tsuccests iets anders falen geensynoniem o
'Is prins Carnavalin het land, dan speelt \nN als een krant'. Deze opvallende uitspraak van presesHai Berdenvan de koploper van de Jupiler Leaguekomt ook dit jaar weer uit. In februari verloren de Venlonaren van Cambuur en TOP Oss en speelden gelijk tegen FC Dordrecht. De voorsprong is nog steeds riant, maar is wel behoorlijk geslonken. Het siert trainer Jan van Dijk dat hij juist in deze mindere periode bereid is openheid van zaken te geven.Hoe pakt hij zijn team aan, dat volgend jaar weer op het hoogste niveau moet acteren?Hij legt het uit in een lange, boeiende monoloog.
\T
v
f#g'*
Ivi
PtR( o tr v otgT l Ëi AIL
t d an w i n n € h , n voo Í v e rliezent We d str i j dbesp reking Jan van Dijk: "Het trainingsveld is de beste plek voor een wedstrijdbespreking, ook als de resultaten tegenvalIen. Het stereotiepe beeld van de trainer die voor een flap-over of een whiteboard staat om zijn groep tekst en uitleg over de komende tegenstander te geven, kom je dit seizoen inVenlo niet zo snel tegen. We trainen heel wedstrijdgericht. Door dan heel scherp te coachen op die dingen die wel eens fout dreigen te gaan, bereik je veel meer dan met een theoretísch praatje. We hebben in Soufiane Dadda bijvoorbeeld een talentvolle, nog erg jonge aanvaller in de selectie. Hij speelt heerlijk onbevangen en dat zal ik hem ook nooit afnemen. Maar inmiddels begint de groep toch moeite te krijgen met het onnodige balverlies dat hij én dus het team lijdt door verkeerde keuzes. Als er geen rugdekking is, moet hij die dubbele schaar maken en vol vertrouwen de passeeractie inzetten. Maar hij herkent nog te weinig de momenten waarop dat een heilloze missie is, omdat die rugdekking er wel is. Dat kan ik voor hem uittekenen op een bord, maar het effect is vele malen groter als ik hem van dichtbij coach op de momenten dat zulke situaties zich tijdens de trainingen voordoen."
Schaduwteam Jan van Dijk "Een belangrijk moment in een trainingsweek is als we LL:11 spelen, waarbij het schaduwteam de komende tegenstander nabootst. Het gaat dan om de spelopvatting, de speelwijze, nooit om de individuele kwaliteiten bij de komende tegenstander. Dat heeft geen enkele zin. AIs we promoveren, zou dat betekenen dat ik volgend jaar van de spelers van het schaduwteam zou moeten verwachten dat ze op zo'n training dezelfde kwaliteiten tonen als de spelers van Ajax, PSV ofAZ. Onzin. Het gaat om gesignaleerde looplijnen en ons antwoord op twee of drie spitsen, een vlak middenveld of in een ruit. Ën op de wijze $/aarop die tegenstander
opbouwt via de vleugels ofjuist door de centrale as. We hebben dit seizoen bijvoorbeeld met een tegenstander te maken gekregen waarvan we wisten dat de drie spitsen heel dicht bij elkaar in het centrum zouden spelen. Die opdracht krijgen de aanvallers van het schaduwteam dan ook. We willen zeker veel weten over die komende tegenstander. Er is altijd een schriftelijke analyse en een dvd met de beiangrijkste sterke en zwakke punten beschikbaar, maar we filteren heel sterk. Aileen wat echt belangrijk is, geven we door aan de spelers. Dit jaar hebben we zo'n sterke selectie, dat we vooral van onze eigen kracht kunnen uitgaan. \Me focussen ons meer op onze sterke punten dan op de tegenstander, maar willen van de andere kant niet verrast worden."
Sterke punten Jan van Dijk: "Werken aan onze sterke punten houdt bijvoorbeeld in dat we veel aandacht besteden aan een goed positiespel, een verzorgde opbouw en aanvallen via de vleugels en een goede bezetting voor de goal. In de Jupiler League knijpen tegenstanders vaak extreem naar de kant van de bal. Dat betekent dat de ruimte aan de andere kant ligt. Daarom kiezen we bij de pass- en trapvormen bijna altijd voor kort-kort-lang in alIerlei variaties. Korte, snelle combinaties als middel om te komen tot een goede wisselpass om zo de vrije ruimte aan de andere kant van het veld optimaal te kunnen benutten. Dat heeft ook te maken met de specifieke kwaliteiten van onze regisseur Hon-
dediger en een tegenstander. Ook werken we dan met kruisende spitsen voor het doel, die een 2:1"-situatie moeten uitbuiten. Bij een extensieve duurtraining bouw je bij de pass- en trapvormen veel minder \i/eerstand in. Maar ongeacht de conditionele doelstelling keert het technische aspect'kort-kort-lang' steedsterug."
