Evaluatie Wet Inburgering 2007 en 2008
Inhoud 1.
Inleiding............................................................................................................. 2
2.
Demografische ontwikkelingen......................................................................... 3
3. 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5
Informatiefunctie ............................................................................................... 6 Ontwikkeling voorlichtingsmateriaal ................................................................ 6 Realiseren website en inburgerzuilen................................................................ 6 Organiseren voorlichtingsbijeenkomsten .......................................................... 7 Realiseren inburgeringsloket ............................................................................. 7 Aandacht via de media ...................................................................................... 7
4. 4.1 4.2 4.3 4.4 4.4.1 4.4.2 4.4.3
Gegevens inburgering 2007 en 2008................................................................. 8 De intake............................................................................................................ 8 De instroom ....................................................................................................... 8 De inburgeraars ............................................................................................... 11 De trajecten...................................................................................................... 13 Het Albeda College ......................................................................................... 14 Kaleos Educatie ............................................................................................... 14 Zadkine Educatie ............................................................................................. 15
5. 5.1 5.2 5.3
Conclusies ....................................................................................................... 17 De informatiefunctie........................................................................................ 17 De resultaten.................................................................................................... 17 Acties 2009...................................................................................................... 17
Bijlage 1:
Afkortingen ..................................................................................................... 18
1
1. Inleiding Vanaf 1 januari 2007 is de Wet Inburgering (WI) van kracht. Nadat de wet in november 2006 door de Eerst Kamer was vastgesteld, hadden gemeenten slechts kort de tijd om de implementatie van de wet voor te bereiden. In Schiedam zijn in februari 2007 door de raad de uitgangpunten van het inburgeringsbeleid en de Verordening Wet Inburgering vastgesteld. Vervolgens is gestart met een aanbesteding voor de inkoop van inburgeringstrajecten. Dit heeft geresulteerd in drie contracten met aanbieders voor inburgeringstrajecten, die in de periode rond de zomervakantie 2007 zijn afgesloten. Ook is in 2007 invulling gegeven aan de informerende functie van de gemeente door vaststelling van het communicatieplan en de start van de uitvoering daarvan. Zo is er al een inburgerloket gerealiseerd, zijn er in de stad vier inburgerzuilen geplaatst en is er op de site van de gemeente Schiedam een speciale ‘inburgerpagina’ geplaatst (www.schiedam.nl/inburgering). Zo’n twee jaar na invoering van de WI is het echter belangrijk om te kijken naar de resultaten tot nu toe. Landelijk loopt de instroom op de inburgeringstrajecten sterk achter op de planning. Gemeenten dreigen hun doelstellingen hierdoor niet te halen. Daar komt bij dat al in het najaar van 2007 door de minister van Wonen, Wijken en Integratie (WWI) wijzigingen op de complexe inburgeringswet werden aangekondigd in het Deltaplan Inburgering. Dit Deltaplan heeft tot doel om de kwaliteit van de inburgering te vergroten en om er voor te zorgen, dat het volume van het aantal inburgeringstrajecten wordt verhoogd. Belangrijk dus om te kijken hoe het er in Schiedam voor staat. In deze evaluatie wordt niet alleen stilgestaan bij het aantal inburgeringstrajecten. In hoofdstuk 2 wordt allereerst ingegaan op de demografische ontwikkeling in Schiedam van de afgelopen periode en de omvang van de doelgroep. Vervolgens komt in hoofdstuk 3 de informatiefunctie aan bod. Hoofdstuk 4 laat zien hoe het staat met de intake, de realisatie van de instroom, de achtergrondkenmerken van de inburgeraars, de ingekochte trajecten en de resultaten tot nu toe. Tot slot bevat hoofdstuk 6 een aantal conclusies en aanbevelingen.
