redelijk voorspelbare manier. Door de systemen meer te begrijpen wordt het gemakkelijker de juiste dingen ermee te doen om er ook optimaal en zo lang mogelijk van te kunnen genieten. Als we het hebben over hoe ons lichaam eruit ziet en hoe het werkt dan praten we over de organen van ons lichaam. Een orgaan is een geheel van weefsels die samen een functie uitoefenen. Een aantal organen samen vormen orgaansystemen (stelsels). Deze organen hebben elkaar nodig om een functie te kunnen uitoefenen. We zullen per hoofdstuk een ander orgaanstelsel bespreken. Welke orgaanstelsels zijn er: - Skeletstelsel; - Zenuwstelsel; - Spierstelsel; - Hart- en vaatstelsel; - Ademhalingsstelsel; - Spijsverteringsstelsel; - Immuunsysteem; - Hormoonsysteem; - Lymfestelsel; - Huidstelsel;
Houdt ons stevig. Stuurt prikkels van onze hersenen naar de rest van ons lichaam. Helpen ons bewegen. Pompt zuurstof rond in ons lichaam & voert afvalstoffen af. Geeft ons lichaam zuurstof. Verteert ons voedsel. Zorgt ervoor dat we niet ziek worden en gezond blijven. Geeft ons het emotionele leven. Voert afvalproducten uit ons lichaam af. Beschermt ons tegen invloeden van buitenaf.
Na het afronden van deze cursus opent de nieuwe vervolgcursus en kun je nog meer leren over bewegen en gaan we dat dieper in op zelfmotivatie om te blijven bewegen! We geven in Figuur 0.1 een overzicht waar jij je op dit moment binnen de leefstijlacademie bevindt. We wensen je veel plezier toe met deze korte cursus en de voordelen die je gaat ervaren van een gezonde leefstijl!
Fig. 0. 1 De Leefstijlacademie
Alle rechten voorbehouden. © EFAA Weert Cursus “Gezond Lichaam”
Leerdoelen
Wat gaan we leren in deze cursus: Hoofdstuk 1: Het skeletstelsel Ik weet dat ons lichaam bestaat uit botten en wat de belangrijkste functies van het skelet zijn. Ik kan de belangrijkste onderdelen uit ons lichaam benoemen in het Nederlands en ik kan aanwijzen op een afbeelding waar ze zitten (volgens figuur 1.1). Ik weet dat de schedel bescherming biedt aan de hersenen, ogen, het reukorgaan en het begin van het ademhalingstelsel en spijsverteringsorgaan. Ik weet uit welke delen de wervelkolom bestaat (hals-, borst-, lenden- heiligbeen- en staartwervels). Ik weet uit hoeveel wervels de wervelkolom bestaat. Ik weet wat tussenwervelschijven zijn en wat hun belangrijkste taak is. Ik weet dat de borstkas bestaat uit 12 paar ribben. Ik kan de 2 voornaamste eigenschappen van het bekken benoemen. (vrouw breder, bescherming geslachtsorganen) Ik weet dat met het onderste ledemaat het been en met het bovenste ledemaat de arm bedoeld wordt. Ik weet dat de botmassa bij vrouwen meer afneemt dan bij vrouwen. Ik weet dat osteoporose het proces is waarbij de botdichtheid afneemt met de leeftijd. Ik weet dat osteoporose zich voornamelijk afspeelt in de wervels, polsen en heupen. Ik weet dat opname van calcium, de overgang en inactiviteit een belangrijke rol spelen bij osteoporose. Ik weet dat bewegen volgens de Schijf van 3 belangrijk is om de botten gezond te houden. Hoofdstuk 2: Het zenuwstelsel Ik weet welke delen samen het zenuwstelsel vormen. Ik weet welk deel van de hersenen als “hoofdkantoor” fungeert. Ik weet welke delen samen het centrale zenuwstelsel vormen. Ik weet op een plaatsje aan te geven waar de delen van het centrale zenuwstelsel zich bevinden. Ik weet dat de voornaamste functie van de grote hersenen, het reguleren van vrijwillige bewegingen is. Ik weet dat de kleine hersenen zorgen voor coördinatie en evenwicht. Ik weet dat hersenstam zich bezighoudt met de levensfuncties zoals hartslag & ademhaling. Ik weet dat het ruggenmerg zorgt voor de geleiding van prikkels van de hersenen naar het lichaam en weer terug. Ik weet waar het perifere zenuwstelsel begint. Ik weet dat het perifere zenuwstelsel bestaat uit motorische en sensorische zenuwen en weet waar deze voor dienen.
Alle rechten voorbehouden. © EFAA Weert Cursus “Gezond Lichaam”
Ik weet dat we door veroudering van het zenuwstelsel trager gaan bewegen en denken. Ik weet dat er bij een hernia een tussenwervelschijf naar buiten treed waardoor deze druk uitoefent op de uitredende zenuw. Ik weet globaal wat een herseninfarct is en dat de kans hierop vergroot bij inactiviteit. Ik kan twee punten benoemen hoe we ons zenuwstelsel gezond kunnen houden.
