EXAMENREGLEMENT havo en vwo Reglement Examenzittingen

EXAMENREGLEMENT havo en vwo en Reglement Examenzittingen

2015 - 2016

Maastricht 1 oktober 2015

Examenreglement Bernard Lievegoed School

havo / vwo

2015-2016

1

INHOUD EXAMENREGLEMENT vwo en havo `

Blz.

Schema wijzigingen verschillende examenprogramma’s

4

ALGEMENE BEPALINGEN Artikel 1 Artikel 2

Toelating tot het eindexamen Afnemen eindexamen

5 5

INHOUD VAN HET EINDEXAMEN Artikel 3 Artikel 4 Artikel 5 Artikel 6 Artikel 7 Artikel 8 Artikel 9 Artikel 9a

Examenprogramma Begrenzing mogelijkheden vakkenkeuze kandidaten Vakken en andere programmaonderdelen vwo Inrichting profielen vwo Vakken en andere programmaonderdelen havo Inrichting profielen havo Vrijstelling en ontheffing vwo en havo Afwijking wijze van examineren

5 5 5 6 7 8 9 10

REGELING VAN HET EINDEXAMEN Artikel 10 Artikel 11 Artikel 12 Artikel 13 Artikel 14 Artikel 15 Artikel 16 Artikel 17 Artikel 18 Artikel 18a Artikel 19 Artikel 20 Artikel 21 Artikel 22 Artikel 23 Artikel 24 Artikel 25 Artikel 26 Artikel 27 Artikel 28 Artikel 29 Artikel 29a Artikel 30 Artikel 31 Artikel 32

Schoolexamen Mededeling beoordeling schoolexamen Beoordeling schoolexamen Het examendossier Eindwerkstuk / profielwerkstuk Het combinatiecijfer Algemene natuurwetenschappen Maatschappijleer Toetsen schoolexamen Te laat komen bij een schoolexamenonderdeel Inhalen van toetsen Herkansingen van schoolexamens Afsluiting van het schoolexamen Onregelmatigheden Bezwaren en klachten De Examencommissie Centraal eindexamen Eindcijfer examen Vaststelling uitslag Slaag-/zakregeling; uitslag havo / vwo Herkansing centraal examen Herkansing Rekentoets Diploma en cijferlijst Duplicaten en afgifte verklaringen Afwijking wijze van examineren


havo / vwo

11 11 11 11 12 12 12 13 13 13 13 13 14 14 15 15 16 16 16 16 16 17 17 18 18 2015-2016

2

Artikel 33 Artikel 34 Artikel 35 Artikel 35a Artikel 36 Artikel 37 Artikel 38 Artikel 39 Artikel 40 Artikel 41 Artikel 42

Gegevensverstrekking Bewaren examenwerk Spreiding voltooiing eindexamen Centraal Examen voorlaatste leerjaar In alle gevallen waarin dit reglement niet voorziet Inwerkingtreding Examenreglement en PTA Verspreiding Examenreglement met bijbehorend PTA Inzage examenreglement Secretaris van het eindexamen voor de BLS Adres Commissie van Beroep voor de examens Vaststelling Examenreglement

18 19 19 19 19 19 20 20 20 20 20

Rekentoets 2015-2016

21

Rekentoets 3F voor havo en vwo Toegestane hulpmiddelen bij de rekentoets

21 22

Inhoud Reglement Examenzittingen 1. Algemene regels tijdens examenzitting 2. Dyslectische kandidaten 3. Hulpmiddelen die bij het Centraal Examen zijn toegestaan 3a.Hulpmiddelen havo / vwo na 2013 4. Protocol verhindering bij een centraal examen 5. Protocol te laat komen bij een centraal examen 6. Protocol ziek of onpasselijk worden 7. Protocol Fraude bij een centraal examen door een kandidaat 8. De uitslag van de examens 9. Herexamens (CE) 10. Planning examen 2014 - 2015

Blz. 23 23 23 23 29 30 31 31 33 33 34

Toelichting bij PTA havo/vwo Tweede fase Formulier profielkeuze Keuzeformulier 10 havo Keuzeformulier 11 havo Keuzeformulier 12 havo Keuzeformulier 10 vwo Keuzeformulier 11 vwo Keuzeformulier 12 vwo Het eindexamen Rapport en PTA-cijfers


35 36 38 39 40 41 42 43 44 44

havo / vwo

2015-2016

3

EXAMENREGLEMENT havo/vwo 2015-2016 Bonnefanten College / Bernard Lievegoed School locatie Nijverheidsweg 25 te Maastricht Dit examenreglement is opgesteld met inachtneming van de bepalingen opgenomen in de Wet op het Voortgezet Onderwijs alsmede de Wijzigingen Inrichtingsbesluit, de Wijzigingen Eindexamenbesluit en de Wijzigingen Staatsexamenbesluit van de wet van 27 april 2006 (gepubliceerd in Staatsblad 251) Zie ook website: Eindexamenbesluit VO, Wet op voortgezet onderwijs, http://wetten.overheid.nl/BWBR0004593/geldigheidsdatum_28-09-2013#HoofdstukIV Op de volgende website van de inspectie vind je antwoorden op veel gestelde vragen. http://www.onderwijsinspectie.nl/onderwerpen/Toetsen+en+examens/Voortgezet+onderwijs/Veelgestelde+vr agen+over+het+eindexamen

Schema wijzigingen verschillende examenprogramma's: Gewijzigd examenprogramma

Vanaf examenjaar

wijzigingsregeling

Economie vwo

2014

VO-2011/287640

Nederlands vmbo, havo en vwo

2014

VO-2011/309740

Natuurkunde en biologie havo

2015

VO/389632

Scheikunde havo

2015

VO/403948

Geschiedenis havo en geschiedenis vwo

2015

VO/419920

Natuurkunde en biologie vwo

2016

VO/389632

Scheikunde vwo

2016

VO/403948


havo / vwo

2015-2016

4

ALGEMENE BEPALINGEN Artikel 1

Toelating tot het eindexamen De locatiedirecteur van de sector vwo / havo van het Bernard Lievegoed School stelt, onder verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag, de leerlingen van de afdeling voor vwo en de leerlingen van de afdeling voor havo in de gelegenheid ter afsluiting van de opleiding een eindexamen af te leggen.

Artikel 2

Afnemen eindexamen 1. De locatiedirecteur en de examinatoren van het Bernard Lievegoed School nemen onder verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag het eindexamen af. 2. De locatiedirecteur wijst een van de personeelsleden van de school aan tot secretaris van het eindexamen.

INHOUD VAN HET EINDEXAMEN Artikel 3.

Het eindexamen havo/vwo omvat: a. de vakken van het gemeenschappelijk deel van elk profiel, daaronder tevens begrepen een profielwerkstuk, b. de vakken van het profieldeel van één van de profielen, en voor zover nodig wegens de in onderdeel c genoemde normatieve studielast, vakken van het vrije deel genoemd. c. tenminste één vak met een normatieve studielast van tenminste 440 uren (vwo) of 320 uur (havo) van het vrije deel van elk profiel. d. de maatschappelijke stage, en e. de rekentoets.

Artikel 4

Begrenzing mogelijkheden vakkenkeuze kandidaten 1. De kandidaten kiezen, met inachtneming van de wettelijke voorschriften, in welke vakken zij examen willen afleggen. Voor leerlingen geldt deze keuze voor zover het bevoegd gezag, al dan niet in samenwerking met een of meer andere scholen, hen in de gelegenheid heeft gesteld zich op het examen in die vakken voor te bereiden. 2. De kandidaten kunnen voor zover het bevoegd gezag hun dat toestaat, in meer vakken of niet-verplichte delen van de examenstof examen afleggen dan in de vakken en examenstof die ten minste tezamen een eindexamen vormt.

Artikel 5

Vakken en andere programmaonderdelen periode van voorbereidend hoger onderwijs: vwo 1. Het gemeenschappelijk deel van elk profiel in het atheneum omvat: a. Nederlandse taal en literatuur, b. Engelse taal en literatuur, c. een andere moderne vreemde taal en literatuur, of Friese taal en literatuur, ter keuze van de leerling, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt, d. maatschappijleer, e. algemene natuurwetenschappen, f. culturele en kunstzinnige vorming g. lichamelijke opvoeding. 3. Het profieldeel van het profiel natuur en techniek in het atheneum omvat: a. wiskunde, b. natuurkunde, c. scheikunde, en d. een vak ter keuze van de leerling uit de vakken die bij algemene maatregel van bestuur zijn aangewezen, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt. 4. Het profieldeel van het profiel natuur en gezondheid in het atheneum omvat: Examenreglement Bernard Lievegoed School

havo / vwo

2015-2016

5

a. b. c. d.

5.

6.

7.

8.

Artikel 6

wiskunde, biologie, scheikunde, en een vak ter keuze van de leerling uit de vakken die bij algemene maatregel van bestuur zijn aangewezen, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt. Het profieldeel van het profiel economie en maatschappij in het atheneum omvat: a. wiskunde, b. economie, c. geschiedenis, en d. een vak ter keuze van de leerling uit de vakken die bij algemene maatregel van bestuur zijn aangewezen, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt. Het profieldeel van het profiel cultuur en maatschappij in het atheneum omvat: a. wiskunde, b. geschiedenis, c. een vak ter keuze van de leerling uit culturele vakken die bij algemene maatregel van bestuur zijn aangewezen, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt, en d. een vak ter keuze van de leerling uit maatschappelijke vakken die bij algemene maatregel van bestuur zijn aangewezen, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt. Het vrije deel van elk profiel in het atheneum omvat ten minste één vak uit het geheel van: a. vakken, genoemd in het eerste onderscheidenlijk tweede lid, die de leerling niet op grond van het eerste tot en met zesde lid heeft gekozen, voor zover het bevoegd gezag deze vakken als onderdeel van het vrije deel aanbiedt, b. vakken, genoemd in of aangewezen op grond van het derde tot en met zesde lid, die de leerling niet op grond van het eerste tot en met zesde lid heeft gekozen, voor zover het bevoegd gezag deze vakken als onderdeel van het vrije deel aanbiedt, c. andere bij algemene maatregel van bestuur aan te wijzen vakken, voor zover het bevoegd gezag deze aanbiedt, en d. door het bevoegd gezag vast te stellen vakken en andere programmaonderdelen. Het bevoegd gezag kan beslissen dat vakken en andere programmaonderdelen door alle leerlingen worden gevolgd.

Inrichting profielen vwo 1. Het gemeenschappelijk deel van elk profiel in het atheneum omvat de volgende vakken, met de daarbij vermelde normatieve studielast, uitgedrukt in uren: a. Nederlandse taal en literatuur: 480, b. Engelse taal en literatuur: 400, c. Franse taal en literatuur, Duitse taal en literatuur: 480, d. maatschappijleer: 120 e. algemene natuurwetenschappen: 120, f. culturele en kunstzinnige vorming: 160, en g. lichamelijke opvoeding: 160. 2. Het profieldeel van het profiel natuur en techniek in het atheneum omvat de volgende vakken, met de daarbij vermelde normatieve studielast, uitgedrukt in uren: a. wiskunde B: 600, b. natuurkunde: 480, c. scheikunde: 440, en d. een van de volgende profielkeuzevakken, ter keuze van de leerling, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt: biologie: 480; wiskunde D: 440. 3. Het profieldeel van het profiel natuur en gezondheid in het atheneum omvat de volgende vakken, met de daarbij vermelde normatieve studielast, uitgedrukt in uren: a. wiskunde A: 520, met dien verstande dat de leerling het vak wiskunde A kan vervangen door wiskunde B, voor zover het bevoegd gezag dit vak als onderdeel van dit profiel aanbiedt, Examenreglement Bernard Lievegoed School

havo / vwo

2015-2016

6

b. c. d.

4.

5.

6.

Artikel 7

biologie: 480, scheikunde: 440, en een van de volgende profielkeuzevakken, ter keuze van de leerling, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt: aardrijkskunde: 440, natuurkunde: 480. Het profieldeel van het profiel economie en maatschappij in het gymnasium en atheneum omvat de volgende vakken, met de daarbij vermelde normatieve studielast, uitgedrukt in uren: a. wiskunde A: 520, met dien verstande dat de leerling het vak wiskunde A kan vervangen door wiskunde B, voor zover het bevoegd gezag dit vak als onderdeel van dit profiel aanbiedt, b. economie: 480, c. geschiedenis: 440, en d. een van de volgende profielkeuzevakken, ter keuze van de leerling, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt: aardrijkskunde: 440, Franse taal en literatuur, Duitse taal en literatuur: 480 Het profieldeel van het profiel cultuur en maatschappij in het gymnasium en atheneum omvat de volgende vakken, met de daarbij vermelde normatieve studielast, uitgedrukt in uren: a. wiskunde C: 480, met dien verstande dat de leerling het vak wiskunde C kan vervangen door wiskunde A of wiskunde B, voor zover het bevoegd gezag deze vakken als onderdeel van dit profiel aanbiedt, b. geschiedenis: 480, c. een van de volgende culturele profielkeuzevakken ter keuze van de leerling, voor zover her bevoegd gezag deze vakken aanbiedt: tekenen: 480, muziek: 480 Franse taal en literatuur, Duitse taal en literatuur: 480 d. een van de volgende maatschappelijke profielkeuzevakken ter keuze van de leerling, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt: aardrijkskunde: 440, economie: 480. Het vrije deel van elk profiel in het gymnasium en atheneum kan omvatten de vakken, genoemd in het eerste tot en met zesde lid, voor zover nog niet gekozen, met dien verstande dat van de vakken wiskunde A, wiskunde B en wiskunde C er slechts één deel kan uitmaken van het profiel, dat wiskunde D uitsluitend kan worden gekozen indien ook wiskunde B deel uitmaakt van het profiel.

Vakken en andere programmaonderdelen periode van voorbereidend hoger onderwijs: havo 1. Het gemeenschappelijk deel van elk profiel in het hoger algemeen voortgezet onderwijs omvat: a. Nederlandse taal en literatuur, b. Engelse taal en literatuur, c. maatschappijleer, d. culturele en kunstzinnige vorming, en e. lichamelijke opvoeding. 2. Het profieldeel van het profiel natuur en techniek in het hoger algemeen voortgezet onderwijs omvat: a. wiskunde, b. natuurkunde, c. scheikunde, en d. een vak ter keuze van de leerling uit de vakken die bij algemene maatregel van bestuur zijn aangewezen, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt. 3. Het profieldeel van het profiel natuur en gezondheid in het hoger algemeen voortgezet onderwijs omvat: Examenreglement Bernard Lievegoed School

havo / vwo

2015-2016

7

a. b. c. d. 4.

5.

6.

7. 8.