2
2. Demografische ontwikkelingen Tussen 2007 en 2009 is de Schiedamse bevolking qua omvang licht toegenomen. Dat geldt niet voor alle bevolkingsgroepen. Zo neemt het aandeel van de Nederlandse bevolkingsgroep al vele jaren langzaam af. Anderzijds nemen de allochtone groepen toe, met name de groep Overige arme landen. Hiertoe behoren herkomstlanden die in Afrika, Azië en Zuid-Amerika zijn gelegen. 1. Ontwikkeling van de bevolking in Schiedam naar etniciteit 1-1-2007
1-1-2009
personen
%
personen
%
50854
67,7
49826
66,1
Turks
7168
9,5
7364
9,8
Marokkaans
1897
2,5
1997
2,6
Surinaams
2507
3,3
2603
3,5
Antilliaans (incl. Arubaans)
1599
2,1
1739
2,3
Ov. rijke landen
3477
4,6
3450
4,6
Ov. arme landen
7657
10,2
8397
11,1
75159
100,0
75376
100,0
Nederlands
Totaal
De toename van de allochtone groepen heeft twee oorzaken. Enerzijds heeft het te maken met het gegeven dat een relatief groot deel van de vestigers komend vanuit andere gemeenten/landen uit allochtonen bestaat, anderzijds is de allochtone bevolking in Schiedam relatief heel jong. Dat heeft tot gevolg dat in vergelijking met Nederlandse huishoudens, relatief veel allochtone huishoudens zich in de fase van gezinsvorming bevinden. Dat zorgt voor hoge geboortecijfers en daarmee groei van de bevolkingsgroep. Tabel 1 geeft ook inzicht in de meest voorkomende etnische groepen in Schiedam. Indien wordt gekeken naar de leeftijd onder de Schiedamse bevolking, dan valt op dat er grote verschillen bestaan tussen de diverse etnische groepen. Zo zijn Nederlanders en de Overige rijke landen (o.m. West-Europa, Amerika, Oceanië1, Japan) gemiddeld aanzienlijk ouder. Van hen is ruim 20 procent 65 jaar of ouder terwijl dit bij de andere groepen 3 à 4 procent bedraagt.
1
Eilanden in Grote of Stille Oceaan, inclusief Australië en Nieuw-Zeeland
3
2. Bevolking Schiedam naar etniciteit en leeftijd (per 1-1-2009) Leeftijd Totaal
0-3 jr.
4-11 jr.
12-19 jr.
20-39 jr.
40-64 jr.
65+
Nederlands
3,4%
7,4%
8,2%
22,1%
38,8%
20,1%
100,0%
Turks
6,5%
14,6%
14,9%
38,5%
21,0%
4,5%
100,0%
Marokkaans
9,8%
15,8%
13,2%
41,7%
16,3%
3,2%
100,0%
Surinaams
4,4%
11,6%
12,6%
37,0%
31,2%
3,3%
100,0%
Antilliaans
8,5%
13,7%
14,5%
40,8%
20,9%
1,6%
100,0%
Ov. rijke landen
2,8%
4,5%
4,5%
22,2%
45,5%
20,6%
100,0%
Ov. arme landen
6,9%
12,4%
10,4%
41,0%
26,2%
3,0%
100,0%
4,4%
9,0%
9,3%
27,3%
34,7%
15,3%
100,0%
Totaal
Een groeiend deel van de bevolking met een allochtone achtergrond is in Nederland geboren. Desondanks behoort de meerderheid van hen tot de eerste generatie. Dat geldt met name voor de Antilliaanse groep: ruim tweederde deel van hen is op de Antillen geboren. Ook personen die tot de groep Overige arme landen behoren zijn in de meeste gevallen niet in Nederland geboren. Daarentegen is van de Marokkanen juist wel de meerderheid in Nederland geboren. 3. Bevolking per 1-1-2009 naar etniciteit en generatie generatie
Nederlands
Turks
Marokkaans
Surinaams
Antilliaans (incl. Aribaans) Ov. rijke landen
Ov. arme landen
Totaal
Totaal
1e generatie
2e generatie
Nederlands
0
0
49823
49823
,0%
,0%
100,0%
100,0%
3692
3672
0
7364
50,1%
49,9%
,0%
100,0%
947
1050
0
1997
47,4%
52,6%
,0%
100,0%
1421
1182
0
2603
54,6%
45,4%
,0%
100,0%
1213
526
0
1739
69,8%
30,2%
,0%
100,0%
1264
2187
0
3451
36,6%
63,4%
,0%
100,0%
5578
2821
0
8399
66,4%
33,6%
,0%
100,0%
14115
11438
49823
75376
18,7%
15,2%
66,1%
100,0%
Jaarlijks vestigen er zich zo’n 4500-5000 personen in Schiedam. Uit de gegevens van 2007 en 2008 blijkt dat ruim 60 procent een allochtone achtergrond heeft. Indien de Nederlandse
4
