Etten-Leur
BUURTSPORT
Inleiding Het afgelopen jaar heeft buurtsport van Surplus Welzijn, buiten schooltijd, weer veel activiteiten georganiseerd voor kinderen en jongeren. Daarbij is samengewerkt met de Brede scholen, het wijkwerk, sport- en wijkverenigingen en het jongerenwerk. De activiteiten zijn voornamelijk georganiseerd in de wijken Grauwe Polder en het Hooghuis. Het zijn wijken die extra aandacht verdienen en waar relatief veel allochtonen wonen. Door de inzet van buurtsport zijn jongeren van 4 tot 19 jaar gestimuleerd tot een gezonde en actieve leefstijl. Daarnaast vergroot buurtsport de sociale competenties van de deelnemers en zorgt er zo voor dat zij niet op achterstand komen. Het draagt bij aan de leefbaarheid in voorgenoemde wijken en bevordert naast de sociale samenhang ook de veiligheid. Buurtsport wordt gefinancierd door een cofinanciering van WEL en de Gemeente Etten-Leur. De buurtsportwerkers staan dichtbij de doelgroep en zijn actief in de wijken waar de mensen leven. Zij signaleren waar behoefte aan is in de wijken en spelen hier samen met de jeugd op in. Jongeren zijn betrokken bij het bedenken van nieuwe sportactiviteiten die de laatste trends volgen. Wanneer kinderen meer betrokken zijn en zij ook verantwoording dragen, zijn zij meer gemotiveerd zijn om deel te nemen. Zij voelen zich belangrijk en gewaardeerd. Bevorderen van een gezonde en actieve leefstijl Naast computeren en tv kijken, spelen veel kinderen in hun vrije tijd graag buiten met vriendjes. De vraag naar laagdrempelige sportactiviteiten is groot, zowel vanuit de kinderen als vanuit de ouders. Buurtsport richt zich m.n. op kwetsbare jeugd die vaak geen sportief verleden hebben. Het zijn vaak kinderen met overgewicht of een sociale problematiek. Door kinderen uit te dagen deel te nemen aan buurtsport wordt bevorderd dat zij meer bewegen in hun vrije tijd en dat zij deelnemen aan activiteiten in de eigen woonwijk. Vergroten van sociale competenties De sportactiviteiten bieden een duidelijke structuur en er zijn rustmomenten. Dit helpt om de sociale competenties bij kinderen te vergroten. Conflicten worden uitgesproken zodat de deelnemers er samen op een sportieve manier uitkomen. Mochten deelnemers te ver gaan of niet luisteren, dan weten zij dat ze de eerstvolgende keer op gesprek moeten komen voordat ze weer mee mogen doen aan de activiteit. Eerst uitpraten en dan kan de buurtsportwerker weer verder met de deelnemer. Om de activiteit in goede banen te leiden is de buurtsportwerker vaak in de rol van scheidsrechter. Toch doet hij zelf ook vaak actief mee om invloed te hebben op het groepsproces en daarmee veranderingen aan te brengen in het sportieve gedrag van de deelnemers. Jongeren krijgen van hem extra complimenten (bv. bij een mooi doelpunt) en hij stimuleert andere jongeren om dit ook onderling te doen. Dat bevordert niet alleen de sportiviteit, maar ook de sociale competenties van de deelnemers . Hij leert de jongeren ook om excuses te maken bij een overtreding en zich niet verwijtend uit te laten wanneer iemand anders een fout maakt. Verkleinen van achterstand Jeugdigen worden o.a. door school, BSO en jongerenwerk gestimuleerd mee te doen aan de activiteiten van het buurtsport. Ook de ouders worden daarbij betrokken en met hen wordt gesproken over de ontwikkeling van hun kinderen en hoe zij functioneren in de groep.