Artikel 8

wiskunde, biologie, scheikunde, en een vak ter keuze van de leerling uit de vakken die bij algemene maatregel van bestuur zijn aangewezen, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt. Het profieldeel van het profiel economie en maatschappij in het hoger algemeen voortgezet onderwijs omvat: a. wiskunde, b. economie, c. geschiedenis, en d. een vak ter keuze van de leerling uit de vakken die bij algemene maatregel van bestuur zijn aangewezen, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt. Het profieldeel van het profiel cultuur en maatschappij in het hoger algemeen voortgezet onderwijs omvat: a. geschiedenis, b. een moderne vreemde taal en literatuur dan wel Friese taal en cultuur, ter keuze van de leerling, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt, c. een vak ter keuze van de leerling uit culturele vakken die bij algemene maatregel van bestuur zijn aangewezen, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt, en d. een vak ter keuze van de leerling uit maatschappelijke vakken die bij algemene maatregel van bestuur zijn aangewezen, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt. Het vrije deel van elk profiel in het hoger algemeen voortgezet onderwijs omvat ten minste één vak uit het geheel van: a. vakken, genoemd in of aangewezen op grond van het tweede tot en met vijfde lid, die de leerling niet op grond van die leden heeft gekozen, voor zover het bevoegd gezag deze vakken als onderdeel van het vrije deel aanbiedt, b. andere bij algemene maatregel van bestuur aan te wijzen vakken, voor zover het bevoegd gezag deze aanbiedt, en c. door het bevoegd gezag vast te stellen vakken en andere programmaonderdelen. Het bevoegd gezag kan beslissen dat vakken en andere programmaonderdelen door alle leerlingen worden gevolgd. Het bevoegd gezag kan de leerling in de gelegenheid stellen, in plaats van de vakken genoemd in of aangewezen op grond van het eerste tot en met zesde lid, de overeenkomstige vakken van artikel 5 te volgen.

Inrichting profielen havo 1. Het gemeenschappelijk deel van elk profiel in het havo omvat de volgende vakken, met de daarbij vermelde normatieve studielast, uitgedrukt in uren: a. Nederlandse taal en literatuur: 400, b. Engelse taal en literatuur: 360, c. maatschappijleer: 120, d. culturele en kunstzinnige vorming: 120, en e. lichamelijke opvoeding: 120. 2. Het profieldeel van het profiel natuur en techniek in het havo omvat de volgende vakken, met de daarbij vermelde normatieve studielast, uitgedrukt in uren: a. wiskunde B: 360, b. natuurkunde: 400, c. scheikunde: 320, en d. een van de volgende profielkeuzevakken, ter keuze van de leerling, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt: informatica: 320; biologie: 400; wiskunde D: 320. 3. Het profieldeel van het profiel natuur en gezondheid in het havo omvat de volgende vakken, met de daarbij vermelde normatieve studielast, uitgedrukt in uren:


havo / vwo

2015-2016

8

a.

4.

5.

6.

Artikel 9

wiskunde A: 320, met dien verstande dat de leerling het vak wiskunde A kan vervangen door wiskunde B, voor zover het bevoegd gezag dit vak als onderdeel van dit profiel aanbiedt, b. biologie: 400, c. scheikunde: 320, en d. een van de volgende profielkeuzevakken, ter keuze van de leerling, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt: aardrijkskunde: 320, natuurkunde: 400. Het profieldeel van het profiel economie en maatschappij in het havo omvat de volgende vakken, met de daarbij vermelde normatieve studielast, uitgedrukt in uren: a. wiskunde A: 320, met dien verstande dat de leerling het vak wiskunde A kan vervangen door wiskunde B, voor zover het bevoegd gezag dit vak als onderdeel van dit profiel aanbiedt, b. economie: 400, c. geschiedenis: 320, en d. een van de volgende profielkeuzevakken, ter keuze van de leerling, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt: management en organisatie: 320, aardrijkskunde: 320, Franse taal en literatuur, Duitse taal en literatuur: 400 Het profieldeel van het profiel cultuur en maatschappij in het havo omvat de volgende vakken, met de daarbij vermelde normatieve studielast, uitgedrukt in uren: a. geschiedenis: 320, b. Franse taal en literatuur, Duitse taal en literatuur: 400, c. een van de volgende culturele profielkeuzevakken ter keuze van de leerling, voor zover her bevoegd gezag deze vakken aanbiedt: tekenen: 320, muziek: 320, Franse taal en literatuur, Duitse taal en literatuur: 400, d. een van de volgende maatschappelijke profielkeuzevakken ter keuze van de leerling, voor zover het bevoegd gezag deze vakken aanbiedt: aardrijkskunde: 320, economie: 400. Het vrije deel van elk profiel in het havo kan omvatten de vakken, genoemd in het eerste tot en met vijfde lid, voor zover nog niet gekozen, met dien verstande dat van de vakken wiskunde A en wiskunde B er slechts één deel kan uitmaken van het profiel, dat wiskunde D uitsluitend kan worden gekozen indien ook wiskunde B deel uitmaakt van het profiel.

Vrijstelling en ontheffing in periode voorbereidend hoger onderwijs vwo en havo 1. Het bevoegd gezag van een school voor vwo of havo kan een leerling ontheffing verlenen van het volgen van onderwijs in het vak lichamelijke opvoeding indien de leerling vanwege diens lichamelijke gesteldheid niet in staat is dit onderwijs te volgen. 2. Het bevoegd gezag van een atheneum kan een leerling ontheffing verlenen van het volgen van onderwijs in de taal die genoemd is in artikel 5, eerste lid, onder c, in de volgende gevallen (zie ook art. 31 lid 3 m.b.t. verblijfsduur in Nederland): a. de leerling heeft een stoornis die specifiek betrekking heeft op taal of een zintuiglijke stoornis die betrekking heeft op taal; b. de leerling heeft een andere moedertaal dan de Nederlandse taal; c. de leerling volgt onderwijs in het profiel natuur en techniek of het profiel natuur en gezondheid en het onderwijs in de taal verhindert naar verwachting een succesvolle afronding van de opleiding. 3. Kandidaten die gebruik wensen te maken van de onder lid 3 genoemde ontheffing dienen een met redenen omkleed schriftelijk verzoek hiertoe in bij de Examencommissie. Dit verzoek dient vergezeld te zijn van een deskundigenverklaring indien men zich wenst te beroepen op lid 3 onder a. Examenreglement Bernard Lievegoed School

havo / vwo

2015-2016

9

4.

5. 6.

7.

Artikel 9a

De commissie, gehoord de betrokken docenten/examinatoren, brengt een advies uit aan de locatiedirecteur. De locatiedirecteur besluit en deelt het besluit middels de secretaris van de commissie mee aan de indiener van het verzoek. Het verzoek strekkende tot deze ontheffing dient uiterlijk vóór 01 november van het vierde leerjaar schriftelijk bij de examencommissie te zijn ingediend. Kandidaten die ontheffing conform artikel 9, lid 3, is verleend, dienen ter vervanging van de tweede moderne vreemde taal een ander vak te kiezen uit de mogelijkheden die de school aanbiedt. Dit vervangende vak dient afgesloten te worden met een schoolexamen (voor vakken die afgesloten worden met uitsluitend een schoolexamen) dan wel een centraal examen (voor vakken die naast het schoolexamen een centraal examen kennen). Leerlingen die deelnemen aan de vooropleiding dans zijn vrijgesteld (zie Raamregeling dans/muziek) van het volgen van onderwijs a. in het vak lichamelijke opvoeding; b. in het vwo zijn zij bovendien vrijgesteld van het volgen van de lessen in het vak algemene natuurwetenschappen; c. bovendien zijn zij vrijgesteld van het profielkeuzevak (NT, NG, EM)of de profielkeuzevakken (CM), en d. in het vrije deel zijn deze kandidaten vrijgesteld van het keuze-examenvak.

Afwijking wijze van examineren 1. De directeur kan toestaan dat een gehandicapte kandidaat het examen geheel of gedeeltelijk aflegt op een wijze die is aangepast aan de mogelijkheden van die kandidaat. In dat geval bepaalt de directeur de wijze waarop het examen zal worden afgelegd, met dien verstande dat aan de overige bepalingen in dit besluit wordt voldaan. Hij doet hiervan zo spoedig mogelijk mededeling aan de inspectie. 2. Tenzij sprake is van een objectief waarneembare lichamelijke handicap, geldt ten aanzien van de in het eerste lid bedoelde aangepaste wijze van examineren dat: a. er een deskundigenverklaring is die door een ter zake deskundige psycholoog of orthopedagoog is opgesteld, b. de aanpassing voor zover betrekking hebbend op het centraal examen of de rekentoets in ieder geval kan bestaan uit een verlenging van de duur van de desbetreffende toets van het centraal examen met ten hoogste 30 minuten, en c. een andere aanpassing slechts kan worden toegestaan voor zover daartoe in de onder a genoemde deskundigenverklaring ten aanzien van betrokkene een voorstel wordt gedaan dan wel indien de aanpassing aantoonbaar aansluit bij de begeleidingsadviezen, vermeld in die deskundigenverklaring. 3. Het bevoegd gezag kan in verband met onvoldoende beheersing van de Nederlandse taal afwijken van de voorschriften gegeven bij of krachtens dit besluit, ten aanzien van een kandidaat die met inbegrip van het schooljaar waarin hij eindexamen aflegt, ten hoogste zes jaren onderwijs in Nederland heeft gevolgd en voor wie het Nederlands niet de moedertaal is. De in de eerste volzin bedoelde afwijking kan betrekking hebben op: a. het vak Nederlandse taal en literatuur; b. het vak Nederlandse taal; c. enig ander vak waarbij het gebruik van de Nederlandse taal van overwegende betekenis is. 4. De in het derde lid bedoelde afwijking bestaat voor zover betrekking hebbend op het centraal examen slechts uit een verlenging van de duur van de desbetreffende toets van het centraal examen met ten hoogste 30 minuten en het verlenen van toestemming tot het gebruik van een verklarend woordenboek der Nederlandse taal. 5. Van elke afwijking op grond van het derde lid wordt mededeling gedaan aan de inspectie.


havo / vwo

2015-2016

10

REGELING VAN HET EINDEXAMEN Artikel 10

Schoolexamen 1. Het schoolexamen wordt afgelegd gedurende het vierde, vijfde en zesde leerjaar van het vwo en gedurende het vierde en vijfde leerjaar van het havo 2. Het schoolexamen wordt afgesloten voor aanvang van het eerste tijdvak van het centraal examen. 3. Het bevoegd gezag kan een kandidaat die tengevolge van ziekte of een andere van zijn wil onafhankelijke omstandigheid het schoolexamen niet heeft kunnen afsluiten vóór de aanvang van het eerste tijdvak in de gelegenheid stellen het schoolexamen in dat vak af te sluiten vóór het centraal examen in dat vak, doch na de aanvang van het eerste tijdvak. 4. Voor lo en ckv worden de beoordelingen 'voldoende' of 'goed' op de cijferlijst vermeld. In afwijking van het tweede lid geldt dat de vakken waarvoor geen cijfer wordt vastgesteld (lo en ckv), moeten zijn afgesloten uiterlijk een week voordat de uitslag van het centraal examen wordt vastgesteld. 5. Indien het bevoegd gezag gebruik maakt van de afwijkingsbevoegdheid in het derde lid, zendt het de resultaten die zijn behaald met het schoolexamen zo spoedig mogelijk aan de inspectie, tenzij het bevoegd gezag op grond van artikel 103b, tweede lid, van de wet examengegevens samen met het persoonsgebonden nummer verstrekt aan de Dienst Uitvoering Onderwijs-IB-groep, (DUO).

Artikel 11

Mededeling beoordeling schoolexamen Voor de aanvang van het centraal examen maakt de locatiedirecteur aan de kandidaat bekend, voor zover van toepassing: a. welke cijfers hij heeft behaald voor het schoolexamen; b. de beoordeling van de vakken waarvoor geen cijfer wordt vastgesteld.

Artikel 12

Beoordeling schoolexamen 1. Het cijfer van het schoolexamen wordt uitgedrukt in een cijfer uit de schaal van cijfers lopende van 1 tot en met 10. 2. Indien in een vak tevens centraal examen wordt afgelegd, worden de in het eerste lid genoemde cijfers gebruikt met de daartussen liggende cijfers met één decimaal. 3. Het eindcijfer schoolexamen voor een vak met uitsluitend schoolexamen is een geheel cijfer. 4. Het eindcijfer voor het schoolexamen per vak is het gewogen gemiddelde van de cijfers van alle toetsen en praktische opdrachten in dat vak zoals vermeld in de PTA gids. 5. In afwijking van het eerste lid, worden de vakken lichamelijke opvoeding en culturele en kunstzinnige vorming uit het gemeenschappelijk deel van elk profiel beoordeeld met “voldoende” of “goed”. Deze beoordeling gaat uit van de mogelijkheden van de leerling en geschiedt op de grondslag van het genoegzaam afsluiten van de desbetreffende vak, zoals blijkend uit het examendossier.

Artikel 13

Het examendossier 1. Het eindexamen kan voor ieder vak bestaan uit een schoolexamen, uit een centraal examen dan wel uit beide. 2. Het schoolexamen bestaat uit een examendossier. Het examendossier is het geheel van de onderdelen van het schoolexamen zoals gedocumenteerd in een door het bevoegd gezag gekozen vorm. 3. Het Bernard Lievegoed School richt het examendossier in als een overzicht waarin per kandidaat gearchiveerd: alle cijfers van PTA toetsen behaald gedurende de examenperiode, de beoordelingen van de handelingsdelen en praktische opdrachten, de eindcijferlijst van het schoolexamen, het onderwerp of de titel en de beoordeling van het eindwerkstuk / profielwerkstuk. Examenreglement Bernard Lievegoed School

havo / vwo

2015-2016

11

4. 5. 6. 7.

Het examendossier wordt beheerd door de secretaris van het examen. Een kandidaat heeft recht op inzage van zijn eigen examendossier na een daartoe strekkend schriftelijk verzoek aan de secretaris van het examen. De secretaris van het examen bewaart het examendossier tot 6 maanden na de uitslag van het examen. Als bijlagen bij het examendossier gelden alle gemaakte toetsen, ingeleverde praktische opdrachten alsmede het profielwerkstuk. Het bewaren van deze bijlagen valt onder verantwoordelijkheid van de vakdocent.

Artikel 14

Eindwerkstuk 1. Het profielwerkstuk waarover in de wet gesproken wordt, wordt op de Bernard Lievegoed School ingevuld met het eindwerkstuk. Het eindwerkstuk maakt deel uit van het schoolexamen vwo en havo Het eindwerkstuk is een werkstuk, een presentatie daaronder begrepen, waarin op geïntegreerde wijze kennis, inzicht en vaardigheden aan de orde komen die van betekenis zijn in het desbetreffende profiel. 2. Het individueel te maken Eindwerkstuk wordt klassikaal aangezet met een periode van drie weken, waarin ook praktische onderzoeksvaardigheden geoefend worden. 3. Het eindwerkstuk heeft betrekking op één of meer vakken van het eindexamen. Ten minste één van deze vakken heeft een omvang van 400 uur of meer voor vwo en 320 uur of meer voor havo 4. De uiterste termijn voor het inleveren van het eindwerkstuk is een datum in november van het jaar waarin het centraal examen wordt afgelegd. (zie jaaragenda) 5. De beoordeling van het eindwerkstuk geschiedt op een zodanige manier dat niet alleen het eindproduct maar ook het proces gewaardeerd wordt. Het cijfer voor het eindwerkstuk/profielwerkstuk wordt op de cijferlijst bij het diploma vermeld. 6. Niet tijdig inleveren van het eindwerkstuk wordt aangemerkt als een onregelmatigheid in de zin van artikel 22.