bevolkingsgroep buiten beschouwing wordt gelaten dan blijkt dat meer dan de helft van de allochtone groep tot de eerste generatie behoort. Bovendien gaat het om een groeiend aandeel. Verder blijkt dat nog steeds een flink deel van de eerste generatie allochtonen zich direct vanuit het buitenland in Schiedam vestigt. In 2008 ging het om 703 personen. Dit komt overeen met 14 procent van alle personen die naar de stad toegekomen zijn. Van de vestigers in 2008 bestond de grootste groep 1e generatie allochtonen uit Bulgaren (136 – 19,3%) gevolgd door Polen (108 – 15,4%) en Antillianen (71 – 10,1%). Uit de demografische gegevens blijkt duidelijk een groei van het aantal personen met een etnische achtergrond. Van de totale Schiedamse bevolking is 18,7% van de eerste generatie allochtonen. Bovendien vestigen zich jaarlijks een groot aantal personen zich hier rechtstreeks vanuit het buitenland. Het belang van een goede inburgering voor een stad als Schiedam is dan ook evident.
5
3. Informatiefunctie Het geven van informatie over inburgering is een belangrijke taak van de gemeente binnen de WI. Om hieraan invulling te geven zijn in het communicatieplan de volgende acties opgenomen: - Ontwikkelen voorlichtingsmateriaal. - Realiseren website en inburgerzuilen. - Organiseren voorlichtingsbijeenkomsten. - Realiseren inburgeringsloket. - Aandacht via media. Dit hoofdstuk geeft inzicht in de onderdelen die hiervan al zijn gerealiseerd en de resultaten daarvan.
De WI is een ingewikkelde en complexe wet. Daarom is het voor potentiële inburgeraars belangrijk om goed geïnformeerd te worden over de wet en de mogelijke consequenties. In de praktijk blijkt dat hierbij vooral behoefte is aan informatie over de eigen persoonlijke situatie. Daarom is er ook een korte, duidelijke folder ontwikkeld die potentiële inburgeraars verwijst naar bronnen als de website, het inburgerloket en het algemene telefoonnummer van het inburgerloket. Deze folder is verkrijgbaar bij de balies in de stadswinkel en het bedrijfsverzamelgebouw.
Een belangrijk actiepunt uit het communicatieplan is het realiseren van een inburgersite en vier inburgerzuilen, het zogenaamde digitale inburgerloket van de gemeente Schiedam. Hier kunnen potentiële inburgeraars terecht voor informatie over de nieuwe WI en andere relevante informatie. De informatie is in meerdere talen beschikbaar, namelijk Arabisch, Engels, Nederlands en Turks. De informatie kan niet alleen gelezen worden, maar wordt ook in deze talen met geluid ondersteund. De vier inburgerzuilen zijn geplaatst op een aantal locaties waar de doelgroep vaak komt. De zuilen zijn een aanvulling op de inburgersite en zijn bedoeld om ook mensen die geen beschikking hebben over een computer of geen computer ervaring hebben, ook in de gelegenheid te stellen om dezelfde informatie te verkrijgen. De zuilen werken met zogenaamde ‘touch screens’ en de afwezigheid van toetsenbord en muis maakt het een laagdrempelige informatievoorziening. De inburgersite en de inburgerzuilen vormen samen het digitale inburgerloket. Dit digitale inburgerloket is in februari 2008 geopend. Tussen de opening en het tussentijdse meetmoment (eind november) hebben bijna 3.500 bezoekers het digitale inburgerloket bezocht. Het aantal bezoeken via het internet was ongeveer even groot als het aantal bezoeken via de inburgerzuilen. Tabel 4 geeft inzicht in het gebruik van de inburgersite en de inburgerzuilen. Tabel 4. Gebruik inburgersite en inburgerzuilen Aantal gelezen teksten Inburgersite 1.988 Inburgerzuil Stadswinkel 943 Inburgerzuil Moskee Dr. Schaepmansingel 485 Inburgerzuil Dreesplein 391 Inburgerzuil Blauwe Brug 159 Totaal 3.966
6
Pagina’s weergegeven 4.673 6.017 3.270 3.511 2.503 19.974
Gemiddeld zijn er in de evaluatieperiode zo’n 10 teksten per dag gelezen op de locaties waar de inburgerzuilen staan.