Surplus Welzijn: Evaluatie Buurtsport 2012-2013
1
Buurtsportwerkers bespreken de prestaties en ambities van de jeugd met de ouders. Daarbij zijn de afgelopen jaren tientallen kinderen doorverwezen (bv. naar een sportvereniging). Kinderen die door hun sociale problematiek (bv. een autistische storing of een beperking) geen lid kunnen zijn van een sportverenging hebben bij het buurtsport wel een plaats binnen de groep. Door deze extra aandacht zijn de kinderen enthousiast, en ontwikkelen hun fysieke en motorische vaardigheden. Kinderen vinden dit plezierig en blijven dan ook komen naar de sportactiviteiten. Het vergroot hun zelfvertrouwen, wat weer bijdraagt aan hun ontplooiingskansen. Een enkele keer komt het voor dat er kinderen bij zitten waarbij extra talent aanwezig is. Ook zij krijgen extra aandacht om hen op die manier te motiveren er iets mee te gaan doen.
Wij vinden het belangrijk dat de jeugd zelf meedenkt in het ontwikkelen van nieuwe, leuke sporten en spelletjes
De buurtsportactiviteiten zijn o.a. gericht op het kennismaken met verschillende takken van sport, “maar ook om de jeugd bewust te maken van de noodzaak van sporten en gebruik te maken van sportfaciliteiten in hun directe omgeving”, aldus buurtsportwerker Abdel Jahjah. “Buurtsport biedt de mogelijkheden voor de jeugd om zich op sportgebied te kunnen ontplooien. Daarnaast levert het een bijdrage aan hun sociaal, maatschappelijke weerstand.. We proberen daarnaast ook zoveel mogelijk jeugd op straat op te zoeken door straatsporten (o.a. toernooien) te organiseren. De activiteiten staan ook vermeld op de activiteitenkalender van de brede school.”
2
Surplus Welzijn: Evaluatie Buurtsport 2012-2013
Buurtsport t.b.v. de brede school Buurtsport speelt zich af in de vrije tijd van de jeugd. Na schooltijd, in het weekend en tijdens de schoolvakanties vinden de sportactiviteiten plaats. Werving voor deze activiteiten gebeurt m.n. op de brede scholen Zuid en de de Vleer. Veel activiteiten zijn daarom ook opgenomen in hun activiteitenkalenders. Voor sommige activiteiten moeten kinderen zich tevoren inschrijven, terwijl andere activiteiten een vrije inloop kennen. Op deze manier is de drempel voor jeugdigen laag om deel te nemen. WEKELIJKS TERUGKERENDE ACTIVITEITEN Voor de continuïteit is het belangrijk dat er wekelijks sportactiviteiten zijn voor de kinderen van de brede school. Iedere week zijn er sport- en spelmiddagen voor kinderen van groep 3 t/m 5 en groep 6 t/m 8 georganiseerd. Elke woensdagmiddag zijn verschillende sporten aangeboden aan kinderen van groep 3 t/m 8. Doordat deze activiteit een vrije inloop kent is het totaal aantal bereikte kinderen niet in beeld. Gemiddeld deden zo’n 10 tot 15 kinderen per keer mee. WEKELIJKSE ACTIVITEITEN Activiteiten Zuid Sport & spel middag Sport & spel middag Activiteiten Hooghuys Samen sportief Samen sportief Jongensvoetbal
Groep
Aantal deelnemers 2e helft 2012
Aantal deelnemers 1e helft 2013
3-5 6-8
15 10
12 13
3-5 6-8 7-8
8 17 15
20 16 20
PERIODIEKE ACTIVITEITEN Kies je sport Het buurtsportwerk heeft lessen verzorgd waarbij verschillende takken van sport aan bod kwamen, telkens in modules van 5 lessen. Deze sportactiviteiten maken onderdeel uit van de Brede School activiteitenkalender. Kinderen moesten zich inschrijven voor deze activiteit. KIES JE SPORT Activiteiten Zuid Kies je sport Kies je sport Activiteiten Hooghuys Kies je sport Kies je sport
Groep
Aantal deelnemers 2e helft 2012
Aantal deelnemers 1e helft 2013
3-5 6-8
21 13
12 11
3-5 6-8
12 15
20 15
Surplus Welzijn: Evaluatie Buurtsport 2012-2013
3
CLINICS Zuid Thai Bo Voetbal Volleybal Badminton Hooghuys Zelfverdediging Voetbal Voetbal Basketbal Basketbal Streetdance
groep
aantal
3-8 3-7 3-8 4-8
22 21 18 18
3-8 3-5 6-8 3-5 6-8 3-8
12 15 11 10 8 16
Clinics De buurtsportwerkers hebben verschillende sportclinics verzorgd. Daarbij komen diverse sporten aan bod waar de kinderen mee kennis kunnen maken. Iedere clinic bestaat uit een reeks van 4 lessen en waardoor kinderen de sport beter leren kennen. Ook deze activiteiten staan vermeld in de activiteitenkalenders van de Brede Scholen. Deelname gaat op inschrijving. Sporttoernooien - thema activiteiten Gedurende de vakantieperiodes (herfst-, kerst- en voorjaarsvakantie) zijn sport- en spelactiviteiten georganiseerd. De toernooien vinden plaats op meerdere dagen in de vakantie. Pietengym is een activiteit die aansluit bij het Sinterklaasfeest.