Artikel 15

Het combinatiecijfer 1. In de Vernieuwde Tweede Fase geldt een slaag-/zakregeling waarin bij bepaalde resultaten compensatie is vereist om te kunnen slagen. Om zo'n regeling met compensatie mogelijk te maken en de regeling overzichtelijk te houden, is het combinatiecijfer in het leven geroepen. Het combinatiecijfer is het rekenkundig gemiddelde van de 'kleine vakken' die met een cijfer op de cijferlijst staan. 2. Op de Bernard Lievegoed School bestaan de ‘kleine vakken’ uit: algemene natuurwetenschappen (anw), wordt afgesloten in klas 11, maatschappijleer (ML), wordt afgesloten in klas 11, het eindwerkstuk / profielwerkstuk, wordt afgesloten in klas 12. 3. De vakken van het combinatiecijfer zijn verplicht voor alle havo en vwo profielen. Het examen voor deze vakken bestaat alleen uit een schoolexamen. Op de cijferlijst worden de afzonderlijke cijfers van vakken die een onderdeel vormen van het combinatiecijfer vermeld. 4. Voor het berekenen van het combinatiecijfer worden de op de cijferlijst vermelde afgeronde cijfers voor de drie betreffende vakken (bestaande uit gehele getallen) gemiddeld. Vervolgens wordt het gemiddelde weer afgerond op het nabij liggende gehele getal: 5,50 wordt dus een 6 en 5,49 een 5.

Artikel 16

Algemene natuurwetenschappen (anw) 1. Algemene natuurwetenschappen (anw) is een zogenaamd schoolexamen-vak, wat betekent dat het vak geen centraal eindexamen kent. Zoals elk schoolexamenvak telt het wel mee voor het eindexamen. 2. Anw heeft niet alleen als doel heeft om kennis aan te leren, maar ook om te leren denken over die kennis. Bij anw wordt zowel gerekend als geredeneerd. Onderzoek, maatschappelijke toepassingen van de wetenschap en ethiek zijn belangrijke onderwerpen binnen het vak. Examenreglement Bernard Lievegoed School

havo / vwo

2015-2016

12

Artikel 17

Maatschappijleer (ml) 1. Op de Bernard Lievegoed School wordt dit ingevuld met een periode Politiek en Recht, het doen van een wijkonderzoek en het doen van een bedrijfsstage duurzaamheid. Elke leerling in het voortgezet onderwijs volgt een maatschappelijke stage. Elke leerling loopt tijdens zijn of haar schoolcarrière ten minste 30 uur maatschappelijke stage.

Artikel 18

Toetsen Schoolexamens 1. De kandidaat is verplicht aan alle voor hem geldende toetsen van het schoolexamen (SE) op het gestelde tijdstip deel te nemen. 2. Indien een kandidaat wegens ziekte of om een andere gewichtige reden verhinderd is een bepaalde toets af te leggen, stelt hij de locatiedirecteur, teamleider of de secretaris van het eindexamen daarvan zo spoedig mogelijk, doch in ieder geval vóór de aanvang van de toets, in kennis. Indien de kennisgeving mondeling geschiedt, dient deze zo spoedig mogelijk schriftelijk bevestigd te worden; indien het een minderjarige kandidaat betreft, door zijn wettelijke vertegenwoordiger. Bij afmelding wegens ziekte is de locatiedirecteur bevoegd een controlerend arts in te schakelen.

Art. 18a

Regels tijdens examenzittingen van een Schoolexamenonderdeel 3. Een kandidaat die bij een schriftelijke toets – geen luistertoets zijnde – een half uur of minder te laat komt, is verplicht de toets vóór de vastgestelde eindtijd af te leggen, tenzij de locatiedirecteur of de secretaris van het eindexamen een afwijking daarvan toestaat. Een kandidaat die meer dan een half uur te laat komt mag de toets niet meer op dat tijdstip afleggen. 4. Indien een kandidaat bij een mondelinge toets, een practicum of een luistertoets te laat komt zal hem de deelname aan die toets worden ontzegd. De toets zal met het cijfer één beoordeeld worden. 5. Indien een kandidaat zonder geldige reden niet aanwezig is bij een voor hem geldende toets dan wel zonder geldige reden zo laat verschijnt dat hij niet meer aan de toets mag deelnemen, wordt dit als een onregelmatigheid in de zin van artikel 22 aangemerkt. 6. Alleen kandidaten met toestemming van de examencommissie mogen meer tijd aan het examen besteden. Per toets wordt 20% extra tijd gegeven, met een maximum van 30 minuten, tenzij anders besloten. Zie ook art 2 Reglement Examenzittingen (hieronder). 7. Verder gelden de regels die ook gelden bij het Centraal Schriftelijk examen, zie art. 1 van Reglement Examenzittingen.

Artikel 19

Inhalen van toetsen 1. Indien een kandidaat wegens ziekte of om een andere gewichtige reden een toets geheel of gedeeltelijk niet heeft kunnen afleggen of aan daarmee verband houdende eisen geheel of gedeeltelijk niet heeft kunnen voldoen, terwijl zulks niet is aangemerkt als een onregelmatigheid in de zin van artikel 22, heeft hij recht op een inhaaltoets en/of wordt hij alsnog in de gelegenheid gesteld aan de gestelde eisen te voldoen. 2. Indien een kandidaat een toets niet heeft kunnen afleggen en er is geen tijdige afmelding geweest, d.w.z. afmelding vóór aanvang van de toets, bestaat er geen automatisch recht op inhalen, maar wordt het missen van de toets als onregelmatigheid gezien. 3. Na ziekte of afwezigheid dient de kandidaat uit eigen beweging en zo spoedig mogelijk na terugkeer op school contact op te nemen met de secretaris van het eindexamen en met de betrokken examinator ten einde afspraken te maken over het tijdstip van de inhaaltoets.

Artikel 20

Herkansingen van de schoolexamens 1. Deze herkansingsregeling geldt ook voor de examenvakken, waarvoor geen centraal examen behoeft te worden afgelegd. 2. Deze herkansingsregeling geldt uitsluitend voor de toetsen en praktische opdrachten, die ‘meewegen’ in het schoolexamencijfer.


havo / vwo

2015-2016

13

3.

4.

5.

6. 7. 8.

9.

Een kandidaat laat aan het examenbureau weten, dat hij van zijn herkansingsrecht gebruik wil maken via een formulier dat digitaal beschikbaar is en bij het cijferoverzicht wordt uitgereikt. Voor havo en vwo geldt de volgende regeling: Het PTA van klas 11 dient in klas 11 geheel te worden afgerond, behalve de toetsen die in proefwerkweek aan het einde van klas 11 zijn afgenomen. In klas 11 deelt de leraar vooraf aan de leerlingen mee of een PTA onderdeel herkanst mag worden. Een leerling uit klas 12 heeft geen recht op het herkansen van PTA onderdelen uit de 11e klas. Een leerling in klas 12 krijgt maximaal 4 (vier) herkansingen met een maximum van 1 (een) herkansing per vak. Deze herkansingen vinden plaats op drie herkansingsdagen met steeds een maximum van twee toetsen per herkansingsdag. Het staat de leerling vrij om zelf te bepalen in welke herkansingsweek hij enig SE herkanst. (Dit betreft alle in het PTA vermelde onderdelen, tenzij anders in het PTA vermeld) De kijk- en luistertoetsen Frans, Engels en Duits kunnen niet worden herkanst. Een herkanste toets mag niet herkanst worden. Een herkansing die zonder geldige reden gemist is kan niet ingehaald worden. Herkansingstoetsen gaan over dezelfde leerstof, zijn van vergelijkbare moeilijkheidsgraad en duren even lang als de toetsen in eerste instantie. Zij worden in dezelfde toetsvorm afgenomen (schriftelijk, mondeling, auditief etc.). Het hoogste behaalde cijfer geldt als definitief cijfer voor die toets.

Artikel 21

Afsluiting van het schoolexamen 1. Nadat de cijfers voor het schoolexamen zijn vastgesteld deelt de locatiedirecteur deze vóór aanvang van het centraal examen schriftelijk aan de kandidaten mede. 2. Uiterlijk vijf dagen voor aanvang van het centraal examen dienen de kandidaten zich schriftelijk akkoord te hebben verklaard met de medegedeelde eindcijfers van het schoolexamen. Indien een dergelijke schriftelijke verklaring niet ontvangen is wordt de kandidaat geacht zich met de cijfers akkoord te verklaren.

Artikel 22

Onregelmatigheden 1. Indien een kandidaat zich ten aanzien van enig deel van het eindexamen dan wel ten aanzien van een aanspraak op vrijstelling aan enige onregelmatigheid schuldig maakt of heeft gemaakt, dan wel zonder geldige reden afwezig is, kan de locatiedirecteur maatregelen nemen. 2. Bij het bepalen van de maatregelen genoemd in het eerste lid kan de locatiedirecteur zich laten bijstaan door een “Examencommissie”. 3. De maatregelen, bedoeld in het eerste lid, die afhankelijk van de aard van de onregelmatigheid ook in combinatie met elkaar genomen kunnen worden, zijn: a. het toekennen van het cijfer 1 voor een toets van het schoolexamen of het centraal examen, b. het ontzeggen van de deelname of verdere deelname aan een of meer toetsen van het schoolexamen of het centraal examen, c. het ongeldig verklaren van een of meer toetsen van het reeds afgelegde deel van het schoolexamen of het centraal examen, d. het bepalen dat het diploma en de cijferlijst slechts kunnen worden uitgereikt na een hernieuwd examen in door de locatiedirecteur aan te wijzen onderdelen. Indien het hernieuwde examen bedoeld in de vorige volzin betrekking heeft op een of meer onderdelen van het centraal examen legt de kandidaat dat examen af in een volgend tijdvak van het centraal examen, dan wel ten overstaan van de staatsexamencommissie. 4. Het besluit waarbij een in het eerste lid bedoelde maatregel wordt genomen, wordt tegelijkertijd in afschrift toegezonden aan de inspectie en, indien de kandidaat minderjarig is, aan de wettelijke vertegenwoordigers van de kandidaat.


havo / vwo

2015-2016

14

5.

De kandidaat kan tegen een beslissing van de locatiedirecteur in beroep gaan bij de door het bevoegd gezag van de school ingestelde Commissie van Beroep voor de Examens VO Maastricht (zie artikel 41). In overeenstemming met artikel 30a van de wet dient het beroep binnen vijf (werk)dagen nadat de beslissing aan de kandidaat is bekendgemaakt, schriftelijk ingesteld te worden bij CBE.

Artikel 23

Bezwaren en klachten 1. Onverminderd het gestelde in de artikelen 19 en 20 kan een kandidaat of zijn wettelijke vertegenwoordiger bij vermeende onrechtvaardigheid of wanneer sprake is van bijzondere omstandigheden een verzoek, een bezwaar dan wel een klacht op schriftelijke wijze indienen bij de secretaris van het eindexamen, die het verzoek dan voorlegt aan de Examencommissie. 2. Ook een examinator kan in geval van een bijzondere omstandigheid middels de secretaris van het eindexamen een vraag aan de Examencommissie voorleggen. 3. Een bezwaar, verzoek of klacht wordt schriftelijk ingediend bij de secretaris van het eindexamen niet later dan vijf werkdagen na het bekend worden van de uitslag van de toets waarop de klacht betrekking heeft. Zie klachtenformulier op de website van de school. 4. De secretaris van het eindexamen roept de Examencommissie onder voorzitterschap van de locatiedirecteur bijeen. 5. De Examencommissie onderzoekt of het verzoek, het bezwaar of de klacht gegrond is en brengt een advies uit aan de locatiedirecteur. 6. Het definitieve besluit van de locatiedirecteur wordt schriftelijk vastgelegd en door de secretaris van het eindexamen aan de indiener van het verzoek of de klacht kenbaar gemaakt.

Artikel 24

De Examencommissie 1. De commissie bestaat uit: de locatiedirecteur of diens plaatsvervanger als voorzitter, de secretaris van het eindexamen de leerling coördinator klas 10/12 2 docenten/examinatoren De decaan treedt op als adviseur van de examencommissie. 2. De commissie heeft tot taak te adviseren in zaken waarin dit reglement niet voorziet te adviseren in zake klachten en bezwaren die ingediend worden. 3. Leden van de examencommissie zijn: - Mevr. Janny de Vries (locatiedirecteur), voorzitter van de examencommissie - Mevr. Manon Rassin, examensecretaris - Mevr. Mariëlle Deckers, leerling coördinator klas 10/12, lid - Mevr. Jeanneke Brosky, coördinator onderwijs beleid klas 10/12, lid 4. - Mevr. Isabel Moraes, coördinator onderwijs organisatie klas 10/12, lid In het examenreglement is in voorkomende gevallen opgenomen welke bevoegdheden m.b.t. de uitvoering van het examen zijn gemandateerd en aan wie. Als de voorzitter van de examencommissie afwezig is, is leerling coördinator klas 10/12, aangewezen als zijn plaatsvervanger. In overleg met de secretaris van de examencommissie worden dan besluiten genomen.


havo / vwo

2015-2016

15

REGELING VAN HET CENTRAAL EXAMEN Artikel 25

Centraal eindexamen Het Centraal Examen wordt afgenomen conform de artikelen 36 tot en met 45 van het Eindexamenbesluit.

Artikel 26

Eindcijfer examen 1. Het eindcijfer voor alle vakken van het eindexamen wordt uitgedrukt in een geheel cijfer uit de schaal van cijfers lopende van 1 tot en met 10. 2. De locatiedirecteur bepaalt het eindcijfer voor een vak op het rekenkundig gemiddelde van het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen. Is dit gemiddelde niet een geheel getal, dan wordt dat getal indien het eerste cijfer achter de komma een vier (4) of lager is naar beneden afgerond en indien het eerste cijfer achter de komma een vijf (5) of hoger is naar boven afgerond.

Artikel 27

Vaststelling uitslag 1. De locatiedirecteur en de secretaris van het eindexamen stellen de uitslag vast met inachtneming van het bepaalde in artikel 28. 2. De uitslag luidt “geslaagd voor het eindexamen” of “afgewezen voor het eindexamen”. 3. Indien dat nodig is om de kandidaat te laten slagen betrekken de locatiedirecteur en de secretaris van het eindexamen een of meer eindcijfers van de vakken niet bij de bepaling van de definitieve uitslag. De overgebleven vakken dienen een eindexamen te vormen.

Artikel 28

Slaag-/zakregeling; uitslag havo /vwo De uitslag luidt «geslaagd» of «afgewezen». 1. De kandidaat die eindexamen vwo of havo heeft afgelegd, is geslaagd indien: a. het rekenkundig gemiddelde van zijn bij het centraal examen behaalde cijfers ten minste 5,5 is; b. hij voor: 1°. één van de vakken Nederlands, Engels, rekenen en voor zover van toepassing wiskunde A, wiskunde B of wiskunde C als eindcijfer 5 of meer heeft behaald. c. hij onverminderd onderdeel b: 1°. voor één van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 5 of meer en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald; 2°. voor één van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 4 en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald, en het gemiddelde van de eindcijfers ten minste 6,0 bedraagt; 3°. voor twee van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 5 heeft behaald en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald, en het gemiddelde van de eindcijfers ten minste 6,0 bedraagt; of 4°. voor één van de vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld als eindcijfer 4 en voor één van deze vakken als eindcijfer 5 heeft behaald en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald, en het gemiddelde van de eindcijfers ten minste 6,0 bedraagt; d. hij voor geen van de onderdelen, genoemd in het tweede lid, lager dan het eindcijfer 4 heeft behaald; en e. hij voor de vakken culturele en kunstzinnige vorming en lichamelijke opvoeding van het gemeenschappelijk deel van elk profiel alsmede voor de maatschappelijke stage, de kwalificatie «voldoende» of «goed» heeft behaald.