Om actief informatie te geven over de WI en de consequenties hiervan voor burgers zijn vooral in 2007 voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd in buurthuizen en moskeeën. Over het algemeen zijn deze goed bezocht en werden er veel vragen gesteld. De bijeenkomsten waren bedoeld om algemene informatie over de WI te geven. Veelal was er echter behoefte aan informatie over de persoonlijke situatie.
In februari 2008 is het inburgerloket geopend op het Stationsplein in het bedrijfsverzamelgebouw. Het inburgerloket is op werkdagen geopend van 8:30 uur tot 12:30 uur. Verder is het de hele dag door telefonisch bereikbaar. Van de inloopfunctie van het inburgeringsloket wordt goed gebruik gemaakt. Gemiddeld worden per dag zo’n 3 inburgeraars geholpen. Ook van het algemene informatienummer wordt goed gebruik gemaakt. Er is helaas nog weinig vergelijkingsmateriaal over het gebruik van het inburgeringsloket met andere gemeenten. Vanaf begin 2009 wordt het gebruik van het inburgeringsloket structureel geëvalueerd, zodat bij de volgende evaluatie meer inzicht is in het gebruik hiervan
Er is tot op heden nog weinig gebruik gemaakt van de lokale media om voorlichting te geven over de WI. Wel is medio 2008 de landelijke campagne ‘Het begint met taal’ van start gegaan. In de beleidsnota inburgering 2009-2012 en de inburgeragenda is als actiepunt opgenomen om lokaal aansluiting te zoeken bij deze mediacampagne. Dit betekent concreet dat het landelijk ontwikkelde materiaal met ingang van april 2009 gebruikt gaat worden om aandacht te vragen voor het belang van inburgering en om potentiële inburgeraars door te verwijzen naar de voorzieningen.
7
4. Gegevens inburgering 2007 en 2008
De intake van inburgeraars door de klantmanagers inburgering vormt een belangrijke schakel in de keten. Bij de intake wordt vastgesteld of een inburgeraar tot de doelgroep behoort en of hij inburgeringsplichtig of behoeftig is. Belangrijk hierbij is ook dat de inburgeraars goed worden voorgelicht over de rechten en plichten en de vervolgstappen binnen het inburgeringstraject. Inburgeraars kunnen ook het aanbod van de gemeente weigeren. Bij inburgeringsplichtigen kan dan nog wel de inburgeringsplicht worden opgelegd, maar bij inburgeringsbehoeftigen niet. Inburgeraars die een intake hebben gehad, worden aangemeld bij een onafhankelijk toetsbureau om de beginniveaus en de leercapaciteit vast te stellen. Nadat de gemeente van het toetsbureau de uitslag ontvangt, worden de deelnemers aangemeld bij de taalaanbieders. De procedure van aanmelding bij het toetsbureau en de terugkoppeling van de resultaten loopt in de praktijk erg goed. In totaal hebben in 2007 en 2008 1.313 inburgeraars een intake gehad. Dit heeft ertoe geleid dat 449 inburgeraars zijn gestart met een traject. Bij 34% van de intakes leidt dit dus tot een daadwerkelijk start van een traject. Dit komt overeen met het landelijke beeld. Verder heeft bij de inburgeringsplichtigen die een intake hebben gehad 24% een vrijstelling ontvangen en is bij 42% de inburgeringsplicht opgelegd door middel van een handhavingsbeschikking. Deze personen moeten na drie en een half jaar aantonen dat zij aan hun inburgeringsplicht hebben voldaan. De belangrijkste redenen waarom deze inburgeringsplichtigen geen aanbod accepteren zijn: - De inburgeraar heeft werk wat moeilijk is te combineren met het volgen van een traject. - De inburgeraar heeft nog maar weinig ondersteuning nodig om het inburgeringsexamen te halen en besluit het zelf te doen. - Door de zorg voor zeer jonge kinderen besluit men de inburgering nog even uit te stellen. Bij de inburgeringsbehoeftigen heeft bij 65% de intake niet tot een aanbod geleid en bij de overige 35% wel. Tabel 5: aantallen intakes, vrijstellingen en handhaving Intakes Vrijstelling Inburgeringsplichtig 986 239 Inburgeringsbehoeftig 327 Totaal 1.313
Handhaving 413
Aanbod 334 115 449