S choling Jan van Dijk: "lk ben 52 jaar. Dat betekent dat ik nog het 'oude' trainersdiploma heb gehaald. De cursus Coach Betaald Voetbal kent nu heel wat andere onderdeien dan in mijn tijd. Dat houdt automatisch in dat ik open moet staan voor nieuwe ontwikkelingen in het trainersvak. De meeste kennis doe ik tegenwoordig op van mijn assistenten bij VW-Venlo.Ze hebben allemaal hun specialisme. Sommige hoofdtrainers kiezen voor een aparte spitsen- of techniektrainer. In de persoon van Wil Boessen hebben we een kei in pass- en trapvormen in huis (zie de trainingsvorm op bladzijde 5), Ben van Dael weet alles over positiespelen, Wim Jacobsover keepers en Nol Hornix is een specialist op het gebied van periodisering. Ik geef hun ook alle ruimte om op die gebieden met de groep aan de slag te gaan. Dat geeft mij de gelegenheid om me met het groepsprocesbezig te houden. Het werkt aan twee kanten: de assistenten hebben een wezenlijke, dagelijkse inbreng, voelen zich erkend en de groep profiteert van hun kennis op dat specifieke gebied.Van periodisering wist ik relatief weinig. Hornix werkt, net als Boessen en Van Dael, alle vormen en doelstellingen gedetailleerd uit. Die uitgebreide noti-
da, misschien wel de beste middenvelder die er op dit moment op de Nederlandse velden rondloopt. Hoe zo'n pass- en trapvorm er dan uitziet, is mede affrankelijk van de
Mental
conditionele doelstelling. Als we bij de periodisering aan het trainen van het snelheiduithoudingsvermogen toe zijn, dan ontstaat er na die wisselpass bijvoorbeeld een loopduel langs de Iijn tussen de opkomende vleugelver-
Jan van Dijk: "Toen ik in juni 2008 mijn contract bij WV tekende, gaf Mohammed Allach - op dat moment nog directeur technische zaken in Venlo - aan dat de club voor het nieuwe seizoen een mental coach had
. l5
ties lees ik en zo leer ik elke dag op een hele natuurlijke manier iets bij."
coach
De voetbaltrainer
n r .r 6 o
2o09
vastgelegd. Dat bleek AÍke van de Wouw te zijn, die al had meegewerkt aan het opstelien van de profielschets van de nieuwe trainer. Tik haar naam maar eens bij Google in en je zult aangenaam verrast zijn over wat ze in haar leven als sportpsycholoog, bewegingswetenschapper en fysiotherapeut allemaal heeft gedaan en bereikt. Ik zou wel gek zijn als ik niet zou openstaan voor zoveel ervaring binnen de begeleidingsstaf. Laat ik duidelijk zijn: AÍke is geen toverfee als we straks met WV promoveren en geen toverheks als dit onverhoopt niet zou lukken. Ze is één van de stafleden en allemaal leveren we een eigen bijdrage aan het realiseren van de ambitie van de club. We doen het samen. Maar na die mededeling van AlIach heb ik haar meteen uitgenodigd om me een dag te volgen en daar feedback op te geven. Het kwam goed uit dat ik op die dag een uitgebreid interview in mijn agenda had staan, want daar wilde ik haar mening ook graag over horen. We zien Afke van de Wouw vooral als coach voor de coaches.Dus ook voor mij. Door haar ben ik toch een andere trainer geworden en dat in een relatief korte tijd. Ik ben opener geworden, kan beter relativeren en kijk anders tegen winst en verlies aan. Ook communiceer ik beter met de pers. In het verleden was ik na een nederlaag heel snel geïrriteerd, ging ik meteen het gevecht met journalisten aan en deed ik ook wel eens uitspraken over mijn spelers waar ik dan later weer spijt van had. Door AÍke heb ik leren inzien dat ook een journalist recht heeft op zijn mening, ook al komt die mij op dat moment niet zo goed uit. Ik focus me nu helemaal op mijn eigen verhaal en bescherm mijn spelers zoveel mogelijk. Na een nederlaag kan ik inmiddels drie keer tot tien tellen voordat ik reageer.In het verleden flipte ik misschien wat te snel uit en dacht ik na een nederlaag in termen als 'straftraining' of 'boetes'. Van Afke heb ik vooral geleerd dat winnen niet zaligmakend is, verliezen niet hetzelfde ais falen en succes niet hetzelfde als winnen is. Hoe dat in de praktijk werkt, kan ik heel goed uitleggen aan de hand van mijn aanpak na tvree onverwachte www.devoetbaltÍainer. nl
nederlagen op rij. Eerst tegen Cambuur en een week later tegen TOP Oss. Het thuisduel tegen Cambuur was vooraf beladen. We hadden de uitwedstrijd al verloren, Cambuur is een van de twee overgebleven directe concurrenten voor het kampioenschap. Bij winst zouden we hele goede zaken doen. \À/espeelden een fantastische eerste helft. Na afloop gaf collega Stanley Menzo toe dat Cambuur alleen maar was toegekomen aan tegenhouden. De druk naar voren werd door het hele team perfect uitgevoerd.We kwamen meer dan verdiend op voorsprong, maar vergaten Cambuur op een onoverbrugbare achterstand te zetten ondanks de vele kansen. Ook in de tweede helft waren we heer en meester, maar Cambuur scoorde uit een corner de gelijkmaker.