Artikel 29

Herkansing centraal examen 1. De kandidaat heeft voor één vak waarin hij reeds examen heeft afgelegd, nadat ingevolge artikel 28, vijfde lid, de eindcijfers zijn bekendgemaakt, het recht om in het tweede


havo / vwo

2015-2016

16

2. 3. 4. 5.

tijdvak of, indien het centraal examen reeds in het tweede tijdvak plaats vond, in het derde tijdvak, opnieuw deel te nemen aan het centraal examen. De kandidaat stelt de locatiedirecteur vóór een door deze te bepalen dag en tijdstip in kennis van gebruikmaking van het in het eerste lid bedoelde recht. Het hoogste van de cijfers behaald bij de herkansing en bij het eerder afgelegde centraal examen geldt als definitief cijfer voor het centraal examen. Na afloop van de herkansing wordt de uitslag definitief vastgesteld met overeenkomstige toepassing van artikel 28 en wordt deze schriftelijk aan de kandidaat bekendgemaakt. Het eerste tot en met vierde lid zijn van overeenkomstige toepassing op de vakken waarin in een examenjaar deeleindexamen is afgelegd. De kandidaat die in een examenjaar zowel eindexamen als een of meer deeleindexamens aflegt, oefent het in het eerste lid bedoelde recht per examenjaar ten hoogste eenmaal uit.

Artikel 29a

Herkansen van de rekentoets De rekentoets wordt afgenomen bij de leerlingen in het voorexamenjaar in juni en in het examenjaar in januari, maart en juni (zie schema). Leerlingen hebben dus 4 kansen, waarbij het hoogste resultaat telt. De leerlingen die een 5 of lager voor de toets scoren moeten deze herkansen, leerlingen die een 6 of hoger halen mogen de toets herkansen. Let op: Er is in de regelgeving voor deze formulering gekozen waardoor het géén recht van een leerling is om de rekentoets al in het voorexamenjaar af te mogen leggen, de school bepaalt.

Artikel 30

Diploma en cijferlijst 1. De locatiedirecteur reikt op grond van de definitieve uitslag aan elke kandidaat die eindexamen heeft afgelegd een cijferlijst uit waarop voor zover van toepassing zijn vermeld: a. de cijfers voor het schoolexamen en de cijfers voor het centraal examen, b. het vak of de vakken waarop het profielwerkstuk betrekking heeft, alsmede het onderwerp of de titel ervan, c. de beoordeling van de vakken culturele en kunstzinnige vorming en lichamelijke opvoeding, d. de eindcijfers voor de examenvakken, en e. de uitslag van het eindexamen. 2. De locatiedirecteur reikt op grond van de definitieve uitslag aan elke voor het eindexamen geslaagde kandidaat, daaronder mede begrepen de kandidaat die zijn eindexamen met gunstig gevolg heeft voltooid ten overstaan van de staatsexamencommissie, een diploma uit, waarop het profiel of de profielen zijn vermeld die bij de uitslag zijn betrokken. 3. Indien een kandidaat in meer vakken examen heeft afgelegd dan in de vakken die ten minste samen een eindexamen vormen, worden de vakken die niet bij de bepaling van de uitslag zijn betrokken, op de cijferlijst bekend, tenzij de kandidaat daartegen bedenkingen heeft geuit. 4. Onze minister stelt het model van de cijferlijst vast. 5. Voor de vermelding op de cijferlijst van vakken waarvoor de kandidaat vrijstelling of ontheffing is verleend bij het eindexamen geldt het volgende: indien het betreft het eindexamen vwo of het eindexamen havo: a. het vak maatschappijleer waarvoor de kandidaat bij het eindexamen vwo is vrijgesteld op grond van het bezit van een diploma havo wordt niet vermeld op de cijferlijst; b. andere vakken waarvoor de kandidaat vrijstelling of ontheffing is verleend, worden vermeld op de cijferlijst, zonder vermelding van een cijfer; 6. De locatiedirecteur en de secretaris van het eindexamen tekenen de diploma’s en de cijferlijsten.


havo / vwo

2015-2016

17

Artikel 31

Duplicaten en afgifte verklaringen 1. Duplicaten van afgegeven diploma’s, certificaten, vrijstellingsbewijzen en cijferlijsten worden niet verstrekt. 2. Een schriftelijk verklaring dat een in het eerste lid bedoeld document is afgegeven, welke verklaring dezelfde waarde heeft als dat document zelf, kan uitsluitend door de Dienst Uitvoering Onderwijs-IB-groep worden verstrekt.

Artikel 32

Afwijking wijze van examineren 1. De locatiedirecteur kan toestaan dat een gehandicapte kandidaat het examen geheel of gedeeltelijk aflegt op een wijze die is aangepast aan de mogelijkheden van die kandidaat. In dat geval bepaalt de locatiedirecteur de wijze waarop het examen zal worden afgelegd. Hij doet hiervan zo spoedig mogelijk mededeling aan de inspectie. 2. Tenzij sprake is van een objectief waarneembare lichamelijke handicap, geldt ten aanzien van de in het eerste lid bedoelde aangepaste wijze van examineren dat: a. er een deskundigenverklaring is die door een ter zake deskundige onafhankelijk arts, psycholoog of orthopedagoog is opgesteld, b. de aanpassing voor zover betrekking hebbende op het centraal examen in ieder geval kan bestaan uit een verlenging van de duur van de desbetreffende toets van het centraal examen met ten hoogste 30 minuten, c. de aanpassing voor zover betrekking hebbende op het schoolexamen in ieder geval kan bestaan uit een verlenging van de duur van d desbetreffende toets van het schoolexamen met ten hoogste 15 minuten indien de toets korter duurt dan 120 minuten, en met ten hoogste 30 minuten indien de toets langer duurt dan 120 minuten, d. een andere aanpassing slechts kan worden toegestaan voor zover daartoe in de onder a genoemde deskundigenverklaring ten aanzien van betrokkene een voorstel wordt gedaan dan wel indien de aanpassing aantoonbaar aansluit bij de begeleidingsadviezen, vermeld in die deskundigenverklaring. 3. Het bevoegd gezag kan in verband met onvoldoende beheersing van de Nederlandse taal afwijken van de voorschriften gegeven bij of krachtens het “Eindexamenbesluit vwohavo-mavo-vbo” ten aanzien van een kandidaat die met inbegrip van het schooljaar waarin hij eindexamen aflegt, ten hoogste zes jaren onderwijs in Nederland heeft gevolgd en voor wie het Nederlands niet de moedertaal is. De in de eerste volzin bedoelde afwijking kan betrekking hebben op: a. het vak Nederlandse taal en literatuur; b. het vak Nederlandse taal; c. enig ander vak waarbij het gebruik van de Nederlandse taal van overwegende betekenis is. 4. De in het derde lid bedoelde afwijking bestaat voor zover betrekking hebbende op het centraal examen in ieder geval kan bestaan uit een verlenging van de duur van de desbetreffende toets van het centraal examen met ten hoogste 30 minuten en het verlenen van toestemming tot het gebruik van een verklarend woordenboek der Nederlandse taal. 5. Van elke afwijking op grond van het derde lid wordt mededeling gedaan aan de inspectie.

Artikel 33

Gegevensverstrekking Zo spoedig mogelijk na de vaststelling van de definitieve uitslag stuurt het bevoegd gezag aan de Dienst Uitvoering Onderwijs-IB-groep en aan de inspectie een lijst waarop voor alle kandidaten zijn vermeld: a. het profiel of de profielen waarop het examen betrekking heeft; b. de vakken waarin examen is afgelegd; c. de cijfers van het schoolexamen alsmede in voorkomend geval, het vak of de vakken waarop het profielwerkstuk betrekking heeft; d. de cijfers van het centraal examen; e. de eindcijfers; Examenreglement Bernard Lievegoed School

havo / vwo

2015-2016

18

f.

de uitslag van het eindexamen.

Artikel 34

Bewaren examenwerk 1. Het werk van het centraal examen der kandidaten en de lijst, bedoeld in artikel 32, worden gedurende ten minste zes maanden na de vaststelling van de uitslag bewaard door de locatiedirecteur, ter inzage voor belanghebbenden. 2. Een door de locatiedirecteur en de secretaris van het eindexamen ondertekend exemplaar van de lijst bedoeld in artikel 32 wordt gedurende ten minste zes (6) maanden na de vaststelling van de uitslag in het archief van de school bewaard. 3. De locatiedirecteur draagt er zorg voor dat een volledig stel van de bij de centrale examens gebruikte opgaven gedurende ten minste zes maanden na de vaststelling van de uitslag bewaard blijft in het archief van de school. 4. Een kandidaat die voor een vak ten overstaan van de staatsexamencommissie centraal examen aflegt met geheime opgaven, kan omtrent zijn werk gedurende genoemde periode van zes maanden inlichtingen inwinnen bij de voorzitter van die commissie.

Artikel 35

Spreiding voltooiing eindexamen 1. Het bevoegd gezag kan, de inspectie gehoord, toestaan dat ten aanzien van een kandidaat die in het laatste leerjaar langdurig ziek is, en ten aanzien van een kandidaat die lange tijd ten gevolge van een bijzondere, van de wil van de kandidaat onafhankelijke omstandigheid, niet in staat is geweest het onderwijs in alle betrokken eindexamenvakken gedurende het laatste leerjaar te volgen, het centraal examen en in voorkomend geval het schoolexamen, voor een deel van de vakken in het ene schooljaar en voor het andere deel in het daaropvolgend schooljaar wordt afgelegd. In dat geval wordt het eindexamen in het eerste of het tweede van deze schooljaren afgesloten. 2. Het bevoegd gezag geeft zijn in het eerste lid bedoelde toestemming uiterlijk voor de aanvang van het eerste tijdvak van het centraal examen. In bijzondere gevallen kan het bevoegd gezag afwijken van de eerste volzin ten behoeve van een kandidaat die nog niet in alle betrokken eindexamenvakken centraal examen heeft afgelegd. 3. Artikel 30, eerste tot en met vierde lid, is ten aanzien van de kandidaat van toepassing in het eerste en in het tweede schooljaar van het gespreid centraal examen, met dien verstande dat het in dat artikel bedoelde recht in het eerste schooljaar ontstaat nadat de eindcijfers van de vakken waarvoor in het eerste schooljaar het centraal examen is afgesloten, voor de eerste maal zijn vastgesteld. 4. Zo spoedig mogelijk na de vaststelling van de eindcijfers, behaald tot en met het eerste schooljaar van het gespreid centraal examen, zendt het bevoegd gezag aan de inspectie een lijst waarop voor die kandidaat zijn vermeld de gegevens, genoemd in artikel 30, onderdelen a tot en met e. 5. De locatiedirecteur stelt op verzoek van de kandidaat de uitslag van het eindexamen reeds vast aan het einde van het eerste schooljaar van het gespreid centraal examen of het gespreid schoolexamen, met overeenkomstige toepassing van artikel 30.

Artikel 35a.

Centraal Examen voorlaatste leerjaar 1. Het bevoegd gezag kan een leerling uit het voorlaatste leerjaar toelaten tot het centraal examen in één of meer vakken, niet zijnde alle vakken van het eindexamen. 2. Indien toepassing wordt gegeven aan het eerste lid, wordt het schoolexamen in dat vak of die vakken afgesloten voor aanvang van het eerste tijdvak in dat leerjaar.

Artikel 36

In alle gevallen waarin dit reglement niet voorziet beslist de locatiedirecteur.

Artikel 37

Inwerkingtreding Examenreglement en het bijbehorende Programma van Toetsing Dit Examenreglement en het bijbehorende Programma van Toetsing en Afsluiting treden in werking op 1 oktober 2015.


havo / vwo

2015-2016

19

Artikel 38

Verspreiding Examenreglement met bijbehorend PTA Een exemplaar van deze examengids (Examenreglement met bijbehorend PTA) wordt per 1 oktober 2015 aan de kandidaten van klas 4 van de afdeling vwo en van de afdeling vwo per email toegestuurd en wordt geplaatst op de website van de school.

Artikel 39

Inzage examenreglement Een exemplaar van deze examengids ligt vanaf 1 oktober 2015 ter inzage bij de secretaris van het eindexamen en is tevens in te zien op de website van de school.

Artikel 40

Secretaris van het eindexamen voor de Bernard Lievegoed School Als secretaris van het eindexamen voor het Bernard Lievegoed School sector vwo / havo locatie Nijverheidsweg 25 te Maastricht is aangewezen Mevr. Manon Rassin .

Artikel 41

Adres Commissie van Beroep voor de examens Bij deze commissie kan een bezwaar worden ingediend, wanneer het traject langs de Examencommissie afgerond is. De Stichting Limburgs Voortgezet Onderwijs Limburg kent een Maastricht. Het adres van deze commissie is: CBE, Noormannensingel 50, 6224 BW Maastricht.

Artikel 42

Vaststelling Examenreglement Dit reglement is door het bevoegd gezag i.c. het bestuur van de Stichting Limburgs Voortgezet Onderwijs vastgesteld.

Maastricht, 01 oktober 2015


havo / vwo

2015-2016

20

REKENTOETS 2015-2016 Sinds schooljaar 2013/2014 krijgen leerlingen in het voortgezet onderwijs te maken met een rekentoets als onderdeel van het eindexamen. Deze toets wordt geijkt aan het Referentiekader rekenen, zoals vastgesteld in de wet referentieniveaus. De rekentoets is bestemd voor alle leerlingen, dus ook voor de leerlingen die geen wiskunde in hun pakket hebben. Een Centrale rekentoets als onderdeel van het eindexamen betekent: - borging van een basisniveau rekenvaardigheid voor alle leerlingen; - beschikbaar hebben van gegevens over de rekenvaardigheid van leerlingen bij doorstroom naar vervolgonderwijs; - eenduidige en objectieve meting van de rekenvaardigheid, zodat het rekenniveau op de school over de jaren heen gevolgd kan worden. Bovendien maakt rekenen onderdeel uit van de ‘kernvakkenregel’ dat wil zeggen dat het meetelt bij de slaagen zakregeling: Voor havo en vwo mag voor de rekentoets en voor de kernvakken Nederlands, Engels en wiskunde als eindcijfer niet meer dan één onvoldoende gehaald worden, waarbij de onvoldoende niet lager dan een 5 mag zijn. Deze slaagen zakregeling gaat naar verwachting dit schooljaar in. Er is een zogenaamd ‘voorgenomen beleid’, dat luidt: ‘Voor 2016 betekent dit dat de rekentoets als verplicht eindexamenonderdeel dient te zijn afgelegd, het cijfer komt in het voorwaardelijk deel van de slaag/zak-regeling én komt op de cijferlijst zelf te staan, er moet ten minste een vijf zijn behaald wil een leerling een diploma kunnen behalen en de leerlingen hebben vier kansen om de rekentoets te behalen, waarvan de eerste al in het voorexamenjaar benut dient te zijn. Voor het overige geldt de slaag/zak-regeling zoals die ook de afgelopen twee jaren van kracht was’. (bron:http://www.steunpunttaalenrekenenvo.nl) Zodra de regeling gepubliceerd wordt, ontvangen leerlingen en ouders een bericht hierover.