Landelijk lopen de resultaten qua instroom de afgelopen jaren sterk achter bij de vooraf geplande doelstellingen. Zo zijn er in 2007 slechts 10.000 van de geplande 47.000 trajecten gestart (21%) en in 2008 32.700 van de geplande 48.000 trajecten (68%). Ook voor 2009 wordt verwacht dat het moeilijk zal worden om het geplande aantal van 60.000 trajecten te halen. De belangrijkste redenen voor het achterblijven van de realisatie zijn de korte implementatieperiode voor gemeenten en de complexiteit van de Wet Inburgering. In Schiedam is dit beeld helaas niet anders. Voor de periode 2007-2009 maakt inburgering onderdeel uit van de Brede Doeluitkering Sociaal, Integratie en Veiligheid (BDU SIV) van het grote stedenbeleid. Voor de realisatie in deze periode is de volgende prognose vastgesteld.
8
Tabel 6: Prognose inburgering BDU SIV Gecombineerde trajecten (inburgering – re-integratie) Overige trajecten (Opvoeding, Gezondheid, Onderwijs) Totaal Aantal handhavingsbeschikkingen
2007-2009 450 815 1.265 410
Per jaar 150 272 422 137
Per jaar moeten er dus 422 trajecten starten om de GSB doelstelling voor 2007-2009 te halen. Over 2007 en 2008 ziet het beeld er echter als volgt uit: Aantal gerealiseerde trajecten per instelling* (cumulatief) in relatie tot gestelde doel ultimo 2009
* Instelling AC= Albeda College KE= Kaleos Educatie ZE= Zadkine Educatie
Daarbij is het goed om verder te kijken naar de instroom per kwartaal per instelling.
9
Aantal gerealiseerde trajecten per instelling* (per kwartaal)
Ook in Schiedam loopt de realisatie dus sterk achter bij de planning. Van de GSB doelstelling van 1.265 trajecten zijn er tot op heden slechts 449 gestart (35,5%). Dit betekent dat er in 2009 nog 816 trajecten moeten starten om de doelstelling te halen. Naar alle waarschijnlijkheid gaat dat niet lukken. Voor het achterblijven van de realisatie zijn een aantal verklaringen, die niet veel afwijken van de landelijke problematiek. Omdat de implementatieperiode voor de invoering van de WI veel te kort was, en er door de invoering van marktwerking ook nog eens een aanbestedingsprocedure moest worden uitgevoerd, kon pas in het derde kwartaal van 2007 worden gestart met de inburgeringstrajecten. Daarnaast hebben zich bij een aantal contractpartners problemen afgespeeld, waardoor de instroom onder druk stond. Zo zijn er bij Zadkine Educatie in het derde kwartaal 2007 als ruim 125 deelnemers aangemeld, maar door interne problemen bij Zadkine Educatie vanwege inkrimping van het personeel is het grootste gedeelte hiervan pas in 2008 gestart. De problemen bij Zadkine Educatie waren in 2008 nog niet opgelost. Eind 2008 heeft er vanuit de gemeente een behoorlijke tijdsinvestering vanuit het klantmanagement inburgering plaatsgevonden om er voor te zorgen dat van alle aangemelde deelnemers ook de trajectplannen en overige gegevens op orde waren, zodat kon worden vastgesteld welke deelnemers zijn gestart en welke niet. Hierdoor is ook de instroom op de andere contracten in het laatste kwartaal 2008 teruggelopen. Bij Kaleos Educatie deed zich in 2008 het probleem voor, dat door de landelijke problemen met de instroom van inburgeraars, deze taalaanbieder in de financiële problemen raakte. Hierdoor zijn er in 2008 slechts weinig deelnemers gestart met een traject bij Kaleos Educatie. Daar komt bij dat Kaleos Educatie zelf verantwoordelijk was voor de werving van deelnemers. De resultaten hiervan zijn in de praktijk ook flink tegengevallen. In 2007 en 2008 zijn circa 170 deelnemers geworven, waarvan slechts 21 deelnemers daadwerkelijk met een traject is gestart. De problemen lijken nu opgelost, maar door de problemen met Zadkine Educatie zal de instroom in 2009 pas goed op gang komen. In de eerste maand van 2009 zijn overigens al zo’n 70 deelnemers gestart. Ook bij het Albeda College loopt de realisatie achter bij de planning. In 2007 en 2008 is 65% van het aantal geplande trajecten gerealiseerd. De belangrijkste reden hiervoor ligt
10
voornamelijk in het feit dat personele capaciteit van de klantmanagers ingezet moest worden om de problemen bij de andere contractpartners aan te pakken.