TWeede nederlaag jan van Dijk: "Een week later moesten we naar TOP Oss. Dat team was in de winning mood en voerde de ranglijst van die periode aan. We wisten datTOP Oss extra scherp aan de wedstrijd zou beginnen, dat hoort bij hun spelstijl. In de aanloop naar het duel
De Friezen verdedigde met man en macht dat ene punt, maar kregen in de slotminuten door een persoonlijke fout en het verwaarlozen van de restverdediging ook nog de overwinning in hun schoot geworpen. Natuurlijk komen dan ook bij mij emoties los ais een topduel met zo'n oneerlijke uitslag eindigt. Toch kon ik het opbrengen om een paar minuten Iater in de kleedkamer tegen de groep te zeggen dat je niet altijd hoeft te winnen om tevreden te zijn. We hadden die avond voor eigen publiek een geweldige wedstrijd gespeeld en ja, ook die kun je uiteindelijk toch een keer verliezen. Al waren we vele malen sterker dan de tegenstander en hadden we ons favoriete, aanvallende spel op de helft van de tegenstander kunnen spelen. In de dagen na die nederlaag hebben we ook op het trainingsveld weinig geanalyseerd.V/e hebben wel eventjes de speelwijze van AZ aangehaald. Ook dat team wil graag aanvallen, maar dan wel gecontroleerd. Bij AZ zijn altijd voldoende spelers achter de bal, die ook nog eens L00% geconcentreerd hun taak blijven uitvoeren. Zo voorkomen ze datze slachtoffer van de eigen aanvallende intenties worden. Je hoeft maar naar ons doelsaldo te kijken en dan vooral naar de vele tegendoelpunten voor een koploper om tot de conclusie te komen dat wij wel nog te vaak die belangrijke restverdediging verwaarlozen."
w/
hadden we getraind op het omgaan met intimidatievoetbal. Toch verloren we al in de eerste tien minuten de wedstrijd, omdat bleek dat we toch toelieten dat TOP Oss ons afblufte. ïn het verleden zou ik ontzettend kwaad op de scheidsrechter zijn geweest. Hij liet dingen toe, die absoiuut niet op een voetbalveld thuishoren. Maar nu denk en handel ik vanuit het eenvoudige vertrekpunt dat iets pas een overtreding is als de scheidsrechter fluit. Dat hou ik mijn spelers ook steeds voor. Daarom verweet ik de spelers van TOP Oss helemaal niks,
rPrR{(o FV(O)lgT lËi#À L
maar wel mijn eigen team. Wat kan er gebeuren als je je laat intimideren door een tegenstander? Meestal zie je dan drie dingen op het veld ontstaan. Je spelers concentreren zich niet meer op hun eigen kwaliteiten, maar gaan ook te hard de duels in of reageren dom op uitdagende op-
van de verdediging. Maar ik wist dat de oorzaak ook ergens anders lag. Bijvoorbeeld bij die vleugelspits die zich even daarvoor had opgewonden over een vrije trap die niet werd gegeven en daardoor zijn man liet lopen. En bij die middenvelder die achteruit was gelopen in plaats van druk naar
P u b lie k b e z it Jan van Dijk: "We hadden het zo mooi gepland. De dag na een zege op TOP Oss zouden we eerst op het stadion samen ontbijten en dan naar het centrum van Venlo lopen om met z'n allen carnaval te vieren. De vele fans zouden dat prachtig vinden. Op de zaterdagochtend van het carnavalsweekend komen tienduizenden carnavalsgekken uit heel Limburg traditiegetrouw naar de binnenstad van Venlo om het camaval officieel te openen. Het is de meest bekeken tvuitzending op de Limburgse televisie. Na de slechte en voor de fans van VW heel teleurstellende prestatie tegen TOP Oss konden we het niet maken om ons als selectie in dat feestgedruis te storten. WV leeft enorm in Venlo en omgeving, we zijn publiek bezit. Dat is meestal geweldig, maar heeft ook consequenties. Feestvierend door de stad trekken na zo'n nederIaag, dat kon onmogelijk.