De rekentoets 3F voor havo en vwo De domeinen waaruit opgaven worden geconstrueerd zijn alle vier de domeinen van het referentiekader rekenen: Getallen, Verhoudingen Meten/Meetkunde en Verbanden. Sommige opgaven, met name als ze betrekking hebben op functioneel gebruik, zullen meer dan één domein betreffen. De rekentoets wordt afgenomen bij de leerlingen in het voorexamenjaar in juni en in het examenjaar in januari, maart en juni (zie jaarrooster). Leerlingen hebben dus 4 kansen, waarbij het hoogste resultaat telt. De leerlingen die een 5 of lager voor de toets scoren moeten deze herkansen, leerlingen die een 6 of hoger halen mogen de toets herkansen. Het eindcijfer voor de rekentoets wordt uitgedrukt in een geheel cijfer. Na de afname stuurt de school de resultaten en leerlinggegevens via Dataretour op naar Cito. Cito analyseert vervolgens de resultaten en CvE bepaalt een normering. De rekentoets wordt digitaal aangeboden en is geheel computerscoorbaar. Het taalgebruik dat gehanteerd wordt voor de vragen uit de rekentoets is afgestemd op de groep leerlingen voor wie de toets bestemd is. Minder gangbare begrippen kunnen worden verduidelijkt in woorden dan wel met geschikt beeldmateriaal. Een (eenvoudige) rekenmachine is digitaal beschikbaar voor het beantwoorden van deze vragen, ook bij vragen die zonder rekenmachine kunnen worden beantwoord en bij vragen waarbij gebruik van een rekenmachine niet aan de orde is. Dit gebeurt om geen aanwijzing te geven betreffende het gebruik ervan. Van de kandidaten wordt verwacht dat ze zelf een keuze kunnen maken tussen hoofdrekenen, een (eigen) rekenprocedure gebruiken of de rekenmachine inzetten.


havo / vwo

2015-2016

21

Bij de rekentoets gelden dezelfde regels (b.v. telaatkomen, afwezig zijn) als bij het Centraal Schriftelijk examen Toegestane hulpmiddelen bij de rekentoets - Leerlingen mogen tijdens de gehele toets een kladblaadje en pen/potlood gebruiken. Het gebruikte kladpapier moet na afloop van de toets ingeleverd worden. - Een (eigen) rekenmachine mag niet gebruikt worden. Voor het deel van de vragen waarbij het gebruik van een rekenmachine is toegestaan zal een (eenvoudige) digitale rekenmachine beschikbaar zijn. Deze rekenmachine is uitgerust met de standaardbewerkingsfuncties optellen, aftrekken, vermenigvuldigen, delen en worteltrekken. - Een (eigen) geodriehoek en/of liniaal zijn niet nodig. Waar deze gebruikt moeten worden zijn ze beschikbaar via een digitale applicatie. NB: de Bernard Lievegoed School is één van de scholen die meedeed aan de pilot voor de rekentoets in de jaren 2011-2012 en 2012-2013.

Voor meer informatie, zie website: Rekentoetswijzer 3F, t.b.v. schooljaar 2015-2016. http://www.examenblad.nl/vak/rekenen/2016?topparent=vga6o2urmjtb


havo / vwo

2015-2016

22

Reglement Examenzittingen Hieronder staan de regels die gelden voor de examenzittingen tijdens de schoolexamens (SE) en de centraal schriftelijke examens (CE).

Artikel 1

Algemene regels tijdens examenzitting voor vmbo, havo en vwo a. Let op het lokaal en aanvangstijden, deze wijken af van de gangbare lestijden! b. Zorg dat je ruim op tijd aanwezig bent, een kwartier voor aanvang is het lokaal open. c. Tassen, mobiele telefoons, jassen, e.d. mogen niet meegenomen worden in de examenruimte. Deze spullen moet je bij voorkeur thuis laten of op een aangegeven plek leggen. d. Geef je mobiele telefoons desnoods aan een surveillant. e. Neem schrijfgerei e.d. mee naar binnen. Kijk verderop bij artikel 3 ‘hulpmiddelen’, om te zien welke spullen je mee mag/moet nemen. Het is niet toegestaan om spullen van elkaar te lenen. Zorg dus dat je je eigen spullen bij je hebt. f. Gebruik van correctielak, -pen of –lint is niet toegestaan! Als je een fout wilt verbeteren zet je een streep door de fout en noteer je het goede antwoord. g. Links van de kantlijn noteer je de nummers van de opgaven, rechts van de kantlijn schrijf je het antwoord. Dus geen opmerkingen links van de kantlijn schrijven. h. De school zorgt voor gewaarmerkt schrijf- en kladpapier, géén eigen papier meenemen naar het examenlokaal. i. Ga zitten aan de tafel met jouw naam en examennummer. j. Bij het openen van de examenenvelop met opgaven moet er rust heersen in het lokaal. Dus niet meer praten! k. Controleer of je ook alle opgaven gezien hebt; bij enkele examens zijn bijlagen, voorzie ook deze van je naam en examennummer. Lever deze bijlagen in, ook als je er niets op ingevuld hebt, wat overigens niet aan te raden is. Niets genoteerd is altijd fout. l. Schrijf op eerste blad hoeveel bladzijden antwoorden je inlevert. Controleer voor vertrek nauwkeurig of je alle uitwerkingen ingeleverd hebt, want na het verlaten van de examenzaal mag je onder geen beding meer verder werken aan het betreffende examen, noch iets inleveren of wijzigen. m. Werk overzichtelijk, schrijf netjes en duidelijk met een blauwe of zwarte pen (niet met potlood, behalve bij tekeningen en grafieken). n. Het verlaten van de het lokaal gebeurt rustig en kan tussen een half uur ná aanvang van de zitting tot een kwartier vóór het einde van de zitting. Degenen die een kwartier voor het einde van de zitting nog werken blijven zitten tot het einde van de zitting. Deze bepaling heeft tot doel een rustig en overzichtelijk verloop van het einde van de examenzittingen te waarborgen. Iedereen blijft zitten totdat de surveillanten alle werk opgehaald hebben. o. Alleen kandidaten met toestemming van de examencommissie mogen langere tijd aan het examen besteden (maximaal 30 minuten langer). p. Alleen met toestemming van een surveillant en onder begeleiding mag je tijdens de zitting het examenlokaal verlaten, bijvoorbeeld om naar het toilet te gaan. q. Extra papier wordt aan de surveillanten gevraagd door handopsteken. r. Tijdens het examen zal door de school gezorgd worden voor drinken (water). Je mag zelf iets te eten meenemen op voorwaarde dat dit zonder veel geluid kan worden uitgepakt en genuttigd. s. Op elk blaadje (ook op kladpapier) dat je inlevert moet je naam, het examennummer, het vak en de datum staan. Dit is nodig omdat het werk opgestuurd moet worden naar de 2e corrector. Bij onduidelijkheid kan de 2e corrector besluiten het werk niet mee te tellen. t. In alle gevallen waarin dit zittingsreglement niet voorziet beslist de surveillant hoe zal worden opgetreden. Bij onenigheid kan de kandidaat na afloop van de zitting de beroepsprocedure, zoals beschreven in het examenreglement doorlopen.


havo / vwo

2015-2016

23

u. Schuif voordat je de uitwerkingen inlevert de papieren in elkaar tot één pakketje en geef het pakketje in de hand van de surveillant. v. Leerlingen die vóór de officiële eindtijd de examenzitting verlaten mogen nooit opgaven en uitwerkingen mee naar buiten nemen. Een half uur na afloop van de zitting mogen zij de opgaven desgewenst ophalen en meenemen.

Artikel 2

Kandidaten met een leesbeperking (dyslexie) Aan door de zorggroep geïndiceerde (dyslectische) kandidaten kan de directeur extra faciliteiten toegestaan: -

-

-

Artikel 3

Per toets wordt 20% extra tijd gegeven, met een maximum van 30 minuten, tenzij anders besloten. Kandidaten met een leesbeperking (dyslexie) kunnen op het CE werken met een Daisy-CD met gesproken tekst van het (overigens niet aangepaste) examen, of een spraaksynthese-CD met een bestand dat bruikbaar is voor computerspraak. Bij het tweede tijdvak is geen Daisy-CD beschikbaar. De kandidaat die in het eerste tijdvak de Daisy gebruikte, heeft in het tweede tijdvak recht op een individuele voorleeshulp. Grootschrift wordt voor kandidaten met een leesbeperking vanaf het centraal examen 2013 niet geleverd. De examens hebben lettergrootte 12, en hebben daarmee letters van voldoende grootte. Auditieve ondersteuning ICT-ondersteuning (b.v. computer) Dyslectische kandidaten stemmen vóór het begin van een SE en CE met de examensecretaris af of zij van deze mogelijkheden gebruik willen maken.

Hulpmiddelen die bij het Centraal Examen zijn toegestaan Hulpmiddelen havo en vwo 2016 1. Wat is er anders in 2016? 1. Wat is er anders in 2016? • In 2016 is bij zowel het centraal examen aardrijkskunde havo als vwo alleen de 54e druk van de Bosatlas toegestaan. • De grafische rekenmachine is voor M&O havo in 2015 NIET MEER toegestaan. Voor havo is het al het tweede jaar dat de grafische rekenmachine niet meer is toegestaan. De eenvoudige rekenmachine uit het basispakket uiteraard wel.  Bij het centraal examen volgens het nieuwe examenprogramma economie vwo is sinds 2014 de grafische rekenmachine NIET toegestaan, de eenvoudige rekenmachine uit het basispakket uiteraard wel.  In 2016 wordt op het vwo voor het eerst op alle scholen biologie geëxamineerd volgens het nieuwe examenprogramma. Bij het centraal examen volgens het nieuwe examenprogramma biologie vwo zijn Biodata en Binas 5e druk NIET toegestaan. Binas 6e druk is WEL toegestaan. Bij het centraal examen volgens het oude examenprogramma biologie vwo (bezem in 2016) zijn Biodata en Binas 5e druk WEL toegestaan. Binas 6e druk is bij het bezemexamen NIET toegestaan.  In 2016 wordt op het vwo voor het eerst op alle scholen natuurkunde geëxamineerd volgens het nieuwe examenprogramma. Bij het centraal examen volgens het nieuwe examenprogramma natuurkunde vwo zijn Binas 5e druk en de grafische rekenmachine NIET toegestaan. Binas 6e druk is WEL toegestaan evenals uiteraard de eenvoudige rekenmachine uit het basispakket. Bij het centraal examen volgens het oude examenprogramma natuurkunde vwo (bezem in 2016) zijn de grafische rekenmachine en Binas 5e druk wel toegestaan. Binas 6e druk is bij het bezemexamen NIET toegestaan. Examenreglement Bernard Lievegoed School

havo / vwo

2015-2016

24

 In 2016 wordt op het vwo voor het eerst op alle scholen scheikunde geëxamineerd volgens het nieuwe examenprogramma. Bij het centraal examen volgens het nieuwe examenprogramma scheikunde vwo zijn Binas 5 e druk en de grafische rekenmachine NIET toegestaan. Binas 6e druk is WEL toegestaan evenals uiteraard de eenvoudige rekenmachine uit het basispakket. Bij het centraal examen volgens het oude examenprogramma scheikunde vwo (bezem in 2016) zijn de grafische rekenmachine en Binas 5e druk wel toegestaan. Binas 6e druk is bij het bezemexamen NIET toegestaan.  Tijdens de centrale examens wiskunde A, B en C van 2016 dient het geheugen van de grafische rekenmachine te zijn geblokkeerd door een examenstand, dan wel te zijn gewist door een ‘reset’ van de gehele machine.

3a. Hulpmiddelen havo en vwo 2016 Toegestane hulpmiddelen Vak havo en vwo Alle vakken Het standaard basispakket bij alle centrale examens bevat: (zie 3.3) - schrijfmateriaal inclusief millimeterpapier - tekenpotlood - blauw en rood kleurpotlood - liniaal met millimeterverdeling - passer - geometrische driehoek - vlakgum - elektronisch rekenapparaat Alle schriftelijke examens Moderne vreemde talen

Woordenboek Nederlands (zie 3.1)

Wiskunde A, B, C

- grafische rekenmachine (zie 3.4) 2 - roosterpapier in cm

Biologie havo Natuurkunde havo Scheikunde havo Biologie vwo Natuurkunde vwo Scheikunde vwo Economie havo Economie vwo

- goedgekeurd informatieboek: Binas 6e druk

Aardrijkskunde

Door het CvE goedgekeurde atlas voor het CE in 2016 is de Grote Bosatlas: - 54e druk voor vwo - 54e druk voor havo

woordenboek naar en van de doeltaal (zie 3.2); Engels (op verzoek kandidaat) woordenboek Engels-Engels in plaats van Engels-Nederlands

- goedgekeurd informatieboek: Binas 6e druk

Pas op! Geen grafische rekenmachine voor reguliere examens havo en vwo economie.


havo / vwo

2015-2016

25

3. Toelichting 3.1. woordenboek Nederlands Een eendelig verklarend woordenboek Nederlands is toegestaan bij alle schriftelijke examens. In plaats van het eendelig woordenboek Nederlands mag ook gebruik gemaakt worden van een woordenboek van Nederlands naar een vreemde taal (bijvoorbeeld naar de thuistaal van de kandidaat). Een digitaal woordenboek is niet toegestaan. Waar spelling wordt beoordeeld (centraal examen Nederlands) zijn alleen schrijfwijzen volgens de huidige officiële spelling toegestaan. Bij vakspecifieke termen kan het woordenboek aanleiding geven tot verwarring. Een voorbeeld: eentonigheid heeft in het vak muziek een betekenis die niet strookt met de beschrijving in een woordenboek. In situaties zoals het gegeven muziekvoorbeeld is de vakinhoudelijke omschrijving de geldige. Voor een inhoudelijk afwijkende omschrijving worden geen punten toegekend, ook niet als de kandidaat deze omschrijving letterlijk aan het woordenboek heeft ontleend. 3.2. woordenboek bij Fries, moderne vreemde talen en klassieke talen Bij Fries en de moderne vreemde talen is een woordenboek vanuit én een woordenboek naar de moderne vreemde taal c.q. Fries toegestaan, in één band of in twee afzonderlijke delen. Een woordenboek naar de vreemde taal is bij examens zonder schrijfvaardigheid (alle talenexamens havo en vwo) niet zinvol maar ook niet verboden. Een digitaal woordenboek is niet toegestaan. Op verzoek van de examenkandidaat mag het bevoegd gezag van een school bij het vak Engels de examenkandidaat toestemming geven om een woordenboek Engels-Engels te gebruiken in plaats van een woordenboek Engels-Nederlands. Bij Latijn en Grieks is een woordenboek toegestaan en een grammaticaoverzicht (in het woordenboek of los) zonder voorbeeldzinnen en toelichting op het gebied van de syntaxis. Niet toegestaan is een woordenboek dat specifiek is toegesneden op een auteur aan wiens werk de vertaalopgave ontleend is. Bij Grieks is het woordenboek van Ch. Hupperts toegestaan inclusief het hierin opgenomen grammatica-overzicht en de alfabetische werkwoordenlijst. Ook is het toegestaan dit grammaticaoverzicht en deze alfabetische werkwoordenlijst (als los boekje uitgegeven onder de naam Compendium) naast een ander Grieks woordenboek te gebruiken. Bij Latijn is het woordenboek Latijn-Nederlands van H. Pinkster toegestaan inclusief het daarin opgenomen grammaticaoverzicht. Ook is het toegestaan dit als los boekje uitgegeven grammaticaoverzicht naast een ander Latijns woordenboek te gebruiken. 3.3. basispakket Het standaard basispakket bij alle centrale examens bevat: - schrijfmateriaal inclusief millimeterpapier - tekenpotlood - blauw en rood kleurpotlood - liniaal met millimeterverdeling - passer - geometrische driehoek - vlakgum - elektronisch rekenapparaat Bij de vakken zonder grafische rekenmachine is een machine met de basisbewerkingen voldoende. Meer bewerkingen zijn toegestaan, maar niet toegestaan is het gebruik van apparaten die: a. op het lichtnet aangesloten moeten worden b. tijdens het examen opgeladen moeten worden c. geluidsoverlast bezorgen d. zijn voorzien van een schrijfrol, alarminstallatie, dan wel zend- en/of ontvangstmogelijkheden e. alfanumeriek zijn f. grafieken kunnen weergeven in het afleesvenster 3.4 de grafische rekenmachine De meest recente toegestane grafische rekenmachines zijn: - Casio FX-9750GII, FX-9860GII (SD), CG20 - Hewlett Packard 39GII - 84 plus (C) (silver edition) - Texas Instruments TI-Nspire CX, alleen de versie zonder CAS (de TI-Nspire CAS is niet toegestaan). TI levert ook een opvallend oranje extern gemonteerde cradle waarmee communicatie met een externe computer mogelijk is. De cradle is bij het centraal examen niet Examenreglement Bernard Lievegoed School