Belangrijk is het ook om te kijken welke deelnemers er tot nu toe zijn bereikt. Hierbij wordt aandacht besteed aan: - etniciteit; - geslacht; - leeftijd en - buurt. Onderstaande grafiek geeft een beeld van de etnische afkomst van de gestarte deelnemers in 2007 en 2008. Het gaat hierbij dus in totaal om 449 deelnemers. Gerealiseerde trajecten naar etniciteit in procent (periode 2007-2008)
#' $'
#'
" ' !"' '
"'
'
!$' "'
'
"'
'
"'
'
"'
!
Gezien de samenstelling van de Schiedamse bevolking is het logisch dat de groep Turken de grootste groep inburgeraars vormt. Toch is het percentage Turken relatief hoog. De verdeling man/vrouw bij deelname aan inburgeringstrajecten is 40/60%. In de volgende tabel is dit per taalaanbieder weergegeven.
11
Gerealiseerde trajecten per instelling naar geslacht in procent (periode 2007-2008)
!
!
!
!
!
!
!
!
!
! !
Het feit dat er bij Kaleos Educatie alleen maar vrouwen op traject zitten valt te verklaren uit het feit dat deze trajecten zijn gericht op Opvoeding, Gezondheid en Onderwijs (OGO). Het contract bij het Albeda College is gericht op Werk en bij Zadkine Educatie op Werk en OGO. Hieronder volgt de indeling per leeftijdscatagorie per instelling. Bij Kaleos Educatie is de groep van 30 tot 39 jaar iets ruimer vertegenwoordigd. Gerealiseerde trajecten per instelling naar leeftijd in procent (periode 20072008)
#
!
!
!
!
!
!
12
!
!
!
! !
Een interessant aspect bij de achtergrondkenmerken van de inburgeraars is de verdeling naar wijk. Het is hierbij geen verrassing dat het overgrote deel van de inburgeraars uit de wijk Nieuwland afkomstig is. Het percentage inburgeraars uit deze wijk komt overeen met het percentage Nieuwlanders uit het Bestand Potentieel Inburgeringsplichtigen (BPI). Na Nieuwland volgen de wijken Oost en Groenoord. Gerealiseerde trajecten naar wijk in procent (periode 2007-2008)
&
&
&
&
!&
"&
#
Bij de aanbesteding van inburgeringstrajecten in 2007 zijn de volgende trajecten ingekocht bij respectievelijk het Albeda College, Kaleos Educatie en Zadkine Educatie: Contractpartne r Albeda College Kaleos Educatie Zadkine Educatie Totaal
Planning 2007 2
Soort traject Uitkeringsgerechtigden OGO Examentraining
Planning 2008
100 250 150 500
150 230 125 505
Alle ingekochte trajecten bevatten duale elementen. Zo vinden in het traject van het Albeda College voor uitkeringsgerechtigden gelijktijdig zowel inburgeringsactiviteiten plaats als arbeidsmarktgerichte activiteiten. Ook binnen het OGO-contract van Kaleos Educatie worden bij voorbeeld activiteiten gericht op de opvoeding van de kinderen gekoppeld aan het leren van de taal. Voor de doelstelling vanuit het Deltaplan Inburgering dat in 2011 80% van de inburgeringstrajecten een duaal karakter hebben geldt een nader beschrijving van het begrip duaal. Niet alle trajecten voldoen hier op voorhand aan. Voor trajecten die wel aan die eis voldoen ontvangt de gemeente vanaf 2008 een participatiebonus van 1.000,00. 2
Bij de inkoop is uitgegaan van een hoger aantal deelnemers dan op basis van de prognose in het kader van de BDU SIV. De reden hiervoor is dat er naast de inburgeringsmiddelen ook nog een aantal trajecten vanuit de WWB worden bekostigd.