EENMALIGE ACTIVITEITEN
VAKANTIESPORT Zuid Sporttoernooi (april/mei) Hooghuys Voetbaltoernooi (oktober) Apekooi (oktober) Pietengym (november) Apekooi (januari) Sporttoernooi (mei) Apekooi (mei)
groep
aantal
3-8
10
5-8
11
5-8
12
1-2
18
5-8
13
3-8
ca. 20
3-8
ca. 20
Koningspelen De voorbereiding en uitvoering van de Koningsspelen in april is op 2 brede scholen gedaan door de buurtsportwerkers. De spelen op het Voortouw en de Pijler vonden plaats in Sporthal Turfschip, de Gele Kooi, het Krajicek Multicourt en bij de Rugby Club. Het landelijk idee kwam vrij kort voor Koninginnedag. Binnen 3 weken zijn de buurtsportwerkers erin geslaagd een programma te organiseren waar alle leerlingen van de beide scholen aan hebben deelgenomen. Sportdag De buurtsportwerker heeft tijdens de sportdag van de Springplank meegeholpen door het aanbieden van twee workshops. Alle klassen van de school namen deel aan Voetbal en Kinderfitness onder begeleiding van de buurtsportwerker.
SAMENWERKING De samenwerking met de scholen en de BSO is goed. Activiteiten van buurtsport worden gepromoot en er vindt goede afstemming plaats met de coördinator van de brede school. De activiteiten van buurtsport zijn opgenomen in de activiteitenkalenders. RESULTAAT Dankzij de uitbreiding van buurtsport in 2012 zijn meer kinderen in Etten-Leur buiten schooltijd gaan sporten. Hun competenties zijn verhoogd en er zijn kinderen doorgestroomd naar reguliere sportverenigingen. Hierdoor houden meer kinderen er een gezonde en actieve leefstijl op na.
4
Surplus Welzijn: Evaluatie Buurtsport 2012-2013
Buurtsport t.v.v het jongerenwerk in de wijk Ook voor jongeren (tot ca. 21 jaar) zijn er buurtsportactiviteiten, die in afstemming met jet jongerenwerk worden georganiseerd. WEKELIJKSE ACTIVITEITEN Zuid Een aantal jongeren maakt wekelijks gebruik van de mogelijkheden van buurtsport. In sporthal deGong (Zuid) zijn weklijks 2 groepen actief met ieder een gemiddeld deelnemersaantal van 15 jongeren. Op hun verzoek is gekozen voor de activiteiten Tai Boxen en Zaalvoetbal. Hooghuis In wijk Hooghuis is in samenwerking met het jongerenwerk wekelijks een zaalvoetbalactivteit op vrijdag avond in de Vleer. Ook hier lag het gemiddeld aantal deelnemers per keer op 15. PERIODIEKE ACTIVITEITEN Diverse voetbaltoernooien zijn voor jongeren georganiseerd op het Cruijff Court, het Richard Krajicek Multicourt en in de Gele Kooi in Schoenmakershoek. Jongeren zijn betrokken geweest bij de werving en organisatie van deze activiteiten. EENMALIGE ACTIVITEITEN
WEKELIJKSE ACTIVITEITEN Zuid Tai Boxen Zaalvoetbal Hooghuys Zaalvoetbal
Leeftijd
aantal
13-15 16-19
ca. 15 ca. 15
12-16
ca. 15
PERIODIEKE ACTIVITEITEN Cruijf Court
Leeftijd 16-21
Richard Krajicek multicourt
16-21
ca.25
Gele Kooi (Schoenmakershoek)
16-21
ca.25
EENMALIGE ACTIVITEITEN Zaalvoetbal Streetlife
Leeftijd 16-21 15-21
aantal ca.25
aantal 100 45