havo / vwo

2015-2016

26

toegestaan. Pagina 7 van 7 Oudere typen zijn ook toegestaan maar de kans bestaat dat sommige examenopgaven daarmee niet of minder goed te maken zijn. Verder geldt het volgende. a. Een grafische rekenmachine mag tijdens het examen niet op het lichtnet worden aangesloten of met andere apparatuur worden verbonden. b. Het is een kandidaat niet toegestaan tijdens het examen gebruik te maken van de grafische rekenmachine van een andere kandidaat. c. Het is niet toegestaan dat de kandidaat tegelijkertijd de beschikking heeft over twee grafische rekenmachines. d. Tijdens de centrale examens wiskunde A, B en C dient het geheugen van de grafische rekenmachine te zijn geblokkeerd door een examenstand, dan wel te zijn gewist door een ‘reset’ van de gehele machine. e. Tijdens de centrale examens natuurkunde en scheikunde is het niet nodig dat het geheugen van een grafische rekenmachine wordt gewist of geblokkeerd voor de aanvang van een zitting. 3.5 Binas errata Voor de Binas uitgave (5e druk of 6e editie) voor havo/vwo zijn errata uitgegeven. Zie voor deze errata de site www.noordhoffuitgevers.nl , (zoeken op ‘Binas errata’). Het is toegestaan deze fouten in Binas te verbeteren. 3.6 Toegestane hulpmiddelen bij de rekentoets Leerlingen mogen tijdens de gehele toets een kladblaadje en pen/potlood gebruiken. Het gebruikte kladpapier moet na afloop van de toets ingeleverd worden. Een (eigen) rekenmachine mag niet gebruikt worden. Voor het deel van de vragen waarbij het gebruik van een rekenmachine is toegestaan, zal een digitale rekenmachine beschikbaar zijn. Deze rekenmachine is uitgerust met de standaardbewerkingsfuncties optellen, aftrekken, vermenigvuldigen, delen en worteltrekken. Een (eigen) geodriehoek en/of liniaal zijn niet nodig. Waar deze gebruikt moeten worden zijn ze beschikbaar via een digitale applicatie. 4. Aanvullende opmerkingen 4.1 computer Bij alle schriftelijke examens is de computer toegestaan als schrijfgerei. De school kan dat toestaan voor alle kandidaten, kan het ook toestaan voor speciale groepen kandidaten bijvoorbeeld de dyslectische kandidaten. Als de computer als schrijfgerei wordt gebruikt, is het van belang dat kandidaten geen toegang hebben tot verboden hulpmiddelen (zoals een digitale atlas of een digitaal woordenboek), en moet ook o.m. de opslag (bijvoorbeeld uitprinten) worden geregeld. Op www.cevo.nl staan aanwijzingen voor scholen die de computer als schrijfgerei willen inzetten. Bij elke inzet van de computer geldt tevens onverkort de lijst van toegestane hulpmiddelen. Met andere woorden: ook naast een computerexamen of voor een kandidaat die schrijft op de computer, is o.m. een (papieren) woordenboek toegestaan. In 2016 worden de centrale examens kunst havo/vwo aangeboden op papier waarbij het programma Autoplay tijdens het examen wordt gebruikt voor het aanbieden van multimedia op de computer van de leerling. 4.2 noodzakelijk of toegestaan? De lijst geeft een opsomming van de toegestane hulpmiddelen. De mate waarin een toegestaan hulpmiddel ook noodzakelijk is, varieert tussen vakken, hulpmiddelen en kandidaten. Een feitelijk noodzakelijk hulpmiddel is de atlas bij havo en vwo: in opgaven wordt concreet naar kaarten verwezen en het lijkt niet aannemelijk dat een kandidaat alle kaarten voldoende heeft gememoriseerd. Bij het verklarend woordenboek Nederlands is de behoefte en noodzaak kandidaat-afhankelijk: de een kent meer woorden dan de ander, de een heeft ook meer behoefte aan de zekerheid van het woordenboek dan de ander. Door scholen wordt soms gevraagd of de school de hulpmiddelen ter beschikking moet stellen, of dat aan de kandidaat kan worden gevraagd ze mee te nemen. Dat is ter keuze aan de school. Als bij een hulpmiddel tussen twee opties kan worden gekozen, dan mag de kandidaat slechts één van beide gebruiken. Twee woordenboeken Nederlands of twee grafische rekenmachines zijn evenmin toegestaan. Examenreglement Bernard Lievegoed School

havo / vwo

2015-2016

27

4.3 schoolexamen en centraal examen De regeling legt de toegestane hulpmiddelen vast voor het centraal examen. Er is geen voorschrift dat bij alle schoolexamens van een vak dezelfde hulpmiddelen zouden moeten worden voorgeschreven als bij het centraal examen. De school kan gegronde redenen hebben om bijvoorbeeld vast te leggen dat bij kleinere toetsen in de moderne vreemde talen geen woordenboek is toestaan, of dat bij sommige toetsen in een vak met grafische rekenmachine het geheugen vooraf wordt gewist (of volstaan moet worden met een eenvoudige grafische rekenmachine). De school kan omgekeerd ook bij schoolexamentoetsen hulpmiddelen toestaan die in het centraal examen niet zijn toegestaan

Wijziging hulpmiddelen voor dyslectische kandidaten vanaf CE 2013 Met ingang van het examen 2013 is het niet meer nodig en niet meer toegestaan dat scholen zelf een vergroting van de examens maken. In 2013 worden namelijk alle (papieren) centrale examens geleverd in Arial puntgrootte 12. Tot en met het examen 2012 is de puntgrootte standaard Arial 11. De grotere letter geldt nog niet voor het komende centraal examen in 2012, maar wordt nu al bekendgemaakt zodat scholen bij de voorbereiding van hun kandidaten op het examen 2013 daarmee nu al rekening kunnen houden. Het uitgangspunt van de regelgeving voor dyslectische kandidaten blijft in 2013 ongewijzigd: de directeur kan de wijze van examinering aanpassen mits onderbouwd met een deskundigenrapport. Examens in puntgrootte 12 – vergroting overbodig Puntgrootte 12 wordt internationaal beschouwd als een lettergrootte die ook voor kandidaten met een leesbeperking werkbaar is. Door de levering in puntgrootte 12 vervalt de noodzaak voor scholen om zelf te vergroten. Met deze wijziging zijn de centrale examens in lijn met wat op grond van het dyslexieprotocol op veel scholen al gebruikelijk is. Voor scholen betekent dit een vermindering van de organisatielast rondom het examen. De dyslectische kandidaat kan voortaan zijn examen maken vanaf het originele papier en is niet meer aangewezen op de A3-vergroting. De letters in tabellen en grafieken worden niet tot puntgrootte 12 vergroot. Een loep(lineaal) kan voor de gewenste vergroting zorgen. Cito publiceert tijdig voor het centraal examen 2013 voorbeelden van examens 2012 in puntgrootte 12. www.Cito.nl : voorbeeldexamens in de nieuwe lay-out Als kandidaten in de jaren voorafgaand aan het examen werken met op de kopieermachine vergrote toetsen (vaak ongeveer puntgrootte 15), dan kan gewenning aan deze zeer grote letter ontstaan waardoor de op zichzelf voldoende grote letter in puntgrootte 12 als te klein wordt ervaren. Het College voor Examens beveelt scholen daarom aan om in lijn met het dyslexieprotocol zoveel mogelijk ook in de toetsen voorafgaand aan het examen uit te gaan van punt 12 voor alle kandidaten, en niet (extra) te vergroten. En als punt 12 toch te klein is? In incidentele gevallen zal puntgrootte 12 niet voldoende zijn. Dit zou met name kunnen optreden bij kandidaten met een combinatie van dyslexie en een visuele beperking. Het examen kan dan worden aangeboden als pdf op de computer van de kandidaat. De kandidaat kan dan zelf op het beeldscherm op maat vergroten. Mocht ook dit voor een kandidaat niet mogelijk zijn, dan kan een speciale variant worden besteld, zoals nu al voor kandidaten met een visuele beperking het geval is.

Envelop met pdf niet meer vooraf openen Scholen ontvangen in het eerste tijdvak op aanvraag een cd-rom met daarop een pdf van het examen. In het tweede tijdvak ontvangen scholen deze cd-rom standaard. Deze pdf wordt tot en met het examen 2012 met


havo / vwo

2015-2016

28

name gebruikt voor de productie van grootschrift. Daarnaast dient de pdf ook voor spraaksynthese (computerspraak), bedoeld voor leerlingen met recht op auditieve ondersteuning. Vanaf het centraal examen 2013 vervalt het recht om de envelop voorafgaand aan de examenzitting te openen. De benodigde software (spraaksynthese) kan vooraf worden geïnstalleerd en het plaatsen van de cd-rom met de pdf van het examen is eenvoudig uitvoerbaar in beperkte tijd, direct voorafgaand aan de zitting. Als de school voor de afname een andere drager dan de cd-rom nodig heeft, kan deze omzetting gebeuren direct voorafgaand aan de zitting. Handmatige omzetting niet meer mogelijk De gangbare spraaksyntheseprogramma's kunnen overweg met pdf's. De school kan dat controleren aan de hand van de examens op www.cito.nl . Als de op een school gebruikte programmatuur voor spraaksynthese handmatige omzetting naar een ander bestandsformaat dan de pdf vereist, dan is gebruik van die programmatuur bij het centraal examen vanaf 2013 niet meer mogelijk. Aanpassingen in pdf's Spraaksynthesesoftware heeft soms moeite met teksten in kolommen, of de software leest alineanummers en dergelijke mee. Vanaf 2013 worden de pdf's voorzien van enkele aanpassingen. Overigens, wie op het centraal examen spraaksynthese gebruikt, is aan het gebruik gewend en dus ook aan tekortkomingen als een incidenteel verkeerd gelegde klemtoon. Daisy, ingesproken tekst en spraaksynthese op de langere termijn In het eerste tijdvak wordt op dit moment audio als hulpmiddel in twee vormen geleverd: een schijfje in Daisyformat met ingesproken tekst en een pdf ten behoeve van spraaksynthese. Het Daisy-format is ontwikkeld om goede navigatiemogelijkheden te bieden, bijvoorbeeld om snel te kunnen schakelen tussen tekst en vraag. Spraaksynthese heeft de afgelopen jaren een snelle ontwikkeling doorgemaakt. Hoewel altijd nog minder natuurlijk dan ingesproken tekst, ervaren regelmatige gebruikers de kunstmatige stemmen als zeer bruikbaar. Een groot voordeel van spraaksynthese is dat het op vrijwel alle digitale teksten direct toepasbaar is. Geleidelijk zal dan ook de Daisy met ingesproken tekst uit de levering verdwijnen. De Daisy zelf zal echter blijven, met name voor de examens moderne vreemde talen en andere examens waarbij navigeren van groot belang is. Dit wordt een Daisy-toepassing voorzien van kunstmatige spraak, met bediening zoals van de Daisy bekend is, en stemmen zoals van spraaksynthese bekend zijn.

Artikel 4

Protocol verhindering bij een centraal examen Er zijn twee vormen van verhindering: verhindering met geldige reden en verhindering zonder geldige reden. De directeur/examensecretaris stelt vast of er sprake is van verhindering met geldige reden of verhindering zonder geldige reden. De directeur/examen secretaris zou onder meer als verhindering met geldige reden kunnen beschouwen: • ziekte die de kandidaat schriftelijk kan (laten) verantwoorden; • verhindering wegens ‘een bijzondere van zijn wil onafhankelijke omstandigheid’, ter bepaling door de directeur. De vaststelling door de directeur/examen secretaris of er sprake is van verhindering met geldige reden of verhindering zonder geldige reden is bepalend voor de consequenties voor de kandidaat. Bij een verhindering zonder geldige reden kan de directeur/examen secretaris maatregelen nemen conform het examenreglement van de school. Handelwijze bij verhindering


havo / vwo

2015-2016

29

•

• • •

De directeur ziet erop toe dat er tussen de school en de kandidaat en/of de ouders/verzorgers (bij voorkeur voorafgaand aan de feitelijke verhindering) adequaat is gecommuniceerd over de verhindering. De directeur maakt op het proces-verbaal melding van de verhindering. De directeur hoort de kandidaat en/of de ouders/verzorgers. De directeur stelt vast of de genoemde reden een al dan niet geldige reden is voor verhindering.

Verhindering met geldige reden • De directeur/examen secretaris informeert de kandidaat over de consequentie (het alsnog afleggen van een examenonderdeel in het volgende tijdvak) van de verhindering. e • Leerlingen die ziek zijn geweest of wegens overmacht geen examen konden doen in het 1 e tijdvak, kunnen deelnemen aan de examens voor de (aangewezen) vakken in het 2 tijdvak. e • Leerlingen die ziek zijn geweest of wegens overmacht geen examen konden doen in het 1 e e en 2 tijdvak, kunnen deelnemen aan de examens voor de aangewezen vakken in het 3 tijdvak.

• De directeur informeert de kandidaat en/of de ouders/verzorgers over de consequentie (het alsnog afleggen van een examenonderdeel in het volgende tijdvak) van de verhindering.

Verhindering zonder geldige reden • De directeur besluit welke maatregel(en) genomen wordt (worden). De maatregel moet in verhouding zijn tot de onregelmatigheid. • De directeur informeert de kandidaat schriftelijk over de wijze waarop het examen zal worden afgerond. •

•

Artikel 5

De directeur besluit welke maatregel(en) genoemd in artikel 5 lid 2 van het Eindexamenbesluit genomen wordt (worden). De maatregel moet in verhouding zijn tot de onregelmatigheid. De directeur informeert de kandidaat en/of de ouders/verzorgers schriftelijk over de genomen maatregelen en de consequenties hiervan voor de verdere afronding van het examen.

Protocol te laat komen bij een centraal examen Het verdient aanbeveling om dit protocol in samenhang met het protocol Verhindering te bekijken. Als een leerling met een legitieme reden te laat komt bij een digitaal examen of een CSPE, ligt de beslissing over het moment van herkansen bij de school.

Protocol te laat komen bij papieren examens op een vast tijdstip Te laat komen tot 30 minuten na aanvang van een zitting van het centraal examen • De directeur wordt geacht een kandidaat tot maximaal 30 minuten na aanvang van een zitting van het centraal examen tot het examen toe te laten. • De eindtijd blijft gelijk


havo / vwo

2015-2016

30

• De directeur maakt op het proces-verbaal melding van het te laat komen en de eventuele gevolgen hiervan.

Te laat komen vanaf 30 minuten na aanvang van een zitting van het centraal examen • De directeur mag een kandidaat die meer dan 30 minuten te laat komt na aanvang van een zitting van het centraal examen niet meer tot het examen toelaten. Er is in dat geval sprake van verhindering. Zie ook artikel 4 van dit reglement • De directeur maakt op het proces-verbaal melding van het te laat komen. • De directeur zorgt voor opvang van de kandidaat. • De directeur beslist of er sprake is van te laat komen met geldige reden. • De directeur informeert de kandidaat schriftelijk over de consequenties van het te laat komen. • De directeur wijst op de beroepsmogelijkheid.