13
Eind 2008 voldeed ruim 26% van de Schiedamse trajecten aan deze eis. Landelijk lag dit iets hoger, namelijk op 33%. Bij 19% van de inburgeringstrajecten zijn kinderopvangvoorzieningen nodig om het voor de inburgeraar mogelijk te maken om een inburgeringstraject te volgen. De taalaanbieders zijn verantwoordelijk voor de organisatie hiervan. De geboden voorzieningen bestaan onder andere uit reguliere kinderopvang, naschoolse opvang, peuterspeelzalen en Voorschoolse Educatie (VE).
De trajecten die zijn ingekocht bij het Albeda College combineren inburgering en reintegratie. Hierbij worden beide onderdelen gelijktijdig aangeboden. Bij de verschillende soorten trajecten wordt onderscheid gemaakt naar taalniveau en afstand tot de arbeidsmarkt. Albeda College soort Lager dan niveau A1, ruime afst. Arbeidsmarkt traject Lager dan niveau A1, beperkte afst. Arbeidsmarkt Hoger dan niveau A1, ruime afst. Arbeidsmarkt Hoger dan niveau A1, beperkte afst. Arbeidsmarkt
aantal max. uren les deeln. trajectdr per wk 57 18 mnd 12-23 12 18 mnd 12-23 71 12 mnd 12-23 21 12 mnd 12-23 161
De trajecten van het Albeda College laten de volgende resultaten zien:
De bij Kaleos Educatie ingekochte trajecten zijn gericht op een combinatie van inburgering en opvoedingsondersteuning. Ook hierbij een overzicht van de verschillende trajecten: Kaleos Educatie soort traject
uren les per wk
OGO 6-9 mnd OGO 10-12 mnd OGO 13-15 mnd
6 7 12 25
huiswerk/ praktijkopdracht 9 3-6 uur 9 3-6 uur 9 3-6 uur
Hoewel er bij Kaleos Educatie slechts weinig trajecten zijn gestart, hierbij toch een inzicht in de resultaten tot nu toe.
14
!
&) &' % % %
Naast de trajecten gericht op Werk of OGO, zijn er ook nog specifieke trajecten examentraining ingekocht voor deelnemers die in 2007 of 2008 een traject vanuit het oude inburgeringsstelsel afronden, maar nog niet het niveau van het inburgegingsexamen hadden behaald. Het ging hierbij om nieuwkomers vanuit de oude Wet Inburgering Nieuwkomers (WIN), oudkomers die een traject hebben gevolgd in het kader van de Regeling inburgering oudkomers en educatiedeelnemers die een traject Nederlands als tweede taal hebben gevolgd in het kader van de volwassenen educatie. Hiervoor zijn bij Zadkine Educatie de volgende trajecten ingekocht: %&
% ',
% )+
% %,
% %-
% &- %&
% ',
% )+
% %,
% %-
% &-
( (& & & &* ' + *) )& &% - '$
De trajecten bij Zadkine Educatie laten voorlopig de volgende resultaten zijn:
15
-!%( -!%( -!%( )!, )!, )!,
In zijn totaliteit zijn er te weinig deelnemers uitgestroomd om iets te kunnen zeggen over de kwaliteit van de inburgeringstrajecten. Daarbij speelt mee dat nog niet van alle deelnemers die examen hebben gedaan, de resultaten al door de IB-groep zijn teruggekoppeld. Wel valt op dat de uitval aan de lage kant is met 6,9%.