Zaalvoetbal voor jongeren In de kerstvakantiie heeft een groot zaalvoetbaltoernooi plaatsgevonden, waaraan ca. 100 jongeren hebben deelgenomen Streetlife Tijdens Streetlife (georganiseerd door het jongerenwerk) hebben de buurtsportwerkers diverse sportactiviteiten gehouden waaronder Panna knock-out en 2x2 voetbal. SAMENWERKING Buurtsport-en jongerenwerkers werken goed samen op het terrein van sportactiviteiten. Zij ondersteunen elkaar en zijn aanvullend aan elkaar. Samen dagen zij jongeren uit om deel te nemen aan de sportactiviteiten en samen bespreken zij eventuele problemen van jongeren en zoeken naar een passende oplossing. Wegens de verbouwing van het jongerencentrum zijn er voor de doelgroep extra sportactiviteiten opgezet, die door de beide buurtsportwerkers zijn ondersteund. RESULTAAT Het resultaat is dat er is bijgedragen aan een gezonde, actieve leefstijl door jongeren. Sociale competenties bij de deelnemers zijn toegenomen en participatie en ontwikkelingskansen zijn vergroot. Jongeren die vaak geen lid zijn van een sportclub doen mee aan georganiseerd, en gestructureerd sporten!
Surplus Welzijn: Evaluatie Buurtsport 2012-2013
5
Buurtsport t.b.v het wijkwerk De buurtsportwerkers hebben een bijdrage geleverd aan activiteiten en evenementen in de wijk, in samenwerking met de wijkwerker en actieve wijkbewoners. Hoge Neer Voor de opening van de speeltoestellen in de Speeltuin Hoge Neer is een sportparcours uitgezet waar veel kinderen aan deelnamen tijdens de feestelijke ingebruikname. De Vleer Tijdens de opening van de Vleer zijn door de buurtsportwerker 2 workshops aangeboden: Kickboxen en Streetdance. Hooghuis Voor de opening van het nieuwe park in het Hooghuis is de buurtsportwerker betrokken om sport- en spelactiviteiten te organiseren. De voorbereidingen met de wijkbewoners zijn in volle gang. De Keen Tijdens de opening van het nieuwe kunstgrasveld in de Keen vonden sportactiviteiten plaats die waren georganiseerd door de buurtsportwerker. Cruijff Court In maart hebben de jaarlijkse Cruijff Court-kampioenschappen plaatsgevonden. Dat is een Landelijke competitie op alle Cruijff Courts. Op iedere locatie worden selectiewedstrijden gehouden voor deelname aan de regionale en landelijke wedstrijden. Elk team bestaat uit 6 tot 8 spelers (inclusief reserve spelers). Op woensdag 20 maart heeft de stadsfinale voor de meiden plaatsgevonden waaraan 5 teams deelnamen. Op woensdag 27 maart heeft de stadsfinale plaatsgevonden voor de jongens, daarbij er waren 12 jongensteams. Beide toernooien waren een succes. Er was veel publiek aanwezig o.a. ouders, docenten, buurtbewoners, jongeren, en belangstellenden. De winnende teams hebben deelgenomen aan de regionale wedstrijden in Breda. Helaas hebben zij de landelijke kampioenschappen niet gehaald. Er zijn daarnaast 5 clinics verzorgd op het Cruyff Court met een gemiddeld aantal deelnemers van 15 jongeren.