merkingen van de tegenstander. Of ze reageren hun woede afop de scheidsrechter. Dat gedrag zorgt alleen maar voor blessures en onnodige kaarten en dus schorsingen. Tot slot zie je dan na de eerste hectiek angst in het spel van je eigen team sluipen. Dan heb-
,*: s i
* I s *
ben voetballers de neiging om vooral achteruit te lopen of de ruimtes te groot te laten. Dat gebeurde tegen TOP Oss allemaal. Dus voelde ik me Iangs de lijn soms machteloos bij het coachen. Ik zag dat we weer een knulIig tegendoelpunt moesten incasseren door een persoonlijke fout in het hart
voren te zetten. Drie van zulke situaties in een paar seconden zijn niet vanaf de zijlijn te coachen. Daarvoor moet je als voetbaltrainer tot aan de rust wachten om je spelers duidelijk te kunnen maken wat er allemaal misgaat. Ook dat hielp deze keer niet. Daarom was de tik en dus vooral de 'schade' in de vorm van blessures. schorsingen en de mentale dreun achteraf vele malen groter dan na het verlies tegen Cambuur."
Natuurlijk heb ik me na het duel tegen TOP Oss meteen afgevraagd: wat is nu de beste reactie? In het verleden zou ik waarschijnlijk meteen een straftraining voor die zaterdagochtend gepland hebben. Nu besloot ik na de wedstrijd de groep toch voor dat ontbijt uit te nodigen, maar gaf wel meteen aan dat van samen carnaval vieren dit jaar niets zou komen. Bij dat ontbijt op het stadion ben ik nog even kort teruggekomen op de reactie van het team op intimidatievoetbal. Ik heb aangegeven dat we een te goede ploeg hebben om ons door wie dan ook op zo'n manier te Iaten afbluffen. Daarna heb ik de spelers gewaarschuwd voor wat er nu zou gebeuren. Onze zeer comfortabele voorsprong van dertien punten op nummer twee, RKC,was in amper tien dagen gereduceerd tot zeven punten. Dat betekent automatisch dat je omgeving en vooral ook de media gaan proberen de druk op te voeren, zo heb ik de spelers voorgehouden. 'Natuurlijk hebben we ailemaal nog een kater van die nederlaag tegen TOP Oss, maar plaats alles wel in het juiste perspectief. Vóór dit seizoen zouden we blind getekend hebben voor een voorsprong van zeven punten met nog tien wedstrijden te gaan. De echte druk ligt bij onze concutren-
ten. Die mogen zich in deze moeilijke slotfase van meer blessures, schorsingen en onrust door contractbesprekingen veel minder puntverlies permitteren dan wij. Wij mogen twee wedstrijden meer verliezen dan nummer twee. Bij wie ligt dan de druk?' Die boodschap heb ik na die zaterdagochtend ook een hele week via de media gecommuniceerd. Vewolgens heb ik aangegeven dat ik niet van plan was spelers te verbieden individueel carnaval te vieren. 'Manifesteer je in eik geval niet als feestvierende groep en denk vooraf na over je huidige positie als WVspeler. Deze selectie staat mede op de eerste plaats omdat ze heel wat persoonlijkheden met veel kwaliteiten kent. Daarom leg ik je niets op, maar durf ik van jullie te vragen: pak ook met carnaval je verantwoordelijkheid."