Artikel 6

Protocol ziek of onpasselijk worden Het uitgangspunt is: Eenmaal gemaakt is gemaakt. Kandidaten dienen zich bewust te zijn dat een melding achteraf dat zij zich toch niet helemaal fit voelden tijdens het maken van het examen, geen reden vormt om het gemaakte werk ongeldig te verklaren.

Protocol ziek op onpasselijk worden bij examens • De directeur overlegt in eerste instantie met de kandidaat over de vraag of deze het examen kan voortzetten. • Als de kandidaat het examen niet kan afmaken, gaat de directeur tijdens de zitting na of de kandidaat het examen later op diezelfde dag kan voortzetten. De directeur overlegt hierover met de inspectie. • Als de kandidaat het examen op diezelfde dag kan voortzetten, dient de kandidaat tot die tijd in quarantaine te worden gehouden. • Indien de kandidaat het examen niet op dezelfde dag kan voortzetten, verzoekt de directeur de inspectie per omgaande om het tijdens de zitting gemaakte examenwerk ongeldig te verklaren. Wanneer de inspectie het werk ongeldig verklaart, wordt de kandidaat voor het betreffende examen verwezen naar het volgende tijdvak. • De directeur maakt op het proces-verbaal melding van het ziek worden / onpasselijk worden. • De directeur informeert de kandidaat schriftelijk over de wijze waarop het examen zal worden afgerond.

Artikel 7

Protocol Fraude bij een centraal examen door een kandidaat De wetgever gebruikt de veelomvattende term ‘onregelmatigheid’. Het plegen van fraude valt hieronder.

Vormen van fraude Welke vormen van fraude door een kandidaat kunnen worden onderscheiden? Enkele voorbeelden zijn:    

(delen van) het examenwerk niet inleveren en beweren het wel ingeleverd te hebben; examenwerk van een ander inleveren; gebruik maken van ongeoorloofde hulpmiddelen bijvoorbeeld een mobiele telefoon; tijdens een examen afkijken of overleggen met anderen;


havo / vwo

2015-2016

31

  

tijdens een examen gelegenheid geven tot afkijken; aanwijzingen krijgen/geven bij toiletbezoek; digitaal verspreiden van examenmateriaal tijdens de examenperiode.

Protocol fraude  Indien een toezichthouder waarneemt dat een kandidaat zich schuldig maakt aan een frauduleuze handeling/onregelmatigheid stelt hij de betreffende kandidaat hier onmiddellijk van in kennis.  De kandidaat wordt - als het enigszins mogelijk is - in staat gesteld om het werk af te maken. Dit om beroepsprocedures niet in de weg te staan.  De kandidaat krijgt een nieuw antwoordblad.  Op het oorspronkelijke blad wordt een melding van fraude aangetekend. Om te voorkomen dat de kandidaat iets kan uitwissen, wordt dit blad vervolgens ingenomen.  De surveillant maakt van het geconstateerde melding op het proces-verbaal.  Uiterlijk direct na afloop van het examen wordt de directeur/bevoegd gezag van het voorval mondeling en schriftelijk in kennis gesteld. De directeur stelt een onderzoek in, waarbij de verschillende betrokkenen worden gehoord.  Nadat het onderzoek is afgesloten, neemt de directeur/bevoegd gezag een beslissing betreffende de daadwerkelijke fraude en de eventueel te nemen maatregelen.  De kandidaat en, bij minderjarigheid diens ouders/verzorgers, wordt schriftelijk van de beslissing van de directeur/het bevoegd gezag in kennis gesteld. De kandidaat wordt vanzelfsprekend gewezen op de beroepsmogelijkheid.  De directeur/het bevoegd gezag stelt tevens de inspectie op de hoogte van zijn beslissing.

Artikel 5. van Examenbesluit Onregelmatigheden

 1. Indien een kandidaat zich ten aanzien van enig deel van het eindexamen dan wel ten aanzien van een aanspraak op ontheffing aan enige onregelmatigheid schuldig maakt of heeft gemaakt, dan wel zonder geldige reden afwezig is, kan de directeur maatregelen nemen.

 2. De maatregelen, bedoeld in het eerste lid, die afhankelijk van de aard van de onregelmatigheid ook in combinatie met elkaar genomen kunnen worden, zijn:

o a. het toekennen van het cijfer 1 voor een toets van het schoolexamen, de rekentoets of het centraal examen,

o b. het ontzeggen van de deelname of de verdere deelname aan een of meer toetsen van het schoolexamen, de rekentoets of het centraal examen,

o c. het ongeldig verklaren van een of meer toetsen van het reeds afgelegde deel van het schoolexamen, de rekentoets of het centraal examen,

o d. het bepalen dat het diploma en de cijferlijst slechts kunnen worden uitgereikt na een hernieuwd examen in door de directeur aan te wijzen onderdelen. Indien het hernieuwd examen bedoeld in de vorige volzin betrekking heeft op een of meer onderdelen van het centraal examen legt de kandidaat dat examen af in een volgend tijdvak van het centraal examen.


havo / vwo

2015-2016

32

Artikel 8

De uitslag van de examens Het werk wordt door de eigen docent gecorrigeerd (1e corrector) en daarna door een 2e corrector van een andere school. Zij bepalen in onderling overleg de score op basis van landelijk vastgestelde normen. De uitslag voor havo en vwo wordt bekend op de uitslagdag, zie onder. Alle kandidaten worden gebeld (zorg voor correcte telefoonnummers bij de mentor).

Artikel 9

Herexamens Centraal Examen Na de voorlopige uitslag kunnen zich 3 mogelijkheden voordoen: - Je bent geslaagd en je wilt geen herexamen in het 2e tijdvak aanvragen. - Je bent geslaagd en je wilt wel een herexamen in het 2e tijdvak aanvragen om je cijfer te verbeteren. - Je bent afgewezen. Herexamen voor één vak in het 2e tijdvak is mogelijk. Overleg met mentor en vakdocent. Je ontvangt van je mentor een voorlopige cijferlijst. Bij de cijferlijst zit het Aanvraagformulier voor het 2e tijdvak, waarop je moet invullen of je wilt herkansen en in welk vak dat geschiedt. Met nadruk moeten we je erop wijzen, dat je je tot het einde van het cursusjaar beschikbaar moet houden voor een mogelijk hernieuwd examen in één of meerdere vakken (dus buiten het tijdstip van de herkansing om). De uitslag van het 2e tijdvak zal op de uitslagdag (zie onder) bekend gemaakt worden. Voor ondertekening en uitreiking diploma, zie schema verderop. De kandidaat moet het diploma en andere papieren onder getuige ondertekenen, het pakket kan niet worden toegezonden!


havo / vwo

2015-2016

33

Artikel 10

Planning examen vmbo, havo, vwo 2015 - 2016

Activiteit Studieweek 1 klas 12 Schoolexamen, SE1 klas 10 ivo-mavo en klas 12 Inleveren herkansingsformulier Herkansing SE1 Studieweek 2 klas 12 Schoolexamen, SE2 klas 10 ivo-mavo en klas 12 Inleveren herkansingsformulier Herkansing SE2 Studieweek klas 12 Schoolexamen, SE3 klas 10 ivo-mavo en klas 12 Inleveren herkansingsformulier Herkansing SE3 e Centraal Examen 1 tijdvak e Uitslag examens ivo-mavo 1 tijdvak e Uitslag examens havo en vwo 1 tijdvak e Uiterlijk inleveren deelnameformulier vmbo, havo en vwo 2 tijdvak e

Centraal examen 2 tijdvak Tweede tijdvak aangewezen vakken (staatsexamen) e Uitslag examens vmbo, havo, vwo, 2 tijdvak e Opgeven voor 3 tijdvak e 3 tijdvak Uitreiking diploma’s ivo-mavo Uitreiking diploma’s HAVO Uitreiking diploma’s VWO

Datum 12 oktober – 16 oktober 2015 19 oktober – 22 oktober 2015 9 november 2015 voor 10:30uur 19 november 2015 14 december – 18 december 2015 5 januari 2016 – 8 januari 2016 18 januari 2016 voor 10:30uur 22 januari 2016 7 maart – 11 maart 2016 14 maart – 18 maart 2016 31 maart 2016 8 en 11 april 2016 12 mei – 26 mei 2016 16 juni 2016 16 juni 2016 17 juni 2016 vóór 10.00 u bij examenbureau 21 juni – 24 juni 2016 24 juni 2016* 1 juli 2016 datum wordt nader bekend gemaakt augustus 2016 18 juli 2016 19 juli 2016 20 juli 2016

*datum moet nog bevestigd worden

Afname kijk- en luistertoetsen moderne vreemde talen vwo Duits Engels Frans havo Frans Duits Engels ivo-mavo Duits Engels Frans

afnamedatum 18 en 19 januari 2016 19 en 20 januari 2016 18 en 20 januari 2016 18 en 19 januari 2016 19 en 20 januari 2016 18 en 20 januari 2016 20 januari 2016 21 januari 2016 22 januari 2016

Afnameperioden van de rekentoets examens 2016. (zie jaarrooster)

Eerste afnameperiode 2F: maandag 11 januari t/m woensdag 20 januari 2016 3F: woensdag 13 januari t/m dinsdag 26 januari 2016 Tweede afnameperiode 2F: maandag 14 maart t/m woensdag 23 maart 2016 3F: woensdag 16 maart t/m woensdag 30 maart 2016 Derde afnameperiode 2F: maandag 30 mei t/m woensdag 8 juni 2016 3F: maandag 30 mei t/m vrijdag 10 juni 2016 Manon Rassin, Examensecretaris


havo / vwo

2015-2016

34

TEOLICHTING bij PTA havo en vwo

2015 - 2016

Maastricht 1 oktober 2015


havo / vwo

2015-2016

35

Toelichting bij PTA havo/vwo 2015 – 2016 op BLS Inleiding De Bernard Lievegoed School maakt onderdeel uit van het Bonnefanten College te Maastricht. Binnen de Bernard Lievegoed School worden zowel ivo-mavo, havo als vwo examens afgenomen. In onderstaande worden zaken aangaande de Tweede fase en het programma van toetsing en afsluiting (PTA) beschreven, voor het havo en vwo met inachtneming van de bepalingen opgenomen in de Wet op het Voortgezet Onderwijs alsmede de Wijzigingen Inrichtingsbesluit, de Wijzigingen Eindexamenbesluit en de Wijzigingen Staatsexamenbesluit van de wet van 27 april 2006 (gepubliceerd in Staatsblad 251) en de checklisten van de VO-Raad.

Tweede fase Het voortgezet onderwijs in Nederland is opgebouwd volgens onderstaand schema. De havo bereidt voor op HBO onderwijs, vwo op wetenschappelijk onderwijs (universiteit). Voor zowel havo- als vwo-leerlingen geldt, dat zij met een bevorderingsbewijs na het derde leerjaar door kunnen doorstromen naar een vakopleiding in het middelbaar beroepsonderwijs. De bovenbouw van de havo en het vwo wordt de Tweede Fase genoemd. De Eerste Fase bestaat dus uit de eerste drie leerjaren. In de Tweede Fase hebben de leerlingen een vakkenpakket dat hoort bij een profiel. Verspreid over de leerjaren worden telkens onderdelen van het School Examen (SE) afgerond en de verzamelde resultaten worden vastgelegd in een examendossier. Aan het eind van de opleiding is er een landelijk Centraal Examen (CE). De totale tijd, dus les-tijd, plus zelfstandig werken in school, plus het huiswerk, noemt ment wel de studielast. Gemiddeld werken leerlingen dan 40 weken van 40 klokuren per schooljaar. De Tweede Fase heeft als doelen: • leerlingen een brede algemene ontwikkeling geven; • samenhang creëren tussen de schoolvakken; • een zelfstandiger manier van leren die aansluit bij de werkwijze in het hoger onderwijs

Schema van de onderwijssoorten in Nederland Examenreglement Bernard Lievegoed School

havo / vwo

2015-2016

36

Vier profielen Na het derde leerjaar stellen de havisten en vwo-ers de vakkencombinatie samen waarin zij examen willen gaan doen. Het pakket bestaat uit verplichte vakken en uit door de leerlingen gekozen vakken. Die vakkencombinaties worden profielen genoemd. Ze zijn zo samengesteld dat zij goed aansluiten bij vervolgopleidingen op de universiteit of de hogeschool. Er zijn vier profielen mogelijk: • Cultuur en Maatschappij • Economie en Maatschappij • Natuur en Gezondheid • Natuur en Techniek

(C&M) (E&M) (N&G) (N&T)

Bij de profielen Cultuur & Maatschappij en Economie & Maatschappij (met wiskunde C/A) ligt de nadruk meer op talen en de maatschappij, bij Natuur en Gezondheid (N&G) en Natuur en Techniek (N&T) meer op wiskunde en natuurwetenschappen; deze profielen bevatten in ieder geval wiskunde B, natuurkunde en scheikunde. De leerlingen kiezen eind 9e klas voor een profiel: profiel natuur of profiel maatschappij. In het voorexamenjaar wordt gekozen voor de vakken van één van de vier profielen: natuur en techniek, natuur en gezondheid, cultuur en maatschappij en economie en maatschappij.

Het uiteindelijke profiel van iedere leerling bestaat uit: A. Een gemeenschappelijk deel

– dit bevat de vakken die voor iedereen verplicht zijn.

B. Een profieldeel

– dit bevat de vakken die voor een bepaald profiel verplicht zijn:

C. Een vrij deel,

– waarin leerlingen extra vakken kunnen kiezen, eventueel om twee profielen te combineren, waardoor mogelijkheden om naar meerdere richtingen door te stromen kunnen worden vergroot.

Een havo-leerling doet examen in ten minste 7 vakken, een vwo-leerling in ten minste 8 vakken.