Aantal
Aantal deelnemers
Opening speeltuin in Hoge Neer
eenmalig
ca. 60
Opening van de Vleer
eenmalig
ca. 30
Opening kunstgrasveld in de Keen
eenmalig
ca. 50
Cruijff Court Kampioenschap Meisjes (6 tot 8 spelers)
5 teams
ca. 35
Cruijff Court Kampioenschap Jongens (6 tot 8 spelers)
12 teams
ca. 85
Cruijff Court Voetbalclinics
5 clinics
ca. 75
ACTIVITEITEN IN DE WIJK
6
Surplus Welzijn: Evaluatie Buurtsport 2012-2013
Meedoen Leren Winnen Het buurtsport in Etten-leur neemt deel aan het project Meedoen Leren Winnen van de Johan Cruijff foundation. Het project ondersteunt (groepen) jongeren bij het organiseren van een toernooi. De doelstelling is dat de jongeren zelf een activiteit leren opzetten zonder de ondersteuning van de buurtsportwerker. SAMENWERKING Met de wijkwerkers en de wijkverenigingen is de samenwerking gericht op het integreren van sportieve activiteiten van buurtsport tijdens de activiteiten die plaatsvinden in de wijk.
RESULTAAT Buurtsportactiviteiten vinden dichtbij, in de woonomgeving van de jeugd, plaats. De wijk is betrokken bij de invulling van deze activiteiten doordat actieve wijkbewoners zelf de buurtsportwerker betrekken bij hun activiteiten.
De sportactiviteiten bieden een duidelijke structuur en er zijn rustmomenten. Dit helpt om de sociale competenties bij kinderen te vergroten.
Buurtsportwerker Belaid Nahari: “Toen ik 13 jaar was kwam ik in aanraking met het jongerenwerk en deed ik mee aan de zomeractiviteiten. Deze activiteiten trokken mij aan en ik wilde meer dan alleen maar meedoen. Het jongerenwerk merkte dit op en vroeg mij om mee te helpen organiseren. Ik ben toen vrijwilliger geworden bij het jongerenwerk, dat was toen nog Stichting Welzijn Etten-Leur. Sinds 1 juli 2012 ben ik bij Surplus in dienst als buurtsportwerker voor de wijk het Hooghuis. Ik vind het belangrijk en een uitdaging om doelgroepen met verschillende achtergronden door middel van sport met elkaar in contact te laten komen.” Belaid organiseert zijn sportactiviteiten in de wijk. Iedere maandagmiddag komen kinderen van de brede school ‘De Vleer’ bij hem sporten.
Surplus Welzijn: Evaluatie Buurtsport 2012-2013
7
Meerwaarde van buurtsport Directe meerwaarde voor de deelnemers: • Een gezonde en actieve leefstijl van de jeugd door meer te bewegen. • Vergroten van sociale competenties bij de deelnemers. • Verkleinen van achterstand, door het bevorderen van participatie en ontplooiingskansen. • Kennismaking met verschillende soorten sporten en doorstroming van buurtsport naar clubsport. Indirecte meerwaarde voor de samenleving: • Buurtsport levert een bijdrage aan de leefbaarheid, door dichtbij (in de wijk) jeugdigen te activeren. • Bevorderen van normen en waarden bij jeugdigen op straat, door hen daarop aan te spreken. • In samenwerking met onderwijs en welzijn aanpakken van actuele maatschappelijke knelpunten (bv. overlast van hangjongeren en verveling). • De inzet van en de bekendheid met het buurtsport bevordert het veiligheidsgevoel van de wijkbewoners. • De buurtsportwerker is vanwege zijn relatie met de Marokkaanse jongeren een belangrijk sleutelfiguur voor het jongerenwerk en een belangrijk aanspreekpunt voor ouders in de wijk. • Het is een plaats waar kinderen met een beperking (MEE, of een licht autistische storing) ook kunnen deelnemen aan sportactiviteiten. Ook afgelopen jaar 2012-2013 heeft buurtsport zich weer bewezen door een groot bereik van kinderen en jongeren met een veelvoud aan sportactiviteiten. Zij maakt haar doelstelling waar door dichbij, op scholen, in de wijk en de bovenwijkse courts jongeren te activeren d.m.v. sportactiviteiten. Het draagt bij aan de leefbaarheid en bevordert de sociale binding van de jeugd. Hierdoor voelt de jeugd zich betrokken en kan iedereen meedoen, ook de jeugd zie zich - om wat voor reden dan ook – niet verbonden voelt met een sportvereniging.
8
Surplus Welzijn: Evaluatie Buurtsport 2012-2013