Zelf nadenken Jan van Dijk: "Op zondagheb ik met AÍke van de Wouw overlegd. Als trainer heb je na twee nederlagen achter elkaar toch snel de neiging om het elftal op diverse plaatsen te wijzigen, zeker als je niet gewend bent te verliezen. Afke bevestigde mij in mijn gevoel dat ik daarmee voorzichtig moest zijn. Je kunt niet van de ene kant tegen het team zeggen dat de druk vooral bij anderen ligt en vervolgens zelf als een soort paniekreactie het hele elftal door elkaar gooien. Vanuit diezelfde gedachte hebben we ook niets aan de geplande trainingsintensiteit in de week na TOP Oss veranderd. Volgens ons periodiseringsmodel was het tijd voor een rustige week en dat hebben we ook zo gelaten. \Me hebben alleen veel meer met elkaar gesproken dan we ooit deze competitie hebben gedaan. Afke had mij in het weekend tips gegeven over hoe we dat het beste konden doen. We kwamen al snel tot de conclusie dat ook deze keer de beste aanpak zouzijn om de groep zelfover de oorzaken én oplossingen te laten nadenken. Zo hebben we dit seizoen steeds gewerkt. De gedragsregelsin de kleedkamer zijn door de spelers geformuleerd. Bij nabesprekingen worden ze heel actief betrokken. We vragen veel naar hun mening, maar www.devoetbaltrainer. nI
verplichten ze wel om steeds met goede argumenten te komen. Daarin is de groep gegroeid. Ze durven nu ook meer naar eikaar uit te spreken wat ze vinden over de prestaties in het veld. We hebben behoorlijk wat energie gestoken in sessiesmet groepjes spelers die in het veld veel met elkaar te maken hebben. Elk mens ziet meer dan hij zegt. Onze ogen staan altijd open, onze mond is vaak dicht. Dat houdt automatisch in dat we veel dingen niet zeggen die we wel waarnemen. Daarom is het een logische taak van een trainer om spelers in situaties te brengen waarin ze vertellen wat ze ailemaai op het veld signaleren en hoe ze het graag zouden zien. Dat wil niet zeggen dat wij klakkeloos overnemen wat de groep vindt. Een voorbeeld is het gezamenlijk ontbijt. Voetballers hebben de neiging om slecht te ontbijten. Hoeveel profvoetballers nemen 's morgens niet nog snel bij het laatste tankstation voor het stadion iets te eten en vaak ook nog de verkeerde dingen? Daarom voerden we als technische stafhet gezamenlijk ontbijt in. In het begin was de spelersgroep daar helemaal niet gelukkig mee en liet dat ook merken. Nu staat er in elk geval een gezamenlijk ontbijt op het programma a1s we op een dag twee keer trainen. AIleen als we één keer trainen, mag de groep thuis ontbijten. Dat is het compromis en niemand vindt het nog een probleem om op de andere trainingsdagen samen te ontbijten. Ik ben ervan overtuigd dat veel spelers nu ook in hun eigen omgeving voor een gezond'sportontbijt' kiezen."
Vragen
dens de wedstrijd gedaan om het tij te keren? wat moeten we doen om dit in de toekomst te voorkomen?'We vroegen de spelers om daarover een dag rustig na te denken en op dinsdag zouden we er dan op terugkomen. Zo werd de nederlaag het probleem van de groep."
De rk s e n fan van Dijk "Die maandagavond was ik te gast bij RTL in het programma van Johan Derksen en René van der Gijp. Ook daar heb ik nogmaals benadrukt dat v/e ons geen druk laten aanpraten. Wat we konden verwachten, gebeurde.Johan Derksen verwijt Van Hanegem dat hij als trainer niet met z'n tijd mee is gegaan, maar schiet zelf meteen met grof geschut als de term'mental coach'valt. Zo had hij het cynisch over Afke HuppeIepup en gaf aan de meerwaarde van een mental coach absoluut niet te zien. Hij mag die mening hebben. Ik heb geleerd me ook in zulke situaties niet meer op de kast te laten jagen en me te concentreren op wat ik zelf graag kwijt wil. Het is ook goed om je vooraf te realiseren welke rol iedereen verplicht is te spelen binnen het format van zo'n programma. Wilfred Genee speelt zijn eigen rol en die is anders dan die van lohan Derksen en René van der Gijp mag elk verhaal ter plekke verzinnen als de kijkers maar Iachen. Daar kun je je als gast aan ergeren, maar je kunt van die voorkennis ook profiteren om je eigen verhaal te kunnen vertellen. Na afloop kreeg ik meteen een sms van Afke. Ze ging heiemaal niet in op de beledigingen aan haar adres, maar gaf me feedback over mijn eigen rol in die uitzending. Dat zegt alles over haar professionali-
Jan van Dijk: "We hebben er bewust niet voor gekozen om op maandag een lange praatsessie te houden. Deze
teit."