Hoofdstuk 3: Het spierstelsel Ik kan drie soorten spierweefsel in het menselijk lichaam benoemen en per soort een voorbeeld geven. Ik weet dat we door onze spieren te gebruiken gewrichten kunnen laten bewegen. Ik weet dat als we ouder worden onze spieren achteruitgaan op kracht, balans en mobiliteit. Ik weet dat bewegen volgens de schijf van 3 de spieren sterk houd en blessures voorkomt.
Hoofdstuk 4: Het hart- en vaatstelsel Ik weet wat het voornaamste doel is van het hart- en bloedvatensysteem. Ik weet de functie van de kleine bloedsomloop. Ik weet de functie van de grote bloedsomloop. Ik weet het verschil tussen aders en slagaders. Ik ken de voornaamste delen van het hart zoals aangegeven in figuur 4.2. Ik weet wat een afname van de hartfunctie als gevolg heeft voor de pompfunctie. Ik weet welke 2 veranderingen er plaatsvinden in de vaten door veroudering en inactiviteit.
Hoofdstuk 5: Het ademhalingsstelsel Ik weet wat de functie van de ademhaling is. Ik weet waar uitwisseling van gassen in de longen plaatsvindt. Ik weet hoe vaak een volwassen persoon gemiddeld per minuut ademhaalt. Ik weet dat de inademing een actief en de uitademing een passief proces is door de elasticiteit van de longen. Ik weet welke veranderingen er plaatsvinden in de longen bij het ouder worden. Ik weet dat roken deze processen versnelt. Ik weet wat de invloed is van inactiviteit op de longen. Ik weet welke norm het belangrijkst is wanneer ik mijn longen gezonder wil maken. Ik weet wat naast meer bewegen erg belangrijk is om de longen gezonder te maken.
Alle rechten voorbehouden. © EFAA Weert Cursus “Gezond Lichaam”
Hoofdstuk 6: Het spijsverteringsstelsel Ik weet dat het doel is van voeding dat er energie uit gehaald wordt. Ik weet wat de spijsvertering is. Ik weet de grove weg die het voedsel aflegt van mond tot de endeldarm. (mondholte, slokdarm, maag, dunne darm, dikke darm, endeldarm.) Ik weet wat het doel is van het kauwen van het voedsel. Ik weet dat maagsap bestaat uit spijsverteringsenzymen. Ik weet dat in de dunne darm het voedsel wordt gescheiden in bruikbare voedingsstoffen (die afgegeven worden aan het bloed) en onverteerbare voedselresten. Ik weet dat in de dikke darm de ontlasting wordt ingedikt en via de endeldarm wordt uitgescheiden. Ik weet dat zowel veroudering als inactiviteit de spijsvertering vertraagd. Ik weet dat een gezonde voeding en voldoende lichaamsbeweging bijdragen aan een gezonde spijsvertering.
Hoofdstuk 7: Het immuunsysteem en het hormoonsysteem Immuunsysteem Ik weet wat het doel is van het immuunsysteem. Ik kan een voorbeeld benoemen van cellen van het immuunsysteem. Ik weet wat het doel is van een antistof die zich in je lichaam bevindt. Ik weet hoe het globale proces verloopt bij een vaccinatie. Ik weet dat en waarom we wanneer we ouder worden we vatbaarder zijn voor allerlei ziektes en aandoeningen. Ik kan twee dingen benoemen die helpen bij het behouden van een hoge weerstand. Hormoonsysteem Ik weet dat hormonen gemaakt zijn uit aminozuren. Ik kan 3 voorbeelden van organen benoemen die hormonen produceren. Ik kan 2 voorbeelden benoemen van processen waarbij hormonen een rol spelen. Ik weet dat de hypofyse een centraal sturende rol speelt waar hoeveel hormonen worden afgescheiden. Ik weet dat beweging een grote rol speelt bij de afgifte van hormonen (als endorfine en adrenaline).
Alle rechten voorbehouden. © EFAA Weert Cursus “Gezond Lichaam”
Hoofdstuk 8: Het lymfestelsel en het huidstelsel Lymfestelsel Ik weet dat het lymfestelsel een stelsel is dat lymfevocht afvoert om vervolgens lichaamsvreemde stoffen uit te scheiden uit ons lichaam. Ik weet dat in de hals, oksels en liezen grote concentraties lymfeklieren liggen Ik weet dat beweging nodig is om lymfe door het lichaam te pompen. Huidstelsel Ik kan 2 taken van de huid benoemen. Ik weet uit welke drie lagen de huid bestaat. Ik weet in welke laag van de huid de vetcellen zich bevinden. Ik weet welke zichtbare veranderingen er optreden wanneer de huid verouderd. Ik weet dat roken en zonlicht het huidverouderingsproces versnellen. Ik weet dat bewegen het huidverouderingsproces kan vertragen.
Alle rechten voorbehouden. © EFAA Weert Cursus “Gezond Lichaam”