Formulier profielkeuze De profielkeuze formulieren voor havo en vwo worden hieronder weergegeven. Zij geven het vakkenaanbod weer dat binnen de vier profielen mogelijk is op de Bernard Lievegoed School. In deze formulieren ontbreken de vakken die op schoolniveau worden afgesloten en voor alle leerlingen verplicht zijn. Vakken die op schoolniveau worden afgesloten zijn: Lichamelijke Opvoeding (lo) Culturele en Kunstzinnige Vorming (ckv) Maatschappijleer (ml) algemene natuurwetenschappen (anw) het eindwerkstuk (ews)

Verder kan er geen lager wiskundeniveau gekozen worden, dus iemand met wiskunde B kan wel wiskunde D kiezen maar geen wiskunde A, of C (In oplopende moeilijkheidsgraad is de volgorde C-A-B-D).


havo / vwo

2015-2016

37

Bernard Lievegoed School Keuzeformulier vakkenpakket klas 10 Havo Inleveren uiterlijk 1 april 2016 bij decaan, Barbara Janssen Naam leerling: Klas: Datum: Enkel profiel:

of Dubbel profiel:

Profiel CM vaknr 1

verplichte vakken Nederlandse Taal

2 3 4

keuzevak

5 6

7 en

Profiel EM 1


Engelse Taal

2

Engelse Taal

Geschiedenis

3

Geschiedenis

keuzevak Kunst

keuze vakken

keuze vakken

Duitse Taal O

Franse Taal O

4

Economie

5

Wiskunde A

Aardrijkskunde

Economie

6

Kunst

Beeldend

O

O

O

Drama

O

Beeldend

O

Muziek

O

Drama

O

7

Muziek

O

en

O

8

keuzevakken (max.2) Aardrijkskunde Economie

8

vaknr

keuzevakken (max.2) Duitse Taal

O

Franse Taal Duitse Taal

O

Wiskunde A

O

Biologie

O

O

Franse Taal Aardrijkskunde

O

Biologie

O

O

O

z.o.z. Profiel NG vaknr 1


2 3

Profiel NT 1


Engelse Taal

2

Engelse Taal

Biologie

3

Biologie

4

Scheikunde

4

Scheikunde

5

Wiskunde B

5

Wiskunde B

6

keuzevak

7

keuzevak

8

Kunst

keuze vakken

vaknr

Aardrijkskunde*

Natuurkunde

6

Natuurkunde

O

O

7

keuzevak

Duitse Taal

Franse Taal

O

O

8

Kunst

keuze vakken

Duitse Taal O Beeldend

Franse Taal O O

Beeldend

O

Drama

O

Drama

O

Muziek

O

Muziek

O

* eerste gesprek met decaan

handtekening ouders/verzorgers

datum

handtekening leerling

handtekening mentor

datum


datum

havo / vwo

2015-2016

handtekening decaan

datum

38

Bernard Lievegoed School Keuzeformulier vakkenpakket klas 11 HAVO Inleveren uiterlijk 1 april 2016 bij decaan, Arthur Franssen Naam leerling: Klas: Datum: Enkel profiel:

of Dubbel profiel:

Profiel CM vaknr 1


2 3 4

keuzevak

5 6 7 en

Profiel EM 1


Engelse Taal

2

Engelse Taal

Geschiedenis

3

Geschiedenis

keuzevak Kunst

keuze vakken

Duitse Taal O

Franse Taal O

4

Economie

5

Wiskunde A

Aardrijkskunde

Economie

6

Kunst

O

O

Beeldend

Drama

7

O

O

en

O

evt. 8


evt. 8

vaknr

O

Wiskunde A

O

Biologie

O

Beeldend

Drama

O

O


O


keuze vakken

O


O

Biologie

O

O

O



2 3

Profiel NT 1


Engelse Taal

2

Engelse Taal

Biologie

3

Biologie

4

Scheikunde

4

Scheikunde

5

Wiskunde B

5

Wiskunde B

6

Kunst

7 evt. 8

keuzevak keuzevak

keuze vakken

vaknr

Beeldend

Drama

6

Natuurkunde

O Aardrijkskunde*

O Natuurkunde

7

Kunst

O

O

evt. 8

Duitse Taal

Franse Taal

O

O

keuzevak

keuze vakken

Beeldend

Drama

O

O

Duitse Taal O

Franse Taal O



datum


handtekening mentor

datum


datum

havo / vwo

2015-2016

handtekening decaan

datum

39

Bernard Lievegoed School Keuzeformulier vakkenpakket klas 12 HAVO Inleveren uiterlijk 1 april 2016 bij decaan, Arthur Franssen Naam leerling: Klas: Datum: Enkel profiel:

of Dubbel profiel:

Profiel CM vaknr 1


2 3 4

keuzevak

5 6

7 en

Profiel EM 1


Engelse Taal

2

Engelse Taal

Geschiedenis

3

Geschiedenis

keuzevak Kunst

keuze vakken

Duitse Taal O

Franse Taal O

4

Economie

5

Wiskunde A

Aardrijkskunde

Economie

6

Kunst

O

O

Beeldend

O

Drama Muziek

O

7

O

en

O

evt. 8


evt. 8

vaknr

keuze vakken

Beeldend

O

Drama Muziek

O O


O


O O

O


O

Wiskunde A

O

O



2 3

Profiel NT 1


Engelse Taal

2

Engelse Taal

Biologie

3

Biologie

4

Scheikunde

4

Scheikunde

5

Wiskunde B

5

Wiskunde B

6

Kunst

7 evt. 8

keuzevak keuzevak

keuze vakken

vaknr

Beeldend

O

6

Natuurkunde

Drama Muziek

O

7

Kunst

Aardrijkskunde*

O Natuurkunde

O

O

Duitse Taal

Franse Taal

O

O

evt. 8

keuzevak

keuze vakken

Beeldend

O

Drama Muziek

O

Duitse Taal O

O Franse Taal O




handtekening mentor

handtekening decaan

datum

datum

datum

datum


havo / vwo

2015-2016

40

Bernard Lievegoed School Keuzeformulier vakkenpakket klas 10 VWO Inleveren uiterlijk 1 april 2016 bij decaan, Barbara Janssen Naam leerling: Klas: Datum: Enkel profiel:

of Dubbel profiel:

Profiel CM vaknr 1


2 3

Profiel EM 1


Engelse Taal

2

Engelse Taal

Geschiedenis

3

Geschiedenis

4

Wiskunde A/C

4

Economie

5

Kunst

5

Wiskunde A

6

keuzevak

7

keuzevak

keuze vakken

vaknr

Aardrijkskunde

Economie

6

Kunst

O

O

7

keuzevak

Duitse Taal

Franse Taal keuzevakken

keuze vakken

Duitse Taal

Franse Taal

O Duitse Taal

O

O Duitse Taal

O

8

O

en

Franse Taal

O

en

Franse Taal

O

9

Aardrijkskunde

O

9

Aardrijkskunde Economie

O

8

keuzevakken

O

O

z.o.z.

Profiel NG vaknr 1


2 3

Profiel NT 1


Engelse Taal

2

Engelse Taal

Wiskunde B

3

Wiskunde B

4

Scheikunde

4

Scheikunde

5

Biologie

5

Biologie

6

Kunst

6

Natuurkunde

7

keuzevak

Natuurkunde

7

Kunst

O Duitse Taal

O

8

keuzevakken (max.2)

Duitse Taal

O

O

en

Franse Taal

O

en

Franse Taal

O

9

Economie

O

9

Economie

O

8

keuzevakken (max.2)

keuze vakken

Aardrijkskunde*

vaknr

keuze vakken

* eerste gesprek emt decaan


datum


handtekening mentor

datum


datum

havo / vwo

2015-2016

handtekening decaan

datum

41

Bernard Lievegoed School Keuzeformulier vakkenpakket klas 11 VWO Inleveren uiterlijk 1 april 2016 bij decaan, Arthur Franssen Naam leerling: Klas: Datum: Enkel profiel:

of Dubbel profiel:

Profiel CM vaknr 1


2 3

Profiel EM 1


Engelse Taal

2

Engelse Taal

Geschiedenis

3

Geschiedenis

4

Kunst

4

Economie

5

Wiskunde *

6 7 8

keuzevak keuzevak keuzevakken

en evt. 9

keuze vakken

vaknr

wiskunde A

wiskunde C

5

Wiskunde A

O Aardrijkskunde

O Economie

6

Kunst

7

keuzevak

O

O

Duitse Taal

Franse Taal

8

O Duitse Taal

O

en

O

evt. 9

Franse Taal

O


O

keuzevakken

keuze vakken

Duitse Taal

Franse Taal

O Duitse Taal

O

Franse Taal

O

Aardrijkskunde

O

O

O

* in overleg met de docent wiskunde

z.o.z.

Profiel NG vaknr 1


2 3

Profiel NT 1


Engelse Taal

2

Engelse Taal

Wiskunde B

3

Wiskunde B

4

Scheikunde

4

Scheikunde

5

Biologie

5

Biologie

6

Kunst

6

Natuurkunde

7

keuzevak

Natuurkunde

7

Kunst

O Duitse Taal

O

8

keuzevakken (max.2)

O

en

Franse Taal

O

evt. 9

Economie

O

8

keuzevakken (max.2)

en evt. 9

keuze vakken

Aardrijkskunde*

vaknr

keuze vakken

Duitse Taal

O

Franse Taal

O

Economie

O



datum


handtekening mentor

datum


datum

havo / vwo

2015-2016

handtekening decaan

datum

42

Bernard Lievegoed School Keuzeformulier vakkenpakket klas 12 VWO Inleveren uiterlijk 1 april 2016 bij decaan, Arthur Franssen Naam leerling: Klas: Datum: Enkel profiel:

of Dubbel profiel:

Profiel CM vaknr 1


2 3 4

Wiskunde *

5 6 7

8

Profiel EM 1


Engelse Taal

2

Engelse Taal

Geschiedenis

3

Geschiedenis

keuzevak keuzevak Kunst

keuzevakken (max.2)

en evt. 9

keuze vakken

vaknr

keuze vakken

wiskunde A

wiskunde C

4

Economie

O Aardrijkskunde

O Economie

5

Wiskunde A

6

keuzevak

Duitse Taal

O

O

O

Duitse Taal

Franse Taal

Kunst

O Beeldend

O

O

Drama

O

Beeldend

O

O

Drama

O

8

Muziek Duitse Taal

Muziek Duitse Taal

O

en

Franse Taal

O

O

evt. 9

Aardrijkskunde

O

Franse Taal

O


O

7

keuzevakken (max.2)

Franse Taal O

O

O

* in overleg met de docent wiskunde

Profiel NG vaknr 1


2 3

Profiel NT 1


Engelse Taal

2

Engelse Taal

Wiskunde B

3

Wiskunde B

4

Scheikunde

4

Scheikunde

5

Biologie

5

Biologie

6

Kunst

7 8

keuze vakken

vaknr

Beeldend

O

6

Natuurkunde

Drama

O

7

Kunst

keuzevak

Muziek Aardrijkskunde*

O Natuurkunde

keuzevakken

O Duitse Taal

O Franse Taal

evt. 9

O

keuze vakken

Beeldend

O

Drama

O

Muziek 8

keuzevakken

evt. 9

O

Duitse Taal

Franse Taal

O

O

O




handtekening mentor

handtekening decaan

datum

datum

datum

datum


havo / vwo

2015-2016

43

Het eindexamen Het examen is onderverdeeld in een deel dat tijdens de schooltijd wordt afgelegd, het zogenaamde Schoolexamen (SE) en het examen dat landelijk in de maand mei wordt afgelegd, het zogenaamde Centraal Examen (CE).

Schoolexamen (SE) Het Schoolexamen, ook wel het programma van toetsing en afsluiting (PTA) geheten, wordt over de gehele bovenbouw afgenomen. Scholen stellen zelf het schoolexamen op. De examendata voor het schoolexamen zijn niet landelijk vastgesteld; zij staan achter in het examenreglement. De leerling bouwt voor ieder vak geleidelijk zijn eindcijfer op. Ieder cijfer dat meetelt in dit eindcijfer, noemt men een schoolexamencijfer. Bij vakken die geen Centraal Examen kennen, bepaalt dit opgebouwde schoolexamencijfer voor 100% het diplomacijfer. In het schoolexamencijfer tellen schriftelijke toetsen, praktische opdrachten (meestal werkstukken) en handelingsdelen (verplichte opdrachten) mee als deze als zodanig in het PTA (Programma van Toetsing en Afsluiting) staan vermeld. Voor de vakken die niet met een Centraal Examen afgesloten worden, geldt dat het schoolexamencijfer ook direct het eindcijfer is. Voor vakken die wel een Centraal Examen hebben, geldt de formule (SE + CE) / 2. Voor handelingsdelen wordt in het algemeen geen cijfer gegeven, maar een beoordeling in O(nvoldoende), V(oldoende) of G(oed). Bij sommige handelingsdelen is het alleen V of O. De handelingsdelen moeten allemaal voldoende zijn afgerond vóór het Schriftelijk Examen, anders volgt uitsluiting voor dat examen.

Centraal Examen (CE) Het CE wordt afgenomen in 3 tijdvakken. • Het eerste tijdvak is in de tweede helft van mei. Hierin worden alle examens afgenomen. • Het tweede tijdvak is in de tweede helft van juni. Dit tijdvak is bedoeld voor kandidaten die door overmacht tijdens het eerste tijdvak niet een of meerdere examens konden afleggen of voor herkansingen. De examens worden voor bepaalde vakken door de scholen afgenomen, en voor bepaalde vakken door de staatsexamencommissie. • Het derde tijdvak vindt plaats in de tweede helft van augustus. Hierin worden de examens uitsluitend door de staatsexamencommissie afgenomen. Het derde tijdvak is, net als het tweede, voor kandidaten die het examen nog niet hebben kunnen voltooien, of nog een herkansing te goed hebben.

Rapport en PTA-cijferlijst De leerlingen die een PTA volgen ontvangen naast het ‘gewone’ rapport ook een PTA-cijferlijst. Op de PTAcijferlijst staan de cijfers vermeld die voor de PTA-onderdelen zijn behaald.

Diploma, aantal vakken Een havo-leerling heeft minimaal acht cijfers die meewegen in de slaag/zakregeling: Nederlands, Engels, vier profielvakken, één vak in het vrije deel en een combinatiecijfer. Een vwo-leerling heeft er minimaal negen: dezelfde als de havo-leerling, en een tweede moderne vreemde taal. Op grond van de minstens acht of negen cijfers wordt vastgesteld of de kandidaat geslaagd is. Het eindcijfer voor een vak is gelijk aan het gemiddelde van het schoolexamencijfer en het cijfer dat voor het centraal eindexamen behaald is. Zie ook artikel 28 van het Examenreglement.

Slaag/zak regeling betreffende afgewezen kandidaten die uitbesteed worden aan het vavo Voortgezet algemeen volwassenen onderwijs (vavo) is voortgezet onderwijs voor niet-leerplichtige leerlingen die ouder dan 18 zijn en, onder bepaalde voorwaarden, de zogenaamde ‘Rutte-regeling’, ook voor 16- en 17jarigen. Het vavo is bedoeld voor zowel leerlingen mét als leerlingen zonder startkwalificatie. Een startkwalificatie is een diploma op mbo 2-niveau of hoger, havo of vwo-diploma. Gezakte leerlingen kunnen ook door de vo-school uitbesteed worden aan het vavo. De leerlingen hoeven dan in principe alleen hun onvoldoende vakken over te doen.


havo / vwo

2015-2016

44

Hierbij moeten de school en de leerling rekening houden met de nieuwe exameneis van ten minste een 5,50 voor het gemiddelde centraal examencijfer. Van de eerder behaalde eindcijfers waarvoor vrijstelling is verkregen tellen de onderdelen CE-cijfer mee in de berekening gemiddeld een voldoende. Het kan raadzaam zijn om ook voldoende afgesloten vakken opnieuw te doen aan het vavo met het oog op het noodzakelijke gemiddelde.

Landelijk Aktie Komitee Scholieren Het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS) is een Nederlandse scholierenorganisatie die op 1984 werd opgericht in Amsterdam door een aantal scholieren om de rechtspositie van scholieren te verbeteren. De vereniging houdt zich bezig met belangenbehartiging, en geeft ook cursussen en trainingen aan leerlingen, bijvoorbeeld aan hen die in een medezeggenschapsraad (MR) of leerlingenraad zitten. De meeste bekendheid krijgt het LAKS tijdens de examens vanwege een eindexamenklachtenlijn. Op deze manier heeft de vereniging in de loop der tijd een positie verworven als officiële gesprekspartner voor de overheid en andere partijen in het onderwijsveld. Scholieren die eindexamen doen, kunnen hier melding maken van organisatorische en inhoudelijke klachten. Op de volgende website van de inspectie vind je antwoorden op veel gestelde vragen. http://www.onderwijsinspectie.nl/actueel/vraagantwoord en http://www.examen.nl/index.html?url=http%3A%2F/php.examen.nl/examendoc/index.php%3Fdocument%3D 1003&h=5000&mw=0 Docenten en schoolleiding wensen je veel succes! Manon Rassin, examensecretaris


havo / vwo

2015-2016

45

EXAMENREGLEMENT havo en vwo Reglement Examenzittingen

Recommend Documents