selectie kent een aantal introverte spelers. Ze zijn, zoals ik al aangaf, zeker gegroeid als het om communiceren gaat, maar ze gooien beslist niet
,an van Dijk: "Op dinsdag zijn we bij elkaar gaan zitten. De conclusie van de groep was dat het niet aan de voorbereiding lag, dat de afspraken duidelijk waren geweest, maar dat het team vooral in de beginfase verkeerd had gereageerdop de intimidatie door TOP Oss en daar de hele wedstrijd Iast van had gehad. Daarna hebben we de groep laten aangeven wat de accenten zouden moeten zijn in de aanloop naar het volgende duel tegen
alles meteen op tafel. Daarom hebben we op maandag alleen een aantal concrete vragen geformuleerd.'Wat is tegen TOP Oss fout gegaan als je kijkt naar de afspraken vooraf, de gekozen tactiek en onze wedstrijdmentaliteit? Hoe heb je ervaren wat er op het veld allemaal gebeurde?Wat heb je zelf tij-
Terug naar de basis
lí rKv, J-f,\í QJt_41l' ló f.\ lb
FC Dordrecht, vier dagen later. Iedereen was het eens over de gewenste aanpak: geen gekke dingen doen, maar terug naar de basis, naar de eigen kracht. Ook op de trainingen je aan de afspraken per positie houden en vanuit je positie blijven spelen. De spelers spraken afom elkaar vaker positief te coachen, zowel op trainingen als in de wedstrijd. De rest van de week hebben we op het trainingsveld met z'n allen die afspraken bewaakt."
I n g r epe n Jan van Dijk "Toch vond ik het als verantwoordelijke hoofdcoach tijd om twee ingrepen in de basisformatie te doen, naast de aanpassingen door de schorsingen en blessures. Doelman Danny Wintjens keepte al enkele weken wat minder sterk. Een speler krijgt van mij veel vertrouwen en ik wissel hem dus zeker niet. omdat de pers ofsupporters daarom vragen. Maar ik vond dat ik Danny heel veel krediet had gegeven en dat er toch even geen progressie te zien was. ïkeede keeper Kevin Begois overtuigde keeperstrainer Wim Jacobs en mij op trainingen steeds meer en dus vond ik de tijd rijp om voor Kevin te kiezen. Hoewel de oorzaak van heel wat tegendoelpunten zeker niet uitsluitend bij de twee centrale verdedigers lag, vond ik dat ik ook op die posities moest ingrijpen. Peter Reekers heb ik gewisseld voor Ferry de Regt en de ander, Sjors Verdellen, was op dat moment mijn aanvoerder. Ik hou me bij het kiezen van een aanvoerder graag aan het Engelse model: een eryaren speler met een rijke clubhistorie. Zoals het bij Manchester United aljaren vanzelfsprekend is dat Giggs aanvoerder is als hij speelt. Verdellen is in Venlo zo'n speler, maar door een wat mindere periode kwam hij steeds minder toe aan de leidinggevende en sturende rol die je van een aanvoerder mag verwachten. Hij had het al druk genoeg met zichzelf. Daarom besloot ik hem te ontlasten en Honda als aanvoerder aan te wijzen. Verdellen had er alle begrip voor en Honda zagje groeien toen ik het hem vroeg. Heel trots was hij.'Er beginnen in de kleedkamer war mensen
Doel: I opbouw van de centrale verdedigers 1 omschakeling van de vleugelverdedigers (bij balbezit tegenstander naar eigen balbezit) Organisatie: 1l alle spelers rouleren mee met de bal of blijven in de positie 1 afgebakende ruimte van 60 - 30 meter Inhoud: o 1a opbouw rechter centrale vleugelverdediger naar diepe middenvelder j 1b opbouw rechter centrale vleugelverdediger naar vragende, diepe spits - andere optie: eerst kaats via korte middenvelder en dan diepe middenvelder inspelen (speler beslist welke optie) 1 2 diepe middenvelder legt de bal aflkaatst op steunende middenvelder O 3 steunende middenvelder speelt bal op diepgaande 3e middenvelder I 4 diepgaande middenvelder (3e man) passt de bal naar de flanken links of rechts o 5 de vleugelverdediger onwangt de flankpass en start de omschakeling op de vleugelaanvaller die positie kan kiezen zowel aan de buiten- als binnenkant (vleugelaanvaller beslist welke optie) 1 6 één van de middenvelders wordt weer gebruikt om de bal naar de linker centrale verdediger te spelen, opbouw herhaalt zich over links Variatie: O met weerstand op de vleugelaanvallers en op het middenveld - op het middenveld 3:1 situatie - op de flanken inspelen in de dekking en loskomen van de verdediger
nerveus te worden, hè trainer?'zei hij met een glimlach van oor tot oor.
e
K en je sporter en je z e lf AÍke van de Wouw: "Met behulp van MBTI (Myers Briggs ï]rpe Indicator) vragenlijsten zijn we de voorkeuren gaan inventariseren van de spelers en de staf. De MBTI bestaat uit vier dimensies.