16
5. Conclusies
Van een aantal voorzieningen, die zijn ontwikkeld om invulling te geven aan de informatie-functie, wordt goed gebruik gemaakt. Dit geldt vooral voor de digitale inburgerapplicatie en het inburgerloket. Omdat de instroom op trajecten nog achterblijft, is het wel verstandig om de landelijke mediacampagne van het ministerie op lokaal niveau verder vorm te geven. Dit wordt vanaf april 2009 verder opgepakt. Door via de lokale media zoals LOOK-tv, Radio Schiedam en de lokale bladen het belang van inburgering te communiceren, wordt het bereik nog verder uitgebreid.
De resultaten van de instroom blijven nog achter bij de planning, maar in de 2e helft 2008 is begonnen met een inhaalslag. Een belangrijk aandachtspunt blijft echter, dat de administratieve procedures bij de taalaanbieders niet op orde zijn. De belangrijkste redenen voor het achterblijven van de instroom in 2007 en 2008 zijn: - Korte implementatietermijn van een complexe wet. - Het late afsluiten van contracten in 2007 in verband met aanbestedingstermijnen. - Tijd die nodig was om de formatie voor de uitvoering op niveau te brengen. - De financiële problemen bij Kaleos Educatie, waardoor in 2008 bijna geen deelnemers zijn aangemeld. - Achterstand in afhandeling van aanmeldingen bij de taalaanbieders. Gezien het feit dat alle aanloopproblemen nu achter de rug lijken te zijn en de instroom op gang blijkt te komen, mag voorzichtig geconcludeerd worden dat in 2009 nog een inhaalslag gemaakt gaat worden. Het is daarbij echter niet realistisch om te verwachten dat het aantal van 1.265 gehaald gaat worden. Waarschijnlijk stromen in 2009 nog circa 550 inburgeraars in op en traject, waardoor de uiteindelijke realisatie van de GSB doelstelling zal uitkomen in de buurt van de 1.000 trajecten. Uiteraard wordt er wel naar gestreefd een zo goed mogelijk resultaat te halen.
De belangrijkste acties die in 2009 ingezet worden om een zo hoog mogelijke instroom te halen zijn: - Uitbreiding doelgroep die een aanbod wordt gedaan. - Aanpassen eigen bijdrage. - Inzetten inburgerscouts om actief inburgeraars te benaderen. - Inzetten mediacampagne. - Inburgeringsplichtigen die in 2007 en 2008 een aanbod hebben geweigerd nogmaals oproepen. Deze acties zijn verder uitgewerkt in de beleidsnota inburgering en het plan van aanpak innovatietraject wijkgerichte inburgering. Door het geringe aantal inburgeraars, dat tot op heden een traject heeft afgerond, kan er nog geen uitspraak worden gedaan over de kwaliteit van de inburgeringstrajecten. Bij de volgende evaluatie, die in het eerste kwartaal van 2010 wordt opgesteld, wordt hier meer aandacht aan besteed. Over de uitval kan gezegd worden dat die tot op heden laag (6,9%) is. Ook zal bij de evaluatie van het eerste kwartaal 2010 inzicht gegeven worden over de inzet van het klantmanagement. Bij het in 2009 uit te voeren deelnemerstevredenheidonderzoek zal nadrukkelijk ook naar dit onderdeel worden gekeken.
17
Bijlage 1: Afkortingen
AC
:
Albeda College
BDU
:
Brede Doeluitkering
BPI
:
Bestand Potentieel Inburgeringsplichtigen
GSB
:
Grotestedenbeleid
ISI
:
Informatiesysteem Inburgering
KE
:
Kaleos Educatie
OGO
:
Opvoeding, Gezondheid en Onderwijs
SIV
:
Sociaal, Integratie en Veiligheid
VROM :
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer
VE
:
Voorschoolse Educatie
WEB
:
Wet Educatie en Beroepsonderwijs
WI
:
Wet Inburgering
WIN
:
Wet Inburgering Nieuwkomers (voor 2007)
WWB :
Wet Werk en Bijstand
WWI
:
Wonen, Wijken en Integratie
ZE
:
Zadkine Educatie
18