Extroversion Introversion Sensing
iNtuition
Thinking
Feeling
Judging
Perceiving
discipline en voelt zich verantwoordelijk voor het hele team. Zijn nadeel: als lieÍhebber is hij soms te fanatiek. Als het aan hem ligt, traint hij elk vrij moment. We moeten bij hem de arbeid/rustverhouding goed in de gaten houden, want uit zíchzelf zal hij nooit gas terugnemen. Van Honda gaan we de komende jaren nog erg veel horen.
De eerste dimensie gaat over hoe je energie richt. Richt je deze meer naar buiten, laad je je accu op met veel mensen om je heen, ben je aanwezig in een groep en laat je van je
Hij zou een ideaie speler voor AZ zíjn."
horen, dan heb je waarschijnlijk een extraversion voorkeur. Richt je je energie meer naar binnen, laad je je
K n o o p d it g o e d in j e o r e n
accu op door tijd voor jezelf te nemen, heb je een paar goede vrienden en ben je in een groep minder op de voorgrond, dan heb je waarschijnlijk een introversion voorkeur. De tweede dimensie gaat over hoe je informatie opneemt. Neem je informatie op via je zintuigen, ben je van de details en de praktische toepassing daarvan, dan heb je waarschijnlijk een'sensing' voorkeur. Neem je informatie meer op door je intuïtie, ben je meer van het grote geheel en toekomstgericht, dan heb je waarschijnlijk een'Intiution' voorkeur. De derde dimensie gaat over hoe je beslissingen neemt. Neem je beslissingen meer op basis van gevoel , dan heb je waarschijnlijk een'Feeling' voorkeur. Neem je ze meer door de voors en tegens af te wegen en veel feiten erbij te betrekken, dan heb je waarschijnlijk een'Thinking' voorkeur. De laatste dimensie gaat over hoe je in het leven staat. Hou je van orde, structuur, regelmaat en $/erk je stap voor stap naar een deadline toe, dan heb je waarschijnlijk een 'Judging' voorkeur. Hou je van veel afwisseling, Iaat je dingen meer van het moment affrangen en begin je altijd op het laatste moment om de deadline te halen, dan heb je waarschijnlijk een 'Perceiving' voorkeur. Uit bovenstaande dimensies ontstaat een vierlettercombinatie van voorkeuren. Dit geeft informatie over de speler zelf, maar ook over de coach. Voorheen werd er voomamelijk gecoacht zoals de coach zelf in elkaar stak, de 'be like me coaching'. Nu komt er steeds meer aandacht voor de Persoon achter de speler, waar een coach rekening mee dient te houden, wil hij de sporter nog beter begeleiden. Jan van Dijk heeft zelf bijvoorbeeld een extraversion voorkeur. Hij is gewend om meteen te zeggen hoe hij erover denkt. Spelers met een introversion voorkeur willen graag eerst even nadenken alvorens ze hun mening geven. Ër is geen goed of fout in deze, maar wel iets om rekening mee te houden in bijvoorbeeld teambesprekingen. Vandaar dat Jan ook aangeeft dat ze een dag van tevoren de spelers informeren waarover ze het in de teambespreking willen hebben. Op die manier komt ook de speler met een introversion voorkeur goed aan bod."
www.devoetbaltrainer.nl
Daarmee gaf hij me meteen het gevoel dat mijn keuze de juiste was. Honda is in alles een fantastische prof, kent ook geen stress of druk. Hij behoort tot die toppers die het alleen maar leuker vinden als er meer op het spel staat. Hij heeft een gouden
Ettq/
Afke van de Wouw: "Veel trainers houden voorafgaand aan de wedstrijd een teambespreking. De trainer vertelt hoe er gespeeld gaat worden en met welke opstelling. Hij eindigt de wedstrijdbespreking met een prikkelende opmerking en dan gaan de spelers het veld op. Uit onderzoek blijkt dat van dergelijke monologen tien procent onthouden wordt door de spelers. De overige 90% gaat dus het ene oor in en het andere uit. In sommige gevallen maakt de coach gebruik van een tactiekbord of videoanalyse, waardoor visueel duidelijk gemaakt wordt wie waar staat en wat doet. In die gevallen blijft er meer beklijven, namelijk 55% van de boodschap. Mits hij de visuele informatie combineert met mondelinge uitleg. AIs hij het alleen laat zien, blijft de teller steken op 35%. Bij de diverse trainers opleidingen maken ze gebruik van het principe'praatje-plaatje-daadje'. Wat wil zeggen dat de trainer eerst uitIegt wat de bedoeling van de oefening is, het daarna voordoet en tot slot de spelers het zelf laten uitvoeren. Op die manier blijft er nog meer hangen. Maar dé manier om je spelers te laten onthouden wat ze in het veld moeten doen, is door ze het zelf te iaten vertellen en daarna uit te laten voeren. Het blijkt van de booddat op deze manier 90o"i' schap blijft hangen en de spelers ook extra gemotiveera T-':-.c=dat ze hun eigen i.rrnen uitvoeren." ideeên ir: c:';-:-='x
P RO F V @ET BAL
Geen winst V í er da ge n la ter blijkt FC Dor dr ec ht opnie uw ee n lastige t egens t ander . V V V zet mín de r sn el dr uk , s peelt waÍ bedachïzame r.Volg ensVan Dijk een bew uste ke uze.Doo r een doelpunL van to psco rerCa lab r o k om t het t eam op u oo rsp ron gen krijgt genoegk ansen o m d e we dstrijd t e bes lis s en.FC Dordrecht he eft VVV- Venlot egen TO p O ss a ard ig qe an alys eer den pr obeer t door ee n aa nta l forse t ac lelesde VenIona ren o pn ieu w u ít de t ent t e lok ken. He r elfta l va n Jan v an Dijk gaat er deze kee r zich tba ar bet er m ee om . D oor vijf minu ten uo or t í jd een k lr . r t s situatÍe o pï.ima alte b enut t en, z or gt F C Dord rechto pn ieu w v oor een k at er na aflo op . De o mva nq wor dt beper k t doorda t d e con cu rrent enRKC en Cam buu r o nd erlin q ook gelijk s pelen.
Een dag later analyseert Jan van Dijk: "Natuurlijk waren de spelers na afloop in de kleedkamer teleurgesteld over het resultaat. Maar net als tegen Cambuur was er nu de ruimte voor mij om de positieve zaken te benoemen. De afspraken in het veld waren veel beter nagekomen dan tegen TOP Oss. De restverdediging zat nu heel aardig in elkaar. We konden het opbrengen wat gecontroleerder te spelen en creëerden toch voldoende kansen. AIs je die niet benut, dan behoort een gelukkige klutsgoal van de tegenstander in de slotfase altijd tot de opties. Maar dan mag je voorai de positieve punten niet vergeten. We zitten nog steedsop koers!"
Een fout is pas een fout, wanneer
Slot competitie Jan van Dijk: "lk ben niet van plan de komende weken gas terug te nemen. We houden ons strikt aan het periodiseringsmodel. Langzaam afbouwen zou in onze ogen onverstandig zijn. Als we zouden promoveren, is de tijd tussen dit en volgend serzoen maar kort. Zeker als nieuwkomer in de eredivisie is het verstandig om dit seizoen in de Jupiler League op een conditioneel hoog niveau af te sluiten. Het verval in de vakantieperiode is dan minder gÍoot en dus kun je in de voorbereiding sneller harder gaan trainen. Dat zullen we zeker nodig '.i' hebben."
je er niet van geleerd hebt
AÍke van de Wouw: "ledereen maakt fouten en vergissingen op zijn tijd. Dat is niet meer dan normaal. Door deze fouten te bespreken en te bekijken hoe ze de volgende keer voorkomen kunnen worden of op een betere manier opgelost, leer je en word je beter. Maar dit is niet de enige manier. Want de dingen die goed zijn gegaan in de wedstrijd wil je de volgende keer natuurlijk weer zo goed doen. Hoe zorg je daarvoor? Hoe behoud je de goede dingen en verander je de punten die (nog) beter kunnen? Dit kun je bereiken door beide zaken in de nabespreking uitvoerig naar voren te ]aten komen. Dus niet alleen de zaken te bespreken die niet goed zijn gegaan, maar ook aandacht voor al die aspecten die wèl voortreffelijk zijn verlopen. Dit heeft overigens niets te maken met het feit of de wedstrijd met winst of verlies is afgesloten. Ook al is de wedstrijd verloren, dan nog zijn er aspecten te belichten die positiefverlopen zijn. Daarnaast heeft het benadrukken van de zaken die goed verlopen een positief effect op de beleving van het spe1.ïs er alIeen aandacht is voor de slechte punten van de wedstrijd, dan kan dit een negatieve invloed hebben op de spelvreugde.Als een sporter alleen te horen krijgt wat hij niet goed heeft gedaan, kan dit zeer demotiverend werken. En toch zijn er ook heel veel sporters, die dit zichzelf aandoen. In interviews na een wedstrijd weten zij je dan haarfijn te vertellen wat er allemaal fout ging. Deze sporters kun je helpen door ook te vragen naar de dingen die wel goed gingen en dit eventueel zelf te laten opschrijven na elke training en wedstrijd."
'o lll
D e V oetbal
tra i ner
!!Jé 9._?oo9
